17.3.2017

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 72/1

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2017/459

z dnia 16 marca 2017 r.

ustanawiające kodeks sieci dotyczący mechanizmów alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu i uchylające rozporządzenie (UE) nr 984/2013

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 715/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (1), w szczególności jego art. 6 ust. 11 oraz art. 7 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)	Rozporządzeniem (WE) nr 715/2009 ustanowiono niedyskryminacyjne zasady określające warunki dostępu do systemów przesyłowych gazu ziemnego w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego gazu.

(2)

Dublowanie gazowych systemów przesyłowych w większości przypadków nie jest opłacalne ani efektywne. Konkurencja na rynkach gazu ziemnego wymaga zatem, aby wszyscy użytkownicy sieci dysponowali przejrzystym i niedyskryminacyjnym dostępem do infrastruktury gazowej. W dużej części Unii brak równego i przejrzystego dostępu do zdolności przesyłowych pozostaje jednak nadal główną przeszkodą w osiągnięciu prawdziwej konkurencji na rynku hurtowym. Także różnice w przepisach krajowych poszczególnych państw członkowskich utrudniają utworzenie właściwie funkcjonującego rynku wewnętrznego gazu.

(3)

Nieefektywne wykorzystanie i ograniczony dostęp do unijnych gazociągów wysokociśnieniowych prowadzą do nieoptymalnych warunków rynkowych. Konieczne jest wdrożenie bardziej przejrzystego, wydajniejszego i niedyskryminacyjnego systemu alokacji ograniczonych zdolności w odniesieniu do unijnych gazowych systemów przesyłowych, tak aby umożliwić dalszy rozwój konkurencji transgranicznej oraz integracji rynkowej. Za opracowaniem takich zasad konsekwentnie opowiadają się zainteresowane podmioty.

(4)

W celu doprowadzenia do skutecznej konkurencji pomiędzy dostawcami unijnymi i spoza Unii konieczne jest, aby mogli oni w sposób elastyczny korzystać z istniejących systemów przesyłowych do przesyłania gazu zgodnie z sygnałami cenowymi. Tylko dobrze funkcjonujący system wzajemnie połączonych sieci przesyłowych, które stwarzają wszystkim użytkownikom równe warunki dostępu, umożliwi swobodny przepływ gazu w całej Unii. Takie warunki przyciągną z kolei większą liczbę dostawców, co zwiększy płynność w centrach handlu gazem i przyczyni się do powstania skutecznych mechanizmów ustalania poziomu cen, a w efekcie zapewni godziwe ceny gazu oparte na zasadzie podaży i popytu.

(5)

Celem rozporządzenia Komisji (UE) nr 984/2013 (2) ustanawiającego kodeks sieci dotyczący mechanizmów alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu było osiągnięcie niezbędnego stopnia harmonizacji w Unii. W celu skutecznego wykonania przepisów wspomnianego rozporządzenia konieczne było ponadto wprowadzenie systemów taryf, które są spójne z mechanizmami alokacji zdolności proponowanymi w niniejszym rozporządzeniu, aby zapewnić ich wdrożenie bez pogorszenia sytuacji operatorów systemów przesyłowych w zakresie dochodów i przepływów pieniężnych.

(6)

Niniejsze rozporządzenie ma szerszy zakres niż rozporządzenie (UE) nr 984/2013, głównie jeśli chodzi o zasady oferowania zdolności przyrostowej, a także precyzuje niektóre przepisy dotyczące definicji i oferowania zdolności ciągłej i zdolności przerywanej oraz poprawy dostosowania warunków umów odpowiednich operatorów systemów przesyłowych w zakresie oferowania zdolności powiązanej. Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące koordynacji konserwacji i remontów oraz standaryzacji procedur komunikacji należy interpretować w kontekście rozporządzenia Komisji (UE) 2015/703 (3).

(7)

Aby umożliwić użytkownikom sieci czerpanie korzyści z mechanizmów alokacji zdolności, zharmonizowanych w najszerszym stopniu na zintegrowanym rynku, niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do nieobjętych zwolnieniem zdolności w ramach istotnych nowych infrastruktur, które otrzymały zwolnienie na podstawie art. 32 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE (4), w zakresie, w jakim niniejsze rozporządzenie nie narusza takiego zwolnienia i z uwzględnieniem szczególnego charakteru połączeń międzysystemowych w przypadku wiązania zdolności.

(8)

Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla stosowania unijnych i krajowych reguł konkurencji, w szczególności zakazu umów ograniczających konkurencję (art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) i nadużywania pozycji dominującej (art. 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Wprowadzane mechanizmy alokacji zdolności powinny zostać opracowane w taki sposób, aby zapobiegały sytuacji, w której zasilane rynki dostaw nie mogłyby funkcjonować.

(9)	Aby zapewnić maksymalizację oferty zdolności ciągłej przez operatorów systemów przesyłowych, należy przestrzegać zasady hierarchii produktów, zgodnie z którą roczna, kwartalna i miesięczna zdolność przerywana jest oferowana tylko w przypadku niedostępności zdolności ciągłej.

(10)

Jeżeli odpowiednie warunki mające zastosowanie do produktów z zakresu zdolności powiązanej oferowanej przez operatorów systemów przesyłowych po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego znacznie się różnią, wartość i użyteczność rezerwacji zdolności powiązanej dla użytkowników sieci może być ograniczona. Należy zatem uruchomić proces, kierowany przez Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki („Agencja”) oraz europejską sieć operatorów systemów przesyłowych gazu („ENTSO gazu”), w ramach którego należy poddać ocenie i w miarę możliwości ujednolicić wspomniane warunki operatorów systemów przesyłowych w całej Unii w odniesieniu do produktów z zakresu zdolności powiązanej, z myślą o stworzeniu wspólnego wzoru warunków.

(11)

Usprawniony i zharmonizowany w całej Unii proces oferowania zdolności przyrostowej jest potrzebny do reagowania na ewentualne zapotrzebowanie rynku na tego rodzaju zdolność. Proces ten powinien obejmować regularne oceny zapotrzebowania poprzedzające ustrukturyzowaną fazę projektowania i alokacji, w oparciu o skuteczną współpracę transgraniczną pomiędzy operatorami systemów przesyłowych i krajowymi organami regulacyjnymi w całej Unii. Każda decyzja inwestycyjna, podejmowana po dokonaniu oceny zapotrzebowania rynku na zdolność, powinna być uzależniona od wyniku testu ekonomicznego służącego ustaleniu rentowności. Wspomniany test ekonomiczny powinien z kolei zagwarantować, że użytkownicy sieci zgłaszający zapotrzebowanie na zdolność przyjmują odpowiednie ryzyko związane z ich zapotrzebowaniem, aby uchronić dotychczasowych odbiorców przed ryzykiem takich inwestycji.

(12)

Alokacja zdolności w kontekście standardowych projektów przyrostowych powinna być realizowana w formie standardowego aukcyjnego procesu alokacji w celu zagwarantowania najwyższego poziomu przejrzystości i niedyskryminacji. W przypadku dużych i złożonych projektów, które dotyczą kilku państw członkowskich, operatorzy systemów przesyłowych powinni mieć jednak możliwość stosowania alternatywnych mechanizmów alokacji. Mechanizmy te powinny zapewniać niezbędną elastyczność, aby umożliwić dokonywanie inwestycji w przypadkach rzeczywistego zapotrzebowania rynku, ale także powinny zostać ujednolicone na zasadzie transgranicznej. W przypadku dopuszczenia alternatywnego mechanizmu alokacji trzeba zapobiec utrudnieniu dostępu do rynku poprzez zwiększenie części zdolności, która jest wyodrębniana na potrzeby rezerwacji krótkoterminowych.

(13)

Wdrażając złożone systemy wejścia-wyjścia, szczególnie w przypadku fizycznych przepływów gazu – przeznaczonych dla innych rynków – poprzez te strefy, operatorzy systemów przesyłowych wdrożyli i krajowe organy regulacyjne zatwierdziły rozmaite podejścia umowne do produktów z zakresu zdolności ciągłej, których skutki powinny zostać ocenione w kontekście całej Unii.

(14)

Krajowe organy regulacyjne i operatorzy systemów przesyłowych powinni mieć na uwadze najlepsze praktyki i starania służące harmonizacji procedur na potrzeby wdrożenia niniejszego rozporządzenia. Działając zgodnie z art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 713/2009 (5), Agencja i krajowe organy regulacyjne powinny zapewnić wdrożenie w odpowiednich punktach połączeń międzysystemowych w całej Unii mechanizmów alokacji zdolności w najbardziej skuteczny sposób.

(15)	Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu ustanowionego na mocy art. 51 dyrektywy 2009/73/WE,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

PRZEPISY OGÓLNE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia kodeks sieci określający mechanizmy alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu w odniesieniu do istniejącej zdolności i zdolności przyrostowej. Niniejsze rozporządzenie określa zasady współpracy operatorów sąsiadujących systemów przesyłowych w celu ułatwienia sprzedaży zdolności, z uwzględnieniem ogólnych zasad handlowych oraz zasad technicznych związanych z mechanizmami alokacji zdolności.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do punktów połączeń międzysystemowych. Może ono mieć również zastosowanie do punktów wejścia z państw trzecich i punktów wyjścia do państw trzecich, w zależności od decyzji właściwego krajowego organu regulacyjnego. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do punktów wyjścia do odbiorców końcowych i sieci dystrybucyjnych, punktów wejścia z terminali skroplonego gazu ziemnego („LNG”) i instalacji produkcyjnych, ani punktów wejścia z instalacji magazynowych lub punktów wyjścia do instalacji magazynowych.

2. Ustandaryzowane mechanizmy alokacji zdolności ustanowione zgodnie z niniejszym rozporządzeniem obejmują procedurę aukcyjną obowiązującą w odniesieniu do odpowiednich punktów połączeń międzysystemowych w Unii oraz standardowe produkty z zakresu zdolności, jakie będą oferowane i alokowane. W przypadku oferowania zdolności przyrostowej można również stosować alternatywne mechanizmy alokacji, z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 30 ust. 2.

3. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do całej zdolności technicznej i przerywanej w punktach połączeń międzysystemowych, a także do dodatkowej zdolności w rozumieniu pkt 2.2.1 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009 oraz do zdolności przyrostowej. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do punktów połączeń międzysystemowych pomiędzy państwami członkowskimi, w przypadku gdy jedno z tych państw członkowskich posiada odstępstwo przyznane na podstawie art. 49 dyrektywy 2009/73/WE.

4. Jeżeli stosowany jest alternatywny mechanizm alokacji zdolności zgodnie z art. 30, to art. 8 ust. 1–7, art. 11–18, art. 19 ust. 2 i art. 37 nie mają zastosowania do poziomów oferty, chyba że właściwe krajowe organy regulacyjne postanowiły inaczej.

5. W przypadku stosowania metod alokacji zdolności typu „implicit” krajowe organy regulacyjne mogą podjąć decyzję o niestosowaniu art. 8–37.

6. Aby uniknąć sytuacji, w której zasilane rynki dostaw nie mogłyby funkcjonować, krajowe organy regulacyjne mogą, po konsultacjach z użytkownikami sieci, zdecydować o podjęciu proporcjonalnych środków mających na celu ograniczenie składania z wyprzedzeniem ofert dotyczących zdolności przez pojedynczych użytkowników sieci w punktach połączeń międzysystemowych w danym państwie członkowskim.

Artykuł 3

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się definicje zawarte w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, art. 3 rozporządzenia Komisji (UE) 2017/460 (6) i w art. 2 dyrektywy (WE) 2009/73. Ponadto stosuje się następujące definicje:

„zdolność przyrostowa” oznacza możliwe przyszłe zwiększenie zdolności technicznej w drodze procedur opartych na zasadach rynkowych bądź, w przypadku jej braku, możliwe utworzenie nowej zdolności, które można zaoferować w oparciu o inwestycje w infrastrukturę fizyczną lub długoterminową optymalizację zdolności, a następnie alokować pod warunkiem pozytywnego wyniku testu ekonomicznego, w następujących przypadkach:

a)	w istniejących punktach połączeń międzysystemowych;

b)	poprzez utworzenie nowego punktu połączenia międzysystemowego (nowych punktów połączeń międzysystemowych);

c)	jako fizyczną zdolność zwrotnego przepływu w punkcie połączenia międzysystemowego (punktach połączeń międzysystemowych), która nie była wcześniej oferowana;

„punkt połączenia międzysystemowego” oznacza fizycznie istniejący lub wirtualny punkt połączenia pomiędzy sąsiadującymi systemami wejścia-wyjścia lub połączenia systemu wejścia-wyjścia z połączeniem międzysystemowym, o ile punkty te podlegają procedurom rezerwacji zdolności przez użytkowników sieci;

„alternatywny mechanizm alokacji” oznacza mechanizm alokacji w odniesieniu do poziomu oferty lub zdolności przyrostowej, opracowywany indywidualnie dla każdego przypadku przez operatorów systemów przesyłowych i zatwierdzany przez krajowe organy regulacyjne w celu uwzględnienia warunkowych zgłoszeń zapotrzebowania.

4)	„standardowy produkt z zakresu zdolności” oznacza określoną ilość zdolności przesyłowej w określonym czasie w danym punkcie połączenia międzysystemowego;

5)	„poziom oferty” oznacza sumę dostępnej zdolności oraz odpowiedniego poziomu zdolności przyrostowej oferowanych w odniesieniu do każdego z rocznych standardowych produktów z zakresu zdolności w punkcie połączenia międzysystemowego;

6)	„metoda alokacji typu »implicit«” oznacza metodę alokacji zdolności, w ramach której alokowane są jednocześnie, w tym w drodze aukcji, zdolność przesyłowa i odpowiadająca jej ilość gazu;

7)	„runda aukcyjna” oznacza okres, podczas którego użytkownicy sieci mogą składać, zmieniać i wycofywać oferty;

8)	„duży krok cenowy” oznacza kwotę stałą lub zmienną, określoną dla danego punktu połączenia międzysystemowego i danego standardowego produktu z zakresu zdolności;

„projekt zdolności przyrostowej” oznacza projekt mający na celu zwiększenie wielkości zdolności technicznej w istniejącym punkcie połączenia międzysystemowego lub utworzenie nowego punktu połączenia międzysystemowego w oparciu o alokację zdolności w uprzednim procesie uzyskiwania zdolności przyrostowej;

10)	„test ekonomiczny” oznacza test stosowany w celu oceny rentowności projektów zdolności przyrostowej;

11)

„proces uzyskiwania zdolności przyrostowej” oznacza proces służący ocenie zapotrzebowania rynku na zdolność przyrostową, obejmujący fazę niewiążącą, w której użytkownicy sieci wyrażają i szacują swoje zapotrzebowanie na zdolność przyrostową, oraz fazę wiążącą, w której co najmniej jeden operator systemu przesyłowego zwraca się do użytkowników sieci o wiążące zobowiązania w zakresie kontraktowania zdolności;

12)	„zdolność powiązana” oznacza oferowany na zasadach ciągłych standardowy produkt z zakresu zdolności, obejmujący odpowiednie zdolności w punktach wejścia i wyjścia po obu stronach każdego punktu połączenia międzysystemowego;

13)

„umowa dotycząca połączenia międzysystemowego” oznacza umowę zawartą przez operatorów sąsiadujących systemów przesyłowych, których systemy są połączone w określonym punkcie połączenia międzysystemowego, która określa warunki, a także procedury i postanowienia operacyjne dotyczące dostawy lub odbioru gazu w punkcie połączenia międzysystemowego, mającą na celu ułatwienie skutecznej interoperacyjności wzajemnie połączonych sieci przesyłowych, jak określono w rozdziale II rozporządzenia (UE) 2015/703;

14)	„konkurujące zdolności” oznaczają zdolności, dla których zdolność dostępna w jednym punkcie sieci nie może zostać alokowana bez całkowitego lub częściowego zmniejszenia zdolności dostępnej w innym punkcie sieci;

15)

„kalendarz aukcji” oznacza tabelę zawierającą informacje na temat poszczególnych aukcji, która jest publikowana przez europejską sieć operatorów systemów przesyłowych gazu (ENTSO gazu) do stycznia każdego roku kalendarzowego dla aukcji odbywających się w okresie od marca do lutego następnego roku kalendarzowego i która obejmuje wszystkie istotne terminy związane z aukcjami, w tym daty rozpoczęcia i standardowe produkty z zakresu zdolności, których dotyczą;

16)	„doba gazowa” oznacza okres od godz. 05:00 do 05:00 następnego dnia uniwersalnego czasu koordynowanego (czasu UTC) w okresie obowiązywania czasu zimowego i od godz. 04:00 do 04:00 następnego dnia czasu UTC w okresie obowiązywania czasu letniego;

17)	„śróddzienna zdolność” oznacza zdolność oferowaną, która jest alokowana po zamknięciu aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem, w odniesieniu do danego dnia;

18)	„aukcja z podwyższaną ceną” oznacza aukcję, w ramach której użytkownik sieci składa oferty na interesujące go ilości zgodnie z określonymi krokami cenowymi, które są ogłaszane jeden po drugim;

19)	„aukcja jednej ceny” oznacza aukcję, w ramach której w jednej rundzie aukcyjnej użytkownicy sieci składają oferty w odniesieniu do ceny oraz ilości, po czym wszyscy użytkownicy sieci, którym uda się uzyskać zdolność, płacą cenę określoną w najniższej zwycięskiej ofercie;

20)	„cena bazowa” oznacza minimalną cenę, która może zostać zaakceptowana w ramach aukcji;

21)	„mały krok cenowy” oznacza kwotę stałą lub zmienną, określoną dla punktu połączenia międzysystemowego i standardowego produktu z zakresu zdolności, która jest niższa od dużego kroku cenowego;

22)	„pierwsze zaniżenie cen” oznacza sytuację, w której łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci jest mniejszy niż zdolność oferowana na koniec drugiej rundy aukcyjnej lub kolejnej rundy akcyjnej;

23)	„wirtualny punkt połączenia międzysystemowego” oznacza co najmniej dwa punkty połączeń międzysystemowych łączących te same dwa sąsiadujące systemy wejścia-wyjścia, zintegrowane w celu zapewniania jednej usługi z zakresu zdolności;

24)

„współczynnik f” oznacza odsetek wartości bieżącej szacowanego wzrostu dozwolonych lub docelowych przychodów operatora systemu przesyłowego związanych ze zdolnością przyrostową uwzględnioną w odpowiednim poziomie oferty, jak określono w art. 22 ust. 1 lit. b), jaki ma zostać pokryty przez wartość bieżącą wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności obliczoną zgodnie z art. 22 ust. 1 lit. a);

25)

„podwyższona nominacja” oznacza prawo użytkownika sieci, który spełnia minimalne wymogi dotyczące składania nominacji, do ubiegania się o przyznanie zdolności przerywanej w dowolnym czasie w ciągu dnia poprzez złożenie nominacji, w wyniku której jego łączne nominacje przekraczają poziom jego zakontraktowanej zdolności.

ROZDZIAŁ II

ZASADY WSPÓŁPRACY

Artykuł 4

Koordynacja w zakresie konserwacji i remontów

W przypadku gdy konserwacje i remonty gazociągu lub części sieci przesyłowej mają wpływ na ilość zdolności przesyłowej, która może być oferowana w punktach połączeń międzysystemowych, operatorzy systemów przesyłowych w pełni współpracują z operatorami sąsiadujących systemów przesyłowych w zakresie ich odpowiednich planów konserwacji i remontów, tak aby zminimalizować wpływ na potencjalne przepływy gazu ziemnego i zdolność w punkcie połączenia międzysystemowego.

Artykuł 5

Standaryzacja procedur komunikacji

1. Operatorzy systemów przesyłowych koordynują wdrażanie standardowych procedur komunikacji, skoordynowanych systemów informatycznych i kompatybilnych komunikatów elektronicznych wysyłanych online, takich jak wspólne formaty i protokoły wymiany danych, a także uzgadniają zasady postępowania z takimi danymi.

2. Standardowe procedury komunikacji obejmują w szczególności procedury dotyczące dostępu użytkowników sieci do systemu aukcyjnego operatorów systemów przesyłowych lub do odpowiedniej platformy rezerwacyjnej zdolności, a także sprawdzanie dostarczanych informacji na temat aukcji. Harmonogram wymiany danych i treść wymienianych danych muszą być zgodne z przepisami rozdziału III.

3. Standardowe procedury komunikacji przyjęte przez operatorów systemów przesyłowych obejmują plan ich wdrożenia oraz okres obowiązywania, które są zgodne ze stanem rozwoju platform rezerwacyjnych, o których mowa w art. 37. Operatorzy systemów przesyłowych zapewniają poufność informacji handlowych podlegających szczególnej ochronie.

Artykuł 6

Obliczanie i maksymalizowanie zdolności

1. Użytkownikom sieci udostępnia się maksymalną zdolność techniczną, uwzględniając integralność systemu, bezpieczeństwo i efektywną eksploatację sieci.

W celu zmaksymalizowania oferty zdolności powiązanej poprzez optymalizację zdolności technicznej operatorzy systemów przesyłowych podejmują następujące środki w punktach połączeń międzysystemowych, w szczególności w tych, w których istnieje ograniczenie kontraktowe zgodnie z pkt 2.2.3 ppkt 1 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009: operatorzy systemów przesyłowych ustanawiają i stosują wspólną metodę określającą konkretne działania, jakie mają podejmować poszczególni operatorzy systemów przesyłowych w celu osiągnięcia koniecznej optymalizacji:

wspólna metoda obejmuje szczegółową analizę zdolności technicznych, w tym wszelkich rozbieżności w tych zdolnościach po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego, a także konkretne działania i szczegółowy harmonogram (z uwzględnieniem potencjalnych skutków oraz zatwierdzeń organów regulacyjnych wymaganych do odzyskania kosztów i dostosowania systemu regulacyjnego), które są konieczne do zmaksymalizowania oferty zdolności powiązanej. Takie konkretne działania nie mogą wpływać niekorzystnie na oferowanie zdolności w innych odpowiednich punktach tych systemów oraz punktach do sieci dystrybucyjnych istotnych ze względów bezpieczeństwa dostaw do odbiorców końcowych, takich jak punkty wejścia do instalacji magazynowych, terminali LNG i odbiorców chronionych określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 994/2010 (7).

2)	Metoda obliczeniowa oraz zasady udostępniania zdolności, przyjęte przez operatorów systemów przesyłowych, muszą uwzględniać szczególne sytuacje, w których konkurujące zdolności w systemach obejmują punkty połączeń międzysystemowych oraz punkty wyjścia do instalacji magazynowych.

W tej szczegółowej analizie uwzględnia się założenia przyjęte w dziesięcioletnim planie rozwoju sieci o zasięgu unijnym na podstawie art. 8 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, krajowe plany inwestycyjne, odpowiednie obowiązki wynikające z mających zastosowanie przepisów krajowych i wszelkie odpowiednie zobowiązania umowne;

odpowiedni operatorzy systemów przesyłowych stosują dynamiczne podejście do przeliczania zdolności technicznej, w razie potrzeby w powiązaniu z dynamicznym przeliczaniem stosowanym w przypadku dodatkowej zdolności zgodnie z pkt 2.2.2.2 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009, przy czym określają wspólnie częstotliwość przeliczania odpowiednią dla każdego punktu połączenia międzysystemowego i uwzględniają jego szczególne cechy charakterystyczne;

5)	w ramach ustanawiania wspólnej metody operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych konsultują się z innymi operatorami systemów przesyłowych, na których działanie dany punkt połączenia międzysystemowego ma szczególny wpływ;

6)	przy przeliczaniu zdolności technicznej operatorzy systemów przesyłowych uwzględniają informacje dotyczące spodziewanych przyszłych przepływów, które mogą być przekazane przez użytkowników sieci.

Operatorzy systemów przesyłowych poddają wspólnej ocenie co najmniej poniższe parametry i dostosowują je w odpowiednich przypadkach:

1)	zobowiązania do utrzymywania ciśnienia gazu na określonym poziomie;

2)	wszystkie odpowiednie scenariusze podaży i popytu, w tym szczegółowe informacje dotyczące referencyjnych warunków klimatycznych i konfiguracji sieci związane z ekstremalnymi scenariuszami;

3)	wartość opałową.

2. Jeżeli optymalizacja zdolności technicznej pociąga za sobą koszty dla operatorów systemów przesyłowych, zwłaszcza w sytuacji gdy koszty te nie rozkładają się równo na operatorów systemów przesyłowych po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego, operatorzy systemów przesyłowych mogą odzyskać faktycznie poniesione koszty poprzez ramy regulacyjne ustanowione przez właściwe organy regulacyjne zgodnie z art. 13 rozporządzenia (WE) nr 715/2009 oraz art. 42 dyrektywy 2009/73/WE. Stosuje się art. 8 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 713/2009.

3. W odpowiednich przypadkach, organy regulacyjne konsultują się z użytkownikami sieci w sprawie zastosowanej metody obliczeń i wspólnego podejścia.

4. Zmiany ilości zdolności powiązanej oferowanej w punktach połączeń międzysystemowych w wyniku postępowania zgodnie z ust. 1 są zamieszczane w sprawozdaniu Agencji publikowanym zgodnie z pkt 2.2.1 ppkt 2 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

Artykuł 7

Wymiana informacji pomiędzy operatorami sąsiadujących systemów przesyłowych

1. Operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych regularnie wymieniają się informacjami dotyczącymi nominacji, renominacji, dopasowania ofert i potwierdzenia zgodności nominacji, które odnoszą się do odpowiednich punktów połączeń międzysystemowych.

2. Operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych wymieniają się informacjami na temat konserwacji i remontów własnej sieci przesyłowej, aby ułatwić podejmowanie decyzji w sprawie technicznego użytkowania punktów połączeń międzysystemowych. Procedura wymiany danych pomiędzy operatorami systemów przesyłowych stanowi część obowiązującej ich umowy dotyczącej połączenia międzysystemowego.

ROZDZIAŁ III

ALOKACJA PRODUKTÓW ZDOLNOŚCI CIĄGŁEJ

Artykuł 8

Metodologia alokacji

1. Aukcje wykorzystuje się do celów alokacji zdolności w punktach połączeń międzysystemowych, z wyjątkiem przypadków, gdy stosowana jest alternatywna metodologia alokacji zgodnie z art. 30.

2. We wszystkich punktach połączeń międzysystemowych stosuje się ten sam model aukcji. Odpowiednie procesy aukcyjne rozpoczynają się jednocześnie w odniesieniu do wszystkich odpowiednich punktów połączeń międzysystemowych. W ramach każdego procesu aukcyjnego dotyczącego jednego standardowego produktu z zakresu zdolności zdolność alokowana jest niezależnie od każdego innego procesu aukcyjnego; nie dotyczy to przypadków oferowania zdolności przyrostowej ani przypadków alokacji konkurującej zdolności, która następuje za porozumieniem odpowiednich operatorów systemów przesyłowych i za zgodą właściwych krajowych organów regulacyjnych. Krajowy organ regulacyjny sąsiedniego państwa członkowskiego, którego ta sytuacja dotyczy, może przedstawić stanowisko, które jest brane pod uwagę przez właściwy krajowy organ regulacyjny. W przypadku oferowania zdolności przyrostowej niezależna alokacja nie ma zastosowania do równoczesnych procesów aukcyjnych dla poszczególnych poziomów oferty, jako że zależą one od siebie wzajemnie, gdyż tylko jeden poziom oferty może zostać alokowany.

3. Standardowe produkty z zakresu zdolności są oferowane w logicznym porządku, tzn. w pierwszej kolejności oferowane są produkty obejmujące zdolność roczną, a następnie produkty obejmujące zdolność o następnym najkrótszym okresie trwania w ramach tego samego przedziału czasowego. Harmonogram aukcji określony w art. 11–15 musi być zgodny z tą zasadą.

4. Przepisy dotyczące standardowych produktów z zakresu zdolności określone w art. 9 i przepisy dotyczące aukcji określone w art. 11–15 stosuje się do zdolności powiązanej i zdolności rozdzielonej w punkcie połączenia międzysystemowego.

5. W przypadku danej aukcji dostępność odpowiednich standardowych produktów z zakresu zdolności jest komunikowana zgodnie z art. 11–15 i zgodnie z kalendarzem aukcji.

6. Ilość wynosząca co najmniej 20 % istniejącej zdolności technicznej w każdym punkcie połączenia międzysystemowego jest wyodrębniana i oferowana zgodnie z ust. 7. Jeżeli dostępna zdolność jest mniejsza od części zdolności technicznej, którą należy wyodrębnić, wyodrębnia się całość dostępnej zdolności. Zdolność ta jest oferowana zgodnie z ust. 7 lit. b), natomiast ewentualna pozostała wyodrębniona zdolność jest oferowana zgodnie z ust. 7 lit. a).

7. Zdolność wyodrębniana zgodnie z ust. 6 jest oferowana z zastrzeżeniem następujących warunków:

ilość wynosząca co najmniej 10 % istniejącej zdolności technicznej w każdym punkcie połączenia międzysystemowego jest oferowana nie wcześniej niż w czasie corocznej aukcji zdolności rocznej, o której mowa w art. 11, przeprowadzanej zgodnie z kalendarzem aukcji podczas piątego roku gazowego poprzedzającego początek odpowiedniego roku gazowego; oraz

dalsza ilość, wynosząca co najmniej 10 % istniejącej zdolności technicznej w każdym punkcie połączenia międzysystemowego, jest oferowana po raz pierwszy nie wcześniej niż w czasie corocznej aukcji zdolności kwartalnej, o której mowa w art. 12, przeprowadzanej zgodnie z kalendarzem aukcji podczas roku gazowego poprzedzającego początek odpowiedniego roku gazowego.

8. W przypadku zdolności przyrostowej ilość wynosząca co najmniej 10 % technicznej zdolności przyrostowej w danym punkcie połączenia międzysystemowego jest wyodrębniana i oferowana nie wcześniej niż w czasie corocznej aukcji zdolności kwartalnej, o której mowa w art. 12, przeprowadzanej zgodnie z kalendarzem aukcji podczas roku gazowego poprzedzającego początek odpowiedniego roku gazowego.

9. Dokładna wielkość części zdolności wyodrębnianej zgodnie z ust. 6 i 8 jest ustalana w porozumieniu z zainteresowanymi podmiotami oraz podlega uzgodnieniom pomiędzy operatorami systemów przesyłowych i zatwierdzeniu przez krajowe organy regulacyjne w każdym punkcie połączenia międzysystemowego. Krajowe organy regulacyjne rozważają w szczególności możliwość wyodrębniania większej części zdolności oferowanej na krótsze okresy w celu zapobiegania sytuacji, w której dostawy gazu dla rynku zasilanego mogłyby być utrudnione.

10. Zdolność utworzona w drodze procedur nieopartych na zasadach rynkowych, w odniesieniu do której ostateczna decyzja inwestycyjna została podjęta bez uprzedniego zobowiązania ze strony użytkowników sieci, jest oferowana i alokowana w postaci dostępnych standardowych produktów z zakresu zdolności określonych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 9

Standardowe produkty z zakresu zdolności

1. Operatorzy systemów przesyłowych oferują roczne, kwartalne, miesięczne, dobowe oraz śróddzienne standardowe produkty z zakresu zdolności.

2. Roczne standardowe produkty z zakresu zdolności to zdolność, o którą może ubiegać się – w określonej ilości – użytkownik sieci w odniesieniu do wszystkich dób gazowych w ciągu danego roku gazowego (rozpoczynającego się w dniu 1 października).

3. Kwartalne standardowe produkty z zakresu zdolności to zdolność, o którą może ubiegać się – w określonej ilości – użytkownik sieci w odniesieniu do wszystkich dób gazowych w ciągu danego kwartału (rozpoczynającego się, odpowiednio, w dniu 1 października, 1 stycznia, 1 kwietnia lub 1 lipca).

4. Miesięczne standardowe produkty z zakresu zdolności to zdolność, o którą może ubiegać się – w określonej ilości – użytkownik sieci w odniesieniu do wszystkich dób gazowych w ciągu danego miesiąca kalendarzowego (rozpoczynającego się pierwszego dnia każdego miesiąca).

5. Dobowe standardowe produkty z zakresu zdolności to zdolność, o którą może ubiegać się – w określonej ilości – użytkownik sieci w odniesieniu do pojedynczej doby gazowej.

6. Śróddzienne standardowe produkty z zakresu zdolności to zdolność, o którą może ubiegać się – w określonej ilości – użytkownik sieci od określonej godziny w ciągu doby gazowej do końca tej samej doby gazowej.

Artykuł 10

Stosowana jednostka zdolności

Oferowana zdolność jest wyrażana w jednostkach energii na jednostkę czasu. Stosuje się następujące jednostki: kWh/h lub kWh/d. W przypadku kWh/d przyjmuje się ryczałtową stawkę za przepływ w ciągu doby gazowej.

Artykuł 11

Coroczne aukcje zdolności rocznej

1. Coroczne aukcje zdolności rocznej odbywają się raz w roku.

2. Zdolność przypadająca na każdy roczny standardowy produkt z zakresu zdolności jest sprzedawana w drodze corocznej aukcji zdolności rocznej przy użyciu algorytmu aukcji z podwyższaną ceną, zgodnie z art. 17.

3. W ramach procesu aukcyjnego oferowana jest zdolność co najmniej na najbliższe 5 lat gazowych oraz na okres nie dłuższy niż najbliższe 15 lat gazowych w odniesieniu do istniejącej zdolności. W przypadku oferowania zdolności przyrostowej poziomy oferty mogą być oferowane w ramach aukcji zdolności rocznej na okres maksymalnie 15 lat od rozpoczęcia eksploatacji.

4. Począwszy od roku 2018, coroczne aukcje zdolności rocznej rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek lipca każdego roku, chyba że wskazano inaczej w kalendarzu aukcji.

5. Podczas corocznej aukcji zdolności rocznej użytkownicy sieci mogą ubiegać się o standardowe produkty z zakresu zdolności poprzez udział w jednej aukcji lub w większej liczbie jednocześnie przeprowadzanych aukcji w odniesieniu do każdego punktu połączenia międzysystemowego.

6. Zdolność oferowana w ramach corocznej aukcji zdolności rocznej wynosi:

A – B – C + D + E – F

gdzie:

A to zdolność techniczna operatora systemu przesyłowego przypadająca na każdy standardowy produkt z zakresu zdolności;

B w przypadku corocznych aukcji zdolności rocznej, w ramach których oferowana jest zdolność na najbliższe 5 lat, to wielkość zdolności technicznej (A) wyodrębniana zgodnie z art. 8 ust. 7; w przypadku corocznych aukcji zdolności rocznej, w ramach których oferowana jest zdolność na okres wykraczający poza najbliższe 5 lat, to wielkość zdolności technicznej (A) wyodrębniana zgodnie z art. 8 ust. 7;

C to wcześniej sprzedana zdolność techniczna, skorygowana o zdolność, która jest ponownie oferowana zgodnie z odpowiednimi procedurami zarządzania ograniczeniami;

D to ewentualna dodatkowa zdolność na dany rok.

E to ewentualna zdolność przyrostowa na dany rok uwzględniona w odpowiednim poziomie oferty;

F to wielkość ewentualnej zdolności przyrostowej (E), wyodrębniona zgodnie z art. 8 ust. 8 i 9.

7. Oferowana zdolność może być zdolnością powiązaną lub zdolnością rozdzieloną, zgodnie z art. 19. Dotyczy to także wszystkich pozostałych aukcji opisanych w art. 12–15.

8. Co najmniej na miesiąc przed rozpoczęciem aukcji operatorzy systemów przesyłowych informują użytkowników sieci, jaka ilość zdolności ciągłej będzie oferowana na każdy rok podczas nadchodzącej corocznej aukcji zdolności rocznej.

9. Rundy aukcyjne każdej aukcji odbywają się w godzinach 08:00–17:00 czasu UTC (czas zimowy) lub 07:00–16:00 czasu UTC (czas letni) w każdej odpowiedniej dobie gazowej. Rundy aukcyjne są otwierane i zamykane w ciągu każdej doby gazowej, zgodnie z art. 17 ust. 2.

10. Wyniki alokacji dokonanej w drodze aukcji są udostępniane jednocześnie wszystkim poszczególnym użytkownikom sieci uczestniczącym w danej aukcji, w najkrótszym możliwym terminie, ale nie później niż następnego dnia roboczego po zamknięciu rundy aukcyjnej.

W przypadku zdolności przyrostowej wiążące zobowiązania użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności, w tym informacje, czy spełnione są warunki powtórzenia aukcji zgodnie z art. 29 ust. 3, udostępnia się nie później niż następnego dnia roboczego po zamknięciu rundy aukcyjnej, jednocześnie poszczególnym użytkownikom sieci uczestniczącym w danej aukcji. Wyniki testów ekonomicznych udostępnia się nie później niż w ciągu 2 dni roboczych po zamknięciu rundy aukcyjnej, jednocześnie wszystkim poszczególnym użytkownikom sieci uczestniczącym w danej aukcji.

11. Zbiorcze dane na temat wyników aukcji są podawane do wiadomości rynku.

Artykuł 12

Coroczne aukcje zdolności kwartalnej

1. Każdego roku gazowego odbywają się cztery coroczne aukcje zdolności kwartalnej.

2. Zdolność przypadająca na każdy kwartalny standardowy produkt z zakresu zdolności jest sprzedawana w drodze corocznych aukcji zdolności kwartalnej przy użyciu algorytmu aukcji z podwyższaną ceną, zgodnie z art. 17.

3. Zdolność dotyczącą kwartałów następnego roku gazowego sprzedaje się w drodze jednocześnie przeprowadzanych aukcji dla każdego kwartału oraz w odniesieniu do każdego punktu połączenia międzysystemowego w następujący sposób:

a)	dla kwartałów od pierwszego (październik-grudzień) do czwartego (lipiec-wrzesień) w ramach pierwszej corocznej aukcji zdolności kwartalnej;

b)	dla kwartałów od drugiego (styczeń-marzec) do czwartego (lipiec-wrzesień) w ramach drugiej corocznej aukcji zdolności kwartalnej;

c)	dla kwartałów od trzeciego (kwiecień-czerwiec) do czwartego (lipiec-wrzesień) w ramach trzeciej corocznej aukcji zdolności kwartalnej;

d)	dla ostatniego kwartału (lipiec-wrzesień) w ramach czwartej corocznej aukcji zdolności kwartalnej.

W odniesieniu do każdej corocznej aukcji zdolności kwartalnej użytkownicy sieci mają możliwość uczestniczenia we wszystkich jednocześnie przeprowadzanych aukcjach.

4. Każdego roku gazowego coroczne aukcje zdolności kwartalnej rozpoczynają się w następujące dni, chyba że wskazano inaczej w kalendarzu aukcji:

a)	pierwsze coroczne aukcje zdolności kwartalnej rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek sierpnia;

b)	drugie coroczne aukcje zdolności kwartalnej rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek listopada;

c)	trzecie coroczne aukcje zdolności kwartalnej rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek lutego;

d)	czwarte coroczne aukcje zdolności kwartalnej rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek maja.

5. Zdolność oferowana w ramach wszystkich corocznych aukcji zdolności kwartalnej wynosi:

A – C + D

gdzie:

A to zdolność techniczna operatora systemu przesyłowego przypadająca na każdy standardowy produkt z zakresu zdolności;

C to wcześniej sprzedana zdolność techniczna, skorygowana o zdolność, która jest ponownie oferowana zgodnie z odpowiednimi procedurami zarządzania ograniczeniami;

D to ewentualna dodatkowa zdolność na dany kwartał.

6. Na dwa tygodnie przed rozpoczęciem aukcji operatorzy systemów przesyłowych informują użytkowników sieci, jaka ilość zdolności będzie oferowana na każdy kwartał podczas nadchodzącej corocznej aukcji zdolności kwartalnej.

7. Rundy aukcyjne każdej aukcji odbywają się w godzinach 08:00–17:00 czasu UTC (czas zimowy) lub 07:00–16:00 czasu UTC (czas letni) w każdej odpowiedniej dobie gazowej. Rundy aukcyjne są otwierane i zamykane w ciągu każdej doby gazowej, zgodnie z art. 17 ust. 2.

8. Wyniki alokacji dokonanej w drodze aukcji są podawane do wiadomości jednocześnie wszystkim poszczególnym użytkownikom sieci uczestniczącym w danej aukcji, w najkrótszym możliwym terminie, ale nie później niż następnego dnia roboczego po zamknięciu rundy aukcyjnej.

9. Zbiorcze dane na temat wyników aukcji są podawane do wiadomości rynku.

Artykuł 13

Cykliczne aukcje zdolności miesięcznej

1. Cykliczna aukcja zdolności miesięcznej odbywa się raz w miesiącu.

2. Zdolność przypadająca na każdy miesięczny standardowy produkt z zakresu zdolności jest sprzedawana w drodze cyklicznej aukcji zdolności miesięcznej przy użyciu algorytmu aukcji z podwyższaną ceną, zgodnie z art. 17. Miesięczny standardowy produkt z zakresu zdolności na następny miesiąc kalendarzowy jest sprzedawany na aukcji w każdym miesiącu.

3. Podczas cyklicznej aukcji zdolności miesięcznej użytkownicy sieci mogą ubiegać się o jeden miesięczny standardowy produkt z zakresu zdolności.

4. Cykliczne aukcje zdolności miesięcznej rozpoczynają się w trzeci poniedziałek każdego miesiąca na następny miesięczny standardowy produkt z zakresu zdolności, chyba że wskazano inaczej w kalendarzu aukcji.

5. Zdolność oferowana każdego miesiąca w ramach cyklicznej aukcji zdolności miesięcznej wynosi:

A – C + D

gdzie:

A to zdolność techniczna operatora systemu przesyłowego przypadająca na każdy standardowy produkt z zakresu zdolności;

C to wcześniej sprzedana zdolność techniczna, skorygowana o zdolność, która jest ponownie oferowana zgodnie z odpowiednimi procedurami zarządzania ograniczeniami;

D to ewentualna dodatkowa zdolność na dany miesiąc.

6. Na tydzień przed rozpoczęciem aukcji operatorzy systemów przesyłowych informują użytkowników sieci, jaka ilość zdolności będzie oferowana podczas nadchodzącej cyklicznej aukcji zdolności miesięcznej.

9. Zbiorcze dane na temat wyników aukcji są podawane do wiadomości rynku.

Artykuł 14

Cykliczne aukcje zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem

1. Cykliczna aukcja zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem odbywa się raz dziennie.

2. Standardowy produkt z zakresu zdolności na następną dobę gazową jest sprzedawany codziennie, w drodze cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem.

3. Zdolność przypadająca na każdy dobowy standardowy produkt z zakresu zdolności jest sprzedawana w drodze cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem przy użyciu algorytmu aukcji jednej ceny, zgodnie z art. 18. Dobowy standardowy produkt z zakresu zdolności na następną dobę gazową jest sprzedawany na aukcji codziennie.

4. Podczas cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem użytkownicy sieci mogą ubiegać się o zdolność przypadającą na jeden dobowy standardowy produkt z zakresu zdolności.

5. Runda aukcyjna jest otwierana codziennie o godz. 15:30 czasu UTC (czas zimowy) lub o godz. 14:30 czasu UTC (czas letni).

6. Wobec oferty dotyczącej zdolności odnoszącej się do dobowego standardowego produktu z zakresu zdolności w ramach cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem obowiązują następujące zasady: oferty są składane, wycofywane lub zmieniane w godz. 15:30–16:00 czasu UTC (czas zimowy) lub w godz. 14:30–15:00 czasu UTC (czas letni).

