22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/76

—

uwzględniając art. 165 i 166 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 14,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie przedsiębiorczości w kształceniu i szkoleniu (1),

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne,

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży z myślą o włączeniu społecznym młodych ludzi (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram Europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020) (3),

—

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 22 kwietnia 2013 r. w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży (4),

—

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (5),

—

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 28 czerwca 2011 r. pt. „Mobilna młodzież – promowanie mobilności edukacyjnej młodych ludzi” (6),

—

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 27 listopada 2009 r. w sprawie odnowionych ram europejskiej współpracy na rzecz młodzieży (2010–2018) (7),

—

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/962/WE z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (8),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 czerwca 2013 r. zatytułowany „Pracując wspólnie na rzecz młodych Europejczyków: Wezwanie do działania w sprawie bezrobocia osób młodych” (COM(2013)0447),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 stycznia 2013 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.: Pobudzanie ducha przedsiębiorczości w Europie” (COM(2012)0795),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 listopada 2012 r. zatytułowany „Nowe podejście do edukacji: Inwestowanie w umiejętności na rzecz lepszych efektów społeczno-gospodarczych” (COM(2012)0669),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. zatytułowany „Kształcenie i szkolenie na rzecz inteligentnego, trwałego rozwoju Europy sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2011)0902),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 28 stycznia 2015 r. zatytułowane „Kształcenie w dziedzinie przedsiębiorczości: Droga do sukcesu”,

—

uwzględniając przewodnik Komisji „Social Europe” z marca 2013 r. w sprawie „gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych” (ISBN: 978-92-79-26866-3),

—

uwzględniając rezolucję z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie kontynuacji wdrażania procesu bolońskiego (9),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2012 r. w sprawie kształcenia, szkolenia i strategii „Europa 2020” (10),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie przeciwdziałania zjawisku przedwczesnego kończenia nauki (11),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie wczesnego kształcenia w Unii Europejskiej (12),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie kompetencji kluczowych w zmieniającym się świecie: realizacja programu prac „Edukacja i szkolenia 2010” (13),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie uczenia się przez całe życie na rzecz wiedzy, kreatywności i innowacji – realizacja programu prac „Edukacja i szkolenie 2010” (14),

—

uwzględniając art.52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0239/2015),

A.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość musi być istotnym, nieodłącznym elementem strategii politycznej na rzecz wsparcia obecnego pokolenia ludzi młodych pod kątem unijnych celów w zakresie wzrostu, zatrudnienia, kształcenia oraz integracji społecznej, a także ograniczenia bezrobocia ludzi młodych w Unii Europejskiej;

B.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość należy rozumieć w szerszym znaczeniu tego słowa jako zdolność do wcielania pomysłów w czyn;

C.

mając na uwadze, że w lutym 2015 r. w 28 państwach członkowskich UE liczba bezrobotnych wśród młodzieży sięgnęła 4,85 mln, co jest wynikiem niemożliwym do zaakceptowania, i choć bezrobocie w tej grupie spada – w stosunku do lutego 2014 r. spadło o 494 000 osób – tempo spadku jest zbyt powolne;

D.

mając na uwadze wysoką stopę bezrobocia młodzieży oraz fakt, że konsolidacja fiskalna w państwach członkowskich najbardziej dotkniętych kryzysem nie powinna być przeprowadzana kosztem miejsc pracy dla młodych ludzi; mając na uwadze, że w wyniku tak wysokiej stopy bezrobocia młodzieży młodzi ludzie doświadczają wyższego poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego, dzieje się tak w szczególności w przypadku osób z grup defaworyzowanych i grup szczególnie wrażliwych; uznaje jednak i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że podjęte zostały zobowiązania mające na celu przyspieszenie przekazywania państwom członkowskim środków pochodzących z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, lecz domaga się podjęcia przez Komisję jeszcze większych zobowiązań w celu rozwiązania tego poważnego problemu;

E.

mając na uwadze, że rozbieżność pomiędzy kształceniem i szkoleniem a rynkiem pracy jest jedną z przyczyn bezrobocia młodzieży i wysokiej liczby nieobsadzonych stanowisk w UE oraz że należy jej przeciwdziałać również poprzez zaszczepianie w młodych ludziach kluczowych kompetencji, w tym zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości, które są dla nich niezbędne, by mogli pewnie uczestniczyć w dzisiejszej gospodarce opartej na wiedzy, a także w społeczeństwie;

F.

mając na uwadze, że Unia Europejska promuje zmysł inicjatywy i przedsiębiorczości poprzez strategię „Europa 2020” i jej inicjatywy przewodnie: „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia”, „Europejską agendę cyfrową”, „Unię innowacji” oraz „Mobilną młodzież”, a także ukierunkowane wsparcie dla kobiet-przedsiębiorców oraz osób w niekorzystnej sytuacji i niepełnosprawnych, wspierając postawy przedsiębiorcze oraz powiązaną wiedzę, umiejętności i kompetencje mogące stymulować konkurencyjność oraz inteligentny i trwały wzrost sprzyjający integracji społecznej;

G.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość to ważny czynnik wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, ponieważ przyczynia się do powstawania nowych przedsiębiorstw i stanowisk, otwierania nowych rynków, wzmacniania konkurencyjności, poprawy produkcyjności i innowacyjności, wzmacniania konkurencyjności Europy oraz rozwoju dobrobytu, w związku z czym powinna być w równym stopniu dostępna dla wszystkich;

