14.1.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 11/23


KOMPLEKSOWA UMOWA GOSPODARCZO-HANDLOWA (CETA)

między Kanadą, z jednej strony, a Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony

KANADA,

z jednej strony, oraz

UNIA EUROPEJSKA,

KRÓLESTWEM BELGII,

REPUBLIKĄ BUŁGARII,

REPUBLIKĄ CZESKĄ,

KRÓLESTWEM DANII,

REPUBLIKĄ FEDERALNĄ NIEMIEC,

REPUBLIKĄ ESTOŃSKĄ,

IRLANDIĄ,

REPUBLIKĄ GRECKĄ,

KRÓLESTWEM HISZPANII,

REPUBLIKĄ FRANCUSKĄ

REPUBLIKĄ CHORWACJI,

REPUBLIKĄ WŁOSKĄ,

REPUBLIKĄ CYPRYJSKĄ,

REPUBLIKĄ ŁOTEWSKĄ,

REPUBLIKĄ LITEWSKĄ,

WIELKIM KSIĘSTWEM LUKSEMBURGA,

WĘGRAMI,

REPUBLIKĄ MALTY,

KRÓLESTWEM NIDERLANDÓW,

REPUBLIKĄ AUSTRII,

RZECZPOSPOLITĄ POLSKĄ,

REPUBLIKĄ PORTUGALSKĄ,

RUMUNIĄ,

REPUBLIKĄ SŁOWENII,

REPUBLIKĄ SŁOWACKĄ,

REPUBLIKĄ FINLANDII,

KRÓLESTWEM SZWECJI,

oraz

ZJEDNOCZONYM KRÓLESTWEM WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ,

z drugiej strony,

zwanymi dalej łącznie „Stronami”,

które postanawiają:

DĄŻYĆ do dalszego zacieśniania swoich bliskich stosunków gospodarczych i opierać się na przysługujących im odpowiednich prawach i obowiązkach określonych w Porozumieniu z Marrakeszu ustanawiającym Światową Organizację Handlu, sporządzonym w dniu 15 kwietnia 1994 r., oraz na innych wielostronnych i dwustronnych instrumentach współpracy;

STWORZYĆ rozszerzony i bezpieczny rynek dla oferowanych przez siebie towarów i usług przez ograniczenie lub wyeliminowanie barier handlowych i inwestycyjnych;

USTANOWIĆ jasne, przejrzyste, przewidywalne i wzajemnie korzystne zasady regulujące ich wymianę handlową i inwestycje;

ORAZ

POTWIERDZAJĄC swoje silne przywiązanie do demokracji i praw podstawowych określonych w Powszechnej deklaracji praw człowieka sporządzonej w Paryżu w dniu 10 grudnia 1948 r. i podzielając pogląd, że rozprzestrzenianie broni masowego rażenia stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego;

UZNAJĄC znaczenie bezpieczeństwa międzynarodowego, demokracji, praw człowieka i praworządności w odniesieniu do rozwoju handlu międzynarodowego i współpracy gospodarczej;

UZNAJĄC, że postanowienia niniejszej Umowy chronią prawo Stron do wprowadzania regulacji na swoim terytorium oraz elastyczność Stron w zakresie osiągania uzasadnionych celów polityki, takich jak zdrowie publiczne, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej;

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązania jako Stron Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego sporządzonej w Paryżu w dniu 20 października 2005 r. oraz uznając, że państwa mają prawo do ochrony, rozwoju i realizacji własnych polityk kulturalnych, aby wspierać swoje sektory kultury w celu wzmocnienia różnorodności form wyrazu kulturowego oraz w celu ochrony swojej tożsamości kulturowej, w tym przez stosowanie środków regulacyjnych i wsparcie finansowe;

UZNAJĄC, że postanowienia niniejszej Umowy chronią inwestycje i inwestorów w odniesieniu do ich inwestycji oraz mają pobudzić wzajemnie korzystną działalność gospodarczą, nie naruszając przy tym prawa Stron do wprowadzania regulacji w interesie publicznym na swoim terytorium;

POTWIERDZAJĄC swoje zobowiązanie do promowania zrównoważonego rozwoju i rozwoju handlu międzynarodowego w taki sposób, aby przyczynić się do trwałego rozwoju w wymiarze gospodarczym, społecznym i środowiskowym;

ZACHĘCAJĄC przedsiębiorstwa prowadzące działalność na ich terytorium lub podlegające ich jurysdykcji do przestrzegania uznanych w skali międzynarodowej wytycznych i zasad w zakresie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, oraz do stosowania najlepszych praktyk dotyczących odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej;

REALIZUJĄC niniejszą Umowę w sposób zgodny z egzekwowaniem odpowiednich przepisów z zakresu prawa pracy i ochrony środowiska oraz w sposób przyczyniający się do wzrostu poziomów ochrony pracy i środowiska oraz opierając się na zobowiązaniach międzynarodowych dotyczących kwestii związanych z pracą i środowiskiem;

UZNAJĄC silny związek między innowacją a handlem oraz znaczenie innowacji dla przyszłego wzrostu gospodarczego, a także potwierdzając swoje zobowiązanie do wspierania rozszerzania współpracy w zakresie innowacji oraz w powiązanych obszarach badań i rozwoju oraz nauki i technologii, a także do promowania zaangażowania właściwych podmiotów sektora publicznego i prywatnego;

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

ROZDZIAŁ PIERWSZY

Ogólne definicje i postanowienia wstępne

Sekcja A

Ogólne definicje

Artykuł 1.1

Definicje o zastosowaniu ogólnym

Do celów niniejszej Umowy, jeżeli nie określono inaczej:

 

zarządzenie administracyjne o powszechnym zastosowaniu oznacza zarządzenie administracyjne lub interpretację mającą zastosowanie do wszystkich osób i faktycznych sytuacji, które zasadniczo wchodzą w jej zakres, oraz ustanawiającą normę postępowania, ale nieobejmującą:

a)

ustalenia lub orzeczenia wydane w ramach postępowania administracyjnego lub quasi-sądowego mających zastosowanie do konkretnej osoby, towaru lub usługi pochodzących z terytorium drugiej Strony, w określonym przypadku; lub

b)

orzeczenia wydanego w odniesieniu do konkretnego działania lub praktyki;

 

Porozumienie w sprawie rolnictwa oznacza Porozumienie w sprawie rolnictwa zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

produkt rolny oznacza produkt wskazany w załączniku 1 do Porozumienia w sprawie rolnictwa;

 

Porozumienie antydumpingowe oznacza Porozumienie o stosowaniu artykułu VI Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

punkty kontaktowe ds. CETA oznaczają punkty kontaktowe ustanowione na mocy art. 26.5 (punkty kontaktowe ds. CETA);

 

Wspólny Komitet CETA oznacza Wspólny Komitet CETA ustanowiony na mocy art. 26.1 (Wspólny Komitet CETA);

 

CPC oznacza tymczasową centralną klasyfikację produktów określoną w dokumentach statystycznych Urzędu Statystycznego Narodów Zjednoczonych, seria M, nr 77, CPC prov., 1991 r.

 

sektory kultury oznaczają osoby zaangażowane w:

a)

publikację, dystrybucję lub sprzedaż książek, magazynów, czasopism lub gazet w formie drukowanej lub w formie nadającej się do przetwarzania automatycznego, z wyjątkiem przypadku, gdy druk lub skład wspomnianych tekstów jest jedyną działalnością;

b)

produkcję, dystrybucję, sprzedaż lub projekcję filmu lub nagrań wideo;

c)

produkcję, dystrybucję, sprzedaż lub projekcję nagrań muzycznych audio lub wideo;

d)

publikację, dystrybucję lub sprzedaż muzyki w formie drukowanej lub w formie nadającej się do przetwarzania automatycznego; lub

e)

łączność radiową, w ramach której transmisje są przeznaczone do bezpośredniego odbioru publicznego, oraz wszelką działalność związaną z radiofonią, przekazami telewizyjnymi i kablowymi oraz wszelkie usługi z zakresu programowania satelitarnego i sieci radiodyfuzyjnej;

 

należności celne oznaczają cło lub wszelkiego rodzaju należności nałożone na przywóz towarów lub z nim związane, w tym wszelkiego rodzaju podatki wyrównawcze lub opłaty dodatkowe nałożone na taki przywóz lub z nim związane, ale nieobejmujące:

a)

należności odpowiadających podatkom wewnętrznym, nałożonych zgodnie z art. 2.3 (Traktowanie narodowe);

b)

środka zastosowanego zgodnie z postanowieniami art. VI lub XIX GATT 1994, Porozumieniem antydumpingowym, Porozumieniem w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych, Porozumieniem w sprawie środków ochronnych lub art. 22 Uzgodnienia w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów; ani

c)

opłat lub innych należności nałożonych zgodnie z art. VIII GATT 1994;

 

Porozumienie w sprawie ustalania wartości celnej oznacza Porozumienie w sprawie stosowania artykułu VII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

dni oznaczają dni kalendarzowe, w tym weekendy i dni ustawowo wolne od pracy;

 

DSU oznacza Uzgodnienie w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów zawarte w załączniku 2 do Porozumienia WTO;

 

przedsiębiorstwo oznacza podmiot ustanowiony lub utworzony zgodnie z obowiązującym prawem, działający w celu osiągania zysku lub nie, będący własnością prywatną lub publiczną lub podlegający kontroli podmiotów prywatnych lub publicznych, w tym spółkę kapitałową, fundusz powierniczy, spółkę osobową, jednoosobową działalność gospodarczą, wspólne przedsięwzięcie lub inne stowarzyszenie;

 

istniejący oznacza mający zastosowanie w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy;

 

GATS oznacza Układ ogólny w sprawie handlu usługami zawarty w załączniku 1B do Porozumienia WTO;

 

GATT 1994 oznacza Układ ogólny w sprawie taryf celnych i handlu 1994 zawarty w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

towary Strony oznaczają produkty krajowe w rozumieniu GATT 1994 lub takie towary, o których Strony mogą zdecydować, oraz obejmują towary pochodzące z terytorium danej Strony;

 

System Zharmonizowany (HS) oznacza Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów, w tym jego ogólne reguły interpretacji, uwagi do sekcji, uwagi do działów i uwagi do podpozycji;

 

pozycja oznacza czterocyfrowy numer lub pierwsze cztery cyfry numeru stosowane w nomenklaturze HS;

 

środek obejmuje ustawę, rozporządzenie, regułę, procedurę, decyzję, przepis administracyjny, wymóg, praktykę lub każdą inną formę środka stosowanego przez Stronę;

 

''obywatel lub stały rezydent' oznacza osobę fizyczną, która jest obywatelem w rozumieniu art. 1.2 lub jest stałym rezydentem Strony;

 

pochodzący oznacza kwalifikujący się na podstawie reguł pochodzenia określonych w Protokole w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia;

 

Strony oznaczają z, jednej strony, Unię Europejską lub jej państwa członkowskie albo Unię Europejską i jej państwa członkowskie, w ich właściwych obszarach kompetencji określonych w Traktacie o Unii Europejskiej i Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwane dalej „Stroną UE”), a z drugiej strony, Kanadę;

 

osoba oznacza osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo;

 

osoba pochodząca z terytorium Strony oznacza obywatela lub stałego rezydenta albo przedsiębiorstwo Strony;

