[pic] | KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH |

Bruksela, dnia 10.2.2006

KOM(2006) 50 wersja ostateczna

2003/0210 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na mocy art. 251 ust. 2 akapit drugi Traktatu WE dotyczący

wspólnego stanowiska przyjętego przez Radę odnośnie do przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem

2003/0210 (COD)

KOMUNIKAT KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO na mocy art. 251 ust. 2 akapit drugi Traktatu WE dotyczący

wspólnego stanowiska przyjętego przez Radę odnośnie do przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem (Tekst mający znaczenie dla EOG)

1- INFORMACJE PODSTAWOWE

Data przekazania wniosku do PE i Rady (dokument COM(2003)550 wersja ostateczna - 2003/0210 (COD): | 22 września 2003 r. |

Data wydania opinii przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny: | 31 marca 2004 r. |

Data wydania opinii przez Komitet Regionów: | 12 lutego 2004 r. |

Data wydania opinii przez Parlament Europejski w pierwszym czytaniu: | 28 kwietnia 2005 r. |

Data przekazania wniosku zawierającego poprawki: | 22 czerwca 2005 r. |

Data przyjęcia wspólnego stanowiska: | 23.1.2006. |

2- CEL WNIOSKU KOMISJI

Wody podziemne są wartościowym zasobem naturalnym, wykorzystywanym przede wszystkim do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz wodę do stosowania w przemyśle i rolnictwie. Mają również duże znaczenie środowiskowe, bowiem są powiązane z wodami powierzchniowymi i mokradłami, a zatem odgrywają kluczową rolę w cyklu hydrologicznym, który powinien być objęty ochroną.

Zapobieganie zanieczyszczeniu wód podziemnych jest objęte prawodawstwem wspólnotowym od 1980 r., a ostatnio zostało uwzględnione w Ramowej Dyrektywie Wodnej przyjętej w 2000 r.

Brakuje jednak jasnych kryteriów określania docelowego poziomu środowiskowej jakości wód podziemnych, a szczególnie kryteriów dotyczących dobrego stanu chemicznego. Ponadto, potrzebne są konkretne działania służące zapobieganiu i kontroli zanieczyszczenia wód podziemnych. Braki te zostały stwierdzone w czasie uzgadniania Ramowej Dyrektywy Wodnej, co zaowocowało sformułowaniem w art. 17 tej dyrektywy żądania, aby Komisja wystąpiła z wnioskiem uwzględniającym owe potrzeby.

Biorąc pod uwagę te uwarunkowania i po wielu konsultacjach z zainteresowanymi stronami, Komisja opublikowała we wrześniu 2003 r. wniosek dotyczący nowej dyrektywy w sprawie ochrony wód podziemnych przed zanieczyszczeniem[1]. Wniosek ten zawiera następujące główne elementy:

- system zgodności stosowany do oceny dobrego stanu chemicznego wód podziemnych pod względem zawartości niewielkiej liczby substancji zanieczyszczających w tych przypadkach, w których obowiązują istniejące normy wspólnotowe;

- kryteria oceny stanu chemicznego wód podziemnych oparte na środowiskowych normach jakości, które muszą zostać ustalone przez Państwa Członkowskie na odpowiednim poziomie (krajowym, dorzecza lub jednolitej części wód podziemnych), stosownie do zmiennych warunków naturalnych wód podziemnych, zidentyfikowanych zagrożeń i związanych z nimi substancji chemicznych;

- kryteria służące do identyfikacji znaczących trendów rosnących stężenia zanieczyszczeń w wodach podziemnych oraz kryteria służące definiowaniu początkowych punktów, po osiągnięciu których należy rozpocząć odwracanie takich trendów;

- środki służące zapobieganiu zarówno bezpośredniemu jak i pośredniemu wprowadzaniu zanieczyszczeń do wód podziemnych lub ograniczeniu ich wprowadzania.

Wniosek przewiduje wprowadzenie szczegółowych specyfikacji, które spowodują, że środowiskowe cele Ramowej Dyrektywy Wodnej w zakresie wód podziemnych zostaną osiągnięte. Wniosek zapewnia właściwą równowagę między kwestiami, które powinny być rozwiązywane na poziomie Wspólnoty, a problemami, które najlepiej byłoby rozwiązywać na poziomie Państw Członkowskich.