7. Zdolność oferowana codziennie w ramach cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem wynosi:

A – C + D

gdzie:

A to zdolność techniczna operatora systemu przesyłowego przypadająca na każdy standardowy produkt z zakresu zdolności;

C to wcześniej sprzedana zdolność techniczna, skorygowana o zdolność, która jest ponownie oferowana zgodnie z odpowiednimi procedurami zarządzania ograniczeniami;

D to ewentualna dodatkowa zdolność na dany dzień.

8. W chwili otwarcia rundy aukcyjnej operatorzy systemów przesyłowych informują użytkowników sieci, jaka ilość zdolności będzie oferowana podczas nadchodzącej cyklicznej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem.

9. Wyniki alokacji dokonanej w drodze aukcji są podawane do wiadomości jednocześnie wszystkim poszczególnym użytkownikom sieci uczestniczącym w danej aukcji, nie później niż 30 minut po zamknięciu rundy aukcyjnej.

10. Zbiorcze dane na temat wyników aukcji są podawane do wiadomości rynku.

Artykuł 15

Aukcje śróddziennej zdolności

1. Pod warunkiem że istnieje dostępna zdolność, aukcja śróddziennej zdolności odbywa się co godzinę w ciągu doby gazowej przy użyciu algorytmu aukcji jednej ceny, zgodnie z art. 18.

2. Pierwsza runda aukcyjna otwiera się w najbliższej pełnej godzinie następującej po publikacji wyników ostatniej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem (w tym zdolności przerywanej, jeżeli jest oferowana) zgodnie z art. 14. Pierwsza runda aukcyjna zamyka się o godz. 01:30 czasu UTC (czas zimowy) lub o godz. 00:30 czasu UTC (czas letni) przed rozpoczęciem doby gazowej. Alokacja na podstawie zwycięskich ofert staje się skuteczna o godz. 05:00 czasu UTC (czas zimowy) lub o godz. 04:00 czasu UTC (czas letni) w ciągu odpowiedniej doby gazowej.

3. Ostatnia runda aukcyjna zamyka się o godz. 00:30 czasu UTC (czas zimowy) lub o godz. 23:30 czasu UTC (czas letni) w odpowiedniej dobie gazowej.

4. Użytkownicy sieci mogą składać, wycofywać lub zmieniać oferty od chwili otwarcia danej rundy aukcyjnej do zamknięcia tej rundy.

5. O każdej godzinie w odpowiedniej dobie gazowej jako śróddzienna zdolność sprzedawana jest na aukcji zdolność ważna od danej godziny + 4.

6. Każda runda aukcyjna otwiera się z początkiem każdej godziny w odpowiedniej dobie gazowej.

7. Każda runda aukcyjna trwa 30 minut, licząc od chwili jej otwarcia.

8. Zdolność oferowana co godzinę w ramach aukcji śróddziennej zdolności wynosi:

A – C + D

gdzie:

A to zdolność techniczna operatora systemu przesyłowego przypadająca na każdy standardowy produkt z zakresu zdolności;

C to wcześniej sprzedana zdolność techniczna, skorygowana o zdolność, która jest ponownie oferowana zgodnie z odpowiednimi procedurami zarządzania ograniczeniami;

D to ewentualna dodatkowa zdolność.

9. Operatorzy systemów przesyłowych publikują dostępną ilość oferowanej śróddziennej zdolności ciągłej po zamknięciu ostatniej aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem oraz zgodnie z art. 32 ust. 9.

10. Operatorzy systemów przesyłowych zapewniają użytkownikom sieci składającym oferty w aukcjach z jednodniowym wyprzedzeniem możliwość automatycznego włączenia ważnych nieskutecznych ofert do najbliższej aukcji śróddziennej.

11. Zdolność jest alokowana w ciągu 30 minut od zamknięcia rundy aukcyjnej, pod warunkiem że oferty zostały zaakceptowane, a operator systemu przesyłowego dokonuje procesu alokacji.

12. Wyniki aukcji są udostępniane jednocześnie poszczególnym użytkownikom sieci.

13. Zbiorcze dane na temat wyników aukcji są podawane na koniec każdego dnia lub częściej.

Artykuł 16

Algorytmy aukcji

1. Jeżeli na aukcji oferowana jest większa liczba standardowych produktów z zakresu zdolności, podczas ich alokacji stosuje się odpowiedni algorytm alokacji odrębnie w odniesieniu do każdego standardowego produktu z zakresu zdolności. Do celów stosowania algorytmu aukcji oferty dotyczące różnych standardowych produktów z zakresu zdolności są traktowane niezależnie.

2. W przypadku corocznych aukcji zdolności rocznej, corocznych aukcji zdolności kwartalnej i cyklicznych aukcji zdolności miesięcznej stosowany jest algorytm aukcji z podwyższaną ceną, z wieloma rundami aukcyjnymi, zgodnie z art. 17.

3. W przypadku cyklicznych aukcji zdolności z jednodniowym wyprzedzeniem i aukcji śróddziennej zdolności stosowany jest algorytm aukcji jednej ceny, z jedną rundą aukcyjną, zgodnie z art. 18.

Artykuł 17

Algorytm aukcji z podwyższaną ceną

1. Aukcje z podwyższaną ceną umożliwiają użytkownikom sieci składanie ofert dotyczących wolumenu w oparciu o cenę, która jest podnoszona w kolejnych rundach aukcyjnych, zaczynając od ceny bazowej P0.

2. Pierwsza runda aukcyjna, podczas której obowiązuje cena równa cenie bazowej P0, trwa 3 godziny. Kolejne rundy aukcyjne trwają po 1 godzinie. Pomiędzy rundami aukcyjnymi następuje jednogodzinna przerwa.

3. W ofercie podaje się:

a)	nazwę użytkownika sieci ubiegającego się o zdolność;

b)	właściwy punkt połączenia międzysystemowego i kierunek przepływu;

c)	standardowy produkt z zakresu zdolności obejmujący zdolność, o którą ubiega się składający ofertę;

d)	w odniesieniu do każdego kroku cenowego – ilość zdolności przypadającą na odpowiedni standardowy produkt z zakresu zdolności, o który ubiega się użytkownik sieci;

e)	jeżeli oferowana jest zdolność przyrostowa – odpowiedni poziom oferty.

4. Oferta jest uznawana za ważną, jeżeli została złożona przez użytkownika sieci i jest zgodna ze wszystkimi przepisami niniejszego artykułu.

5. Użytkownicy sieci mogą uczestniczyć w aukcji pod warunkiem złożenia oferty dotyczącej wolumenu w pierwszej rundzie aukcyjnej.

6. Operatorzy systemów przesyłowych zapewniają użytkownikom sieci możliwość automatycznego składania ofert dla każdego kroku cenowego.

7. Po zamknięciu odpowiedniej rundy aukcyjnej nie można dokonać modyfikacji, wycofania ani zmiany ważnych ofert. Wszystkie ważne oferty stają się wiążącymi zobowiązaniami użytkownika sieci do zarezerwowania żądanej przez niego ilości zdolności za ogłoszoną cenę, pod warunkiem że cena rozliczeniowa aukcji jest ceną ogłoszoną w odpowiedniej rundzie aukcyjnej.

8. Oferta dotycząca wolumenu składana w dowolnej rundzie aukcyjnej przez jednego użytkownika sieci nie może przekraczać zdolności oferowanej w danej aukcji. Oferta dotycząca wolumenu składana przez jednego użytkownika sieci po określonej cenie nie może przekraczać oferty dotyczącej wolumenu złożonej przez tego użytkownika sieci w poprzedniej rundzie, chyba że stosuje się ust. 16.

9. W trakcie rundy aukcyjnej oferty mogą być swobodnie składane, modyfikowane i wycofywane, pod warunkiem że wszystkie oferty są zgodne z ust. 8. Ważne oferty pozostają ważne do czasu ich modyfikacji lub wycofania.

10. Duży krok cenowy i mały krok cenowy są określane dla każdego punktu połączenia międzysystemowego i standardowego produktu z zakresu zdolności oraz są publikowane przed odpowiednią aukcją. Mały krok cenowy jest określany w taki sposób, aby zwiększenie o całkowitą liczbę małych kroków cenowych równało się podwyższeniu o duży krok cenowy.

11. Określając duży krok cenowy, należy w miarę możliwości dążyć do ograniczenia do minimum długości procesu aukcyjnego. Określając mały krok cenowy, należy w miarę możliwości dążyć do ograniczenia do minimum poziomu niesprzedanej zdolności w przypadku, gdy cena w momencie zamknięcia aukcji jest wyższa od ceny bazowej.

12. Jeśli łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci jest mniejszy lub równy zdolności oferowanej na koniec pierwszej rundy aukcyjnej, aukcja zostaje zamknięta.

13. Jeżeli łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci przewyższa zdolność oferowaną na koniec pierwszej lub kolejnej rundy aukcyjnej, otwierana jest następna runda aukcyjna, w ramach której obowiązuje cena równa cenie z poprzedniej rundy aukcyjnej powiększona o duży krok cenowy.

14. Jeśli łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci jest równy zdolności oferowanej na koniec drugiej lub kolejnej rundy aukcyjnej, aukcja zostaje zamknięta.

15. W przypadku wystąpienia pierwszego zaniżenia cen, cena zostaje obniżona i otwierana jest kolejna runda aukcyjna. Podczas tej kolejnej rundy aukcyjnej obowiązuje cena równa cenie z rundy aukcyjnej poprzedzającej pierwsze zaniżenie cen, powiększona o mały krok cenowy. Kolejne rundy aukcyjne, w ramach których cena będzie podwyższana o mały krok cenowy, otwierane są do czasu, aż łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci będzie co najwyżej równy oferowanej zdolności, kiedy to aukcja zostaje zamknięta.

16. Oferta dotycząca wolumenu składana przez jednego użytkownika sieci we wszystkich rundach aukcyjnych, w których zastosowano mały krok cenowy, nie może przekraczać oferty dotyczącej wolumenu złożonej przez tego użytkownika sieci w rundzie aukcyjnej poprzedzającej pierwsze zaniżenie cen. Oferta dotycząca wolumenu składana przez jednego użytkownika sieci w odniesieniu do określonego małego kroku cenowego nie może przekraczać oferty dotyczącej wolumenu złożonej przez tego użytkownika sieci w poprzedniej rundzie aukcyjnej małych kroków cenowych. Oferta dotycząca wolumenu składana przez jednego użytkownika sieci we wszystkich rundach aukcyjnych, w których zastosowano mały krok cenowy, nie może być niższa od oferty dotyczącej wolumenu złożonej przez tego użytkownika sieci w rundzie aukcyjnej, w której nastąpiło pierwsze zaniżenie cen.

17. Jeżeli łączny popyt ze strony wszystkich użytkowników sieci przewyższa zdolność oferowaną w rundzie aukcyjnej, w której obowiązuje cena równa cenie prowadzącej do pierwszego zaniżenia cen, skorygowana o jeden mały krok cenowy, aukcja jest zamykana. Ceną rozliczeniową jest cena prowadząca do pierwszego zaniżenia cen, a zwycięskie oferty to oferty złożone podczas pierwotnej rundy aukcyjnej, w której wystąpiło pierwsze zaniżenie cen.

18. Po każdej rundzie aukcyjnej informacje dotyczące zapotrzebowania zgłoszonego w danej aukcji przez wszystkich użytkowników sieci są publikowane w najszybszym możliwym terminie, w formie zbiorczej.

19. Cena ogłoszona w ostatniej rundzie aukcyjnej, po której aukcja zostanie zamknięta, jest uznawana za cenę rozliczeniową danej aukcji, z wyjątkiem przypadków, w których zastosowanie ma ust. 17.

20. Wszyscy użytkownicy sieci, którzy złożyli ważne oferty dotyczące wolumenu na poziomie ceny rozliczeniowej, otrzymują alokację zdolności zgodnie z ich ofertami dotyczącymi wolumenu po cenie rozliczeniowej. Jeżeli oferowana jest zdolność przyrostowa, alokacja zdolności przyrostowej uzależniona jest od wyniku testu ekonomicznego zgodnie z art. 22. Zwycięscy użytkownicy sieci płacą cenę rozliczeniową z danej aukcji, która może być stałą ceną należną lub zmienną ceną należną, zgodnie z podejściami określonymi w art. 24 rozporządzenia (UE) 2017/460, oraz wszelkie inne odpowiednie opłaty obowiązujące w okresie, w którym alokowana na ich rzecz zdolność może być wykorzystana.

21. Po każdej zamkniętej aukcji publikuje się jej ostateczny wynik, w tym zagregowane informacje dotyczące alokowanych zdolności i cenę rozliczeniową. Zwycięscy użytkownicy sieci są informowani, jaka ilość zdolności jest alokowana na ich rzecz, natomiast szczegółowe informacje są przekazywane tylko zainteresowanym stronom. Jeżeli alokowana jest zdolność przyrostowa, niniejszy ustęp ma zastosowanie wyłącznie do wyników aukcji dotyczących poziomu oferty oferującego największą ilość zdolności, który skutkował pozytywnym wynikiem testu ekonomicznego zgodnie z art. 22 ust. 3.

22. Jeżeli aukcja z podwyższaną ceną nie zakończyła się przed (wyznaczoną w kalendarzu aukcji) datą rozpoczęcia następnej aukcji, na której sprzedawane będą zdolności obejmujące ten sam okres, ta pierwsza aukcja jest zamykana bez alokacji zdolności. Zdolność ta jest oferowana w następnej odpowiedniej aukcji.

Artykuł 18

Algorytm dotyczący aukcji jednej ceny

1. W ramach aukcji jednej ceny odbywa się jedna runda aukcyjna, podczas której użytkownicy sieci składają oferty w odniesieniu do ceny oraz ilości.

2. Podczas rundy aukcyjnej danej aukcji użytkownicy sieci mogą złożyć maksymalnie 10 ofert. Każda oferta jest traktowana niezależnie od pozostałych. Po zamknięciu rundy aukcyjnej złożone oferty nie mogą już być modyfikowane ani wycofywane.

3. W ofercie podaje się:

a)	nazwę użytkownika sieci ubiegającego się o zdolność;

b)	właściwy punkt połączenia międzysystemowego i kierunek przepływu;

c)	standardowy produkt z zakresu zdolności obejmujący zdolność, o którą ubiega się składający ofertę;

d)	ilość zdolności przypadającą na odpowiedni standardowy produkt z zakresu zdolności, o który ubiega się użytkownik sieci, która nie może przekraczać zdolności oferowanej w danej aukcji;

e)	minimalną ilość zdolności przypadającą na odpowiedni standardowy produkt z zakresu zdolności, którego alokację, zgodnie z odpowiednim algorytmem, jest gotowy przyjąć użytkownik sieci w przypadku, gdy nie uzyska alokacji, o którą się ubiegał zgodnie z lit. d);

f)	ceny oferty, które nie mogą być niższe od ceny bazowej mającej zastosowanie do odpowiedniego standardowego produktu z zakresu zdolności i które użytkownik sieci jest gotowy zapłacić za zdolność, o którą się ubiega. Oferty z ceną niższą od ceny bazowej są odrzucane.

4. Operator systemu przesyłowego szereguje wszystkie oferty dotyczące danego standardowego produktu z zakresu zdolności na podstawie ich ceny, przy czym najwyższej cenie przypada pierwsze miejsce.

5. Wszystkie pozostałe oferty są traktowane w chwili zamknięcia rundy aukcyjnej jako wiążące w odniesieniu do użytkowników sieci, którzy otrzymują alokację co najmniej minimalnej ilości zdolności, o którą ubiegali się zgodnie z ust. 3 lit. e).

6. Po opracowaniu klasyfikacji ofert zgodnie z ust. 4 i z zastrzeżeniem ust. 7–10, zdolność jest alokowana wśród ofert w zależności od ich miejsca w klasyfikacji cenowej. Wszystkie oferty, które uzyskały alokację zdolności, są uznawane za zwycięskie. Po dokonaniu alokacji zdolności pozostała zdolność, która nie została jeszcze alokowana, jest zmniejszana o ilość alokowaną.

7. Po zastosowaniu ust. 6 i z zastrzeżeniem ust. 9, w przypadku gdy wielkość złożonej przez użytkownika oferty dotyczącej zdolności przekracza jeszcze niealokowaną zdolność (pozostałą po alokacji zdolności na rzecz użytkowników sieci, którzy złożyli wyższe oferty), dany użytkownik sieci otrzymuje alokację zdolności w ilości równej tej pozostałej niealokowanej zdolności.

8. Po zastosowaniu ust. 7 i z zastrzeżeniem ust. 9, w przypadku gdy występują co najmniej dwie oferty z identyczną ceną oferty, a ilość odpowiedniej pozostałej zdolności, o którą ubiegają się w sumie użytkownicy sieci na podstawie tych ofert, przekracza pozostałą niealokowaną ilość, alokacja tej pozostałej niealokowanej ilości następuje proporcjonalnie do ilości, o które ubiegają się użytkownicy sieci w każdej z tych ofert.

9. Jeżeli ilość, która ma być alokowana w związku z ofertą zgodnie z ust. 6, 7 lub 8, jest mniejsza od minimalnej ilości zdolności w rozumieniu ust. 3 lit. e), ofertę tę uznaje się za nieskuteczną; w takim wypadku powtarza się alokację na podstawie pozostałej identycznej oferty cenowej (pozostałych identycznych ofert cenowych) zgodnie z ust. 8 lub dokonuje się alokacji na podstawie oferty z następną w kolejności najwyższą ceną, zgodnie z ust. 6.

10. W przypadku gdy ilość pozostała do alokacji w związku z jakąkolwiek ofertą na podstawie ust. 6, 7, 8 lub 9 wynosi zero, pozostałe oferty nie otrzymują żadnej alokacji. Te oferty uznaje się za nieskuteczne.

11. Cena rozliczeniowa oznacza cenę najniższej zwycięskiej oferty, jeżeli popyt przewyższa podaż przy cenie bazowej. W każdym innym przypadku cena rozliczeniowa jest równa cenie bazowej. Zwycięscy użytkownicy sieci płacą cenę rozliczeniową z danej aukcji, która może być stałą ceną należną lub zmienną ceną należną, zgodnie z podejściami określonymi w art. 24 rozporządzenia (UE) 2017/460 (TAR NC), oraz wszelkie inne odpowiednie opłaty obowiązujące w okresie, w którym alokowana na ich rzecz zdolność może być wykorzystana.

ROZDZIAŁ IV

WIĄZANIE ZDOLNOŚCI W PUNKTACH POŁĄCZEŃ MIĘDZYSYSTEMOWYCH

Artykuł 19

Produkty z zakresu zdolności powiązanej

Operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych wspólnie oferują produkty z zakresu zdolności powiązanej, na następujących zasadach:

1.	po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego cała zdolność ciągła jest oferowana jako zdolność powiązana, o ile zdolność ciągła lub zdolność przyrostowa jest dostępna po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego;

2.	operatorzy systemów przesyłowych oferują zdolność w ramach odpowiedniego standardowego produktu z zakresu zdolności na platformie rezerwacyjnej, zgodnie z art. 37 i zgodnie z właściwą procedurą alokacji określoną w rozdziale III;

3.	zdolność powiązana, która ma być oferowana przez zainteresowanych operatorów systemów przesyłowych w punkcie połączenia międzysystemowego, jest kontraktowana w ramach jednej procedury alokacji;

4.	użytkownicy sieci stosują się do obowiązujących warunków umowy lub umów przesyłowych zawartych z zainteresowanymi operatorami od chwili zakontraktowania zdolności przesyłowej;

jeżeli w jakimkolwiek okresie po jednej ze stron punktu połączenia międzysystemowego dostępna jest większa ilość zdolności ciągłej, operator systemu przesyłowego dysponujący tą większą ilością zdolności ciągłej może zaoferować tę dodatkową zdolność użytkownikom sieci jako produkt z zakresu zdolności rozdzielonej zgodnie z kalendarzem aukcji i na następujących zasadach:

a)	jeżeli po drugiej stronie punktu połączenia międzysystemowego istnieje umowa przesyłowa dotycząca zdolności rozdzielonej, zdolność może być oferowana na zasadzie rozdzielonej, ale nie wolno przekroczyć ilości i okresu obowiązywania umowy przesyłowej istniejącej po drugiej stronie;

b)	jeżeli taka dodatkowa zdolność nie jest objęta przepisami pkt 5 lit. a), może być oferowana na okres maksymalnie jednego roku;

6.	zdolność rozdzielona alokowana zgodnie z pkt 5 może być wykorzystywana i nominowana jako taka. Może ona być także przedmiotem obrotu na rynku wtórnym;

7.	operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych ustanawiają wspólną procedurę nominacji dotyczącą zdolności powiązanej, która daje użytkownikom sieci możliwość nominowania przepływów w ramach zdolności powiązanej za pomocą pojedynczej nominacji;

8.	obowiązek oferowania zdolności powiązanej ma również zastosowanie, w odpowiednim zakresie, do wtórnych rynków zdolności. Nie naruszając przepisów pkt 1, zdolność alokowana pierwotnie jako zdolność powiązana może być odsprzedawana na rynku wtórnym tylko jako zdolność powiązana;

jeżeli co najmniej dwa punkty połączeń międzysystemowych łączą te same dwa sąsiadujące systemy wejścia-wyjścia, zainteresowani operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych oferują dostępne zdolności w punktach połączeń międzysystemowych poprzez jeden wirtualny punkt połączenia międzysystemowego. W przypadku gdy odpowiednich jest więcej niż dwóch operatorów systemów przesyłowych, ponieważ zdolność w ramach jednego lub obu z systemów wejścia-wyjścia jest wprowadzana na rynek przez większą liczbę operatorów systemów przesyłowych, wirtualny punkt połączenia międzysystemowego obejmuje, w miarę możliwości, wszystkich tych operatorów systemów przesyłowych. W każdym przypadku wirtualny punkt połączenia międzysystemowego ustanawia się tylko wówczas, gdy spełnione są następujące warunki:

a)	łączna zdolność techniczna w wirtualnych punktach połączeń międzysystemowych jest co najmniej równa sumie zdolności technicznych w każdym z punktów połączeń międzysystemowych, które wchodzą w skład wirtualnych punktów połączeń międzysystemowych;

b)	wirtualne punkty połączeń międzysystemowych ułatwiają opłacalną i skuteczną eksploatację systemu, w szczególności spełniają zasady określone w art. 16 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

Operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych przeprowadzają niezbędną analizę i ustanawiają funkcjonujące wirtualne punkty połączeń międzysystemowych nie później niż dnia 1 listopada 2018 r.

Artykuł 20

Ujednolicenie głównych warunków dotyczących produktów z zakresu zdolności powiązanej

1. Przed dniem 6 stycznia 2018 r. ENTSO gazu – po skonsultowaniu się z zainteresowanymi podmiotami – stworzy katalog głównych warunków określanych w umowie przesyłowej (umowach przesyłowych) operatorów systemów przesyłowych w odniesieniu do produktów z zakresu zdolności powiązanej. ENTSO gazu przeanalizuje istniejące umowy przesyłowe, identyfikując i klasyfikując różnice w stosunku do głównych warunków oraz powody takich różnic, a także publikuje swoje wnioski w sprawozdaniu.

2. Na podstawie sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, ENTSO gazu – po skonsultowaniu się z zainteresowanymi podmiotami – opracuje i opublikuje, w terminie 6 miesięcy od publikacji sprawozdania, wzór głównych warunków, obejmujący postanowienia umowne, których nie dotyczą zasadnicze różnice w zakresie zasad prawa krajowego lub orzecznictwa, na potrzeby oferowania produktów z zakresu zdolności powiązanej.

3. Agencja, uwzględniając w należyty sposób opinie krajowych organów regulacyjnych, przedstawi opinię na temat wzoru głównych warunków w terminie kolejnych 3 miesięcy. Po uwzględnieniu opinii wydanej przez Agencję ENTSO gazu publikuje na swojej stronie internetowej ostateczny wzór głównych warunków nie później niż 3 miesiące po otrzymaniu opinii Agencji.

4. Po opublikowaniu ostatecznego wzoru głównych warunków operatorzy systemów przesyłowych, z zastrzeżeniem zatwierdzenia przez krajowy organ regulacyjny, mogą stosować warunki określone we wzorze w przypadku nowo kontraktowanych produktów z zakresu zdolności powiązanej.

Artykuł 21

Wiązanie zdolności w przypadku istniejących umów przesyłowych

1. Użytkownicy sieci będący stronami umów przesyłowych dotyczących zdolności rozdzielonej w odpowiednich punktach połączeń międzysystemowych dążą do osiągnięcia porozumienia w sprawie powiązania zdolności w formie uzgodnień umownych („uzgodnienie dotyczące powiązania zdolności”), zgodnie z przepisami określonymi w art. 19. Tacy użytkownicy sieci i operatorzy systemów przesyłowych składają właściwym krajowym organom regulacyjnym sprawozdania na temat wszystkich uzgodnień dotyczących powiązania zdolności zawartych przez wszystkie strony istniejących umów przesyłowych.

2. Operatorzy systemów przesyłowych będący stronami istniejących umów przesyłowych mogą uczestniczyć w dyskusjach na temat uzgodnienia dotyczącego powiązania zdolności w dowolnym czasie, na zaproszenie użytkowników sieci będących stronami istniejących umów przesyłowych.

3. Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r., operatorzy systemów przesyłowych oferują użytkownikom sieci, którzy dysponują rozbieżną zdolnością rozdzieloną po jednej stronie punktu połączenia międzysystemowego, bezpłatną usługę konwersji zdolności. Tego rodzaju usługa konwersji zdolności ma zastosowanie do rocznych, kwartalnych lub miesięcznych produktów z zakresu powiązanej zdolności ciągłej w danym punkcie połączenia międzysystemowego, które użytkownik sieci musiał nabyć ze względu na to, że operator sąsiadującego systemu przesyłowego po drugiej stronie punktu połączenia międzysystemowego oferował niewystarczającą zdolność rozdzieloną. Usługa ta jest oferowana na zasadach niedyskryminacyjnych i służy uniknięciu nakładania na użytkowników sieci dodatkowych opłat z tytułu posiadanej już przez nich zdolności. W szczególności płatności za część zakontraktowanej zdolności powiązanej, którą użytkownicy sieci dysponują już jako rozbieżną zdolnością rozdzieloną, są ograniczone do ewentualnej premii aukcyjnej. Usługa ta opiera się na modelu konwersji, którego opracowanie przez ENTSO gazu zostanie sfinalizowane najpóźniej do dnia 1 października 2017 r. po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi podmiotami i Agencją. Rozwiązanie to może być wspomagane przez platformę rezerwacyjną (platformy rezerwacyjne) zdolności, o której (których) mowa w art. 37. Korzystanie z tej usługi podlega corocznemu zgłoszeniu do właściwych krajowych organów regulacyjnych.

4. Jeżeli odpowiedni użytkownicy sieci osiągną porozumienie w sprawie uzgodnienia dotyczącego powiązania zdolności, odpowiedni operatorzy systemów przesyłowych w danym punkcie połączenia międzysystemowego są niezwłocznie informowani przez strony o takim planowanym uzgodnieniu dotyczącym powiązania zdolności, po czym przeprowadza się transfer odpowiedniej zdolności. W każdym przypadku uzgodnienie dotyczące powiązania zdolności jest wdrażane z uwzględnieniem stosownych warunków istniejących związanych z nimi umów przesyłowych. Po wdrożeniu uzgodnienia dotyczącego powiązania zdolności odpowiednia zdolność jest traktowana jako zdolność powiązana.

5. Okres obowiązywania uzgodnień dotyczących powiązania zdolności na mocy zmian istniejących umów nie może w żadnym wypadku przekraczać okresu obowiązywania pierwotnych umów przesyłowych.

6. Cała zdolność musi zostać jak najszybciej powiązana. Istniejące umowy przesyłowe dotyczące zdolności rozdzielonej nie mogą być odnawiane, przedłużane ani ponownie zawierane po dacie ich wygaśnięcia. Tego rodzaju zdolność rozdzielona staje się zdolnością dostępną od daty wygaśnięcia umów przesyłowych.

ROZDZIAŁ V

PROCES UZYSKIWANIA ZDOLNOŚCI PRZYROSTOWEJ

Artykuł 22

Test ekonomiczny

1. Test ekonomiczny określony w niniejszym artykule jest przeprowadzany przez operatora systemu przesyłowego lub operatorów systemów przesyłowych lub przez krajowy organ regulacyjny, zgodnie z decyzją podjętą przez krajowy organ regulacyjny, dla każdego poziomu oferty projektu zdolności przyrostowej, po uzyskaniu przez odpowiednich operatorów systemów przesyłowych wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności, i obejmuje następujące parametry:

wartość bieżącą wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności, którą oblicza się jako zdyskontowaną wartość sumy następujących parametrów:

(i)	sumy odpowiednich szacunkowych cen referencyjnych oraz ewentualnej premii aukcyjnej i ewentualnej obowiązkowej premii minimalnej, pomnożonej przez wielkość zakontraktowanej zdolności przyrostowej;

(ii)	sumy ewentualnej premii aukcyjnej i ewentualnej obowiązkowej premii minimalnej, pomnożonej przez wielkość dostępnej zdolności, jaka została zakontraktowana w połączeniu ze zdolnością przyrostową;

b)	wartość bieżącą szacunkowego wzrostu dozwolonych lub docelowych przychodów operatora systemu przesyłowego w związku ze zdolnością przyrostową uwzględnioną w danym poziomie oferty, zatwierdzoną przez właściwy krajowy organ regulacyjny zgodnie z art. 28 ust. 2;

c)	współczynnik f.

2. Wynik zastosowania testu ekonomicznego jest:

a)	pozytywny, jeżeli wartość parametru określonego w ust. 1 lit. a) jest co najmniej równa odsetkowi wartości parametru określonego w ust. 1 lit. b) ustalonemu za pomocą współczynnika f;

b)	negatywny, jeżeli wartość parametru określonego w ust. 1 lit. a) jest niższa niż odsetek wartości parametru określonego w ust. 1 lit. b) ustalony za pomocą współczynnika f.

3. Projekt zdolności przyrostowej inicjuje się, jeżeli test ekonomiczny ma pozytywny wynik po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego dla co najmniej jednego poziomu oferty obejmującego zdolność przyrostową. W przypadku gdy więcej niż jeden poziom oferty uzyskuje pozytywny wynik testu ekonomicznego, poziom oferty z największą ilością zdolności, który skutkował pozytywnym wynikiem, wykorzystuje się w dalszych etapach prowadzących do uruchomienia projektu zdolności przyrostowej. W przypadku gdy żaden poziom oferty nie skutkuje pozytywnym wynikiem, dany proces uzyskiwania zdolności przyrostowej zostaje zakończony.

Artykuł 23

Współczynnik f

1. Przy stosowaniu testu ekonomicznego, o którym mowa w art. 22, krajowy organ regulacyjny ustala poziom współczynnika f dla danego poziomu oferty, uwzględniając następujące elementy:

a)	wielkość zdolności technicznej wyodrębnioną zgodnie z art. 8 ust. 8 i 9;

b)	pozytywne efekty zewnętrzne projektu zdolności przyrostowej dla rynku lub dla sieci przesyłowej, bądź dla obu tych aspektów;

c)	czas trwania wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności w porównaniu z okresem ekonomicznej użyteczności aktywów;

d)	oczekiwany stopień utrzymania zapotrzebowania na zdolność utworzoną w ramach projektu zdolności przyrostowej po zakończeniu horyzontu czasowego zastosowanego w teście ekonomicznym.

2. Jeżeli test ekonomiczny ma pozytywny wynik, koszty inwestycji związane ze zdolnością przyrostową zostają odzwierciedlone we wzroście dozwolonych lub docelowych przychodów zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi.

Artykuł 24

Połączenie testów w kompleksowy test ekonomiczny

1. Aby ułatwić oferowanie produktów z zakresu zdolności powiązanej, poszczególne parametry testów ekonomicznych odpowiednich operatorów systemów przesyłowych dla danego poziomu oferty są łączone w ramach kompleksowego testu ekonomicznego.

2. Kompleksowy test ekonomiczny obejmuje następujące parametry:

a)	wartość bieżącą wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności powiązanej, która jest sumą wartości wynikających z art. 22 ust. 1 lit. a) dla odpowiednich operatorów systemów przesyłowych;

b)	sumę poszczególnych wartości bieżących szacowanego wzrostu dozwolonych lub docelowych przychodów odpowiednich operatorów systemów przesyłowych w związku ze zdolnością przyrostową odpowiedniego poziomu oferty;

c)	współczynnik f określający odsetek wartości parametru określonego w lit. b), jaki musi zostać pokryty przez parametr określony w lit. a), i umożliwiający wszystkim odpowiednim operatorom systemów przesyłowych pokrycie w sposób indywidualny ich odpowiednich z góry określonych odsetków wartości.

3. Wynik zastosowania kompleksowego testu ekonomicznego jest pozytywny, jeżeli wszystkie testy ekonomiczne stanowiące jego podstawę skutkują pozytywnymi wynikami, jak określono w art. 22 ust. 2 lit. a), przy uwzględnieniu ewentualnej redystrybucji przychodów zgodnie z ust. 4 i 5. W przeciwnym wypadku wynik zastosowania kompleksowego testu ekonomicznego jest negatywny.

4. W przypadku gdy redystrybucja przychodów może potencjalnie prowadzić do obniżenia poziomu wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności niezbędnego dla uzyskania pozytywnego wyniku kompleksowego testu ekonomicznego, operatorzy systemów przesyłowych mogą przedłożyć właściwym krajowym organom regulacyjnym mechanizmy redystrybucji przychodów ze zdolności przyrostowej w celu uzyskania skoordynowanych decyzji o zatwierdzeniu.

5. Redystrybucja przychodów może zostać przeprowadzona:

a)	podczas procesu integracji poszczególnych parametrów testów ekonomicznych w kompleksowy test ekonomiczny;

w przypadku gdy kompleksowy test ekonomiczny ma negatywny wynik, a jednocześnie poziom wiążących zobowiązań użytkowników sieci w zakresie kontraktowania zdolności przekracza minimum niezbędne do pokrycia indywidualnej wartości bieżącej wzrostu dozwolonych lub docelowych przychodów w odniesieniu do co najmniej jednego z odpowiednich operatorów systemów przesyłowych.

Artykuł 25

Wymogi publikacji dotyczące testu ekonomicznego

1. W odniesieniu do danego projektu zdolności przyrostowej operator systemu przesyłowego lub operatorzy systemów przesyłowych przedkładają do zatwierdzenia właściwemu krajowemu organowi regulacyjnemu (właściwym krajowym organom regulacyjnym) następujące informacje dla każdego poziomu oferty:

ceny referencyjne oszacowane dla horyzontu czasowego początkowej oferty zdolności przyrostowej, które są wykorzystywane do obliczenia parametru określonego w art. 22 ust. 1 lit. a) i art. 24 ust. 2 lit. a), odpowiednio w przypadku zastosowania oddzielnego testu ekonomicznego bądź kompleksowego testu ekonomicznego;

b)	parametry określone w art. 22 ust. 1 lit. b)–c) i art. 24 ust. 2 lit. b)–c), odpowiednio w przypadku zastosowania oddzielnego testu ekonomicznego bądź kompleksowego testu ekonomicznego;

w stosownych przypadkach, zakres poziomu obowiązkowej premii minimalnej, o której mowa w art. 33 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2017/460, dla każdego poziomu oferty oraz punktu połączenia międzysystemowego, stosowany w pierwszej aukcji i ewentualnie w kolejnych aukcjach, w których oferowana jest zdolność przyrostowa, jak określono w art. 33 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/460.

2. Informacje określone w ust. 1, po zatwierdzeniu przez właściwy krajowy organ regulacyjny (właściwe krajowe organy regulacyjne), są publikowane przez odpowiedniego operatora systemu przesyłowego lub odpowiednich operatorów systemów przesyłowych, jak określono w art. 28 ust. 3.

Artykuł 26

Ocena zapotrzebowania rynku

1. Niezwłocznie po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej przynajmniej w każdym roku nieparzystym, operatorzy systemów przesyłowych podejmują współpracę w ramach procesów oceny zapotrzebowania rynku na zdolność przyrostową i przeprowadzenia analiz technicznych dotyczących projektów zdolności przyrostowej w odniesieniu do ich wspólnych punktów połączeń międzysystemowych. Pierwszą ocenę zapotrzebowania przeprowadza się w roku 2017, począwszy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

2. Nie później niż 8 tygodni po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej przynajmniej w każdym roku nieparzystym, zainteresowani operatorzy systemów przesyłowych po każdej stronie granicy systemu wejścia-wyjścia przygotowują wspólne sprawozdania z oceny zapotrzebowania rynku, z których każde obejmuje wszystkie punkty połączeń międzysystemowych z co najmniej jednej granicy systemu wejścia-wyjścia. W sprawozdaniu z oceny rynku dokonuje się oszacowania potencjalnego zapotrzebowania na zdolność przyrostową wszystkich użytkowników sieci zgodnie z ust. 8 i wskazuje, czy projekt zdolności przyrostowej zostanie zainicjowany.

3. Sprawozdanie z oceny zapotrzebowania rynku jest publikowane przynajmniej w jednym z języków urzędowych państw członkowskich oraz, w miarę możliwości, w języku angielskim, na stronach internetowych zainteresowanych operatorów systemów przesyłowych, nie później niż 16 tygodni po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej przynajmniej w każdym roku nieparzystym.

4. ENTSO gazu koordynuje i wspiera przygotowanie sprawozdań z oceny zapotrzebowania, w tym poprzez zapewnienie standardowego wzoru i publikowanie sprawozdań na swojej stronie internetowej.

5. Jeżeli zapotrzebowanie na zdolność przyrostową jest wyrażone przez użytkowników sieci nie później niż 8 tygodni po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej w latach parzystych, zainteresowani operatorzy systemów przesyłowych mogą uzgodnić przeprowadzenie oceny zapotrzebowania rynku również w roku parzystym, pod warunkiem że:

a)	procedura określona w art. 26–30 może zostać zakończona przed rozpoczęciem kolejnego cyklu oceny zapotrzebowania, o którym mowa w ust. 1; oraz

b)	przestrzega się kalendarza aukcji.

6. Operatorzy systemów przesyłowych uwzględniają niewiążące wskazania zapotrzebowania przedłożone nie później niż 8 tygodni po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej w bieżącej ocenie zapotrzebowania rynku.

7. Operatorzy systemów przesyłowych mogą uwzględnić niewiążące wskazania zapotrzebowania przedłożone po upływie terminu określonego w ust. 6 w bieżącej ocenie zapotrzebowania rynku bądź wprowadzić je do następnej oceny zapotrzebowania rynku.

8. Niewiążące wskazania zapotrzebowania, o których mowa w ust. 6 i 7, zawierają co najmniej następujące informacje:

a)	co najmniej dwa sąsiadujące systemy wejścia-wyjścia, których dotyczy wyrażone zapotrzebowanie na zdolność przyrostową – po jednej stronie lub po obu stronach punktu połączenia międzysystemowego – oraz wymagany kierunek;

b)	rok gazowy (lata gazowe), dla którego (których) wyrażane jest zapotrzebowanie na zdolność przyrostową;

c)	ilość zdolności między odpowiednimi systemami wejścia-wyjścia, na jaką zgłaszane jest zapotrzebowanie;

d)	informacje na temat niewiążących wskazań zapotrzebowania, które zostały lub zostaną przedłożone innym operatorom systemów przesyłowych, w przypadku gdy takie wskazania są ze sobą skorelowane, m.in. zapotrzebowanie na zdolności w kilku połączonych punktach połączeń międzysystemowych.

9. Użytkownicy sieci muszą wskazać, czy ich zapotrzebowanie uzależnione jest od któregokolwiek z warunków związanych z ust. 8 lit. a)–d).

10. Operatorzy systemów przesyłowych muszą odpowiedzieć na niewiążące wskazania zapotrzebowania w ciągu 16 tygodni po rozpoczęciu corocznych aukcji zdolności rocznej bądź w ciągu 8 tygodni od dnia otrzymania wskazań zapotrzebowania zgodnie z ust. 7. Odpowiedź musi zawierać co najmniej następujące informacje:

a)	informację, czy wskazane zapotrzebowanie może zostać uwzględnione przez operatora systemu przesyłowego w ramach bieżącego procesu; lub

b)	w przypadku wskazań zapotrzebowania zgodnie z ust. 7 – informację, czy są one wystarczające do rozważenia zainicjowania procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej zgodnie z ust. 5; lub

c)	informację, w którym sprawozdaniu z oceny zapotrzebowania, wynikającym z ust. 3, wskazane zapotrzebowanie zostanie ocenione, pod warunkiem że wskazane zapotrzebowanie nie może zostać uwzględnione zgodnie z lit. a) lub lit. b), co należy uzasadnić.

11. Operator systemu przesyłowego może pobierać opłaty za czynności wynikające z przedłożenia niewiążących wskazań zapotrzebowania. Przedmiotowe opłaty muszą odzwierciedlać koszty administracyjne związane z przedłożeniem wskazań zapotrzebowania oraz podlegają zatwierdzeniu przez właściwy krajowy organ regulacyjny i są publikowane na stronie internetowej operatora systemu przesyłowego. Przedmiotowe opłaty są zwracane odpowiedniemu użytkownikowi sieci, jeżeli test ekonomiczny dla co najmniej jednego poziomu oferty obejmującego zdolność przyrostową w danym punkcie połączenia międzysystemowego ma pozytywny wynik.

12. W sprawozdaniu z oceny zapotrzebowania rynku bierze się pod uwagę wszystkie poniższe kryteria:

czy w ogólnounijnym dziesięcioletnim planie rozwoju sieci zidentyfikowano niedobór fizycznej zdolności, polegający na tym, że zasilanie określonego regionu jest niedostateczne w uzasadnionym scenariuszu szczytowego obciążenia, a zaoferowanie zdolności przyrostowej w punkcie połączenia międzysystemowego mogłoby zlikwidować ten niedobór; bądź czy w krajowym planie rozwoju zidentyfikowano konkretne i trwałe zapotrzebowanie na fizyczne przesyłanie;

czy żaden roczny standardowy produkt z zakresu zdolności łączący dwa sąsiadujące systemy wejścia-wyjścia nie jest dostępny w ramach corocznej aukcji zdolności rocznej dla roku, w którym zdolność przyrostowa może być oferowana po raz pierwszy i w 3 kolejnych latach, ponieważ zakontraktowano wszystkie zdolności;

c)	czy użytkownicy sieci przedłożyli niewiążące wskazania zapotrzebowania na zdolność przyrostową w odniesieniu do szeregu kolejnych lat, a wszystkie inne ekonomicznie efektywne sposoby maksymalizacji dostępności istniejącej zdolności zostały wyczerpane.

13. Sprawozdanie z oceny zapotrzebowania rynku zawiera co najmniej następujące elementy:

a)	konkluzję, czy należy inicjować projekt zdolności przyrostowej;

b)	zagregowane niewiążące wskazania zapotrzebowania otrzymane nie później niż 8 tygodni po rozpoczęciu corocznej aukcji zdolności rocznej w roku publikacji odpowiedniego sprawozdania z oceny zapotrzebowania;

c)	zagregowane niewiążące wskazania zapotrzebowania przedłożone po upływie terminu, o którym mowa w ust. 6, w trakcie poprzedniego procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej, w przypadku gdy wspomniane wskazania zapotrzebowania nie były uwzględniane w poprzedniej ocenie zapotrzebowania;

d)	zagregowane niewiążące wskazania zapotrzebowania przedłożone zgodnie z ust. 7, w przypadku gdy operatorzy systemów przesyłowych podjęli decyzję w sprawie ich uwzględnienia w bieżącej ocenie zapotrzebowania;

e)	ocenę przewidywanych wielkości, kierunku i okresu trwania zapotrzebowania na zdolność przyrostową w punktach połączeń międzysystemowych z każdym sąsiadującym systemem wejścia-wyjścia lub połączeniach międzysystemowych;

f)	konkluzję dotyczącą tego, czy oraz w odniesieniu do których punktów połączeń międzysystemowych i dla jakiego przewidywanego poziomu zapotrzebowania zostaną przeprowadzone analizy techniczne dotyczące projektów zdolności przyrostowej;

g)	wstępny harmonogram projektu zdolności przyrostowej, analiz technicznych i konsultacji, o których mowa w art. 27 ust. 3;

h)	konkluzję dotyczącą wprowadzenia ewentualnych opłat zgodnie z ust. 10;

i)	rodzaje oraz, w miarę dostępności, zagregowaną wielkość warunkowych wskazań zapotrzebowania zgodnie z ust. 9;

j)	sposób, w jaki operatorzy systemów przesyłowych zamierzają stosować art. 11 ust. 3 odnośnie do ograniczenia liczby lat oferowanych w ramach corocznych aukcji zdolności rocznej w trakcie procesu uzyskiwania zdolności przyrostowej.

14. Operatorzy systemów przesyłowych i właściwe krajowe organy regulacyjne publikują odpowiednie dane kontaktowe dla zainicjowanych projektów zdolności przyrostowej w momencie publikacji sprawozdania z oceny zapotrzebowania rynku oraz regularnie aktualizują te informacje przez cały okres realizacji projektu.

Artykuł 27

Faza projektowania

1. Faza projektowania rozpoczyna się następnego dnia po opublikowaniu sprawozdania z oceny zapotrzebowania rynku, jeżeli w sprawozdaniu z oceny zapotrzebowania stwierdzono zapotrzebowanie na projekty zdolności przyrostowej.

2. Operatorzy systemów przesyłowych działający w danym punkcie połączenia międzysystemowego przeprowadzają analizy techniczne dotyczące projektów zdolności przyrostowej w celu opracowania projektu zdolności przyrostowej oraz skoordynowanych poziomów oferty na podstawie technicznej wykonalności oraz sprawozdań z oceny zapotrzebowania rynku.

3. Nie później niż 12 tygodni po rozpoczęciu fazy projektowania, zainteresowani operatorzy systemów przesyłowych przeprowadzają wspólne konsultacje publiczne na temat wstępnej propozycji projektu przynajmniej w jednym z języków urzędowych państw członkowskich oraz, w miarę możliwości, w języku angielskim, które trwają co najmniej 1 miesiąc i nie dłużej niż 2 miesiące. Wspomniani operatorzy podejmują wszelkie odpowiednie kroki w celu zapewnienia koordynacji transgranicznej.

Konsultacje obejmują co najmniej następujące elementy:

a)	opis projektu zdolności przyrostowej, w tym oszacowanie kosztów;

b)	poziomy oferty dla produktów z zakresu zdolności powiązanej w punkcie połączenia międzysystemowego;

c)	w stosownych przypadkach, na podstawie otrzymanych warunkowych wskazań zapotrzebowania, proponowany przez operatorów systemów przesyłowych alternatywny mechanizm alokacji wraz z jego uzasadnieniem;

d)	wstępny harmonogram realizacji projektu zdolności przyrostowej;

ogólne zasady i warunki, które musi zaakceptować użytkownik sieci w celu udziału i uzyskania dostępu do zdolności w wiążącej fazie alokacji w procesie uzyskiwania zdolności przyrostowej, w tym wszelkie zabezpieczenia, jakie mają zostać dostarczone przez użytkowników sieci, oraz sposób uregulowania w umowie kwestii ewentualnych opóźnień w udostępnianiu zdolności lub zakłóceń w realizacji projektu;

f)	jeżeli w odniesieniu do projektu zdolności przyrostowej stosuje się podejście oparte na cenie stałej, wskaźniki IND oraz RP opisane w art. 24 lit. b) rozporządzenia (UE) 2017/460;

g)	poziom zobowiązań użytkowników, wyrażony jako oszacowanie współczynnika f stosowanego zgodnie z art. 23, proponowany, a następnie zatwierdzany przez właściwe krajowe organy regulacyjne po przeprowadzeniu konsultacji z operatorami systemów przesyłowych;

h)	wszelkie dodatkowe wskazania zapotrzebowania otrzymane zgodnie z art. 26 ust. 7;

i)	czy zdolność przyrostowa może doprowadzić do trwałego, znacznego spadku wykorzystania innej niezamortyzowanej infrastruktury gazowej w tych samych lub sąsiadujących systemach wejścia-wyjścia lub wzdłuż tej samej trasy przesyłania gazu.

4. W procesie uzgadniania poziomów oferty operatorzy systemów przesyłowych współpracują ściśle z odpowiednimi krajowymi organami regulacyjnymi oraz prowadzą koordynację transgraniczną, aby umożliwić oferowanie zdolności przyrostowej w ramach produktów powiązanych. W propozycji projektu i przy opracowywaniu skoordynowanych poziomów oferty uwzględnia się wyniki konsultacji przewidzianych w ust. 3.

Artykuł 28

Zatwierdzenie i publikacja

1. W następstwie konsultacji i zakończenia fazy projektowania na potrzeby projektu zdolności przyrostowej zgodnie z art. 27, odpowiedni operatorzy systemów przesyłowych przedkładają propozycję projektu zdolności przyrostowej właściwym krajowym organom regulacyjnym w celu uzyskania skoordynowanych zatwierdzeń. Propozycja projektu jest również publikowana przez odpowiednich operatorów systemów przesyłowych przynajmniej w jednym z języków urzędowych państw członkowskich oraz, w miarę możliwości, w języku angielskim i zawiera co najmniej następujące informacje:

a)	wszystkie poziomy oferty odzwierciedlające zakres przewidywanego zapotrzebowania na zdolność przyrostową w odpowiednich punktach połączeń międzysystemowych w wyniku realizacji procesów, o których mowa w art. 26 i art. 27 ust. 3;

ogólne zasady i warunki, które musi zaakceptować użytkownik sieci w celu udziału i uzyskania dostępu do zdolności w wiążącej fazie alokacji zdolności w procesie uzyskiwania zdolności przyrostowej, w tym wszelkie zabezpieczenia, jakie mają zostać dostarczone przez użytkowników sieci, oraz sposób uregulowania w umowie kwestii ewentualnych opóźnień w udostępnianiu zdolności lub zakłóceń w realizacji projektu;

c)	harmonogram realizacji projektu zdolności przyrostowej, w tym wszelkie zmiany zaistniałe od czasu konsultacji opisanych w art. 27 ust. 3, oraz środki mające zapobiegać opóźnieniom i minimalizować ich skutki;

d)	parametry określone w art. 22 ust. 1;

e)	czy może być wymagane na zasadzie wyjątku przedłużenie horyzontu czasowego na potrzeby kontraktowania zdolności na dodatkowy okres maksymalnie 5 lat wykraczający poza okres alokacji wynoszący maksymalnie 15 lat od rozpoczęcia eksploatacji, zgodnie z art. 30;

f)	w stosownych przypadkach, proponowany alternatywny mechanizm alokacji wraz z uzasadnieniem na podstawie art. 30 ust. 2, a także warunki zatwierdzone przez operatora systemu przesyłowego dotyczące wiążącej fazy na podstawie art. 30 ust. 3;

g)	jeżeli w odniesieniu do projektu zdolności przyrostowej stosuje się podejście oparte na cenie stałej, wskaźniki opisane w art. 24 lit. b) rozporządzenia (UE) 2017/460.

2. W terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania kompletnej propozycji projektu przez ostatni z właściwych organów regulacyjnych, wspomniane krajowe organy regulacyjne publikują skoordynowane decyzje w sprawie propozycji projektu, o której mowa w ust. 1, przynajmniej w jednym z języków urzędowych państw członkowskich oraz, w miarę możliwości, w języku angielskim. Decyzje te muszą zawierać uzasadnienie. Krajowe organy regulacyjne informują się nawzajem o otrzymaniu propozycji projektu i jej kompletności w celu określenia rozpoczęcia biegu okresu 6 miesięcy.

Przygotowując swoją decyzję, każdy krajowy organ regulacyjny bierze pod uwagę opinie pozostałych odpowiednich krajowych organów regulacyjnych. W każdym przypadku krajowe organy regulacyjne uwzględniają wszelki szkodliwy wpływ na konkurencję lub sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego gazu związane z przedmiotowymi projektami zdolności przyrostowej.

Jeżeli właściwy krajowy organ regulacyjny wyraża sprzeciw wobec przedstawionej propozycji projektu, informuje o tym pozostałe odpowiednie krajowe organy regulacyjne w możliwie najkrótszym terminie. W takiej sytuacji wszystkie odpowiednie krajowe organy regulacyjne podejmują wszelkie odpowiednie kroki na rzecz współdziałania i osiągnięcia wspólnego porozumienia.

W przypadku gdy właściwe krajowe organy regulacyjne nie są w stanie osiągnąć porozumienia w sprawie proponowanego alternatywnego mechanizmu alokacji w terminie 6 miesięcy, o którym mowa w akapicie pierwszym, Agencja podejmuje decyzję w sprawie alternatywnego mechanizmu alokacji, jaki ma zostać wdrożony, zgodnie z procedurą określoną w art. 8 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 713/2009.

3. Po opublikowaniu decyzji właściwych krajowych organów regulacyjnych zgodnie z ust. 2 oraz nie później niż 2 miesiące przed zaoferowaniem zdolności przyrostowej w ramach corocznej aukcji zdolności rocznej, operatorzy systemów przesyłowych publikują wspólnie – przynajmniej w jednym z języków urzędowych państw członkowskich oraz, w miarę możliwości, w języku angielskim – komunikat zawierający co najmniej następujące informacje:

a)	informacje określone w ust. 1, zatwierdzone przez krajowe organy regulacyjne;

b)	wzór umowy dotyczącej (umów dotyczących) oferowanej zdolności.

Artykuł 29

Sprzedaż aukcyjna zdolności przyrostowej

1. Pod warunkiem zrealizowania etapów, o których mowa w art. 27, odpowiedni operatorzy systemów przesyłowych oferują zdolność przyrostową wraz z odpowiednią dostępną zdolnością w ramach corocznej aukcji zdolności rocznej jako standardowe produkty powiązane w aukcjach z podwyższaną ceną na podstawie art. 17 jako procedury domyślnej oraz zgodnie z art. 8 ust. 8 i 9 i art. 19.

2. Aukcje dla poszczególnych poziomów oferty muszą być prowadzone równolegle i niezależnie od siebie zgodnie z art. 17 i z zastrzeżeniem przepisów art. 8 ust. 2. Przedmiotem sprzedaży w ramach aukcji są wyłącznie uzgodnione poziomy oferty.

3. Aby zminimalizować potencjalne premie aukcyjne i osiągnąć pozytywny wynik testu ekonomicznego dla możliwie najwyższego poziomu oferty, można rozpocząć nową aukcję jednorazowo i wyłącznie w przypadku, gdy:

a)	operatorzy systemów przesyłowych ustalili przynajmniej dwa poziomy oferty przed rozpoczęciem aukcji opisanych w ust. 2; oraz

b)	co najmniej jeden poziom oferty nie został osiągnięty i skutkował negatywnym wynikiem testu ekonomicznego; oraz

c)	kolejny poziom oferty mniejszy od najniższego nieskutecznego poziomu oferty skutkował pozytywnym wynikiem testu ekonomicznego i rozliczeniem z premią aukcyjną w odniesieniu do co najmniej jednego rocznego standardowego produktu z zakresu zdolności.

W przypadku spełnienia tych warunków można rozpocząć nową aukcję dla najniższego nieskutecznego poziomu oferty, o którym mowa w lit. b).

4. Jeżeli nowa aukcja nie prowadzi do pozytywnego wyniku testu ekonomicznego, wyniki alokacji pierwotnej aukcji, o której mowa w lit. c), mają pierwszeństwo zgodnie z art. 17 ust. 20 i 21.

Artykuł 30

Zasady dotyczące alternatywnych mechanizmów alokacji

1. Alternatywny mechanizm alokacji obejmuje okres maksymalnie 15 lat od rozpoczęcia eksploatacji. Jeżeli w oparciu o rezerwacje 15-letnie test ekonomiczny miałby negatywny wynik, krajowe organy regulacyjne mogą w drodze wyjątku wydłużyć horyzont czasowy o dodatkowy okres nie dłuższy niż 5 lat.

2. Alternatywny mechanizm alokacji zdolności może być stosowany, z zastrzeżeniem zatwierdzenia przez krajowe organy regulacyjne, w przypadku gdy z oceny zapotrzebowania rynku przeprowadzonej na podstawie art. 26 lub konsultacji określonych w art. 27 ust. 3 wynika, że aukcja z podwyższaną ceną nie jest właściwa oraz że projekt zdolności przyrostowej spełnia oba poniższe warunki:

a)	dotyczy więcej niż dwóch systemów wejścia-wyjścia, a oferty zbierane są w kilku punktach połączeń międzysystemowych w trakcie procedury alokacji;

b)	zbierane są oferty na okres dłuższy niż jeden rok.

3. W alternatywnym mechanizmie alokacji użytkownicy sieci mogą składać wiążące warunkowe oferty w zakresie kontraktowania zdolności, z zastrzeżeniem jednego lub większej liczby poniższych warunków określonych przez operatorów systemów przesyłowych w zatwierdzonej propozycji projektu zgodnie z art. 28 ust. 1:

a)	powiązanie zobowiązań lub wykluczenie zobowiązań w innych punktach połączeń międzysystemowych;

b)	zobowiązania odnośnie do szeregu różnych rocznych standardowych produktów z zakresu zdolności w punkcie połączenia międzysystemowego;

c)	zobowiązania warunkowe odnośnie do alokacji określonej lub minimalnej ilości zdolności.

4. Alternatywny mechanizm alokacji podlega zatwierdzeniom przez właściwe krajowe organy regulacyjne zgodnie z art. 28 ust. 2. Mechanizm ten musi być przejrzysty i niedyskryminacyjny, ale może dopuszczać ustalenie priorytetów dotyczących okresu obowiązywania rezerwacji lub ofert dotyczących większych ilości zdolności w odniesieniu do rocznego standardowego produktu z zakresu zdolności.

5. Jeżeli ustalono priorytety dotyczące okresu obowiązywania rezerwacji lub ofert dotyczących większych ilości zdolności, krajowe organy regulacyjne podejmują decyzję w kwestii wyodrębnienia ilości wynoszącej co najmniej 10 %, a maksymalnie 20 % zdolności technicznej w każdym punkcie połączenia międzysystemowego, przy zastosowaniu art. 8 ust. 8. Wyodrębniona w ten sposób zdolność jest oferowana zgodnie z art. 8 ust. 7.