 

preferencyjne traktowanie taryfowe oznacza stosowanie stawek celnych na podstawie niniejszej Umowy w odniesieniu do towaru pochodzącego, zgodnie z harmonogramem znoszenia ceł;

 

Porozumienie w sprawie środków ochronnych oznacza Porozumienie w sprawie środków ochronnych zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

środek sanitarny lub fitosanitarny oznacza środek, o którym mowa w pkt 1 załącznika A Porozumienia SPS;

 

Porozumienie w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych oznacza Porozumienie w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

usługodawca oznacza osobę, która świadczy usługę lub zamierza świadczyć usługę;

 

Porozumienie SPS oznacza Porozumienie w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

przedsiębiorstwo państwowe oznacza przedsiębiorstwo należące do Strony lub kontrolowane przez nią;

 

podpozycja oznacza sześciocyfrowy numer lub pierwsze sześć cyfr numeru stosowane w nomenklaturze HS;

 

klasyfikacja taryfowa oznacza zaklasyfikowanie towaru lub materiału do działu, pozycji lub podpozycji HS;

 

harmonogram znoszenia ceł oznacza załącznik 2-A (Znoszenie ceł);

 

Porozumienie TBT oznacza Porozumienie w sprawie barier technicznych w handlu zawarte w załączniku 1A do Porozumienia WTO;

 

terytorium oznacza terytorium, na którym obowiązuje niniejsza Umowa, jak określono w art. 1.3;

 

państwo trzecie oznacza państwo lub terytorium nieobjęte geograficznym zakresem stosowania niniejszej Umowy;

 

Porozumienie TRIPS oznacza Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej, zawarte w załączniku 1C do Porozumienia WTO;

 

Konwencja wiedeńska o prawie traktatów oznacza Konwencję wiedeńską o prawie traktatów sporządzoną w Wiedniu w dniu 23 maja 1969 r.;

 

WTO oznacza Światową Organizację Handlu; oraz

 

Porozumienie WTO oznacza Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu, sporządzone w dniu 15 kwietnia 1994 r.

Artykuł 1.2

Definicje dotyczące poszczególnych Stron

Jeżeli nie określono inaczej, do celów niniejszej Umowy:

 

obywatel oznacza:

a)

w przypadku Kanady – osobę fizyczną będącą obywatelem Kanady na mocy prawa kanadyjskiego;

b)

w przypadku Strony UE – osobę fizyczną mającą obywatelstwo państwa członkowskiego; oraz

 

instytucje rządowe na szczeblu centralnym oznaczają:

a)

w przypadku Kanady – rząd Kanady; oraz

b)

w przypadku Strony UE – Unię Europejską lub krajowe instytucje rządowe jej państw członkowskich;

Artykuł 1.3

Geograficzny zakres stosowania

Jeżeli nie określono inaczej, niniejsza Umowa obowiązuje:

a)

w przypadku Kanady:

(i)

na terytorium lądowym, w przestrzeni powietrznej, na wodach wewnętrznych i na morzu terytorialnym Kanady;

(ii)

w wyłącznej strefie ekonomicznej Kanady, jak określono w kanadyjskich przepisach krajowych, zgodnie z częścią V Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza sporządzonej w Montego Bay w dniu 10 grudnia 1982 r. („UNCLOS”); oraz

(iii)

na szelfie kontynentalnym Kanady, jak określono w kanadyjskich przepisach krajowych, zgodnie z częścią VI UNCLOS;

b)

w przypadku Unii Europejskiej – na terytoriach, na których stosuje się Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, i na warunkach określonych w tych traktatach. W odniesieniu do postanowień dotyczących traktowania taryfowego towarów niniejsza Umowa ma również zastosowanie do obszaru celnego Unii Europejskiej nieobjętego zdaniem pierwszym niniejszej litery.

Sekcja B

Postanowienia wstępne

Artykuł 1.4

Ustanowienie strefy wolnego handlu

Strony niniejszym ustanawiają strefę wolnego handlu, zgodnie z art. XXIV GATT 1994 i art. V GATS.

Artykuł 1.5

Związek z Porozumieniem WTO i z innymi porozumieniami

Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki względem siebie istniejące na mocy Porozumienia WTO i innych porozumień, których są stronami.

Artykuł 1.6

Odniesienie do innych porozumień

W przypadku gdy w niniejszej Umowie występuje odesłanie do innych porozumień lub instrumentów prawnych, w całości lub w części, lub następuje włączenie ich do Umowy na zasadzie wskazania materialnoprawnego, odesłania te obejmują:

a)

odnośne załączniki, protokoły, przypisy, noty interpretacyjne i noty wyjaśniające; oraz

b)

umowy zastępujące, w których Strony są stronami, lub zmiany, które są wiążące dla stron, z wyjątkiem przypadków gdy odniesienie potwierdza istniejące przepisy.

Artykuł 1.7

Odesłania do przepisów

Przypadki odesłania w niniejszej Umowie do przepisów, w sposób ogólny albo przez odesłanie do konkretnego statutu, rozporządzenia lub dyrektywy, dotyczą przepisów z ewentualnymi późniejszymi zmianami, o ile nie wskazano inaczej.

Artykuł 1.8

Zakres zobowiązań

1.   Każda ze Stron ponosi pełną odpowiedzialność za przestrzeganie wszystkich postanowień niniejszej Umowy.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby zostały podjęte wszelkie niezbędne działania w celu wprowadzenia w życie postanowień niniejszej Umowy, w tym ich przestrzegania na wszystkich szczeblach instytucji rządowych.

Artykuł 1.9

Prawa i obowiązki związane z wodą

1.   Strony uznają, że woda w stanie naturalnym, w tym woda w jeziorach, rzekach, zbiornikach, warstwach wodonośnych i dorzeczach, nie jest towarem ani produktem. W związku z tym jedynie rozdział dwudziesty drugi (Handel i zrównoważony rozwój) i dwudziesty czwarty (Handel i środowisko) mają zastosowanie do takich wód.

2.   Każda ze Stron ma prawo do ochrony i zachowania swoich naturalnych zasobów wodnych. Żadne postanowienie niniejszej Umowy nie zobowiązuje Strony do zezwolenia na komercyjne wykorzystanie wody w jakimkolwiek celu, w tym do hurtowego poboru wody lub przekierowania biegu w celu wywozu wody.

3.   Jeżeli Strona zezwala na komercyjne wykorzystanie konkretnego źródła wody, dokonuje tego w sposób zgodny z niniejszą Umową.

Artykuł 1.10

Osoby wykonujące przekazaną władzę publiczną

O ile nie wskazano inaczej w niniejszej Umowie, każda ze Stron zapewnia, aby osoba, której Strona przekazała władzę regulacyjną, administracyjną lub inny rodzaj władzy publicznej na jakimkolwiek szczeblu instytucji rządowych, działała zgodnie z obowiązkami Strony określonymi na mocy niniejszej Umowy w zakresie wykonywania tej władzy.

ROZDZIAŁ DRUGI

Traktowanie narodowe i dostęp towarów do rynku

Artykuł 2.1

Cel

Strony stopniowo liberalizują handel towarami, zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy, w okresie przejściowym rozpoczynającym się z wejściem w życie niniejszej Umowy.

Artykuł 2.2

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do handlu towarami Strony, jak określono w rozdziale 1 (Ogólne definicje i postanowienia wstępne), o ile nie przewidziano inaczej w niniejszej Umowie.

Artykuł 2.3

Traktowanie narodowe

1.   Każda ze Stron przyznaje traktowanie narodowe towarom drugiej Strony zgodnie z art. III GATT 1994. W tym celu art. III GATT 1994 jest włączony do niniejszej Umowy i stanowi jej część.

2.   Ust. 1 oznacza – w odniesieniu do rządu w Kanadzie, innego niż na poziomie federalnym, lub rządu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej –traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane przez ten rząd podobnym, bezpośrednio konkurencyjnym lub substytucyjnym towarom odpowiednio z Kanady lub państw członkowskich.

3.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do środka, w tym do dalszego stosowania, szybkiego przedłużenia lub zmiany środka, dotyczącego akcyz kanadyjskich od alkoholu bezwodnego, wymienionego w pozycji taryfowej 2207.10.90 w kanadyjskim wykazie koncesji (załącznik V) załączonym do Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 sporządzonego w dniu 15 kwietnia 1994 r. („protokół z Marrakeszu”), stosowanego w produkcji zgodnie z prawem z 2001 r. dotyczącym podatku akcyzowego (Excise Act), S.C. 2002, c. 22.

Artykuł 2.4

Obniżenie i zniesienie należności celnych przywozowych

1.   Każda ze Stron obniża lub znosi swoje należności celne nakładane na towary pochodzące z terytorium którejkolwiek Strony zgodnie z harmonogramem znoszenia ceł ustalonym w załączniku 2-A. Do celów niniejszego rozdziału termin „pochodzący” oznacza pochodzący z terytorium którejkolwiek Strony na podstawie reguł pochodzenia określonych w Protokole w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia.

2.   W odniesieniu do każdego towaru podstawowa stawka należności celnych, do której zastosowanie mają kolejne obniżki zgodnie z ust. 1, jest wskazana w załączniku 2-A.

3.   W odniesieniu do towarów podlegających preferencjom taryfowym, wymienionych w harmonogramie znoszenia ceł Strony w załączniku 2-A, każda ze Stron stosuje w odniesieniu do towarów pochodzących z terytorium drugiej Strony niższe należności celne wynikające z porównania stawki obliczanej zgodnie z harmonogramem Strony ze stawką należności celnych stosowaną względem kraju najbardziej uprzywilejowanego („KNU”).

4.   Na wniosek jednej ze Stron Strony mogą konsultować się, aby rozważyć możliwość przyspieszenia i poszerzenia zakresu znoszenia przywozowych należności celnych między Stronami. Decyzja podjęta przez Wspólny Komitet CETA w sprawie przyspieszenia lub zniesienia należności celnej nałożonej na towar powoduje zastąpienie stawki celnej lub kategorii znoszenia ceł określonej dla tego towaru zgodnie z harmonogramami Stron zawartymi w załączniku 2-A, jeżeli zostanie zatwierdzona przez każdą ze Stron, zgodnie z jej obowiązującymi procedurami prawnymi.

Artykuł 2.5

Ograniczenia dotyczące programów z zakresu zwrotu ceł, odroczenia płatności cła i zawieszenia jego poboru

1.   Z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, Strona nie zwraca, nie odracza ani nie zawiesza należności celnych zapłaconych lub należnych, nałożonych na towar przywożony na jej terytorium, niebędący towarem pochodzącym, pod wyraźnym warunkiem, że towar lub identyczny, ekwiwalentny lub podobny towar substytucyjny jest wykorzystywany jako materiał w produkcji innego towaru, który jest następnie wywożony na terytorium drugiej Strony w ramach preferencyjnego traktowania taryfowego, zgodnie z niniejszą Umową.

2.   Ustęp 1 nie ma zastosowania do systemu Strony dotyczącego stałego lub tymczasowego obniżenia, zawieszenia lub umorzenia taryf, jeżeli obniżenie, zawieszenie lub umorzenie nie jest wyraźnie uzależnione od wywozu towaru.

