30.6.2016   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 175/1

(1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 (4) oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (5) (zwane łącznie „nowymi ramami prawnymi”) są jednymi z ważniejszych aktów ustawodawczych w dziedzinie finansów przyjętych w następstwie kryzysu finansowego w odniesieniu do rynków papierów wartościowych, pośredników inwestycyjnych i systemów obrotu. Te nowe ramy prawne, które zastępują dyrektywę 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6), wzmacniają ustanowione w niej przepisy.

(2)

Nowe ramy prawne regulują wymogi mające zastosowanie do firm inwestycyjnych, rynków regulowanych, dostawców usług w zakresie udostępniania informacji oraz firm z państw trzecich świadczących usługi inwestycyjne lub prowadzące działalność inwestycyjną w Unii. Harmonizują one system limitów pozycji w towarowych instrumentach pochodnych w celu poprawy przejrzystości, wspierania prawidłowej wyceny i zapobiegania nadużyciom na rynku. Wprowadzają one również zasady dotyczące handlu algorytmicznego o wysokiej częstotliwości i ulepszają nadzór nad rynkami finansowymi poprzez harmonizację kar administracyjnych. W oparciu o obecnie obowiązujące zasady nowe ramy prawne zwiększają również ochronę inwestorów poprzez wprowadzenie surowych wymogów organizacyjnych oraz wymogów w zakresie prowadzenia działalności. Nowe przepisy mają być stosowane od dnia 3 stycznia 2017 r.

(3)

Nowe ramy prawne nakładają na systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje wymóg przekazywania właściwym organom danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych, które w jednolity sposób opisują cechy każdego instrumentu finansowego, do którego ma zastosowanie dyrektywa 2014/65/UE. Dane te są również wykorzystywane do innych celów, na przykład do obliczania progów przejrzystości i płynności oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych.

(4)

W celu efektywnego i zharmonizowanego gromadzenia danych Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych („EUNGiPW”) wspólnie z właściwymi organami krajowymi tworzą nową infrastrukturę, system danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych (ang. Financial Instruments Reference Data System – FIRDS), do celów gromadzenia danych. FIRDS obejmie szeroką gamę instrumentów finansowych wchodzących w zakres rozporządzenia (UE) nr 600/2014 i powiąże ze sobą strumienie danych pochodzące z EUNGiPW, właściwych organów krajowych i systemów obrotu w całej Unii. Zdecydowaną większość nowych systemów informatycznych stanowiących podstawę FIRDS trzeba będzie dopiero stworzyć w oparciu o nowe parametry.

(5)

Ze względu na złożoność nowych ram prawnych i konieczność przyjęcia bardzo dużej liczby aktów delegowanych i wykonawczych datę rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 600/2014 odroczono o 30 miesięcy od daty wejścia w życie. Mimo tego wyjątkowo długiego okresu zainteresowane strony, takie jak platformy obrotu, właściwe organy krajowe i EUNGiPW, nie są w stanie zapewnić gotowości i operacyjności niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych w terminie do dnia 3 stycznia 2017 r. Jest to spowodowane ilością i złożonością danych, które muszą zostać zgromadzone i przetworzone po to, by nowe ramy prawne mogły zacząć działać, w szczególności w kwestiach zgłaszania transakcji, wyliczeń związanych z przejrzystością oraz sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych.

(6)

Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych wpływałby na nowe ramy prawne. Bez danych nie byłoby możliwe precyzyjne określenie instrumentów finansowych wchodzących w zakres nowych ram prawnych. Ponadto nie byłoby możliwe dostosowanie zasad przejrzystości przedtransakcyjnej i posttransakcyjnej, aby ustalić, które instrumenty są płynne oraz kiedy należy przyznać zwolnienie z publikacji lub jej odroczenie.

(7)

W przypadku braku niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych systemy obrotu i firmy inwestycyjne nie byłyby w stanie zgłaszać właściwym organom przeprowadzonych transakcji. Bez sprawozdań dotyczących pozycji w towarowych instrumentach pochodnych trudno byłoby wyegzekwować limity pozycji w odniesieniu do takich towarowych instrumentów pochodnych. Brak sprawozdań dotyczących pozycji ograniczyłby możliwość skutecznego wykrywania przypadków naruszenia limitów pozycji. Wiele wymogów w odniesieniu do handlu algorytmicznego również jest zależnych od danych.

