30.11.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 351/1


PLAN DZIAŁANIA UE W ZAKRESIE ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH NA LATA 2013–2016

2013/C 351/01

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

1.

Ograniczenie popytu na środki odurzające

2.

Ograniczenie podaży

3.

Koordynacja

4.

Współpraca międzynarodowa

5.

Informacje, badania, monitorowanie i ocena

Załącznik 1 –

15 Nadrzędnych wskaźników planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 (obecne mechanizmy sprawozdawczości)

Załącznik 2 –

Wykaz/objaśnienie skrótów

Wprowadzenie

Używanie niedozwolonych środków odurzających i ogólnie nadużywanie środków odurzających to poważny problem dla poszczególnych osób, rodzin i społeczności w całej Europie. Oprócz zdrowotnych i społecznych skutków nadużywania środków odurzających rynek niedozwolonych środków odurzających stanowi jeden z głównych aspektów działalności przestępczej w europejskim społeczeństwie, tak jak na całym świecie.

W grudniu 2012 r. Rada przyjęła strategię antynarkotykową UE na lata 2013–2020. Strategia ma przyczynić się do ograniczenia popytu na środki odurzające i podaży środków odurzających w UE. Ma również na celu zmniejszenie zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających dzięki strategicznemu podejściu, które wspiera i uzupełnia krajowe polityki, dostarcza ram do skoordynowanych i wspólnych działań i które stanowi podstawę i ramy polityczne dla zewnętrznej współpracy UE w tej dziedzinie. Zostanie to osiągnięte dzięki zintegrowanemu, zrównoważonemu i opartemu na dowodach podejściu.

Cele strategii są następujące:

przyczynić się do wymiernego ograniczenia używania środków odurzających, skali uzależnienia od nich oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających,

przyczynić się do likwidacji rynku handlu niedozwolonymi środkami odurzającymi i do wymiernego zmniejszenia dostępności niedozwolonych środków odurzających,

zachęcić do koordynacji działań poprzez aktywne rozmowy i analizę rozwoju wydarzeń i wyzwań w obszarze środków odurzających na szczeblu unijnym i międzynarodowym,

bardziej zintensyfikować dialog i współpracę w kwestiach walki ze środkami odurzającymi między UE a państwami trzecimi, organizacjami międzynarodowymi i na forach międzynarodowych,

przyczynić się do lepszego rozumienia wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających i lepszego rozumienia skutków podejmowanych działań w celu zapewnienia rzetelnego i kompleksowego oparcia strategii i działań na wiedzy.

Niniejszy plan działania UE w zakresie środków odurzających opiera się na podstawowych zasadach prawa UE i realizuje zasady leżące u podstaw Unii, takie jak szacunek dla godności ludzkiej, wolność, demokracja, równość, solidarność, praworządność i prawa człowieka. Plan ten oparto również na konwencjach ONZ stanowiących międzynarodowe ramy prawne dla działań dotyczących, między innymi, używania niedozwolonych środków odurzających; skorzystano też z Powszechnej deklaracji praw człowieka.

Niniejszy plan identyfikuje działania, które zostaną przeprowadzone, aby osiągać cel przedmiotowej strategii. Działania przedstawiono w podziale na dwa obszary polityczne strategii:

ograniczenie popytu na środki odurzające oraz

ograniczenie podaży środków odurzających

i na trzy tematy przekrojowe strategii:

koordynacja,

współpraca międzynarodowa oraz

informacje, badania, monitorowanie i ocena.

Działania opracowano zgodnie z celami strategii antynarkotykowej UE na lata 2013–2020. Podczas opracowywania działań wzięto pod uwagę, że muszą być one oparte na dowodach, poprawne pod względem naukowym, realne, określone w czasie i mierzalne oraz muszą mieć znaczenie dla UE i dostarczać unijnej wartości dodanej. Niniejszy plan działania wskazuje harmonogram, odpowiedzialne strony, wskaźniki oraz mechanizmy zbierania danych i oceny.

W załączniku 1 przedstawiono wykaz wskaźników ogólnych – na podstawie istniejących mechanizmów sprawozdawczych. Ułatwiają one ocenę ogólnej skuteczności planu działania UE w zakresie środków odurzających i nie stanowią dodatkowego obciążenia sprawozdawczego. W stosownych fragmentach planu zamieszczono odwołania do tych wskaźników. Oprócz tego w planie określono wskaźniki dotyczące źródeł programu, oceny lub innych danych. Wykorzystanie tych wskaźników zależy od metodyki zbierania danych w każdym państwie członkowskim lub na szczeblu instytucji unijnych.

Zgodnie z założeniem określonym w strategii, by jej szczegółowa realizacja przeprowadzona została na podstawie dwóch następujących po sobie planów działania, niniejszy plan działania obejmuje lata 2013–2016. Drugi plan działania na okres 2017–2020 zostanie przygotowany po zewnętrznej ocenie śródokresowej strategii antynarkotykowej UE, która zostanie przeprowadzona do końca 2016 r., i weźmie pod uwagę inne istotne strategie i oceny.

1.   Ograniczenie popytu na środki odurzające

Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia używania niedozwolonych środków odurzających, problemowego używania środków odurzających, uzależnienia od środków odurzających oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających, a także przyczynienie się do opóźnienia rozpoczęcia używania środków odurzających

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych/mechanizmy oceny

1.

Zapobiegać używaniu środków odurzających oraz opóźnić rozpoczęcie ich używania

1.

Poprawa dostępności i skuteczności środków prewencyjnych uwzględniających:

a)

demograficzne czynniki ryzyka takie jak: wiek; płeć; czynniki kulturalne i społeczne;

b)

sytuacyjne czynniki ryzyka takie jak: bezdomność; używanie środków odurzających w nocnych klubach i miejscach rozrywki; miejsce pracy; kierowanie pojazdem pod wpływem środków odurzających oraz

c)

indywidualne czynniki ryzyka takie jak: zdrowie psychiczne; zachowanie problemowe i rozwój psychospołeczny oraz inne czynniki, o których wiadomo, że wpływają na podatność jednostki na używanie środków odurzających, takie jak czynniki genetyczne czy okoliczności rodzinne

W toku

PC

Wskaźniki ogólne nr 1, 12

Oparte na dowodach ogólne i środowiskowe środki prewencyjne – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich

Ukierunkowane środki prewencyjne, w tym środki zorientowane na rodzinę i miejsce zamieszkania – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich

Wskazane środki prewencyjne – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdania krajowe Reitox

Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników zastosowanych środków

2.

Obok profilaktyki używania środków odurzających wzmocnienie i lepsze ukierunkowanie środków profilaktycznych i odwracających uwagę, by opóźnić wiek pierwszego zażycia niedozwolonych środków odurzających

W toku

PC

Wskaźniki ogólne nr 1, 5, 12

Oparte na dowodach środki profilaktyczne i odwracające uwagę, zorientowane na młodych ludzi w otoczeniu rodzinnym, w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach edukacji formalnej i pozaformalnej – stopień zapewnienia na szczeblu państw członkowskich

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników zastosowanych środków

3.

Edukowanie na temat zagrożeń oraz skutków wynikających z używania niedozwolonych środków odurzających i innych substancji psychoaktywnych

W toku

PC

COM

EMCDDA

Wskaźniki ogólne nr 5, 12

Poziom świadomości w populacji ogółem i wśród młodzieży w zakresie zdrowego stylu życia oraz zagrożeń i skutków wynikających z używania niedozwolonych środków odurzających i innych substancji psychoaktywnych

Sprawozdawczość EMCDDA

Badania Eurobarometru

ESPAD

HBSC

4.

Umożliwienie lepszego reagowania na wyzwania związane z niewłaściwym stosowaniem opioidów wydawanych na receptę i opioidów dostępnych bez recepty oraz innych leków psychoaktywnych

2014–2016

PC

HDG

EMA

EMCDDA

Zebranie danych przez państwa członkowskie do końca 2014 r. na temat poziomu i okoliczności przepisywania na receptę leków psychoaktywnych

Liczba inicjatyw skupiających się na propagowaniu zgodnego z przeznaczeniem stosowania opioidów wydawanych na receptę i opioidów dostępnych bez recepty oraz innych leków psychoaktywnych

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdanie z projektu ALICE RAP

2.

