8.9.2015   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 234/19

(1)

Choroba guzowatej skóry bydła jest chorobą wirusową bydła przenoszoną przede wszystkim przez wektory, która powoduje poważne straty i może szybko się rozprzestrzeniać w szczególności poprzez przemieszczanie podatnych na chorobę zwierząt żywych oraz handel tymi zwierzętami oraz uzyskanymi z nich produktami. Choroba nie jest istotna z punktu widzenia zdrowia publicznego, ponieważ wirus choroby guzowatej skóry bydła nie przenosi się na człowieka.

(2)

Dyrektywa Rady 92/119/EWG (4) określa ogólne środki zwalczania niektórych chorób zwierzęcych, w tym choroby guzowatej skóry bydła. Uwzględnia ona środki, które należy podjąć w przypadku podejrzenia i potwierdzenia wystąpienia w gospodarstwie choroby guzowatej skóry bydła, środki w obszarach objętych ograniczeniami oraz inne dodatkowe środki zwalczania choroby.

(3)

W dniu 20 sierpnia 2015 r. władze greckie powiadomiły Komisję o wystąpieniu dwóch ognisk choroby guzowatej skóry bydła w gospodarstwach, w których utrzymuje się ok. 200 sztuk bydła, w Feres w jednostce regionalnej Ewros w Grecji. Są to pierwsze przypadki choroby guzowatej skóry bydła w Unii.

(4)

Grecja zastosowała środki w ramach dyrektywy 92/119/EWG, w szczególności utworzyła obszary zapowietrzone i zagrożone wokół ognisk choroby zgodnie z art. 10 tej dyrektywy.

(5)

Należy kontrolować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa choroby guzowatej skóry bydła na inne obszary Grecji i do innych państw członkowskich, zwłaszcza poprzez handel żywym bydłem i ich materiałem biologicznym, przemieszczanie niektórych dzikich przeżuwaczy oraz wprowadzanie do obrotu niektórych produktów pochodzących od bydła.

(6)

W celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się wirusa do innych części Grecji oraz do innych państw członkowskich i państw trzecich Komisja przyjęła decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2015/1423 (5) określającą tymczasowe środki ochronne oraz zakazującą przemieszczania i wysyłki bydła oraz nasienia bydła, a także wprowadzania do obrotu niektórych produktów zwierzęcych z jednostki regionalnej Ewros.

(7)

Po otrzymaniu kolejnych informacji na temat sytuacji epidemiologicznej w Grecji możliwe jest uzupełnienie tych środków poprzez zastosowanie środków ograniczających ryzyko.

(8)

Definicje stosowane do celów niniejszej decyzji to definicje przewidziane w obowiązujących przepisach, a w szczególności w art. 2 dyrektywy 92/119/EWG, art. 2 dyrektywy Rady 64/432/EWG (6) i art. 2 dyrektywy Rady 92/65/EWG (7). Jednakże niektóre szczególne terminy stworzono specjalnie na potrzeby ich użycia w niniejszej decyzji, należy je zatem odpowiednio zdefiniować.

(9)

Konieczne jest określenie części terytorium Grecji, która jest uznawana za wolną od choroby guzowatej skóry bydła i nie podlega ograniczeniom na mocy dyrektywy 92/119/EWG i niniejszej decyzji. Należy zatem określić w załączniku obszar objęty ograniczeniami, biorąc pod uwagę stopień ryzyka rozprzestrzenienia się choroby. Granice geograficzne takiej strefy powinny być oparte na ryzyku i na wynikach śledzenia ewentualnych kontaktów z zakażonym gospodarstwem, ewentualną rolą wektorów i możliwością wdrożenia wystarczającej kontroli nad przemieszczaniem zwierząt i produktów. Strefa taka powinna obejmować obszary zapowietrzone i zagrożone określone w dyrektywie 92/119/EWG. Na podstawie informacji przekazanych przez władze greckie całe terytorium jednostki regionalnej Ewros w Grecji powinno zostać uznane za obszar objęty ograniczeniami.

