w sprawie podpisania w imieniu Wspólnoty Europejskiej protokołów do konwencji alpejskiej: Protokołu w sprawie ochrony gleby, Protokołu w sprawie energii i Protokołu w sprawie turystyki

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1 w związku z art. 300 ust. 2 akapit pierwszy zdanie pierwsze,

Niniejszym zatwierdza się w imieniu Wspólnoty podpisanie następujących protokołów do konwencji alpejskiej sporządzonej w Salzburgu dnia 7 listopada 1991 r.: Protokołu w sprawie ochrony gleby, Protokołu w sprawie energii i Protokołu w sprawie turystyki, z zastrzeżeniem zawarcia powyższych protokołów.

Przewodniczący Rady zostaje niniejszym upoważniony do wyznaczenia osoby lub osób uprawnionych do podpisania w imieniu Wspólnoty protokołów, o których mowa w art. 1, z zastrzeżeniem ich zawarcia, oraz uprawnionych do złożenia deklaracji.

Sporządzono w Brukseli, dnia 2 grudnia 2005 r.

W imieniu Rady

M. BECKETT

Przewodniczący

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej dotycząca art. 12 ust. 3 Protokołu w sprawie ochrony gleby do konwencji alpejskiej

Wspólnota Europejska podkreśla, że art. 12 ust. 3 Protokołu w sprawie ochrony gleby należy interpretować zgodnie z istniejącym prawodawstwem WE, w szczególności z dyrektywą Rady 86/278/EWG z dnia 12 czerwca 1986 roku w sprawie ochrony środowiska, a szczególnie gleb, przy stosowaniu osadów ściekowych w rolnictwie (1). Wspólnota Europejska jest zdania, że osady ściekowe mogą mieć korzystne właściwości agronomiczne i dlatego mogą być stosowane w rolnictwie, pod warunkiem iż stosowane są w sposób właściwy. Stosowanie osadów ściekowych nie może prowadzić do obniżenia jakości gleby i produktów rolnych, zgodnie z motywem 7 wspomnianej dyrektywy, ani wywoływać szkodliwych skutków u ludzi (bezpośrednich lub pośrednich konsekwencji dla zdrowia ludzi), zwierząt, roślin i w środowisku, zgodnie z motywem 5 i art. 1 tej dyrektywy. Osady ściekowe mogą być stosowane w przypadkach, w których jest to korzystne dla gleby lub ma korzystne właściwości odżywcze dla upraw i roślin.

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej dotycząca art. 17 ust. 2 Protokołu w sprawie ochrony gleby do konwencji alpejskiej

Artykuł 17 ust. 2 Protokołu w sprawie ochrony gleby należy interpretować zgodnie z prawodawstwem WE oraz w taki sposób, aby zapewnić opracowanie i wdrażanie planów gospodarowania odpadami obejmującego obróbkę wstępną, obróbkę właściwą i unieszkodliwianie odpadów i pozostałości w celu uniknięcia skażenia gleby oraz aby zapewnić zgodność nie tylko z wymogami dotyczącymi środowiska, lecz także zdrowia ludzi.

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej dotycząca art. 19 ust. 2 i art. 21 ust. 2 Protokołu w sprawie ochrony gleby do konwencji alpejskiej

W odniesieniu do art. 19 ust. 2 i art. 21 ust. 2 Protokołu w sprawie ochrony gleby wspólny system obserwacji powinien być zgodny w odpowiednich przypadkach z Globalnym Systemem Systemów Obserwacji Ziemi (GEOSS) oraz powinien brać pod uwagę bazę danych utworzoną przez Państwa Członkowskie zgodnie z prawodawstwem WE dotyczącym monitorowania, zbierania danych i metadanych.

Deklaracja o zastrzeżeniu Wspólnoty Europejskiej dotycząca art. 9 Protokołu w sprawie energii do konwencji alpejskiej

Artykuł 9 Protokołu w sprawie energii odnosi się do kwestii energii atomowej. W przypadku Wspólnoty Europejskiej wymogi określone w art. 9 zawarte są w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom). Jedyną podstawę decyzji, na mocy której ratyfikowano konwencję alpejską, stanowi Traktat WE, a nie Traktat Euratom. Decyzja upoważniająca do podpisania protokołu będzie miała tę samą podstawę prawną. Tym samym Wspólnota Europejska nie będzie związana art. 9 Protokołu w sprawie energii po jego wejściu w życie w odniesieniu do Wspólnoty.

ZGODNIE ze swymi zadaniami wynikającymi z Konwencji w sprawie ochrony Alp (konwencji alpejskiej) z dnia 7 listopada 1991 r., mającymi na celu zapewnienie globalnej polityki ochrony oraz trwałego rozwoju obszaru alpejskiego,

WYPEŁNIAJĄC zobowiązania określone w art. 2 ust. 2 i 3 konwencji alpejskiej,

DĄŻĄC do ilościowego i jakościowego zmniejszenia niszczenia gleby, w szczególności poprzez stosowanie metod produkcji rolnej i leśnej, które nie szkodzą glebie, poprzez oszczędne ich stosowanie, hamowanie erozji, jak również ograniczenie nieprzepuszczalności gleby,

UZNAJĄC, że ochrona gruntów w Alpach, trwałe zarządzanie nimi oraz odbudowanie ich funkcji naturalnych w miejscach zniszczonych leżą w interesie ogólnym,

UZNAJĄC, że Alpy, jako jeden z największych ciągłych obszarów naturalnych w Europie, są różnorodne pod względem ekologicznym i że należy dbać o to, by ich wyjątkowo wrażliwe ekosystemy mogły nadal funkcjonować,

PRZEKONANI, że miejscowa ludność powinna być w stanie określić swój własny projekt rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego oraz uczestniczyć w jego realizacji w istniejących ramach instytucjonalnych,

ŚWIADOMI, że z jednej strony, obszar alpejski stanowi środowisko gospodarcze i życiowe dla ludności miejscowej oraz teren rekreacji dla mieszkańców innych regionów oraz że z drugiej strony, zachowanie funkcji gleby może być zagrożone z uwagi na rozmaite wymogi użytkowania skumulowane w ograniczonym obszarze alpejskim oraz że z tej przyczyny trzeba pogodzić interes ekonomiczny z wymogami ekologicznymi,

UZNAJĄC, że gleba zajmuje miejsce szczególne wewnątrz ekosystemów, że jej odtworzenie, jak również regeneracja gleb zniszczonych następują bardzo powoli, że z powodu odrębności topograficznych obszaru alpejskiego erozja gleby mogłaby się nasilić oraz że z jednej strony, gleba stanowi zbiornik substancji zanieczyszczających środowisko a z drugiej strony, z zanieczyszczonej gleby mogą przenosić się substancje zanieczyszczające środowisko do sąsiednich ekosystemów, co może stwarzać zagrożenie dla człowieka, zwierząt i roślin,

ŚWIADOMI, że użytkowanie gleby, w szczególności wynikające z urbanizacji, rozwoju przemysłu i rzemiosła, infrastruktury, eksploatacji złóż, turystyki, rolnictwa i gospodarki leśnej oraz z transportu może prowadzić do jakościowego i ilościowego niszczenia gleby i że w związku z tym należałoby zaproponować, w celu jej ochrony, właściwe i zintegrowane środki zapobiegawcze, jak również ograniczające i naprawiające szkody,

MAJĄC NA UWADZE, że ochrona gleby w istotny sposób wpływa na inne polityki w obszarze alpejskim i że powinna ona w związku z tym być dostosowana do innych dziedzin i sektorów,

PRZEKONANI, że niektóre problemy mogą być rozwiązane tylko w ramach transgranicznych i że wymagają one ze strony państw alpejskich przyjęcia wspólnych środków, które powinny zostać wprowadzone w życie przez Państwa Sygnatariuszy w zależności od istniejących możliwości,

1. Niniejszy Protokół służy wprowadzeniu w życie zobowiązań podjętych przez Umawiające się Strony konwencji alpejskiej w zakresie ochrony gleby.

należy zachować w sposób trwały we wszystkich jej częściach składowych. Przede wszystkim funkcje ekologiczne gleby powinny być długoterminowo zapewnione i chronione jakościowo i ilościowo, jako podstawowy element ekosystemów. Należy wspierać przywracanie zniszczonej glebie jej naturalnych właściwości.