Zwiększyć skuteczność terapii uzależnień od środków odurzających i rehabilitacji, w tym świadczeń dla osób dotkniętych współwystąpieniem zaburzenia psychicznego i somatycznego, by zmniejszyć stopień: używania niedozwolonych środków odurzających; problemowego używania środków odurzających, występowania uzależnienia od środków odurzających oraz zdrowotnego i społecznego ryzyka i szkód związanych z używaniem środków odurzających; a także by wspierać wracanie do zdrowia i (ponowną) integrację społeczną problemowych użytkowników środków odurzających i uzależnionych użytkowników takich środków

5.

Rozszerzanie i rozwijanie różnorodności, osiągalności, zakresu i dostępności kompleksowych i zintegrowanych terapii uzależnień w tym terapii politosykomanii (jednoczesne używanie substancji niedozwolonych i dozwolonych, w tym alkoholu)

W toku

PC

Wskaźniki ogólne nr 1, 6, 11

Zakres zróżnicowania kompleksowych i zintegrowanych terapii uzależnień na szczeblu państw członkowskich, w tym terapii politosykomanii

Dane państw członkowskich na temat długości kontynuowania terapii i na temat wyników

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdania krajowe Reitox

Portal najlepszych praktyk EMCDDA

6.

Rozszerzenie zakresu świadczeń na rzecz rehabilitacji/powrotu do zdrowia z naciskiem na świadczenia, które:

a)

skupiają się na opiece ciągłej nad poszczególnymi osobami poprzez prowadzenie przypadków i współpracę między podmiotami;

b)

skupiają się na wspieraniu (ponownej) integracji społecznej, w tym zdolności do zatrudnienia, problemowych i uzależnionych użytkowników środków odurzających oraz

c)

wzmacniają proces diagnostyczny i terapię współwystąpienia zaburzenia psychicznego i somatycznego, w związku z używaniem środków odurzających

W trybie ciągłym

PC

Wskaźnik ogólny nr 11

Dane zebrane przez państwa członkowskie na temat:

poziomu wzrostu świadczeń na rzecz rehabilitacji/powrotu do zdrowia z zastosowaniem podejścia opartego na zarządzaniu przypadkiem i podejścia opartego na współpracy między podmiotami,

poziomu wzrostu liczby programów, ukierunkowanych szczególnie na użytkowników środków odurzających, u których stwierdzono współwystępowanie zaburzenia psychicznego i somatycznego, opartych na partnerstwie świadczeń związanych ze zdrowiem psychicznym i związanych z leczeniem uzależnienia od środków odurzających/powrotem do zdrowia

stopnia i okresu abstynencji od używania niedozwolonych lub dozwolonych środków odurzających przez osoby, które zakończyły terapię uzależnień,

dostępności możliwości terapii dla osób, u których wystąpił nawrót w używaniu środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich na temat wyników świadczeń

7.

Zapewnienie, by świadczenia związane z terapią i pomocą dla potrzebujących dawały lepszy dostęp do środków zmniejszania ryzyka i szkód, tak aby zmniejszać negatywne skutki używania środków odurzających i istotnie zmniejszyć liczbę zgonów związanych bezpośrednio lub pośrednio z używaniem środków odurzających oraz liczbę przypadków zapadania na zakaźne choroby przenoszone przez krew występujące w związku z używaniem środków odurzających, nie tylko takie jak HIV i wirusowe zapalenie wątroby, a także na choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlicę

W trybie ciągłym

PC

Wskaźniki ogólne nr 2, 3, 4, 11

Zakres zwiększonej osiągalności stosowanych przez państwa członkowskie środków zmniejszania ryzyka i szkód i zakres zwiększonego dostępu do tych środków

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdania krajowe Reitox

Sprawozdawczość państw członkowskich na temat świadczeń

8.

Zwiększenie skali tworzenia, dostępności i zasięgu środków opieki zdrowotnej na rzecz użytkowników środków odurzających przebywających w więzieniu oraz po wyjściu na wolność, aby uzyskać taką samą opiekę jak odnośna opieka dostępna w miejscu zamieszkania

W trybie ciągłym

PC

Wskaźnik ogólny nr 10

Dostępność świadczeń dla użytkowników środków odurzających przebywających w więzieniach i stopień, w jakim więzienna opieka zdrowotna stosuje modele opieki zawierające najlepsze praktyki w zakresie oceny potrzeb i ciągłości opieki nad więźniami w trakcie odbywania kary

Stopień zmniejszenia związanych z używaniem środków odurzających problemów zdrowotnych, fizycznych i psychicznych wśród więźniów

Stopień, w jakim świadczenia realizowane w zakładzie karnym i świadczenia realizowane w miejscu zamieszkania zapewniają ciągłość opieki dla więźniów po ich wyjściu na wolność, ze szczególnym uwzględnieniem unikania przedawkowania środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdania krajowe Reitox

Sprawozdawczość państw członkowskich na temat świadczeń

3.

Stosować podejścia oparte na koordynacji, najlepszych praktykach i jakości w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające

9.

Uzgodnienie i rozpoczęcie wdrażania minimalnych, unijnych standardów jakościowych, które pomagają zbudować pomost między nauką a praktyką w zakresie:

a)

środowiskowych, ogólnych, selektywnych i wskazanych środków prewencyjnych;

b)

środków wczesnego wykrywania i interwencji;

c)

środków zmniejszania ryzyka i szkód oraz

d)

środków na rzecz terapii, rehabilitacji, integracji społecznej i powrotu do zdrowia

2014–2016

Rada

HDG

PC

COM

EMCDDA

Konsensus wypracowany przez państwa członkowskie w sprawie minimalnych standardów jakościowych opartych na wcześniejszych unijnych analizach przygotowawczych

Portal najlepszych praktyk EMCDDA

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

2.   Ograniczenie podaży środków odurzających

Przyczynienie się do wymiernego ograniczenia dostępności i podaży niedozwolonych środków odurzających w UE

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych/mechanizmy oceny

4.

Wzmocnić skuteczną koordynację w zakresie egzekwowania prawa i współpracę w ramach UE w celu walki z działaniami związanymi z niedozwolonymi środkami odurzającymi zgodnie, tam gdzie ma to zastosowanie, z odnośnymi działaniami ustanowionymi w cyklu polityki UE

10.

Jak najlepsze wykorzystywanie dostępnych instrumentów egzekwowania prawa w zakresie wymiany danych wywiadowczych i informacji oraz kanałów i narzędzi komunikacyjnych służących do zestawiania i analizowania informacji na temat środków odurzających

W toku

PC

Europol

Eurojust

COSI

Wskaźnik ogólny nr 7

Zasięg działań dużego kalibru z wykorzystaniem danych wywiadowczych, wspólnych operacji, wspólnych zespołów śledczych i transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy skupiających się na organizacjach przestępczych zaangażowanych w działania związane z niedozwolonymi środkami odurzającymi

Zwiększone wykorzystanie systemów Europolu w zakresie wymiany informacji dotyczących środków odurzających oraz systemów analiz i ekspertów

Wyniki projektów EMPACT oraz dwustronnych i wielostronnych inicjatyw

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość agencji UE

Sprawozdania EMPACT na temat czynników

11.

Identyfikacja i nadanie priorytetów najważniejszym zagrożeniom idącym za przestępczością zorganizowaną związaną ze środkami odurzającymi

2014

Rada

COSI

Europol

PC

COM

Ustalenie na okres 2014–2017 cyklu polityki UE i priorytetów w zakresie przestępczości

Konkluzje Rady na temat cyklu polityki UE

EU SOCTA

Ocena EMPACT

12.