H.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, a w szczególności przedsiębiorczość społeczna, jest istotnym czynnikiem spójności społecznej i zrównoważoności, które mogą pobudzić gospodarkę, ograniczając jednocześnie deprywację, wykluczenie społeczne i inne problemy społeczne;

I.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, a w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), jest podstawą gospodarki UE i najważniejszym i głównym źródłem nowych miejsc pracy; mając na uwadze, że potencjał przedsiębiorczości kobiet jest niedostatecznie wykorzystanym źródłem wzrostu gospodarczego i nowych miejsc pracy;

J.

mając na uwadze, że kultury, które cenią i premiują kompetencje i postawy przedsiębiorcze, takie jak kreatywność, innowacyjność, podejmowanie inicjatywy, przemyślane podejmowanie ryzyka, niezależne myślenie, dostrzeganie szans i zdolności przywódcze, sprzyjają tworzeniu nowych rozwiązań dla wyzwań gospodarczych, społecznych i środowiskowych poprzez integrację w systemie kształcenia komponentów wiedzy, które łączą teorię i praktykę, niwelując bariery pomiędzy doświadczeniem biznesowym a kształceniem; mając na uwadze, że z tego względu największe znaczenie ma uwzględnienie tych kompetencji osobistych w systemie kształcenia oraz ich obecność na wszystkich poziomach codziennego życia;

K.

mając na uwadze, że w poszczególnych państwach członkowskich przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność gospodarczą (jakiegokolwiek rodzaju, w tym przedsiębiorczość społeczna i przedsiębiorczość prywatna) nie są dostatecznie uznawane lub uwzględniane w ścieżce kariery, a adeptom przedsiębiorczości udziela się niewiele wsparcia w systemie oświaty;

L.

mając na uwadze, że przed młodymi przedsiębiorcami stoi wiele wyzwań i trudności, takich jak brak doświadczenia, odpowiednich umiejętności oraz dostępu do finansowania i infrastruktury;

M.

mając na uwadze, że najnowsze badania wskazują, że kompetencji w zakresie przedsiębiorczości można się nauczyć oraz że kształcenie w tej dziedzinie, jeżeli zostanie prawidłowo opracowane, wdrożone i będzie dostępne dla wszystkich, może wywrzeć niezwykle pozytywny wpływ na życie ludzi i możliwości zatrudnienia, a także na liczbę nowych przedsiębiorstw oraz wskaźnik trwałości przedsiębiorstw;

N.

mając na uwadze, że aby uzyskać konkretne wnioski, oceny wpływu kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości należy dokonywać w sposób krytyczny i w oparciu o wiarygodne dowody oraz uznane narzędzia i techniki statystyczne;

O.

mając na uwadze, że kształcenie w dziedzinie przedsiębiorczości powinno uwzględniać wymiar społeczny, w tym edukację w zakresie sprawiedliwego handlu, przedsiębiorstw społecznych i alternatywnych modeli biznesowych, takich jak spółdzielnie, w celu stworzenia gospodarki społecznej, integracyjnej i trwałej;

P.

mając na uwadze, że postawa przedsiębiorcza podnosi szanse młodego człowieka na zatrudnienie i wykształca w nim cechy niezbędne do pokonania trudności zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym, a także pomaga zapobiegać szerzeniu ubóstwa i wykluczenia społecznego; mając na uwadze, że łatwiejszy dostęp do mechanizmów mikrofinansowania może pomóc osiągnąć te cele;

Q.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenie zawodowe mają ogromne znaczenie dla rozwoju osobistego każdego człowieka, dlatego też muszą być odpowiednio rozległe, aby stworzyć podstawy ustawicznego rozwoju oraz pogłębiania wiedzy i rozwijania umiejętności przekrojowych, a także muszą być odpowiednio praktyczne, aby umożliwiać jednostce rozwój prawdziwej kariery zawodowej oraz gwarantować wartościowe życie zawodowe i prywatne; mając na uwadze, że udane połączenie wyżej wymienionych dwóch aspektów edukacji ma bezpośredni związek ze zmniejszeniem zagrożenia bezrobociem wśród młodych ludzi;

R.

mając na uwadze, że każdy człowiek może wypracować, wykształcić i rozwinąć postawę przedsiębiorczą oraz umiejętności w tym zakresie; mając na uwadze, że każdy typ i poziom wykształcenia oferuje konkretne możliwości rozwoju pewnych umiejętności i zdolności w dziedzinie przedsiębiorczości w ramach nabywania kompetencji kluczowych;

S.

mając na uwadze, że umiejętności z zakresu przedsiębiorczości są powiązane z innymi grupami umiejętności, takimi jak umiejętności cyfrowe, umiejętności rozwiązywania problemów i kompetencje w dziedzinie finansów, które należy promować;

T.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenia mają kluczowe znaczenie pod względem motywacji i możliwości młodych ludzi w zakresie uruchamiania własnych projektów przedsiębiorczych;

U.

mając na uwadze, że edukacja, jako dobro publiczne, musi być w pełni solidarna i zintegrowana, kładąc szczególny nacisk na zapewnienie równego dostępu osobom uczącym się o różnym pochodzeniu społeczno-gospodarczym;

V.

mając na uwadze, że dzięki biegłej znajomości języków obcych młodzi ludzie będą mieli lepsze kwalifikacje do podejmowania działalności gospodarczej w skali ponadnarodowej;

W.

mając na uwadze, że należy poświęcić szczególną uwagę i oferować wsparcie w całym okresie kształcenia grupom niedostatecznie reprezentowanym i defaworyzowanym, również poprzez angażowanie rodziców i społeczności w proces kształcenia i udzielanie im pomocy w uruchamianiu, prowadzeniu i rozwijaniu działalności gospodarczej lub przedsiębiorstwa;