(10)

Należy również przewidzieć pewne ograniczenia dotyczące wysyłki z obszaru objętego ograniczeniami zwierząt z podatnych gatunków oraz ich materiału biologicznego, jak również ograniczenia dotyczące wprowadzania do obrotu niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego oraz produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z tego obszaru.

(11)

W przypadku wystąpienia ogniska choroby guzowatej skóry bydła art. 19 dyrektywy 92/119/EWG przewiduje możliwość stosowania szczepień przeciwko tej chorobie. Szczepienia przeciwko chorobie guzowatej skóry bydła w Grecji są obecnie zakazane. Jednakże Grecja zasygnalizowała zamiar przeprowadzenia szczepień interwencyjnych przeciwko chorobie guzowatej skóry bydła. Ryzyko rozprzestrzeniania się choroby za pośrednictwem zwierząt szczepionych i produktów od nich pochodzących jest inne niż w przypadku zwierząt nieszczepionych. Ryzyko to należy zatem wziąć pod uwagę odrębnie i nie jest ono przedmiotem niniejszej decyzji.

(12)

Różne produkty wiążą się z różnym poziomem ryzyka rozprzestrzenienia się choroby guzowatej skóry bydła. Zgodnie z opinią naukową Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w sprawie choroby guzowatej skóry bydła (8) przemieszczanie żywego bydła, nasienia bydła oraz surowych skór i skórek z zakażonego bydła stwarza większe ryzyko pod względem narażenia i konsekwencji niż inne produkty, takie jak mleko i przetwory mleczne, wyprawione skóry i skórki lub świeże mięso, surowe wyroby mięsne i produkty mięsne pochodzące od bydła, ponieważ w przypadku tych produktów brak jest naukowych i doświadczalnych dowodów dotyczących ich roli w przenoszeniu choroby. Środki w niniejszej decyzji muszą zatem być wyważone i proporcjonalne do ryzyka.

(13)

Przemieszczanie żywego bydła z jednostki regionalnej Ewros powinno w dalszym ciągu być zakazane w celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się choroby. Zgodnie z opinią naukową EFSA w sprawie choroby guzowatej skóry bydła i zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE) dzika fauna, tj. niektóre dzikie przeżuwacze egzotyczne, może potencjalnie odgrywać rolę w przenoszeniu choroby, w szczególności w Afryce, gdzie choroba ma charakter endemiczny. Niektóre środki zapobiegawcze powinny zatem mieć zastosowanie także do dzikich przeżuwaczy. Wobec braku bardziej szczegółowych przepisów w prawodawstwie Unii należy skorzystać do tego celu z odpowiednich norm międzynarodowych dotyczących takiego przemieszczania zawartych w Kodeksie zdrowia zwierząt lądowych OIE (9).

(14)

Zważywszy, że Grecja zwróciła się o zwolnienie z zakazu wysyłki bydła do natychmiastowego uboju z gospodarstw położonych w obszarze objętym ograniczeniami poza obszarami zapowietrzonymi i zagrożonymi i zwolnienie takie jest przewidziane w art. 11.11.5 Kodeksu zdrowia zwierząt lądowych OIE, należy zezwolić na wysyłanie takich przesyłek pod pewnymi warunkami.

(15)

Nie można również wykluczyć przenoszenia choroby za pośrednictwem nasienia i zarodków bydła. Należy zatem wprowadzić pewne środki ochronne w odniesieniu do tych produktów. Wobec braku norm unijnych należy skorzystać w tym celu z opinii naukowej EFSA w sprawie choroby guzowatej skóry bydła i odpowiednich zaleceń w Kodeksie zdrowia zwierząt lądowych OIE.

(16)

Zgodnie z opinią naukową EFSA w sprawie choroby guzowatej skóry bydła przenoszenie wirusa choroby guzowatej skóry bydła za pośrednictwem nasienia (przez krycie naturalne lub sztuczne unasiennianie) zostało potwierdzone doświadczalnie i wirus choroby guzowatej skóry bydła został wyizolowany z nasienia doświadczalnie zakażonych byków. Należy zatem zakazać pobierania i wykorzystywania nasienia bydła pochodzącego z obszaru objętego ograniczeniami.