Intensyfikacja szkoleń przeprowadzanych przez CEPOL dla funkcjonariuszy organów ścigania dotyczących wytwarzania i wprowadzania do obrotu niedozwolonych środków odurzających, zwłaszcza metod i technik szkoleniowych nakierowanych na:

a)

zwalczanie wykorzystywania nowych technologii komunikacyjnych do wytwarzania i wprowadzania do obrotu niedozwolonych środków odurzających;

b)

usprawnianie konfiskaty mienia;

c)

zwalczanie prania pieniędzy oraz

d)

wykrywanie i likwidację nielegalnych, tajnych laboratoriów oraz upraw konopi

2014–2016

PC

CEPOL

Europol

COSI

COM

Ocena potrzeb szkoleniowych przeprowadzona przed końcem 2014 r.

Dostępność odpowiednich szkoleń i uczestnictwo w nich

Liczba funkcjonariuszy organów ścigania przeszkolonych a następnie skutecznie oddelegowanych do pełnienia odnośnych obowiązków

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdanie roczne CEPOL

Programy CEPOL

Ocena EMPACT

13.

Poprawa działań antynarkotykowych poprzez wzmocnienie i monitorowanie skuteczności regionalnych platform wymiany informacji i regionalnych platform dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa w celu likwidacji lub zmniejszenia zagrożeń związanych ze zmianą szlaków wprowadzania do obrotu środków odurzających

W toku

COM

PC

Europol

COSI

Regionalne platformy wymiany informacji

Regionalne platformy dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa

Wskaźnik ogólny nr 7

Liczba działań z wykorzystaniem danych wywiadowczych prowadzących do likwidacji lub przerwania szlaków wprowadzania do obrotu środków odurzających

Stopień wymiany informacji poprzez skuteczne działanie sieci oficerów łącznikowych

Sprawozdawczość EMCDDA

Platformy wymiany informacji i platformy dzielenia się mechanizmami bezpieczeństwa oraz sprawozdania z oceny

EU SOCTA

Ocena EMPACT

14.

Wzmocnienie działań nakierowanych na zapobieganie przenikaniu prekursorów narkotykowych oraz pre-prekursorów do nielegalnego rynku wytwarzania środków odurzających

W toku

PC

Europol

COM

CUG

COSI

Liczba przypadków zatrzymanych i zajętych przesyłek prekursorów przeznaczonych do nielegalnego używania i ilość zatrzymanych substancji

Wyniki projektów EMPACT

Wykorzystanie systemu PEN (systemu online do wstępnego powiadomienia przed wywozem) i zwiększone wykorzystanie systemu PICS (systemu komunikacji o zdarzeniach w związku z prekursorami środków odurzających)

Liczba wspólnych spotkań w ramach działań następczych i innych działań związanych z zapobieganiem przenikaniu do nielegalnego obrotu prekursorów i pre-prekursorów środków odurzających

Sprawozdania z unijnych i należących do państw członkowskich agencji egzekwowania prawa

Ocena EMPACT

Sprawozdania na temat czynników

15.

Walka z transgranicznym wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i poprawa bezpieczeństwa na granicach, zwłaszcza w unijnych portach morskich, portach lotniczych i na lądowych przejściach granicznych poprzez zintensyfikowanie wysiłków, w tym wymiany informacji i danych wywiadowczych przez odpowiednie agencje egzekwowania prawa

W toku

PC

Europol

CCWP

COSI

Wzrost liczby multidyscyplinarnych i wielopodmiotowych wspólnych operacji i transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy

Liczba protokołów ustaleń między agencjami egzekwowania prawa i odpowiednimi podmiotami takimi jak linie lotnicze, lotnicze firmy kurierskie, przedsiębiorstwa żeglugowe, władze portów i przedsiębiorstwa chemiczne

Wyniki projektów EMPACT

Lepsza wymiana danych wywiadowczych i informacji na temat transgranicznego wprowadzania do obrotu środków odurzających, m.in, dostępnych systemów nadzorowania granic

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Ocena EMPACT i sprawozdania na temat czynników

Sprawozdawczość państw członkowskich

16.

Rozwijanie i sukcesywne wdrażanie kluczowych wskaźników dotyczących podaży środków odurzających poprzez standaryzowanie, ulepszanie i usprawnianie zbierania danych w tej dziedzinie, bazując na obecnie dostępnych danych

2013–2016

COM

PC

Rada

HDG

EMCDDA

Europol

Opracowanie i uzgodnienie planu działania w sprawie wdrożenia kluczowych wskaźników podaży środków odurzających

Porozumienie państw członkowskich co do wskaźników podaży środków odurzających

Przegląd stosowanych w państwach członkowskich metod zbierania danych na temat podaży środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

5.

Wzmacniać skuteczną współpracę organów wymiaru sprawiedliwości i skuteczne ustawodawstwo w UE

17.

Wzmocnienie współpracy organów wymiaru sprawiedliwości w UE w obszarze walki z transgranicznym wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i praniem pieniędzy i w zakresie konfiskaty dochodów pochodzących z przestępczości zorganizowanej związanej ze środkami odurzającymi

2013–2016

Rada

COM

PC

Eurojust

Przyjęcie i terminowe wdrożenie uzgodnionych unijnych środków i ustawodawstwa w sprawie: a) konfiskaty i odzyskiwania mienia przestępczego; b) prania pieniędzy; c) zbliżenia na terytorium UE przepisów w zakresie przestępczości związanej z wprowadzaniem do obrotu środków odurzających i kar za takie przestępstwa

Zwiększenie liczby przeprowadzonych dochodzeń finansowych i konfiskat odnośnie do dochodów pochodzących z przestępczości zorganizowanej związanej ze środkami odurzającymi – w wyniku współpracy organów wymiaru sprawiedliwości

Terminowe i skuteczne odpowiedzi na wnioski o wzajemną pomoc i europejskie nakazy aresztowania dotyczące wprowadzania do obrotu niedozwolonych środków odurzających

Sprawozdawczość Eurojustu

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

18.

Wprowadzanie i stosowanie nowych unijnych środków ustawodawczych, by reagować na pojawienie się, użytkowanie i szybkie rozpowszechnianie nowych substancji psychoaktywnych

2013–2016

COM

Rada

HDG

PC

Wypracowanie ustawodawstwa unijnego

Wdrożenie unijnego ustawodawstwa w państwach członkowskich

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

19.

Wzmacnianie unijnego ustawodawstwa dotyczącego prekursorów środków odurzających, aby zapobiegać przenikaniu tych prekursorów na nielegalny rynek, nie paraliżując przy tym legalnego handlu

W toku

Rada

COM

PC

Przyjęcie i wdrożenie rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prekursorów środków odurzających, zmieniających zarówno rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005, jak i rozporządzenie (WE) nr 273/2004

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Roczne sprawozdanie UE na temat prekursorów środków odurzających

20.

Zwalczanie wykorzystania niektórych farmakologicznie czynnych substancji (zdefiniowanych w dyrektywie 2011/62/UE) jako substancji rozcieńczających niedozwolone środki odurzające

W toku

PC

COM

EMA

EMCDDA

Europol

Liczba przypadków zatrzymania substancji czynnych wykorzystywanych jako substancje rozcieńczające niedozwolone środki odurzające

Terminowe wdrożenie nowych unijnych wymogów prawnych mających na celu zabezpieczenie łańcucha dystrybucji substancji czynnych zgodnie z dyrektywą 2011/62/UE w sprawie sfałszowanych produktów leczniczych

Sprawozdania CCWP i CUG

Sprawozdawczość państw członkowskich

21.

Opracowanie przez państwa członkowskie, tam gdzie to możliwe i zgodnie z ich ramami prawnymi, alternatywnych do sankcji karnych środków wobec przestępców używających środki odurzające (np. edukacja, terapia, rehabilitacja, dalsza opieka/opieka po opuszczeniu więzienia, integracja społeczna)

2015

PC

Zwiększona dostępność i wdrożenie innych niż więzienie środków wobec przestępców używających środki odurzające – środki w obszarach edukacji, terapii, rehabilitacji, opieki po opuszczeniu więzienia i integracji społecznej

Zintensyfikowane monitorowanie, wdrożenie i ocena środków alternatywnych wobec sankcji karnych

Sprawozdania krajowe Reitox

6.