3.   Ustęp 1 stosuje się po upływie trzech lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

Artykuł 2.6

Cła, podatki lub inne opłaty i należności wywozowe

Strona nie może przyjąć ani utrzymywać ceł, podatków ani innych opłat i należności nałożonych na wywóz towaru, lub związanych z wywozem towaru, do drugiej Strony, ani żadnych wewnętrznych podatków lub opłat i należności nałożonych na towar wywożony na terytorium drugiej Strony, które przekraczają podatki, opłaty i należności, jakie byłyby nałożone na te towary, gdyby były one przeznaczone do sprzedaży wewnętrznej.

Artykuł 2.7

Zakaz ustanawiania nowych ceł i podwyższania istniejących

1.   Po wejściu w życie niniejszej Umowy Strona nie może podwyższyć należności celnych obowiązujących w dniu wejścia w życie Umowy, ani nie może przyjąć nowych należności celnych w odniesieniu do towaru pochodzącego z terytoriów Stron.

2.   Niezależnie od postanowień ust. 1, Strona może:

a)

zmienić taryfę nieobjętą zakresem niniejszej Umowy, dotyczącą towaru, w odniesieniu do którego nie wnioskowano o żadną preferencję taryfową w ramach niniejszej Umowy;

b)

po jednostronnej obniżce, podwyższyć należności celne do poziomu wskazanego w swoim harmonogramie zawartym w załączniku 2-A; lub

c)

utrzymać lub podwyższyć należności celne zgodnie z niniejszą Umową lub jakąkolwiek umową w ramach Porozumienia WTO.

3.   Niezależnie od postanowień ust. 1 i 2, wyłącznie Kanada może stosować specjalny środek ochronny, zgodnie z art. 5 Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa. Specjalny środek ochronny można stosować wyłącznie w odniesieniu do towarów objętych pozycjami, które są oznakowane „SSG” w kanadyjskim harmonogramie zawartym w załączniku 2-A. Zastosowanie tego specjalnego środka ochronnego jest ograniczone do przywozów niepodlegających preferencji taryfowej oraz, w przypadku przywozów podlegających kontyngentom taryfowym, do przywozów przekraczających zobowiązania w zakresie dostępu.

Artykuł 2.8

Czasowe zawieszenie preferencyjnego traktowania taryfowego

1.   Strona może okresowo zawiesić, zgodnie z ust. 2–5, preferencyjne traktowanie taryfowe na podstawie niniejszej Umowy w odniesieniu do towaru wywożonego lub produkowanego przez osobę pochodzącą z terytorium drugiej Strony, jeżeli Strona ta:

a)

w wyniku dochodzenia opartego na obiektywnych, ważnych i możliwych do zweryfikowania informacjach, ustali, że dana osoba pochodząca z terytorium drugiej Strony dopuszczała się systematycznych naruszeń przepisów celnych w celu uzyskania preferencyjnego traktowania taryfowego na podstawie niniejszej Umowy; lub

b)

ustaliła, że druga Strona systematycznie i bez uzasadnienia odmawiała współpracy w zakresie dochodzenia w sprawie naruszenia przepisów celnych na podstawie art. 6.13 ust. 4 (Współpraca), a Strona zwracająca się o współpracę ma uzasadnione podstawy oparte na obiektywnych, ważnych i możliwych do zweryfikowania informacjach, aby twierdzić, że dana osoba pochodząca z terytorium drugiej Strony dopuszczała się systematycznych naruszeń przepisów celnych w celu uzyskania preferencyjnego traktowania taryfowego na podstawie niniejszej Umowy.

2.   Strona, która dokonała ustalenia, o którym mowa w ust. 1:

a)

powiadamia organy celne drugiej Strony oraz dostarcza informacje i dowody, na których oparła ustalenie;

b)

prowadzi konsultacje z organami drugiej Strony, aby znaleźć rozwiązanie zadowalające dla obu stron i rozwiązujące kwestie, które były podstawą tego ustalenia; oraz

c)

przekazuje osobie pochodzącej z terytorium drugiej Strony pisemne zawiadomienie zawierające informacje stanowiące podstawę tego ustalenia.

3.   Jeżeli po upływie 30 dni organy nie znajdą rozwiązania zadowalającego obie strony, Strona, która dokonała ustalenia, kieruje sprawę do Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej.

4.   Jeżeli Wspólny Komitet Współpracy Celnej nie rozstrzygnął danej kwestii po upływie 60 dni, Strona, która dokonała ustalenia, może tymczasowo zawiesić preferencyjne traktowanie taryfowe na podstawie niniejszej Umowy w odniesieniu do towaru danej osoby pochodzącej z terytorium drugiej Strony. Czasowe zawieszenie nie ma zastosowania do towaru, który jest już przemieszczany w ramach tranzytu między Stronami w dniu wejścia w życie czasowego zawieszenia.

5.   Strona stosująca czasowe zawieszenie na podstawie ust. 1 stosuje je jedynie przez okres współmierny z wpływem na interes finansowy tej Strony, wynikający z sytuacji będącej podstawą ustalenia dokonanego zgodnie z ust. 1, czyli przez okres nie dłuższy niż 90 dni. Jeżeli Strona ma uzasadnione podstawy oparte na obiektywnych, ważnych i możliwych do zweryfikowania informacjach, świadczące o tym, że warunki, które doprowadziły do wstępnego zawieszenia, nie zmieniły się po upływie 90 dni, Strona może przedłużyć zawieszenie na kolejny okres nie dłuższy niż 90 dni. Pierwotne zawieszenie i każde przedłużone zawieszenie jest przedmiotem okresowych konsultacji w ramach Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej.

Artykuł 2.9

Opłaty i inne należności

1.   Zgodnie z art. VIII GATT 1994 Strona nie może przyjmować lub utrzymywać opłat ani należności nałożonych na przywóz lub wywóz bądź związanych z przywozem lub wywozem towarów Strony, które nie są współmierne z kosztem świadczonych usług lub które stanowią pośrednią ochronę towarów krajowych lub też opodatkowania przywozu lub wywozu do celów fiskalnych.

2.   Dla większej pewności, ust. 1 nie uniemożliwia Stronie nakładania należności celnych lub należności określonych w art. 1.1 lit. a)–c) w definicji należności celnych (Definicje o zastosowaniu ogólnym).

Artykuł 2.10

Towary ponownie wprowadzone po ich naprawie lub modyfikacji

1.   Do celów niniejszego artykułu naprawa lub modyfikacja oznaczają wszelkie działania związane z przetwarzaniem, przeprowadzone na towarach, zapobiegające uszkodzeniom eksploatacyjnym lub szkodom materialnym oraz obejmujące przywrócenie towarom ich pierwotnej funkcji lub zapewniające zgodność z wymogami technicznymi dotyczącymi ich stosowania, bez których towary nie mogłyby być nadal używane w zwykły sposób do celów, do których są przeznaczone. Naprawa lub modyfikacja towarów obejmuje odnowę i konserwację, ale nie obejmuje działań ani procesów, które:

a)

prowadzą do pozbawienia towaru jego zasadniczych właściwości, lub powstania nowego towaru lub towaru o odmiennych cechach handlowych;

b)

przyczyniają się do przekształcenia wyrobu niegotowego w wyrób gotowy; lub

c)

są stosowane, aby w znaczący sposób zmienić funkcję towaru.

2.   Z wyjątkiem przypadków przewidzianych w przypisie 1, Strona nie stosuje należności celnych w odniesieniu do towaru, niezależnie od jego pochodzenia, który powraca na jej terytorium po tymczasowym wywiezieniu na terytorium drugiej Strony w celu naprawy lub modyfikacji, niezależnie od tego, czy taka naprawa lub modyfikacja mogłaby zostać przeprowadzona na terytorium Strony, z którego towar został wywieziony w celu naprawy lub modyfikacji (1)(2).

3.   Ustęp 2 nie ma zastosowania do towarów przywożonych pod zabezpieczeniem majątkowym, do wolnych obszarów celnych lub na podobnych zasadach, które są następnie wywożone w celu naprawy i nie są ponownie przywożone pod zabezpieczeniem majątkowym, do wolnych obszarów celnych, lub na podobnych zasadach.

4.   Strona nie stosuje należności celnych w stosunku do towaru czasowo przywiezionego z terytorium drugiej Strony w celu naprawy lub modyfikacji, niezależnie od jego pochodzenia (3).

Artykuł 2.11

Ograniczenia w przywozie i wywozie

1.   O ile w niniejszej Umowie nie określono inaczej, Strona nie może przyjmować lub utrzymywać zakazów ani ograniczeń dotyczących przywozu towarów z terytorium drugiej Strony ani wywozu lub sprzedaży towarów przeznaczonych na eksport na terytorium drugiej Strony, z wyjątkiem sytuacji przewidzianej w art. XI GATT 1994. W tym celu art. XI GATT 1994 jest włączony do niniejszej Umowy i stanowi jej część.

2.   Jeżeli Strona przyjmie lub będzie utrzymywać zakaz lub ograniczenie dotyczące przywozu towaru z państwa trzeciego lub wywozu towaru do państwa trzeciego, Strona ta może:

a)

ograniczyć przywóz towaru tego państwa trzeciego z terytorium drugiej Strony lub może go zakazać; lub

b)

ograniczyć wywóz towaru do tego państwa trzeciego przez terytorium drugiej Strony lub może go zakazać.

3.   Jeżeli Strona przyjmie lub będzie utrzymywać zakaz lub ograniczenie nałożone na przywóz towaru z państwa trzeciego, Strony – na wniosek tej drugiej Strony – przystąpią do rozmów w celu zapobieżenia nadmiernej ingerencji lub zakłóceniom dotyczącym w zakresie uzgodnień dotyczących cen, wprowadzania do obrotu lub dystrybucji na terytorium drugiej Strony.

4.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do środka, w tym do jego dalszego stosowania, szybkiego przedłużenia lub zmiany, w odniesieniu do:

a)

wywozu kłód drzew każdego gatunku. Jeżeli Strona przestaje wymagać pozwoleń na wywóz kłód przeznaczonych dla państwa trzeciego, Strona ta zaprzestanie na stałe wymagania pozwoleń na wywóz kłód przeznaczonych na terytorium drugiej Strony;

b)

wywozu nieprzetworzonych ryb przez okres trzech lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Nowej Fundlandii i Labradorze;

c)

akcyz kanadyjskich od alkoholu bezwodnego, wymienionego w pozycji taryfowej 2207.10.90 w kanadyjskim wykazie koncesji załączonym do protokołu z Marrakeszu (załącznik V), stosowanego w produkcji zgodnie z przepisami Excise Act z 2001 r., S.C. 2002, c. 22; oraz

d)

przywozu do Kanady używanych pojazdów, które nie odpowiadają kanadyjskim wymogom dotyczącym bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

Artykuł 2.12

Inne postanowienia związane z handlem towarami

Każda ze Stron dokłada starań w celu zapewnienia, aby towar pochodzący z terytorium drugiej Strony, który został przywieziony i sprzedany lub wystawiony na sprzedaż zgodnie z prawem w dowolnym miejscu na terytorium Strony dokonującej przywozu, mógł być również sprzedawany lub wystawiany na sprzedaż na terytorium Strony dokonującej przywozu.