(8)

Brak niezbędnej infrastruktury służącej do gromadzenia danych również utrudniłby firmom inwestycyjnym stosowanie zasad jak najlepszego wykonania zleceń. Systemy obrotu i podmioty systematycznie internalizujące transakcje nie byłyby w stanie publikować danych dotyczących jakości realizacji transakcji w tych systemach. Firmy inwestycyjne nie otrzymałyby ważnych danych dotyczących wykonania zleceń, które pomagają im określić najlepszy sposób wykonania zlecenia od danego klienta.

(9)

Aby zagwarantować pewność prawa i w celu uniknięcia potencjalnych zakłóceń rynku, konieczne i uzasadnione jest podjęcie pilnych działań w celu odroczenia rozpoczęcia stosowania nowych ram prawnych w całości, w tym wszystkich przyjętych na ich mocy aktów delegowanych i wykonawczych.

(10)

Proces wdrażania infrastruktury służącej do gromadzenia danych obejmuje pięć etapów: wymogi dotyczące prowadzenia działalności, specyfikacje, opracowanie, testowanie i zastosowanie. Według szacunków EUNGiPW etapy te zostaną zakończone do stycznia 2018 r., pod warunkiem że do czerwca 2016 r. osiągnięta zostanie pewność prawa w odniesieniu do ostatecznych wymogów w ramach odpowiednich regulacyjnych standardów technicznych.

(11)

W świetle wyjątkowych okoliczności i w celu umożliwienia EUNGiPW, właściwym organom krajowym i zainteresowanym stronom zakończenia operacyjnego wdrażania należy odroczyć datę rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 600/2014 o 12 miesięcy, do dnia 3 stycznia 2018 r. Należy odpowiednio odroczyć sprawozdania i przeglądy.

(12)

Firmy inwestycyjne często realizują – na własny rachunek lub w imieniu klientów – transakcje na instrumentach pochodnych i innych instrumentach finansowych lub aktywach finansowych, które obejmują szereg wzajemnie powiązanych i zależnych transakcji. Takie transakcje pakietowe umożliwiają firmom inwestycyjnym i ich klientom lepsze zarządzanie ponoszonymi przez nich ryzykami, gdyż cena każdego komponentu transakcji pakietowej odzwierciedla ogólny profil ryzyka pakietu, a nie bieżącą cenę rynkową każdego komponentu. Transakcje pakietowe mogą przybierać różne formy, takie jak zamiana na aktywa fizyczne, strategie handlowe realizowane w systemach obrotu lub zindywidualizowane transakcje pakietowe, dlatego też przy kalibrowaniu mającego zastosowanie systemu przejrzystości należy uwzględnić te specyficzne cechy. W związku z tym właściwe jest określenie na potrzeby rozporządzenia (UE) nr 600/2014 szczególnych okoliczności, w jakich wymogi przejrzystości przedtransakcyjnej nie powinny mieć zastosowania do zleceń dotyczących takich transakcji pakietowych ani do żadnego z indywidualnych komponentów takich zleceń.

(13)

Skuteczne i właściwe wydaje się powierzenie EUNGiPW, jako organowi dysponującemu wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej, zadania opracowania – celem przedłożenia Komisji – projektu regulacyjnych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji o charakterze politycznym, w odniesieniu do metodyki na potrzeby wskazywania zleceń pakietowych, na które jest płynny rynek. Komisja powinna przyjąć ten projekt regulacyjnych standardów technicznych w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (7).

(14)

Uznaje się, że transakcje finansowane z użyciem papierów wartościowych, zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2365 (8), nie prowadzą do ustalania poziomu cen rynkowych na podstawie czynników podaży i popytu i że byłoby stosowne, aby przepisy tytułu II i tytułu III rozporządzenia (UE) nr 600/2014 nie miały zastosowania do tych transakcji.

(15)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 (9) ustanawia wymogi dotyczące gromadzenia danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych. Dane te, gromadzone za pomocą FIRDS, wykorzystuje się do określenia instrumentów finansowych, które wchodzą w zakres rozporządzenia (UE) nr 596/2014. Rozporządzenie (UE) nr 596/2014 r. jest stosowane od dnia 3 lipca 2016 r. Niemniej jednak FIRDS nie uzyska pełnej gotowości do działania przed styczniem 2018 r. W związku z tym należy odroczyć datę rozpoczęcia stosowania art. 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia (UE) nr 596/2014 do dnia 3 stycznia 2018 r.

