(1)

W dniu 22 listopada 2017 r. Komisja przyjęła roczną analizę wzrostu gospodarczego, rozpoczynając tym samym europejski semestr na rzecz koordynacji polityki gospodarczej w 2018 r. Uwzględniła ona w należytym stopniu Europejski filar praw socjalnych proklamowany przez Parlament Europejski, Radę i Komisję w dniu 17 listopada 2017 r. Priorytety określone w rocznej analizie wzrostu gospodarczego zostały zatwierdzone przez Radę Europejską na posiedzeniu w dniu 22 marca 2018 r. W dniu 22 listopada 2017 r. na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 (2) Komisja przyjęła również sprawozdanie przedkładane w ramach mechanizmu ostrzegania, w którym nie wskazała Zjednoczonego Królestwa jako jednego z państw członkowskich, w przypadku których przeprowadzona zostanie szczegółowa ocena sytuacji.

(2)

Sprawozdanie krajowe na 2018 r. dotyczące Zjednoczonego Królestwa zostało opublikowane w dniu 7 marca 2018 r. Zawiera ono ocenę postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji zaleceń dla tego kraju, przyjętych przez Radę w dniu 11 lipca 2017 r. (3), działań następczych podjętych w związku z zaleceniami dla tego kraju z poprzednich lat, a także postępów Zjednoczonego Królestwa w realizacji jego krajowych celów w ramach strategii „Europa 2020”.

(3)

W dniu 29 marca 2017 r. Zjednoczone Królestwo powiadomiło Radę Europejską o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej. Całe unijne prawo pierwotne i wtórne przestanie obowiązywać w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa od dnia 30 marca 2019 r. od godz. 00.00 czasu środkowoeuropejskiego, chyba że w ratyfikowanej umowie o wystąpieniu zostanie ustalona inna data albo Rada Europejska, działając zgodnie z art. 50 ust. 3 i w porozumieniu ze Zjednoczonym Królestwem, zdecyduje jednomyślnie, że Traktaty przestaną obowiązywać Zjednoczone Królestwo od późniejszej daty. Zjednoczone Królestwo stanie się wtedy państwem trzecim. Prowadzone są negocjacje w celu zapewnienia uporządkowanego wystąpienia, w tym okresu przejściowego do 2020 r., podczas którego prawo unijne nadal obowiązywałoby wobec Zjednoczonego Królestwa i na terytorium tego państwa.

(4)

30 kwietnia 2018 r. Zjednoczone Królestwo przedłożyło swój krajowy program reform na 2018 r. oraz program konwergencji na 2018 r. W celu uwzględnienia powiązań między tymi dwoma programami poddano je jednoczesnej ocenie.

(5)

Odpowiednie zalecenia dla tego kraju znalazły odzwierciedlenie w programowaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych („fundusze ESI”) na lata 2014–2020. Jak określono w art. 23 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 (4), Komisja może zwrócić się do państwa członkowskiego z wnioskiem o dokonanie przeglądu oraz zaproponowanie zmian w umowie partnerstwa i odpowiednich programach, w przypadku gdy jest to konieczne do wsparcia realizacji stosownych zaleceń Rady. Komisja przedstawiła więcej szczegółowych informacji na temat wykorzystania przez nią tego przepisu w ramach wytycznych w sprawie stosowania działań łączących skuteczność funduszy ESI z należytym zarządzaniem gospodarczym.

(6)

Zjednoczone Królestwo jest obecnie objęte funkcją zapobiegawczą paktu stabilności i wzrostu i podlega przejściowym ustaleniom w zakresie reguły dotyczącej zadłużenia. W programie konwergencji na lata 2017–2018 rząd przewiduje, że deficyt nominalny spadnie z poziomu 2,2 % PKB w latach 2017–2018 do poziomu 1,8 % PKB w latach 2018–2019 i 1,7 % PKB w latach 2019–2020. Program konwergencji nie obejmuje średniookresowego celu budżetowego. Zgodnie z programem konwergencji przewiduje się, że relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB zasadniczo ustabilizuje się na poziomie około 85,5 % między latami 2017–2018 i 2019–2020, a następnie spadnie do poziomu 84,8 % PKB w latach 2021–2022. Scenariusz makroekonomiczny, na którym oparto te prognozy budżetowe, jest wiarygodny. Chociaż środki niezbędne do osiągnięcia planowanego deficytu docelowego są zasadniczo dobrze określone, rosnąca presja na wydatki publiczne w szeregu obszarów zagraża osiągnięciu planowanej redukcji deficytu.

(7)

W dniu 11 lipca 2017 r. Rada zaleciła Zjednoczonemu Królestwu zapewnienie, by nominalna stopa wzrostu publicznych wydatków pierwotnych netto (5) nie przekroczyła 1,8 % w latach 2018–2019, co odpowiadałoby rocznej korekcie strukturalnej wynoszącej 0,6 % PKB. Jednocześnie Rada stwierdziła, że należy rozważyć kurs polityki budżetowej, który wzmocniłby trwające ożywienie oraz zapewnił zrównoważony charakter finansów publicznych Zjednoczonego Królestwa. Prognoza Komisji z wiosny 2018 r. wskazuje na ryzyko wystąpienia pewnego odchylenia od wymogów funkcji zapobiegawczej w latach 2018–2019.

