22.5.2014   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 152/1

(1)

Komisja wykonała badanie przygotowawcze, w ramach którego przeanalizowano ekologiczne i ekonomiczne aspekty transformatorów. Badanie przeprowadzono przy udziale zainteresowanych stron z Unii, a wyniki badania zostały podane do wiadomości publicznej. Transformatory uznaje się za produkty związane z energią w rozumieniu art. 2 ust. 1 dyrektywy 2009/125/WE.

(2)

Badanie wykazało, że zużycie energii w fazie użytkowania jest najistotniejszym aspektem ekologicznym, który można rozwiązać poprzez projekt produktu. W produkcji transformatorów zużywa się znaczne ilości surowców (miedź, żelazo, żywica, aluminium), jednak mechanizmy rynkowe wydają się zapewniać odpowiednie wycofywanie z eksploatacji, a co za tym idzie, nie jest konieczne ustalanie powiązanych wymogów dotyczących ekoprojektu.

(3)

Wymogi dotyczące ekoprojektu określone w załączniku I mają zastosowanie do produktów wprowadzanych do obrotu lub oddawanych do eksploatacji niezależnie od miejsca ich instalacji. Wymogi te nie mogą być zatem uzależnione od zastosowania, do jakiego dany produkt jest wykorzystywany.

(4)

Zakupy transformatorów odbywają się zwykle w ramach umów ramowych. W tym kontekście zakup dotyczy aktu zawarcia z producentem umowy na dostawę danej liczby transformatorów. Umowę uznaje się za obowiązującą w dniu jej podpisania przez strony.

(5)

Niektóre kategorie transformatorów należy wyłączyć z zakresu niniejszego rozporządzenia ze względu na ich szczególną funkcję. Zużycie energii i potencjał w zakresie oszczędności dla takich transformatorów są marginalne w porównaniu z innymi transformatorami.

(6)

Ustępstwa regulacyjne są przyznawane ze względu na ograniczenia masy na potrzeby montowania transformatorów na słupach elektroenergetycznych. W celu uniknięcia niewłaściwego wykorzystania transformatorów wykonanych specjalnie do celów eksploatacji na słupach elektroenergetycznych transformatory takie należy zaopatrzyć w widoczne oznaczenie „Przeznaczony wyłącznie do eksploatacji na słupach energetycznych”, tak aby ułatwić działania krajowych organów nadzoru rynku.

(7)

Ustępstwa regulacyjne są przyznawane w odniesieniu do transformatorów wyposażonych w urządzenia posiadające funkcję regulacji napięcia w celu włączenia rozproszonego wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych do sieci dystrybucji. Takie ustępstwa powinny być stopniowo wycofywane w miarę doskonalenia tej nowej technologii i udostępniania norm pomiarowych w celu oddzielenia strat związanych z rdzeniem transformatora od strat związanych z urządzeniami realizującymi funkcje dodatkowe.

(8)

Przy ustanawianiu wymogów dotyczących ekoprojektu w zakresie zużycia energii/efektywności energetycznej transformatorów elektroenergetycznych średniej mocy oraz w zakresie efektywności energetycznej transformatorów elektroenergetycznych dużej mocy należy mieć na uwadze harmonizację wymogów dotyczących ekoprojektu dla tych urządzeń w całej Unii. Tego rodzaju wymogi przyczyniłyby się również do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i poprawy efektów działalności środowiskowej państw członkowskich.

(9)

Ustanowienie wymogów dotyczących ekoprojektu dla transformatorów elektroenergetycznych średniej i dużej mocy jest również konieczne w celu wzmożenia upowszechniania się na rynku technologii i rozwiązań projektowych służących poprawie ich zużycia energii/efektywności energetycznej. Łączne straty wszystkich zainstalowanych transformatorów w UE-27 w 2008 r. wyniosły 93,4 TWh. Potencjał opłacalnej ekonomicznie poprawy poprzez bardziej efektywny projekt oszacowano na około 16,2 TWh rocznie w 2025 r., co odpowiada 3,7 Mt emisji CO2.

(10)

Należy przewidzieć etapowe wejście w życie wymogów dotyczących ekoprojektu w celu zapewnienia producentom odpowiedniej ilości czasu na zmodyfikowanie projektów produktów. Terminy wdrożenia tych wymogów powinny zostać ustalone z uwzględnieniem wpływu na koszty ponoszone przez producentów, w szczególności przez małe i średnie przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym zapewnieniu terminowej realizacji celów polityki.

(11)

W celu zapewnienia skutecznego wdrożenia rozporządzenia zaleca się zdecydowanie, aby krajowe organy regulacyjne uwzględniały wpływ minimalnych wymogów w zakresie sprawności na wstępny koszt transformatora oraz dopuszczały instalację transformatorów o wyższej sprawności, niż określono w rozporządzeniu, zawsze kiedy jest to uzasadnione ekonomicznie w kontekście całego cyklu życia produktów, z uwzględnieniem odpowiedniej oceny redukcji strat.

(12)

Aby ułatwić przeprowadzanie kontroli zgodności, należy wymagać od producentów przedstawiania informacji w dokumentacji technicznej określonej w załącznikach IV i V do dyrektywy 2009/125/WE.

(13)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu ustanowionego na mocy art. 19 ust. 1 dyrektywy 2009/125/WE,

—

przekładniki zaprojektowane specjalnie w celu zasilania przyrządów pomiarowych, mierników, przekaźników i innych podobnych urządzeń,

—

transformatory z uzwojeniami niskiego napięcia zaprojektowane specjalnie do zastosowania z prostownikami dostarczającymi prądu stałego,

—

transformatory zaprojektowane specjalnie do celów bezpośredniego podłączenia do pieca,

—

transformatory zaprojektowane specjalnie na potrzeby zastosowań morskich oraz zastosowań dotyczących morskich urządzeń pływających,

—

transformatory zaprojektowane specjalnie na potrzeby systemów awaryjnych,

—

transformatory i autotransformatory zaprojektowane specjalnie na potrzeby kolejowych systemów zasilania trakcji elektrycznej,

—

transformatory uziemiające, tzn. trójfazowe transformatory przeznaczone do celów uzyskania punktu zerowego na potrzeby uziemienia systemu,

—

transformatory trakcyjne montowane na taborze, tzn. transformatory podłączone do sieci trakcyjnej zasilanej prądem stałym lub przemiennym, bezpośrednio lub za pośrednictwem przetwornika, wykorzystywane w stałych instalacjach do zastosowań kolejowych,

—

transformatory rozruchowe zaprojektowane specjalnie na potrzeby uruchamiania trójfazowego silnika indukcyjnego, tak aby wyeliminować spadki napięcia zasilania,

—

transformatory probiercze zaprojektowane specjalnie do stosowania w obwodzie w celu uzyskania określonego napięcia lub prądu na potrzeby badań urządzeń elektrycznych,

—

transformatory spawalnicze zaprojektowane specjalnie do stosowania w urządzeniach do spawania łukiem elektrycznym lub do spawania oporowego,

—

transformatory zaprojektowane specjalnie do zastosowań przeciwwybuchowych i w kopalniach pod ziemią (2),

—

transformatory zaprojektowane specjalnie do zastosowań głębinowych (podwodnych),

—

transformatory sprzęgające sieci SN/SN o mocy do 5 MVA,

—

transformatory elektroenergetyczne dużej mocy, w przypadku gdy wykazano, że dla danego zastosowania nie są dostępne wykonalne pod względem technicznym alternatywne rozwiązania w celu osiągnięcia minimalnej sprawności wymaganej przepisami niniejszego rozporządzenia,

—

transformatory będące identycznymi zamiennikami w tej samej lokalizacji/instalacji fizycznej istniejących transformatorów dużej mocy, w przypadku gdy zamiana taka nie jest możliwa bez poniesienia nieproporcjonalnych kosztów związanych z transportem lub instalacją,

1)

„transformator elektroenergetyczny” oznacza urządzenie statyczne o co najmniej dwóch uzwojeniach, które na zasadzie indukcji elektromagnetycznej przetwarza układ napięć i prądów przemiennych na układ napięć i prądów przemiennych o innych na ogół wartościach, lecz o tej samej częstotliwości, na potrzeby przesyłu;

2)

„transformator elektroenergetyczny małej mocy” oznacza transformator elektroenergetyczny, którego najwyższe napięcie do uzwojenia nie przekracza 1,1 kV;

3)

„transformator elektroenergetyczny średniej mocy” oznacza transformator elektroenergetyczny o napięciu najwyższym wyższym niż 1,1 kV, ale nieprzekraczającym 36 kV i mocy znamionowej nie mniejszej niż 5 kVA, ale niższej niż 40 MVA;

4)

