KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 17.12.2015
COM(2015) 662 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI
ÓSME SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WYKONANIA MORSKIEGO FUNDUSZU RYBACKIEGO ZA ROK 2014
{SWD(2015) 295 final}
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 17.12.2015
COM(2015) 662 final
SPRAWOZDANIE KOMISJI
ÓSME SPRAWOZDANIE ROCZNE Z WYKONANIA MORSKIEGO FUNDUSZU RYBACKIEGO ZA ROK 2014
{SWD(2015) 295 final}
Spis treści
1.WPROWADZENIE
2.OGÓLNA OCENA WYKONANIA EFR
2.1.Wykonanie finansowe EFR przez państwa członkowskie
2.2.Główne obszary interwencji EFR
2.3.Zmiany w podziale na osie priorytetowe
2.4.Wykonanie budżetu przez Komisję
2.5.Wykorzystanie pomocy technicznej przez państwa członkowskie
2.6.Wykorzystanie pomocy technicznej przez Komisję
2.7.Koordynacja EFR z funduszami strukturalnymi i z Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)
2.8.Nieprawidłowości zgłoszone przez państwa członkowskie
3.OCENA WYKONANIA EFR W PODZIALE NA OSIE
3.1.Oś 1 Środki na rzecz dostosowania wspólnotowej floty rybackiej
3.1.1.Wynik ekonomiczny unijnej floty rybackiej w 2013 r. (w oparciu o roczne sprawozdanie gospodarcze za 2015 r.)
3.1.2.Trwałe zaprzestanie działalności połowowej
3.1.3.Tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej
3.1.4.Inwestycje na statkach rybackich i w selektywność
3.1.5.Łodziowe rybołówstwo przybrzeżne
3.1.6.Rekompensata społeczno-gospodarcza w celu zarządzania flotą rybacką
3.2.Oś 2 Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo produktów rybołówstwa i akwakultury oraz ich wprowadzanie do obrotu
3.2.1.Rybołówstwo śródlądowe
3.2.2.Akwakultura
3.2.3.Przetwórstwo
3.3.Oś 3 Środki służące wspólnemu interesowi
3.3.1.Porty rybackie, miejsca wyładunku i przystanie
3.3.2.Rozwój nowych rynków i kampanie promocyjne
3.3.3.Projekty pilotażowe
3.4.Oś 4 Zrównoważony rozwój obszarów zależnych głównie od rybactwa
4.Pierwszy zestaw wniosków operacyjnych dotyczących EFR w latach 2007–2013
1.WPROWADZENIE
Zgodnie z art. 68 rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (EFR) 1 w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku Komisja przekazuje Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu oraz Komitetowi Regionów sprawozdanie z wykonania EFR. Sprawozdanie opiera się na dokonanej przez Komisję analizie i ocenie sprawozdań rocznych państw członkowskich oraz na wszelkich innych dostępnych informacjach. Obejmuje ono również analizę wdrażania niektórych kluczowych środków EFR.
Towarzyszący sprawozdaniu dokument roboczy służb Komisji zawiera podsumowanie realizacji EFR w każdym państwie członkowskim oraz pięć tabel ze szczegółowymi informacjami na temat wykonania finansowego 2 . W niniejszym najnowszym sprawozdaniu Komisji przedstawiono ogólną ocenę wykonania EFR przez państwa członkowskie i przez Komisję w 2014 r. Dane dotyczące zobowiązań dostarczone przez państwa członkowskie były wystarczające do objęcia bardziej szczegółową analizą okresu do dnia 31 maja 2015 r., a tym samym do bardziej kompleksowego przedstawienia obecnego stanu wdrażania EFR w terenie (31 grudnia 2015 r.). W związku z tym, że zgodnie z rozporządzeniem delegowanym 2015/895 3 w 2016 r. państwa członkowskie nie są zobowiązane do przedstawienia sprawozdania rocznego z realizacji programu operacyjnego w 2015 r., Komisja nie przedstawi sprawozdania rocznego z wykonania EFR w tym roku.
Dołączy jednak, w formie załącznika do „sprawozdania podsumowującego dotyczącego programów EFSI za 2016 r.” przewidzianego w art. 53 rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów 4 , streszczenie audytów systemów zarządzania i kontroli ustanowionych przez państwa członkowskie oraz pomocy udzielanej z EFR wymagane na mocy art. 68 ust. 3 lit. d) rozporządzenia w sprawie EFR.
2.OGÓLNA OCENA WYKONANIA EFR
2.1.Wykonanie finansowe EFR przez państwa członkowskie
Poświadczone płatności okresowe przesłane przez państwa członkowskie w 2014 r. wyniosły ogółem 567 mln EUR, co stanowi wzrost o 4 % w stosunku do ich kwoty w 2013 r. (544 mln EUR).
Od 2007 r. do dnia 31 maja 2015 r. zobowiązania państw członkowskich w ramach EFR wyniosły 3,91 mld EUR. Stanowi to wzrost zobowiązań EFR o 14,5 % w stosunku do stanu na dzień 31 maja 2014 r. (495 mln EUR w ciągu jednego roku), kiedy poziom zobowiązań był jeszcze stosunkowo niski. Do dnia 31 maja 2015 r. zobowiązania objęły 90,83 % środków EFR 5 .