Artykuł 2.13

Komitet ds. Handlu Towarami

1.   Funkcje Komitetu ds. Handlu Towarami ustanowionego na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. a) (Specjalne komitety) obejmują:

a)

promowanie handlu towarami między Stronami, w tym poprzez konsultacje dotyczące przyspieszenia znoszenia ceł w ramach niniejszej Umowy i, w stosownych przypadkach, innych kwestii;

b)

zalecanie Wspólnemu Komitetowi CETA zmiany postanowień niniejszej Umowy dotyczących Systemu Zharmonizowanego lub dodania nowych postanowień w tym zakresie; oraz

c)

szybkie rozwiązywanie kwestii związanych z przemieszczaniem towarów przez porty wejścia na terytorium Stron.

2.   Komitet ds. Handlu Towarami może przedstawiać Wspólnemu Komitetowi CETA projekty decyzji dotyczących przyspieszenia lub zniesienia należności celnych nakładanych na towary.

3.   Komitet ds. Rolnictwa ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. a) (Specjalne komitety):

a)

odbywa posiedzenie w ciągu 90 dni od dnia otrzymania wniosku Strony;

b)

zapewnia forum umożliwiające Stronom omawianie kwestii związanych z produktami rolnymi objętymi niniejszą Umową; oraz

c)

kieruje do Komitetu ds. Handlu Towarami wszelkie nierozstrzygnięte kwestie, o których mowa w lit. b).

4.   Strony odnotowują współpracę i wymianę informacji dotyczących kwestii związanych z rolnictwem w ramach corocznego dialogu w zakresie rolnictwa między Kanadą a Unią Europejską ustanowionego w formie wymiany listów w dniu 14 lipca 2008 r. W stosownych przypadkach dialog w zakresie rolnictwa może być wykorzystywany do celów ust. 3.

ROZDZIAŁ TRZECI

Środki ochrony handlu

Sekcja A

Środki antydumpingowe i wyrównawcze

Artykuł 3.1

Postanowienia ogólne dotyczące środków antydumpingowych i wyrównawczych

1.   Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki określone w art. VI GATT 1994, w Porozumieniu antydumpingowym i Porozumieniu w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych.

2.   Protokół w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia nie ma zastosowania do środków antydumpingowych i wyrównawczych.

Artykuł 3.2

Przejrzystość

1.   Każda ze Stron stosuje środki antydumpingowe i wyrównawcze zgodnie z odpowiednimi wymogami WTO oraz zgodnie z uczciwą i przejrzystą procedurą.

2.   Strona zapewnia, po wprowadzeniu środków tymczasowych i, w każdym przypadku, przed dokonaniem ostatecznych ustaleń, pełne i właściwe ujawnienie wszystkich zasadniczych faktów, które stanowią podstawę dla decyzji o zastosowaniu środków ostatecznych. Postanowienie to nie narusza postanowień art. 6 ust. 5 Porozumienia antydumpingowego i art. 12.4 Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych.

3.   Jeżeli nie opóźnia to niepotrzebnie przebiegu dochodzenia, każda zainteresowana strona biorąca udział w dochodzeniu antydumpingowym lub dochodzeniu w sprawie środków wyrównawczych (4) ma zapewnioną pełną możliwość obrony własnych interesów.

Artykuł 3.3

Uwzględnienie interesu publicznego i zasady niższego cła

1.   Organy każdej ze Stron analizują informacje dostarczone zgodnie z przepisami Strony, aby ustalić, czy nakładanie cła antydumpingowego lub wyrównawczego nie leżałoby w interesie publicznym.

2.   Po uwzględnieniu informacji, o których mowa w ust. 1, organy Strony mogą rozważyć, czy kwota cła antydumpingowego lub wyrównawczego, które ma zostać nałożone, powinna być równa kwocie pełnego marginesu dumpingu, kwocie subsydium, czy też niższa, zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terytorium Strony.

Sekcja B

Ogólne środki ochronne

Artykuł 3.4

Postanowienia ogólne dotyczące ogólnych środków ochronnych

1.   Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki dotyczące ogólnych środków ochronnych, określone w art. XIX GATT 1994 i w Porozumieniu w sprawie środków ochronnych.

2.   Protokół w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia nie ma zastosowania do ogólnych środków ochronnych.

Artykuł 3.5

Przejrzystość

1.   Na wniosek Strony dokonującej wywozu Strona wszczynająca dochodzenie w sprawie środków ochronnych lub dążąca do przyjęcia tymczasowych lub ostatecznych ogólnych środków ochronnych niezwłocznie dostarcza:

a)

informacje, o których mowa w art. 12 ust. 2 Porozumienia w sprawie środków ochronnych, w formie określonej przez Komitet WTO ds. Środków Ochronnych;

b)

ogólnodostępną wersję skargi wniesionej przez przemysł krajowy – w stosownych przypadkach; oraz

c)

ogólnodostępne sprawozdanie, w którym przedstawiono ustalenia i uzasadnione wnioski dotyczące wszelkich istotnych kwestii faktycznych i prawnych będących przedmiotem dochodzenia w sprawie środków ochronnych. Ogólnodostępne sprawozdanie musi obejmować analizę wykazującą powiązanie pomiędzy szkodą a powodującymi ją czynnikami oraz opisywać metodę zastosowaną w celu określenia ogólnych środków ochronnych.

2.   W przypadku przekazywania informacji na podstawie niniejszego artykułu Strona dokonująca przywozu oferuje przeprowadzenie konsultacji ze Stroną dokonującą wywozu w celu przeanalizowania dostarczonych informacji.

Artykuł 3.6

Wprowadzenie środków ostatecznych

1.   Strona przyjmująca ogólne środki ochronne dokłada starań w celu wprowadzenia ich w sposób, który w jak najmniejszym stopniu wpływa na dwustronną wymianę handlową.

2.   Strona dokonująca przywozu oferuje przeprowadzenie konsultacji ze Stroną dokonującą wywozu w celu rozpatrzenia kwestii, o której mowa w ust. 1. Strona dokonująca przywozu nie przyjmuje środków przed upływem 30 dni od dnia, w którym zaoferowała przeprowadzenie konsultacji.

Sekcja C

Postanowienia ogólne

Artykuł 3.7

Wyłączenie z rozstrzygania sporów

Niniejszy rozdział nie podlega zakresowi stosowania rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów).

ROZDZIAŁ CZWARTY

Bariery techniczne w handlu

Artykuł 4.1

Zakres stosowania i definicje

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału stosuje się do opracowania, przyjęcia i stosowania przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności, które mogą wpływać na handel towarami między Stronami.

2.   Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do:

a)

specyfikacji zakupów opracowanych przez organy rządowe i dotyczących ich wymogów w zakresie produkcji lub konsumpcji; lub

b)

środków sanitarnych lub fitosanitarnych określonych w załączniku A do Porozumienia SPS.

3.   Z wyjątkiem przypadków, gdy w niniejszej Umowie, w tym w postanowieniach Porozumienia TBT włączonych do niej na mocy art. 4.2, definiuje się pojęcie lub nadaje mu znaczenie, ogólne pojęcia dotyczące normalizacji i procedur oceny zgodności mają zwykle znaczenie nadane im w definicji przyjętej w ramach systemu Narodów Zjednoczonych i przez międzynarodowe organy normalizacyjne, przy uwzględnieniu ich kontekstu oraz w świetle celu i przedmiotu niniejszego rozdziału.

4.   W niniejszym rozdziale odniesienia do przepisów technicznych, norm i procedur oceny zgodności obejmują ich zmiany oraz uzupełnienia do przepisów lub zakresu produktów nimi objętych, z wyjątkiem nieistotnych zmian i uzupełnień.

5.   Artykuł 1.8 ust. 2 (Zakres zobowiązań) nie ma zastosowania do art. 3, 4, 7, 8 i 9 Porozumienia TBT włączonych do niniejszej Umowy.

Artykuł 4.2

Włączenie postanowień Porozumienia TBT

1.   Następujące postanowienia Porozumienia TBT zostają niniejszym włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część:

a)

Artykuł 2 (Przygotowywanie, przyjmowanie i stosowanie przepisów technicznych przez centralne jednostki rządowe);

b)

Artykuł 3 (Przygotowywanie, przyjmowanie i stosowanie przepisów technicznych przez jednostki władz lokalnych i jednostki pozarządowe);

c)

Artykuł 4 (Przygotowywanie, przyjmowanie i stosowanie norm);

d)

Artykuł 5 (Procedury oceny zgodności przez centralne jednostki rządowe);

e)

Artykuł 6 (Uznanie oceny zgodności przez centralne jednostki rządowe), bez ograniczania praw lub obowiązków Strony określonych w Protokole w sprawie wzajemnej akceptacji wyników oceny zgodności oraz Protokołu w sprawie wzajemnego uznawania programu zgodności i egzekwowania przepisów w odniesieniu do dobrych praktyk produkcji produktów leczniczych;

f)

Artykuł 7 (Procedury oceny zgodności przez jednostki władz lokalnych);

g)

Artykuł 8 (Procedury oceny zgodności przez jednostki pozarządowe);

h)

Artykuł 9 (Systemy międzynarodowe i regionalne);

i)

Załącznik 1 (Terminy i ich definicje dla celów niniejszego Porozumienia); oraz

j)

Załącznik 3 (Kodeks właściwego postępowania przy przygotowywaniu, przyjmowaniu i stosowaniu norm).

2.   Pojęcie „Członkowie” występujące we włączonych postanowieniach ma w niniejszej Umowie takie samo znaczenie jak w Porozumieniu TBT.

3.   W odniesieniu do art. 3, 4, 7, 8 i 9 Porozumienia TBT, w przypadku gdy Strona uważa, że druga Strona nie osiągnęła zadowalających wyników na podstawie tych artykułów, a jej interesy handlowe są poważnie zagrożone, można powołać się na rozdział dwudziesty dziewiąty (Rozstrzyganie sporów). W tym zakresie takie wyniki są równoważne z wynikami, jakie zostałyby osiągnięte, gdyby przedmiotowym organem była Strona.

Artykuł 4.3

Współpraca

Strony wzmacniają współpracę w obszarach przepisów technicznych, norm, metrologii, procedur oceny zgodności, nadzoru lub monitorowania rynku oraz egzekwowania prawa w celu ułatwienia wymiany handlowej między Stronami, jak określono w rozdziale dwudziestym pierwszym (Współpraca regulacyjna). Współpraca ta może obejmować promowanie współpracy między odpowiednimi publicznymi lub prywatnymi organizacjami Stron odpowiedzialnymi za metrologię, normalizację, testowanie, certyfikację i akredytację, nadzór lub monitorowanie rynku i egzekwowanie prawa oraz zachęcanie do prowadzenia takiej współpracy; a w szczególności zachęcanie organów odpowiedzialnych za akredytację i przeprowadzanie oceny zgodności do uczestnictwa w uzgodnieniach dotyczących współpracy promujących akceptację wyników oceny zgodności.

Artykuł 4.4

Przepisy techniczne

1.   Strony zobowiązują się do prowadzenia współpracy w możliwie największym zakresie, aby zapewnić wzajemną zgodność swoich przepisów technicznych. W tym celu, jeżeli Strona wyraża zainteresowanie opracowaniem przepisów technicznych o zakresie równoważnym lub podobnym do przepisów obowiązujących na terytorium drugiej Strony lub opracowywanych przez drugą Stronę, ta druga Strona dostarcza na wniosek Stronie, na ile to możliwe, odpowiednie informacje, analizy i dane, z których korzystała przy pracy nad już przyjętymi przepisami technicznymi lub przepisami będącymi w trakcie opracowywania. Strony uznają, że może być niezbędne doprecyzowanie i uzgodnienie zakresu konkretnego wniosku oraz że poufne informacje mogą pozostać nieujawnione.