3 - UWAGI DO WSPÓLNEGO STANOWISKA

3.1 Uwagi ogólne

W swoim zmienionym wniosku Komisja przyjęła w pełni, w części lub co do zasady 67 z 89 poprawek zaproponowanych przez Parlament Europejski w pierwszym czytaniu. Obecnie do wspólnego stanowiska włączono 54 poprawek, w dosłownym brzmieniu lub w zgodzie z zamysłem wnioskodawcy.

Komisja przyjęła wszystkie poprawki mające na celu wyjaśnienie zakresu wniosku, w szczególności te dotyczące systemu zgodności związanego z dobrym stanem chemicznym wód podziemnych. Komisja nie zatwierdziła poprawek, które powtarzały przepisy Ramowej Dyrektywy Wodnej i odnosiły się do ekosystemów wód podziemnych.

Rada włączyła kluczowe poprawki Parlamentu związane ze zgodnością z dobrym stanem chemicznym wód podziemnych, identyfikacją i odwracaniem trendów w zakresie zanieczyszczeń, oraz wyłączenia związane z przepisami służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu dopływu zanieczyszczeń.

Komisja uznaje, że wspólne stanowisko przyjęte większością kwalifikowaną w dniu 8 grudnia 2005 r. nie zmienia generalnie podejścia ani celów wniosku i wobec tego może być przez nią poparte w obecnej postaci.

3.2 Uwagi szczegółowe

3.2.1 Poprawki Parlamentu przyjęte przez Komisję i włączone w całości, w części lub co do zasady do wspólnego stanowiska

Poprawki 2, 5, 6, 9, 12, 13, 14, 15, 17, 19, 20, 26, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 39, 42, 47, 48, 55, 57, 58, 59, 63, 65, 88, 89 i 90 zostały włączone w różnym stopniu. Zapewniają one przejrzystość kryteriów oceny dobrego stanu chemicznego wód podziemnych oraz przepisów służących „zapobieganiu lub ograniczaniu”. Poprawka 60 została zatwierdzona przez Komisję wyłącznie pod warunkiem, że zawierać będzie odesłanie do dyrektywy azotanowej, które to odesłanie zostało włączone do wspólnego stanowiska; jest to zgodne z intencją poprawki 64. Część C wspólnego stanowiska zasadniczo obejmuje poprawki 66, 67, 68, 69, 70 i 71, z tą różnicą, że termin „wartości progowe” został zachowany przez Radę, podczas gdy Parlament Europejski zalecił użycie jednolitego terminu „normy jakości wód podziemnych". Poprawka 72 również została wzięta pod uwagę. Wreszcie, poprawki 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 81, 82, 83 i 84 dotyczące technicznych wymogów oceny trendów i ich odwrócenia zostały włączone w części lub co do zasady do wspólnego stanowiska. Rada zdecydowała się uprościć załącznik IV przez włącznie ogólnych przepisów dotyczących identyfikacji trendów i wymogów związanych z ich odwróceniem w miejsce zachowania tabel ze wspólnymi szeregami czasowymi, które mogą nie stosować się do wszystkich sytuacji dotyczących wód podziemnych.

3.2.2 Poprawki Parlamentu odrzucone przez Komisję, ale włączone w całości, w części lub co do zasady do wspólnego stanowiska

Komisja odrzuciła poprawkę 18 , która została jednak częściowo włączona do wspólnego stanowiska. Poprawka ta zawierała odesłanie do „środowiskowo” znaczącego wzrostu stężenia zanieczyszczeń w wodach podziemnych. Rada zmieniła sformułowanie, które jest teraz wyrażone w sposób bardziej przejrzysty w nowej definicji zawartej w art. 2, ust. 3. Poprawka 50 również została odrzucona, ale jest włączona do wspólnego stanowiska jako art. 6 ust. 4.