Zarówno zobowiązania, jak i poświadczone wydatki na poziomie państw członkowskich pozostają wciąż poniżej poziomu oczekiwanego przed zakończeniem wdrażania EFR. Do dnia 31 maja 2015 r. nie wydano jeszcze ponad 9 % przydziału EFR (około 394 mln EUR), co wskazuje na pilną potrzebę przyspieszenia zaciągania zobowiązań, które, tak jak w przypadku poświadczonych płatności, stanowi przedmiot zaniepokojenia, biorąc pod uwagę, że końcowy termin kwalifikowalności wydatków przypada na dzień 31 grudnia 2015 r.
Wysokość krajowych wkładów publicznych na dzień 31 maja 2015 r. wyniosła 2,44 mld EUR, co stanowi wzrost o 321,62 mln EUR w stosunku do stanu na dzień 31 maja 2014 r. (+15,17 %).
W tym samym okresie wkłady sektora prywatnego w działania wspierane z EFR wyniosły 2,92 mld EUR, co stanowi dodatkowe 375,36 mln EUR, czyli oznacza wzrost o 14,73 % w stosunku do stanu na dzień 31 maja 2014 r. Jak już odnotowano w poprzednich sprawozdaniach, wkłady prywatne dotyczą głównie przetwórstwa (45,62 %), akwakultury (24,95 %) oraz inwestycji na statkach (10,23 %). Obecnie należy również dodać do tego inwestycje w rozwój obszarów zależnych głównie od rybactwa (8,57 %). Na te cztery środki przypada prawie 90 % inwestycji prywatnych.
Od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 maja 2015 r. inwestycje w sektorze rybołówstwa i akwakultury wyniosły ogółem 9,27 mld EUR, w tym: 42,14 % z EFR, 26,33 % z krajowych wkładów publicznych i 31,52 % z finansowania prywatnego. Zasadniczo powyższe wartości procentowe pozostały stabilne, przy jedynie niewielkim spadku (-1,5 %) w przypadku wkładu z EFR podczas całego okresu. |
Jeżeli chodzi o efekt mnożnikowy, każde euro wydane ze środków z EFR powoduje uruchomienie wsparcia krajowego w kwocie 1,37 EUR (+2,2 % w porównaniu ze stanem na dzień 31 maja 2014 r.), w tym 0,75 EUR pochodzi z finansowania prywatnego a 0,62 EUR z krajowego wkładu publicznego.
2.2.Główne obszary interwencji EFR
W poniższej tabeli porównano poziomy zobowiązań w odniesieniu do pięciu najczęściej stosowanych środków odpowiednio do końca lipca 2012 r., maja 2013 r., maja 2014 r. i maja 2015 r.:
Tabela 1
31 lipca 2012 r. |
31 maja 2013 r. |
31 maja 2014 r. |
31 maja 2015 r. |
Trwałe zaprzestanie działalności połowowej (19,61 %) |
Przetwórstwo (17,41 %) |
Przetwórstwo (16,65 %) |
Przetwórstwo (17,53 %) |
Akwakultura (12,98 %) |
Trwałe zaprzestanie działalności połowowej (17,25 %) |
Trwałe zaprzestanie działalności połowowej (15,44 %) |
Akwakultura (14,33 %) |
Przetwórstwo (12,79 %) |
Akwakultura (14,83 %) |
Akwakultura (14,43 %) |
Trwałe zaprzestanie działalności połowowej (13,98 %) |
Porty rybackie (10,89 %) |
Porty rybackie (11,46 %) |
Porty rybackie (11,61 %) |
Rozwój obszarów zależnych głównie od rybactwa (11,47 %) |
Tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej (7,67 %) |
Tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej (7,40 %) |
Rozwój obszarów zależnych głównie od rybactwa (9,25 %) |
Porty rybackie (11,15 %) |
Skupienie zobowiązań z EFR na tych pięciu środkach pozostaje dość wysokie (68,46 %), wielkość ta jest podobna do wskaźnika za rok 2013 i nieco wyższa od wskaźnika za 2014 r.
Poziom zobowiązań w ramach trwałego i tymczasowego zaprzestania działalności połowowej nadal spada w ujęciu względnym (zob. tabela 3), w szczególności w przypadku tego drugiego środka, który przy zobowiązaniach na poziomie 5,83 % pozostał w tyle za działaniami wspólnymi w ramach osi 3 (7,36 % zobowiązań) i jest obecnie siódmym najczęściej stosowanym środkiem. W poniższej tabeli wyraźnie przedstawiono ten spadek; poziom zobowiązań w ramach tych dwóch środków łącznie obniżył się w analizowanym okresie o 30 %.
Tabela 2
Trwałe i tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej (% całkowitych zobowiązań EFR) |
|
31 lipca 2012 r. |
28,28 % |
31 maja 2013 r. |
24,65 % |
31.maja.2014 r. |
22,2 % |
31.maja.2015 r. |
19,81 % |
2.3.Zmiany w podziale na osie priorytetowe
W poniższej tabeli przedstawiono zmiany względnego znaczenia całkowitych zobowiązań w podziale na osie priorytetowe za okres od lipca 2012 r. do maja 2015 r.
Sytuacja na dzień 31 maja 2015 r. stanowi kontynuację tendencji z ubiegłych lat, w tym spadek w przypadku osi 1, z wyjątkiem osi 4, która wykazuje znaczny wzrost względnego znaczenia od 2012 r.