X.

mając na uwadze, że młodzi ludzie czerpią korzyści ze szkolenia i kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości oraz z praktycznego doświadczenia w zakresie przedsiębiorczości, co pomaga w rozwoju ich umiejętności i talentów dzięki nabywaniu pewności siebie oraz przyczynia się do tworzenia nowych przedsiębiorstw, a także zwiększenia możliwości zatrudnienia i innowacyjności; mając na uwadze, że przedsiębiorczość jest w ogromnej mierze niedostatecznie wykorzystywaną opcją, jeśli chodzi o niepełnosprawnych młodych ludzi;

Y.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa społeczne i integracyjne aktywnie przyczyniają się do nowatorskiego zrównoważonego wzrostu, sprzyjają zwiększaniu spójności w społeczeństwie i społecznościach lokalnych oraz mogą tworzyć możliwości zatrudnienia dla młodych ludzi, w tym młodych ludzi znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej i osób najbardziej oddalonych od rynku pracy;

Z.

mając na uwadze, że zbyt mało osób realizuje pomysły związane z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa oraz że zdecydowanie mniej kobiet niż mężczyzn podejmuje działalność gospodarczą (dysproporcja ta jest jeszcze większa w przypadku kobiet z najsłabszych grup społecznych oraz kobiet narażonych na podwójną dyskryminację); mając na uwadze, że kobiety zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej są przeciętnie lepiej wykształcone niż mężczyźni zajmujący się prowadzeniem przedsiębiorstw, a także częściej działają w mniej innowacyjnych i gorzej rozwijających się branżach, a ich przedsiębiorstwa są mniejsze niż przedsiębiorstwa mężczyzn; mając na uwadze, że należy koniecznie aktywnie promować sposoby przeciwdziałania czynnikom, które szczególnie zniechęcają kobiety do podejmowania opcji prowadzenia działalności gospodarczej lub korzystania z niej w większym zakresie (15);

AA.

mając na uwadze, że izby rzemieślnicze, przemysłowe i handlowe w niektórych państwach członkowskich oferują ukierunkowane programy, by wspierać nowo powstające przedsiębiorstwa;

AB.

mając na uwadze, że kształcenie i szkolenie należą głównie do uprawnień państw członkowskich oraz że niektóre z nich nie opracowały jeszcze przekrojowej polityki lub strategicznego podejścia do kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości bądź programów naukowych i metod nauczania w tym zakresie; mając na uwadze, że nie wszyscy nauczyciele i pedagodzy w Europie są wystarczająco przeszkoleni pod kątem edukacji w dziedzinie przedsiębiorczości ani w toku życia zawodowego, ani w fazie ich kształcenia, co może negatywnie odbić się na możliwości dostatecznego włączenia przedsiębiorczości do systemów kształcenia (16);

AC.

mając na uwadze, że nauczyciele powinni mieć możliwość utrzymywania kontaktów z przedsiębiorcami i określania wspólnie z nimi celów kształcenia, a także powinni otrzymywać odpowiednie wsparcie i zasoby w celu wdrożenia strategii zorientowanych na osobę uczącą się oraz dostosowywania metod nauczania do osób uczących się pochodzących z grup mniej uprzywilejowanych;

AD.

mając na uwadze, że nieformalne i pozaformalne formy uczenia się uzupełniają i ubogacają nauczanie formalne, oferując różnego rodzaju wzbogacające doświadczenia edukacyjne, w związku z czym należy je uznać za uprzywilejowane źródła pozwalające na nabywanie i rozwijanie kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości;

AE.

mając na uwadze, że formalne i nieformalne formy uczenia mogą odgrywać kluczową rolę w rozwijaniu i ugruntowaniu umiejętności związanych z przedsiębiorczością, zwłaszcza wśród grup marginalizowanych;

AF.

mając na uwadze, że nieformalne i pozaformalne formy uczenia się są szczególnie istotne w przypadku osób młodych mających mniej możliwości, ponieważ zapewniają im dodatkowe źródło nauki i potencjalny dostęp do kształcenia formalnego i szkoleń;

AG.

mając na uwadze, że kształcenie przez doświadczonych przedsiębiorców tworzy pozytywny wizerunek przedsiębiorczości i ułatwia wykonanie kroku w jej kierunku;

AH.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, w tym przedsiębiorczość społeczna, powinna stanowić część szkolenia nauczycieli i doradców zawodowych;

AI.

mając na uwadze, że krajowe systemy oświaty rozwijają się w różnym tempie w odpowiedzi na zmiany zachodzące na rynku pracy;

AJ.

mając na uwadze, że program Erasmus+ na lata 2014–2020 ma na celu unowocześnienie kształcenia, szkolenia i pracy młodzieży w całej Europie oraz że mogą w nim brać udział organizacje edukacyjne, szkoleniowe, młodzieżowe i sportowe reprezentujące wszystkie sektory uczenia się przez całe życie; mając na uwadze, że program ten zaoferuje ponad 4 mln obywateli Europy możliwości uczenia się, szkolenia, zdobycia doświadczenia zawodowego i pracy na zasadzie wolontariatu za granicą;

AK.

mając na uwadze, że już teraz przedsiębiorczość odgrywa ważną rolę w programie Erasmus+ jako jeden ze spodziewanych rezultatów działań w zakresie mobilności;

AL.

