(1)

Na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczącego stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa, Komisja jest uprawniona do określenia w drodze rozporządzeń, że niektóre kategorie pomocy są zgodne z rynkiem wewnętrznym i są wyłączone spod wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu.

(1)

Na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczącego stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa, Komisja jest uprawniona do określenia w drodze rozporządzeń, że niektóre kategorie pomocy są zgodne z rynkiem wewnętrznym i są wyłączone spod wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu. Kategorie te są wyszczególnione w rozporządzeniu (WE) nr 994/98, a szczegóły wyłączeń i ich cele zostały sprecyzowane we właściwych rozporządzeniach i wytycznych.

(1a)

Celem Komisji jest znalezienie równowagi przy koncentrowaniu wysiłków na rzecz egzekwowania przepisów na sprawach mających znaczący wpływ na rynek wewnętrzny poprzez wyłączenie niektórych kategorii pomocy państwa spod wymogu zgłoszenia, przy jednoczesnym zapobieżeniu sytuacji, w której zbyt wiele usług byłoby wyjętych spod kontroli pomocy państwa.

1b)

Należy odpowiednio uwzględnić konkluzje wynikające ze specjalnego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 15/2011 pt. „Czy procedury Komisji zapewniają skuteczne sprawowanie kontroli pomocy państwa?”.

(3)

Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do wyłączenia pomocy na badania i rozwój, ale nie na innowacje. Tymczasem, w kontekście „Unii innowacji”, jednej z inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020”, działalność innowacyjna stała się jednym z priorytetów polityki unijnej. Poza tym wiele środków pomocy na innowacje obejmuje stosunkowo niskie kwoty i nie powoduje poważnych zakłóceń konkurencji.

(3)

Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Komisja jest upoważniona do wyłączenia pomocy na badania i rozwój, ale nie na innowacje. Tymczasem, w kontekście „Unii innowacji”, jednej z inicjatyw przewodnich strategii Europa 2020, działalność innowacyjna, w tym innowacje społeczne, stała się jednym z priorytetów polityki unijnej. Poza tym wiele środków pomocy na innowacje obejmuje stosunkowo niskie kwoty i nie powoduje poważnych zakłóceń konkurencji, zwłaszcza jeżeli są one zgodne z inicjatywami przewodnimi strategii „Europa 2020” oraz z nowym programem ramowym w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020”. W nowym ogólnym rozporządzeniu w sprawie wyłączeń blokowych zostaną określone warunki i rodzaje pomocy podlegające wyłączeniu.

(9)

Środki wsparcia publicznego w sektorze sportu amatorskiego , o ile stanowią pomoc państwa, zwykle mają ograniczony wpływ na handel wewnątrzunijny i nie powodują poważnych zakłóceń konkurencji. Ponadto przyznawane kwoty są zazwyczaj niewielkie. Na podstawie zdobytego doświadczenia można określić jasne warunki zgodności, tak aby pomoc na rzecz sportu amatorskiego nie doprowadziła do żadnych poważnych zakłóceń w zakresie konkurencji.

(9)

Zasadniczo sport amatorski nie może być traktowany jako działalność gospodarcza. Gdy jednak w wyjątkowych przypadkach sport amatorski wiąże się z działalnością gospodarczą, a środki wsparcia publicznego w sektorze sportu amatorskiego stanowią pomoc państwa, mają one w gruncie rzeczy ograniczony wpływ na handel wewnątrzunijny i nie powodują zakłóceń w zakresie konkurencji. Ponadto przyznawane kwoty są zazwyczaj niewielkie. Na podstawie zdobytego doświadczenia można określić jasne warunki zgodności, tak aby pomoc na rzecz sportu amatorskiego , w przypadku gdy wyjątkowo wiąże się on z działalnością gospodarczą, nie doprowadziła do żadnych poważnych zakłóceń w zakresie konkurencji. W nowym ogólnym rozporządzeniu w sprawie wyłączeń grupowych należy wyjaśnić i dokonać rozróżnienia, czy za pomoc państwa uznaje się pomoc przekazywaną na działalność stowarzyszeń sportowych czy też na przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury sportowej.