Tabela 3
Oś priorytetowa 6 |
31 lipca 2012 r. |
31 maja 2013 r. |
31 maja 2014 r. |
31 maja 2015 r. |
Oś 1 |
33,05 % |
30,42 % |
27,77 % |
25,72 % |
Oś 2 |
28,96 % |
32,64 % |
31,44 % |
32,3 % |
Oś 3 |
27,59 % |
27,38 % |
28,46 % |
27,26 % |
Oś 4 |
7,1 % |
7,2 % |
9,25 % |
11,47 % |
Oś 5 |
3,29 % |
2,42 % |
3,07 % |
3,25 % |
W poniższej tabeli i na poniższym wykresie przedstawiono zależność między faktycznymi zobowiązaniami a planowanymi wydatkami w 2007 r. w podziale na osie priorytetowe na okres programowania 2012–2015.
Tabela 4
Oś priorytetowa |
31 lipca 2012 r. |
31 maja 2013 r. |
31 maja 2014 r. |
31 maja 2015 r. |
Postęp 2015/2012 w % |
Oś 1 |
67,24 % |
74,36 % |
79,61 % |
+26,78 % |
|
Oś 2 |
56,6 % |
77,47 % |
86,77 % |
98,4 % |
+73,85 % |
Oś 3 |
57,8 % |
67,31 % |
83,80 % |
93,85 % |
+62,37 % |
Oś 4 |
28 % |
44,60 % |
56,89 % |
80,9 % |
+188,92 % |
Oś 5 |
44,04 % |
44,60 % |
65,34 % |
83,86 % |
+90,43 % |
EFR ogółem |
56,31 % |
67,37 % |
79,33 % |
+61,3 % |
Powyższe tabele i wykresy pokazują, że w okresie trzech lat nastąpiło ujednolicenie poziomu zobowiązań między różnymi osiami; we wcześniejszych fazach okresu programowania poziomy zobowiązań różniły się znacząco, co było spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak kryzys paliwowy z 2008 r., wpływ kryzysu gospodarczego i finansowego, nowość osi 4, które przeważały nad niedopasowaniem między celami interwencji a faktycznymi potrzebami w terenie.
Najbardziej zauważalną zmianą, jak już odnotowano we wcześniejszych sprawozdaniach Komisji, jest spadek wydatków publicznych w ramach osi 1, który można wyjaśnić dwoma czynnikami: po pierwsze, programy złomowania statków wdrożone już w ramach IFOR 7 , które trwały w pierwszych latach wdrażania EFR, w znacznym stopniu przyczyniły się do rozwiązania problemu nadmiernej zdolności połowowej w niektórych segmentach floty. Dzięki poprawie rentowności niektórych flot w ciągu ostatnich kilku lat sektor zyskał większą pewność co do swojej zdolności rozwojowej bez wsparcia publicznego. W rezultacie oś 1 charakteryzuje się powolnymi postępami i pozostaje obecnie w tyle za średnim poziomem zobowiązań.
Osie 2 i 3 są najbardziej zaawansowane pod względem poziomu zobowiązań, przy czym w przypadku osi 2 wynosi on blisko 100 %, a w przypadku osi 3 dochodzi do 95 %. Od 2012 r. postęp jest jednak szybszy w przypadku osi 4 (i osi 5). Do maja 2015 r. oś 4 prawie nadrobiła dystans do pozostałych osi: przez okres krótszy niż trzy lata dystans od poziomu średniego spadł z 29 do 10 punktów procentowych, przy czym silne przyspieszenie nastąpiło po maju 2014 r. (+42 %).
2.4.Wykonanie budżetu przez Komisję
Zgodnie z programowaniem finansowym ostatnie roczne zobowiązania w budżecie UE na lata 2007–2013 zostały podjęte w 2013 r.
W 2014 r. 13,9 % (567,25 mln EUR) całkowitej puli wypłacono w formie płatności okresowych; 83,8 % wypłacono na regiony objęte celem „Konwergencja” (475,49 mln EUR), a 16,2 % na regiony nieobjęte celem „Konwergencja” (91,76 mln EUR). Szczegółowe informacje przedstawiono w załączniku 1 oraz w dokumencie roboczym służb Komisji towarzyszącym sprawozdaniu.
2.5.Wykorzystanie pomocy technicznej przez państwa członkowskie
W 2014 r. 23 państwa członkowskie zaciągnęły zobowiązania na określone kwoty z budżetu pomocy technicznej (oś 5). Wyższe kwoty zobowiązań na pomoc techniczną wystąpiły w Chorwacji (100 % funduszy EFR przydzielonych w ramach osi 5), Polsce (8,2 %), Szwecji (6,5 %), Danii (6 %), Belgii (5,8 %) i Rumunii (7 %). Finansowane działania obejmowały wzmocnienie potencjału administracyjnego, rozwój technologii informacyjnych, działania promocyjne i informacyjne, a także wsparcie zarządzania programami operacyjnymi i ich realizacji. Na powyższym wykresie przedstawiono znaczny wzrost począwszy od maja 2013 r. – poziom zobowiązań wynosił wówczas 45 %, a dwa lata później osiągnął 84 %.
2.6.Wykorzystanie pomocy technicznej przez Komisję
Dnia 1 stycznia 2014 r. weszły w życie przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) 8 , który zastąpił EFR. W związku z tym w 2014 r. Komisja nie zaciągnęła zobowiązań na nowe działania w ramach pomocy technicznej EFR.
2.7.Koordynacja EFR z funduszami strukturalnymi i z Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) 9
Z programów operacyjnych (PO) wynika, że od początku państwa członkowskie są świadome potrzeby zapewnienia przy wdrażaniu EFR spójności i koordynacji z funduszami strukturalnymi oraz z EFRROW. W rocznych sprawozdaniach państw członkowskich z wykonania nie odnoszono się natomiast wyraźnie do zasadniczych problemów związanych z koordynacją.
