KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 19.3.2018
COM(2018) 138 final
Zalecenie
DECYZJA RADY
upoważniająca do rozpoczęcia negocjacji w sprawie Światowego paktu na rzecz środowiska
UZASADNIENIE
1.KONTEKST ZALECENIA
Międzynarodowa grupa ekspertów prawnych przy wsparciu rządu francuskiego rozpoczęła opracowywanie nowego instrumentu międzynarodowego prawa ochrony środowiska mającego na celu uzupełnienie międzynarodowego prawa ochrony środowiska i zwiększenie jego spójności oraz ułatwienie realizacji istniejących zobowiązań wynikających z międzynarodowego prawa ochrony środowiska. W dniu 24 czerwca 2017 r. na paryskiej Sorbonie przedstawiono projekt tekstu „Światowego paktu na rzecz środowiska” (zwanego dalej „paktem”). Prezydent Republiki Francuskiej zobowiązał się wówczas do przedstawienia projektu paktu na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ i projekt został przedstawiony na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych w dniu 19 września 2017 r. przy okazji tygodnia ministerialnego w ramach 72. sesji Zgromadzenia Ogólnego.
Główne cele paktu, w wersji przedstawionej przez jego zwolenników, są następujące:
·zawrzeć w prawnie wiążącym traktacie podstawowe zasady prawa ochrony środowiska, które już zostały uwzględnione w powszechnych deklaracjach politycznych, tak aby było możliwe wyegzekwowanie ich na drodze prawnej przed sądami krajowymi.
·uczynić powszechnymi przepisy prawnie wiążących konwencji, które nie są powszechne.
·dodać nowe zasady z uwagi na nowe wyzwania – projekt tekstu przygotowany przez prawników obejmuje na przykład zasady nieobniżania poziomu ochrony i odporności, a także obowiązek dbania o środowisko.
[To be updated once the Resolution will have been formally submitted and/or adopted] W dniu 19 września 2017 r. w wyniku spotkania w Nowym Jorku grupy ad hoc państw pod przewodnictwem Francji, sporządzono projekt rezolucji proceduralnej do przyjęcia przez walne zgromadzenie. Projekt rezolucji został udostępniony drogą elektroniczną w dniu 20 grudnia 2017 r. celem wspólnego wystąpienia z wnioskiem [i oficjalnie przedstawiony Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ w dniu [insert date] 2018 r.]. Wnioskodawcy chcieliby aby rezolucję przyjęto w marcu 2018 r., by można było rozpocząć formalne negocjacje w sprawie paktu wiosną 2018 r. Dzięki rezolucji, która na razie jest przedmiotem nieformalnych dyskusji w Nowym Jorku i nie została jeszcze formalnie zgłoszona, Zgromadzenie Ogólne mogłoby:
·podjąć decyzję o opracowaniu międzynarodowego instrumentu, zwanego „Światowym paktem na rzecz środowiska”, który miałby uzupełnić międzynarodowe prawo ochrony środowiska i zwiększyć jego spójność oraz ułatwić realizację istniejących zobowiązań wynikających z międzynarodowego prawa w zakresie ochrony środowiska;
·podjąć decyzję o ustanowieniu, przed zorganizowaniem konferencji międzyrządowej, otwartej międzyrządowej grupy roboczej w celu wynegocjowania Światowego paktu na rzecz środowiska, która spotykałaby się w Nowym Jorku, począwszy od 2018 r. do najlepiej 2020 r.;
·zwrócić się do przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego o wyznaczenie dwóch mediatorów, którzy przewodniczyliby konsultacjom i negocjacjom grupy roboczej przy regularnej współpracy i konsultacjach z wszystkimi państwami członkowskimi, grupami regionalnymi i wszystkimi istotnymi zainteresowanymi stronami.
·postanowić, aby na pierwszym posiedzeniu grupy roboczej omówiono kwestie związane z organizacją prac członków grupy;
·zwrócić się do Sekretarza Generalnego o zorganizowanie wsparcia ze strony Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP) w zakresie prac wykonywanych przez grupę, usług sekretariatu oraz zapewniania podstawowych informacji i odnośnych dokumentów;
·zwrócić się do UNEP o pomoc niezbędną przy konsultacjach z udziałem szerokiego grona zainteresowanych stron w celu zebrania opinii na temat głównych elementów Światowego paktu na rzecz środowiska;
·zalecić, by otwarta międzyrządowa grupa robocza zakończyła swoje prace nie później niż w 2020 r.
Zwolennicy paktu podkreślili, że w trakcie negocjacji wynik prac przeprowadzonych przez ekspertów prawnych nie zostałby uznany za „pierwszy projekt”.
