Rozporządzenie Rady (WE) nr 1139/98

z dnia 26 maja 1998 r.

dotyczące obowiązkowego oznaczania na etykietach umieszczonych na niektórych środkach spożywczych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie innych danych niż przewidziane w dyrektywie 79/112/EWG

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając dyrektywę Rady 79/112/EWG z dnia 18 grudnia 1978 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do etykietowania, prezentacji i reklamowania środków spożywczych przeznaczonych na sprzedaż konsumentowi końcowemu [1], w szczególności jej art. 4 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z przepisami części C dyrektywy Rady 90/220/EWG z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów genetycznie zmodyfikowanych [2] wyrażono zgodę na wprowadzenie do obrotu niektórych produktów zmodyfikowanych genetycznie, decyzją Komisji 96/281/WE z dnia 3 kwietnia 1996 r. dotyczącą wprowadzania do obrotu genetycznie zmodyfikowanej soi (Glycinemax L.) o zwiększonej odporności na herbicyd oparty na glifosacie, na mocy dyrektywy Rady 90/220/EWG [3] oraz decyzją Komisji 97/98/WE z dnia 23 stycznia 1997 r. dotyczącą wprowadzenia do obrotu zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy (Zea mays L.), która została poddana modyfikacji łączonej, zapewniającej jej owadobójcze własności genu odpowiedzialnego za wytwarzanie endotoksyny BT i zwiększonej tolerancji na środek chwastobójczy glufosinate ammonium, zgodnie z dyrektywą Rady 90/220/EWG [4].

(2) Zgodnie z dyrektywą 90/220/EWG nie istniały względy bezpieczeństwa odnośnie do podawania na etykiecie umieszczonej na zmodyfikowanych genetycznie nasionach soi (Glycinemax L.) lub zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy (Zea mays L.) informacji, że zostały one wytworzone za pomocą technik modyfikacji genetycznej.

(3) Dyrektywa 90/220/EWG nie obejmuje nieżywotnych produktów wytworzonych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie (zwanych dalej GMO).

(4) Niektóre Państwa Członkowskie podjęły środki w zakresie etykietowania żywności i jej składników wytworzonych ze wspomnianych produktów; różnice występujące między tymi przepisami mogą ograniczać swobodny przepływ tej żywności i jej składników, a przez to negatywnie wpływać na funkcjonowanie rynku wewnętrznego; z tego względu konieczne jest przyjęcie jednolitych zasad etykietowania wspomnianych produktów we Wspólnocie.

(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 258/97 z dnia 27 stycznia 1997 r. dotyczące nowej żywności i nowych składników żywności [5] określa w art. 8 dodatkowe, szczególne wymagania w zakresie etykietowania w celu zapewnienia konsumentowi końcowemu właściwych informacji; tych dodatkowych, szczególnych wymagań w zakresie etykietowania nie stosuje się do żywności lub jej składników, które w znacznym zakresie przeznaczono do spożycia przez ludzi w obrębie Wspólnoty przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) 258/97, a których z tego względu nie uważa się za nowe.

(6) W celu zapobieżenia zniekształcaniu konkurencji zasady etykietowania w odniesieniu do informacji dla konsumenta końcowego oparte na takich samych zasadach powinny być stosowane do żywności i jej składników złożonych lub pochodzących od GMO, które zostały wprowadzone do obrotu przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 258/97, na podstawie zgody udzielonej na mocy dyrektywy 90/220/EWG, oraz do żywności i jej składników, które zostały później wprowadzone do obrotu.

(7) Z tego względu rozporządzenie Komisji (WE) nr 1813/97 z dnia 19 września 1997 r. dotyczące obowiązkowego oznaczania na etykietach umieszczonych na niektórych środkach spożywczych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie innych danych niż przewidziane w dyrektywie 79/112/EWG [6] ustanawiało ogólne zasady etykietowania określonych powyżej produktów.

(8) Obecnie istnieje pilna potrzeba określenia szczegółowych i jednolitych dla Wspólnoty zasad etykietowania środków spożywczych objętych rozporządzeniem (WE) nr 1813/97.

(9) W szczególności zgodnie z podejściem przyjętym w art. 8 rozporządzenia (WE) nr 258/97 należy zapewnić konsumentowi ostatecznemu informacje o wszelkich cechach lub właściwościach żywności, np. o składzie, wartości odżywczej lub skutkach odżywczych, lub też o przewidywanym przeznaczeniu żywności, w którego rezultacie dana żywność lub jej składnik przestanie być równoważnym odpowiednikiem istniejącej żywności lub jej składnika; z tego względu w stosunku do żywności i jej składników wytworzonych ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi lub ze zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy, które nie mają konwencjonalnych odpowiedników, powinny obowiązywać wymagania w zakresie etykietowania.