mając na uwadze, że ważne jest promowanie i zachęcanie do mobilności młodych przedsiębiorców poprzez programy, takie jak program Erasmus dla młodych przedsiębiorców (2009–2015), które umożliwiają młodym przedsiębiorcom udział w wymianach zagranicznych oraz uczenie się od doświadczonych przedsiębiorców prowadzących małe przedsiębiorstwa, a także stwarzają szanse na rozwiązanie problemu zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w przedsiębiorczości; mając na uwadze, że należy przeznaczyć większe fundusze na takie programy, aby zwiększyć w nich uczestnictwo młodych ludzi;

AM.

mając na uwadze, że ludzie młodzi mają tendencję do wybierania samozatrudnienia oraz że aż 45 % z nich w wieku 15–24 lat preferuje prowadzenie własnej działalności gospodarczej (17);

AN.

mając na uwadze, że środowiska przedsiębiorcze na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim mogłyby wnieść bardziej znaczący wkład w postaci wolontariatu opartego na umiejętnościach, partnerstw z instytucjami oświatowymi oraz współpracy z decydentami politycznymi;

AO.

mając na uwadze duży wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego (grup pozarządowych, takich jak związki zawodowe, stowarzyszenia pracownicze oraz inne grupy społeczne), m.in. inicjatywę Junior Achievement Young Enterprise Europe, która umożliwia nieformalne kształcenie i szkolenie w zakresie przedsiębiorczości przez całe życie; mając na uwadze, że takie programy wymagają większego uznania, mimo że mogą nie prowadzić do uzyskania formalnego certyfikowanego dyplomu; mając na uwadze, że taki wkład wnoszą także przedsiębiorstwa, które oferują szkolenia wewnętrzne;

1.

uznaje, że uczenie się przez całe życie i mobilność międzynarodowa są głównym środkiem w reakcji Europy na globalizację oraz przejście na gospodarkę opartą na wiedzy; zwraca przede wszystkim uwagę na znaczenie zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości, wymienionych w dokumencie „Kompetencje kluczowe w procesie uczenia się przez całe życie – Europejskie ramy odniesienia” wśród ośmiu innych kompetencji, które są potrzebne wszystkim ludziom do rozwoju osobistego, aktywnego obywatelstwa europejskiego i uczestnictwa, integracji społecznej oraz zatrudnienia;

2.

wzywa państwa członkowskie do promowania umiejętności w dziedzinie przedsiębiorczości wśród ludzi młodych poprzez działania ustawodawcze mające na celu zapewnienie wysokiej jakości programów stażowych, skupiając się na nauce o wysokiej jakości i odpowiednich warunkach pracy, które służą zwiększaniu możliwości zatrudnienia, zgodnie z zaleceniem Rady w sprawie stworzenia ram jakości dla staży;

3.

podkreśla konieczność szerokiego i jasnego zdefiniowania podstawowej kompetencji „zmysł inicjatywy i przedsiębiorczości”, która obejmuje rozwijanie ducha przedsiębiorczości, wyrażającego się w proaktywności, kreatywności, innowacyjności i podejmowaniu ryzyka, a także zdolności do planowania projektów i kierowania nimi, aby realizować cele, a nawet ideę, że dana osoba jest świadoma kontekstu swej pracy i jest w stanie wykorzystywać pojawiające się możliwości, co dotyczy zarówno przedsiębiorczości, jak i aktywności zawodowej (w tym drugim przypadku nazywanej „przedsiębiorczością wewnątrz organizacji”); wierzy w sektory przemysłu kreatywnego i przedsiębiorstw związanych z kulturą, które mogą uwidaczniać szanse biznesowe szczególnie w przypadku młodych ludzi;

4.

przypomina, że branże kreatywne znajdują się wśród najbardziej przedsiębiorczych sektorów, rozwijając umiejętności transferowalne, takie jak twórcze myślenie, rozwiązywanie problemów, praca zespołowa i zaradność;

5.

podkreśla konieczność szerokiego podejścia do przedsiębiorczości, jako zestawu kluczowych kompetencji przekrojowych dla celów osobistych i zawodowych;

6.

podkreśla znaczenie monitorowania wewnątrz organizacji i kwalifikacji w zakresie audytu; zachęca w szczególności do rozwijania audytu społecznego i środowiskowego w charakterze innowacyjnego narzędzia do monitorowania;

7.

jest przekonany, że należy promować umiejętności i kompetencje w zakresie przedsiębiorczości, a także kompetencje i umiejętności przekrojowe, międzysektorowe i ściśle związane z wykonywaną pracą, aby zwiększyć wskaźnik samozatrudnienia wśród młodzieży oraz zapewnić młodemu pokoleniu prawdziwą szansę na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, a także pomóc zarówno młodym ludziom, jak i ogółowi społeczeństwa;

8.

jest przekonany, że następnym wymaganym krokiem jest szczegółowe określenie, jak można dalej odpowiednio wdrożyć ramy kluczowych kompetencji na każdym etapie kształcenia w zakresie kompetencji przedsiębiorczych poprzez uwzględnienie wiedzy, umiejętności i postaw jako wyników nauczania w ramach każdego konkretnego programu edukacyjnego i programu praktyk zawodowych;

9.

podkreśla, że na każdym etapie i w każdym rodzaju kształcenia powinno się rozwijać praktyczne umiejętności z zakresu przedsiębiorczości, a także wspierać motywację, zmysł inicjatywy oraz gotowość wraz z poczuciem odpowiedzialności społecznej; uważa, że w programach nauczania należy uwzględnić moduły w zakresie podstawowych finansów, ekonomii i otoczenia biznesowego, które należy uzupełnić o opiekę pedagogiczną, dydaktyczną i poradnictwo zawodowe dla osób uczących się, w tym dla osób defaworyzowanych, w celu stworzenia podstaw i ułatwienia im zrozumienia procesu przedsiębiorczego oraz kształtowania postawy przedsiębiorczej; podkreśla rolę edukacji nieformalnej i samokształcenia, w tym wolontariatu, w zakresie rozwoju ducha przedsiębiorczości i umiejętności biznesowych młodych ludzi;