(17)

Zgodnie z art. 4.7.14 Kodeksu zdrowia zwierząt lądowych OIE choroba guzowatej skóry bydła jest przypisana zgodnie z podręcznikiem Międzynarodowego Towarzystwa Transferu Zarodków do chorób i czynników chorobotwórczych kategorii 4, czyli takich, dla których przeprowadzono lub prowadzi się badania, z których nie można wyciągnąć jeszcze ostatecznych wniosków co do poziomu ryzyka przenoszenia lub z których wynika, że ryzyko przeniesienia z transferem zarodka może nie być nieznaczne, nawet jeśli z zarodkami postępuje się we właściwy sposób zgodnie z podręcznikiem między pobraniem a transferem. Należy zatem zakazać pobierania i wykorzystywania zarodków bydła pochodzącego z obszaru objętego ograniczeniami.

(18)

Brak jest dowodów naukowych i doświadczalnych potwierdzających przenoszenie wirusa na podatne zwierzęta poprzez świeże mięso, surowe wyroby mięsne i produkty mięsne. Chociaż w opinii naukowej EFSA w sprawie choroby guzowatej skóry bydła potwierdzono, że wirus może przetrwać w mięsie przez nieokreślony czas, istniejący w Unii zakaz skarmiania przeżuwaczy białkami przeżuwaczy wyklucza możliwość mało prawdopodobnego przeniesienia ewentualnego wirusa drogą ustną. Aby uniknąć ryzyka rozprzestrzenienia się choroby, należy zezwolić na wprowadzanie do obrotu świeżego mięsa, surowych wyrobów mięsnych i produktów mięsnych uzyskiwanych z bydła pochodzącego z jednostki regionalnej Ewros jedynie w przypadku, gdy świeże mięso zostało uzyskane z bydła utrzymywanego w gospodarstwach wolnych od choroby, położonych w obszarze objętym ograniczeniami poza ustanowionymi obszarami zapowietrzonymi i zagrożonymi. Mięso takie powinno być wprowadzane do obrotu tylko na terytorium Grecji.

(19)

Ponadto można dopuścić pod pewnymi warunkami wysyłkę przesyłek świeżego mięsa, surowych wyrobów mięsnych i produktów mięsnych uzyskanych z takiego świeżego mięsa, uzyskanych ze zwierząt utrzymywanych poza obszarem objętym ograniczeniami i przetworzonych w zakładach położonych w obszarze objętym ograniczeniami poza obszarami zapowietrzonymi i zagrożonymi.

(20)

Siara, mleko i produkty mleczne stosowane jako pasza dla zwierząt mogą odgrywać ważną rolę w rozprzestrzenianiu się choroby, w szczególności gdy siara, mleko i produkty mleczne nie zostały poddane wystarczającej obróbce cieplnej lub zakwaszeniu w celu inaktywacji wirusa.

(21)

Grecja zwróciła się o zwolnienie z zakazu wysyłki pasteryzowanego mleka i produktów mlecznych przeznaczonych do spożycia przez ludzi z zakładów położonych w obszarze objętym ograniczeniami poza obszarami zapowietrzonymi i zagrożonymi. Zważywszy, że w opinii naukowej EFSA dotyczącej zagrożeń zdrowia zwierząt wynikających ze skarmiania zwierząt gotowymi przetworami mlecznymi bez dalszej obróbki (10) określono bardziej precyzyjnie niektóre metody obniżenia ryzyka rozprzestrzeniania się choroby guzowatej skóry bydła poprzez mleko i produkty mleczne, możliwe jest dopuszczenie pod pewnymi warunkami wysyłki przesyłek mleka i produktów mlecznych przeznaczonych do spożycia przez ludzi.

