14.6.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 183/18

1.

Kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w drugiej połowie ubiegłej dekady, postawił obecne młode pokolenie w szczególnie trudnej sytuacji. Stopa bezrobocia wśród młodzieży utrzymuje się na bezprecedensowo wysokim poziomie: 23,2 % w UE-28 i 23,8 % w strefie euro (grudzień 2013 r.).

2.

Tak wysokie bezrobocie wśród młodzieży powoduje, że młodzi ludzie doświadczają większego ubóstwa i wykluczenia społecznego i coraz częściej czują się zmuszeni opuścić swój kraj, a czasem nawet Europę w poszukiwaniu większych możliwości. W niektórych państwach członkowskich daje to efekt drenażu mózgów, który może być trudno cofnąć.

3.

Unia Europejska, poprzez swoją strategię „Europa 2020” i jej inicjatywy przewodnie: „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia”, „Europejską agendę cyfrową”, „Unię innowacji” oraz „Mobilną młodzież”, promuje przedsiębiorczość, wspierając postawy przedsiębiorcze oraz związaną z przedsiębiorczością wiedzę, umiejętności i kompetencje mogące pobudzać konkurencyjność oraz inteligentny, trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu.

4.

Przedsiębiorczość jest istotną siłą napędową wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: tworzy nowe firmy i nowe miejsca pracy, otwiera nowe rynki, podnosi wydajność oraz rozwija dobrobyt. Postawa przedsiębiorcza zwiększa szanse młodej osoby na zatrudnienie. Przedsiębiorczość, a zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), są filarem unijnej gospodarki i stanowią najważniejsze źródło nowego zatrudnienia (1).

5.

Kultura, która ceni i premiuje postawy przedsiębiorcze, takie jak przemyślane podejmowanie ryzyka i niezależne myślenie, sprzyja tworzeniu nowych rozwiązań dla wyzwań społecznych. W związku z tym należy poprawić postrzeganie przedsiębiorców, poszerzyć edukację na rzecz przedsiębiorczości, a także poświęcić szczególną uwagę grupom niedostatecznie reprezentowanym i zaoferować im pomoc w uruchamianiu, prowadzeniu czy rozwijaniu działalności lub przedsiębiorstw.

6.

Przedsiębiorczość nie polega wyłącznie na dążeniu do zysku. Różne podmioty, zarówno z sektora publicznego, jak i prywatnego, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i organizacje gospodarki społecznej (2) – łączące przedsiębiorczość z wymiarem społecznym – zajmują się podstawowymi wyzwaniami społecznymi. Trend ten nazywany jest przedsiębiorczością społeczną, a nowo powstałe typy organizacji – przedsiębiorstwami społecznymi.

7.

Wśród obszarów działań na rzecz młodzieży wskazanych w odnowionych ramach europejskiej współpracy na rzecz młodzieży znalazły się kreatywność i kultura. Sektor kultury i sektor kreatywny (3) mogą stwarzać ogromne możliwości, jeśli chodzi o przekształcanie kreatywności młodych ludzi i kapitału ludzkiego, który stanowią, w inteligentny wzrost i zatrudnienie. W epoce cyfrowej uczestnictwo w kulturze jest niezwykłe ważnym narzędziem promowania włączenia społecznego i zaangażowania społecznego, zwłaszcza wśród młodych ludzi.

8.

Grupa ekspercka ds. promowania kreatywności i innowacyjności młodych ludzi poprzez identyfikowanie kompetencji i umiejętności nabywanych w drodze uczenia się pozaformalnego i nieformalnego w swoim sprawozdaniu końcowym rozważa kwestię tego, jak można zwiększać szanse młodych ludzi na zatrudnienie,

9.

Przedsiębiorczość może stanowić ważny element autonomii, rozwoju osobistego i dobrostanu młodych ludzi. Uznać ją można za jeden ze sposobów walki z bezrobociem młodzieży.

10.