10.

zachęca Komisję do podkreślenia znaczenia i roli różnych form przedsiębiorczości społecznej, które dla młodych Europejczyków są często dobrym sposobem na zdobywanie pierwszych doświadczeń w biznesie;

11.

podkreśla potrzebę rozwijania innowacyjnych praktyk pedagogicznych, które wymagają od osoby uczącej się większego zaangażowania i które są na nią ukierunkowane, aby zachęcać do nabywania szeregu kompetencji przekrojowych niezbędnych do kształtowania postawy przedsiębiorczej;

12.

zaleca, by promować przedsiębiorczość jako część szkolnictwa wyższego, a także zachęcać do niej w ramach projektów dla absolwentów, także z uwzględnieniem modeli przedsiębiorczości społecznej;

13.

wskazuje, że wspieranie przedsiębiorczości przez kształcenie ma sens jedynie wówczas, gdy gospodarcze i społeczne aspekty zostaną w wyważony sposób uwzględnione w koncepcjach oświatowych;

14.

podkreśla, że integracja społeczna i walka z ubóstwem mogą przynieść rezultaty zwłaszcza dzięki przedsiębiorczości społecznej, co może zwiększyć zatrudnienie, oraz dzięki wykształceniu postawy przedsiębiorczej, która będzie przynosić znaczne korzyści osobom defaworyzowanym;

15.

podkreśla, że systemy kształcenia dualnego i programy finansowania studiów przez firmy sprawdziły się w państwach członkowskich, gdzie są stosowane jako kluczowe systemy pozwalające na przekazywanie najistotniejszych umiejętności w zakresie przedsiębiorczości;

16.

zachęca do pełnego zaangażowania i współpracy wszystkie zainteresowane strony, a zwłaszcza lokalne organizacje działające w dziedzinie przedsiębiorczości, przedsiębiorstwa i instytucje oświatowe, w celu wymiany najlepszych praktyk i doświadczeń oraz doskonalenia umiejętności młodych ludzi w zakresie przedsiębiorczości i kształcenia we wszystkich państwach członkowskich;

17.

podkreśla, że ścisłe powiązanie kształcenia w szkołach i praktyk w przedsiębiorstwach jest modelem kształcenia, który odniósł sukces i który należy wzmacniać i promować w całej Europie i poza jej granicami;

18.

apeluje o bliższą współpracę z sektorem prywatnym i partnerami społecznymi z myślą o zachęcaniu do podejmowania ryzyka oraz promowania kultury przedsiębiorczości i innowacyjności (np. przez zobowiązania strukturalne, takie jak instrumenty na rzecz innowacji i wymiany poglądów);

19.

jest przekonany, że skuteczne korzystanie z kompetencji w zakresie przedsiębiorczości zależy coraz bardziej od tego, czy dana osoba posiada umiejętności w dziedzinie mediów i technologii cyfrowych, a tę wzajemną współzależność należy bardziej uwzględnić w oświacie i szkoleniach; podkreśla znaczenie wykształcenia we wszystkich młodych ludziach umiejętności cyfrowych, przekrojowych i związanych z przedsiębiorczością, dzięki którym będą mogli w pełni wykorzystać potencjał cyfrowego świata, aby pomóc im tworzyć nowe formy kształtowania, rozpowszechniania i promocji przedsiębiorczości, dzięki czemu będą mogli skuteczniej rywalizować o miejsca pracy, podejmować samozatrudnienie, uczyć się lepszego zrozumienia zachowań i potrzeb ich przyszłych pracodawców oraz przyczyniać się do zwiększania zdolności przedsiębiorstw w zakresie innowacyjności i konkurencyjności;

20.

podkreśla, że kompetencje w zakresie przedsiębiorczości należy rozwijać i doskonalić przez całe życie, w tym poprzez doświadczenie zdobywane w pracy oraz naukę pozaformalną i nieformalną, a ich uznawanie należy wzmacniać i wspierać, gdyż przyczyniają się one do rozwoju kariery;

21.

uznaje, że kluczowym elementem w nauczaniu przedsiębiorczości jest właściwe przygotowanie nauczycieli, a zwłaszcza pilna potrzeba zapewnienia wysokiej jakości szkoleń, aby zagwarantować autentyczność procesu dydaktycznego;

22.

wzywa państwa członkowskie do eliminowania przeszkód dla młodych niepełnosprawnych przedsiębiorców przez zapewnienie szkoleń dla usługodawców, których zadania obejmują wspieranie osób niepełnosprawnych, oraz przez dostosowanie pomieszczeń, gdzie udzielane jest wsparcie, tak aby były one dostępne dla osób mających trudności z poruszaniem się;

23.

zauważa, że promowanie współpracy między podmiotami szkolnictwa średniego i wyższego umożliwi bardziej ożywiony dialog między młodymi ludźmi i będzie sprzyjać innowacyjności;

24.