Skutecznie reagować na bieżące i pojawiające się tendencje w przestępczości związanej z niedozwolonymi środkami odurzającymi

22.

Opracowanie strategii reagowania na kwestię roli technologii komunikacyjnych i hostingu powiązanych stron internetowych w wytwarzaniu, sprzedaży, nabywaniu i dystrybucji niedozwolonych środków odurzających, w tym kontrolowanych substancji psychoaktywnych

W toku

Rada

COM

HDG

PC

Europol

COSI

Wyniki działań egzekwujących przepisy w zakresie walki z przestępczością związaną ze środkami odurzającymi w Internecie

Zwiększona liczba wspólnych operacji i transgranicznych inicjatyw w zakresie współpracy

Przegląd z postępów w zakresie priorytetów cyklu polityki UE

Ocena EMPACT oraz sprawozdania na temat czynników

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdania agencji UE

3.   Koordynacja

Skuteczne koordynowanie polityki antynarkotykowej przez państwa członkowskie i UE

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych/mechanizmy oceny

7.

Zapewnić skuteczną koordynację unijną w dziedzinie środków odurzających

23.

Polepszenie wymiany informacji pomiędzy Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków a innymi stosownymi grupami roboczymi Rady

W toku

Prezydencja

Rada

ESDZ

HDG

Stopień, w jakim strategia antynarkotykowa UE i plan działania UE w zakresie środków odurzających uwzględniane są w programach innych grup roboczych Rady w tym COAFR, COASI, COEST, COLAT i COWEB

Sprawozdawczość grup roboczych Rady

24.

Każda prezydencja może zorganizować posiedzenia krajowych koordynatorów ds. środków odurzających oraz innych odpowiednich zespołów, by omówić pojawiające się tendencje, skuteczne interwencje i inne kwestie w zakresie polityki, które wnoszą wartość dodaną do strategii antynarkotykowej UE i dla państw członkowskich

Dwa razy w roku

Prezydencja

PC

Stopień, w jakim porządek obrad krajowych koordynatorów ds. środków odurzających odzwierciedla wydarzenia, tendencje i nowe spostrzeżenia w działaniach politycznych i uwzględnia ulepszenie komunikacji i wymianę informacji

Sprawozdawczość prezydencji

25.

Horyzontalna Grupa Robocza ds. Narkotyków wspomagać będzie: a) monitorowanie realizacji planu działania poprzez debaty tematyczne; b) coroczny dialog o stanie problemu środków odurzających w Europie

a)

Dwa razy w roku

b)

Corocznie

Prezydencja

HDG

PC

COM

EMCDDA

Europol

Stopień wdrożenia planu działania

Terminowość dialogu na forum Horyzontalnej Grupy Roboczej ds. Narkotyków na temat najnowszych tendencji i danych w dziedzinie środków odurzających

Sprawozdawczość prezydencji

26.

Zapewnienie spójności i ciągłości działań państw członkowskich i działań UE w ramach sprawowania prezydencji, by wzmacniać zintegrowane, zrównoważone i oparte na dowodach podejście do środków odurzających w UE

Dwa razy w roku

Prezydencja

Trzy prezydencje

PC

COM

HDG

EMCDDA

Europol

Stopień spójności i ciągłości działań w poszczególnych prezydencjach

Postępy w realizacji priorytetów określonych w strategii antynarkotykowej UE w ramach sprawowania prezydencji

Sprawozdawczość prezydencji

27.

Zapewnienie koordynacji unijnych polityk i działań w zakresie środków odurzających, by wspierać międzynarodową współpracę między UE, państwami trzecimi a organizacjami międzynarodowymi

W toku

ESDZ

COM

HDG

PC

Stopień spójności celów, oczekiwanych wyników i środków przewidzianych w działaniach UE w zakresie środków odurzających

Włączenie priorytetów dotyczących środków odurzających do strategii stosownych organów UE

Wzmocniona współpraca między Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków a geograficznymi/regionalnymi grupami roboczymi, w tym COAFR, COASI, COEST, COLAT oraz COWEB

Roczny raport ESDZ dla HDG

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

28.

Wypracowanie skoordynowanych i odpowiednich zasobów na szczeblu UE i na szczeblu państw członkowskich, by realizować priorytety Strategii antynarkotykowej UE

Corocznie

PC

COM

ESDZ

Rada

HDG

Wskaźnik ogólny nr 14

Kwota finansowania na szczeblu UE i, w odpowiednich przypadkach, na szczeblu państw członkowskich

Stopień koordynacji, w ramach grup roboczych Rady, programów finansowania dotyczących środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

8.

Zapewniać skuteczną koordynację, na szczeblu krajowym, polityki antynarkotykowej

29.

Koordynowanie działań związanych z polityką antynarkotykową między organami rządowymi/ministerstwami a stosownymi agencjami na szczeblu państw członkowskich i zapewnienie odpowiedniego multidyscyplinarnego przedstawicielstwa w delegacji na Horyzontalną Grupę Roboczą ds. Narkotyków lub multidyscyplinarnego wkładu dla tej delegacji

W toku

PC

Wskaźnik ogólny nr 14

Skuteczność horyzontalnego mechanizmu koordynacji polityki antynarkotykowej na szczeblu państw członkowskich

Liczba przekrojowych działań, na szczeblu państw członkowskich, w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i podaży środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość krajowa Reitox

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość państw członkowskich

9.

Zapewnić udział społeczeństwa obywatelskiego w polityce antynarkotykowej

30.

Propagowanie i wspieranie dialogu ze społeczeństwem obywatelskim i środowiskiem naukowym, a także zaangażowania takich podmiotów w opracowywanie i realizację polityk antynarkotykowych na szczeblu państw członkowskich i szczeblu UE

W toku

PC

COM

HDG

Prezydencja

Terminowy dialog między europejskim forum społeczeństwa obywatelskiego ds. środków odurzających a Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków podczas każdej prezydencji

Zaangażowanie europejskiego forum społeczeństwa obywatelskiego w przegląd realizacji planu działania UE w zakresie środków odurzających

Stopień zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego w opracowywanie i realizację krajowych i unijnych polityk antynarkotykowych ze szczególnym uwzględnieniem zaangażowania osób używających środki odurzające, osób korzystających ze świadczeń dotyczących środków odurzających i młodych ludzi

Terminowy dialog między środowiskiem naukowym (nauki przyrodnicze i społeczne, w tym neurobiologia i badania behawioralne) a Horyzontalną Grupą Roboczą ds. Narkotyków

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Informacje zwrotne – na szczeblu państw członkowskich – od przedstawicieli europejskiego forum społeczeństwa obywatelskiego ds. środków odurzających i od przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego

Sprawozdawczość państw członkowskich

Informacje zwrotne od środowiska naukowego za pośrednictwem komitetu naukowego EMCDDA

4.   Współpraca międzynarodowa

Wzmocnienie dialogu i współpracy – w kompleksowy i zrównoważony sposób – między UE a państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi w kwestiach związanych ze środkami odurzającymi

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych/mechanizmy oceny

10.

Zintegrować strategię antynarkotykową UE z ogólnymi ramami polityki zagranicznej UE, uznając to za element kompleksowego podejścia korzystającego w pełni – w spójny i skoordynowany sposób – z dostępnych UE różnorodnych polityk i instrumentów dyplomatycznych, politycznych i finansowych

31.

Zapewnienie spójności polityki między wewnętrznymi i zewnętrznymi aspektami polityk antynarkotykowych UE i pełne wbudowanie kwestii związanych ze środkami odurzającymi w dialog polityczny i umowy ramowe między UE a jej partnerami oraz w kampanie UE na temat globalnych kwestii i wyzwań

W toku

COM

ESDZ

Prezydencja

HDG

PC

Wskaźnik ogólny nr 13

Wzrost w odzwierciedleniu priorytetów polityki antynarkotykowej w zewnętrznych działaniach i politykach UE

Włączenie priorytetów dotyczących środków odurzających w strategie UE związane z państwami i regionami trzecimi

Liczba istniejących umów, strategii, planów działania

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

32.

