29.12.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 385/1


ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 2252/2004

z dnia 13 grudnia 2004 r.

w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i dokumentach podróży wydawanych przez Państwa Członkowskie

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 62 ust. 2 lit. a),

uwzględniając wniosek Komisji (1),

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Rada Europejska na posiedzeniu w Salonikach w dniach 19 i 20 czerwca 2003 r. potwierdziła, że niezbędne jest spójne podejście w odniesieniu do identyfikatorów biometrycznych lub danych biometrycznych do dokumentów obywateli państw trzecich, paszportów obywateli Unii Europejskiej i systemów informacyjnych (VIS i SIS II).

(2)

Minimalne normy dotyczące zabezpieczeń w odniesieniu do paszportów zostały wprowadzone rezolucją przedstawicieli rządów Państw Członkowskich zebranych w Radzie w dniu 17 października 2000 r. (3). Obecnie należy rozwinąć tą rezolucję poprzez wprowadzenie środka wspólnotowego w celu określenia wzmocnionych, zharmonizowanych norm dotyczących zabezpieczeń służących ochronie paszportów i dokumentów podróży przed fałszerstwami. Jednocześnie paszport lub dokument podróży powinien zawierać identyfikatory biometryczne w celu zapewnienia niebudzącego wątpliwości związku pomiędzy dokumentem a jego prawowitym posiadaczem.

(3)

Harmonizacja zabezpieczeń oraz włączenie identyfikatorów biometrycznych, biorąc pod uwagę przyszłe ustalenia na szczeblu europejskim, jest ważnym krokiem w kierunku zastosowania nowych elementów, które w większym stopniu zabezpieczają dokumenty podróży oraz w wiarygodny sposób określają związek miedzy posiadaczem a jego paszportem oraz dokumentem podróży, co stanowi istotny czynnik w dziedzinie ochrony przed ich bezprawnym użyciem. Należy wziąć pod uwagę wymogi Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO), w szczególności zawarte w dokumencie 9303 dotyczącym dokumentów podróży nadających się do odczytu maszynowego.

(4)

Niniejsze rozporządzenie ogranicza się do harmonizacji zabezpieczeń, z uwzględnieniem identyfikatorów biometrycznych wprowadzanych do paszportów i dokumentów podróży Państw Członkowskich. Wyznaczenie władz i organów uprawnionych do dostępu do danych zawartych w nośniku pamięci dokumentów następuje na mocy przepisów krajowych z zastrzeżeniem stosownych przepisów prawa wspólnotowego, prawa Unii Europejskiej oraz umów międzynarodowych.

(5)

Niniejsze rozporządzenie powinno ustanowić jedynie te wymogi, które nie są objęte tajemnicą. Należy je uzupełnić wymogami, które mogą pozostać tajne w celu uniknięcia ryzyka podrabiania i przerabiania dokumentów. Takie dodatkowe wymogi techniczne powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (4).

(6)

Komisja powinna być wspomagana przez Komitet ustanowiony na mocy art. 6 rozporządzenia Rady (WE) nr 1683/95 z dnia 29 maja 1995 r. ustanawiającego jednolity formularz wizowy (5).

(7)

W celu zagwarantowania, by informacje, o których mowa, nie były udostępniane większej liczbie osób niż jest to konieczne, istotne jest, aby każde Państwo Członkowskie wyznaczyło nie więcej niż jeden organ odpowiedzialny za sporządzanie paszportów i dokumentów podróży, przy czym, w razie potrzeby, Państwa Członkowskie mogą zmienić ten organ. Ze względów bezpieczeństwa każde Państwo Członkowskie powinno przekazać do wiadomości Komisji oraz pozostałych Państw Członkowskich nazwę właściwego organu.

(8)

W odniesieniu do danych osobowych, które podlegają przetwarzaniu w związku z paszportami i dokumentami podróży, zastosowanie ma dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (6). Należy zagwarantować, że w paszporcie nie będą zawarte żadne dodatkowe informacje, chyba że stanowi o tym niniejsze rozporządzenie, jego załącznik lub informację o tym umieszczono w stosownym dokumencie podróży.

(9)

Zgodnie z zasadą proporcjonalności, aby osiągnąć podstawowy cel wprowadzenia wspólnych norm dotyczących zabezpieczeń i interoperacyjnych identyfikatorów biometrycznych, konieczne i właściwe jest określenie zasad obowiązujących wszystkie Państwa Członkowskie stosujące Konwencję wykonawczą do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. (7). Niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza zakres tego, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu, zgodnie z art. 5 akapit trzeci Traktatu.

(10)

Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, nie jest nim związana, ani nie jest objęta jego stosowaniem. Zważywszy że niniejsze rozporządzenie oparte jest na dorobku Schengen, zgodnie z postanowieniami części trzeciej tytułu IV Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania, zgodnie z art. 5 powyższego Protokołu, w terminie sześciu miesięcy od przyjęcia przez Radę niniejszego rozporządzenia podejmie decyzję, czy włączy niniejsze rozporządzenie do swojego prawa krajowego.

(11)

Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy, zgodnie z decyzją Rady 2000/365/WE z dnia 29 maja 2000 r., dotyczącą wniosku Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o zastosowanie wobec niego niektórych przepisów dorobku Schengen (8). Zjednoczone Królestwo nie bierze zatem udziału w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związane, ani nie jest objęte jego stosowaniem.

(12)

Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym nie uczestniczy Irlandia, zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE z dnia 28 lutego 2002 r., dotyczącą wniosku Irlandii o zastosowanie wobec niej niektórych przepisów dorobku Schengen (9). Irlandia nie bierze zatem udziału w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana, ani nie jest objęta jego stosowaniem.

(13)

W odniesieniu do Islandii i Norwegii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w rozumieniu Układu zawartego przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii, dotyczącego włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (10), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji Rady 1999/437/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie niektórych warunków stosowania tego Układu (11).

(14)

W odniesieniu do Szwajcarii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen, które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji 1999/437/WE w związku z art. 4 ust. 1 decyzji Rady z dnia 25 października 2004 r. w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej oraz podpisania w imieniu Wspólnoty Europejskiej, a także tymczasowego stosowania niektórych przepisów Umowy (12), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt B decyzji 1999/437/WE w związku z art. 4 ust. 1 decyzji Rady z dnia 25 października 2004 r. w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej oraz podpisania w imieniu Wspólnoty Europejskiej, a także tymczasowego stosowania niektórych przepisów Umowy (13),

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

1.   Paszporty i dokumenty podróży wydawane przez Państwa Członkowskie spełniają minimalne normy dotyczące zabezpieczeń określone w załączniku.

2.   Paszporty oraz dokumenty podróży zawierają nośnik pamięci, w którym znajduje się obraz twarzy. Państwa Członkowskie mogą również dołączyć odciski palców w interoperacyjnych formatach. Dane są zabezpieczane, a nośnik pamięci posiada wystarczającą pojemność i wydajność, aby zagwarantować integralność, autentyczność i poufność tych danych.

3.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do paszportów i dokumentów podróży wydawanych przez Państwa Członkowskie. Nie ma ono zastosowania do dowodów osobistych wystawianych przez Państwa Członkowskie swoim obywatelom lub do paszportów tymczasowych i dokumentów podróży, których okres ważności wynosi 12 miesięcy lub jest krótszy.

Artykuł 2

Dodatkowe wymogi techniczne dotyczące paszportów, odnoszące się do następujących kwestii, ustanawia się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 5 ust. 2:

a)

dodatkowe zabezpieczenia i wymagania, łącznie z normami dotyczącymi wzmocnionej ochrony przed fałszowaniem, podrabianiem oraz przerabianiem;

b)

wymogi techniczne dotyczące nośnika pamięci zawierającego cechy biometryczne i jego zabezpieczenia, w tym zapobiegania nieuprawnionemu dostępowi;

c)

wymagania dotyczące jakości i wspólnych norm w zakresie obrazu twarzy i odcisków palców.

Artykuł 3

1.   Zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 5 ust. 2, można podjąć decyzję o objęciu tajemnicą i niepublikowaniu wymogów, o których mowa w art. 2. W takim wypadku są one udostępniane wyłącznie wyznaczonym przez Państwa Członkowskie organom odpowiedzialnym za druk oraz osobom należycie upoważnionym przez Państwo Członkowskie lub Komisję.

2.   Każde Państwo Członkowskie wyznacza jeden organ odpowiedzialny za drukowanie paszportów i dokumentów podróży. Nazwę tego organu przekazuje do wiadomości Komisji oraz innych Państw Członkowskich. Ten sam organ może zostać wyznaczony przez dwa lub więcej Państw Członkowskich. Każde Państwo Członkowskie jest uprawnione do zmiany wyznaczonego przez siebie organu. Powiadamia ono o tym, w stosowym trybie, Komisję i pozostałe Państwa Członkowskie.

Artykuł 4

1.   Bez uszczerbku dla zasad ochrony danych, osoby, którym wydano paszport lub dokument podróży, mają prawo do weryfikacji danych osobowych zawartych w paszporcie lub w dokumencie podróży i, w stosownych przypadkach, do żądania ich poprawienia lub usunięcia.

2.   W paszporcie lub dokumencie podróży nie umieszcza się żadnych informacji w formie nadającej się do odczytu maszynowego, o ile nie stanowi o tym niniejsze rozporządzenie lub załącznik do niego, lub o ile informacja o tym nie została umieszczona w paszporcie lub dokumencie podróży przez wydające Państwo Członkowskie zgodnie z jego przepisami krajowymi.

3.   Do celów niniejszego rozporządzenia cechy biometryczne w paszportach i dokumentach podróży są wykorzystywane wyłącznie w celu sprawdzenia:

a)

autentyczności dokumentu;

b)

tożsamości jego posiadacza za pomocą bezpośrednio dostępnych porównywalnych cech w przypadkach gdy okazanie paszportu lub dokumentu podróży jest wymagane zgodnie z przepisami.

Artykuł 5

1.   Komisja jest wspierana przez Komitet ustanowiony na podstawie art. 6 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1683/95.

2.   W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie mają art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Okres ustanowiony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi dwa miesiące.

3.   Komitet przyjmuje swój regulamin.

Artykuł 6

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Państwa Członkowskie stosują niniejsze rozporządzenie:

a)

w odniesieniu do obrazu twarzy: nie później niż po upływie 18 miesięcy;

b)

w odniesieniu do odcisków palców: nie później niż po upływie 36 miesięcy

od przyjęcia środków określonych w art. 2. Jednakże nie ma to wpływu na ważność już wydanych paszportów i dokumentów podróży.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w Państwach Członkowskich, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

Sporządzono w Brukseli, dnia 13 grudnia 2004 r.

W imieniu Rady

B. R. BOT

Przewodniczący


(1)  Dz.U. C 98 z 23.4.2004, str. 39.

(2)  Opinia z dnia 2 grudnia 2004 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

(3)  Dz.U. C 310 z 28.10.2000, str. 1.

(4)  Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.

(5)  Dz.U. L 164 z 14.7.1995, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione Aktem Przystąpienia z 2003 r.

(6)  Dz.U. L 281 z 23.11.1995, str. 31. Dyrektywa ostatnio zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 (Dz.U. L 284 z 31.10.2003, str. 1).

(7)  Dz.U. L 239 z 22.9.2000, str. 19. Konwencja ostatnio zmieniona rozporządzeniem (WE) nr 871/2004 (Dz.U. L 162 z 30.4.2004, str. 29).

(8)  Dz.U. L 131 z 1.6.2000, str. 43.

(9)  Dz.U. L 64 z 7.3.2002, str. 20.

(10)  Dz.U. L 176 z 10.7.1999, str. 36.

(11)  Dz.U. L 176 z 10.7.1999, str. 31.

(12)  Dokument Rady nr 13054/04 dostępny na stronie: http://register.consilium.eu.int

(13)  Dokumenty Rady nr 13464/04 i 13466/04 dostępne na stronie: http://register.consilium.eu.int


ZAŁĄCZNIK

MINIMALNE NORMY DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ PASZPORTÓW I DOKUMENTÓW PODRÓŻY WYDAWANYCH PRZEZ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE

Wstęp

Niniejszy Załącznik określa minimalny poziom zabezpieczenia, który powinien być zapewniony w odniesieniu do paszportów i dokumentów podróży Państw Członkowskich. Przepisy zawarte w Załączniku dotyczą przede wszystkim strony zawierającej dane osobowe. Ogólne zabezpieczenia stosuje się także do pozostałych części paszportów i dokumentów podróży.

Strona zawierająca dane osobowe może składać się z różnych materiałów podstawowych. W załączniku określa się minimalny poziom zabezpieczenia dla konkretnego, stosowanego materiału.