podkreśla konieczność poprawy kultury przedsiębiorczości w szkolnictwie wyższym przez wspieranie i ułatwianie tworzenia przez młodych ludzi nowych firm działających w oparciu o badania akademickie (firmy typu spin-off), zmniejszanie obciążeń biurokratycznych związanych z zakładaniem takich przedsiębiorstw oraz tworzenie jasnych i wspomagających ram prawnych dla osób uczących się i będących przedsiębiorcami; uważa w związku z tym, że szkoły i uczelnie wyższe powinny zapewnić młody ludziom czas i miejsce na realizację inicjatyw, a także docenić takie inicjatywy, aby zaszczepić w młodych ludziach pewność siebie niezbędną do podejmowania nowych projektów, które mogą okazać się użyteczne przy tworzeniu niezależnych przedsiębiorstw; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy nagradzające młodych ludzi za sukcesy w dziedzinie przedsiębiorczości (np. nagrodę za najlepsze studenckie przedsiębiorstwo roku); ponadto podkreśla istotną rolę przedsiębiorstw umożliwiających młodym ludziom zdobywanie swoich pierwszych bezpośrednich doświadczeń zawodowych w miejscu pracy; przypomina w tym celu o konieczności promowania wizyt w przedsiębiorstwach i staży, aby zaznajomić młodych ludzi ze światem biznesu;

25.

podkreśla, że społeczność przedsiębiorców odgrywa kluczową rolę w kształceniu i szkoleniach w zakresie przedsiębiorczości, umożliwiając naukę w oparciu o doświadczenie, która uzupełnia kształcenie teoretyczne młodzieży;

26.

podkreśla kluczową rolę różnego rodzaju stowarzyszeń we wspieraniu przedsiębiorczości wśród młodych ludzi, które zapewniają młodym przedsiębiorcom możliwość opracowania innowacyjnych projektów i zdobycia doświadczenia biznesowego, a także dają narzędzia oraz pewność siebie niezbędne do rozpoczęcia kariery przedsiębiorcy;

27.

wzywa Radę i Komisję, aby w ramach swych uprawnień i z zachowaniem pełnej zgodności z zasadą pomocniczości, opracowały wsparcie metodyczne i narzędzia dla krajowych systemów edukacyjnych w dziedzinie kształcenia i praktyk zawodowych w zakresie przedsiębiorczości, w tym przedsiębiorczości społecznej, oraz do stosowania skoordynowanego podejścia wymagającego od organów administracji publicznej państw członkowskich ściślejszej współpracy z przedsiębiorstwami, by dowiedzieć się, jakie są kluczowe elementy niezbędne do pobudzenia przedsiębiorczości; wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia młodych przedsiębiorców w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

28.

wzywa Radę i Komisję do uwzględnienia aspektu płci w odniesieniu do metodyki, komunikacji i narzędzi finansowych w celu zachęcenia do większego zaangażowania w zakresie przedsiębiorczości dziewcząt i młodych kobiet;

29.

wzywa Komisję do ustanowienia i promowania staży związanych z przedsiębiorczością oraz programów wymiany, aby umożliwić młodym ludziom zyskanie praktycznego doświadczenia i ułatwić wymianę wiedzy i doświadczeń;

30.

wzywa Komisję do opracowania kompleksowej strategii rozwoju umiejętności przekrojowych, takich jak myślenie krytyczne, rozwiązywanie problemów, podejmowanie inicjatywy, współdziałanie, współpraca, samokierowanie, planowanie, przywództwo i praca zespołowa na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia i szkoleń, uwzględniając fakt, że są one korzystne dla wielu zawodów i sektorów;

31.

apeluje do Komisji, by skupiła większą uwagę na usprawnieniu rozwoju i oceny umiejętności przekrojowych w ramach programu Erasmus+, w tym kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości i kompetencji cyfrowych, podkreślając jednocześnie, że program ten nie powinien być jednostronnie ukierunkowany na kwestie zatrudnienia oraz że należy utrzymać łatwy dostęp do działalności gospodarczej, zwłaszcza w obszarze pozaformalnego i nieformalnego kształcenia; apeluje także do Komisji o promowanie reform polityki oświatowej w państwach członkowskich, tworząc w tym zakresie spójne ramy polityczne w państwach członkowskich i UE;

32.

wzywa Komisję, by wspierała nadzorowanie umiejętności cyfrowych, a także umiejętności rozwiązywania problemów i kompetencji w dziedzinie finansów; wzywa Komisję, by przeprowadziła badania kontrolne w tej dziedzinie;

33.

wzywa Komisję, aby wspierała partnerstwa pomiędzy instytucjami oświatowymi a przedsiębiorstwami poprzez wykorzystanie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, a zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego, w celu zachęcania do nauczania w miejscu pracy w przedsiębiorstwach oraz promowania kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości na szczeblu krajowym i lokalnym;

34.

wzywa Komisję do wsparcia europejskich sieci kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości – takich jak europejska sieć kształcenia NETwork (EE-HUB), ustanowiona w maju 2015 r. i wsparta przez organizacje europejskie oraz inne zainteresowane strony na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym, a także przez krajowe władze oświatowe – w ramach których zebrane zostaną najlepsze praktyki i dokonana zostanie ich wymiana miedzy instytucjami i organizacjami oświatowymi, instytucjami kształcenia zawodowego, przedsiębiorstwami, a także władzami i partnerami społecznymi;

35.

wzywa Komisję do zapewnienia spójnej i skutecznej koordynacji w zakresie kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości w kontekście szerszej unijnej strategii uczenia się przez całe życie, światowych strategii UE oraz planu przewodniczącego Komisji Jeana-Claude'a Junckera;

36.

proponuje, by Komisja utrzymała kształcenie i szkolenia w dziedzinie przedsiębiorczości jako jeden z celów przyszłego programu Erasmus + w następnym okresie finansowania (po 2020 r.), we wszystkich swoich działaniach, włączając do nich mobilność, aby zachować następujące elementy:

