12.8.2011 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
CE 236/125 |
Czwartek, 17 czerwca 2010 r.
Wdrożenie dyrektyw pierwszego pakietu kolejowego
P7_TA(2010)0240
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie wdrożenia pierwszego pakietu dyrektyw kolejowych (2001/12/WE, 2001/13/WE oraz 2001/14/WE)
2011/C 236 E/21
Parlament Europejski,
uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie monitorowania rozwoju rynku przewozów kolejowych (COM(2009)0676) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SEC(2009)1687),
uwzględniając dyrektywę 2001/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2001 r. zmieniającą dyrektywę 91/440/EWG Rady w sprawie rozwoju kolei wspólnotowych (1),
uwzględniając dyrektywę 2001/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2001 r. zmieniającą dyrektywę 95/18/WE Rady w sprawie przyznawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym (2),
uwzględniając dyrektywę 2001/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2001 r. w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz przyznawania świadectw bezpieczeństwa (3),
uwzględniając rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie wdrożenia pierwszego pakietu kolejowego (4),
uwzględniając pytanie do Komisji z dnia 9 marca 2010 r. w sprawie wdrożenia pierwszego pakietu dyrektyw kolejowych (2001/12/WE, 2001/13/WE oraz 2001/14/WE) (O-0030/2010 – B7-0204/2010),
uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. |
mając na uwadze, że pierwszy pakiet kolejowy, przyjęty w 2001 r. i zawierający trzy dyrektywy w sprawie rozwoju kolei wspólnotowych – w sprawie wydawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym oraz w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej i przyznawanie świadectw bezpieczeństwa – miał na celu ożywienie przemysłu kolejowego, stanowiąc pierwszy krok w kierunku stworzenia zintegrowanego europejskiego obszaru kolejowego oraz zagwarantowania solidnej struktury finansowej, która to umożliwi, |
B. |
mając na uwadze, że dyrektywy pierwszego pakietu kolejowego miały zostać przetransponowane do prawa krajowego dnia 15 marca 2003 r., jednak Komisja czekała do czerwca 2008 r. z wszczęciem postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z nieprawidłowym bądź niepełnym wprowadzeniem w życie tego pakietu, |
C. |
mając na uwadze, że zgodnie z drugim sprawozdaniem Komisji w sprawie nadzoru nad rozwojem rynku kolejowego udział kolei w transporcie nie zwiększył się, a jedynie ustabilizował na niskim poziomie ok. 10 % rynku towarowego transportu kolejowego oraz na poziomie poniżej 7 % w dziedzinie transportu pasażerskiego w 2002 r., |
1. |
ubolewa nad faktem, że zdecydowana większość 22 państw członkowskich nie wdrożyła właściwie trzech dyrektyw pierwszego pakietu kolejowego; jest zdania, że uniemożliwiło to rozwój udziału transportu kolejowego w transporcie w ogóle; |
2. |
przypomina, że Parlament podkreślił już w rezolucji z dnia 12 lipca 2007 r., że pełne wdrożenie pierwszego pakietu kolejowego stanowi absolutny priorytet; wyraża zatem duże niezadowolenie, że tego priorytetu nie uszanowała zdecydowana większość państw członkowskich, a mianowicie Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Niemcy, Dania, Estonia, Grecja, Hiszpania, Francja, Węgry, Irlandia, Włochy, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Polska, Portugalia, Rumunia, Szwecja, Słowenia i Słowacja; |
3. |