2.   Strona, która opracowała przepis techniczny uznany przez nią za równoważny z przepisem technicznym drugiej Strony, posiadającym zgodny cel i zakres produktu, może zwrócić się do drugiej Strony o uznanie tego przepisu technicznego za przepis równoważny. Strona składa pisemny wniosek i szczegółowo określa powody, dla których przepis techniczny należy uznać za równoważny, w tym powody dotyczące zakresu produktu. Strona, która nie zgadza się na uznanie przepisu technicznego za równoważy, przedstawia drugiej Stronie – na jej wniosek – powody swojej decyzji.

Artykuł 4.5

Ocena zgodności

Strony przestrzegają postanowień Protokołu w sprawie wzajemnej akceptacji wyników oceny zgodności oraz Protokołu w sprawie wzajemnego uznawania programu zgodności i egzekwowania przepisów w odniesieniu do dobrych praktyk produkcji produktów leczniczych.

Artykuł 4.6

Przejrzystość

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby procedury dotyczące przejrzystości odnoszące się do opracowywania przepisów technicznych i procedur oceny zgodności pozwalały zainteresowanym osobom pochodzącym z terytorium Stron na uczestnictwo na wczesnym, odpowiednim etapie, gdy możliwe jest jeszcze wprowadzanie zmian i uwzględnianie uwag, z wyjątkiem przypadków wystąpienia lub groźby wystąpienia nagłych problemów związanych z bezpieczeństwem, zdrowiem, ochroną środowiska lub bezpieczeństwem narodowym. W przypadku gdy proces konsultacji dotyczących opracowywania przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności ma charakter otwarty każda ze Stron pozwala osobom pochodzącym z terytorium drugiej Strony na uczestnictwo na warunkach nie mniej korzystnych niż te uzgodnione w odniesieniu do osób pochodzących z ich własnego terytorium.

2.   Strony promują ściślejszą współpracę między organami normalizacyjnymi znajdującymi się na ich odpowiednich terytoriach w celu ułatwienia, między innymi, wymiany informacji dotyczących prowadzonych przez nie odpowiednich działań, a także w celu harmonizacji norm w oparciu o wspólny interes i wzajemność, zgodnie z zasadami, które zostaną uzgodnione przez odpowiednie organy normalizacyjne.

3.   Każda ze Stron stara się przewidzieć okres co najmniej 60 dni po przekazaniu do centralnego rejestru powiadomień WTO proponowanych przepisów technicznych i procedur oceny zgodności, aby umożliwić drugiej Stronie złożenie pisemnych uwag, z wyjątkiem przypadków wystąpienia lub groźby wystąpienia nagłych problemów związanych z bezpieczeństwem, zdrowiem, ochroną środowiska lub bezpieczeństwem narodowym. Strona powinna rozpatrzeć pozytywnie uzasadniony wniosek o przedłużenie okresu na składanie uwag.

4.   Jeżeli Strona otrzyma od drugiej Strony uwagi dotyczące proponowanych przez nią przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności, jest zobowiązana udzielić pisemnej odpowiedzi na te uwagi przed przyjęciem przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności.

5.   Każda ze Stron publikuje lub udostępnia w inny sposób, w formie drukowanej lub elektronicznej, swoje odpowiedzi lub streszczenie swoich odpowiedzi na otrzymane istotne uwagi nie później niż w dniu opublikowania przez nią przyjętych przepisów technicznych lub procedury oceny zgodności.

6.   Każda ze Stron dostarcza na wniosek drugiej Strony informacje dotyczące celów, podstawy prawnej i powodów wprowadzenia przepisów technicznych lub procedury oceny zgodności, które Strona przyjęła lub których przyjęcie proponuje.

7.   Strona powinna rozpatrzeć pozytywnie uzasadniony wniosek otrzymany od drugiej Strony przed upływem terminu na składanie uwag, po przekazaniu proponowanych przepisów technicznych, dotyczący ustalenia lub przedłużenia okresu między przyjęciem przepisów technicznych a dniem, od którego zaczynają one obowiązywać, z wyjątkiem przypadków, gdy okres ten nie będzie skutecznym sposobem osiągnięcia zamierzonych, uzasadnionych celów.

8.   Każda ze Stron zapewnia, aby przyjęte przez nią przepisy techniczne i procedury oceny zgodności były publicznie dostępne na oficjalnych stronach internetowych.

9.   Jeżeli Strona zatrzyma w porcie wejścia towar przywieziony z terytorium drugiej Strony, uznając, że towar nie jest zgodny z przepisem technicznym, bez zbędnej zwłoki zawiadamia importera o powodach zatrzymania towaru.

Artykuł 4.7

Zarządzanie wdrażaniem postanowień rozdziału

1.   Strony współpracują w zakresie kwestii objętych niniejszym rozdziałem. Strony uzgadniają, że Komitet ds. Handlu Towarami ustanowiony na mocy z art. 26.2 ust. 1 lit. a):

a)

zarządza wdrażaniem postanowień niniejszego rozdziału;

b)

niezwłocznie zajmuje się każdą kwestią podnoszoną przez Stronę w związku z opracowywaniem, przyjmowaniem lub stosowaniem norm, przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności;

c)

na wniosek Strony ułatwia dyskusję dotyczącą oceny ryzyka lub zagrożenia przeprowadzaną przez drugą Stronę;

d)

promuje współpracę między organami normalizacyjnymi a organami Stron odpowiedzialnymi za ocenę zgodności;

e)

prowadzi wymianę informacji dotyczących norm, przepisów technicznych lub procedur oceny zgodności, w tym tych należących do osób trzecich lub organów międzynarodowych, jeżeli leży to we wspólnym interesie;

f)

dokonuje przeglądu niniejszego rozdziału w świetle zmian, które zaszły, przed Komitetem WTO ds. Barier Technicznych w Handlu lub w ramach Porozumienia TBT oraz, w razie takiej konieczności, opracowuje zalecenia dotyczące zmiany niniejszego rozdziału do rozpatrzenia przez Wspólny Komitet CETA;

g)

podejmuje inne działania, które według Stron pomogą im we wdrożeniu postanowień niniejszego rozdziału i Porozumienia TBT oraz ułatwią wymianę handlową między Stronami; oraz

h)

w stosownych przypadkach przedkłada Wspólnemu Komitetowi CETA sprawozdania z wdrażania postanowień niniejszego rozdziału.

2.   Jeżeli Strony nie są w stanie rozstrzygnąć kwestii objętej niniejszym rozdziałem za pośrednictwem Komitetu ds. Handlu Towarami, Wspólny Komitet CETA może – na wniosek Strony – ustanowić techniczną grupę roboczą ad hoc, aby określić rozwiązania ułatwiające wymianę handlową. Jeżeli Strona nie zgadza się z wnioskiem w sprawie ustanowienia technicznej grupy roboczej otrzymanym od drugiej Strony, jest zobowiązana wyjaśnić – na jej żądanie – powody swojej decyzji. Strony wspólnie prowadzą techniczną grupę roboczą.

3.   W przypadku gdy Strona zwróciła się o dostarczenie informacji druga Strona przekazuje te informacje, zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału, w formie drukowanej lub elektronicznej w rozsądnym terminie. Strona dokłada starań, aby odpowiedzieć na każdy wniosek o udzielenie informacji w ciągu 60 dni.

ROZDZIAŁ PIĄTY

Środki sanitarne i fitosanitarne

Artykuł 5.1

Definicje

1.   Do celów niniejszego rozdziału stosuje się następujące definicje:

a)

definicje zawarte w załączniku A do Porozumienia SPS;

b)

definicje przyjęte pod auspicjami Komisji Kodeksu Żywnościowego („Codex”);

c)

definicje przyjęte pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt;

d)

definicje przyjęte w ramach Międzynarodowej konwencji ochrony roślin („IPPC”);

e)

strefa chroniona przed określonym organizmem szkodliwym podlegającym regulacjom oznacza oficjalnie określony obszar geograficzny w Unii Europejskiej, w którym organizmy te nie są usadowione pomimo warunków temu sprzyjających i pomimo faktu, że występują w innych częściach Unii Europejskiej; oraz

f)

właściwy organ Strony oznacza organ wskazany w załączniku 5-A.

2.   W uzupełnieniu do ust. 1, definicje określone w Porozumieniu SPS są nadrzędne w zakresie, w jakim występują rozbieżności między tymi definicjami a definicjami przyjętymi pod auspicjami Codex'u, Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt lub w ramach IPPC.

Artykuł 5.2

Cele

Celem niniejszego rozdziału jest:

a)

ochrona życia lub zdrowia ludzi, zwierząt i roślin przy jednoczesnym ułatwianiu wymiany handlowej;

b)

zapewnienie, aby środki sanitarne i fitosanitarne Stron nie tworzyły nieuzasadnionych barier w handlu; oraz

c)

przyczynienie się do wdrażania postanowień Porozumienia SPS.

Artykuł 5.3

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środków sanitarnych i fitosanitarnych, które pośrednio lub bezpośrednio mogą wpływać na handel między Stronami.

Artykuł 5.4

Prawa i obowiązki

Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki określone w Porozumieniu SPS.

Artykuł 5.5

Przystosowanie do warunków regionalnych

1.   W odniesieniu do zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego:

a)

Strony uznają koncepcję podziału na strefy i zdecydowały o zastosowaniu tej koncepcji do chorób wskazanych w załączniku 5-B;

b)

w przypadku gdy Strony postanowią o zasadach i wytycznych w celu uwzględnienia warunków regionalnych, określają je w załączniku 5-C;

c)

do celów lit. a) Strona dokonująca przywozu opiera swoje środki sanitarne mające zastosowanie do Strony dokonującej wywozu, której terytorium jest dotknięte chorobą wskazaną w załączniku 5-B, na decyzji o podziale na strefy podjętej przez Stronę dokonującą wywozu, pod warunkiem że Strona dokonująca przywozu jest przekonana, że decyzja Strony dokonującej wywozu o podziale na strefy jest zgodna z zasadami i wytycznymi określonymi przez Strony w załączniku 5-C oraz jest oparta na odpowiednich normach, wytycznych i zaleceniach międzynarodowych. Strona dokonująca przywozu może stosować wszelkie dodatkowe środki, aby osiągnąć odpowiedni poziom ochrony sanitarnej;

d)

jeżeli Strona uważa, że posiada szczególny status w odniesieniu do choroby, która nie jest wskazana w załączniku 5-B, może zażądać uznania tego statusu. Strona dokonująca przywozu może zwrócić się o dodatkowe gwarancje w zakresie przywozu żywych zwierząt, produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, odpowiadające uzgodnionemu statusowi uznanemu przez Stronę dokonującą przywozu, w tym warunkom szczególnym określonym w załączniku 5-E; oraz

e)

Strony uznają koncepcję podziału na przedziały i zgadzają się współpracować w tej kwestii.

2.   W odniesieniu do roślin i produktów roślinnych:

a)

jeżeli Strona dokonująca przywozu ustanawia lub utrzymuje środek fitosanitarny, bierze pod uwagę między innymi status organizmu szkodliwego na danym obszarze, takim jak obszar wolny od agrofaga, miejsce produkcji wolne od agrofaga, zakład produkcyjny wolny od agrofaga, obszar niewielkiego rozpowszechnienia organizmów szkodliwych i strefa chroniona, którą ustanowiła Strona dokonująca wywozu; oraz

b)

w przypadku gdy Strony postanowią o zasadach i wytycznych w celu uwzględnienia warunków regionalnych, określają je w załączniku 5-C.