(8)

W latach 2019–2020, w związku z faktem, że wskaźnik zadłużenia Zjednoczonego Królestwa będzie wyższy niż 60 % PKB a jej prognozowana luka produktowa wyniesie 0,4 %, stopa wzrostu nominalnego publicznych wydatków pierwotnych netto nie powinna przekroczyć 1,6 %, co odpowiada korekcie strukturalnej na poziomie 0,6 % PKB według wspólnie uzgodnionej macierzy dostosowań wymogów na mocy paktu stabilności i wzrostu. W przypadku utrzymania dotychczasowego kursu polityki prognozuje się, że Zjednoczone Królestwo spełni ten wymóg w latach 2019–2020. Z pobieżnych prognoz wynika, że Zjednoczone Królestwo spełni przejściowe ustalenia w zakresie reguły dotyczącej zadłużenia w latach 2018–2019 oraz 2019–2020 dzięki dopuszczonemu odstępstwu wynoszącemu 0,25 %. Ogólnie rzecz biorąc, Rada jest zdania, że w latach 2018–2019 Zjednoczone Królestwo powinno być gotowe do wprowadzenia dodatkowych środków w celu spełnienia wymogów paktu stabilności i wzrostu.

(9)

Roczna podaż nieruchomości mieszkaniowych netto stale rośnie – rząd podjął szereg inicjatyw mających na celu pobudzenie rynku mieszkaniowego i cyklicznego ożywienia. Podaż ta nadal jest znacznie niższa od szacunkowego popytu. Zjednoczone Królestwo wciąż ma problem z zapewnieniem odpowiedniej infrastruktury mieszkaniowej. Wiąże się to z bardzo restrykcyjnymi i skomplikowanymi przepisami dotyczącymi rynku gruntów. Niedobór nieruchomości mieszkaniowych oraz ich wysokie koszty są problemem szczególnie na obszarach o wysokim i rosnącym popycie, na przykład w centrach miast i w ich pobliżu. Rząd zauważył problem i ustanowił ambitne cele dotyczące zwiększenia podaży w najbliższych latach. Rząd potwierdził jednocześnie swoje zobowiązanie do ograniczenia budowy nowych osiedli w pobliżu centrów miast. Młodsi ludzie znacznie rzadziej są właścicielami nieruchomości niż przedstawiciele pokolenia ich rodziców, co prowadzi do nierówności międzypokoleniowej.

(10)

Produktywność pracy jest niska i znajduje się w stanie zastoju. Duże części gospodarki uzyskują stosunkowo słabe wyniki pod względem najważniejszych czynników pobudzających produktywność: umiejętności, inwestycji i efektywnych procesów biznesowych. Przepustowość sieci drogowej, kolejowej i lotniczej w Zjednoczonym Królestwie również znajduje się pod znaczną i rosnącą presją.

(11)

Chociaż najważniejsze dane liczbowe dotyczące rynku pracy wyglądają w większości dobrze, utrzymują się obawy dotyczące jakości niektórych miejsc pracy. Jest to związane z problemami dotyczącymi rozwoju umiejętności, pewnych niestandardowych form zatrudnienia, zarobków, wydajności, uczestnictwa w rynku pracy i ubóstwa wśród osób aktywnych zawodowo. Wszystkie wyżej wymienione kwestie były przedmiotem ważnych politycznych zapowiedzi i działań. Kluczowe znaczenie dla tych powiązanych działań politycznych ma spójność. Jeżeli chodzi o umiejętności, jak dotąd skupiano się przede wszystkim na przygotowaniu zawodowym i reformach kształcenia technicznego. Położenie nacisku na jakość w obu tych obszarach może zapewnić trwały efekt mnożnikowy dla społeczeństwa i gospodarki. Zjednoczone Królestwo należy do państw członkowskich, które spełniły już ponad dwie trzecie proponowanych kryteriów europejskich ram jakości i skuteczności programów przygotowania zawodowego – wyznaczenie i monitorowanie jakościowych celów, na przykład za pomocą monitorowania losów absolwentów, jest zatem możliwe. Zasoby proporcjonalne do zasobów przeznaczonych na przygotowanie zawodowe i nowe egzaminy (ang. T-Levels) dla osób wcześnie kończących naukę są też niezbędne na programy kształcenia przez całe życie, w szczególności skierowane do osób, które „utknęły” na najniższych stanowiskach.

(12)

Uwagi wymagają ponadto kwestie ochrony socjalnej i włączenia społecznego. Trwa realizacja reform dotyczących opieki nad dziećmi, potrzebne mogą być jednak dalsze działania, w szczególności dotyczące dzieci poniżej trzeciego roku życia. W szczególności rodziny pracujące nie odczuły jeszcze w pełni skutków niektórych reform i cięć świadczeń socjalnych.

(13)

W ramach europejskiego semestru w 2018 r. Komisja przeprowadziła wszechstronną analizę polityki gospodarczej Zjednoczonego Królestwa, którą opublikowała w sprawozdaniu krajowym na 2018 r. Komisja oceniła również program konwergencji na 2018 r. i krajowy program reform na 2018 r., a także działania następcze podjęte w odpowiedzi na zalecenia skierowane do Zjednoczonego Królestwa w poprzednich latach. Komisja wzięła pod uwagę nie tylko ich znaczenie dla stabilnej polityki budżetowej i społeczno-gospodarczej w Zjednoczonym Królestwie, ale także ich zgodność z unijnymi przepisami i wytycznymi, ze względu na konieczność wzmocnienia ogólnego zarządzania gospodarczego w Unii przez wnoszenie na szczeblu unijnym wkładu w przyszłe decyzje krajowe.

(14)

W świetle powyższej oceny Rada przeanalizowała program konwergencji na 2018 r., a jej opinia (6) znajduje odzwierciedlenie w szczególności w zaleceniu 1 poniżej,

1.

2.

3.