[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 25.9.2009

KOM(2009) 494 wersja ostateczna

SPRAWOZDANIE KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Sprawozdanie roczne dla Rady i Parlamentu Europejskiego z działalności jednostki centralnej systemu EURODAC w 2008 r.

SPRAWOZDANIE KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Sprawozdanie roczne dla Rady i Parlamentu Europejskiego z działalności jednostki centralnej systemu EURODAC w 2008 r.

1. WPROWADZENIE

1.1. Zakres

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczące ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania konwencji dublińskiej (zwane dalej „rozporządzeniem EURODAC”)[1] stanowi, że Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie roczne sprawozdanie z działalności jednostki centralnej[2]. Bieżące, szóste sprawozdanie obejmuje informacje o zarządzaniu systemem i uzyskiwanych w 2008 r. wynikach. Oceniono w nim rezultaty oraz efektywność pod względem kosztów systemu EURODAC, jak również jakość działania jego jednostki centralnej.

1.2. Ewolucja kontekstu prawnego i politycznego

Celem rozwiązania problemów (związanych ze skutecznością rozporządzenia EURODAC i polepszeniem rozwiązań systemu mających ułatwić stosowanie rozporządzenia dublińskiego) wskazanych w opublikowanym w 2007 r. sprawozdaniu w sprawie oceny systemu („sprawozdanie z oceny”)[3] Komisja w dniu 3 grudnia 2008 r. przedstawiła wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia EURODAC[4].

W 2008 r. geograficzny zakres stosowania rozporządzenia EURODAC rozszerzono na Szwajcarię, która (po zgłoszeniu Komisji gotowości do udziału w systemie zgodnie z art. 27 ust. 2 lit. a) rozporządzenia EURODAC) w dniu 12 grudnia 2008 r. przyłączyła się do systemu EURODAC[5].

2. CENTRALNA JEDNOSTKA SYSTEMU EURODAC[6]

2.1. Zarządzanie systemem

W związku ze zwiększoną ilością administrowanych danych (niektóre kategorie transakcji muszą być przechowywane przez okres 10 lat), faktem, że techniczna platforma (dostarczona w 2001 r.) stała się w sposób naturalny przestarzała, jak również brakiem możliwości przewidzenia, na ile zwiększy się ilość operacji przetwarzanych w systemie EURODAC w wyniku przystąpienia nowych państw członkowskich[7] – trwają prace nad wprowadzeniem nowej wersji systemu EURODAC, która ma zostać ukończona w pierwszym kwartale 2010 r. W 2006 r. Komisja podpisała umowę na stworzenie „zabezpieczonej transeuropejskiej telematycznej sieci komunikacyjnej między organami administracji (s-TESTA)”. W trakcie 2007 r. państwa członkowskie rozpoczęły migrację z uprzednio stosowanej sieci TESTA II do sieci s-TESTA – najpierw na ten nowy system, zapewniający wyższy poziom bezpieczeństwa i niezawodności, przeszło 18 państw członkowskich, a w 2008 r. pozostałe 9 państw członkowskich.

2.2. Jakość usług i efektywność pod względem kosztów

Komisja dołożyła wszelkich starań by zapewnić wysokiej jakości usługi dla państw członkowskich, które są ostatecznymi użytkownikami końcowymi jednostki centralnej EURODAC[8]. W 2008 r. jednostka centralna EURODAC była dostępna przez 99,84 % czasu.

W 2007 r. odnotowano jedno nieprawidłowe trafienie, a w 2008 r. Komisji zgłoszono dwa nieprawidłowe trafienia, tj. błędne identyfikacje przez system automatycznej identyfikacji daktyloskopijnej (AFIS). Chociaż zgodnie z art. 4 ust. 6 rozporządzenia EURODAC państwa członkowskie zobowiązane są do niezwłocznego sprawdzenia wszystkich trafień, nie mają one obecnie obowiązku powiadamiania Komisji o nieprawidłowych trafieniach[9]. Nie zmienia to faktu, że przy trzech nieprawidłowych trafieniach na ponad 1,5 mln wyszukiwań i ponad 300 000 trafień, system może być nadal uznawany za nadzwyczaj dokładny.