Zapewnienie dobrego odzwierciedlenia priorytetów politycznych i równowagi między działaniami na rzecz ograniczenia popytu i podaży w politykach oraz w programowaniu i udzielaniu pomocy zewnętrznej, zwłaszcza w krajach pochodzenia i tranzytu, poprzez projekty nakierowane na:

a)

stworzenie zintegrowanych, zrównoważonych i opartych na dowodach polityk antynarkotykowych;

b)

ograniczenie podaży;

c)

prewencję przenikania prekursorów i pre-prekursorów środków odurzających na nielegalny rynek;

d)

ograniczanie popytu na środki odurzające oraz

e)

alternatywne środki rozwojowe

W toku

COM

PC

ESDZ

Stopień, w jakim priorytety polityki antynarkotykowej UE, zwłaszcza równowaga w działaniach na rzecz ograniczenia popytu i ograniczenia podaży, są odzwierciedlone w priorytetach i projektach finansowanych z unijnych środków

Stopień realizacji skoordynowanych działań określonych w planach działania dla UE i państw lub regionów trzecich

Liczba krajowych strategii i planów działania stworzonych przez państwa trzecie z uwzględnieniem zintegrowanych polityk antynarkotykowych

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość ESDZ w zakresie programowania

Monitorowanie i ocena przez państwa członkowskie

33.

Poprawa zdolności do działania i wzmocnienie roli delegatur UE, by umożliwić im proaktywne zaangażowanie się w kwestie dotyczące środków odurzających

2013–2016

ESDZ

COM

PC

Przekazanie odpowiedniej wiedzy, szkoleń i wytycznych politycznych delegaturom UE

Wzmocnione tworzenie sieci regionalnych przez delegatury UE w kwestiach dotyczących środków odurzających

Wzmocniona koordynacja z państwami członkowskimi

Sprawozdawczość ESDZ na temat delegatur UE

34.

Zapewnienie odpowiedniego poziomu finansowania przez UE i państwa członkowskie i odpowiedniego poziomu wiedzy, by jeszcze bardziej wzmocnić i wspierać wysiłki państw trzecich w zakresie podjęcia problemu uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających i zapobiegania takim uprawom w celu rozwiązania problemów z dziedziny zdrowia publicznego, bezpieczeństwa i ochrony

W toku

PC

ESDZ

COM

Liczba krajowych polityk, strategii i planów działania opracowanych przez państwa trzecie z uwzględnieniem zintegrowanego podejścia do uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Poprawa wskaźników rozwoju społecznego w obszarach, w których znajdują się uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Liczba finansowanych przez UE i państwa członkowskie projektów i programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w regionach, w których znajdują się uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających, lub zagrożonych powstaniem takich upraw

Zarejestrowany w perspektywie długoterminowej lokalny spadek uprawy roślin wykorzystywanych do produkcji niedozwolonych środków odurzających

Systemy monitorowania i oceny projektów i programów unijnych oraz projektów i programów państw członkowskich a także sprawozdania na ten temat

Sprawozdanie o rozwoju społecznym UNDP

Sprawozdania państw trzecich

35.

Propagowanie i realizacja: podejścia UE do rozwoju alternatywnego (zgodnie ze strategią antynarkotykową UE na lata 2013–2020), podejścia UE do rozwoju alternatywnego, oraz wytycznych ONZ na 2013 r. dotyczących rozwoju alternatywnego we współpracy z państwami trzecimi, biorąc pod uwagę prawa człowieka, bezpieczeństwo ludzkie i szczególne warunki ramowe, w tym:

a)

włączanie rozwoju alternatywnego do szerszego programu działań państw członkowskich, zachęcanie zainteresowanych państw trzecich do włączania rozwoju alternatywnego w ich krajowe strategie;

b)

wspomaganie inicjatyw mających na celu ograniczenie ubóstwa,konfliktów i podatności na zagrożenia poprzez wspieranie zrównoważonych, legalnych i uwzględniających aspekt płci źródeł utrzymania dla osób, które były lub są obecnie zaangażowane w wytwarzanie niedozwolonych środków odurzających

W toku

PC

COM

ESDZ

Liczba krajowych polityk, strategii i planów działania stworzonych przez państwa trzecie z uwzględnieniem:

zintegrowanego podejścia do problemu upraw roślin dostarczających środków odurzających oraz upraw roślin, z których wytwarza się niedozwolone środki odurzające,

skutecznie zorganizowanych inicjatyw na rzecz alternatywnego rozwoju

Liczba ocenionych projektów, które przyniosły dobre wyniki w zakresie uzyskania zrównoważonych, legalnych i uwzględniających aspekt płci źródeł utrzymania

Poprawa wskaźników rozwoju społecznego

Sprawozdania państw trzecich z wdrażania krajowych strategii antynarkotykowych

System monitorowania i oceny projektów i programów unijnych oraz projektów i programów państw członkowskich, a także sprawozdanie na ten temat

Sprawozdanie o rozwoju społecznym UNDP

36.

Wspieranie państw trzecich, w tym społeczeństwa obywatelskiego w tych państwach, w opracowywaniu i realizacji inicjatyw na rzecz ograniczenia ryzyka i szkód, szczególnie w przypadku rosnącego zagrożenia zakażeniem wirusami przenoszonymi przez krew występującymi w związku z używaniem środków odurzających, takimi jak HIV czy wirusowe zapalenie wątroby, a także zakażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową i gruźlicą

W toku

PC

COM

ESDZ

Liczba i jakość stworzonych inicjatyw na rzecz ograniczenia ryzyka i szkód

Częstotliwość zgonów w państwach trzecich związanych z używaniem środków odurzających i występowanie zakażeń – związanych z używaniem środków odurzających – wirusami przenoszonymi przez krew takimi jak HIV czy wirusowe zapalenie wątroby, a także występowanie chorób przenoszonych drogą płciową i gruźlicy

Sprawozdania państw trzecich

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Raporty WHO

37.

Wspieranie państw trzecich w walce z przestępczością zorganizowaną związaną ze środkami odurzającymi, w tym z wprowadzaniem do obrotu środków odurzających poprzez:

a)

wymianę danych wywiadowczych i dzielenie się najlepszymi praktykami;

b)

wzmacnianie zdolności do działań antynarkotykowych i rozwijanie wiedzy w państwach pochodzenia i tranzytu;

c)

współpracę z partnerami międzynarodowymi, by zwalczać zjawiska sprzyjające wprowadzaniu do obrotu środków odurzających, takie jak korupcja, słabość instytucji i rządów, brak kontroli regulatorów finansowych;

d)

wzmacnianie współpracy w dziedzinie identyfikacji i odzyskiwania mienia, zwłaszcza poprzez tworzenie dedykowanych platform krajowych oraz;

e)

intensyfikację współpracy regionalnej i międzyregionalnej

W toku

PC

ESDZ

COM

Europol

Liczba i wyniki projektów i programów

Trwałe ograniczenie wprowadzania do obrotu środków odurzających

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdawczość Europolu

Sprawozdawczość ESDZ

Roczne sprawozdanie na temat środków odurzających na świecie przygotowane przez UNODC

38.

Zacieśnianie współpracy oraz aktualizacja i wdrażanie działań wynikających z dialogów, deklaracji i planów działania UE w zakresie środków odurzających opracowanych z partnerami, w tym:

a)

z krajami przystępującymi, krajami kandydującymi i potencjalnymi krajami kandydującymi;

b)

z państwami objętymi europejską polityką sąsiedztwa;

c)

ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z Federacją Rosyjską;

d)

z innymi priorytetowymi państwami lub regionami:

Afganistanem i Pakistanem,

republikami Azji Środkowej,

Chinami,

Wspólnotą Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CELAC),

Afryką, zwłaszcza Afryką Zachodnią

W toku

Trzy prezydencje

COM

ESDZ

PC

Wskaźnik ogólny nr 13

Wzmocniona współpraca w dziedzinie środków odurzających ze stosownymi partnerami

Zorganizowanie dialogów

Uzgodnienie deklaracji

Wdrożenie programów i planów działania

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Matryce sprawozdawcze UE

Sprawozdania z realizacji stosownych planów działania

39.