2.8.Nieprawidłowości zgłoszone przez państwa członkowskie
W odniesieniu do EFR państwa członkowskie wykryły i zgłosiły w 2014 r. 102 przypadki nieprawidłowości odpowiadające kwocie 8,7 mln EUR (stanowiącą 1,5 % poświadczonych wydatków). W ramach powyższej liczby w 11 przypadkach państwa członkowskie zgłosiły oszustwa odpowiadające kwocie 2,1 mln EUR 10 .
3.OCENA WYKONANIA EFR W PODZIALE NA OSIE
Na dzień 31 maja 2015 r. zaciągnięte zobowiązania z tytułu wsparcia ze środków EFR dotyczyły 134 689 operacji. W poniższej tabeli podsumowano zmiany liczby operacji w okresie lipiec 2012 r. – maj 2015 r. Wykazuje ona, że mimo wzrostu wartości w tempie dwucyfrowym roczny poziom wzrostu zmniejszał się od 2012 r.
Tabela 5
Operacje EFR |
Operacje |
Lipiec 2012 r. = 100 |
Δ% rok/rok |
31 lipca 2012 r. |
84 489 |
100 |
|
31 maja 2013 r. |
104 848 |
124 |
+24 % |
31 maja 2014 r. |
121 073 |
143 |
+15,5 % |
31 maja 2015 r. |
136 489 |
161,5 |
+12,7 % |
Łączny średni koszt na operację wynosi 67 941 EUR, w tym kwota 46 525 EUR odpowiada całkowitemu wsparciu publicznemu, a kwota 28 635 EUR stanowi wkład z EFR. Wkład prywatny wynosi 21 416 EUR, czyli nieco powyżej 30 % całkowitych kosztów kwalifikowalnych. Kwoty te wskazują na nieznaczny wzrost (+1,5 %) w ciągu 2014 r.
3.1.Oś 1 Środki na rzecz dostosowania wspólnotowej floty rybackiej
3.1.1.Wynik ekonomiczny unijnej floty rybackiej w 2013 r. (w oparciu o roczne sprawozdanie gospodarcze za 2015 r. 11 )
Z danych za 2013 r., na których oparte jest roczne sprawozdanie gospodarcze za 2015 r., wynika, że w 2013 r. unijna flota rybacka była zasadniczo dochodowa, generując dochody w wysokości 6,8 mld EUR, wartość dodaną brutto w wysokości 3,4 mld EUR, zysk netto w wysokości 506 mln EUR i marżę zysku netto na poziomie 7,8 %. Odzwierciedleniem tej pozytywnej tendencji są również pozytywne oczekiwania ze strony sektora, o czym świadczy wzrost inwestycji w ostatnich latach (głównie inwestycji w nowe statki rybackie i inwestycji na statkach). Ta ogólnie pozytywna tendencja nie odnosi się jednak do wszystkich flot UE, gdyż w 2013 r. trzy floty krajowe – belgijska, fińska i portugalska – poniosły straty.
Ogólną poprawę wyniku ekonomicznego floty można w znacznym stopniu wyjaśnić pozytywną zmianą cen na etapie pierwszej sprzedaży niektórych istotnych gatunków ryb, przejściem na bardziej paliwooszczędne narzędzia połowowe i wymianą silników (w niektórych przypadkach przy wykorzystaniu wsparcia z EFR), konsolidacją floty, a także zmianą zachowań w zakresie połowów i wprowadzania produktów do obrotu. Spadek cen paliwa i zmniejszenie zapotrzebowania na paliwo o ok. 10 % w okresie 2008–2013 r. przyczyniły się również do poprawy wyniku ekonomicznego większości flot UE. Zmniejszenie zapotrzebowania na paliwo, które rozpoczęło się w czasie, gdy ceny paliwa były wysokie, utrzymuje się, mimo niższych cen paliwa.
Dane zawarte w rocznym sprawozdaniu gospodarczym wskazują na znaczne różnice między regionami (w szczególności w przypadku regionu śródziemnomorskiego) i między segmentami floty. W okresie 2008–2013 wyniki łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego wykazywały tendencję spadkową, zaś wyniki floty przemysłowej uległy znacznej poprawie.
3.1.2.Trwałe zaprzestanie działalności połowowej
Do dnia 31 maja 2015 r. EFR przyczynił się do przeprowadzenia 4 267 operacji trwałego zaprzestania działalności połowowej (+4 % w porównaniu ze stanem na dzień 31 maja 2014 r.), przy łącznym koszcie publicznym w wysokości 935,81 mln EUR, w tym 546,34 mln EUR z EFR.
Koszt na operację nie uległ znaczącej zmianie w porównaniu z poprzednimi latami. Całkowity koszt na operację wynosi 219 313 EUR, w tym 128 038 EUR stanowi finansowanie z EFR (piąte miejsce wśród najdroższych operacji objętych zobowiązaniami w ramach EFR).
Powyższa wartość obejmuje też niewielką liczbę operacji zmiany przeznaczenia (48). Koszty jednej zmiany przeznaczenia (383 131 EUR, w tym 237 249 EUR z EFR) są wyższe o 73 % od kosztów złomowania.
3.1.3.Tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej
Tak jak w poprzednich latach tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej pozostaje najczęściej stosowanym środkiem pod względem liczby operacji (63 152 operacje, 46,27 % ich liczby całkowitej). Względne znaczenie wsparcia na tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej spadło jednak o 10 % od maja 2014 r. do maja 2015 r.