(9a)

Z uwagi na duże znaczenie społeczne sportu zachęcanie do rozwoju młodzieży w profesjonalnych klubach jest uznane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej za uzasadniony cel. Unijna polityka w zakresie pomocy państwa powinna zatem określać jasne ramy, zgodnie z którymi państwa członkowskie mogą promować te cele i wspierać organizacje sportowe w ich realizacji.

(10)

Jeśli chodzi o pomoc dotyczącą transportu lotniczego i morskiego, z doświadczenia Komisji wynika, że pomoc o charakterze społecznym w zakresie transportu na rzecz mieszkańców regionów oddalonych, jeżeli jest udzielana bez względu na tożsamość przewoźnika, nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń i można określić jasne warunki zgodności tej pomocy z rynkiem wewnętrznym.

(11)

W odniesieniu do pomocy na transport kolejowy, drogowy i śródlądowy, zgodnie z art. 93 Traktatu pomoc, która odpowiada potrzebom koordynacji transportu lub stanowi zwrot za wykonanie pewnych świadczeń nierozerwalnie związanych z pojęciem usługi publicznej jest zgodna z traktatami. Zgodnie z art. 9 rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych w zakresie transportu pasażerskiego lub z tytułu dostosowania się do zobowiązań taryfowych ustanowionych zgodnie z ogólnymi zasadami wypłacane zgodnie z tym rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 są obecnie wyłączone spod obowiązku zgłaszania, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu. W celu zharmonizowania podejścia do rozporządzeń w sprawie wyłączeń grupowych w obszarze pomocy państwa oraz zgodnie z procedurami przewidzianymi w art. 108 ust. 4 i art. 109 Traktatu, pomoc związaną z koordynacją transportu lub stanowiącą zwrot za wykonanie pewnych świadczeń nierozerwalnie związanych z pojęciem usługi publicznej, o której mowa w art. 93 Traktatu, należy objąć zakresem rozporządzenia (WE) nr 994/98. Artykuł 9 rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 należy zatem skreślić ze skutkiem od dnia przypadającego sześć miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia przyjętego przez Komisję, dotyczącego tej kategorii pomocy państwa.

(11)

W odniesieniu do pomocy na transport kolejowy, drogowy i śródlądowy, zgodnie z art. 93 Traktatu pomoc, która odpowiada potrzebom koordynacji transportu lub stanowi zwrot za wykonanie pewnych świadczeń nierozerwalnie związanych z pojęciem usługi publicznej jest zgodna z traktatami.

(12)

Jeśli chodzi o pomoc na infrastrukturę szerokopasmową, Komisja zdobyła w ostatnich latach duże doświadczenie w tym obszarze i opracowała stosowne wytyczne. Z doświadczenia Komisji wynika, że pomoc na niektóre rodzaje infrastruktury szerokopasmowej nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń i można by zastosować do niej wyłączenie grupowe, pod warunkiem spełnienia pewnych warunków zgodności. Taka jest właśnie sytuacja w przypadku pomocy obejmującej zapewnienie podstawowej infrastruktury szerokopasmowej w regionach, w których nie ma żadnej infrastruktury szerokopasmowej i jest mało prawdopodobne, aby została tam ona w najbliższym czasie wprowadzona (obszary „białe”), oraz w przypadku małych środków pomocy indywidualnej obejmujących sieci bardzo szybkiego dostępu nowej generacji („NGA”) w regionach, w których nie ma infrastruktury NGA i jest mało prawdopodobne, aby została tam ona w najbliższym czasie wprowadzona. Podobna sytuacja istnieje w przypadku pomocy na roboty w zakresie inżynierii lądowej związane z budową sieci szerokopasmowych oraz na pasywną infrastrukturę sieci szerokopasmowych, w odniesieniu do których Komisja zdobyła znaczne doświadczenie i można dla nich określić jasne warunki zgodności.