Poprawa mechanizmu konsultacyjnego Grupy Dublińskiej poprzez wzmocnioną unijną koordynację i uczestnictwo, lepsze wdrożenie i rozpowszechnienie zaleceń przedstawionych w sprawozdaniach minigrupy dublińskiej

W toku

Grupa Dublińska

COM

ESDZ

PC

Stopień aktywności w ramach struktury Grupy Dublińskiej, w tym liczba skutecznie wdrożonych zaleceń tej grupy

Sprawozdania Grupy Dublińskiej

40.

Przeprowadzanie corocznego dialogu w sprawie pomocy udzielanej przez UE i państwa członkowskie państwom trzecim w zakresie środków odurzających i sporządzenie na piśmie odpowiedniego sprawozdania dotyczącego tego dialogu

Od 2014 r.

COM

ESDZ

PC

Przeprowadzenie corocznego dialogu na temat finansowania

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdawczość ESDZ

System monitorowania i oceny projektów i programów oraz sprawozdania na ten temat

41.

Zapewnienie pełnego wbudowania kwestii propagowania i ochrony praw człowieka w dialogi polityczne oraz w planowanie i realizację stosownych programów i projektów dotyczących środków odurzających, w tym poprzez stworzenie wytycznych w zakresie praw człowieka, a także narzędzia oceny skutków

W toku

COM

ESDZ

PC

Skuteczne wbudowanie zagadnień związanych z prawami człowieka w zewnętrzne działania UE związane ze środkami odurzającymi

Opracowanie i wdrożenie wytycznych w zakresie praw człowieka i narzędzia oceny skutków

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Roczne sprawozdanie w zakresie praw człowieka przygotowane przez COHOM

Sprawozdawczość państw członkowskich

11.

Zwiększyć spójność unijnego podejścia i widoczność działań UE w Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) oraz poprawić koordynację UE z organami międzynarodowymi w zakresie środków odurzających

42.

Przyczynianie się do kształtowania harmonogramu międzynarodowej polityki antynarkotykowej, w tym m.in. przez:

a)

działania UE i delegacji państw członkowskich na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ i Komisji ds. Środków Odurzających (CND);

b)

przygotowywanie, koordynowanie i przyjmowanie wspólnych stanowisk UE i wspólnych rezolucji na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ i CND oraz dopilnowanie, by UE prezentowała jednolite, zdecydowane stanowisko na powyższych forach i w innych organach międzynarodowych;

c)

przeglądy śródokresowe deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi narkotykowemu oraz

d)

specjalna sesja Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2016 r. dotycząca środków odurzających

W toku

ESDZ

Prezydencja

PC

COM

Rada

HDG

Wskaźnik ogólny nr 13

Skuteczne promowanie polityk UE w ONZ, w tym w CND

Liczba wspólnych stanowisk UE wspieranych przez inne regiony i organy międzynarodowe

Częstotliwość prezentowania przez UE jednolitego, zdecydowanego stanowiska na forach międzynarodowych oraz w trakcie dialogów z państwami trzecimi

Odsetek pozytywnego przyjmowania unijnych rezolucji na forum ONZ, w tym CND

Wynik procesu śródokresowego przeglądu deklaracji politycznej i planu działania ONZ z 2009 r. w sprawie współpracy międzynarodowej na rzecz zintegrowanej i zrównoważonej strategii przeciwdziałania światowemu problemowi związanemu ze środkami odurzającymi

Przyjęcie unijnego dokumentu prezentującego wspólne stanowisko na sesję UNGASS w 2016 r. oraz refleksja nad stanowiskami UE w rezultacie UNGASS

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Wskaźnik konwergencji

Przegląd śródokresowy

Wyniki sesji UNGASS

43.

Wzmocnienie partnerstw z UNODC, WHO, UNAIDS i innymi odnośnymi agencjami ONZ, międzynarodowymi i regionalnymi organami, organizacjami i inicjatywami (np. Radą Europy i inicjatywą „pakt paryski”)

W toku

Rada

ESDZ

COM

Prezydencja

HDG

Wskaźnik ogólny nr 13

Liczba wymian informacji i działań prowadzonych przez UE oraz odnośne międzynarodowe i regionalne organy, organizacje i inicjatywy

Skuteczność partnerstw z odnośnymi organami

Sprawozdawczość ESDZ

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

12.

Wspierać kraje przystępujące, kraje kandydujące i potencjalne kraje kandydujące w przyjmowaniu dorobku prawnego UE i dostosowywaniu się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających przez udzielanie ukierunkowanej pomocy i monitorowanie

44.

Zapewnianie ukierunkowanej pomocy technicznej oraz, w miarę potrzeby, pomocy i wsparcia innego rodzaju krajom przystępującym, krajom kandydującym i potencjalnym krajom kandydującym, aby ułatwić im przyjmowanie dorobku prawnego UE i dostosowywanie się do tego dorobku w dziedzinie środków odurzających

W toku

COM

PC

EMCDDA

Europol

Eurojust

Frontex

ESDZ

Wzrost stopnia przestrzegania przez państwa dorobku prawnego UE

Liczba i jakość ukończonych projektów

Opracowanie krajowych strategii antynarkotykowych i krajowych struktur koordynacyjnych ds. środków odurzających

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdania dotyczące krajów przystępujących, krajów kandydujących i potencjalnych krajów kandydujących

5.   Informacje, badania, monitorowanie i ocena

Przyczynienie się do lepszego rozumienia wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających i lepszego rozumienia skutków podejmowanych działań w celu zapewnienia rzetelnych i kompleksowych dowodów do prowadzenia polityk i działań

Cel

Działanie

Harmonogram

Strona odpowiedzialna za realizację

Wskaźniki

Gromadzenie danych/mechanizmy oceny

13.

Zagwarantować odpowiednie inwestycje w badania, gromadzenie danych, monitorowanie, ocenę i wymianę informacji w zakresie wszelkich aspektów związanych ze zjawiskiem środków odurzających

45.

Propagowanie odpowiedniego finansowania na szczeblu UE wielodyscyplinarnych badań i studiów związanych ze środkami odurzającymi, w tym za pośrednictwem programów finansowych związanych z UE (2014–2020)

2014–2016

PC

COM

EMCDDA

Kwota i rodzaj finansowania UE przeznaczonego na różne programy i projekty

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

46.

Zagwarantowanie, że projekty wspierane przez UE:

a)

uwzględniają priorytety strategii narkotykowej UE i planu działania w zakresie środków odurzających;

b)

uwzględniają luki w kształtowaniu polityki;

c)

wnoszą oczywistą wartość dodaną oraz gwarantują spójność i synergię oraz

d)

unikają powielania badań przez programy i organy;

e)

uwzględniają znaczenie badań behawioralnych i neurobiologii;

2014–2016

COM

EMCDDA

Włączenie priorytetów strategii narkotykowej UE i planu działania w zakresie środków odurzających do kryteriów finansowania i oceny badań dotyczących środków odurzających finansowanych przez UE

Liczba, wpływ, komplementarność i wartość stypendiów i kontraktów przyznanych na badania dotyczące środków odurzających finansowane przez UE

Liczba artykułów i sprawozdań badawczych związanych z badaniami dotyczącymi środków odurzających finansowanymi przez UE, opublikowanych w wysoce wpływowych branżowych czasopismach stosujących ocenę wzajemną

Coroczna debata na forum Horyzontalnej Grupy Roboczej ds. Narkotyków dotycząca finansowanych przez UE projektów związanych ze środkami odurzającymi

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Sprawozdania z projektów badawczych

Zalecenia komitetu naukowego EMCDDA dotyczące priorytetów badawczych

Indeks cytowań naukowych i podobne narzędzia bibliometryczne

Harmonogram badań strategicznych i projekty wywodzące się z sieci europejskiej przestrzeni badawczej w zakresie ograniczenia popytu na środki odurzające i ich podaży

47.