Delegacja francuska informuje Radę Unii Europejskiej i Komisję Europejską o tej inicjatywie w ramach posiedzeń Grupy Roboczej ds. Międzynarodowych Zagadnień Środowiska (WPIEI-Global), począwszy od września 2017 r.
2.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
Biorąc pod uwagę, że znane są tylko ogólne cele inicjatywy, a przygotowany przez ekspertów prawnych projekt paktu nie ma żadnego oficjalnego statusu, prowadzenie w tym momencie konsultacji na temat inicjatywy miałoby ograniczoną wartość. W dniu 15 lutego 2018 r. opublikowano plan działania, aby wyjaśnić zainteresowanym stronom przyczyny przygotowania tego zalecenia dotyczącego decyzji Rady i jego cele. Zainteresowane strony miały możliwość przedstawienia uwag w ciągu 4 tygodni od momentu opublikowania planu działania. Obywatele i zainteresowane strony wezmą udział w konsultacjach po formalnym uruchomieniu procedury przez Zgromadzenie Ogólne. W momencie rozpoczęcia prac nad nowym instrumentem międzynarodowym w ramach grupy roboczej ONZ zostaną uruchomione wszelkie odpowiednie formy konsultacji. Zainteresowanymi stronami są przedstawiciele administracji państw członkowskich, organizacje pozarządowe, obywatele UE i ogół społeczeństwa, oraz ewentualnie inne zainteresowane strony w zależności od przebiegu procesu negocjacyjnego.
Nie przeprowadzono również oceny skutków, ponieważ dokładny zakres i treść negocjacji pozostaje do określenia. Celem uczestnictwa UE w negocjacjach jest dostosowanie w jak największym stopniu międzynarodowego instrumentu do odnośnych przepisów unijnych i innych przepisów prawa międzynarodowego.
3.ELEMENTY PRAWNE ZALECENIA
Celem niniejszego zalecenia jest uzyskanie od Rady upoważnienia do prowadzenia przez Komisję rokowań w imieniu UE w sprawie przyszłego Światowego paktu na rzecz środowiska. Podstawę prawną upoważnienia do rozpoczęcia rokowań stanowi dla Rady art. 218 ust. 3 i 4 TFUE.
Przedmiot wspomnianego wyżej paktu w dużej mierze jest częścią unijnych strategii politycznych i należy do kompetencji UE, zwłaszcza w dziedzinie ochrony środowiska (art. 192 ust. 1), w związku z czym, w świetle prawa Unii, negocjacje nie mogłyby być przeprowadzone bez udziału UE.
Przepisy prawa międzynarodowego i prawa UE dotyczące ochrony środowiska muszą być spójne, zachodzi zatem konieczność podjęcia działań w rozumieniu art. 216 ust. 1 TFUE, aby ochronić integralność prawa UE.
Zalecenie
DECYZJA RADY
upoważniająca do rozpoczęcia negocjacji w sprawie Światowego paktu na rzecz środowiska
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 218 ust. 3 i 4,
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Unia jest stroną licznych wielostronnych umów w dziedzinie środowiska i przyczynia się do ich skutecznego wprowadzania w życie dzięki swojej wewnętrznej i zewnętrznej polityce i prawodawstwu.
(2)W dniu [scheduled for March 2018 – insert actual date] r. Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję „Opracowanie Światowego paktu na rzecz środowiska wspierającego wdrażanie międzynarodowego prawa ochrony środowiska” [check final title, add reference], w której powołano otwartą [międzyrządową] grupę roboczą celem przeprowadzenia negocjacji w sprawie Światowego paktu na rzecz środowiska („pakt”), oraz podjęto decyzję, że otwarta [międzyrządowa] grupa robocza ma odbywać posiedzenia począwszy od 2018 r.
(3)Art. 191 traktatu określa kompetencje Unii w dziedzinie środowiska. W celu ochrony integralności prawa unijnego, a także w celu zapewnienia, by przepisy prawa międzynarodowego i prawa Unii w sprawie ochrony środowiska pozostawały spójne, konieczne jest, aby Unia uczestniczyła w negocjacjach w sprawie paktu.
(4)W związku z tym Komisja powinna zostać upoważniona do rozpoczęcia negocjacji w imieniu Unii.
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Niniejszym upoważnia się Komisję do prowadzenia negocjacji, w imieniu Unii, w sprawie Światowego paktu na rzecz środowiska.
Artykuł 2
Wytyczne negocjacyjne przedstawiono w załączniku.
Artykuł 3
Negocjacje są prowadzone w porozumieniu z [name of the special committee to be inserted by the Council].
Artykuł 4
Niniejsza decyzja skierowana jest do Komisji.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący