Wspólne stanowisko Rady

z dnia 25 czerwca 2002 r.

w sprawie Angoli i uchylające wspólne stanowisko 2000/391/WPZiB

(2002/495/WPZiB)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 15,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rada przyjęła wspólne stanowisko 2000/391/WPZiB [1] określające cele i priorytety Unii Europejskiej w odniesieniu do Angoli.

(2) W świetle znaczących zmian politycznych, które nastąpiły w Angoli od 2000 r. niektóre przepisy wspomnianego wspólnego stanowiska stały się nieaktualne i wymagają aktualizacji.

(3) Rada przyjęła wspólne stanowisko 2001/374/WPZiB z dnia 14 maja 2001 r. dotyczące zapobiegania, zarządzania i rozwiązywania konfliktów w Afryce [2] oraz wspólne stanowisko 98/350/WPZiB z dnia 25 maja 1998 r. dotyczące praw człowieka, zasad demokracji, zasady państwa prawa i dobrych rządów w Afryce [3].

(4) Rada przyjęła wspólne stanowiska 97/759/WPZiB [4], 98/425/WPZiB [5] i 2000/391/WPZiB w odniesieniu do Angoli ukierunkowane na nakłonienie "União Nacional para a Independência Total de Angola" (UNITA) do wypełnienia swoich obowiązków w ramach procesu pokojowego zgodnie z odpowiednimi decyzjami Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej rezolucjami 864 (1993), 1127 (1997), 1130 (1997), 1173 (1998) i 1176 (1998).

(5) Jak podano w deklaracjach Prezydencji w imieniu Unii Europejskiej z dnia 29 maja i 28 sierpnia 2001 r. oraz w konkluzjach ze spotkań Rady ds. Ogólnych w dniach 11 i 12 czerwca 2001 r. Unia Europejska powtórnie wyraziła swoje wsparcie dla wszelkich wysiłków czynionych w celu osiągnięcia rozwiązań politycznych na podstawie Porozumienia Pokojowego z Bicesse, Protokołu z Lusaki oraz odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Po śmierci Jonasa Savimbi w dniu 22 lutego 2002 r. Unia wyraziła w swoich deklaracjach z dnia 28 lutego i 4 kwietnia 2002 r. oraz w konkluzjach Rady Europejskiej z Barcelony w dniach 15–16 marca i w konkluzjach ze spotkań Rady ds. Ogólnych w dniach 13–14 maja swoje zadowolenie z ogłoszonego dnia 13 marca przez rząd zawieszenia broni i z formalnego podpisania dnia 4 kwietnia przez rząd Angoli i UNITA Listu Intencyjnego uzupełniającego Protokół z Lusaki w sprawie zawieszenia broni oraz pozostałych nierozstrzygniętych kwestii wojskowych. W tych deklaracjach Unia wskazała również konieczność zaradzenia poważnej sytuacji humanitarnej, wyrażając wolę wspierania wysiłku społeczeństwa Angoli we wprowadzeniu trwałego pokoju, stabilności oraz zrównoważonego rozwoju kraju.

(6) Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęła rezolucję 1268 (1999) w sprawie utworzenia Biura Organizacji Narodów Zjednoczonych w Angoli (UNOA) oraz rozszerzyła trzykrotnie jego mandat na podstawie listu Przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa do Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, po raz ostatni 15 lipca 2002 r.

(7) Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęła rezolucję 1404 (2002) rozszerzającą mandat mechanizmów monitorujących sankcje nałożone na UNITA na kolejny sześciomiesięczny okres kończący się 19 października 2002 r. oraz przyjęła rezolucję 1412 (2002) z dnia 16 maja 2002 r., w której, potwierdzając rezolucje 696 (1991), 864 (1993) oraz wszystkie kolejne rezolucje, w szczególności rezolucję 1127 (1997) oraz przywołując deklarację swojego Przewodniczącego z dnia 28 marca 2002 r., które w szczególności wyrażały jej gotowość do uznania za właściwe określonych wyjątków oraz zmian do środków nałożonych przez ust. 4 lit. a) rezolucji 1127 (1997), zadecydowała, że środki nałożone przez ust. 4 lit a) i b) tej rezolucji zostaną zawieszone na okres 90 dni.

(8) W dniu 22 listopada 1996 r. Rada przyjęła rezolucję określającą wsparcie, zalecając, by z wyjątkiem pomocy humanitarnej środki na działania związane z wykrywaniem min były przyznawane państwom korzystającym, których władze przestają używać lądowych min przeciwpiechotnych; dnia 28 listopada 1997 r. przyjęła również wspólne działanie 97/817/WPZiB w sprawie min przeciwpiechotnych [6].