3. Celem środków, jakie należy przyjąć, jest w szczególności gospodarowanie gruntami spełniające warunki lokalne, oszczędne gospodarowanie powierzchniami, zapobieganie erozji i zmianom szkodliwym dla struktury gleby oraz zminimalizowanie ilości dostarczanych substancji zanieczyszczających glebę.

4. Należy również w szczególności chronić i promować zróżnicowanie gleb, typowe dla obszaru alpejskiego oraz miejsca charakterystyczne.

5. Z tego względu zasada zapobiegania, zawierająca zapewnienie możliwości funkcjonowania oraz możliwości wykorzystania gleby do różnych celów, a także ich dostępność dla przyszłych pokoleń w celu trwałego rozwoju, nabiera szczególniej wagi.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do przyjęcia niezbędnych środków prawnych i administracyjnych w celu zapewnienia ochrony gleby na obszarze alpejskim. Za nadzór sprawowany nad tymi środkami ponosić będą odpowiedzialność władze krajowe.

2. W przypadku poważnego i trwałego zagrożenia zdolności funkcjonowania gleby ochrona powinna z reguły mieć pierwszeństwo nad użytkowaniem.

3. Umawiające się Strony badają możliwości wspierania środków, o których mowa w niniejszym Protokole, w celu ochrony gleby na obszarze alpejskim za pomocą środków podatkowych i/lub finansowych. Środki, które można łączyć z ochroną gleby oraz z celami oszczędnego i ekologicznego gospodarowania glebą, powinny korzystać ze szczególnego wsparcia.

Umawiające się Strony zobowiązują się również do uwzględnienia celów niniejszego Protokołu w swoich innych politykach. W Alpach znajduje to zastosowanie w szczególności w odniesieniu do sektorów zagospodarowania terenu, urbanistyki i transportu, energetyki, rolnictwa i gospodarki leśnej, eksploatacji surowców, przemysłu, rzemiosła, turystyki, ochrony przyrody oraz zachowania krajobrazów, gospodarowania wodą i odpadami, a także do jakości powietrza.

1. W istniejących ramach instytucjonalnych każda z Umawiających się Stron określa najlepszy poziom koordynacji i współpracy między bezpośrednio zainteresowanymi instytucjami i jednostkami władz terytorialnych w celu promowania solidarnej odpowiedzialności, w szczególności w celu stosowania i rozwoju na obszarze alpejskim współdziałania w stosowaniu polityk ochrony gleby, a także wdrażania wynikających z tego środków.

2. Bezpośrednio zainteresowane władze terytorialne zajmują się różnymi etapami przygotowywania i wdrażania tych polityk i środków, zgodnie ze swymi kompetencjami, w istniejących ramach instytucjonalnych.

1. Umawiające się Strony wspierają wzmocnioną współpracę międzynarodową pomiędzy poszczególnymi właściwymi instytucjami, w szczególności w sprawach dotyczących sporządzania rejestrów gruntów, obserwacji gleby, wyznaczania i nadzorowania stref gleb chronionych i stref gleb zanieczyszczonych, jak również stref zagrożonych, udostępniania i dostosowywania baz danych, koordynacji badań dotyczących ochrony gleby w Alpach oraz wymiany informacji.

2. Umawiające się Strony zobowiązują się do usuwania przeszkód we współpracy międzynarodowej pomiędzy jednostkami władz terytorialnych regionu Alp oraz do popierania rozwiązywania wspólnych problemów na odpowiednim szczeblu.

3. Gdy określanie środków dotyczących ochrony gleby należy do kompetencji krajowych lub międzynarodowych, władze terytorialne muszą mieć możliwość skutecznego przedstawiania interesów ludności.

Umawiające się Strony dołożą wszelkich starań, by gleby zasługujące na ochronę były również uwzględnione podczas wyodrębniania obszarów chronionych. Ochronie powinny podlegać przede wszystkim charakterystyczne kompleks glebowy i formacje skaliste o szczególnym znaczeniu dla wiedzy o ewolucji Ziemi.

1. Podczas sporządzania i realizacji planów i/lub programów, o których mowa w art. 9 akapit trzeci Protokołu „Zagospodarowanie terenu i trwały rozwój”, należy uwzględnić potrzeby ochrony gleby, w szczególności oszczędne gospodarowanie glebą i jej powierzchnią.

2. W celu ograniczenia nieprzepuszczalności i zajmowania gleby Umawiające się Strony dokładają starań, by stosowane były metody budowy oszczędzające powierzchnie i chroniące glebę. W odniesieniu do urbanizacji Strony wskazują przede wszystkim strefy wewnętrzne, ograniczając równocześnie ekspansję aglomeracji.

3. Przy badaniach wpływu na środowisko i przestrzeń wielkich projektów w dziedzinie przemysłu, budownictwa i infrastruktury, w szczególności transportu, energii i turystyki, należy uwzględniać, w ramach procedur krajowych, ochronę gleby i ograniczoną powierzchniowo ofertę na obszarze Alp.

4. Jeżeli umożliwiają to warunki naturalne, glebom, które nie są już użytkowane lub które zostały zmienione, w szczególności wysypiska, hałdy, infrastruktury, trasy narciarskie, należy przywrócić ich naturalne właściwości lub je rekultywować.

1. Umawiające się Strony dokładają starań, by surowcami eksploatowanymi z gleby gospodarowano w sposób oszczędny. Pracują nad tym, by stosowano przede wszystkim produkty zastępcze oraz by wyczerpywano możliwości recyclingu lub by wspierano ich rozwój.

2. Przy eksploatacji, obróbce i użytkowaniu surowców eksploatowanych z gleby należy jak najbardziej ograniczyć naruszanie innych funkcji gleby. W strefach mających szczególne znaczenie dla ochrony funkcji gleby oraz w strefach przeznaczonych na zbieranie wody pitnej eksploatacja surowców powinna być zakazana.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do ochrony torfowisk wysokich i niskich. W tym celu należy w miarę możliwości dążyć do posługiwania się substytutem torfu.

2. W strefach wilgotnych i na torfowiskach stosowane środki do drenażu trzeba będzie ograniczyć do konserwacji istniejących sieci, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków nadzwyczajnych. Wsparcie powinno uzyskać stosowanie środków umożliwiających powrót do stanu naturalnego już drenowanych stref.

3. Zgodnie z ogólną zasadą gleby bagienne nie powinny być wykorzystywane lub jeżeli są wykorzystywane na cele rolne, nie powinny być eksploatowane, by mogły zachować swój specyficzny charakter.

1. Umawiające się Strony uzgadniają, by nanosić na mapę strefy Alp zagrożone geologicznie, hydrogeologicznie i hydrologicznie, przede wszystkim ruchami terenu (osuwiska, rwące potoki lawy, zapadliska), lawinami i powodziami, by je wpisywać do rejestrów oraz by w razie potrzeby wyznaczyć strefy zagrożenia. Jeżeli jest to stosowne, należy wziąć pod uwagę ryzyko sejsmiczne.