W 2008 r. wydatki na konserwację i obsługę jednostki centralnej wyniosły 605 720,67 EUR. Wydatki spadły w porównaniu z rokiem ubiegłym, co wynika z tego, iż suma wydatków w 2007 r. obejmowała koszty zasadniczego udoskonalenia możliwości systemu zapewniającego ciągłość działań[10]. Niemniej jednak zwiększenie kosztów konserwacji systemu spowodowało, że koszty poniesione w 2008 r. były wyższe niż w latach ubiegłych (2004-2005-2006).

Zdołano zaoszczędzić na wydatkach na EURODAC dzięki skutecznemu korzystaniu z dostępnych zasobów i infrastruktury administrowanych przez Komisję, np. dzięki wykorzystaniu sieci S-TESTA.

Komisja zapewniła również (za pośrednictwem programu IDABC) usługi łączności i zabezpieczające na potrzeby wymiany danych między jednostką centralną a jednostkami krajowymi. Koszty te, które pierwotnie ponosić miało każde państwo członkowskie, zgodnie z art. 21 ust. 2 i 3 rozporządzenia, zostały ostatecznie pokryte przez Komisję, która wykorzystała dostępną wspólną infrastrukturę, co pozwoliło zaoszczędzić wydatków z budżetów krajowych.

2.3. Ochrona i bezpieczeństwo danych

Artykuł 18 ust. 2 rozporządzenia EURODAC ustanawia kategorię operacji, która umożliwia, na wniosek osoby, której dotyczą dane zapisane w centralnej bazie danych, przeprowadzenie tzw. „specjalnego wyszukiwania, w celu zagwarantowania praw tej osoby do dostępu do dotyczących jej danych.

W 2008 r. gwałtownie spadła liczba „specjalnych wyszukiwań”: przeprowadzono ich 56, co w porównaniu z liczbą 195 w roku 2007 oznacza spadek o 71,3 %.

Z zadowoleniem należy przyjąć fakt, że liczba państw korzystających z tej możliwości zmniejszyła się prawie o połowę (w poprzednim roku było ich 15, w tym roku 8).

Niemniej, jak wskazano w poprzednich sprawozdaniach rocznych, a także w sprawozdaniu z oceny, Komisja w dalszym wyciągu jest zaniepokojona korzystaniem z tej funkcji i uważa, że liczba takich wyszukiwań jest nadal zbyt wysoka. Aby lepiej monitorować ten proces, Komisja zawarła w swoim wniosku dotyczącym zmiany rozporządzenia EURODAC wymóg przesyłania przez państwa członkowskie kopii wniosku złożonego przez osobę, której dotyczą dane, do właściwego krajowego organu nadzoru.

W konsultacji z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych (EIDO) Komisja zdecydowana jest podjąć kroki przeciwko tym państwom członkowskim, które nadal nadużywają tego istotnego przepisu w dziedzinie ochrony danych.

3. LICZBY I USTALENIA

W załączniku dołączonym do niniejszego sprawozdania rocznego zamieszczono tabele zawierające dane wygenerowane przez jednostkę centralną w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r. Statystyki EURODAC opierają się na obrazach odcisków palców wszystkich osób w wieku co najmniej 14 lat, które złożyły wniosek o udzielenie azylu w państwach członkowskich, które zostały zatrzymane w związku z nielegalnym przekroczeniem granicy zewnętrznej państwa członkowskiego, lub też co do których ustalono, że przebywają nielegalnie na terytorium państwa członkowskiego (jeżeli właściwe organy uznają za konieczne sprawdzenie ewentualnego uprzedniego wniosku o udzielenie azylu).

Należy zwrócić uwagę na fakt, że danych z systemu EURODAC dotyczących wniosków o udzielenie azylu nie można porównywać z danymi wygenerowanymi przez Eurostat, której opierają się na miesięcznych danych statystycznych dostarczonych przez ministerstwa sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Różnice pomiędzy tymi danymi wynikają z wielu przyczyn natury metodologicznej. Po pierwsze dane Eurostatu obejmują wszystkie wnioski o azyl, czyli niezależnie od wieku osoby, która złożyła wniosek. Po drugie dane te gromadzone są przy zachowaniu rozróżnienia między osobami występującymi o azyl w miesiącu referencyjnym (co może obejmować powtórnie złożone wnioski) a osobami występującymi o azyl po raz pierwszy.

3.1. Udane operacje

„Udana operacja” to taka operacja, która została prawidłowo przetworzona przez jednostkę centralną i nie została odrzucona ze względu na problem z walidacją danych, błędy w obrazach odcisków palców lub niedostateczną ich jakość[11].

W 2008 r. jednostka centralna otrzymała łącznie 357 421 udanych operacji, co oznacza ogólny wzrost o 19,1 % w porównaniu z rokiem 2007 (300 018). W 2008 r. utrzymywała się odnotowana w 2007 r. tendencja zwyżkowa liczby operacji dotyczących danych osób ubiegających się o azyl („ kategoria 1 ”[12]): statystyki EURODAC pokazują wzrost o 11,3% w porównaniu ze statystykami za 2007 r. (197 284). Wzrost ten odpowiada ogólnemu wzrostowi liczby wniosków o udzielenie azylu złożonych w UE w 2008 r.

Również tendencja w zakresie liczby osób zatrzymanych w związku z nielegalnym przekroczeniem granicy zewnętrznej („ kategoria 2 ”[13]) uległa zmianie w 2008 r. Po 8 % spadku między 2006 a 2007 r. (do liczby 38 173), liczba operacji wzrosła o 62,8 % w 2008 r. (61 945). Należy zauważyć, że Włochy (32 052 w porównaniu do 15 053 w 2007 r.), Grecja (20012 w porównaniu do 11 376 w 2007 r.) oraz Hiszpania (7.068 w porównaniu do 9 044 w 2007 r.) wprowadzają zdecydowaną większość obrazów odcisków palców należących do kategorii 2; następne w kolejności są Węgry (1,220), Zjednoczone Królestwo (344) oraz Bułgaria (307). W 2008 r. 7 państw członkowskich (Estonia, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia, Portugalia i Republika Czeska) nie przesłało żadnych informacji o operacjach z „kategorii 2”. Podkreślona w statystykach EURODAC kwestia rozbieżności między ilością danych kategorii 2 wysłanych do EURODAC a statystykami z innych źródeł dotyczącymi liczby nielegalnych przekroczeń granicy w państwach członkowskich wynika najprawdopodobniej z niejasnego sformułowania definicji w art. 8 ust. 1 rozporządzenia EURODAC[14]. Problem ten zostanie rozwiązany w ramach trwającego obecnie przeglądu rozporządzenia EURODAC.

W roku 2008 odnotowano znaczny wzrost jeżeli chodzi o korzystanie z opcji przesyłania informacji[15] o operacjach z „ kategorii 3 ”[16] (dane osób zatrzymanych w związku z nielegalnym pobytem na terytorium państwa członkowskiego). Po nieznacznym spadku między rokiem 2006 a 2007 (do liczby 64 561) liczba operacji wzrosła do 75 919 w 2008 r., co oznacza wzrost o 17,6 %. Irlandia i Malta znów nie przesłały żadnych informacji o operacjach z „kategorii 3”.

3.2. „Trafienia”

3.2.1. Trafienia w wyniku „porównania kategorii 1 z kategorią 1”

W tabeli 3 załącznika podano w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego liczbę wniosków o udzielenie azylu, które odpowiadały wnioskom uprzednio zarejestrowanym w innym („trafienia zagraniczne”), lub tym samym państwie członkowskim („trafienia miejscowe”[17]). Daje ona również pewne wyobrażenie na temat zjawiska wtórnego przemieszczania się osób ubiegających się o azyl w UE. Obok „logicznych” szlaków między sąsiadującymi państwami członkowskimi, uwagę zwraca fakt, że wysoka liczba (1 739) osób ubiegających się o azyl we Francji i w Belgii (625) złożyła uprzednio wniosek w Polsce, oraz że największa liczba trafień zagranicznych w Grecji (316) i we Włoszech (680) została uzyskana z danymi osób ubiegających się o azyl zarejestrowanych uprzednio w Zjednoczonym Królestwie. W tym ostatnim przypadku przepływy są symetryczne i większość trafień dotyczących operacji z „kategorii 1” przesłanych przez Zjednoczone Królestwo występuje z danymi przesłanymi przez Włochy (768). Uderzający jest fakt, że 42,2 % wszystkich kolejnych wniosków zostało złożonych w tym samym państwie członkowskim co poprzednio. W Belgii, na Cyprze, w Polsce, Republice Czeskiej i w Zjednoczonym Królestwie znacznie powyżej połowy kolejnych wniosków zostało złożonych w tym samym państwie członkowskim.

3.2.2. Wielokrotne wnioski o udzielenie azylu

Spośród ogółu 219 557 wniosków o udzielenie azylu zarejestrowanych w systemie EURODAC w 2008 r., 38 445 wniosków stanowiły „wielokrotne wnioski o azyl”, co oznacza, że w 38 445 przypadkach odciski palców tej samej osoby zostały już wcześniej zarejestrowane jako operacja z „kategorii 1” (w tym samym lub w innym państwie członkowskim). Pierwsze wnioski z lektury statystyk systemu wskazywałyby zatem, że 17,5 % wniosków o udzielenie azylu złożonych w 2008 r. stanowiły kolejne wnioski (tzn. drugie lub dalsze), co oznacza zwiększenie ich liczby 1,5 % w porównaniu z poprzednim rokiem. Przesłanie informacji o operacjach z „kategorii 1” nie oznacza jednakże koniecznie we wszystkich przypadkach, że dana osoba złożyła nowy wniosek o udzielenie azylu. W rzeczywistości niektóre państwa członkowskie stosują praktykę pobierania odcisków palców od wnioskodawców przy przyjmowaniu ich z powrotem na podstawie rozporządzenia dublińskiego, co zniekształca statystyki dotyczące wielokrotnych wniosków: pobieranie i ponowne przesyłanie odcisków palców wnioskodawcy po przybyciu wskutek przekazania na podstawie rozporządzenia dublińskiego odnotowywane jest nieprawidłowo jako ponowne wystąpienie danej osoby o azyl. Komisja zamierza rozwiązać ten problem, dlatego w swoim wniosku dotyczącym zmiany rozporządzenia EURODAC wprowadziła wymóg, by przekazanie nie było odnotowywane jako nowy wniosek o udzielenie azylu.

3.2.3. Trafienia w wyniku „porównania kategorii 1 z kategorią 2”

Trafienia te pozwalają zorientować się, jakie szlaki wybierają osoby, które nielegalnie wjechały na terytorium Unii Europejskiej przed wystąpieniem o azyl. Podobnie jak w roku poprzednim większość trafień wystąpiła z danymi przesłanymi przez Grecję i Włochy oraz, w dużo mniejszej liczbie, z tymi przesłanymi przez Hiszpanię i Węgry. Większość tych trafień jest „miejscowa” (co oznacza, że osoby nielegalnie wjeżdżające na terytorium tych państw składają wniosek o udzielenie azylu w tym samym kraju[18]). Biorąc pod uwagę wszystkie państwa członkowskie, ponad połowa (64,4 %) osób zatrzymanych w związku z nielegalnym przekroczeniem granicy, która zdecydowała się złożyć wniosek o udzielenie azylu, czyni to w tym samym państwie członkowskim, do którego nielegalnie wjechała.

Głównym kierunkiem podróży osób, które wjechały do UE nielegalnie przez Grecję, a następnie wyruszyły dalej, były Zjednoczone Królestwo, Norwegia, Włochy i Niderlandy. Osoby wjeżdżające przez Włochy zmierzają dalej do Zjednoczonego Królestwa, Norwegii, Szwajcarii[19] oraz Szwecji. Osoby, które wjechały przez Hiszpanię, najczęściej podążają do Francji i Włoch, zaś osoby, które wjechały przez Węgry podróżują najczęściej do Austrii.

3.2.4. Trafienia w wyniku „porównania kategorii 3 z kategorią 1”

Trafienia te wskazują, gdzie nielegalnie migranci najpierw wystąpili o udzielenie azylu przed podróżą do innego państwa członkowskiego. Należy mieć jednakże na uwadze, że przekazywanie danych o operacjach z kategorii 3 nie jest obowiązkowe, i że nie wszystkie państwa członkowskie systematycznie korzystają z możliwości takiej kontroli.

Na podstawie dostępnych danych można wywnioskować, że – podobnie jak w latach poprzednich – osoby zatrzymane w związku z nielegalnym pobytem w Niemczech, często występowały wcześniej o azyl w Szwecji lub Austrii, natomiast osoby zatrzymane w związku z nielegalnym pobytem we Francji, często zwracały się uprzednio o azyl w Zjednoczonym Królestwie lub we Włoszech. Ostatnio zauważono, że coraz większa liczba osób ubiegających się o azyl, które złożyły pierwszy wniosek we Włoszech, przebywa następnie nielegalnie na terenie Norwegii. Warto również odnotować że średnio 19,6 % osób, co do których ustalono, że nielegalnie przebywają na terytorium państwa członkowskiego, złożyło uprzednio wniosek o udzielenie azylu w państwie członkowskim.

3.3. Opóźnienie operacji

Rozporządzenie EURODAC przewiduje obecnie jedynie bardzo nieprecyzyjny termin na przesyłanie odcisków palców, co w praktyce prowadzi do znacznych opóźnień. Jest to zasadniczy problem, ponieważ zwłoka w przekazywaniu odcisków może spowodować rezultaty sprzeczne z zasadami ustalania odpowiedzialności ustanowionymi w rozporządzeniu dublińskim. Na kwestię nadmiernych opóźnień w pobieraniu odcisków i przesyłaniu ich do jednostki centralnej EURODAC zwracano już uwagę w poprzednich sprawozdaniach rocznych, została ona również uwydatniona jako jeden z problemów w sprawozdaniu z oceny.

W zeszłym roku polepszono skuteczność systemu, ale w roku 2008 ogólnie zwiększeniu uległy opóźnienia w przesyłaniu danych – największe odnotowane opóźnienie wynosiło 22,09 dni[20]. Komisja musi ponownie podkreślić, że opóźnione przekazywanie może spowodować błędne wyznaczenie państwa członkowskiego w ramach dwóch różnych scenariuszy nakreślonych w poprzednim sprawozdaniu rocznym (za rok 2006): „nieprawidłowego trafienia”[21] oraz „braku prawidłowego trafienia”[22].

Gorsze funkcjonowanie przesyłania odcisków palców znajduje odbicie w liczbie nieprawidłowych trafień i braku prawidłowych trafień.

W 2008 r. jednostka centralna wykryła 450 przypadków „braku prawidłowego trafienia”, co stanowi 7,5-krotność liczby z 2007 r., która wynosiła 60. W 324 przypadkach wystąpiło "nieprawidłowe trafienie” (233 takie przypadki w 2007 r.) W związku z powyższym Komisja ponownie wzywa państwa członkowskie do poczynienia wszelkich niezbędnych wysiłków, by ich dane przesyłane były zgodnie z art. 4 i 8 rozporządzenia EURODAC.

W swoim wniosku dotyczącym zmiany rozporządzenia EURODAC Komisja zaproponowała termin 48 godzin na przesłanie danych do jednostki centralnej EURODAC.

3.4. Jakość operacji

W 2008 r. średni wskaźnik odrzuconych operacji dla wszystkich państw członkowskich wyniósł 6,4 %, czyli prawie tyle samo co w poprzednich latach (w 2006: 6,03 %, a w 2007: 6,13 %). W sześciu państwach członkowskich wskaźnik odrzucenia wynosił ponad 10%: w Estonii (26, 67%), na Malcie, w Finlandii, Luksemburgu, Niderlandach, Zjednoczonym Królestwie. W przypadku trzynastu państw członkowskich wskaźnik odrzucenia był wyższy od średniej. Należy podkreślić, że wskaźnik odrzuconych operacji nie zależy od niedoskonałości technologii czy systemu. Wynika on głównie z niskiej jakości obrazów odcisków palców przesłanych przez państwa członkowskie, ludzkich błędów lub nieprawidłowej konfiguracji sprzętu używanego przez państwa członkowskie do przesyłu. Z drugiej strony należy odnotować fakt, że w niektórych przypadkach liczby te obejmują szereg prób przesłania tych samych odcisków palców, po tym jak zostały one odrzucone przez system ze względu na niedostateczną jakość. Komisja uwzględnia fakt, że pewne opóźnienia mogą być spowodowane tymczasowym brakiem możliwości pobierania odcisków palców (zatarte lub zniszczone opuszki palców lub stan zdrowia uniemożliwiający natychmiastowe pobranie odcisków palców), lecz niezależnie od tego ponownie podkreśla problem ogólnie wysokiego wskaźnika odrzucenia, na który zwracano szczególną uwagę już w poprzednich sprawozdaniach rocznych, wzywając te państwa członkowskie do zapewnienia specjalnych szkoleń krajowym operatorom EURODAC, jak również prawidłowej konfiguracji wyposażenia, aby obniżyć ten wskaźnik.

4. WNIOSKI

W 2008 r. jednostka centralna EURODAC w dalszym ciągu uzyskiwała bardzo zadowalające wyniki w zakresie jakości, rezultatów, bezpieczeństwa i efektywności pod względem kosztów.

Logiczną konsekwencją ogólnego zwiększenia liczby wniosków o udzielenie azylu w UE w 2008 r. był wzrost liczby „operacji z kategorii 1” wprowadzonych do EURODAC. Liczba „operacji z kategorii 2” wzrosła o 62,3 %, podczas gdy liczba „operacji z kategorii 3” spadła o 17,6 %.

Problemem pozostają nadal nadmierne opóźnienia w przesyłaniu danych do jednostki centralnej systemu EURODAC.

Tabela 1: Jednostka centralna systemu EURODAC, stan zawartości bazy danych na dzień 31.12.2008 r.

[pic]

Tabela 2: Udane operacje w jednostce centralnej systemu EURODAC w 2008 r.

[pic]

Tabela 3: Podział trafień – porównanie kategorii 1 z kategorią 1 w 2008 r.

[pic]

Tabela 4: Podział trafień – porównanie kategorii 1 z kategorią 2 w 2008 r.

[pic] |

Tabela 5: Podział trafień – porównanie kategorii 3 z kategorią 1 w 2008 r.

[pic]

Tabela 6: Odrzucone operacje w 2008 r. (%)

[pic]

Tabela 7: Średni okres między datą pobrania odcisków palców i ich przesłaniem do jednostki centralnej EURODAC w 2008 r.

[pic]

Tabela 8: Nieprawidłowe trafienia – porównanie kategorii 1 z kategorią 1 w 2008 r.

[pic]

Tabela 9: Rozłożenie przypadków braku prawidłowego trafienia kategorii 1 i 2 ze względu na opóźnienie w przesłaniu operacji z kategorii 2 w 2008 r.

[pic]

Tabela 10: Rozłożenie trafień z zablokowanymi sprawami (art. 12 rozporządzenia 2725/2000) w 2008 r.

[pic]

Tabela 11: Liczba przekazanych operacji z kategorii 9 na każde państwo członkowskie w 2008 r.

[pic]

[1] Dz.U. L 316 z 15.12.2000, s. 1.

[2] Artykuł 24 ust. 1 rozporządzenia Eurodac.

[3] Sprawozdanie Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z oceny systemu dublińskiego, COM (2007) 299 final {SEC(2007) 742}.

[4] Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania rozporządzenia dublińskiego, COM(2008) 825.

[5] Komisja pomogła Szwajcarii w przyłączeniu się do systemu EURODAC, w tym w poprzedzających testach operacyjnych.

[6] Ogólny opis jednostki centralnej systemu EURODAC, definicje różnych rodzajów operacji przetwarzanych przez tę jednostkę, jak również informacje o trafieniach, jakie można uzyskać na ich podstawie, zamieszczono w pierwszym sprawozdaniu z działalności jednostki centralnej systemu EURODAC. Zob. dokument roboczy służb Komisji – Pierwsze sprawozdanie roczne dla Rady i Parlamentu Europejskiego z działalności jednostki centralnej systemu Eurodac, SEC(2004) 557, s.6.

[7] Rozporządzenie dublińskie i rozporządzenie Eurodac stosują wszystkie państwa członkowskie oraz Norwegia i Islandia, dlatego pojęcie „państwa członkowskie” używane w niniejszym sprawozdaniu obejmuje 29 państw korzystających z bazy danych systemu EURODAC.

[8] Obejmują one nie tylko usługi świadczone bezpośrednio przez jednostkę centralną (tzn. kojarzenie danych, przechowywanie danych itp.), lecz także łączność i usługi związane z zabezpieczeniem przepływu danych między jednostka centralną i krajowymi punktami dostępu.

[9] Komisja zaproponowała, aby w rewizji rozporządzenia Eurodac rozszerzyć katalog obowiązków państw członkowskich o obowiązek informowania o wszystkich nieprawidłowych trafieniach.

[10] System zapewniający ciągłość działań wykorzystywany jest w przypadku niedostępności jednostki centralnej. W systemie tym przewidziano również funkcje umożliwiające państwom członkowskim i krajom przystępującym testowanie nowych rozwiązań.

[11] W tabeli 2 załącznika przedstawiono ilość udanych operacji przypadających na każde państwo członkowskie w poszczególnych kategoriach w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r.

[12] Dane osób ubiegających się o azyl . Odciski palców (pełny zestaw obrazów 10 odcisków palców) osób ubiegających się o azyl wysłanych celem porównania z odciskami palców innych osób ubiegających się o azyl, które uprzednio złożyły wniosek w innym państwie członkowskim. Te same dane będą porównywane także z danymi należącymi do „kategorii 2” (zob. poniżej). Dane te przechowywane będą przez okres 10 lat, z wyłączeniem pewnych specyficznych przypadków przewidzianych w rozporządzeniu (np. jeżeli określona osoba uzyskała obywatelstwo jednego z państw członkowskich), w których to przypadkach dane zainteresowanej osoby zostaną usunięte.

[13] Dane cudzoziemców zatrzymanych w związku z nielegalnym przekroczeniem granicy zewnętrznej, którzy nie zostali zawróceni . Dane te (pełny zestaw obrazów 10 odcisków palców) przesyłane są wyłącznie celem ich przechowywania i porównywania z danymi osób ubiegających się o azyl przesłanymi w późniejszym okresie do jednostki centralnej. Dane te przechowywane będą przez dwa lata z wyjątkiem przypadków, w których zostaną wcześniej usunięte gdy dana osoba uzyska dokument pobytowy, opuści terytorium państwa członkowskiego lub uzyska obywatelstwo jednego z nich.

[14] „Każde państwo członkowskie, zgodnie ze środkami bezpieczeństwa ustanowionymi w europejskiej konwencji praw człowieka oraz w konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka, niezwłocznie pobiera odciski wszystkich palców od każdej osoby w wieku co najmniej 14 lat, która zostanie zatrzymana przez właściwe organy kontrolne w związku z nielegalnym przekroczeniem lądowej, morskiej lub powietrznej granicy tego państwa członkowskiego, a która przybyła z państwa trzeciego i nie została zawrócona .”

[15] A tym samym porównywania danych osób trzecich zatrzymanych w związku z nielegalnym pobytem na terytorium z uprzednio zarejestrowanymi odciskami palców osób ubiegających się o azyl.

[16] Dane dotyczące cudzoziemców, w odniesieniu do których ustalono, że przebywają nielegalnie w państwie członkowskim . Dane te, które nie są przechowywane, są porównywane z danymi osób ubiegających się o azyl przechowywanymi w centralnej bazie danych. Przesyłanie tej kategorii danych przez państwa członkowskie jest fakultatywne.