Europa powinna inwestować w kształcenie i szkolenie na rzecz przedsiębiorczości, w tworzenie otoczenia, w którym przedsiębiorcy mogliby się rozwijać i prosperować – kierując swoje działania również do konkretnych grup – oraz w prezentowanie przedsiębiorców jako wzorów do naśladowania.

11.

Do młodych ludzi może szczególnie przemawiać model przedsiębiorczości społecznej, stawiający sobie za cel przede wszystkim przyczynianie się do ogólnego dobra społecznego; model ten może pozwolić młodym ludziom w nowatorski sposób reagować na bieżące wyzwania gospodarcze, społeczne i środowiskowe. Idea przedsiębiorczości społecznej – bliska ludziom i społecznościom lokalnym – zapewnia spójność społeczną, ponieważ aktywizuje młodych ludzi, w tym młodych ludzi z grup w szczególnie trudnej sytuacji.

12.

Przedsiębiorstwa społeczne (4) przyczyniają się do inteligentnego wzrostu, odpowiadając na nowe potrzeby innowacjami społecznymi; są źródłem trwałego wzrostu, ponieważ mają na względzie swój wpływ na środowisko i dysponują wizją długoterminową; są podstawą wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, ponieważ koncentrują się na ludziach i spójności społecznej,

13.

Polityka młodzieżowa może odegrać pewną rolę we współpracy międzysektorowej, która może pomóc pokonywać bariery. Przedsiębiorczość, podobnie jak wiele innych dziedzin, wymaga podejścia długofalowego i silnej wiary w potencjał młodych ludzi. Dlatego należy zachęcać młodych ludzi i kształtować w nich od najmłodszych lat ducha przedsiębiorczości – inicjatywę, wiarę w siebie, przemyślane podejmowanie ryzyka, kreatywność, organizację, wytrwałość – by dzięki temu mogli w pełni rozwinąć swój potencjał i z powodzeniem wejść na rynek pracy. Aby promować przedsiębiorczość młodzieży, szczególnie zaś przedsiębiorczość społeczną, wskazano następujące priorytety:

14.

Uznały wagę przedsiębiorczości i przedsiębiorstw w walce z bezrobociem młodzieży; opracowały i doskonaliły politykę pozwalającą poszerzać wśród młodzieży wiedzę o różnych aspektach przedsiębiorczości.

15.

Uznały wagę edukowania na rzecz przedsiębiorczości od wczesnych lat i uwypuklały rolę uczenia się pozaformalnego i nieformalnego dla zapewnienia całościowego podejścia do rozwoju osobistego młodych ludzi i ułatwienia ich udanego włączenia w rynek pracy.

16.

Promowały pracę z młodzieżą i wolontariat jako kluczowe instrumenty rozwijania umiejętności przekrojowych i umiejętności miękkich niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej i do podejmowania działań z zakresu przedsiębiorczości. W związku z tym dalej rozwijały i zwracały uwagę na uznawanie lub walidowanie uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, biorąc pod uwagę również efekty uczenia się istotne dla przedsiębiorczości.

17.

Rozważyły uznanie organizacji młodzieżowych za jednego z kluczowych organizatorów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego, które prowadzi do wykształcania się postaw przedsiębiorczych i umiejętności w tej dziedzinie. W związku z tym państwa członkowskie mogą rozważyć wzmocnienie wsparcia dla organizacji młodzieżowych na rzecz świadczenia poradnictwa, mentoringu i szkoleń o wysokiej jakości.

18.

Promowały i wspierały nowo powstające firmy i przedsiębiorstwa społeczne, po to by przeciwdziałać istotnym przeszkodom w dostępie do środków finansowych, usług wsparcia i możliwości mentoringu (w tym efektywne korzystanie z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, jeśli jest to zgodne z umowami o partnerstwie).

19.

W odpowiednich przypadkach oferowały wsparcie poprzez ograniczanie ewentualnych przeszkód stosownie do poziomów wpływu na społeczeństwo lub środowisko,

20.