2. Umawiające się Strony dołożą starań by w miarę możności w strefach zagrożenia stosowane były techniki inżynieryjne zbliżone do naturalnych, używając miejscowych materiałów tradycyjnych zgodnych z wymogami krajobrazu. Środki te powinny być wspierane właściwymi środkami dotyczącymi leśnictwa.

1. Umawiające się Strony uzgadniają, by nanieść na mapę strefy Alp dotknięte erozją powierzchniową oraz by wpisać je do rejestru gruntów na podstawie kryteriów porównywalnych do określania erozji gleby, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony dóbr materialnych.

2. Należy ograniczyć erozję gleby do minimum. Powierzchnie uszkodzone przez erozję gleby i osuwiska terenu powinny zostać naprawione w stopniu niezbędnym dla ochrony człowieka i dóbr materialnych.

3. W celu ochrony człowieka i dóbr materialnych należy stosować przede wszystkim techniki zbliżone do naturalnych w zakresie hydrauliki, inżynierii i gospodarki leśnej w celu zahamowania erozji wodnej i w celu zmniejszenia efektu spływania wód.

1. W celu ochrony przed erozją i szkodliwą kompakcją gleb Umawiające się Strony zobowiązują się do stosowania odpowiednich działań, dostosowanych do miejscowych warunków, dotyczących rolnictwa, gospodarowania pastwiskami i gospodarką leśną.

2. W odniesieniu do dostarczanych substancji, pochodzących z wykorzystania nawozów lub produktów fitosanitarnych, Umawiające się Strony dążą do opracowania i wprowadzenia w życie wspólnych kryteriów mających na celu odpowiednie działania techniczne. Rodzaj i ilość nawozów oraz okres ich wysiewania powinny być dostosowane do potrzeb roślin, z uwzględnieniem substancji odżywczych dostępnych w glebie i substancji organicznych, jak również warunków uprawy i środowiska. Przyczynia się do tego zastosowanie ekologicznych/biologicznych i zintegrowanych metod produkcji oraz określenie pułapu liczby zwierząt w zależności od warunków naturalnych środowiska i wzrostu roślin.

3. Na pastwiskach alpejskich należy w szczególności zminimalizować użycie nawozów sztucznych i syntetycznych produktów fitosanitarnych. Powinno się zrezygnować z wykorzystywania osadów ściekowych.

1. Wobec lasów górskich stanowiących w dużej mierze ochronę miejscowych warunków środowiskowych, a zwłaszcza aglomeracji, infrastruktury transportu, terenów uprawnych i innych, Umawiające się Strony zobowiązują się do przyznania pierwszeństwa tej funkcji ochronnej i pokierowania swoją gospodarką leśną zgodnie z tym celem ochrony. Te lasy górskie powinny zostać zachowane.

2. W szczególności las powinien być użytkowany i utrzymywany w sposób umożliwiający uniknięcie erozji gleby i szkodliwej kompakcji gleb. W tym celu należy wspierać leśnictwo dostosowane do warunków lokalnych oraz naturalną regenerację lasów.

2. Dodatki chemiczne i biologiczne stosowane do przygotowywania tras narciarskich będą tolerowane jedynie po poświadczeniu ich zgodności z normami środowiska naturalnego.

3. W przypadku stwierdzenia istotnych szkód w glebach i roślinności Umawiające się Strony w jak najkrótszym terminie podejmą niezbędne kroki do przywrócenia im właściwego stanu.

1. Umawiające się Strony dołożą wszelkich starań w celu zmniejszenia, na ile to będzie możliwe oraz zapobiegawczo, wprowadzania substancji zanieczyszczających środowisko do gleby przez atmosferę, wodę, odpady i substancje szkodliwe dla środowiska. Wybierane będą środki ograniczające emisje u źródeł.

2. W celu uniknięcia skażenia gleby przez stosowanie substancji niebezpiecznych Umawiające się Strony przyjmują postanowienia techniczne, przewidują kontrole i wprowadzają w życie programy badawcze i działania informacyjne.

Umawiające się Strony zobowiązują się do zminimalizowania używania soli do odmrażania oraz do stosowania w miarę możliwości produktów antypoślizgowych i mniej zanieczyszczających środowisko, takich jak żwiry i piaski.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do zestawienia i opisania miejsc wcześniej zanieczyszczonych oraz powierzchni, na których prawdopodobnie wystąpiły zanieczyszczenia (spis miejsc wcześniej zanieczyszczonych) w celu zbadania stanu tych powierzchni oraz w celu oceny, na podstawie porównywalnych metod, zagrożeń, jakie przedstawiają.

2. W celu niedopuszczenia do skażenia gleby oraz w celu obróbki wstępnej, obróbki właściwej i składowania odpadów oraz pozostałości zgodnych z normami środowiska powinny zostać stworzone i wdrożone programy zarządzania odpadami.

Umawiające się Strony mogą podjąć dla ochrony gleby środki uzupełniające w stosunku do tych, o których mowa w niniejszym Protokole.

1. Umawiające się Strony wspierają i dostosowują, w ścisłej współpracy, badania i systematyczne monitorowanie, które okazują się użyteczne dla osiągnięcia celów niniejszego Protokołu.

2. Umawiające się Strony dołożą starań, by krajowe wyniki badań i systematycznego monitorowania były włączane do wspólnego systemu stałego monitorowania i informowania oraz by były dostępne dla opinii publicznej w istniejących ramach instytucjonalnych.

3. Umawiające się Strony koordynują alpejskie projekty badawcze dotyczące ochrony gleby, uwzględniając inne postępy w badaniach na szczeblu krajowym i międzynarodowym, oraz przewidują możliwość dokonywania wspólnych badań naukowych.

4. Szczególna uwaga poświęcona zostanie ocenie wrażliwości gleb na różne działania człowieka, ocenie ich zdolności regeneracji oraz badaniu odpowiednich, najlepiej dostosowanych technik.

1. Umawiające się Strony ustalają utworzenie, w ramach Systemu Informowania i Monitorowania Alp, porównywalnych baz danych (parametry gruntowe, pobieranie próbek, metody analizy, ocena) oraz możliwość wymiany danych.

2. Umawiające się Strony zgadzają się w sprawie substancji niebezpiecznych dla gleby, które szczególnie należy poddawać analizie, i dążą do określenia porównywalnych kryteriów oceny.

3. Umawiające się Strony dążą do opisania stanu gleb w obszarze alpejskim w sposób reprezentatywny, na takich samych podstawach oceny i zgodnie ze zharmonizowanymi metodami z uwzględnieniem sytuacji geologicznej i hydrogeologicznej.

Utworzenie stanowisk stałego monitorowania i koordynacja monitorowania środowiska

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do utworzenia na obszarze Alp stanowisk stałego monitorowania (kontrola i monitorowanie techniczne) oraz do włączenia ich do ogólnoalpejskiej sieci monitorowania gleby.

2. Umawiające się Strony koordynują monitorowanie gleby na szczeblu krajowym wraz z instytucjami zajmującymi się środowiskiem w sektorach powietrza, wody, flory i fauny.

3. W ramach tych badań Umawiające się Strony utworzą banki próbek gleb według porównywalnych kryteriów.

Umawiające się Strony wspierają kształcenie początkowe i kształcenie ustawiczne oraz informowanie opinii publicznej o celach i środkach wprowadzania w życie niniejszego Protokołu.

Umawiające się Strony zobowiązują się dołożyć wszelkich starań, by niniejszy Protokół został wprowadzony w życie, uwzględniając wszelkie odpowiednie środki w istniejących ramach instytucjonalnych.

1. Umawiające się Strony regularnie składają sprawozdania Stałemu Komitetowi w sprawie środków podjętych na mocy niniejszego Protokołu. Sprawozdania przedstawiają również kwestię skuteczności podjętych środków. Konferencja alpejska decyduje o okresowości sprawozdań.

2. Stały Komitet bada te sprawozdania w celu sprawdzenia, czy Umawiające się Strony wypełniły swoje zobowiązania wynikające z niniejszego Protokołu. Może on również zwrócić się do zainteresowanych Umawiających się Stron o przedstawienie informacji uzupełniających lub też odwołać się do innych źródeł informacji.

3. Stały Komitet sporządza sprawozdanie na temat przestrzegania, przez Umawiające się Strony zobowiązań wynikających z niniejszego Protokołu, na potrzeby konferencji alpejskiej.

4. Konferencja alpejska zapoznaje się z tym sprawozdaniem. W razie stwierdzenia uchybienia w wypełnianiu zobowiązań może przyjąć zalecenia.

1. Umawiające się Strony regularnie badają i oceniają skuteczność postanowień niniejszego Protokołu. W przypadku gdy okazuje się to niezbędne dla realizacji celów, biorą pod uwagę przyjęcie odpowiednich poprawek do niniejszego Protokołu.

2. W istniejących ramach instytucjonalnych do tej oceny przyłączają się władze terytorialne. Możliwa jest konsultacja z organizacjami pozarządowymi aktywnymi w tym sektorze.

1. Niniejszy Protokół stanowi Protokół do konwencji alpejskiej w znaczeniu art. 2 oraz pozostałych istotnych artykułów konwencji.

2. Wyłącznie Umawiająca się Strona konwencji alpejskiej może zostać Umawiającą się Stroną niniejszego Protokołu. Każde wypowiedzenie konwencji alpejskiej stanowi równocześnie wypowiedzenie niniejszego Protokołu.

3. W przypadku gdy konwencja alpejska obraduje na temat spraw odnoszących się do niniejszego Protokołu, jedynie Umawiające się Strony niniejszego Protokołu mogą uczestniczyć w głosowaniu.

1. Niniejszy Protokół jest otwarty do podpisu dla Państw Sygnatariuszy konwencji alpejskiej i dla Wspólnoty Europejskiej dnia 16 października 1998 r. oraz przy Republice Austrii, depozytariusza, począwszy od dnia 16 listopada 1998 r.

2. Niniejszy Protokół wchodzi w życie, w odniesieniu do Umawiających się Stron, które wyraziły zgodę na związanie niniejszym Protokołem, po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez trzy Państwa dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia.

3. W odniesieniu do Umawiających się Stron, które później wyrażą zgodę na związanie niniejszym Protokołem, Protokół wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia. Po wejściu w życie jakiejkolwiek poprawki do Protokołu, każda nowa Umawiająca się Strona Protokołu staje się Umawiającą się Stroną Protokołu ze zmianami.

Depozytariusz powiadamia każde Państwo, o którym mowa w Preambule, i Komisję Europejską, w kwestiach dotyczących niniejszego Protokołu:

Na dowód czego niżej podpisani, będąc w posiadaniu niezbędnych upoważnień, podpisali niniejszy Protokół.

Sporządzono w Bled, dnia 16 października 1998 r., w językach: francuskim, niemieckim, włoskim i słoweńskim, przy czym każdy z tych tekstów jest jednakowo autentyczny, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w Archiwach Państwowych Republiki Austrii. Depozytariusz przekazuje odpis poświadczony za zgodność z oryginałem wszystkim Państwom Sygnatariuszom.

ZGODNIE ze swymi zadaniami wynikającymi z Konwencji w sprawie ochrony Alp (konwencji alpejskiej) z dnia 7 listopada 1991 r., mającymi na celu zapewnienie spójnej polityki zachowania i ochrony oraz trwałego rozwoju obszaru alpejskiego,

WYPEŁNIAJĄC swoje zobowiązania wynikające z art. 2 ust. 2 i 3 konwencji alpejskiej,

UWZGLĘDNIAJĄC wolę Umawiających się Stron, by dostosować interesy gospodarcze i wymogi ekologiczne oraz w celu zapewnienia trwałego rozwoju,

ŚWIADOMI FAKTU, że Alpy stanowią przestrzeń życiową i miejsce rozwoju gospodarczego dla ludności miejscowej,

PRZEKONANI, że ludność miejscowa powinna być w stanie określić swój własny projekt rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego oraz uczestniczyć w jego wprowadzaniu w życie w istniejących ramach instytucjonalnych,

UWZGLĘDNIAJĄC, że w naszej cywilizacji miejskiej istnieje stale rosnąca potrzeba uprawiania turystyki i rekreacji w zróżnicowanej formie,

UWZGLĘDNIAJĄC, że dzięki swoim ogromnym możliwościom rekreacyjnym, dzięki bogactwu krajobrazów i różnorodności warunków ekologicznych Alpy pozostają jednym z najważniejszych obszarów turystyki i rekreacji w Europie oraz że wyzwanie to powinno przekraczać ramy krajowe,

UWZGLĘDNIAJĄC, że duża część ludności niektórych Umawiających się Stron mieszka w Alpach oraz że turystyka alpejska leży w interesie publicznym z tego względu, że przyczynia się do utrzymania stałej ludności,

UWZGLĘDNIAJĄC, że turystyka górska rozwija się w konkurencyjnych, coraz bardziej globalnych ramach oraz że w istotny sposób przyczynia się do zmian gospodarczych obszaru alpejskiego,

UWZGLĘDNIAJĄC, że najnowsze tendencje zdają się iść w kierunku większej harmonii pomiędzy turystyką a środowiskiem: coraz większe zainteresowanie klientów atrakcyjnymi warunkami przyrodniczymi, chronionymi zimą i latem, troska licznych decydentów lokalnych o poprawę jakości usług w odniesieniu do ochrony środowiska,

UWZGLĘDNIAJĄC, że na obszarze alpejskim ograniczenia dostosowania ekosystemów każdego siedliska powinny być brane pod uwagę w szczególny sposób i oceniane w zależności od szczególnego charakteru każdego każdego nich,

ŚWIADOMI, że dziedzictwo naturalne i kulturowe oraz krajobrazy stanowią istotne podstawy turystyki w Alpach,

ŚWIADOMI, że różnice przyrodnicze, kulturowe, gospodarcze i instytucjonalne charakteryzujące państwa alpejskie, które były przyczyną odrębnego rozwoju i wielości ofert turystycznych, powinny stać się źródłem zróżnicowanej i uzupełniającej się działalności turystycznej, dalekiej od unifikacji w skali międzynarodowej,

ŚWIADOMI, że trwały rozwój działalności turystycznej opartej na waloryzacji dziedzictwa naturalnego, a także na jakości świadczeń i usług, staje się niezbędny z uwagi na zależność gospodarczą większości regionów alpejskich od turystyki i na możliwość przetrwania, jaką stanowi dla mieszkańców Alp,

ŚWIADOMI, że należy zachęcać turystów do szanowania przyrody, pomagać im w lepszym rozumieniu ludności mieszkającej i pracującej w odwiedzanych regionach oraz stwarzać optymalne warunki dla prawdziwego odkrywania przyrody na obszarze alpejskim, w całej jej różnorodności,

ŚWIADOMI, że do organizacji zajmujących się zawodowo turystyką oraz do władz terytorialnych należy wprowadzenie, w ramach uzgodnionych na poziomie obszaru alpejskiego, środków mających na celu poprawę struktur produkcji oraz ich działania,

PRAGNĄC zapewnić trwały rozwój obszaru alpejskiego za pomocą turystyki przyjaznej dla środowiska, co stanowi również podstawę warunków życia i warunków ekonomicznych miejscowej ludności,

PRZEKONANI, że niektóre problemy mogą zostać rozwiązane jedynie w ramach transgranicznych oraz że wymagają one podjęcia wspólnych środków przez państwa alpejskie,

Celem niniejszego Protokołu jest przyczynienie się, w istniejących ramach instytucjonalnych, do trwałego rozwoju obszaru alpejskiego za pomocą turystyki przyjaznej dla środowiska dzięki szczególnym środkom i zaleceniom, które uwzględniają interesy ludności miejscowej i turystów.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do usuwania przeszkód we współpracy międzynarodowej pomiędzy władzami terytorialnymi obszaru alpejskiego oraz do popierania rozwiązywania wspólnych problemów dzięki współpracy na właściwym szczeblu terytorialnym.