Artykuł 5.6

Równoważność

1.   Strona dokonująca przywozu akceptuje środek sanitarny i fitosanitarny Strony dokonującej wywozu jako równoważne ze swoim środkiem, jeżeli Strona dokonująca wywozu obiektywnie wykaże Stronie dokonującej przywozu, że środek ten prowadzi do osiągnięcia poziomu ochrony sanitarnej i fitosanitarnej wymaganego przez Stronę dokonującą przywozu.

2.   W załączniku 5-D określono zasady i wytyczne w celu określenia, uznania i utrzymania równoważności.

3.   W załączniku 5-E określono:

a)

obszar, w odniesieniu do którego Strona dokonująca przywozu uznaje, że środek sanitarny i fitosanitarny Strony dokonującej wywozu jest równoważny z jej własnym; oraz

b)

obszar, w odniesieniu do którego Strona dokonująca przywozu uznaje, że spełnienie określonego warunku szczególnego w połączeniu ze środkiem sanitarnym i fitosanitarnym Strony dokonującej wywozu pozwala osiągnąć odpowiedni poziom ochrony sanitarnej i fitosanitarnej Strony dokonującej przywozu.

4.   Do celów niniejszego rozdziału zastosowanie ma Artykuł 1.7 (Odesłania do przepisów), z zastrzeżeniem niniejszego artykułu, załącznika 5-D oraz uwag ogólnych zawartych w załączniku 5-E.

Artykuł 5.7

Warunki handlowe

1.   Strona dokonująca przywozu udostępnia swoje ogólne przywozowe wymogi sanitarne i fitosanitarne w odniesieniu do wszystkich towarów. Jeżeli Strony wspólnie określą dany towar jako priorytetowy, Strona dokonująca przywozu ustanawia szczegółowe przywozowe wymogi sanitarne i fitosanitarne w odniesieniu do tego towaru, o ile Strony nie zdecydują inaczej. Przy określaniu priorytetowych towarów Strony współpracują ze sobą, aby zapewnić skuteczne zarządzanie dostępnymi zasobami. Szczegółowe wymogi przywozowe powinny mieć zastosowanie na całym terytorium Strony dokonującej wywozu.

2.   Zgodnie z ust. 1 Strona dokonująca przywozu przeprowadza, bez zbędnej zwłoki, proces konieczny do ustanowienia szczegółowych przywozowych wymogów sanitarnych i fitosanitarnych w odniesieniu do towaru, który określono jako priorytetowy. Po ustanowieniu tych szczegółowych wymogów przywozowych Strona dokonująca przywozu podejmuje niezbędne działania, bez zbędnej zwłoki, aby umożliwić handel na podstawie tych wymogów przywozowych.

3.   W celu ustanowienia szczegółowych przywozowych wymogów sanitarnych i fitosanitarnych Strona dokonująca wywozu, na wniosek Strony dokonującej przywozu:

a)

dostarcza wszelkie istotne informacje wymagane przez Stronę dokonującą przywozu; oraz

b)

zapewnia Stronie dokonującej przywozu odpowiedni dostęp umożliwiający przeprowadzanie inspekcji, badań, audytów i innych odpowiednich procedur.

4.   Jeżeli Strona dokonująca przywozu prowadzi wykaz zatwierdzonych zakładów lub jednostek zajmujących się przywozem towaru, zatwierdza zakład lub jednostkę znajdujące się na terytorium Strony dokonującej wywozu bez wcześniejszego przeprowadzenia inspekcji tego zakładu lub jednostki w przypadku, gdy:

a)

Strona dokonująca wywozu zwróciła się o takie zatwierdzenie w odniesieniu do zakładu lub jednostki, przedstawiając odpowiednie gwarancje; oraz

b)

spełniono warunki i procedury określone w załączniku 5-F.

5.   W uzupełnieniu do ust. 4, Strona dokonująca przywozu udostępnia do publicznej wiadomości swój wykaz zatwierdzonych zakładów lub jednostek.

6.   Strona zasadniczo akceptuje przesyłkę towaru podlegającego regulacjom bez wstępnej kontroli celnej towaru w przesyłkach, o ile Strony nie zdecydowały inaczej.

7.   Strona dokonująca przywozu może wymagać, aby odpowiedni właściwy organ Strony dokonującej wywozu wykazał w sposób obiektywny, zadowalający Stronę dokonującą przywozu, że wymogi przywozowe mogą zostać spełnione lub zostały spełnione.

8.   Strony powinny przestrzegać procedury w zakresie szczegółowych wymogów przywozowych dotyczących zdrowia roślin, określonej w załączniku 5-G.

Artykuł 5.8

Audyt i weryfikacja

1.   W celu utrzymania zaufania w kwestii wdrażania postanowień niniejszego rozdziału Strona może przeprowadzić audyt lub weryfikację, lub obie te czynności, w odniesieniu do całego lub części programu kontroli właściwego organu drugiej Strony. Strona pokrywa we własnym zakresie swoje koszty związane z audytem lub weryfikacją.

2.   W przypadku gdy Strony postanowią o zasadach i wytycznych dotyczących przeprowadzenia audytu lub weryfikacji określają je w załączniku 5-H. Jeżeli Strona prowadzi audyt lub weryfikację, przeprowadza je zgodnie ze wszystkimi zasadami i wytycznymi zawartymi w załączniku 5-H.

Artykuł 5.9

Świadectwo wywozowe

1.   W przypadku gdy wymagane jest oficjalne świadectwo zdrowia, aby przywieźć przesyłkę żywych zwierząt lub produktów pochodzenia zwierzęcego oraz jeżeli Strona dokonująca przywozu uznała środek sanitarny lub fitosanitarny Strony dokonującej wywozu za równoważny z własnym środkiem w odniesieniu do tych zwierząt lub produktów pochodzenia zwierzęcego, Strony stosują model poświadczenia zdrowia określony w załączniku 5-I w odniesieniu do takiego świadectwa, o ile Strony nie zdecydowały inaczej. Strony mogą również zastosować wzór poświadczenia w odniesieniu do innych produktów, jeżeli podejmą taką decyzję.

2.   W załączniku 5-I określono zasady i wytyczne dotyczące świadectwa wywozowego, w tym certyfikacji elektronicznej, wycofania lub zastąpienia świadectw, wersji językowych i wzorów poświadczeń.

Artykuł 5.10

Kontrole przywozu i opłaty przywozowe

1.   W załączniku 5-J określono zasady i wytyczne dotyczące kontroli przywozu i opłat przywozowych obejmujące wskaźnik częstotliwości kontroli przywozu.

2.   Jeżeli kontrole przywozowe wykazują brak zgodności z odpowiednimi wymogami przywozowymi, działania podejmowane przez Stronę dokonującą przywozu muszą opierać się na ocenie ryzyka i nie mogą ograniczać handlu w większym stopniu niż jest to wymagane, aby osiągnąć odpowiedni poziom ochrony sanitarnej lub fitosanitarnej Strony.

3.   W miarę możliwości Strona dokonująca przywozu powiadamia importera o niezgodnej przesyłce lub jego przedstawiciela o powodach braku zgodności i zapewnia im możliwość przeprowadzenia kontroli tej decyzji. Strona dokonująca przywozu uwzględnia wszelkie istotne informacje przekazane na potrzeby takiej kontroli.

4.   Strona może pobierać opłaty z tytułu kosztów poniesionych na prowadzenie kontroli granicznych, które nie powinny przekraczać poziomu zwrotu kosztów.

Artykuł 5.11

Powiadomienie i wymiana informacji

1.   Strona powiadamia drugą Stronę, bez zbędnej zwłoki, o:

a)

znaczących zmianach statusu organizmów szkodliwych lub choroby, takich jak obecność i rozwój chorób wskazanych w załączniku 5-B;

b)

wnioskach o znaczeniu epidemiologicznym dotyczących chorób zwierząt, których nie wskazano w załączniku 5-B lub które są nowymi chorobami; oraz

c)

istotnych problemach dotyczących bezpieczeństwa żywności związanych z produktem będącym przedmiotem wymiany handlowej między Stronami.

2.   Strony dążą do wymiany informacji dotyczących innych istotnych kwestii, w tym:

a)

zmiany środka sanitarnego i fitosanitarnego Strony;

b)

wszelkich znaczących zmian w strukturze lub organizacji właściwego organu Strony;

c)

na wniosek, wyników oficjalnej kontroli przeprowadzonej przez Stronę i jej oficjalnego sprawozdania dotyczącego wyników tej kontroli;

d)

wyników kontroli przywozowych przewidzianych w art. 5.10 w przypadku odrzuconej lub niezgodnej przesyłki; oraz

e)

na wniosek, analizy ryzyka lub opinii naukowej wydanej przez Stronę, które są istotne w kontekście niniejszego rozdziału.

3.   O ile Wspólny Komitet Zarządzający nie zdecyduje inaczej, w przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1 lub 2, zostały udostępnione przez powiadomienie w ramach centralnego rejestru powiadomień WTO lub powiadomienie właściwego międzynarodowego organu określającego normy, zgodnie ze jego odpowiednimi przepisami, uznaje się, że wymogi określone w ust. 1 i 2 mające zastosowanie do tych informacji są spełnione.

Artykuł 5.12

Konsultacje techniczne

Jeżeli Strona ma poważne zastrzeżenia w odniesieniu do bezpieczeństwa żywności, zdrowia roślin, zdrowia zwierząt lub środka sanitarnego lub fitosanitarnego, który druga Strona zaproponowała lub wdrożyła, Strona ta może zwrócić się o przeprowadzenie konsultacji technicznych z drugą Stroną. Strona będąca adresatem tego wniosku powinna odpowiedzieć na niego bez zbędnej zwłoki. Każda ze Stron dokłada starań w celu dostarczenia informacji niezbędnych, aby uniknąć zakłóceń w handlu lub, w zależności od przypadku, aby znaleźć rozwiązanie akceptowalne dla obu Stron.

Artykuł 5.13

Nadzwyczajne środki sanitarne i fitosanitarne

1.   Strona powiadamia drugą Stronę o nadzwyczajnym środku sanitarnym i fitosanitarnym w ciągu 24 godzin od podjęcia decyzji o jego wdrożeniu. Jeżeli Strona wymaga konsultacji technicznych w celu rozpatrzenia nadzwyczajnego środka sanitarnego i fitosanitarnego, konsultacje techniczne muszą się odbyć w ciągu 10 dni od dnia powiadomienia o nadzwyczajnym środku sanitarnym i fitosanitarnym. Strony uwzględniają wszelkie informacje uzyskane za pośrednictwem konsultacji technicznych.

2.   Strona dokonująca przywozu uwzględnia informacje przekazane odpowiednio wcześnie przez Stronę dokonującą wywozu w czasie podejmowania przez nią decyzji dotyczącej przesyłki, która w chwili przyjęcia nadzwyczajnego środka sanitarnego i fitosanitarnego była transportowana między Stronami.