Bardziej wyeksponowały kwestię przedsiębiorczości społecznej i opracowały narzędzia pozwalające lepiej zrozumieć ten sektor. W tym kontekście promowały różne formy przedsiębiorstw, np. przedsiębiorstwa społeczne (w tym spółdzielnie), przedsiębiorstwa kulturalne i kreatywne, i poszerzały wiedzę o nich.

21.

Ułatwiały staże i wymiany, dzielenie się doświadczeniami oraz innego rodzaju działania polegające na uczeniu się, wzmacniające postawy i umiejętności z zakresu przedsiębiorczości (np. umożliwianie młodym ludziom zdobywania bezpośrednich doświadczeń z zakresu przedsiębiorczości, szkolenia w miejscu pracy, sieci, promowanie umiejętności specjalistycznych) oraz wspierały wysiłki na rzecz określenia efektów uczenia się wynikających z takich działań. Promowały tworzenie narzędzi pozwalających młodym ludziom oceniać i prezentować swoje umiejętności i kompetencje z zakresu przedsiębiorczości.

22.

Zachęcały małe firmy i młodych przedsiębiorców do dokonywania innowacji i pełnego korzystania z możliwości, jakie daje unijny rynek wewnętrzny, zachęcając je do wchodzenia na zagraniczne rynki oraz do angażowania się w transgraniczne transfery wiedzy i we współpracę transgraniczną. Aby osiągnąć te cele, należy promować sieci młodych przedsiębiorców społecznych i potencjalnych partnerów.

23.

Zachęcały młodych przedsiębiorców z różnych państw członkowskich do dzielenia się możliwościami i do współpracy. Wzmacniały solidarność międzypokoleniową poprzez wymianę wiedzy pomiędzy bardziej doświadczonymi przedsiębiorcami i ich młodszymi, początkującymi kolegami. Promowały programy mentorskie z zakresu przedsiębiorczości na szczeblu krajowym i europejskim.

24.

Poszerzały współpracę międzysektorową i zapewniały dostęp do informacji i usług wsparcia, po to by tworzyć warunki sprzyjające młodym przedsiębiorcom i ograniczać obciążenia administracyjne wobec nich.

25.

Promowały dostęp do programów europejskich (takich jak Erasmus+, „Erasmus” dla młodych przedsiębiorców w ramach programu COSME, Europejski Fundusz Społeczny i inne programy finansowe na rzecz przedsiębiorstw społecznych oraz mikrofinansowanie w ramach programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych) dla wszystkich stosownych zainteresowanych stron i zachęcały do korzystania z tych programów w celu podnoszenia umiejętności z zakresu przedsiębiorczości wśród młodych ludzi, promowania w stosownych przypadkach specjalistycznego wsparcia dla młodych przedsiębiorców oraz kształtowania zdolności osób, które pracują z młodymi ludźmi, by mogli oni wykorzystać w pełni swój potencjał,

26.

Uwrażliwiała na przedsiębiorczość młodzieży, m.in. korzystając z Europejskiego Portalu Młodzieżowego, oraz prezentowała sprawdzone rozwiązania w dziedzinie przedsiębiorczości młodzieży (w miarę możliwości w związku z Europejskim Tygodniem Małych i Średnich Przedsiębiorstw).

27.

Zainicjowała badanie lub analizę i pogłębiła wiedzę na temat przedsiębiorczości młodzieży, skupiając się na młodych przedsiębiorcach, przedsiębiorczości społecznej, „zielonych miejscach pracy” oraz roli pracy z młodzieżą w tym zakresie.

28.

Zwiększyła aktywną współpracę młodych przedsiębiorców ze stosownymi partnerami biznesowymi i społecznymi oraz z innymi zainteresowanymi stronami, w tym za pomocą programu Erasmus+ i programu „Erasmus” dla młodych przedsiębiorców.