2. Umawiające się Strony wspierają wzmocnioną współpracę międzynarodową pomiędzy poszczególnymi właściwymi instytucjami. Starają się w szczególności o rozwój obszarów transgranicznych poprzez koordynację działalności turystycznej i rekreacyjnej przyjaznej dla środowiska.

3. W przypadku gdy władze terytorialne nie mogą wprowadzić w życie odpowiednich środków, ponieważ należy to do kompetencji krajowych lub międzynarodowych, należy im zapewnić możliwość skutecznego przedstawiania interesów ludności.

Umawiające się Strony zobowiązują się również do uwzględnienia celów niniejszego Protokołu w swoich innych politykach, w szczególności w zakresie: zagospodarowania terenu, transportu, rolnictwa, gospodarki leśnej, ochrony środowiska i ochrony przyrody, a także w zakresie zaopatrzenia w wodę i w energię, w celu ograniczenia ich negatywnych lub spornych skutków.

1. W istniejących ramach instytucjonalnych każda z Umawiających się Stron określa najlepszy poziom koordynacji i współpracy między bezpośrednio zainteresowanymi instytucjami i władzami terytorialnymi w celu promowania solidarnej odpowiedzialności, w szczególności w celu stosowania i rozwoju, na obszarze alpejskim, współdziałania w stosowaniu polityk turystyki, a także wdrażania wynikających z tego środków.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do połączenią trwałego rozwoju z turystyką przyjazną dla środowiska. W tym celu wspierają one tworzenie i wdrażanie koncepcji kierowniczych, programów rozwoju, planów sektorowych, zainicjowanych przez właściwe władze na najwłaściwszym szczeblu, które uwzględniają cele niniejszego Protokołu.

2. Środki te umożliwią ocenę i porównanie dobrych i złych stron rozwoju, szczególnie w następującym zakresie:

1. W odniesieniu do rozwoju turystyki Umawiające się Strony biorą pod uwagę problemy dotyczące ochrony przyrody i zachowania krajobrazów. Strony zobowiązują się do promowania, w miarę możliwości, projektów sprzyjających krajobrazom i przyjaznych dla środowiska.

2. Prowadzą trwałą politykę wzmacniającą konkurencyjność turystyki alpejskiej bliskiej naturze, wnoszącej tym samym istotny wkład w rozwój społeczno-ekonomiczny obszaru alpejskiego. Pierwszeństwo będą miały środki sprzyjające innowacji i zróżnicowaniu oferty.

3. Umawiające się Strony dokładają starań, by w regionach o dużym natężeniu ruchu turystycznego starano się zrównoważyć ofertę między formami turystyki aktywnej i formami turystyki masowej.

4. Z chwilą podjęcia działań zachęcających powinny być przestrzegane następujące wymogi:

1. Umawiające się Strony prowadzą stałą i systematyczną politykę dążącą do uzyskania wysokiej jakości oferty turystycznej na całym obszarze alpejskim, z uwzględnieniem w szczególności wymogów ekologicznych.

2. Wspierają one wymianę doświadczeń i realizację programów wspólnych działań, stale poprawiając jakość, a szczególnie:

Umawiające się Strony popierają zarządzanie ruchem turystycznym, w szczególności na terenach objętych ochroną, dokonując równomiernego rozmieszczenia i zakwaterowania turystów w celu zapewnienia trwałości tych miejsc.

Umawiające się Strony dokładają starań, by rozwój turystyczny był dostosowany do właściwości środowiska i do zasobów dostępnych w konkretnej miejscowości lub regionie. W przypadku projektów, które mogą mieć istotny wpływ na środowisko, w istniejących ramach instytucjonalnych należy sporządzić wcześniejszą ocenę tych wpływów, a następnie uwzględnić ją przy podejmowaniu decyzji.

Umawiające się Strony zobowiązują się, zgodnie ze swoimi przepisami i stosownie do kryteriów ekologicznych, wyznaczyć strefy ciszy, niezagospodarowane na potrzeby turystyki.

Umawiające się Strony rozwijają polityki zakwaterowania uwzględniające niewielką ilość miejsc przeznaczonych do tego celu, wspierając pobyty komercyjne, odnawianie i wykorzystywanie istniejącej bazy noclegowej oraz modernizując i poprawiając jakość istniejących kwater.

1. Umawiające się Strony ustalają, w ramach procedur krajowych zezwalających na wyciągi turystyczne, by wprowadzić w życie, poza wymogami o charakterze ekonomicznym i bezpieczeństwa, politykę odpowiadającą na wymogi ekologiczne i krajobrazowe.

2. Nowe pozwolenia na eksploatacje wyciągów turystycznych, jak również koncesje podlegać będą konieczności zdemontowania i usunięcia wyciągów turystycznych niebędących w użyciu oraz przywróceniu do pierwotnego stanu nieużywanych powierzchni z zastosowaniem, przede wszystkim, gatunków roślinnych pochodzenia miejscowego.

1. Umawiające się Strony wspierają środki mające na celu zmniejszenie natężenia ruchu drogowego w obrębie stacji turystycznych.

2. Ponadto wspierają one inicjatywy prywatne lub publiczne dążące do poprawy dostępu do miejsc i centrów turystycznych za pomocą transportu zbiorowego oraz mające na celu zachęcenie turystów do korzystania z tych środków transportu.

1. Umawiające się Strony zapewniają jak najwłaściwsze połączenie zagospodarowania, konserwacji i eksploatacji tras narciarskich z krajobrazem, z uwzględnieniem równowagi naturalnej i wrażliwości biotopów;

2. W jak najszerszym wymiarze należy unikać modyfikacji terenu, a kiedy warunki naturalne są do tego odpowiednie, należy obsadzić roślinnością zagospodarowywane na nowo tereny, stosując przede wszystkim gatunki roślin pochodzenia miejscowego.

Ustawodawstwa krajowe mogą zezwalać na produkcję śniegu w okresach zimna właściwych dla każdego miejsca, w szczególności dla zabezpieczenia narażonych stref, jeżeli warunki hydrologiczne, klimatyczne i ekologiczne właściwe dla danego miejsca to umożliwiają.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do określenia polityki związanej z działaniami sportowymi na wolnym powietrzu, w szczególności w strefach objętych ochroną, tak aby uniknąć zakłóceń środowiska. Polityka ta może, w razie konieczności, wprowadzić zakaz uprawiania tych sportów.

2. Umawiające się Strony zobowiązują się do maksymalnego ograniczenia, a w razie konieczności do wprowadzenia zakazu uprawiania sportów zmotoryzowanych poza strefami wyznaczonymi przez właściwe władze.

Umawiające się Strony zobowiązują się do maksymalnego ograniczenia, a w razie konieczności do wprowadzenia zakazu zrzutów ze statków powietrznych, na obszarach poza lotniskami, w celach sportowych.

Zaleca się Umawiającym się Stronom przeanalizowanie rozwiązań dostosowanych do właściwego poziomu terytorialnego, co mogłoby przyczynić się do zrównoważonego rozwoju regionów i zbiorowości słabych pod względem gospodarczym.

1. Umawiające się Strony dołożą wszelkich starań, by odpowiednio rozłożyć w czasie i przestrzeni przyjmowanie turystów w poszczególnych regionach.

2. W tym celu należy wspierać współpracę między państwami w sprawie rozłożenia wakacji i doświadczeń związanych z wydłużaniem sezonów.

Zaleca się Umawiającym się Stronom wspieranie sposobów działania mogących przyczynić się do wprowadzenia w życie ustaleń niniejszego Protokołu; w tym celu Strony przeanalizują w szczególności ogłoszenie konkursu alpejskiego mającego na celu wynagradzanie osiągnięć oraz nowatorskich produktów turystycznych przestrzegających cele niniejszego Protokołu.

Umawiające się Strony wspierają współpracę miedzy turystyką, rolnictwem, gospodarką leśną i rzemiosłem. Popierają przede wszystkim łączenie działań prowadzących do powstawania miejsc pracy w ramach trwałego rozwoju.

Umawiające się Strony mogą podjąć, dla trwałego rozwoju turystyki, środki uzupełniające w stosunku do tych, o których mowa w niniejszym Protokole.

1. Umawiające się Strony wspierają i dostosowują, w ścisłej współpracy, badania i systematyczne monitorowanie, które okazują się użyteczne dla lepszej znajomości związku między turystyką a środowiskiem w Alpach, jak również dla analizy przyszłego rozwoju.

2. Umawiające się Strony dokładają starań, by krajowe wyniki badań i systematycznego monitorowania były włączane do wspólnego systemu stałego monitorowania i informowania oraz by były dostępne opinii publicznej w istniejących ramach instytucjonalnych.

3. Umawiające się Strony zobowiązują się do wymiany informacji na temat ich własnych doświadczeń, użytecznych dla wprowadzania w życie środków i zaleceń niniejszego Protokołu oraz do zebrania danych istotnych w zakresie jakościowego rozwoju turystyki.

1. Umawiające się Strony wspierają kształcenie początkowe i kształcenie ustawiczne oraz informowanie opinii publicznej o celach i środkach wprowadzania w życie niniejszego Protokołu.

2. Zaleca się Umawiającym się Stronom włączenie do szkoleń zawodowych w zawodach bezpośrednio i pośrednio związanych z turystyką wiedzy o środowisku naturalnym i o środowisku. W ten sposób możliwe byłoby wprowadzenie oryginalnych szkoleń łączących turystykę ze środowiskiem. Na przykład:

3. Stały Komitet sporządza sprawozdanie na temat przestrzegania przez Umawiające się Strony zobowiązkań wynikających z niniejszego Protokołu, na potrzeby konferencji alpejskiej.

4. Konferencja alpejska zapoznaje się z tym sprawozdaniem. W razie stwierdzenia uchybienia w wypełnianiu zobowiązań może przyjąć zalecenia.

2. W istniejących ramach instytucjonalnych do tej oceny przyłączają się władze terytorialne. Możliwa jest konsultacja z aktywnymi w tym sektorze organizacjami pozarządowymi.

1. Niniejszy Protokół stanowi Protokół do konwencji alpejskiej w znaczeniu art. 2 oraz pozostałych istotnych artykułów konwencji.

2. Wyłącznie Umawiająca się Stroną konwencji alpejskiej może zostać Umawiającą się Stroną niniejszego Protokołu. Każde wypowiedzenie konwencji alpejskiej stanowi równocześnie wypowiedzenie niniejszego Protokołu.

3. W przypadku gdy konwencja alpejska obraduje na temat spraw odnoszących się do niniejszego Protokołu, jedynie Umawiające się Strony niniejszego Protokołu mogą uczestniczyć w głosowaniu.

2. Niniejszy Protokół wchodzi w życie w odniesieniu do Umawiających się Stron, które wyraziły zgodę na związanie niniejszym Protokołem, po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez trzy Państwa dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia.

3. W odniesieniu do Umawiających się Stron, które później wyrażą swą zgodę na związanie niniejszym Protokołem, Protokół wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia. Po wejściu w życie jakiejkolwiek poprawki do Protokołu każda nowa Umawiająca się Strona Protokołu staje się Umawiającą się Stroną Protokołu ze zmianami.

Depozytariusz powiadamia każde Państwo, o którym mowa w Preambule, i Komisję Europejską o sprawach dotyczących niniejszego Protokołu:

Na dowód czego niżej podpisani, będąc w posiadaniu niezbędnych upoważnień, podpisali niniejszy Protokół.

WYPEŁNIAJĄC swoje zobowiązania wynikające z art. 2 ust. 2 i 3 konwencji alpejskiej,

ŚWIADOMI znaczenia realizacji form produkcji, dystrybucji i wykorzystania energii z poszanowaniem przyrody i krajobrazu, które byłyby zgodne ze środowiskiem naturalnym i promowaniem środków mających na celu oszczędzanie energii,

BIORĄC pod uwagę konieczność zmniejszenia emisji gazów przyczyniających się do powstania efektu cieplarnianego również w regionie alpejskim i przestrzegania w ten sposób zobowiązań Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu,

PRZEKONANI, iż należy harmonizować interesy gospodarcze z wymogami ekologicznymi,

ŚWIADOMI FAKTU, że z europejskiego punktu widzenia obszar alpejski posiada szczególne znaczenie i że stanowi on, w odniesieniu do geomorfologii, klimatu, wody, roślinności, fauny, krajobrazów i upraw, dziedzictwo zarówno jedyne w swoim rodzaju, jak również zróżnicowane oraz że jego wysokie góry, doliny i Prealpy są elementami środowiska, których ochrona nie może należeć jedynie do państw alpejskich,

ŚWIADOMI FAKTU, że Alpy stanowią nie tylko przestrzeń życiową i miejsce pracy ludności miejscowej, lecz że posiadają również ogromne znaczenie dla terenów pozaalpejskich, w szczególności ze względu na fakt, że mamy do czynienia z regionem tranzytowym nie tylko w odniesieniu do ruchu transeuropejskiego osób i towarów, lecz także międzynarodowych sieci dystrybucji energii,

BIORĄC pod uwagę wrażliwość środowiskową obszaru Alp, w szczególności w sprawach dotyczących działań związanych z produkcją, przesyłem i wykorzystaniem energii, które oddziałują wzajemnie na aspekty nierozłącznie związane z ochroną przyrody, zagospodarowaniem terenu i wykorzystaniem gleby,

BIORĄC pod uwagę fakt, iż w sytuacji zagrożeń dla ochrony środowiska, w szczególności z powodu ewentualnych zmian klimatycznych, których przyczyną jest człowiek, konieczne stało się obserwowanie ze szczególną uwagą ścisłych związków między działaniami społecznymi i gospodarczymi człowieka a zachowaniem ekosystemów, które wymagają, zwłaszcza w obszarze alpejskim, podjęcia właściwych i zróżnicowanych środków za zgodą ludności miejscowej, instytucji politycznych oraz organizacji gospodarczych i społecznych,

PRZEKONANI, że ludność miejscowa powinna być w stanie określić swój własny projekt rozwoju społecznego, kulturalnego i gospodarczego oraz uczestniczyć w jego realizowaniu w istniejących ramach instytucjonalnych,

PRZEKONANI, że niektóre problemy mogą zostać rozwiązane jedynie w ramach transgranicznych oraz że wymagają one podjęcia wspólnych środków przez państwa alpejskie i bezpośrednio zainteresowane władze terytorialne,

PRZEKONANI, że zaspokojenie potrzeb energetycznych stanowi istotny czynnik rozwoju gospodarczego i społecznego, zarówno w obrębie, jak i na zewnątrz obszaru alpejskiego,

ŚWIADOMI znaczenia stosowania i późniejszego rozwoju instrumentów ekonomicznych, dzięki którym fakty na temat kosztów mogłyby być w większym stopniu uwzględniane w wyliczeniach cen energii,

PRZEKONANI, że obszar alpejski ma trwały udział w zaspakajaniu potrzeb energetycznych w ramach europejskich oraz że powinien on dysponować, poza wystarczającymi zasobami wody pitnej, wystarczającymi zasobami energetycznymi w celu poprawy warunków życia ludności i wydajności gospodarczej,

PRZEKONANI, że obszar alpejski ma szczególnie istotne znaczenie dla połączenia systemów energetycznych państw europejskich,

PRZEKONANI, że w obszarze alpejskim, środki mające na celu racjonalne wykorzystanie energii oraz trwałe wykorzystywanie zasobów wody i drewna przyczyniają się do zaspokojenia potrzeb energetycznych w ramach gospodarki krajowej oraz że wykorzystanie biomasy i energii słonecznej nabiera coraz większego znaczenia,

Umawiające się Strony zobowiązują się stworzyć warunki ramowe i przyjąć środki w sprawie oszczędzania energii, produkcji, przesyłu, dystrybucji i wykorzystywania energii, w ramach terytorialnych stosowania konwencji alpejskiej, właściwych do stworzenia sytuacji energetycznej trwałego rozwoju, odpowiadającej specyficznym granicom tolerancji obszaru alpejskiego; przy tej okazji Umawiające się Strony wniosą istotny wkład do ochrony ludności i środowiska, przyczyniając się do zachowania zasobów i klimatu.

1. Zgodnie z niniejszym Protokołem Umawiające się Strony mają na celu przede wszystkim:

2. W przypadku budowy nowych wielkich infrastruktur energetycznych oraz istotnego wzrostu możliwości infrastruktur istniejących Umawiające się Strony, w ramach obowiązującego prawa, dokonują oceny wpływów na środowisko alpejskie oraz oceny ich skutków z punktu widzenia terytorialnego i społeczno-gospodarczego, zgodnie z art. 12. W przypadku projektów o możliwych skutkach transgranicznych Strony przyznają prawo do konsultacji na szczeblu międzynarodowym.

3. W swojej polityce energetycznej Umawiające się Strony uwzględniają fakt, że obszar alpejski jest odpowiedni do wykorzystywania odnawialnych źródeł energii, wspierają wzajemną współpracę w sprawie programów rozwoju w tej dziedzinie.

4. Umawiające się Strony chronią tereny będące pod ochroną za pomocą stref buforowych, inne strefy ochrony i spokoju oraz strefy nietknięte z punktu widzenia przyrody i krajobrazu; optymalizują infrastruktury energetyczne w zależności od różnych poziomów wrażliwości, tolerancji i aktualnego zniszczenia ekosystemu alpejskiego.

5. Umawiające się Strony są świadome faktu, że właściwa polityka badawczo-rozwojowa, przejawiająca się środkami zapobiegawczymi i poprawiającymi, może w istotny sposób przyczynić się do ochrony Alp od wpływu infrastruktur energetycznych. Strony wspierają działania badawczo-rozwojowe w tym kierunku i przekazują sobie znaczące wyniki.

6. Umawiające się Strony współpracują w celu rozwoju w dziedzinie energetyki metod mających na celu większe uwzględnianie prawdziwych kosztów.

1. Wprowadzenie w życie niniejszego Protokołu dokonywane jest zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi normami prawnymi, w szczególności normami konwencji alpejskiej i Protokołów zredagowanych w celu jej stosowania oraz zgodnie z obowiązującymi umowami międzynarodowymi.

2. Umawiające się Strony zobowiązują się również do uwzględnienia celów niniejszego Protokołu w realizowaniu innych polityk, w szczególności w dziedzinach zagospodarowania terenu i rozwoju regionalnego, transportu, rolnictwa i gospodarki leśnej oraz turystyki, w celu uniknięcia skutków negatywnych lub spornych w obszarze alpejskim.

1. W istniejących ramach instytucjonalnych każda z Umawiających się Stron określa najlepszy poziom koordynacji i współpracy między bezpośrednio zainteresowanymi instytucjami i władzami terytorialnymi w celu promowania solidarnej odpowiedzialności, w szczególności w celu stosowania i rozwoju w obszarze alpejskim współdziałania w stosowaniu polityk energetycznych, a także wdrażania wynikających z tego środków.

3. Umawiające się Strony wspierają współpracę międzynarodową pomiędzy instytucjami, których bezpośrednio dotyczą problemy związane z energetyką i środowiskiem w celu znalezienia porozumienia w sprawie rozwiązania wspólnych problemów.

1. Obszar alpejski wymaga podjęcia szczególnych środków dla oszczędności energii, dla jej racjonalnej dystrybucji i używania. Środki te powinny uwzględniać:

2. Umawiające się Strony dokładają starań, by poprawić dostosowanie używania energii do środowiska i wspierają przede wszystkim oszczędzanie i racjonalne używanie energii, w szczególności procesów odniesieniu do procesów produkcyjnych, służb publicznych i wielkich infrastruktur hotelowych, jak również w odniesieniu do instalacji transportowych, działalności sportowej i wypoczynku.

3. Strony przyjmują środki i ustanawiają przepisy w szczególności w następujących dziedzinach:

1. Umawiające się Strony zobowiązują się, w ramach swoich możliwości finansowych, do promowania i użytkowania przede wszystkim odnawialnych źródeł energii, zgodnie z zasadami poszanowania środowiska i krajobrazu.

2. Wspierają one również użytkowanie instalacji zdecentralizowanych w celu eksploatowania odnawialnych źródeł energii, takich jak woda, słońce i biomasa.

3. Umawiające się Strony popierają użytkowanie odnawialnych źródeł energii, nawet łączone z istniejącym zaopatrzeniem konwencjonalnym.

4. Umawiające się Strony wspierają w szczególności racjonalne użytkowanie zasobów wodnych i drzewnych pochodzących z trwałego zarządzania lasami górskimi w celu produkcji energii.

1. Umawiające się Strony zapewniają utrzymanie funkcji ekologicznych cieków wodnych oraz nieskazitelność krajobrazów za pomocą właściwych środków, takich jak określenie minimalnych natężeń przepływu, wprowadzanie norm w celu zmniejszenia sztucznych wahań poziomu wody oraz zapewnienie migracji fauny, dla nowych hydroelektrowni oraz, jeżeli jest to możliwe, dla hydroelektrowni już istniejących.

2. Umawiające się Strony mogą przyjmować środki zmierzające do poprawy konkurencyjności istniejących hydroelektrowni przestrzegając ich norm bezpieczeństwa i norm środowiskowych.

3. Strony zobowiązują się ponadto do ochrony systemów wodnych w strefach zastrzeżonych dla wody pitnej, na terenach chronionych przez strefy buforowe, w innych strefach chronionych i ciszy, a także w strefach nietkniętych z punktu widzenia przyrody i krajobrazu.

4. Umawiające się Strony zalecają ponowne otwarcie hydroelektrowni nieużywanych zamiast realizacji nowych projektów budowy. Przepis określony w ust. 1, dotyczący ochrony ekosystemów wodnych i innych wymienionych systemów, stosuje się również do ponownego otwarcia istniejących hydroelektrowni.

5. Umawiające się Strony mogą w ramach ustawodawstwa krajowego przeanalizować, jak sprawić, aby docelowych konsumentów zasobów alpejskich obowiązywały ceny rynkowe oraz w jakiej mierze usługi świadczone przez ludność miejscową w interesie ogólnym mogą być wynagradzane w sprawiedliwy sposób.

1. Umawiające się Strony zapewniają że w przypadku nowych instalacji termicznych, wykorzystujących paliwa kopalne do produkcji energii elektrycznej i/lub cieplnej, stosowane są najlepsze dostępne techniki. W odniesieniu do instalacji istniejących w obszarze alpejskim Umawiające się Strony ograniczają emisje w granicach możliwości, poprzez stosowanie technologii i/lub właściwych paliw.

2. Umawiające się Strony sprawdzają wykonalność techniczną i ekonomiczną oraz dostosowanie do środowiska, zastępowania instalacji cieplnych, w których używane są paliwa kopalne przez instalacje, w których stosuje się odnawialne źródła energii, oraz przez instalacje zdecentralizowane.

3. Umawiające się Strony przyjmują środki, które dążą do wspierania kogeneracji w celu bardziej racjonalnego użytkowania energii.

4. W strefach przygranicznych Umawiające się Strony dokonują w miarę możliwości dostosowania i połączenia swoich systemów kontroli emisji i imisji.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się, w ramach konwencji międzynarodowych, do wymiany wszelkich informacji na temat elektrowni i innych instalacji jądrowych, które mają lub mogłyby mieć konsekwencje na obszarze alpejskim, w celu długoterminowej ochrony zdrowia mieszkańców, fauny, flory, ich biocenozy, ich miejsca zamieszkania oraz interakcji między nimi.

2. Umawiające się Strony dbają ponadto w miarę możliwości o dostosowanie i podłączenie swoich systemów kontroli promieniotwórczości w otoczeniu.

1. W odniesieniu do wszystkich istniejących infrastruktur Umawiające się Strony kontynuują ich racjonalizację i optymalizację, uwzględniając wymogi ochrony środowiska, w szczególności konieczności zachowania bardzo wrażliwych ekosystemów i krajobrazu, prowadząc równocześnie, tam gdzie jest to stosowne, działania chroniące ludność i środowisko alpejskie.

2. W przypadku budowy linii przesyłowych energii elektrycznej i stacji elektrycznych z nimi związanych, a także ropociągów i gazociągów, w tym pompowni i stacji sprężania oraz instalacji, które mają ogromne znaczenie z punktu widzenia środowiska, Umawiające się Strony wprowadzają wszelkie niezbędne środki w celu zmniejszenia ich uciążliwości dla mieszkańców i dla środowiska, w tym, jeżeli to możliwe, użycie budowli i dróg przebiegu już istniejących linii.

3. W odniesieniu do linii przesyłu energii elektrycznej Umawiające się Strony uwzględniają w szczególności znaczenie stref chronionych z ich strefami buforowymi, inne strefy ochrony i spokoju, a także strefy nietknięte z punktu widzenia przyrody i krajobrazu, jak również awifauny.

Umawiające się Strony sporządzają w projektach wstępnych i w badaniach wpływu na środowisko, przewidzianych zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem, sposoby renaturalizacji siedlisk i środowisk wodnych na skutek wykonania robót publicznych lub prywatnych w zakresie energetyki, dotyczących środowiska i ekosystemów w obszarze alpejskim, z zastosowaniem, w miarę możliwości, technik inżynierii środowiska.

1. Umawiające się Strony dokonują, w ramach obowiązujących ustawodawstw krajowych, konwencji i umów międzynarodowych, wcześniejszej oceny wpływu na środowisko dla każdego projektu instalacji energetycznych, o których mowa w art. 7, 8, 9 i 10 niniejszego Protokołu, oraz w sprawie każdej istotnej zmiany w tych instalacjach.

2. Umawiające się Strony uznają użyteczność wprowadzania, w miarę możliwości, najlepszych dostępnych technik w celu uniknięcia lub zmniejszenia wpływu na środowisko, przewidując ewentualnie rozbiórkę instalacji nieużywanych, które są nieprzyjazne dla środowiska.

1. Umawiające się Strony zobowiązują się do wcześniejszego konsultowania się w sprawie projektów mogących wywołać skutki transgraniczne, w odniesieniu do ich wpływu.

2. W odniesieniu do projektów mogących wywołać skutki transgraniczne zainteresowane Umawiające się Strony powinny móc przedstawić w odpowiednim czasie swoje uwagi, które zostaną we właściwy sposób uwzględnione na etapie wydawania zezwoleń.

Umawiające się Strony mogą podjąć środki uzupełniające w stosunku do tych, o których mowa w niniejszym Protokole, dotyczących energii i trwałego rozwoju.

1. Umawiające się Strony wspierają i dostosowują, w ścisłej współpracy i uwzględniając wyniki już uzyskane na różnych szczeblach krajowych i międzynarodowych, badania i systematyczne monitorowanie, dla osiągnięcia celów niniejszego Protokołu; w szczególności dotyczy to metod i kryteriów analizy i oceny wpływu na środowisko i klimat, jak również szczególnych technologii dotyczących oszczędzania energii i jej racjonalnego wykorzystywania w obszarze alpejskim.

2. Strony uwzględniają wyniki badań w procesach definiowania i weryfikacji celów i środków polityki energetycznej oraz swojej działalności szkoleniowej i pomocy technicznej na szczeblu lokalnym na rzecz mieszkańców, podmiotów gospodarczych i władz terytorialnych.

3. Umawiające się Strony dokładają starań, by krajowe wyniki badań i systematycznego monitorowania były włączane do wspólnego systemu stałego monitorowania i informowania oraz by były dostępne dla opinii publicznej w istniejących ramach instytucjonalnych.

1. Umawiające się Strony wspierają kształcenie początkowe i kształcenie ustawiczne oraz informowanie opinii publicznej o celach i środkach wprowadzania w życie niniejszego Protokołu.

2. Wspierają one w szczególności późniejszy rozwój szkoleń, kształcenie ustawiczne, jak rownież w dziedzinie pomocy technicznej w zakresie energii, w tym ochrony środowiska, przyrody i klimatu.

3. Stały Komitet sporządza sprawozdanie na temat przestrzegania przez Umawiające się Strony zobowiązań wynikających z niniejszego Protokołu, na potrzeby konferencji alpejskiej.

4. Konferencja alpejska zapoznaje się z tym sprawozdaniem. W razie stwierdzenia uchybienia w wypełnianiu zobowiązań może przyjąć zalecenia.

2. W istniejących ramach instytucjonalnych do tej oceny przyłączają się władze terytorialne. Możliwa jest konsultacja z organizacjami pozarządowymi aktywnymi w tym sektorze.

1. Niniejszy Protokół stanowi Protokół do konwencji alpejskiej w znaczeniu art. 2 oraz pozostałych istotnych artykułów Konwencji.

3. W przypadku gdy konwencja alpejska obraduje na temat spraw odnoszących się do niniejszego Protokołu, jedynie Umawiające się Strony niniejszego Protokołu mogą uczestniczyć w głosowaniu.

3. W odniesieniu do Umawiających się Stron, które później wyrażą zgodę na związanie niniejszym Protokołem, Protokół wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia. Po wejściu w życie jakiejkolwiek poprawki do Protokołu każda nowa Umawiająca się Strona Protokołu staje się Umawiającą się Stroną Protokołu ze zmianami.

Depozytariusz powiadamia każde Państwo, o którym mowa w Preambule, i Komisję Europejską, o sprawach dotyczących niniejszego Protokołu:

Na dowód czego niżej podpisani, będąc w posiadaniu niezbędnych upoważnień, podpisali niniejszy Protokół.