[17] Statystyki dotyczące trafień miejscowych podane w tabelach niekoniecznie odpowiadają informacjom o trafieniu przesłanym przez jednostkę centralną i odnotowanym przez państwa członkowskie. Wynika to z tego, że państwa członkowskie nie zawsze korzystają z opcji przewidzianej w art. 4 ust. 4, która pozwala zwrócić się do jednostki centralnej o przeprowadzenie wyszukiwania na podstawie ich własnych danych przechowywanych w centralnych bazach danych. Nawet jednak jeśli państwa członkowskie nie korzystają z tej opcji, jednostka centralna musi, z przyczyn technicznych, dokonywać zawsze porównania z wszystkimi danymi (krajowymi i zagranicznymi) przechowywanymi w jednostce centralnej. W tych konkretnych przypadkach, nawet jeśli dochodzi do skojarzenia z danymi krajowymi, jednostka centralna wyśle zwyczajnie informację o braku trafienia, ponieważ państwo członkowskie nie wystąpiło o porównanie przesłanych danych ze swoimi własnymi danymi.

[18] Okoliczność złożenia wniosku o azyl ma pierwszeństwo w stosunku do okoliczności nielegalnego wjazdu, w związku z tym nie ma konieczności przesyłania „operacji z kategorii 2” w przypadkach, w których osoba zatrzymana na granicy równocześnie składa wniosek o udzielenie azylu.

[19] Analizując statystyki dotyczące Szwajcarii należy pamiętać, że kraj ten został przyłączony do systemu Eurodac dopiero w dniu 12 grudnia 2008 – oznacza to, że statystyki obejmują okres krótszy niż 3 tygodnie.

[20] Średnioroczne opóźnienie w przekazywaniu jednej kategorii danych państwa członkowskiego uzyskującego najgorsze rezultaty w tym zakresie.

[21] W scenariuszu określanym jako „ nieprawidłowe trafienie ”, obywatel kraju trzeciego składa wniosek o udzielenie azylu w państwie członkowskim (A), którego organy pobierają od niego odciski palców. Podczas gdy te odciski nie zostały jeszcze przesłane do jednostki centralnej (operacja z kategorii 1), może się zdarzyć, że dana osoba zdążyła już udać się do innego państwa członkowskiego (B) i ponownie wystąpić o azyl . Jeżeli to państwo członkowskie B wyśle odciski palców jako pierwsze, odciski przesłane przez państwo członkowskie A zostaną zarejestrowane w centralnej bazie danych później niż odciski przesłane przez państwo członkowskie B, co spowodowałoby skojarzenie danych przesłanych przez państwo członkowskie B z danymi przesłanymi przez państwo członkowskie A. Za odpowiedzialne państwo członkowskie uznane zostałoby zatem państwo członkowskie B, zamiast państwa członkowskiego A, w którym wniosek o udzielenie azylu złożony został najpierw.

[22] W scenariuszu tzw. „ braku prawidłowego trafienia ” obywatel kraju trzeciego zostaje zatrzymany z związku z nielegalnym przekroczeniem granicy , po czym organy państwa członkowskiego, do którego wjechał (A), pobierają od niego odciski palców. Podczas gdy te odciski nie zostały jeszcze przesłane do jednostki centralnej (operacja z kategorii 2), może się zdarzyć, że dana osoba zdążyła już udać się do innego państwa członkowskiego (B) i ponownie wystąpić o azyl . Przy tej okazji organy państwa członkowskiego B pobierają od niej odciski palców. Jeżeli teraz państwo członkowskie B prześle odciski palców (operacja z kategorii 1) jako pierwsze, jednostka centralna zarejestrowałaby w pierwszej kolejności operację z kategorii 1, a państwo członkowskie B byłoby zobowiązane do rozpatrzenia wniosku zamiast państwa członkowskiego A. Jeżeli natomiast operacja z kategorii 2 zostanie przesłana później, nie dojdzie do trafienia ponieważ nie można prowadzić wyszukiwania w danych z kategorii 2.