Średnie koszty na operację w ramach tego środka są najniższe w całym EFR (koszty całkowite w wysokości 6 109 EUR, w tym koszty pokrywane z EFR w wysokości 3 608 EUR) i wciąż maleją od lipca 2012 r.
3.1.4.Inwestycje na statkach rybackich i w selektywność
Inwestycje w selektywność i na statkach rybackich są drugim najczęściej stosowanym zestawem środków EFR (13 019 operacji); ich względne znaczenie zmalało jednak od maja 2013 r. (z 10,8 % do 9,54 %).
Inwestycje ogółem wyniosły 509,6 mln EUR, w tym środki publiczne stanowiły ogółem 210,53 mln EUR. Wkład EFR do publicznej części środków wyniósł 121,93 mln EUR (3,12 % całkowitego wkładu w porównaniu z 2,86 % w roku poprzednim).
Koszt na operację wynosił 39 143 EUR, w tym 16 171 EUR w ramach wsparcia publicznego (9 366 EUR z EFR). Wkład prywatny na operację był dosyć wysoki i wynosił 23 000 EUR.
Powyższe wartości obejmują 1 509 operacji wymiany silnika i 954 operacje wymiany narzędzi połowowych. Wymiany silnika stanowią nieco powyżej 1 % całkowitej liczby operacji, ale tylko 0,31 % całkowitych zobowiązań EFR. Całkowity koszt na operację wynosi 32 753 EUR, w tym 8 057 EUR pochodzi ze wsparcia EFR, a 5 890 EUR stanowi krajowy wkład publiczny.
Środek zastosowało dwanaście państw członkowskich. Operacje zrealizowane przez Francję (516), Hiszpanię (348), Portugalię (220), Włochy (111), Grecję (102) i Zjednoczone Królestwo (92) stanowią 99 % wszystkich operacji. Uwzględniając jednak wielkość floty, trzema najbardziej intensywnymi użytkownikami są Belgia (wymiana silników odpowiadająca 24,39 % floty), Francja (7,3 %) i Cypr (4,9 %).
W odniesieniu do wymiany narzędzi połowowych całkowite koszty na operację są niższe: 21 495 EUR, w tym 4 873 EUR pochodzi ze wsparcia EFR, a kolejne 4 600 EUR stanowi krajowy wkład publiczny. Środek ten zastosowało łącznie 13 państw członkowskich, przy czym operacje prowadzone przez Cypr (429), Hiszpanię (139), Grecję (118), Włochy (88) i Zjednoczone Królestwo stanowią 80 % wszystkich operacji.
3.1.5.Łodziowe rybołówstwo przybrzeżne
Operacje na rzecz łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego są nieliczne i stanowią jedynie 4,21 % całkowitej liczby operacji, ale tylko 0,97 % całkowitych zobowiązań EFR. Całkowite koszty na operację wynoszą 11 808 EUR, w tym 9 586 EUR w ramach wsparcia publicznego. Część przypadająca na EFR, wynosząca 6 620 EUR, stanowi drugą najniższą wartość po tymczasowym zaprzestaniu działalności połowowej. Wkład prywatny wyniósł 2 222 EUR.
3.1.6.Rekompensata społeczno-gospodarcza w celu zarządzania flotą rybacką
Liczba operacji w ramach tego środka jest bardzo podobna do liczby odnotowanej w odniesieniu do poprzedniego środka. Wymiany silnika stanowią 4,17 % całkowitej liczby operacji, ale tylko 1,82 % całkowitych zobowiązań EFR. Całkowity koszt na operację wynosi 36 991 EUR, w tym 20 961 EUR w ramach wsparcia publicznego (12 499 EUR z EFR). Wsparcie prywatne w wysokości 16 000 EUR jest znacznie wyższe niż w przypadku łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego.
W sumie liczba i koszty operacji w ramach osi 1 potwierdzają również względny spadek jej znaczenia w ciągu ostatnich lat.
3.2.Oś 2 Akwakultura, rybołówstwo śródlądowe, przetwórstwo produktów rybołówstwa i akwakultury oraz ich wprowadzanie do obrotu
3.2.1.Rybołówstwo śródlądowe
Operacje w zakresie rybołówstwa śródlądowego są w dalszym ciągu nieliczne i stanowią bardzo małą część kosztów całkowitych. Od dnia 31 maja 2014 r. do dnia 31 maja 2015 r. liczba operacji wzrosła jednak o 41 %. Na dzień 31 maja 2015 r. odnotowano 1 327 operacji (0,97 % wszystkich operacji). Stanowią one 0,44 % całkowitych zobowiązań EFR, co czyni z nich drugą najmniejszą pozycję zobowiązań. Operacje te zajmują również czwarte miejsce wśród najtańszych zobowiązań EFR w przeliczeniu na operację, ich koszt wynosi 12 892 EUR, co stanowi mniej niż połowę średniego kosztu na operację w ramach EFR. Całkowite koszty na operację wynoszą 33 089 EUR, co nadal stanowi trzecią najmniejszą wartość. Krajowy wkład publiczny wynosi 9 390 EUR, a prywatny wkład na operację wynosi 10 800 EUR.