(16)

Rozporządzenie (UE) nr 596/2014 zawiera odesłanie do daty rozpoczęcia stosowania nowych ram prawnych. Aby zapewnić, by odesłania w rozporządzeniu (UE) nr 596/2014 do zorganizowanych platform obrotu, rynków rozwoju MŚP, uprawnień do emisji lub produktów sprzedawanych na aukcji na podstawie uprawnień do emisji nie miały zastosowania do dnia rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 600/2014 i dyrektywy 2014/65/UE, należy dostosować art. 39 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 596/2014, zgodnie z którym odesłania te odczytuje się jako odesłania do dyrektywy 2004/39/WE, uwzględniając odroczenie terminu rozpoczęcia stosowania tych aktów.

(17)

Rozrachunek transakcji na papierach wartościowych jest blisko związany z obrotem papierami wartościowymi. W związku z tym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 (10) znajdują się odesłania do daty rozpoczęcia stosowania nowych ram prawnych. Przed tą datą odesłania do rozporządzenia (UE) nr 600/2014 i dyrektywy 2014/65/UE powinny być odczytywane jako odesłania do dyrektywy 2004/39/WE. Ponadto w rozporządzeniu (UE) nr 909/2014 utworzono przejściowy system stosowania zasad dyscypliny rozrachunku wobec wielostronnych platform obrotu (MTF) ubiegających się o rejestrację jako rynki rozwoju MŚP zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE.

(18)

Aby zapewnić, by odesłanie do dyrektywy 2004/39/WE w rozporządzeniu (UE) nr 909/2014 obowiązywało do odroczonej daty rozpoczęcia stosowania nowych ram prawnych, oraz aby zostały utrzymane przepisy przejściowe dotyczące MTF ubiegających się o rejestrację jako rynki rozwoju MŚP na podstawie rozporządzenia (UE) nr 909/2014, dzięki czemu MTF będą miały wystarczającą ilość czasu na ubieganie się o taką rejestrację na podstawie dyrektywy 2014/65/UE, należy zmienić rozporządzenie (UE) nr 909/2014.

(19)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenia (UE) nr 600/2014, (UE) nr 596/2014 i (UE) nr 909/2014,

1)

w art. 1 dodaje się następujący ustęp:

„5a.   Przepisy tytułu II i tytułu III niniejszego rozporządzenia nie mają zastosowania do transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych, zgodnie z definicją w art. 3 pkt 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2365 (*).

(*)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2365 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie przejrzystości transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych i ponownego wykorzystania oraz zmiany rozporządzenia (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 1).”;"

2)

w art. 2 ust. 1 dodaje się następujące punkty:

3)

w art. 4 ust. 7 datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”, a datę „3 stycznia 2019 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2020 r.”;

4)

w art. 5 ust. 8 datę „3 stycznia 2016 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2017 r.”;

5)

w art. 8 ust. 1 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:

„Operatorzy rynku oraz firmy inwestycyjne prowadzące system obrotu podają do publicznej wiadomości bieżące ceny kupna i sprzedaży oraz poziom zainteresowania zawarciem transakcji po tych cenach, ogłaszanych za pośrednictwem ich systemów dla obligacji, strukturyzowanych produktów finansowych, uprawnień do emisji, instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu w danym systemie obrotu oraz zleceń pakietowych.”;

6)

w art. 9 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

7)

w art. 18 dodaje się następujący ustęp:

„11.   W odniesieniu do zlecenia pakietowego i bez uszczerbku dla ust. 2, obowiązki wynikające z niniejszego artykułu mają zastosowanie wyłącznie do zlecenia pakietowego jako całości, a nie do każdego z komponentów zlecenia pakietowego z osobna.”;

8)

w art. 19 ust. 1 datę „3 stycznia 2019 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2020 r.”;

9)

w art. 26 ust. 10 datę „3 stycznia 2019 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2020 r.”;

10)

w art. 35 ust. 5 datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”, a datę „3 lipca 2019 r.” zastępuje się datą „3 lipca 2020 r.”;

11)

w art. 37 ust. 2 datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”;

12)

w art. 52 wprowadza się następujące zmiany:

13)

w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy datę „3 lipca 2019 r.” zastępuje się datą „3 lipca 2020 r.”;

14)

w art. 55 wprowadza się następujące zmiany:

a)

ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.   Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 3 lipca 2016 r., z następującymi wyjątkami:

b)

w ust. 4 akapit pierwszy datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”;

c)

w ust. 4 akapit drugi datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”.

a)

w ust. 5 akapit drugi lit. b) datę „13 czerwca 2017 r.” zastępuje się datą „13 czerwca 2018 r.”;

b)

ust. 7 datę „3 stycznia 2017 r.” zastępuje się datą „3 stycznia 2018 r.”.