1.   Materiał

Papier stosowany do tych części paszportu lub dokumentu podróży, w których znajdują się dane dotyczące osoby lub inne dane, spełnia następujące minimalne wymagania:

brak wybielaczy optycznych,

dwutonowe znaki wodne,

substancje zabezpieczające, chroniące przed próbami fałszowania poprzez wywabianie przy użyciu środków chemicznych,

barwne włókna (częściowo obserwowalne w świetle białym i częściowo obserwowalne w świetle UV lub niewidoczne i wykazujące luminescencję w co najmniej dwóch kolorach),

broki świecące w świetle UV (obowiązkowe na naklejkach),

zaleca się stosowanie nici łączącej kartki z okładką dokumentu.

Jeżeli strona z danymi osobowymi ma formę naklejki, można zrezygnować ze znaku wodnego na papierze tej strony. Można też zrezygnować ze znaku wodnego na papierze wewnętrznej strony okładki paszportów lub dokumentów podróży. Substancje zabezpieczające są wymagane na wewnętrznych stronach okładki, jeżeli umieszczone są ta tam dane.

Nić łącząca kartki z okładką powinna być zabezpieczona przed możliwością jej wymiany.

Jeżeli karta zawierająca dane osobowe w paszporcie lub w dokumencie podróży jest wykonana w całości z tworzywa sztucznego, zwykle nie jest możliwe zamieszczenie w niej znaków potwierdzających autentyczność, stosowanych na papierze paszportu lub dokumentu podróży. W przypadku naklejek i kart brak znaków w materiałach jest rekompensowany przez zastosowanie środków z zakresu technik druku zabezpieczonego, wprowadzania zabezpieczenia przed kopiowaniem lub techniki wydawania, zgodnie z pkt. 3, 4 i 5, wykraczających poza poniższe normy minimalne.

2.   Strona z danymi osobowymi

Paszport lub dokument podróży zawiera stronę z danymi osobowymi nadającą się do odczytu maszynowego, która jest zgodna z wytycznymi zawartymi w części 1 (paszporty nadające się do odczytu maszynowego) dokumentu ICAO 9303, a sposób wydawania jest zgodny z określonymi tam wymogami dotyczącymi paszportów nadających się do odczytu maszynowego.

Zdjęcie posiadacza jest umieszczane również na tej stronie i nie jest dołączone, lecz scalone z materiałem, z którego wykonana jest strona zawierająca dane osobowe za pomocą technik personalizacji, o których mowa w pkt 5.

Dane osobowe są umieszczane na stronie następującej po stronie tytułowej paszportu lub dokumentu podróży. W żadnym przypadku wewnętrzna strona okładki nie może być już używana jako strona zawierająca dane osobowe.

Układ strony zawierającej dane osobowe odróżnia ją od pozostałych stron.

3.   Techniki druku

Możliwe są następujące techniki druku:

A.

Druk w tle:

dwutonowe gilosze lub ich odpowiedniki,

druk irysowy, w miarę możliwości fluoryzujący,

nadruk widoczny w świetle UV,

motywy skutecznie zapobiegające podrabianiu i przerabianiu (w szczególności na stronie zawierającej dane osobowe) z możliwością zastosowania mikrodruku,

na papierowych stronach paszportu lub dokumentu podróży i na naklejkach należy stosować farby reaktywne,

jeżeli papier paszportu lub dokumentu podróży jest dobrze zabezpieczony przed próbami fałszowania, użycie farb reaktywnych jest fakultatywne.

B.

Druk formularza:

Z umieszczonym mikrodrukiem (o ile nie został już umieszczony w druku w tle).

C.

Numeracja:

Na wszystkich wewnętrznych stronach paszportu lub dokumentu podróży powinien być wydrukowany (jeżeli to możliwe, przy użyciu specjalnego kroju cyfr lub liter oraz zastosowaniu farby widocznej w świetle UV) lub perforowany niepowtarzalny numer dokumentu, zaś na kartach paszportowych niepowtarzalny numer powinien być scalony z wykorzystaniem tej samej techniki, która stosowana jest w przypadku danych osobowych. Zaleca się, aby w kartach paszportowych niepowtarzalny numer dokumentu był widoczny po obu stronach karty. Jeżeli dane osobowe umieszczone są na naklejce, niepowtarzalny numer dokumentu powinien być wydrukowany przy zastosowaniu farby fluoryzującej, przy czym stosowanie specjalnego kroju cyfr lub liter jest obowiązkowe.