3.2.3 Poprawki Parlamentu odrzucone przez Komisję i Radę i niewłączone do wspólnego stanowiska

Poprawki 3, 4, 7, 10, 11, 16, 21, 23, 27, 40, 49, 93, 51, 52, 54, 56, 62 i 80 zostały odrzucone przez obie instytucje i nie są włączone. Wspomniane poprawki powtarzały przepisy Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW), np. te dotyczące wód podziemnych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia ( 3, 4, 62 ), kwestii związanych ze stanem ilościowym wód podziemnych ( 7, 10 i 80 ), odesłań do kryteriów szkodliwości dla człowieka lub środowiska ( 27 ), lub dodawały nowe przepisy w sprawie odnowy miejsc długotrwale zanieczyszczonych ( 23, 93 i 49 ). Część poprawki 88 (w sprawie ścieków z gospodarstw domowych) została odrzucona. Środki zapobiegawcze ( 51 ) oraz przepis w sprawie „zasady zanieczyszczający płaci” ( 52 ) nie zostały utrzymane; dotyczy to również szczegółowych przepisów dotyczących zdrojowisk i źródeł wód leczniczych ( 54 ). Poprawka 56 , która zawierała odwołanie do INSPIRE (INfrastructure for SPatial InfoRmation in Europe - Infrastruktura Informacji Przestrzennej w Europie)[2] również nie została włączona. Wreszcie, uznano, że przedmiotowa dyrektywa nie jest odpowiednim miejscem do formułowania zaleceń dotyczących badań i z tego powodu nie zachowano poprawek 95 i 100 .

3.2.4 Poprawki Parlamentu przyjęte przez Komisję w całości, w części lub co do zasady, ale niewłączone do wspólnego stanowiska

Poprawki 1, 8, 15, 22, 24, 25, 36, 37, 38, 41, 46 i 91 zostały przyjęte w części lub co do zasady przez Komisję ale nie są włączone. Niektóre z tych poprawek miały charakter redakcyjny, taki jak dodanie terminu „chemiczne” do terminu „zanieczyszczenie” w całym tekście ( 1 ) oraz dodanie słów „na skutek działalności człowieka” w art. 5 ( 37 ); inne miały charakter bardziej merytoryczny, np. dotyczyły włączenia nowego motywu na temat praktyk gospodarki rolnej/leśnictwa ( 8 ), nowych definicji „stężenia tła” ( 22 ) oraz „podstawowego stężenia” ( 24, 38 ) lub odniesienia do naturalnych, geogenicznie ustalonych poziomów zanieczyszczeń ( 91 ), co byłyby pożyteczne i zgodne ze wspólnym stanowiskiem. Ewentualny wniosek w sprawie dyrektywy zmieniającej załącznik I do wniosku również nie został zachowany (36 ). Nowy artykuł dotyczący metod pomiarowych (proponowanych w poprawce 41 ) nie został włączony, ale byłby on spójny z powiązanym przepisem w sprawie wspólnego stanowiska zawartym w załączniku IV, ust. 1.2 lit. b) i c) do wniosku. Wreszcie, odwołanie do środków i monitorowania wód podziemnych ( 46 ) nie zostało włączone do wspólnego stanowiska.

3.2.5 Dodatkowe zmiany wprowadzone do wniosku przez Radę

W art. 1 ostatni ustęp został rozszerzony o odesłanie do przepisu służącego „zapobieganiu lub ograniczaniu” zawartego w RDW i włączony jako oddzielny ustęp 2.

Nowa definicja „normy jakości wód podziemnych” została włączona do art. 2 ust. 1, i tym samym „wartość progowa” została obecnie powiązana z tą definicją (art. 2 ust. 2). Uprzednie definicje 2 i 3 (obecnie 3 i 4) zostały nieznacznie zmienione poprzez włączenie odesłania do „zagrożenia dla środowiska” (definicja 3) oraz zmienienie „pośrednich zrzutów” na „dopływy zanieczyszczeń” (które obejmuje zarówno bezpośrednie jak i pośrednie wprowadzenie zanieczyszczeń do wód podziemnych).

W pierwotnym wniosku art. 3 dotyczył kryteriów zgodności dla dobrego stanu chemicznego wód podziemnych oraz wymogów dotyczących ustalenia wartości progowych. Zostało to teraz zmienione poprzez konsolidację kryteriów oceny stanu chemicznego wód podziemnych w art. 3, tzn. „norm jakości wód podziemnych” oraz "wartości progowych” i poprzez włączenie wymogów w sprawie ustanowienia tych wartości wraz z dodatkowymi przepisami dotyczącymi transgranicznych części wód podziemnych. Termin podania wartości progowych również został zmieniony z 2006 r. na 2008 r. zgodnie z wnioskiem Komisji.