Artykuł 5.14

Wspólny Komitet Zarządzający ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych

1.   W skład Wspólnego Komitetu Zarządzającego ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych („Wspólny Komitet Zarządzający”) ustanowionego na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. d) wchodzą przedstawiciele organów regulacyjnych i przedstawiciele ds. handlu każdej ze Stron odpowiedzialni za środki sanitarne i fitosanitarne.

2.   Funkcje Wspólnego Komitetu Zarządzającego obejmują:

a)

monitorowanie wdrażania postanowień niniejszego rozdziału, rozpatrywanie wszelkich zagadnień związanych z niniejszym rozdziałem oraz badanie wszystkich kwestii, jakie mogą wyniknąć w związku z ich wdrażaniem;

b)

przedstawianie wytycznych dotyczących identyfikacji problemów, ustalania ich rangi, zarządzania nimi i ich rozwiązywania;

c)

rozpatrywanie wszelkich wniosków Strony o wprowadzenie zmian w kontrolach przywozowych;

d)

przeprowadzanie co najmniej raz w roku przeglądu załączników do niniejszego rozdziału, w szczególności w świetle postępów poczynionych w ramach konsultacji przewidzianych w niniejszej Umowie. Po dokonaniu przeglądu załączników do niniejszego rozdziału Wspólny Komitet Zarządzający może decydować o ich zmianie. Strony mogą zatwierdzić decyzję wspólnego Komitetu Zarządzającego, zgodnie ze swoimi odpowiednimi procedurami niezbędnymi do tego, aby zmiana weszła w życie. Decyzja ta wchodzi w życie w terminie uzgodnionym przez Strony;

e)

monitorowanie wykonania decyzji, o której mowa w lit. d) powyżej, a także działania środków, o których mowa w lit. d) powyżej;

f)

zapewnianie regularnego forum wymiany informacji związanych z systemem regulacyjnym każdej ze Stron, w tym na temat podstaw oceny naukowej i oceny ryzyka środka sanitarnego i fitosanitarnego; oraz

g)

opracowywanie i prowadzenie dokumentacji określającej szczegółowo stan rozmów między Stronami dotyczących ich prac nad uznaniem równoważności konkretnych środków sanitarnych i fitosanitarnych.

3.   Wspólny Komitet Zarządzający może między innymi:

a)

identyfikować możliwości większego zaangażowania dwustronnego, w tym wzmocnionych relacji, które mogą obejmować wymianę urzędników;

b)

omawiać na wczesnym etapie zmianę lub propozycję zmiany rozważanego środka sanitarnego i fitosanitarnego;

c)

przyczyniać się do lepszego porozumienia między Stronami w kwestii wdrażania postanowień Porozumienia SPS oraz promować współpracę między Stronami w zakresie kwestii sanitarnych i fitosanitarnych omawianych na wielostronnych forach, w tym – w stosownych przypadkach – na forum Komitetu WTO ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych i międzynarodowych organów określających normy; lub

d)

identyfikować i omawiać na wczesnym etapie inicjatywy obejmujące aspekty sanitarne i fitosanitarne, które zyskałyby dzięki współpracy.

4.   Wspólny Komitet Zarządzający może ustanowić grupy robocze składające się z przedstawicieli Stron będących ekspertami, które zajmowałyby się konkretnymi kwestiami sanitarnymi i fitosanitarnymi.

5.   Strona może skierować dowolną kwestię sanitarną i fitosanitarną do Wspólnego Komitetu Zarządzającego. Wspólny Komitet Zarządzający powinien rozważyć taką kwestię możliwie jak najszybciej.

6.   Jeżeli Wspólny Komitet Zarządzający nie jest w stanie szybko rozstrzygnąć danej kwestii, na wniosek Strony zgłasza to bezzwłocznie Wspólnemu Komitetowi CETA.

7.   O ile Strony nie zdecydują inaczej, Wspólny Komitet Zarządzający odbywa posiedzenie i uchwala swój program prac nie później niż 180 dni po wejściu w życie niniejszej Umowy oraz ustanawia swój regulamin wewnętrzny nie później niż rok po wejściu w życie niniejszej Umowy.

8.   Po odbyciu pierwszego posiedzenia Wspólny Komitet Zarządzający zbiera się w zależności od potrzeb, zwykle raz w roku. Wspólny Komitet Zarządzający może podjąć decyzję o odbyciu posiedzenia za pośrednictwem wideokonferencji lub telekonferencji oraz może dokonywać rozstrzygnięć także bez odbywania posiedzenia, drogą korespondencyjną.

9.   Wspólny Komitet Zarządzający przedkłada Wspólnemu Komitetowi CETA coroczne sprawozdania na temat swojej działalności i programu prac.

10.   Po wejściu w życie niniejszej Umowy każda ze Stron wyznacza punkt kontaktowy do celów koordynacji programu działań Wspólnego Komitetu Zarządzającego oraz ułatwiania komunikacji w zakresie kwestii sanitarnych i fitosanitarnych i informuje o nim na piśmie drugą Stronę.

ROZDZIAŁ SZÓSTY

Ułatwienia celne i handlowe

Artykuł 6.1

Cele i zasady

1.   Strony uznają znaczenie ułatwień celnych i handlowych w zmieniających się globalnych warunkach handlu.

2.   Strony, w miarę możliwości, współpracują ze sobą i wymieniają informacje, w tym informacje dotyczące najlepszych praktyk, w celu promowania stosowania środków ułatwiających handel określonych w niniejszej Umowie i przestrzegania tych środków.

3.   Środki mające na celu ułatwianie handlu nie mogą utrudniać mechanizmów ochrony osób poprzez skuteczne egzekwowanie przepisów Strony i ich przestrzeganie.

4.   Wymogi i procedury dotyczące przywozu, wywozu i tranzytu nie mogą zwiększać obciążenia administracyjnego ani ograniczać wymiany handlowej w większym stopniu niż jest to konieczne, aby osiągnąć uzasadniony cel.

5.   Istniejące międzynarodowe instrumenty i normy handlowe i celne stanowią podstawę wymogów i procedur w zakresie przywozu, wywozu i tranzytu, z wyjątkiem przypadku, gdy te instrumenty i normy byłyby nieodpowiednim lub nieskutecznym sposobem na osiągnięcie zamierzonego, uzasadnionego celu.

Artykuł 6.2

Przejrzystość

1.   Każda ze Stron publikuje lub w inny sposób udostępnia, w tym przy wykorzystaniu środków elektronicznych, swoje przepisy, regulacje, orzeczenia sądowe i zasady polityki administracyjnej odnoszące się do wymogów dotyczących przywozu lub wywozu towarów.

2.   Każda ze Stron dokłada starań, aby upublicznić, w tym w internecie, proponowane regulacje i zasady polityki administracyjnej związane z kwestiami celnymi oraz zapewnić zainteresowanym osobom możliwość przedstawienia uwag przed ich przyjęciem.

3.   Każda ze Stron wyznacza lub utrzymuje co najmniej jeden punkt kontaktowy, który udziela odpowiedzi na pytania zainteresowanych osób dotyczące spraw celnych oraz udostępnia w internecie informacje na temat procedur dotyczących składania takich zapytań.

Artykuł 6.3

Zwolnienie towarów

1.   Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje uproszczone procedury celne w celu sprawnego zwalniania towarów, aby ułatwić wymianę handlową między Stronami i ograniczyć koszty dla importerów i eksporterów.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby te uproszczone procedury:

a)

umożliwiały zwolnienie towarów w terminie nie dłuższym niż okres wymagany do zapewnienia zgodności z przepisami;

b)

umożliwiały, aby towary oraz, w miarę możliwości, towary objęte kontrolą lub podlegające regulacjom były zwalniane w pierwszym punkcie przybycia;

c)

przyczyniały się do umożliwienia szybkiego zwalniania towarów wymagających odprawy celnej;

d)

pozwalały importerom lub ich przedstawicielom na usunięcie towarów spod dozoru celnego przed ostatecznym określeniem i płatnością należności celnych, podatków i opłat. Przed zwolnieniem towarów Strona może zażądać, aby importer dostarczył odpowiednie zabezpieczenie w formie gwarancji, depozytu lub innego odpowiedniego instrumentu; oraz

e)

przewidywały, zgodnie z przepisami Strony, uproszczone wymogi dotyczące dokumentacji w przypadku wprowadzenia towarów o niskiej wartości, zgodnie z ustaleniami każdej ze Stron.

3.   Każda ze Stron może wymagać w ramach swoich uproszczonych procedur, aby przedstawiono więcej informacji w ramach procedury rozliczeń i weryfikacji po wprowadzeniu towarów, w zależności od przypadku.

4.   Każda ze Stron dopuszcza przyspieszone zwalnianie towarów oraz, w możliwym zakresie i w stosownych przypadkach:

a)

zapewnia dostarczanie i przetwarzanie informacji w formie elektronicznej z wyprzedzeniem, przed fizycznym przybyciem towarów, aby umożliwić ich zwolnienie od razu po przybyciu, o ile nie stwierdzono żadnego ryzyka i jeśli nie jest przeprowadzana kontrola wyrywkowa; oraz

b)

przewiduje minimalną dokumentację na potrzeby odprawy celnej niektórych towarów.

5.   Każda ze Stron zapewnia, w możliwym zakresie, aby jej organy i agencje zajmujące się kontrolami na granicach oraz innymi kontrolami przywozowymi i wywozowymi prowadziły współpracę i koordynację w celu ułatwienia handlu m.in. poprzez zbliżenie wymogów dotyczących danych i dokumentów przywozowych i wywozowych oraz wyznaczenie jednej lokalizacji na potrzeby jednorazowej weryfikacji dokumentów i weryfikacji fizycznej przesyłek.

6.   Każda ze Stron zapewnia w miarę możliwości, aby jej wymogi w zakresie przywozu i wywozu towarów podlegały koordynacji w celu ułatwienia handlu, niezależnie od tego, czy wymogami tymi zarządza agencja czy też administracja celna w jej imieniu.

Artykuł 6.4

Ustalanie wartości celnej

1.   Porozumienie w sprawie ustalania wartości celnej reguluje wartość celną stosowaną w ramach wzajemnego handlu między Stronami.

2.   Strony współpracują w celu wypracowania wspólnego podejścia do kwestii dotyczących ustalania wartości celnej.

Artykuł 6.5

Klasyfikacja towarów

Klasyfikacja towarów w handlu między Stronami na podstawie niniejszej Umowy jest określona w nomenklaturze taryfowej każdej ze Stron, zgodnie z Systemem Zharmonizowanym.

Artykuł 6.6

Opłaty i należności

Każda ze Stron publikuje lub w inny sposób udostępnia, w tym za pomocą środków elektronicznych, informacje o opłatach i należnościach nakładanych przez administrację celną danej Strony. Informacje te obejmują opłaty lub należności, które mają zastosowanie, podstawę nałożenia danej opłaty lub należności, nazwę odpowiedzialnego organu oraz wymagany termin i sposób dokonania płatności. Strona nie może nałożyć nowych lub zmienionych opłat i należności przed opublikowaniem lub udostępnieniem w inny sposób tych informacji.

Artykuł 6.7

Zarządzanie ryzykiem

1.   Każda ze Stron opiera swoje procedury kontroli i zwalniania towarów oraz procedury kontroli po wprowadzeniu towarów na zasadach oceny ryzyka, nie wymagając kompleksowej kontroli każdej wprowadzanej przesyłki pod kątem zgodności z wymogami przywozowymi.