Propagowanie oceniania pod kątem naukowym polityk i interwencji na szczeblu krajowym, unijnym i międzynarodowym

2013–2016

COM

PC

EMCDDA

Wskaźnik ogólny nr 14

Regularny przegląd postępów w realizacji strategii i planu działania przedkładany Radzie i Parlamentowi Europejskiemu

Zewnętrzna ocena śródokresowa zakończenia strategii/planu działania – 2016 r.

Opublikowanie europejskich wytycznych dotyczących oceny krajowych strategii i planów działania dotyczących środków odurzających

Przeprowadzenie specjalnych studiów nad skutecznością i wpływem unijnych i międzynarodowych polityk dotyczących środków odurzających

Ukończenie oceny wykonania zalecenia Rady z 2003 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania szkód zdrowotnych związanych z uzależnieniem od środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

Przegląd śródokresowy strategii antynarkotykowej UE

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość komitetu naukowego EMCDDA

Sprawozdania ALICE RAP, LINKSCH oraz ERA-net

Sprawozdania krajowe Reitox

14.

Utrzymywać sieć kontaktów i współpracy oraz rozwijać wewnętrznie i horyzontalnie w ramach unijnej infrastruktury wiedzy potencjał związany z informacjami, badaniami, monitorowaniem i oceną w zakresie środków odurzających, w szczególności niedozwolonych środków odurzających

48.

We współpracy z odnośnymi stronami, w stosownych przypadkach, dalsze przedstawianie wszechstronnych analiz dotyczących:

a)

sytuacji w zakresie środków odurzających w UE;

b)

dynamiki używania środków odurzających w populacji ogółem i w grupach docelowych oraz

c)

reakcji na używanie środków odurzających

W toku

EMCDDA

Europol

PC

Wskaźniki ogólne nr 1–15

Określenie obecnych deficytów w podstawach wiedzy i opracowanie ram na szczeblu UE, aby maksymalizować analizy na podstawie obecnych zasobów wiedzy

Liczba przeglądów i analiz tematycznych sytuacji w zakresie środków odurzających

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich

49.

Zintensyfikowanie szkoleń osób odpowiedzialnych za reagowanie na zjawisko środków odurzających

2014–2016

PC

EMCDDA

CEPOL

Liczba inicjatyw na szczeblu państw członkowskich i UE w celu przeszkolenia profesjonalistów w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i ograniczania podaży środków odurzających

Liczba inicjatyw na szczeblu państw członkowskich i UE w celu przeszkolenia profesjonalistów w związku z gromadzeniem danych i sprawozdawczością w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające i ograniczania podaży środków odurzających

Sprawozdawczość państw członkowskich

Sprawozdanie ze szkoleń EMCDDA

Sprawozdanie roczne CEPOL

Sprawozdania roczne Reitox

50.

Ulepszenie gromadzenia danych, badań, analiz i sprawozdawczości dotyczących:

a)

ograniczania popytu na środki odurzające;

b)

ograniczania podaży środków odurzających;

c)

nowych tendencji, takich jak politoksykomania i niezgodne z przeznaczeniem stosowanie kontrolowanych leków wydawanych na receptę, stwarzające ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa;

d)

wirusów krwiopochodnych występujących w związku z używaniem środków odurzających, takich jak HIV, wirusowe zapalenie wątroby, a także choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlica;

e)

współwystąpienia zaburzenia psychicznego i somatycznego;

f)

problemów dotyczących środków odurzających wśród więźniów, jak również dostępności środków odurzających oraz sprawozdań z interwencji i świadczeń w zakresie ograniczania popytu na środki odurzające w warunkach więziennych oraz

g)

innych konsekwencji dotyczących środków odurzających

W toku

PC

COM

EMCDDA

Europol

ECDC

EMA

Zwiększona dostępność i wdrażanie opartych na dowodach i uzasadnionych naukowo wskaźników dotyczących ograniczania podaży środków odurzających i ograniczania popytu na środki odurzające

Na szczeblu państw członkowskich zakres zainicjowanych nowych badań w zakresie nowych tendencji, takich jak: politoksykomania i niezgodne z przeznaczeniem stosowanie kontrolowanych leków wydawanych na receptę; choroby przenoszone przez krew występujące w związku z używaniem środków odurzających, nie tylko HIV i wirusowe zapalenie wątroby, a także choroby przenoszone drogą płciową czy gruźlica; współwystąpienie zaburzenia psychicznego i somatycznego oraz inne konsekwencje dotyczące środków odurzających

Przeprowadzenie ogólnounijnej analizy dotyczącej zastraszania społeczności w związku ze środkami odurzającymi oraz jego wpływu na najbardziej nim dotknięte poszczególne osoby, rodziny i społeczności, jak również skuteczne reagowanie na to zjawisko

Przyjęcie opartych na dowodach i uzasadnionych naukowo wskaźników dotyczących problemów dotyczących środków odurzających wśród więźniów

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdawczość państw członkowskich

Zharmonizowane sprawozdania dotyczące danych pochodzące z organów UE, w tym EMCDDA

EU SOCTA

51.

Zwiększenie potencjału wykrywania, oceny i skutecznego reagowania w przypadkach pojawiania się nowych substancji psychoaktywnych i używania tych substancji oraz stopień, w jakim te nowe substancje wpływają na liczbę i profil użytkowników

W toku

COM

PC

EMCDDA

Europol

Wskaźnik ogólny nr 6

Zakres zapoczątkowanych nowych badań epidemiologicznych, farmakologicznych i toksykologicznych nad nowymi substancjami psychoaktywnymi oraz wsparcie ze strony programów badawczych państw członkowskich i UE

Zakres wymiany informacji, najlepszych praktyk i danych wywiadowczych

Zakres wymiany przez laboratoria toksykologiczne i instytuty badawcze analiz danych toksykologicznych i zdrowotnych dotyczących substancji psychoaktywnych

Sprawozdawczość EMCDDA

Sprawozdanie z wdrożenia EMCDDA i Europolu

Sprawozdania laboratoriów i instytutów badawczych

Sprawozdania krajowe Reitox

52.

Zintensyfikowanie wysiłków na rzecz wymiany danych pochodzących z analiz chemicznych składu substancji, w tym laboratoryjnych norm wzorcowych, dotyczących nowych substancji psychoaktywnych, przez zintensyfikowanie współpracy za pośrednictwem istniejących sieci, takich jak Grupa Robocza ds. Narkotyków Europejskiej Sieci Instytutów Kryminalistycznych w ramach konkluzji Rady ds. WSiSW w sprawie wizji „Europejskich nauk sądowych 2020”

2016

COM

PC

EMCDDA

Wskaźnik ogólny nr 15

Zakres wymiany danych pochodzących z analiz chemicznych składu substancji dotyczących substancji psychoaktywnych

Łatwość dostępu do laboratoryjnych norm wzorcowych przez laboratoria i instytuty medycyny sądowej

Sprawozdawczość EMCDDA/ Europolu

Dwuletnie sprawozdanie Komisji z postępów prac

53.

Zwiększenie zdolności do określania, oceny i reagowania na szczeblach państw członkowskich i UE w zakresie: a) zmian zachowań w zakresie używania środków odurzających; b) wybuchów epidemii

W toku

PC

EMCDDA

ECDC

EMA

Liczba i skuteczność opracowanych i realizowanych nowych inicjatyw w zakresie zdrowia publicznego związanych ze środkami odurzającymi

Liczba i skuteczność obecnych inicjatyw, które zostały skorygowane, aby uwzględnić używanie środków odurzających lub wybuchy epidemii

Liczba i wpływ sprawozdań wczesnego ostrzegania, ocen ryzyka i alarmów

Sprawozdania krajowe Reitox

Sprawozdania wczesnego ostrzegania

Sprawozdawczość EMCDDA

15.

Lepiej rozpowszechniać wyniki monitorowania, badań i ocen na szczeblu unijnym i krajowym

54.