(10) Zgodnie z podejściem przyjętym w art. 8 rozporządzenia (WE) nr 258/97 konieczne jest oparcie wymagań w zakresie etykietowania na ocenie naukowej.

(11) Konieczne jest ustanowienie jasnych zasad etykietowania określonych powyżej produktów, umożliwiających przeprowadzenie oficjalnej kontroli opartej na wiarygodnych, łatwo powtarzalnych i praktycznych zasadach; należy opracować wspólne, oparte na faktach naukowych metody badań.

(12) Należy również unikać nadmiernej uciążliwości związanej ze spełnianiem wymagań w zakresie etykietowania, a jednoczenie zapewnić ich wystarczającą szczegółowość, umożliwiającą konsumentom uzyskanie potrzebnych informacji.

(13) Obecnie zawartość w żywności i jej składnikach białka lub DNA będących wynikiem modyfikacji genetycznej stanowi kryterium, które najlepiej spełnia określone powyżej wymagania; takie podejście można rozważyć ponownie w świetle przyszłych zmian wiedzy naukowej.

(14) Nie można wykluczyć przypadkowego skażenia środków spożywczych DNA lub białkiem pochodzącym z modyfikacji genetycznej; można uniknąć potrzeby podawania na etykiecie informacji o takim skażeniu, ustalając progowy poziom wykrywania obecności DNA i białka.

(15) Należy niezwłocznie rozpatrzyć w świetle wszelkich istotnych informacji naukowych kwestii, czy można ustalić minimalny próg obecności DNA lub białka wynikającej z modyfikacji genetycznej, a jeśli tak, to na jakim poziomie.

(16) Środki spożywcze i ich składniki wytworzone ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi (Glycine max L.) lub ze zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy (Zea mays L.), zawierających DNA pochodzące z modyfikacji genetycznej nie są równoważne i z tego względu powinny podlegać wymaganiom w zakresie etykietowania.

(17) Istnieje możliwość zniszczenia białka lub DNA pochodzących z modyfikacji genetycznej w czasie kolejnych faz przetwarzania; w takim przypadku żywność i jej składniki należy uważać za równoważne pod względem wymagań w zakresie etykietowania; z tego względu nie powinny one podlegać wymaganiom w zakresie etykietowania; należy opracować wykaz takich produktów.

(18) Niemniej jednak niektóre metody przetwarzania mogą wyeliminować DNA, lecz nie białka; nie można wykluczyć możliwości, że takie metody można stosować w przypadku różnych zastosowań środków spożywczych; środków spożywczych i ich składników, które nie zawierają DNA pochodzącego z modyfikacji genetycznej, lecz w których są obecne białka pochodzące z modyfikacji genetycznej, nie można uważać za równoważne; z tego względu powinny one podlegać wymaganiom w zakresie etykietowania.

(19) Konieczne informacje należy określić w wykazie składników, z wyjątkiem produktów, dla których taki wykaz nie istnieje; w takim przypadku informacje te powinny zostać wyraźnie podane na etykiecie produktu.

(20) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla prawa podmiotów gospodarczych do zamieszczania dobrowolnych stwierdzeń na etykietach swych produktów, zawierających inne dane niż określone w niniejszym rozporządzeniu (takich, jak niewystępowanie żywności i jej składników wytworzonych ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi i kukurydzy lub co do obecności takiej żywności i jej składników, w przypadku gdy nie można tego zweryfikować metodami naukowymi, lecz istnieją na to dostateczne dowody uzyskane w inny sposób), pod warunkiem że takie stwierdzenia przedstawia się zgodnie z postanowieniami dyrektywy 79/112/EWG.

(21) Uwzględniając ich zakres i skutki, środki Wspólnoty wprowadzone niniejszym rozporządzeniem są nie tylko konieczne, lecz także istotne, jeśli mają zostać osiągnięte założone cele; celów tych nie mogą osiągnąć Państwa Członkowskie działające osobno.

(22) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1813/97, które traci moc, zastępuje się niniejszym rozporządzeniem.

(23) Zgodnie z procedurą określoną w art. 17 dyrektywy 79/112/EWG projekt niniejszego dokumentu przedłożono Stałemu Komitetowi ds. Środków Spożywczych, który nie był w stanie wydać swojej opinii, oraz zgodnie z tą samą procedurą Komisja przekazała Radzie wniosek dotyczący środków do przedsięwzięcia,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do żywności i jej składników, które mają zostać dostarczone jako takie konsumentowi końcowemu (zwane dalej "określone środki spożywcze"), wytworzonych w całości lub częściowo ze:

- zmodyfikowanych genetycznie nasion soi objętych decyzją 96/281/WE,

- zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy objętej decyzją 97/98/WE.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do dodatków do żywności, dodatków smakowo-zapachowych stosowanych w środkach spożywczych lub rozpuszczalników ekstrakcyjnych stosowanych w produkcji środków spożywczych, określonych w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 258/97.