3.2.2.Akwakultura
Jak wspomniano wyżej, środki w zakresie akwakultury stanowią drugi co do wielkości obszar inwestycji EFR. Liczba operacji jest stosunkowo niewielka (8 358 operacji, 6,12 % liczby całkowitej), ale pochłaniają one 14,33 % zobowiązań EFR. Całkowity koszt na operację wynosi 186 042 EUR (+4 % w porównaniu z majem 2014 r.), w tym wkłady prywatne w kwocie 87 261 EUR (+8,3 %), krajowe środki publiczne w kwocie 31 783 EUR (+5,7 %) i wkłady z EFR w kwocie 66 998 EUR (-2 %). Całkowita kwota zobowiązań wynosi 1 554,9 mln EUR, w tym finansowanie z EFR wynosi 559,97 mln EUR, krajowy wkład publiczny wynosi 265,6 mln EUR, a finansowanie prywatne wynosi 729,3 mln EUR.
Około 60 % operacji odpowiada modernizacji i rozbudowie istniejących gospodarstw, 19 % stanowią środki na rzecz środowiska wodnego, a 17,6 % – dotyczy nowych zdolności produkcyjnych. Te ostatnie charakteryzują się najwyższym wykorzystaniem środków z EFR (155 727 EUR), wyprzedzając nieznacznie środki dotyczące wylęgarni (130 802 EUR) i środki w zakresie zdrowia zwierząt (106 628 EUR). W przypadku reszty środków wykorzystanie wynosi poniżej 60 000 EUR wkładu z EFR.
Wsparcie z EFR o wartości 1 EUR powoduje uruchomienie środków krajowych w kwocie 1,78 EUR, w tym środki prywatne wynoszą 1,31 EUR, a środki publiczne wynoszą 0,47 EUR.
3.2.3.Przetwórstwo
Środki w zakresie przetwórstwa nadal stanowią największa pozycję wydatków pod względem zobowiązań EFR. Względne znaczenie operacji w zakresie przetwórstwa wzrasta od lipca 2012 r. (+37 %). Chociaż 5 016 operacji stanowi zaledwie 3,68 % ich liczby całkowitej, to stanowią one 17,53 % zobowiązań EFR.
Łączny koszt operacji wynosi 2,39 mld EUR, w tym kwota 1,33 mld EUR pochodzi ze środków prywatnych, a środki publiczne wynoszą 1,06 mld EUR, w tym 685 mln EUR z EFR, resztę zaś stanowi krajowy wkład publiczny.
Całkowite koszty na operację wynoszą 476 314 EUR (dwukrotnie więcej niż w przypadku operacji trwałego zaprzestania działalności połowowej). Wkład prywatny wynosi 265 822 EUR, a wkład publiczny 210 492 EUR, w tym 136 605 EUR stanowią środki EFR (trzeci wkład pod względem wielkości).
Około 75 % operacji związanych jest z budową nowych zakładów przetwórstwa lub modernizacją lub rozbudową zakładów już istniejących; 20 % dotyczy modernizacji obiektów wprowadzania do obrotu, a reszta budowy takich obiektów. Koszty EFR na operację przekraczają 160 000 EUR w przypadku zakładów przetwórstwa, 155 000 EUR w przypadku budowy obiektów wprowadzania do obrotu i 49 500 w przypadku modernizacji takich obiektów.
Kwota 1 EUR z zasobów EFR generuje wniesienie wkładu krajowego w kwocie 2,49 EUR, w tym 1,95 EUR pochodzi ze środków prywatnych, a reszta ze środków publicznych.
3.3.Oś 3 Środki służące wspólnemu interesowi
3.3.1.Porty rybackie, miejsca wyładunku i przystanie
Do dnia 31 maja 2015 r. wkład z EFR wniesiono na rzecz 1 702 projektów infrastrukturalnych (1,25 % całkowitej liczby projektów). Całkowita kwota inwestycji wynosi 815,3 mln EUR (+17 % w stosunku do maja 2014 r.), przy czym wkład publiczny wynosi 745 mln EUR (+16,5 %), w tym kwota 435,96 mln EUR pochodzi z EFR (+10 %).
Projekty infrastrukturalne są najbardziej kosztowne pod względem całkowitej kwoty inwestycji w przeliczeniu na projekt (479 043 EUR), jeżeli chodzi o finansowanie z EFR (256 141 EUR, -6,5 %) oraz o krajowe wkłady publiczne (181 600 EUR, +8,4 %).
3.3.2.Rozwój nowych rynków i kampanie promocyjne
Do dnia 31 maja 2015 r. na operacje finansowane w tym obszarze przeznaczono 3,63 % zobowiązań EFR, chociaż liczba tych operacji była stosunkowo niewielka (2 363 operacje, 1,73 % ich liczby całkowitej).
Łączne koszty wynosiły 245,2 mln EUR, w tym 228,14 mln EUR stanowił wkład publiczny (141,73 mln EUR z EFR), a tylko 17 mln EUR pochodziło z wkładu prywatnego.
Całkowity koszt na operację wynosi 103 758 EUR (+4,2 % w porównaniu z majem 2014 r.), z czego 59 979 EUR to wkłady z EFR (+2,5 %), 36 570 EUR to krajowe środki publiczne (+10,5 %), a 7 210 EUR to wkłady prywatne (-9,8 %).
3.3.3.Projekty pilotażowe
Projekty pilotażowe obejmują eksperymentalne stosowanie bardziej selektywnych technik połowowych w celu zdobywania i rozpowszechniania nowej wiedzy technicznej i są prowadzone przez właściwy organ wyznaczony w tym celu przez państwo członkowskie w partnerstwie z jednostką naukową lub techniczną.