(9) Wymagane jest działanie ze strony Wspólnoty w celu wprowadzenia w życie niektórych środków,

PRZYJMUJE NINIEJSZE WSPÓLNE STANOWISKO:

Artykuł 1

Unia Europejska będzie realizować następujące cele w odniesieniu do Angoli:

a) wspieranie procesu pokojowego, pojednania narodowego i demokracji w Angoli poprzez promowanie dobrej administracji i tolerancji kulturowej między wszystkimi partiami politycznymi i wszystkimi sektorami społeczeństwa obywatelskiego;

b) wspieranie zrównoważonych rozwiązań politycznych w Angoli na podstawie Protokołu z Lusaki oraz odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych poprzez dialog polityczny z udziałem Organizacji Narodów Zjednoczonych;

c) nakłanianie rządu i UNITA do dalszego pełnego wprowadzania w życie wszystkich przepisów Protokołu Ustaleń podpisanego dnia 4 kwietnia 2002 r. do zawarcia Protokołu z Lusaki, podkreślając znaczenie natychmiastowego i skutecznego kwaterowania, rozbrojenia, demobilizacji oraz społecznej reintegracji sił wojskowych UNITA poprzez odpowiednio finansowane programy socjalne;

d) popieranie wysiłków UNITA do własnej reorganizacji w partię polityczną w celu wykazania swej woli do zastosowania się do prawa i popieranie rządu w ułatwianiu tego procesu, tak jak zostało to przyjęte w jego deklaracji z dnia 13 marca 2002 r.;

e) wspieranie zamiaru Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych utrzymania przeglądów sankcji nałożonych na UNITA w odniesieniu do wprowadzania w życie Protokołu Ustaleń jako uzupełnienia do Protokołu z Lusaki;

f) zachęcanie rządu Angoli do przeprowadzenia wolnych i sprawiedliwych wyborów powszechnych jak najszybciej, gdy tylko spełnione zostaną warunki do pełnego przestrzegania zasad państwa prawa i sprawiedliwości na całym terytorium Angoli, oraz do wspierania i ochrony praw człowieka i do popierania roli społeczeństwa obywatelskiego w tworzeniu pojednania narodowego i budowaniu demokracji w kraju;

g) nakłanianie rządu Angoli do zintensyfikowania swoich wysiłków w celu złagodzenia bardzo poważnej sytuacji humanitarnej oraz podejmowania właściwych działań w celu odminowania, reintegracji społecznej oraz ponownego osiedlenia wszystkich ludzi i uchodźców, którzy zostali wewnętrznie przemieszczeni w ramach wprowadzania celów wymienionych w deklaracji rządu z dnia 13 marca 2002 r. oraz w celu stworzenia warunków, które umożliwią pomoc wspólnoty międzynarodowej w tym zakresie;

h) kontynuowanie nakłaniania rządu do wprowadzenia w życie, z korzyścią dla wszystkich mieszkańców Angoli, przejrzystego zarządzania środkami publicznymi oraz ich pełnego uwzględnienia w księgach rachunkowych, ze szczególnym uwzględnieniem wszystkich ksiąg sektora naftowego. Wspieranie prowadzenia polityk makroekonomicznych ukierunkowanych na zwalczanie biedy w celu zapewnienia lepszych perspektyw dla zmniejszenia biedy, wzrostu gospodarczego oraz zrównoważonego rozwoju kraju;

i) zachęcanie do współpracy i zrozumienia między krajami regionu w celu zwiększenia bezpieczeństwa regionalnego i rozwoju gospodarczego.

Artykuł 2

W celu dalszej realizacji wyżej wymienionych celów Unia Europejska:

a) będzie prowadziła regularny dialog polityczny z władzami Angoli, jak przewidziano w Porozumieniu z Cotonou;

b) będzie wspierała w ramach swojej Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa inicjatywy przyczyniające się do zrównoważonych rozwiązań politycznych w Angoli zgodnie z celem wskazanym w art. 1 lit. a) oraz w porozumieniu z sekretarzem generalnym Organizacji Narodów Zjednoczonych, trójką Państw Obserwatorów, Państwami Członkowskimi ONZ oraz regionalnymi i ponadregionalnymi Organizacjami Afrykańskimi;