Artykuł 2

1. Określone środki spożywcze podlegają dodatkowym, szczególnym wymaganiom w zakresie etykietowania, ustalonym w ust. 3.

2. Jednakże określone środki spożywcze, które nie zawierają ani białka, ani DNA pochodzącego z modyfikacji genetycznej, nie podlegają wspomnianym dodatkowym, szczególnym wymaganiom w zakresie etykietowania.

Uwzględniając postęp techniczny, opinię Naukowego Komitetu ds. Żywności oraz wszelkie inne, istotne dane naukowe, zgodnie z procedurą określoną w art. 17 dyrektywy 79/112/EWG, należy sporządzić wykaz produktów, które nie podlegają dodatkowym, szczególnym wymaganiom w zakresie etykietowania.

3. Przyjmuje się następujące dodatkowe, szczególne wymagania w zakresie etykietowania:

a) jeśli żywność składa się z więcej niż jednego składnika, w wykazie składników przewidzianym w art. 6 dyrektywy 79/112/EWG zamieszcza się w nawiasach zaraz po nazwie danego składnika wyrazy "wytworzone ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi" lub "wytworzone ze zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy". Innym rozwiązaniem jest umieszczenie tych wyrazów w wyraźnie wyeksponowanym przypisie do wykazu składników, przy czym do danego składnika będzie odsyłała gwiazdka*. Jeśli składnik już określono w wykazie jako wytworzony z nasion soi lub z kukurydzy, wyrazy "wytworzone ze zmodyfikowanej genetycznie" można skrócić do wyrazów "zmodyfikowane genetycznie"; jeśli jako przypisu użyto formy skróconej, gwiazdką oznacza się bezpośrednio wyraz "soja" lub "kukurydza". Niezależnie od tego, którą z dwóch podanych powyżej form zastosowano w przypisie, należy użyć czcionki o przynajmniej takiej samej wielkości, jaką zastosowano w przypadku samego wykazu.

b) w przypadku produktów, dla których nie istnieje wykaz, wyrazy "wytworzone ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi" lub "wytworzone ze zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy" zamieszcza się odpowiednio w wyraźny sposób na etykiecie produktu;

c) jeśli zgodnie z przepisami art. 6 ust. 5 lit. b) tiret pierwsze dyrektywy 79/112/EWG składnik jest określony nazwą kategorii, to takie oznaczenie uzupełnia się wyrazami "zawiera… [7] odpowiednio wytworzone ze zmodyfikowanych genetycznie nasion soi/zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy";

d) jeśli element składowy związku składnika pochodzi z określonych środków spożywczych, musi zostać wymieniony na etykiecie produktu końcowego, z podaniem sformułowania określonego w lit. b).

4. Przepisy niniejszego artykułu pozostają bez uszczerbku dla innych wymogów prawa wspólnotowego dotyczącego etykietowania środków żywnościowych.

Artykuł 3

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1813/97 traci moc.

Artykuł 4

1. Przyjętych w niniejszym rozporządzeniu wymagań w zakresie etykietowania nie stosuje się do produktów, które legalnie wyprodukowano i opatrzono w etykietę we Wspólnocie lub też które legalnie przywieziono do Wspólnoty i wprowadzono do swobodnego obrotu przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

2. Termin obowiązywania art. 2 w stosunku do produktów wprowadzonych do obrotu, których etykietowanie jest zgodne z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1813/97 w zakresie wskazywania na obecność zmodyfikowanego genetycznie materiału, może zostać odroczony o 6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 5

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dziewięćdziesiątego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 26 maja 1998 r.

W imieniu Rady

J. Cunningham

Przewodniczący

[1] Dz.U. L 33 z 8.2.1979, str. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 97/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 43 z 14.2.1997, str. 21).

[2] Dz.U. L 117 z 8.5.1990, str. 15. Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą 97/35/WE (Dz.U. L 169 z 27.6.1997, str. 72).

[3] Dz.U. L 107 z 30.4.1996, str. 10.

[4] Dz.U. L 31 z 1.2.1997, str. 69.

[5] Dz.U. L 43 z 14.2.1997, str. 1.

[6] Dz.U. L 257 z 20.9.1997, str. 7.

[7] Składniki, które zostaną wyszczególnione.

--------------------------------------------------