Dane liczbowe na dzień 31 maja 2015 r. są nadal skromne: 716 operacji stanowiących zaledwie 0,52 % całkowitej liczby operacji, co stanowi jednak znaczny wzrost w stosunku do stanu na dzień 31 maja 2014 r. (+20,5 %) oraz wiąże się z wykorzystaniem 2,64 % zasobów EFR i 3,87 % krajowych środków publicznych.
Całkowite koszty wynoszą 234,6 mln EUR, w tym 197,6 mln EUR stanowią koszty publiczne (103,2 mln EUR z EFR).
Całkowite koszty na operację wynoszą 327 691 EUR, w tym środki publiczne wynoszą 275 976 EUR (144 164 EUR z EFR, pozycja druga co do wielkości), a środki prywatne wynoszą 51 716 EUR.
Kwota 1 EUR wsparcia z EFR powoduje uruchomienie środków krajowych w kwocie 1,27 EUR, w tym zaledwie 25 % stanowią środki prywatne. Jest to jeden z najniższych efektów mnożnikowych, co wskazuje na potrzebę finansowania publicznego w celu promowania innowacji.
3.4.Oś 4 Zrównoważony rozwój obszarów zależnych głównie od rybactwa
Od maja 2014 r. do maja 2015 r. w ramach wdrażania osi 4 utrzymano szybkie postępy odnotowane w poprzednich latach. 21 państw członkowskich wdrażających oś 4 wybrało rybackie lokalne grupy działania i do maja 2015 r. ich liczba wzrosła do 312.
RLGD i projektodawcy oraz instytucje zarządzające i pośredniczące intensywnie przygotowywały, wybierały, zatwierdzały i opłacały projekty. Odpowiednie dane liczbowe świadczą o stopniowym wzroście w zakresie zatwierdzania projektów: chociaż na koniec 2012 r. liczba projektów wybranych w terenie wyniosła zaledwie 2 756, w ciągu jednego roku wzrosła ona do 6 353. Tendencja ta utrzymywała się i do dnia 31 maja 2015 r. zatwierdzono 11 299 projektów (+28,4 %), co stanowi 8,28 % całkowitej liczby projektów i 11,47 % całkowitych zobowiązań EFR.
Całkowite koszty w ramach osi 4 wynoszą 912,1 mln EUR, w tym 661,7 mln EUR pochodzi z wkładów publicznych. Wkład z EFR do części publicznej wynosi 448,34 mln EUR.
Całkowity koszt na projekt wynosi 80 728 EUR, w tym 22 165 EUR pochodzi z wkładów prywatnych, a 58 562 EUR z wkładu publicznego (39 680 EUR z EFR).
Kwota 1 EUR wsparcia z EFR powoduje uruchomienie środków krajowych w kwocie 1,03 EUR (55 % stanowią środki prywatne, reszta zaś to krajowe środki publiczne).
4.Pierwszy zestaw wniosków operacyjnych dotyczących EFR w latach 2007–2013
W rocznym sprawozdaniu z wykonania za 2014 r. potwierdza się następujące tendencje wskazane w poprzednich sprawozdaniach:
obserwowany w ostatnich latach stopniowy spadek wsparcia z EFR na rzecz środków w ramach osi 1 (w szczególności trwałego i tymczasowego zaprzestania działalności połowowej) jest bardziej widoczny w latach 2014–2015. Spadek ten można wyjaśnić następującymi czynnikami: wdrażane w przeszłości programy złomowania statków spowodowały częściowe rozwiązanie problemu nadmiernej zdolności połowowej w niektórych segmentach floty; poprawa rentowności w przypadku niektórych flot zapewnia większą pewność sektora w odniesieniu do jego przyszłości;
oś 2 środki na rzecz akwakultury stanowią drugi pod względem wielkości obszar inwestycji EFR po przetwórstwie;
w ramach osi 3 wciąż dokonywane są postępy, jednak następują one w stosunkowo wolniejszym tempie;
szybkie postępy widać w ramach osi 4, która stanowi obecnie 11,47 % wszystkich zobowiązań EFR.
Porównując sytuację na koniec maja 2015 r. i 2014 r. można zaobserwować, że w przypadku wielu środków (w szczególności akwakultury, przetwórstwa, projektów pilotażowych i środków w zakresie obrotu produktami rybołówstwa) średni krajowy wkład publiczny na operację wzrasta szybciej niż wkład z EFR. Ponadto, biorąc pod uwagę względny spadek w zakresie systemów pomocy państwa, można stwierdzić, że wsparcie krajowe w większym stopniu ukierunkowano na współfinansowanie środków w ramach EFR, niż na przyznawanie pomocy państwa.
Istnieją pewne dowody świadczące o wzroście wkładu prywatnego na jedną operację. Można to częściowo wytłumaczyć spadkiem intensywności pomocy na rzecz operacji objętych wsparciem z EFR, szczególnie w dochodowych sektorach działalności (przede wszystkim w akwakulturze i przetwórstwie), co można uznać ze zgodne z konsolidacją budżetową następującą w ostatnich latach.
Zarówno poziom zobowiązań, jak i poświadczonych wydatków na poziomie państw członkowskich uległy poprawie, jednak nadal pozostają poniżej poziomu oczekiwanego przed zakończeniem wdrażania EFR. Do dnia 31 maja 2015 r. zobowiązania nie objęły jeszcze ponad 9 % przydziału EFR (około 394 mln EUR), co wskazuje na pilną potrzebę przyspieszenia płatności w celu zapewnienia całkowitego wykorzystania wszystkich dostępnych funduszy przed upływem terminu (31 grudnia 2015 r.).