Jeżeli dane osobowe umieszczane są na naklejkach lub wewnętrznych stronach z nielaminowanego papieru, stosuje się również druk wklęsły z efektem kątowym, mikrotekst i farbę o właściwościach zmiennych optycznie oraz dyfrakcyjno-obrazowe elementy optycznie zmienne (DOVID). Na kartach paszportowych wykonanych w całości z tworzywa sztucznego stosuje się również dodatkowe zabezpieczenia w postaci hologramów zmiennoobrazowych, przez zastosowanie przynajmniej dyfrakcyjno-obrazowego elementu optycznie zmiennego (DOVID) lub równoważnych środków.

4.   Zabezpieczenie przed kopiowaniem

Hologram zmiennoobrazowy (OVD) lub element o równoważnym charakterze, który zapewnia ten sam poziom identyfikacji i bezpieczeństwa co hologram mający obecnie zastosowanie w ujednoliconym formacie wizowym, jest stosowany na stronie zawierającej dane osobowe i przyjmuje formę struktur dyfrakcyjnych, zmieniających się w zależności od kąta nachylenia (DOVID), wbudowanych w laminat do laminowania na gorąco lub laminat o równoważnym charakterze (możliwie najcieńszy) lub w postaci powłoki OVD, bądź umieszczonych na naklejkach albo wewnętrznych stronach z nielaminowanego papieru w formie metalizowanych lub częściowo demetalizowanych zabezpieczeń holograficznych (OVD) (z nadrukiem wklęsłym), lub w formie elementów o równoważnym charakterze.

Hologramy OVD powinny być scalone z dokumentem jako element struktury warstwowej skutecznie chroniącej przed podrabianiem i przerabianiem. W dokumentach z papieru powinny być one scalone na możliwie największej powierzchni w formie elementu z laminatu do laminowania na gorąco lub laminatu o równoważnym charakterze (możliwie najcieńszego) albo w formie powłoki zabezpieczającej, zgodnie z wytycznymi podanymi w pkt. 5. W dokumentach wykonanych z tworzywa sztucznego powinny być wbudowane w warstwę karty na możliwie największej powierzchni.

Jeżeli karta z tworzywa sztucznego zawiera dane osobowe umieszczone na niej za pomocą grawerowania laserowego i jeżeli znajduje się na niej optycznie zmienny element laserowy (CLI), stosuje się element dyfrakcyjny OVD, przynajmniej w formie metalizowanego lub transparentnego DOVID, tak aby zapewnić możliwie najlepszą ochronę przed powielaniem.

Jeżeli strona zawierająca dane osobowe jest wykonana z tworzywa sztucznego z rdzeniem papierowym, stosuje się element dyfrakcyjny OVD, przynajmniej w formie umieszczonego metalizowanego lub transparentnego DOVID, tak aby zapewnić możliwie najlepszą ochronę przed powielaniem.

5.   Technika wydawania

W celu zagwarantowania, że dane w paszporcie lub w dokumencie podróży są odpowiednio zabezpieczone przed próbami podrabiania i przerabiania, dane osobowe, w tym zdjęcie i podpis posiadacza oraz zasadnicze dane dotyczące wydawania, są zintegrowane z podstawowym materiałem dokumentu. Tradycyjne metody umieszczania zdjęcia nie są już stosowane.

Można stosować następujące techniki wydawania:

druk laserowy,

druk termotransferowy,

druk atramentowy,

techniki fotograficzne,

grawerowanie laserowe, które skutecznie penetruje warstwy karty przy zachowaniu cech bezpieczeństwa.

W celu zagwarantowania, że dane osobowe oraz dane dotyczące wydawania są odpowiednio chronione przed próbami fałszowania, laminowanie na gorąco lub laminowanie o równoważnym charakterze (możliwie najcieńsze) wraz z zabezpieczeniem przez kopiowaniem jest obowiązkowe wtedy, gdy stosuje się technikę druku laserowego, druku termotransferowego lub technik fotograficznych.

Dokumenty podróży muszą być wystawiane w formie nadającej się do odczytu maszynowego. Układ strony zawierającej dane osobowe odpowiada wymogom określonym w części 1 dokumentu ICAO 9303, a procedury wydawania odpowiadają wymogom, które zostały tam określone w odniesieniu do dokumentów nadających się do odczytu maszynowego.