(12)

Jeśli chodzi o pomoc na infrastrukturę szerokopasmową, Komisja zdobyła w ostatnich latach duże doświadczenie w tym obszarze i opracowała stosowne wytyczne. Z doświadczenia Komisji wynika, że pomoc na niektóre rodzaje infrastruktury szerokopasmowej nie prowadzi do żadnych poważnych zakłóceń i można by zastosować do niej wyłączenie grupowe, pod warunkiem spełnienia pewnych warunków zgodności. Taka jest właśnie sytuacja w przypadku pomocy obejmującej zapewnienie podstawowej infrastruktury szerokopasmowej w regionach, w których nie ma żadnej infrastruktury szerokopasmowej i jest mało prawdopodobne, aby została tam ona w najbliższym czasie wprowadzona (obszary „białe”), oraz w przypadku małych środków pomocy indywidualnej obejmujących sieci bardzo szybkiego dostępu nowej generacji („NGA”) w regionach, w których nie ma infrastruktury NGA i jest mało prawdopodobne, aby została tam ona w najbliższym czasie wprowadzona. Podobna sytuacja istnieje w przypadku pomocy na roboty w zakresie inżynierii lądowej związane z budową sieci szerokopasmowych oraz na pasywną infrastrukturę sieci szerokopasmowych, w odniesieniu do których Komisja zdobyła znaczne doświadczenie i można dla nich określić jasne warunki zgodności. Wyłączenie grupowe w odniesieniu do robót w zakresie inżynierii lądowej oraz infrastruktury szerokopasmowej powinno wspierać inwestycje, szczególnie na obszarach wiejskich i w regionach oddalonych. Zapewnienie bezpłatnego dostępu rynkowego, jeżeli chodzi o korzystanie z tej infrastruktury powinno być warunkiem korzystania z wyłączeń blokowych.

(13)

Należy zatem rozszerzyć zakres stosowania rozporządzenia (WE) nr 994/98 na takie kategorie pomocy.

(13)

Należy zatem rozszerzyć zakres stosowania rozporządzenia (WE) nr 994/98 na określone tu kategorie pomocy.

(14)

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 994/98 progi dla każdej kategorii pomocy, w odniesieniu do której Komisja przyjmuje rozporządzenie o wyłączeniu grupowym, powinny być wyrażone albo jako intensywność pomocy w odniesieniu do grupy kosztów kwalifikowalnych, albo jako maksymalne kwoty pomocy. Warunek ten utrudnia stosowanie wyłączeń grupowych w odniesieniu do niektórych rodzajów środków obejmujących wsparcie państwa, które – z powodu ich specyficznego sposobu zaprojektowania – nie mogą zostać wyrażone ani jako intensywność pomocy, ani jako maksymalne kwoty pomocy, jak np. instrumenty inżynierii finansowej lub niektóre rodzaje środków pomocy mające na celu promowanie inwestycji kapitałowych wysokiego ryzyka. Wynika to głównie z faktu, że takie złożone środki mogą obejmować pomoc na różnych poziomach (beneficjenci bezpośredni, beneficjenci pośredniczący, beneficjenci pośredni). Ze względu na rosnące znaczenie takich środków pomocy i ich udział w osiąganiu celów Unii, konieczna jest większa elastyczność, aby umożliwić grupowe wyłączanie takich środków. Powinno się zatem umożliwić wyrażanie progów jako maksymalnego poziomu wsparcia państwa , bez względu na to, czy takie wsparcie kwalifikuje się jako pomoc państwa, czy też nie .