c) będzie działała zgodnie z decyzją podjętą przez RB ONZ w rezolucji 1412 (2002) w sprawie zawieszenia zakazu podróży wyższych urzędników UNITA na okres 90 dni;

d) bezzwłocznie w pełni wprowadzi w życie wszelkie zniesienie sankcji w odniesieniu do UNITA przez RB ONZ, wynikające z pozytywnego wprowadzenia Protokołu Ustaleń;

e) będzie proponowała uczestnictwo w wysiłkach rządu Angoli we wspieraniu instytucji i praktyk demokratycznych w celu umożliwienia przeprowadzenia wolnych i sprawiedliwych wyborów parlamentarnych i prezydenckich oraz w celu zapewnienia poszanowania praw człowieka, zasad państwa prawa oraz niezależnego społeczeństwa obywatelskiego;

f) będzie proponowała uczestnictwo w wysiłkach rządu Angoli w reformowaniu gospodarki Angoli poprzez współpracę z Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW) w porozumieniu ze Wspólnotą międzynarodową, w pomocy rządowi w walce przeciwko korupcji i biedzie; będzie zachęcała rząd Angoli do tworzenia warunków właściwego zarządzania dla podpisania z MFW w bliskiej przyszłości porozumienia w sprawie zmniejszenia biedy oraz ułatwienia rozwoju;

g) będzie powtórnie wyrażała swoją solidarność oraz zobowiązanie wobec narodu angolskiego, kontynuując wnoszenie wkładu w wysiłki łagodzenia sytuacji humanitarnej oraz cierpienia mieszkańców Angoli poszkodowanych przez wojnę, w szczególności uchodźców oraz osób wewnętrznie przesiedlonych, między innymi poprzez przyjęcie zamiarów Komisji Wspólnot Europejskich do szybkiego przyjęcia wszelkich środków do wprowadzenia w życie dostępnego finansowania we wspieraniu procesu pokojowego.

Unia zaproponuje współuczestnictwo w działaniach rządu Angoli w zakresie rozwiązywania sytuacji humanitarnej oraz w różnych fazach procesu pokojowego, uwzględniając kwaterowanie Sił Wojskowych UNITA, we wspieraniu programów demobilizacji oraz reintegracji, które są niezbędne dla pełnowymiarowej odnowy kraju, nakłaniając rząd do dokonania właściwej oceny najbardziej pilnych potrzeb;

h) zaproponuje pomoc rządowi Angoli w odbudowie i rekonstrukcji kraju, zachęcając swoimi intencjami do zwoływania spotkań międzynarodowych dawców oraz płacenia zgodnie z zasadami przejrzystości i księgowości w środowisku demokratycznym, zachęcając do rozdzielenia zasobów niezbędnych do wprowadzenia w życie polityki gospodarczej i społecznej, która polepszy poziom życia mieszkańców Angoli;

i) będzie przygotowana do uczestniczenia w operacjach usuwania min, zgodnie z rezolucją Rady z dnia 22 listopada 1996 r., zachęcając jednocześnie rząd Angoli do ratyfikowania Konwencji Ottawskiej w sprawie odminowywania;

j) będzie wspomagała Biuro Organizacji Narodów Zjednoczonych w Angoli w wypełnianiu mandatu powierzonego przez Radę Bezpieczeństwa ONZ.

Artykuł 3

Rada odnotowała, że Komisja zamierza ukierunkować swoje działania na rzecz osiągnięcia celów i priorytetów niniejszego wspólnego stanowiska stosując, tam gdzie jest to właściwe, odpowiednie środki wspólnotowe.

Artykuł 4

Niniejsze wspólne stanowisko zostanie poddane przeglądowi co 12 miesięcy po jego przyjęciu.

Artykuł 5

Wspólne stanowisko 2000/391/WPZiB traci moc.

Artykuł 6

Niniejsze wspólne stanowisko staje się skuteczne od dnia jego przyjęcia.

Artykuł 7

Niniejsze wspólne stanowisko zostaje opublikowane w Dzienniku Urzędowym.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 25 czerwca 2002 r.

W imieniu Rady

J. Matas I Palou

Przewodniczący

[1] Dz.U. L 146 z 21.6.2000, str. 1.

[2] Dz.U. L 132 z 15.5.2001, str. 1.

[3] Dz.U. L 158 z 2.6.1998, str. 1.

[4] Dz.U. L 309 z 12.11.1997, str. 8.

[5] Dz.U. L 190 z 4.7.1998, str. 1.

[6] Dz.U. L 338 z 9.12.1997, str. 1.

--------------------------------------------------