Artykuł 31

Przepisy przejściowe

W przypadku projektów zdolności przyrostowej zainicjowanych przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, art. 26–30 mają zastosowanie, chyba że tego rodzaju projekty otrzymały od odpowiednich krajowych organów regulacyjnych przed dniem 1 sierpnia 2017 r. stosowne zatwierdzenia na potrzeby alokacji zdolności.

ROZDZIAŁ VI

ZDOLNOŚĆ PRZERYWANA

Artykuł 32

Alokacja usług przerywanych

1. Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r., operatorzy systemów przesyłowych mogą oferować standardowe produkty z zakresu zdolności przerywanej o czasie trwania dłuższym niż jeden dzień wyłącznie w przypadku, gdy odpowiedni miesięczny, kwartalny lub roczny standardowy produkt z zakresu zdolności ciągłej został sprzedany z premią aukcyjną, został wyprzedany lub nie był oferowany.

2. Operatorzy systemów przesyłowych oferują dobowy produkt z zakresu zdolności przerywanej w obu kierunkach w punktach połączeń międzysystemowych, w przypadku których odpowiedni standardowy produkt z zakresu zdolności ciągłej został wyprzedany z jednodniowym wyprzedzeniem lub nie był oferowany. W jednokierunkowych punktach połączeń międzysystemowych, w których zdolność ciągła jest oferowana tylko w jednym kierunku, operatorzy systemów przesyłowych oferują przynajmniej dobowy produkt z zakresu zdolności przerywanej w przeciwnym kierunku.

3. Oferowanie zdolności przerywanej nie może wpływać niekorzystnie na ilość oferowanej zdolności ciągłej. Operatorzy systemów przesyłowych nie wyodrębniają zdolności, która może być oferowana jako zdolność ciągła, aby oferować ją jako zdolność przerywaną.

4. O ile oferowane są produkty z zakresu zdolności przerywanej inne niż produkty dobowe, w przypadku zdolności przerywanej obowiązuje taki sam okres obowiązywania produktu jak w przypadku standardowych produktów z zakresu zdolności ciągłej.

5. Jeżeli zdolność przerywana jest oferowana, jej alokacja następuje w drodze procesu aukcyjnego, z wyjątkiem śróddziennej zdolności przerywanej.

6. Śróddzienna zdolność przerywana jest alokowana w drodze procedury podwyższonej nominacji.

7. Śróddzienna zdolność przerywana jest alokowana tylko wtedy, gdy zdolność ciągła (techniczna czy też dodatkowa) została sprzedana w całości.

8. W przypadku aukcji produktów przerywanych o okresie obowiązywania dłuższym niż w przypadku produktu śróddziennego operatorzy systemów przesyłowych publikują przed rozpoczęciem procesu aukcyjnego oferowane ilości zdolności przerywanej – o ile są one znane.

9. Jeżeli zdolność przerywana jest oferowana, jej alokacja następuje w drodze oddzielnej aukcji po dokonaniu alokacji zdolności ciągłej o tym samym okresie obowiązywania, ale przed początkiem aukcji zdolności ciągłej o krótszym okresie obowiązywania, z wyjątkiem śróddziennej zdolności przerywanej.

10. Jeżeli zdolność przerywana jest oferowana, aukcje tej zdolności są przeprowadzane zgodnie z takimi samymi zasadami opracowywania i w takich samych ramach czasowych, jakie mają zastosowanie w przypadku zdolności ciągłej. Dokładne daty aukcji mające zastosowanie do aukcji zdolności przerywanej są określane w kalendarzu aukcji, z wyjątkiem śróddziennej zdolności przerywanej. Na tydzień przed rozpoczęciem aukcji – w odniesieniu do corocznej aukcji zdolności rocznej, wszystkich corocznych aukcji zdolności kwartalnej i wszystkich cyklicznych aukcji zdolności miesięcznej – operatorzy systemów przesyłowych informują użytkowników sieci, jaka ilość zdolności przerywanej będzie oferowana. Jeżeli aukcja zdolności ciągłej nie została zamknięta w dniu rozpoczęcia wyznaczonym dla aukcji zdolności przerywanej, aukcje zdolności przerywanej są otwierane nie później niż następnego dnia roboczego po zamknięciu odpowiednich aukcji zdolności ciągłej. W takich przypadkach o każdej zmianie oferowanych ilości powiadamia się na co najmniej 12 godzin przed rozpoczęciem odpowiedniej aukcji zdolności przerywanej.

Artykuł 33

Minimalny czas powiadomienia o przerwaniu usługi

1. Dla zdolności przerywanej obowiązuje minimalny czas powiadomienia o przerwaniu usługi, który określają w drodze wspólnej decyzji operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych.

2. Standardowy minimalny czas powiadomienia o przerwaniu usługi w przypadku danej godziny gazowej wynosi 45 minut po rozpoczęciu cyklu renominacji dla tej godziny gazowej. Jeżeli dwóch operatorów systemów przesyłowych zamierza skrócić czas powiadomienia o przerwaniu usługi, wszelkie odpowiednie umowy zawarte pomiędzy operatorami systemów przesyłowych wymagają zatwierdzenia przez właściwy krajowy organ regulacyjny.

Artykuł 34

Koordynacja procesu przerywania usługi

Operator systemu przesyłowego inicjujący przerwanie usługi zawiadamia odpowiedniego operatora sąsiadującego systemu przesyłowego. Operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych powiadamiają niezwłocznie swoich użytkowników sieci, których dotyka przerwanie usługi, jednak dbając przy tym należycie o wiarygodność przekazywanych informacji.

Artykuł 35

Określona sekwencja przerywania usługi

1. Jeżeli suma nominacji przekracza ilość gazu, który może przepływać przez określony punkt połączenia międzysystemowego, kolejność przerywania usług jest ustalana na podstawie znacznika czasu na odpowiednich umowach przesyłowych na warunkach przerywanych. W przypadku przerwania usługi umowy przesyłowe, które weszły w życie wcześniej, mają priorytet wobec umów przesyłowych, które weszły w życie później.

2. Jeżeli po zastosowaniu procedury przewidzianej w ust. 1 co najmniej dwie nominacje zajmują identyczne miejsce w hierarchii określającej kolejność przerywania usługi, a operator systemu przesyłowego nie przerywa ich wszystkich, stosuje się proporcjonalne zmniejszenie tych konkretnych nominacji.

3. Aby zniwelować różnice pomiędzy poszczególnymi usługami dotyczącymi zdolności przerywanej w Unii, operatorzy sąsiadujących systemów przesyłowych wdrażają i koordynują wspólne procedury określone w niniejszym artykule dotyczące punktu połączenia międzysystemowego w odniesieniu do poszczególnych punktów połączeń międzysystemowych.

Artykuł 36

Uzasadnienie przerwania usługi

Operatorzy systemów przesyłowych wskazują powody uzasadniające przerwanie usługi albo bezpośrednio w ich umowach przesyłowych dotyczących zdolności przerywanej, albo w warunkach ogólnych do tych umów. Powody uzasadniające przerwanie usługi mogą obejmować m.in. jakość gazu, ciśnienie, temperaturę, strukturę przepływu, wykonywanie umów na zdolność ciągłą, konserwacje i remonty, ograniczenia związane z rynkami zasilającymi lub zasilanymi, obowiązki użyteczności publicznej i zarządzanie zdolnością w ramach procedur zarządzania ograniczeniami.

ROZDZIAŁ VII

PLATFORMY REZERWACYJNE ZDOLNOŚCI

Artykuł 37

Platformy rezerwacyjne zdolności

1. Operatorzy systemów przesyłowych stosują niniejsze rozporządzenie, oferując zdolności za pomocą jednej wspólnej internetowej platformy rezerwacyjnej lub ograniczonej liczby wspólnych internetowych platform rezerwacyjnych. Operatorzy systemów przesyłowych mogą sami obsługiwać takie platformy albo powierzyć to zadanie uzgodnionemu podmiotowi, który, w razie potrzeby, działa w ich imieniu w stosunku do użytkowników sieci.

2. W ramach wspólnych platform rezerwacyjnych stosuje się następujące zasady:

a)	stosuje się zasady i procedury dotyczące oferty i alokacji całej zdolności określone w rozdziale III;

b)	w pierwszej kolejności należy ustanowić procedurę dotyczącą oferowania ciągłej zdolności powiązanej zgodnie z rozdziałem IV;

c)	zapewnia się mechanizmy umożliwiające użytkownikom sieci oferowanie i uzyskanie zdolności na rynku wtórnym;

w celu korzystania z usług platform rezerwacyjnych użytkownicy sieci muszą dokonać akceptacji i przestrzegać wszystkich mających zastosowanie warunków prawnych i umownych, które są wymagane, aby mogli oni rezerwować zdolność i korzystać ze zdolności w sieci odpowiednich operatorów systemów przesyłowych na podstawie umowy przesyłowej;

zdolność w dowolnym pojedynczym punkcie połączenia międzysystemowego lub w wirtualnym punkcie połączenia międzysystemowego oferuje się tylko na jednej platformie rezerwacyjnej, ale operator systemu przesyłowego może oferować zdolność w różnych punktach połączeń międzysystemowych lub różnych wirtualnych punktach połączeń międzysystemowych za pośrednictwem różnych platform rezerwacyjnych.

3. W terminie 6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wszyscy operatorzy systemów przesyłowych muszą osiągnąć porozumienie umowne dotyczące stosowania jednej platformy rezerwacyjnej do oferowania zdolności po obu stronach swoich odpowiednich punktów połączeń międzysystemowych lub wirtualnych punktów połączeń międzysystemowych. Jeżeli w powyższym terminie nie dojdzie do osiągnięcia porozumienia przez operatorów systemów przesyłowych, sprawa jest niezwłocznie przekazywana przez operatorów systemów przesyłowych do odpowiednich krajowych organów regulacyjnych. Krajowe organy regulacyjne wybierają wówczas wspólnie, w terminie kolejnych 6 miesięcy od daty przekazania im sprawy, jedną platformę rezerwacyjną na okres nie dłuższy niż 3 lata. Jeżeli krajowe organy regulacyjne nie są w stanie wybrać razem jednej wspólnej platformy rezerwacyjnej w terminie 6 miesięcy od daty przekazania im sprawy, stosuje się art. 8 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 713/2009. Agencja podejmuje decyzję dotyczącą platformy rezerwacyjnej, jaka ma być stosowana przez okres nie dłuższy niż 3 lata w określonym punkcie połączenia międzysystemowego lub w określonym wirtualnym punkcie połączenia międzysystemowego.

4. W przypadku gdy wybór platformy rezerwacyjnej w punkcie połączenia międzysystemowego lub w wirtualnym punkcie połączenia międzysystemowego dokonywany jest przez krajowe organy regulacyjne lub Agencję, operatorzy systemów przesyłowych muszą osiągnąć porozumienie umowne dotyczące stosowania platformy rezerwacyjnej najpóźniej z końcem okresu określonego ostatnim zdaniu ust. 3, na który wybór został dokonany przez krajowe organy regulacyjne lub Agencję. Jeżeli nie dojdzie do osiągnięcia porozumienia umownego, wznawia się procedurę określoną w ust. 3.

5. Ustanowienie jednej wspólnej platformy rezerwacyjnej lub ograniczonej liczby wspólnych platform rezerwacyjnych ułatwia i upraszcza rezerwowanie zdolności w punktach połączenia międzysystemowego w Unii z korzyścią dla użytkowników sieci. W razie potrzeby ENTSO gazu i Agencja ułatwiają realizację powyższego procesu.

6. Dla zwiększonych zdolności technicznych wyniki alokacji są publikowane na platformie rezerwacyjnej, która jest wykorzystywana do przeprowadzania aukcji istniejących zdolności, a dla nowo utworzonych zdolności – na wspólnej platformie rezerwacyjnej uzgodnionej przez odpowiednich operatorów systemów przesyłowych.

ROZDZIAŁ VIII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 38

Monitorowanie wdrożenia

1. Aby pomóc Agencji w realizacji jej obowiązków monitorowania wynikających z art. 9 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 715/2009, ENTSO gazu monitoruje i analizuje, w jaki sposób operatorzy systemów przesyłowych wdrożyli niniejsze rozporządzenie zgodnie z art. 8 ust. 8 i 9 rozporządzenia (WE) nr 715/2009. W szczególności ENTSO gazu zapewnia kompletność i poprawność wszystkich istotnych informacji pochodzących od operatorów systemów przesyłowych. ENTSO gazu przekazuje Agencji te informacje do dnia 31 marca 2019 r.

2. Operatorzy systemów przesyłowych przekazują ENTSO gazu w terminie do dnia 31 grudnia 2018 r. wszystkie informacje niezbędne ENTSO gazu do wywiązania się z jej obowiązków wynikających z ust. 1.

3. ENTSO gazu i Agencja zachowują poufność informacji handlowych podlegających szczególnej ochronie.

4. Przed dniem 6 kwietnia 2019 r. Agencja – w ramach realizacji swoich zadań w zakresie monitorowania – przedkłada sprawozdanie na temat warunków określonych w umowach dotyczących standardowych produktów z zakresu zdolności ciągłej, uwzględniając ich wpływ na efektywne wykorzystanie sieci oraz integrację unijnych rynków gazu. W swojej ocenie Agencja jest wspierana przez właściwe krajowe organy regulacyjne i odpowiednich operatorów systemów przesyłowych.

Artykuł 39

Uchylenie

Rozporządzenie (UE) nr 984/2013 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia rozumie się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 40

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 16 marca 2017 r.

W imieniu Komisji

Jean-Claude JUNCKER

Przewodniczący

(1) Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 36.

(2) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 984/2013 z dnia 14 października 2013 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący mechanizmów alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu i uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 (Dz.U. L 273 z 15.10.2013, s. 5).

(3) Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/703 z dnia 30 kwietnia 2015 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący zasad interoperacyjności i wymiany danych (Dz.U. L 113 z 1.5.2015, s. 13).

(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylająca dyrektywę 2003/55/WE (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 94).

(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) No 713/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Agencję ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (Dz.U. L 211 z 14.8.2009, s. 1).

(6) Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/460 z dnia 16 marca 2017 r. ustanawiające kodeks sieci dotyczący zharmonizowanych struktur taryf przesyłowych dla gazu (zob. s. 29 niniejszego Dziennika Urzędowego).

(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 994/2010 z dnia 20 października 2010 r. w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylenia dyrektywy Rady 2004/67/WE (Dz.U. L 295 z 12.11.2010, s. 1).