„transformator elektroenergetyczny dużej mocy” oznacza transformator elektroenergetyczny o najwyższym napięciu do urządzeń przekraczającym 36 kV i mocy znamionowej wynoszącej co najmniej 5 kVA lub mocy znamionowej nieprzekraczającej 40 MVA bez względu na najwyższe napięcie do urządzeń;

5)

„transformator olejowy” oznacza transformator elektroenergetyczny, którego obwód magnetyczny i uzwojenia są zanurzone w cieczy izolacyjnej;

6)

„transformator suchy” oznacza transformator elektroenergetyczny, którego obwód magnetyczny i uzwojenia nie są zanurzone w cieczy izolacyjnej;

7)

„transformator nasłupowy średniej mocy” oznacza transformator elektroenergetyczny o mocy znamionowej nieprzekraczającej 315 kVA w wykonaniu do eksploatacji na wolnym powietrzu i przeznaczony do montażu na elementach wsporczych napowietrznych linii elektroenergetycznych;

8)

„transformator rozdzielczy z regulacją napięcia” oznacza transformator elektroenergetyczny średniej mocy wyposażony w dodatkowe elementy umieszczone wewnątrz lub na zewnątrz obudowy transformatora, do automatycznego regulowania pod obciążeniem napięcia na wejściu lub na wyjściu transformatora;

9)

„uzwojenie” oznacza zespół zwojów tworzących obwód elektryczny związany z jednym z napięć, dla których został przewidziany transformator;

10)

„napięcie znamionowe uzwojenia” (Ur) oznacza napięcie, które ma być przyłożone lub które ma zostać wytworzone w stanie bez obciążenia pomiędzy końcówkami nieobciążonego uzwojenia lub uzwojenia podłączonego do odczepu znamionowego;

11)

„uzwojenie górnego napięcia” oznacza uzwojenie o najwyższym napięciu znamionowym;

12)

„najwyższe napięcie do urządzenia” (Um) mające zastosowanie do uzwojenia transformatora oznacza najwyższą wartość skutecznego napięcia międzyfazowego w układzie trójfazowym, dla której zaprojektowano uzwojenie transformatora pod względem izolacji;

13)

„moc znamionowa” (Sr) oznacza umowną wartość mocy pozornej przypisaną danemu uzwojeniu, która, wraz z napięciem znamionowym tego uzwojenia, określa jego prąd znamionowy;

14)

„straty obciążeniowe” (Pk) oznaczają moc czynną pobieraną przy znamionowej częstotliwości oraz temperaturze odniesienia i związaną z jedną parą uzwojeń, wtedy gdy przez zaciski liniowe jednego uzwojenia płynie prąd znamionowy (prąd odczepowy), a zaciski drugiego uzwojenia są zwarte na odczepach znamionowych, a zaciski dalszych uzwojeń, jeśli istnieją, pozostają rozwarte;

15)

„straty stanu jałowego” (Po) oznaczają moc czynną pobieraną przez transformator przy doprowadzeniu napięcia o znamionowej częstotliwości przy rozwartym obwodzie wtórnym; Doprowadzone napięcie oznacza napięcie znamionowe, a w przypadku gdy uzwojenie, do którego doprowadzono napięcie jest wyposażone w odczep, jest ono podłączone do odczepu znamionowego;

16)

„wskaźnik maksymalnej sprawności” (PEI) oznacza maksymalną wartość stosunku przenoszonej przez transformator mocy pozornej pomniejszonej o straty w transformatorze do znamionowej mocy pozornej transformatora.

—

możliwość ustalenia minimalnych wartości wskaźnika maksymalnej sprawności dla wszystkich transformatorów elektroenergetycznych średniej mocy, w tym transformatorów o mocy znamionowej poniżej 3 150 kVA,

—

możliwość oddzielenia strat związanych z transformatorem właściwym od strat związanych z innymi elementami realizującymi funkcje regulacji napięcia, jeżeli zachodzi taka sytuacja,

—

odpowiedniość ustanowienia minimalnych wymogów eksploatacyjnych dla elektroenergetycznych transformatorów jednofazowych, a także dla transformatorów elektroenergetycznych małej mocy,

—

czy ustępstwa dla transformatorów nasłupowych i specjalnych kombinacji napięć uzwojeń dla transformatorów elektroenergetycznych średniej mocy są nadal właściwe,

—

możliwość uwzględnienia oddziaływania na środowisko w innym zakresie niż tylko zużycie energii w fazie użytkowania.