ubolewa, że Komisja czekała aż pięć lat, aby podjąć działania przeciwko temu uchybieniu, i dopiero w czerwcu 2008 r. przesłała wezwania do jego usunięcia, zaś w październiku 2009 r. przesłała uzasadnione opinie dotyczące nieprawidłowego lub niepełnego wdrożenia pierwszego pakietu kolejowego; wyraża ubolewanie, że Komisja Europejska nie przyłożyła wystarczającej wagi do nadzorowania podstaw finansowych systemu kolei; wzywa w związku z tym Komisję do niezwłocznego rozpoczęcia procedur prawnych w stosunku do 22 państw członkowskich, które nie wdrożyły pierwszego pakietu kolejowego; |
4. |
wzywa 22 państwa członkowskie do niezwłocznego zastosowania się do prawodawstwa europejskiego; jest przekonany, że poprzez niewdrożenie dyrektyw pierwszego pakietu kolejowego te państwa członkowskie nadal uniemożliwiają uczciwą konkurencję na rynku kolejowym; |
5. |
zwraca się do Komisji z wnioskiem o podanie do wiadomości publicznej konkretnych informacji o elementach pakietu, które nie zostały w pełni wdrożone w każdym państwie członkowskim, a zwłaszcza informacji dotyczących niewystarczającego ustanowienia niezależnego organu regulacyjnego oraz niewdrożenia przepisów dotyczących opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej; ponadto zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi informacji na temat różnych interpretacji przez Komisję i państwa członkowskie przepisów dotyczących niezależności zarządców infrastruktury (art. 4 ust. 2 i art. 14 ust. 2 dyrektywy 2001/14/WE); |
Niezależność zarządców infrastruktury
6. |
podkreśla konieczność zapewnienia odpowiedniego poziomu niezależności zarządców infrastruktury, jako że zgodnie z dyrektywą 2001/14/WE, poprzez alokację zdolności przepustowej tej infrastruktury oraz pobieranie opłat za jej użytkowanie i przyznawanie świadectw bezpieczeństwa odgrywają oni podstawową rolę w gwarantowaniu sprawiedliwego dostępu do infrastruktury kolejowej wszystkim ubiegającym się o to; |
7. |
jest zdania, że niezależność zarządcy infrastruktury stanowi podstawowy warunek sprawiedliwego, przejrzystego i niedyskryminacyjnego traktowania wszystkich operatorów; podkreśla, że szczególnie niepokojący jest brak wystarczających zabezpieczeń praktycznych i prawnych gwarantujących niezależność zarządców infrastruktury, zwłaszcza gdy stanowią oni część holdingu kolejowego prowadzącego również działalność w zakresie transportu kolejowego; |
8. |
zwraca się do państw członkowskich nieprzestrzegających tego przepisu o wyraźne oddzielenie podstawowego zadania alokowania zdolności przepustowych krajowej sieci kolejowych od działających już operatorów kolejowych za pomocą wszelkich niezbędnych środków prawnych i funkcjonalnych, jako że taki brak niezależności może uniemożliwiać rzeczywiste decydowanie o wykorzystaniu infrastruktury przez jej zarządcę; |
Brak uprawnień organów regulacyjnych
9. |
wyraża zaniepokojenie faktem, że organom regulacyjnym nie przyznano odpowiednich uprawnień ani wystarczających zasobów oraz że niedostatki te prowadzą do braku kontroli w zakresie problemów w dziedzinie konkurencji na każdym z rynków krajowych; |
10. |
zwraca się do Komisji z prośbą o poinformowanie Parlamentu o uprawnieniach organów regulacyjnych, które wymagają wzmocnienia ze strony państw członkowskich, w celu zagwarantowania im rzeczywistych kompetencji w zakresie monitorowania odnośnych rynków kolejowych; |
11. |
jest zdania, że niemożność ustanowienia prawdziwie niezależnych organów regulacyjnych w państwach członkowskich poważnie utrudnia właściwe wdrożenie pierwszego pakietu kolejowego; |
Ramy finansowania infrastruktury i opłat za korzystanie z niej
12. |
zwraca uwagę, że pierwszy pakiet kolejowy (art. 9 dyrektywy 2001/12/WE) zawiera szczegółowe przepisy dotyczące finansowania infrastruktury oraz postępowania w przypadku zadłużenia kolei; |
13. |