(22)

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 142/2011 (11) określa przepisy wykonawcze do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 (12), w tym wymogi dotyczące bezpiecznego przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych. W celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się choroby guzowatej skóry bydła należy zakazać wprowadzania do obrotu nieprzetworzonych produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego. Odniesienie do przetworzonych produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego w niniejszej decyzji należy odczytywać jako odniesienie do norm weterynaryjnych określonych w rozporządzeniu (UE) nr 142/2011.

(23)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji powinny zastąpić tymczasowe środki ochronne przeciwko chorobie guzowatej skóry bydła w Grecji określone w decyzji wykonawczej (UE) 2015/1423. Należy zatem uchylić tę decyzję.

(24)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

a)

„bydło” oznacza zwierzęta kopytne z gatunków Bos taurus, Bos indicus, Bison bison oraz Bubalus bubalis;

b)

„obszar objęty ograniczeniami” oznacza część terytorium państwa członkowskiego, wymienioną w załączniku do niniejszej decyzji, obejmującą obszar, na którym potwierdzono chorobę guzowatej skóry bydła oraz wszystkie obszary zapowietrzone i zagrożone określone zgodnie z art. 10 dyrektywy 92/119/EWG.

a)

bydło żywe i dzikie przeżuwacze utrzymywane w niewoli;

b)

nasienie, komórki jajowe i zarodki bydła.

a)

świeże mięso i surowe wyroby mięsne oraz produkty mięsne uzyskane z takiego świeżego mięsa;

b)

siara, mleko i produkty mleczne uzyskane z bydła;

c)

świeże skóry i skórki z bydła i dzikich przeżuwaczy, inne niż te, o których mowa w lit. d);

d)

nieprzetworzone produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego uzyskane z bydła i dzikich przeżuwaczy, chyba że są przeznaczone i kierowane do urzędowego nadzoru właściwego organu w celu ich usunięcia lub przetworzenia w zatwierdzonym zakładzie na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 na terytorium Grecji.

a)

zwierzęta przebywały od urodzenia lub przez ostatnie 28 dni w gospodarstwie, w którym nie zgłoszono oficjalnie żadnego przypadku choroby guzowatej skóry bydła w tym okresie;

b)

zwierzęta zostały poddane kontroli klinicznej podczas załadunku i nie wykazywały żadnych objawów klinicznych choroby guzowatej skóry bydła;

c)

zwierzęta są przewożone bezpośrednio do natychmiastowego uboju do rzeźni, bez postojów i rozładunków;

d)

rzeźnia została wyznaczona do uboju tych zwierząt przez właściwy organ;

e)

właściwy organ odpowiedzialny za rzeźnię musi zostać poinformowany przez organ właściwy dla wysyłki o zamiarze wysłania bydła oraz powiadamia organ właściwy dla wysyłki o przybyciu zwierząt;

f)

po przybyciu do rzeźni zwierzęta te są trzymane i poddawane ubojowi oddzielnie od innych zwierząt w czasie krótszym niż 36 godzin.

a)

środek transportu został odpowiednio oczyszczony i zdezynfekowany przed załadunkiem i po załadunku zwierząt zgodnie z art. 9;

b)

przed transportem i w czasie transportu zwierzęta chronione są przed atakami owadów będących wektorami.

a)

utrzymywanych w gospodarstwach położonych w obszarze objętym ograniczeniami, które nie podlegały ograniczeniom zgodnie z dyrektywą 92/119/EWG; lub

b)

poddanych ubojowi przed dniem 21 sierpnia 2015 r.

a)

utrzymywanych w gospodarstwach położonych w obszarze objętym ograniczeniami, które nie podlegały ograniczeniom zgodnie z dyrektywą 92/119/EWG; lub

b)

poddanych ubojowi przed dniem 21 sierpnia 2015 r.; lub

c)

utrzymywanych i poddanych ubojowi poza obszarem objętym ograniczeniami.

a)

ze znakiem jakości zdrowotnej dla świeżego mięsa określonym w sekcji I rozdział III w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (14);

b)

ze znakiem identyfikacyjnym dla surowych wyrobów mięsnych i produktów mięsnych składających się z wołowiny lub zawierających wołowinę, określonym w sekcji I w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (15).