Dalsze wspieranie przez państwa członkowskie unijnych wysiłków na rzecz monitorowania i wymiany informacji, w tym współpraca z krajowymi punktami kontaktowymi Reitox i ich odpowiednie wspieranie

W toku

PC

EMCDDA

Rozpowszechnienie ogólnie dostępnych wyników badań finansowanych przez UE

Zakres, w jakim finansowanie krajowych punktów kontaktowych Reitox i inne zasoby odpowiadają wymogom

Liczba i skuteczność inicjatyw popularyzatorskich krajowych punktów kontaktowych Reitox

Rozprowadzanie przez Internet, w tym OpenAire, Cordis

Strona internetowa EMCDDA

Sprawozdania krajowe Reitox


ZAŁĄCZNIK 1

15 nadrzędnych wskaźników planu działania UE w zakresie środków odurzających na lata 2013–2016 (obecne mechanizmy sprawozdawczości)

1.

Odsetek ludności obecnie używający środki odurzające (w ciągu ostatniego miesiąca), niedawno używający środki odurzające (w zeszłym roku) i jaki kiedykolwiek używał środki odurzające (w ciągu całego życia) w rozbiciu na rodzaj środka odurzającego i grupę wiekową (ogólny kwestionariusz ludności wg EMCDDA)

2.

Szacunkowe tendencje związane z częstotliwością występowania problemowego i iniekcyjnego używania środków odurzających (problemowe używanie środków odurzających wg EMCDDA)

3.

Tendencje dotyczące zgonów wywołanych używaniem środków odurzających i śmiertelnością użytkowników środków odurzających (zgodnie z definicjami krajowymi) (zgony związane z używaniem środków odurzających wg EMCDDA)

4.

Częstotliwość występowania i zapadalność, wśród użytkowników środków odurzających drogą iniekcji, w odniesieniu do chorób zakaźnych związanych z używaniem środków odurzających, w tym HIV i wirusowego zapalenia wątroby, chorób przenoszonych drogą płciową i gruźlicy (choroby zakaźne związane z używaniem środków odurzających wg EMCDDA)

5.

Tendencje w zakresie wieku pierwszego zażycia niedozwolonych środków odurzających (europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i środków odurzających (ESPAD), badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej (HBSC) oraz ankieta dotycząca używania środków odurzających wśród ludności (kluczowy wskaźnik epidemiologiczny wg EMCDDA))

6.

Tendencje w zakresie liczby osób rozpoczynających terapię uzależnień (popyt na leczenie EMCDDA) (zapotrzebowanie na terapię wg EMCDDA) oraz przybliżona liczba osób w trakcie terapii uzależnień (zapotrzebowanie na terapię oraz zdrowie i reakcje społeczne wg EMCDDA)

7.

Tendencje w zakresie liczby i ilości zatrzymanych niedozwolonych środków odurzających (zatrzymanie środków odurzających: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack, amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje wg EMCDDA)

8.

Tendencje w zakresie ceny detalicznej i czystości niedozwolonych środków odurzających (zatrzymanie środków odurzających: konopie, w tym marihuana, heroina, kokaina, crack, amfetamina, metamfetamina, ecstasy, LSD i inne substancje wg EMCDDA)

9.

Tendencje w zakresie liczby sprawozdań początkowych dotyczących przestępstw popełnianych w związku ze środkami odurzającymi, w rozbiciu na rodzaj środka odurzającego i przestępstwa (dostarczanie a używanie/posiadanie) (przestępczość związana ze środkami odurzającymi wg EMCDDA)

10.

Częstotliwość używania środków odurzających wśród więźniów (używanie środków odurzających w więzieniach wg EMCDDA)

11.

Ocena dostępności, zasięgu i jakości świadczeń i interwencji w dziedzinach zapobiegania, ograniczania szkód, integracji społecznej i terapii (zdrowie i reakcje społeczne wg EMCDDA)

12.

Oparte na dowodach interwencje dotyczące zapobiegania, terapii, integracji społecznej i wyzdrowienia oraz ich oczekiwany wpływ na częstotliwość używania środków odurzających i problemowe używanie środków odurzających (portal najlepszych praktyk wg EMCDDA)

13.

Zdecydowany dialog i współpraca w dziedzinie środków odurzających z innymi regionami, państwami trzecimi, organizacjami międzynarodowymi i stronami trzecimi (zewnętrzna ocena śródokresowa strategii/planu działania, sprawozdawczość ESDZ)

14.

Zmiany w krajowych strategiach dotyczących środków odurzających, oceny, prawodawstwo, mechanizmy koordynacji i szacowane wydatki publiczne w państwach członkowskich UE (EMCDDA)

15.

Wczesny system ostrzegania w sprawie substancji psychoaktywnych (EMCDDA/Europol)


ZAŁĄCZNIK 2

Wykaz/objaśnienie skrótów

Alice RAP

projekt: „Uzależnienia a styl życia we współczesnych społeczeństwach Europy – nowe ujęcie”

ASEAN

Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej

CCWP

Rada UE – Grupa Robocza ds. Współpracy Celnej

CELAC

Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños (Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów)

CEPOL

Europejskie Kolegium Policyjne

CICAD

La Comisión Interamericana para el Control del Abuso de Drogas (Międzyamerykańska Komisja ds. Kontroli Nadużywania Narkotyków)

CND

Komisja ds. Środków Odurzających (ONZ)

COAFR

Rada UE – Grupa Robocza ds. Afryki

COASI

Rada UE – Grupa Robocza ds. Azji i Oceanii

COEST

Rada UE – Grupa Robocza ds. Europy Wschodniej i Azji Środkowej

COHOM

Rada UE – Grupa Robocza ds. Praw Człowieka

COLAT

Rada UE – Grupa Robocza ds. Ameryki Łacińskiej

COM

Komisja Europejska

COSI

Rada UE – Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego

COWEB

Rada UE – Grupa Robocza ds. Regionu Bałkanów Zachodnich

CUG

Rada UE – Grupa Robocza ds. Unii Celnej

ECDC

Europejskie Centrum ds. Kontroli Chorób

ECOWAS

Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej

EMA

Europejska Agencja Leków

EMCDDA

Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii

EMPACT

europejska multidyscyplinarna platforma przeciwko zagrożeniom przestępstwami

ENFSI

Europejska Sieć Instytutów Kryminalistycznych

ERA-net

europejska przestrzeń badawcza – sieć

ESDZ

Europejska Służba Działań Zewnętrznych

ESPAD

europejski program badań ankietowych w szkołach na temat używania alkoholu i narkotyków

EU SOCTA

unijna ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością

FRONTEX

Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej

HBSC

badania ankietowe nad zachowaniami zdrowotnymi młodzieży szkolnej

HDG

Rada UE – Horyzontalna Grupa Robocza ds. Narkotyków

INCB

Międzynarodowy Organ Kontroli Środków Odurzających (ONZ)

LINKSCH

projekt LINKSCH to studium porównawcze dwóch najważniejszych rynków środków odurzających – produktów z konopi i heroiny – prowadzone przez pryzmat tras przerzutowych między Azją Środkową a UE oraz między Afryką Północną a UE

ONZ

Organizacja Narodów Zjednoczonych

PC

państwo członkowskie

PEN

elektroniczny system powiadamiania przed wywozem opracowany przez UNODC/INCB

PICS

system powiadamiania o zdarzeniach związanych z prekursorami narkotyków

Prezydencja

rotacyjna prezydencja Rady Unii Europejskiej

Reitox

Réseau Européen d’Information sur les Drogues et les Toxicomanies (europejska sieć informacji o narkotykach i narkomanii)

SOCTA

ocena zagrożenia poważną i zorganizowaną przestępczością

Trzy prezydencje

grupa trzech kolejnych rotacyjnych prezydencji Rady Unii Europejskiej

UNAIDS

Sojusz Agend Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS

UNGASS

specjalna sesja Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych

UNODC

Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości

WCO

Światowa Organizacja Celna

WHO

Światowa Organizacja Zdrowia (ONZ)

WSiSW

Wymiar Sprawiedliwości i Sprawy Wewnętrzne