37.

wzywa Komisję do zbadania i zwalczania czynników, które zniechęcają kobiety do wyboru opcji przedsiębiorczości, w szczególności promując dostęp do finansowania i usług wsparcia dla młodych kobiet-przedsiębiorców;

38.

wzywa Komisję do koordynacji i wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi;

39.

apeluje do Komisji, by zachęcała do lepszej współpracy i wymiany dobrych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi, które już włączyły kształcenie w zakresie przedsiębiorczości do swoich programów nauczania i osiągnęły większe postępy w promowaniu przedsiębiorczości wśród młodzieży, a państwami członkowskimi, które nadal znajdują się na początku tego procesu;

40.

wzywa Komisję do opracowania do końca 2017 r. najlepszych praktyk w zakresie przekazywania umiejętności w dziedzinie przedsiębiorczości i wspierania przedsiębiorczości wśród ludzi młodych w państwach członkowskich, a także do przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdania dotyczącego tej kwestii oraz do uwzględnienia wyników tych prac w ocenie jej własnych procedur w obszarze finansowania;

41.

wzywa państwa członkowskie do promowania kształcenia w zakresie przedsiębiorczości w ramach wspierania kompetencji przekrojowych dla lepszego zarządzania życiem osobistym i zawodowym osób uczących się;

42.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania konkretnych środków wdrożonych przez państwa członkowskie w celu wspierania przedsiębiorczości wśród młodych ludzi, a także do zwracania szczególnej uwagi na propagowanie i publikowanie informacji o wynikach oraz do wspierania instytucji i organizacji i zachęcania ich do wymiany dobrych praktyk, dzielenia się pomysłami, wiedzą i doświadczeniem oraz tworzenia międzysektorowych partnerstw strategicznych; zachęca Komisję i państwa członkowskie do opracowania benchmarków, modeli oraz wspólnych instrumentów i projektów w celu promowania przedsiębiorczości ludzi młodych;

43.

wzywa Komisję do zadbania o to, aby żadne działania podejmowane przez państwa członkowskie nie utrudniały swobodnego przepływu pracowników i aby w ten sposób młodzi ludzie, którzy wybrali ścieżkę przedsiębiorczości, mogli prowadzić działalność w dowolnym miejscu Unii Europejskiej;

44.

wzywa państwa członkowskie, a także władze regionalne i lokalne, do promowania rozwoju szkoleń w zakresie zakładania przedsiębiorstw typu start-up i zarządzania nimi, w tym opieki ekspertów, inkubatorów przedsiębiorczości i akceleratorów, projektów w zakresie przedsiębiorczości społecznej z udziałem lokalnych społeczności oraz wszelkich środowisk sprzyjających przedsiębiorczości, które ułatwią młodym ludziom zakładanie własnych przedsiębiorstw i umożliwią im szybkie pokonanie problemów związanych z porzuceniem nauki lub podnoszenie się z pierwszych porażek, pomagając w ten sposób stworzyć pozytywną kulturę biznesu, zapobiegać negatywnemu postrzeganiu porażki biznesowej i zachęcać do podejmowania kolejnych prób, przykuwając szczególną uwagę do docierania do defaworyzowanych młodych ludzi;

45.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia młodym przedsiębiorcom dostępu do wymaganego finansowania i wsparcia na każdym etapie;

46.

apeluje do państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych, aby w pełni korzystały z unijnych funduszy strukturalnych, zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego, aby promować kształcenie i szkolenie w dziedzinie przedsiębiorczości oraz rozwój umiejętności cyfrowych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym;

47.

wzywa państwa członkowskie, aby wraz z władzami regionalnymi i lokalnymi korzystały ze wszystkich istniejących zasobów finansowych na szczeblu UE, takich jak Europejski Fundusz Społeczny, europejska Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI), program Erasmus dla młodych przedsiębiorców i Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME), by pobudzać i wspierać inicjatywy, których celem jest dążenie do stworzenia skuteczniejszych i lepiej ukierunkowanych powiązań między przedsiębiorstwami a sektorem kształcenia;

48.

wzywa państwa członkowskie do promowania wymiany najlepszych praktyk, zachęcania do tworzenia partnerstw zarówno krajowych, jak i transgranicznych, a także wspierania nowo powstałych przedsiębiorstw i działania stosownych małych i średnich przedsiębiorstw oraz agencji rozwoju;

49.

zachęca państwa członkowskie do zapewnienia instruktorom i mentorom w dziedzinie przedsiębiorczości konkretnych innowacyjnych metod umożliwiających im wspieranie i promowanie umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, a także do rozważenia włączenia przedsiębiorczości do programu nauczania;

50.

wzywa państwa członkowskie do dalszego rozwijania systemów uznawania i walidacji kompetencji uzyskanych w drodze kształcenia nieformalnego i pozaformalnego w celu realizacji zobowiązania na rok 2018, aby zapewnić poszczególnym osobom możliwość reorientacji i drugiego podejścia, a także promować poczucie własnej wartości i dalsze kształcenie;

51.

wzywa państwa członkowskie do zachęcania zaangażowania się partnerów prywatnych w kształcenie w zakresie przedsiębiorczości poprzez finansowanie lub zapewnianie szkoleń jako aspektu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

52.

wzywa państwa członkowskie do wyeliminowania biurokracji w odniesieniu do wdrażania biznes planów przez młodych ludzi oraz rozważenia środków zwolnień podatkowych oraz środków zachęcających ich do realizacji własnych pomysłów na biznes; podkreśla potrzebę mechanizmów bezpieczeństwa dla przedsiębiorstw typu start-up, które upadają;