WYKONANIE FINANSOWE EFR PRZEZ KOMISJĘ W REGIONACH OBJĘTYCH I NIEOBJĘTYCH CELEM „KONWERGENCJA”
Państwo |
Na etapie decyzji
|
Na etapie zobowiązania
|
Wypłacone
|
%
|
%
|
||
Belgia |
Okres 2007–2013 |
26 261 648 |
26 261 648 |
19 168 499,99 |
100 % |
72,99 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
3 312 272,66 |
||||
Bułgaria |
Okres 2007–2013 |
62 783 169 |
62 783 169 |
40 409 056,31 |
100 % |
64,36 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
9 986 093,35 |
||||
Republika Czeska |
Okres 2007–2013 |
27 106 675 |
27 106 675 |
19 509 468,35 |
100 % |
71,97 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
0,00 |
||||
Dania |
Okres 2007–2013 |
133 675 169 |
133 675 169 |
83 947 337,37 |
100 % |
62,80 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
703 841,35 |
||||
Niemcy |
Okres 2007–2013 |
132 253 458 |
132 253 458 |
93 631 371,14 |
100 % |
70,80 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
11 800 128,31 |
||||
Estonia |
Okres 2007–2013 |
84 568 039 |
84 568 039 |
69 771 197,49 |
100 % |
82,50 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
15 434 669,72 |
||||
Irlandia |
Okres 2007–2013 |
42 266 603 |
42 266 603 |
33 467 120,83 |
100 % |
79,18 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
0,00 |
||||
Grecja |
Okres 2007–2013 |
202 554 357 |
202 554 357 |
152 710 751,91 |
100 % |
75,39 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
7 010 048,52 |
||||
Hiszpania |
Okres 2007–2013 |
1 055 250 968 |
1 055 250 968 |
849 911 777,01 |
100 % |
80,54 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
183 145 255,98 |
||||
Francja |
Okres 2007–2013 |
207 096 020 |
207 096 020 |
155 655 960,43 |
100 % |
75,16 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
24 039 286,49 |
||||
Chorwacja |
Okres 2007–2013 |
8 700 000 |
8 700 000 |
2 175 000,00 |
100 % |
25,00 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
0,00 |
||||
Włochy |
Okres 2007–2013 |
387 646 899 |
387 646 899 |
288 717 023,71 |
100 % |
74,48 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
47 721 421,32 |
||||
Cypr |
Okres 2007–2013 |
19 724 418 |
19 724 418 |
18 541 677,89 |
100 % |
94,00 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
2 995 629,13 |
||||
Łotwa |
Okres 2007–2013 |
125 015 563 |
125 015 563 |
118 634 206,03 |
100 % |
94,90 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
16 211 375,11 |
||||
Litwa |
Okres 2007–2013 |
54 713 408 |
54 713 408 |
45 722 592,94 |
100 % |
83,57 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
5 928 308,26 |
||||
Luksemburg |
Okres 2007–2013 |
0 |
0 |
0,00 |
0,00 % |
0,00 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
0,00 |
||||
Węgry |
Okres 2007–2013 |
34 743 470 |
34 743 470 |
28 805 751,06 |
100 % |
82,91 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
3 149 813,47 |
||||
Malta |
Okres 2007–2013 |
8 372 329 |
8 372 329 |
6 254 113,69 |
100 % |
74,70 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
1 760 768,20 |
||||
Niderlandy |
Okres 2007–2013 |
43 282 778 |
43 282 778 |
27 186 099,98 |
100 % |
62,81 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
0,00 |
||||
Austria |
Okres 2007–2013 |
5 249 497 |
5 249 497 |
4 996 352,10 |
100 % |
95,18 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
274 079,34 |
||||
Polska |
Okres 2007–2013 |
734 092 574 |
734 092 574 |
522 607 848,80 |
100 % |
71,19 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
132 430 235,90 |
||||
Portugalia |
Okres 2007–2013 |
225 864 267 |
225 864 267 |
175 162 077,61 |
100 % |
77,55 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
29 046 260,61 |
||||
Rumunia |
Okres 2007–2013 |
178 273 115 |
178 273 115 |
112 008 165,34 |
100 % |
62,83 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
24 331 634,79 |
||||
Słowenia |
Okres 2007–2013 |
21 640 283 |
21 640 283 |
18 617 242,85 |
100 % |
86,03 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
5 135 416,12 |
||||
Słowacja |
Okres 2007–2013 |
12 868 797 |
12 868 797 |
9 637 369,63 |
100 % |
74,89 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
1 333 295,86 |
||||
Finlandia |
Okres 2007–2013 |
38 491 347 |
38 491 347 |
31 131 452,69 |
100 % |
80,88 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
3 702 853,12 |
||||
Szwecja |
Okres 2007–2013 |
54 638 257 |
54 638 257 |
40 709 427,72 |
100 % |
74,51 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
5 542 368,16 |
||||
Zjednoczone Królestwo |
Okres 2007–2013 |
129 620 927 |
129 620 927 |
94 591 015,74 |
100 % |
72,98 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
32 251 658,18 |
||||
Ogółem |
Okres 2007–2013 |
4 056 754 035 |
4 056 754 035 |
3 063 679 958,61 |
100 % |
75,52 % |
|
Rok budżetowy: 2014 |
0 |
0 |
567 246 713,95 |