wyraża ubolewanie wobec faktu, że poziom inwestycji w rozwój infrastruktury kolejowej i jej utrzymanie jest nadal w dużej mierze niewystarczający w wielu państwach członkowskich, a jakość istniejącej infrastruktury jest w wielu przypadkach coraz niższa; nalega, aby państwa członkowskie zmobilizowały niezbędne środki w celu zagwarantowania realizacji nowych przedsięwzięć w dziedzinie transportu kolejowego oraz właściwego utrzymania obecnej infrastruktury; |
Opłaty za korzystanie z infrastruktury kolejowej
14. |
zwraca uwagę, że niezależność zarządców infrastruktury i zagwarantowanie organom regulacyjnym uprawnień i zasobów to warunki wstępne skutecznego pobierania opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej; przypomina, że opłaty za korzystanie z infrastruktury powinny być obliczane w sposób sprawiedliwy, przejrzysty i spójny oraz że powinny gwarantować wystarczającą widoczność przedsiębiorstw kolejowych; |
15. |
wyraża zaniepokojenie z powodu niewystarczającej realizacji postanowień o opłatach za korzystanie z infrastruktury, zwłaszcza wobec braku planów wykonawczych mających poprawić wyniki sieci kolejowej i systemów taryfowych w oparciu o bezpośrednie koszty usług kolejowych, a także z powodu braku niezależnego określania opłat infrastrukturalnych przez zarządcę infrastruktury; |
16. |
ubolewa, że z uwagi na brak wdrożenia wspomnianych postanowień opłaty infrastrukturalne wydają się nie być bezpośrednio związane z kosztem przewozów kolejowych oraz że rynek kolejowy może nie być w stanie sprostać tym wysokim opłatom; zwraca uwagę, że tak wysoki poziom opłat infrastrukturalnych może utrudnić nowym operatorom wejście na rynek oraz że Komisja otrzymała od operatorów szereg skarg dotyczących dostępu do terminali i usług kolejowych; |
17. |
uważa, że zasady naliczania opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej i drogowej powinny być zbliżone, aby możliwe było stworzenie rzeczywiście równych warunków konkurencji pomiędzy środkami transportu; podkreśla, że równe warunki konkurencji uczyniłyby unijny system transportu bardziej zrównoważonym i skutecznym oraz zmaksymalizowałyby konkurencyjność kolei pod względem środowiskowym; |
Przegląd pierwszego pakietu kolejowego
18. |
podkreśla, że właściwe i pełne wdrożenie pierwszego pakietu kolejowego to podstawowy warunek stworzenia europejskiej sieci kolejowej oraz że głównym priorytetem Komisji Europejskiej będzie realizacja jego wdrożenia za pomocą wszelkich dostępnych procedur prawnych; |
19. |
domaga się, aby Komisja zaproponowała przegląd pierwszego pakietu kolejowego we wrześniu 2010 r.; zwraca się do Komisji, aby podczas przeglądu priorytetowo potraktowała problemy związane z niezależnością zarządców infrastruktury, brakiem zasobów i uprawnień organów regulacyjnych oraz by zaproponowała odpowiednie zasady pobierania opłat za dostęp do infrastruktury, które będą pobudzać prywatne i publiczne inwestycje w sektor kolei; |
20. |
uważa, że zakończone powodzeniem otwarcie rynków w sektorze transportu kolejowego zależy od pełnego wdrożenia przepisów zawartych w pierwszym pakiecie kolejowym; dalsza liberalizacja rynku przewozów kolejowych nie powinna obniżać jakości usług transportu kolejowego i powinna umożliwić utrzymanie zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych; do chwili całkowitego otwarcia rynków należy stosować zasadę wzajemności; |
21. |
zwraca się do Komisji, aby odpowiedziała na wnioski zawarte w ust. 3, 5, 10 i 16 lub udzieliła na ich temat informacji w ramach przekształcenia pierwszego pakietu kolejowego, a najpóźniej do końca 2010 r.; |
*
* *
22. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji. |
(1) Dz.U. L 75 z 15.3.2001, s. 1.
(2) Dz.U. L 75 z 15.3.2001, s. 26.
(3) Dz.U. L 75 z 15.3.2001, s. 29.
(4) Dz.U. C 175 E z 10.7.2008, s. 551.