53.

podkreśla potrzebę zajęcia się problemami finansowymi młodych przedsiębiorców, ułatwienia im dostępu do kredytów i specjalnych dotacji, zmniejszenia istniejących obciążeń administracyjnych oraz stworzenia środowiska regulacyjnego i zachęt podatkowych sprzyjających rozwojowi inicjatyw młodych ludzi w zakresie przedsiębiorczości i tworzeniu miejsc pracy, aby uprościć rozpoczynanie działalności gospodarczej i zapewnić stabilność projektów biznesowych młodych przedsiębiorców;

54.

wzywa państwa członkowskie, aby podjęły działania służące ulepszeniu ram regulacyjnych i usprawnieniu procedur administracyjnych dla przedsiębiorstw, w szczególności MŚP i przedsiębiorstw społecznych, oraz aby propagowały i nadzorowały jakość zasad zatrudniania stosowanych w takich przedsiębiorstwach; wskazuje, że przedsiębiorstwa społeczne i integracyjne tworzą trwałe miejsca pracy, przyczyniają się do rozwoju społeczności i pomagają w promowaniu zrównoważonego środowiska i zapewnianiu odporności społecznej w czasie kryzysu;

55.

apeluje, aby publiczne służby zatrudnienia odgrywały aktywniejszą rolę w zakresie pomocy i doradztwa dla przedsiębiorstw, a w szczególności dla młodych przedsiębiorców;

56.

wzywa państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne, aby oferowały osobom uczącym się i przejawiającym zdolności w zakresie innowacyjnego myślenia szerszy dostęp do systemów stypendiów i mikrokredytów, a także wsparcie, informacje, opiekę mentorską, pomoc międzydyscyplinarną i platformy wzajemnej oceny, aby umożliwić im rozpoczęcie realizacji własnych przedsięwzięć lub projektów, takich jak te wspierane ze środków osi mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej EaSI; wzywa państwa członkowskie, by ułatwiały dostęp do kredytów i ich zwrot, promowały finansowanie społecznościowe, rozwijały partnerstwa między gospodarką lokalną, przedsiębiorstwami i uczelniami wyższymi, zwiększały rolę przedsiębiorstw w integracji młodych ludzi na rynku pracy oraz wzmacniały rolę paszportu umiejętności przedsiębiorczych na różnych poziomach edukacji szkolnej i uniwersyteckiej, zwłaszcza we współpracy z MŚP; wzywa państwa członkowskie, by zachęcały do tworzenia na uniwersytetach inkubatorów przedsiębiorczości nastawionych na zrównoważony rozwój i ukierunkowane na przyszłość kierunki studiów;

57.

wzywa państwa członkowskie do uproszczenia procedur zgodnego z prawem zamykania przedsiębiorstw i do tworzenia otoczenia wspomagającego zamykanie przedsiębiorstw, aby dać młodym ludziom jasny przekaz, że upadek przedsiębiorstwa nie będzie stanowił porażki rodzącej konsekwencje na całe życie;

58.

wzywa państwa członkowskie, aby propagowały przedsiębiorczość wśród młodych ludzi poprzez ułatwianie w systemie kształcenia dostępu do międzydyscyplinarnych studiów ukierunkowanych na projekty i prowadzonych we współpracy z przedsiębiorstwami;

59.

wzywa państwa członkowskie, aby w ramach doradztwa zawodowego udzielanego na średnim i wyższym poziomie kształcenia promowały przedsiębiorczość jako dobry pomysł na karierę oraz aby przeciwdziałały negatywnym opiniom dotyczącym przedsiębiorczości jako pomysłu na karierę, które dominują w niektórych państwach członkowskich;

60.

wzywa państwa członkowskie do podnoszenia poziomu wiedzy na temat samozatrudnienia i zakładania przedsiębiorstw wśród młodzieży niepełnosprawnej w drodze takich działań jak propagowanie ścieżek kariery osób niepełnosprawnych już obecnych na rynku pracy i publiczne uznawanie niepełnosprawnych przedsiębiorców;

61.

nalega, aby Komisja podjęła dalsze działania i kontynuowała pracę w ramach inicjatywy „Przedsiębiorczość360” (szkoły i programy kształcenia i szkolenia zawodowego) i HEInnovate (szkolnictwo wyższe);

62.

wzywa Komisję do uwzględnienia środków dotyczących kształcenia w zakresie przedsiębiorczości we wskaźnikach oceny europejskiego semestru rozpoczynającego się w 2016 r.;

63.

wzywa Komisję, by pod koniec swej kadencji przedstawiła Parlamentowi sprawozdanie z oceny postępów poczynionych w promowaniu przedsiębiorczości ludzi młodych poprzez kształcenie i szkolenie, a także stopnia, w jakim zdołano dotrzeć do członków słabszych grup społecznych;

64.

wzywa Komisję do zapewnienia koordynacji i współpracy na szczeblu europejskim w zakresie systematycznej oceny programów przedsiębiorczości i działań w celu umożliwienia porównywalności wyników, na przykład porównania różnych modeli przedsiębiorczości wśród ludzi młodych w państwach członkowskich i cech charakterystycznych młodych przedsiębiorców pod względem zmiennych socjodemograficznych, takich jak wiek, płeć i wykształcenie;

65.

wzywa Komisję do wspierania współpracy w zakresie polityki prowadzonej na teranie UE i zachęcania państw członkowskich do angażowania się w wymianę dobrych praktyk;

66.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, państwom EOG oraz Radzie Europy.