Logicznym skutkiem restrukturyzacji art. 3 jest włączenie do art. 4 wszystkich elementów związanych ze zgodnością, w tym przepisów, które były pierwotnie włączone do załącznika I (w szczególności przypisu 22), oraz uelastycznienie, dzięki podejściu opartemu na analizie ryzyka, zasady „one out all out”, (zgodnie z którą przekroczenie w jednym punkcie monitoringu wartości określającej normy jakości powoduje, że jednolita część wód podziemnych klasyfikowana jest jako cześć o złym stanie chemicznym).

Zachowano te same intencje artykułu 5 co w pierwotnym wniosku, ale obecnie artykuł ten obejmuje również przepisy przejęte z byłego załącznika IV, co skutkuje rozszerzeniem art. 5. Dołączono nowy przepis służący definiowaniu początkowych punktów odwrócenia takich trendów.

Artykuł 6 również został znacząco rozszerzony i obejmuje teraz przepisy służące „zapobieganiu lub ograniczaniu” dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych (w miejsce pośrednich zrzutów w pierwotnym wniosku). Zanieczyszczenia, których dopływowi należy zapobiegać lub je ograniczać, oraz związane z tym środki zostały określone w art. 6 ust. 1. Do art. 6 ust. 2 dołączony został nowy przepis dotyczący źródeł rozproszonych. Wreszcie, do art. 6 ust. 3 włączono szereg wyłączeń, które albo odwołują się do przepisów RDW przejętych z dyrektywy 80/68/EWG, albo podkreślają dopuszczalne praktyki dotyczące gospodarowania wodami.

Artykuł 7 został nieznacznie zmieniony tak, że odwołuje się teraz do „wszelkich nowych procedur wydawania pozwoleń” zamiast do:„uprzedniego badania i wydawania pozwoleń”.

Artykuł 8 pozostaje praktycznie niezmieniony.

W swej zasadniczej części art. 9 również pozostaje niezmieniony, ale termin wdrożenia uległ zmianie z 18 miesięcy na 24 miesiące.

Zwiększono przejrzystość załącznika I poprzez zamianę przypisów na oddzielne ustępy, które lepiej objaśniają zakres i stosowanie norm jakości wód podziemnych. Uwaga umieszczona w prawej kolumnie tabeli dotycząca azotanów została rozszerzona na wszystkie działania wchodzące w zakres dyrektywy 91/676/EWG, zamiast odnosić się tylko do stref wrażliwych na zanieczyszczenie azotanami. Wreszcie, wartość 0,5 µg/l dla „pestycydów ogółem” została włączona do tabeli.

Kolejność załączników II i III została zmieniona. Załącznik II część A zawiera obecnie wytyczne w sprawie ustanowienia wartości progowych (nowy tekst, który jest zgodny z poprawką 65 Parlamentu Europejskiego). Minimalne wykazy substancji lub jonów związanych z wartościami progowymi zostały włączone do części B, co doprowadziło do podziału tabel (umieszczonych pierwotnie w załączniku III) na trzy różne kategorie, i do sprecyzowania, że wartości progowe związane ze stężeniami solanek powstałymi na skutek działalności człowieka mogą być ustanowione albo w stosunku do siarczanów lub chlorków albo w stosunku do przewodności elektrycznej. Część C załącznika zawiera obecnie byłą część B załącznika III z dodanymi szczegółami, które ulepszają tekst.

Załącznik III dotyczy obecnie oceny stanu chemicznego wód podziemnych i rozszerza pierwotny tekst byłego załącznika II poprzez dodanie szczegółów i odwołanie do art. 4.

Na koniec, załącznik IV został uproszczony w celu podania ogólnych wymogów w miejsce specyfikacji, a zwłaszcza szeregów czasowych, które mogą nie mieć zastosowania do wszystkich sytuacji dotyczących wód podziemnych w Europie. W związku z tym tabele zamieszczone w pierwotnych ust.1.2 lit. c) i ust. 2.3 zostały usunięte, a dodano nowe wymogi dotyczące częstotliwości i lokalizacji monitorowania.

4- WNIOSEK

Zmiany wprowadzone przez Radę zwiększają przejrzystość wniosku oraz przyczyniają się do jego wdrażania zgodnie z przepisami związanymi z Ramową Dyrektywą Wodną. Komisja popiera zatem wspólne stanowisko.

[1] COM(2003) 550 wersja ostateczna z 19.9.2003

[2] COM(2004) 516 wersja ostateczna