(14)

Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 994/98 progi dla każdej kategorii pomocy, w odniesieniu do której Komisja przyjmuje rozporządzenie o wyłączeniu grupowym, powinny być wyrażone albo jako intensywność pomocy w odniesieniu do grupy kosztów kwalifikowalnych, albo jako maksymalne kwoty pomocy. Warunek ten utrudnia stosowanie wyłączeń grupowych w odniesieniu do niektórych rodzajów środków obejmujących wsparcie państwa, które – z powodu ich specyficznego sposobu zaprojektowania – nie mogą zostać wyrażone ani jako intensywność pomocy, ani jako maksymalne kwoty pomocy, jak np. instrumenty inżynierii finansowej lub niektóre rodzaje środków pomocy mające na celu promowanie inwestycji kapitałowych wysokiego ryzyka. Wynika to głównie z faktu, że takie złożone środki mogą obejmować pomoc na różnych poziomach (beneficjenci bezpośredni, beneficjenci pośredniczący, beneficjenci pośredni). Ze względu na rosnące znaczenie takich środków pomocy i ich udział w osiąganiu celów Unii, konieczna jest większa elastyczność, aby umożliwić grupowe wyłączanie takich środków. Powinno się zatem umożliwić wyrażanie progów jako maksymalnego poziomu wsparcia państwa.

(15a)

W celu zapewnienia równych szans zgodnie z zasadami rynku wewnętrznego systemy pomocy krajowej powinny gwarantować otwarty i równy dostęp do pomocy państwa wszystkim odpowiednim podmiotom na rynku, w szczególności raczej poprzez wykorzystanie programów pomocy niż środków pomocy indywidualnej.

(15b)

Rzeczywiste zapewnienie równych szans wiąże się też z koniecznością pełnego i przejrzystego stosowania krajowego i unijnego prawa w sprawie zamówień publicznych. A zatem przy projektowaniu programów pomocy państwa bądź przy udzielaniu pomocy państwa, która ma zostać objęta wyłączeniem na mocy niniejszego rozporządzenia, władze krajowe powinny przestrzegać obowiązujących przepisów w sprawie zamówień publicznych.

(15c)

Podstawa prawna niniejszego rozporządzenia, art. 109 TFUE, przewiduje jedynie konsultacje z Parlamentem Europejskim, a nie zwykłą procedurę ustawodawczą, jak ma to miejsce w innych obszarach integracji rynku i regulacji gospodarczych w następstwie wejścia w życie Traktatu z Lizbony. Nie można tolerować takiego deficytu demokracji w odniesieniu do wniosków, które dotyczą środków sprawowania przez Komisję nadzoru nad decyzjami i aktami przyjmowanymi przez wybrane organy krajowe i lokalne. Deficyt ten należy skorygować przy okazji zmiany Traktatu w przyszłości. Komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2012 r. pt. „Plan działania na rzecz pogłębionej unii gospodarczej i walutowej” zakłada przedstawienie do 2014 r. wniosków dotyczących zmiany Traktatu. Taki wniosek powinien zawierać konkretną propozycję zmiany art. 109 TFUE w celu przyjęcia uregulowań, o których mowa w tym artykule zgodnie ze zwykłą procedurę ustawodawczą.

(ii)

na badania, rozwój i innowacje;

(ii)

na badania, rozwój i innowacje , w szczególności jeżeli są one zgodne z inicjatywami przewodnimi strategii „Europa 2020” oraz z celami politycznymi programu „Horyzont 2020” ;

(iii)

na ochronę środowiska;

(iii)

na ochronę środowiska , w szczególności jeżeli jest ona zgodna z inicjatywami przewodnimi strategii „Europa 2020” oraz z celami unijnej polityki w dziedzinie środowiska ;

(va)

na promocję turystyki, w szczególności jeżeli jest ona zgodna z celami unijnej polityki w dziedzinie turystyki;

(x)

na sport amatorski;

(x)

na sport amatorski i rozwój młodzieży w zakresie sportu ;

(xi)

w zakresie transportu na rzecz mieszkańców regionów oddalonych, jeśli ma ona charakter społeczny i jest udzielana bez względu na tożsamość przewoźnika;

(xii)

związana z koordynacją transportu lub stanowiąca zwrot za wykonanie pewnych świadczeń nierozerwalnie związanych z pojęciem usługi publicznej, zgodnie z art. 93 Traktatu;