2.   Każda ze Stron przyjmuje i stosuje wymogi dotyczące przywozu, wywozu i tranzytu oraz procedury dotyczące towarów, które opierają się na zasadach zarządzania ryzykiem, a stosując środki zapewniania zgodności, skupia się na transakcjach zasługujących na szczególną uwagę.

3.   Postanowienia ust. 1 i 2 nie uniemożliwiają Stronie prowadzenia kontroli jakości i przeglądów zgodności, które mogą wymagać bardziej szczegółowych kontroli.

Artykuł 6.8

Automatyzacja

1.   Każda ze Stron wykorzystuje technologie informacyjne, które przyspieszają jej procedury dotyczące zwalniania towarów, aby ułatwić handel, w tym handel między Stronami.

2.   Każda ze Stron:

a)

dokłada starań, aby udostępniać za pomocą środków elektronicznych formularze celne wymagane w przypadku przywozu lub wywozu towarów;

b)

zezwala, z zastrzeżeniem swoich przepisów, na składanie tych formularzy celnych w formie elektronicznej; oraz

c)

w miarę możliwości, zapewnia elektroniczną wymianę informacji ze swoimi podmiotami handlowymi za pośrednictwem swojej administracji celnej.

3.   Każda ze Stron dokłada starań, aby:

a)

ustanowić lub utrzymać wzajemnie połączony system punktów kompleksowej obsługi w celu ułatwienia jednorazowego, elektronicznego przedkładania informacji wymaganych na podstawie przepisów celnych i innych przepisów dotyczących transgranicznego przepływu towarów; oraz

b)

opracować zestaw elementów danych i procesów dotyczących danych odpowiadających modelowi danych Światowej Organizacji Celnej oraz powiązanym zaleceniom i wytycznym Światowej Organizacji Celnej.

4.   Strony dbają o współpracę przy opracowywaniu interoperacyjnych systemów elektronicznych, w tym w zakresie uwzględniania prac na poziomie Światowej Organizacji Celnej, aby ułatwić handel między Stronami.

Artykuł 6.9

Interpretacje indywidualne

1.   Każda ze Stron wydaje, na pisemny wniosek, interpretacje indywidualne dotyczące klasyfikacji taryfowej, zgodnie ze swoimi przepisami.

2.   Z zastrzeżeniem wymogów poufności, każda ze Stron publikuje, np. w internecie, informacje dotyczące indywidualnych interpretacji klasyfikacji taryfowej, które są istotne dla zrozumienia i stosowania zasad klasyfikacji taryfowej.

3.   Aby ułatwić wymianę handlową, Strony regularnie przekazują sobie informacje o aktualnych zmianach w swoich odpowiednich przepisach i środkach wykonawczych dotyczących kwestii, o których mowa w ust. 1 i 2, w ramach prowadzonego przez nie dwustronnego dialogu.

Artykuł 6.10

Kontrola i odwołanie

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby działanie administracyjne lub oficjalna decyzja podjęta w odniesieniu do przywozu towarów mogły być niezwłocznie skontrolowane przez sąd powszechny, sąd arbitrażowy lub sąd administracyjny, lub w ramach procedur administracyjnych.

2.   Sąd lub urzędnik działający zgodnie z odnośnymi procedurami administracyjnymi musi być niezależny od urzędnika lub urzędu wydającego decyzję i posiadać kompetencje, aby utrzymać, zmienić lub cofnąć ustalenia zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terytorium Strony.

3.   Zanim dana osoba będzie zmuszona dochodzić roszczeń na wyższym szczeblu lub na drodze sądowej, każda ze Stron zapewnia jej możliwość odwołania się lub przeprowadzenia kontroli na szczeblu administracyjnym, niezależnym od urzędnika lub urzędu odpowiedzialnego za sporne działanie lub sporną decyzję.

4.   W przypadku ustaleń zawartych w indywidualnych interpretacjach wydawanych przez jej administrację celną każda ze Stron przyznaje osobie, która otrzymała indywidualną interpretację zgodnie z art. 6.9, zasadniczo takie samo prawo do kontroli i odwołania jak prawo, które przyznaje importerom na swoim terytorium.

Artykuł 6.11

Kary

Każda ze Stron zapewnia, aby jej przepisy celne przewidywały, że kary nałożone za naruszenie tych przepisów będą proporcjonalne i niedyskryminujące oraz że stosowanie tych kar nie będzie skutkowało nieuzasadnionymi opóźnieniami.

Artykuł 6.12

Poufność

1.   Każda ze Stron, zgodnie ze swoimi przepisami, traktuje jako ściśle poufne wszystkie informacje uzyskane na podstawie niniejszego rozdziału, które mają charakter poufny lub są przekazywane z zastrzeżeniem poufności, oraz chroni te informacje przed ujawnieniem, które mogłoby zaszkodzić pozycji konkurencyjnej osoby je przekazującej.

2.   Jeżeli Strona otrzymująca lub uzyskująca informacje, o których mowa w ust. 1, jest zobowiązana przez obowiązujące na jej terytorium przepisy do ujawnienia tych informacji, Strona ta zawiadamia Stronę lub osobę, która dostarczyła te informacje.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby informacje poufne zgromadzone na podstawie niniejszego rozdziału nie były wykorzystywane do celów innych niż administracja celna i egzekwowanie przepisów w sprawach celnych, chyba że Strona lub osoba, która dostarczyła te poufne informacje, wyrażą na to zgodę.

4.   Strona może zezwolić na wykorzystanie informacji zgromadzonych na podstawie niniejszego rozdziału w postępowaniu administracyjnym, sądowym lub quasi-sądowym wszczętym w związku z nieprzestrzeganiem przepisów celnych wdrażających postanowienia niniejszego rozdziału. Strona z wyprzedzeniem powiadamia o takim wykorzystaniu informacji Stronę lub osobę, która je dostarczyła.

Artykuł 6.13

Współpraca

1.   Strony kontynuują współpracę w ramach forów międzynarodowych, takich jak Światowa Organizacja Celna, aby osiągnąć wzajemnie uznawane cele, w tym cele określone w Ramach Norm Światowej Organizacji Celnej na rzecz zabezpieczenia i ułatwienia handlu światowego.

2.   Strony regularnie dokonują przeglądu istotnych międzynarodowych inicjatyw dotyczących ułatwiania handlu, w tym kompendium zaleceń dotyczących ułatwiania handlu (Compendium of Trade Facilitation Recommendations) opracowanego przez Konferencję Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju oraz Europejską Komisję Gospodarczą ONZ, aby określić obszary, w których dalsze wspólne działania ułatwiłyby handel między Stronami, oraz promować wspólne wielostronne cele.

3.   Strony współpracują ze sobą zgodnie z Umową między Kanadą a Wspólnotą Europejską o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych sporządzoną w Ottawie w dniu 4 grudnia 1997 r. („umowa w sprawie współpracy celnej między Kanadą a UE”).

4.   Strony udzielają sobie wzajemnej pomocy w sprawach celnych, zgodnie z umową w sprawie współpracy celnej między Kanadą a UE, w tym w sprawach związanych z podejrzeniem naruszenia przepisów celnych Strony, jak określono w tej umowie, oraz w celu wdrożenia postanowień niniejszej Umowy.

Artykuł 6.14

Wspólny Komitet Współpracy Celnej

1.   Wspólny Komitet Współpracy Celnej, który jest upoważniony do działania w ramach Wspólnego Komitetu CETA jako komitet specjalny, zgodnie z art. 26.2 ust. 1 lit. c) (Specjalne komitety), zapewnia prawidłowe działanie postanowień niniejszego rozdziału i Protokołu w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia, a także art. 20.43 (Zakres środków stosowanych przy kontroli granicznej) i art. 2.8 (Czasowe zawieszenie preferencyjnego traktowania taryfowego). Wspólny Komitet Współpracy Celnej bada kwestie wynikające z ich stosowania zgodnie z celami określonymi w niniejszej Umowie.

2.   Aby rozpatrywać kwestie objęte niniejszą Umową, w skład Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej wchodzą przedstawiciele organów celnych, handlowych lub innych właściwych organów, które każda ze Stron uzna za odpowiednie.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej przedstawiciele biorący udział w posiedzeniach Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej posiadali wiedzę fachową z zakresu spraw znajdujących się w porządku obrad. Wspólny Komitet Współpracy Celnej może odbywać posiedzenia w specjalnym składzie dysponującym wiedzą fachową, aby rozstrzygać kwestie dotyczące reguł pochodzenia lub procedur pochodzenia, jako Wspólny Komitet Współpracy Celnej – reguły pochodzenia albo jako Wspólny Komitet Współpracy Celnej – procedury dotyczące pochodzenia.

4.   Wspólny Komitet Współpracy Celnej może przygotowywać uchwały, zalecenia lub opinie oraz przedstawiać Wspólnemu Komitetowi CETA projekty decyzji, które uznaje za niezbędne do osiągnięcia wspólnych celów oraz prawidłowego funkcjonowania mechanizmów określonych w niniejszym rozdziale i w Protokole w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia, a także w art. 20.43 (Zakres środków stosowanych przy kontroli granicznej) i art. 2.8 (Czasowe zawieszenie preferencyjnego traktowania taryfowego).

ROZDZIAŁ SIÓDMY

Subsydia

Artykuł 7.1

Definicja subsydium

1.   Do celów niniejszej Umowy subsydium oznacza środek związany z handlem towarami, który spełnia warunki określone w art. 1.1 Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych.

2.   Subsydium podlega postanowieniom niniejszego rozdziału tylko wówczas, gdy jest ono specyficzne w rozumieniu art. 2 Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych.

Artykuł 7.2

Przejrzystość

1.   Co dwa lata każda ze Stron powiadamia drugą Stronę o następujących kwestiach w odniesieniu do każdego subsydium udzielonego lub utrzymanego na jej terytorium:

a)

podstawie prawnej subsydium;

b)

formie subsydium; oraz

c)

kwocie subsydium lub kwocie przeznaczonej w budżecie na subsydium.

2.   Powiadomienia przekazane WTO na podstawie art. 25.1 Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych uznaje się za spełniające wymogi określone w ust. 1.

3.   Strona, na wniosek drugiej Strony, niezwłocznie dostarcza informacje i udziela odpowiedzi na pytania dotyczące poszczególnych przypadków wsparcia rządowego związanego z handlem usługami udzielonego na jej terytorium.

Artykuł 7.3

Konsultacje dotyczące subsydiów i wsparcia rządowego w sektorach innych niż sektor rolnictwa i rybołówstwa

1.   Jeżeli Strona uzna, że subsydium lub konkretny przypadek wsparcia rządowego związanego z handlem usługami, udzielonego przez drugą Stronę ma lub może mieć niekorzystny wpływ na jej interesy, Strona ta może przedstawić swoje zastrzeżenia drugiej Stronie i zwrócić się o przeprowadzenie konsultacji w tej kwestii. Strona odpowiadająca rozpatruje ten wniosek uważnie i ze zrozumieniem dla stanowiska Strony wnioskującej.

2.   Podczas konsultacji Strona może zwrócić się o dodatkowe informacje dotyczące subsydium lub konkretnego przypadku wsparcia rządowego związanego z handlem usługami, udzielonego przez drugą Stronę, w tym informacje dotyczące powiązanego celu polityki, kwoty takiego subsydium lub wsparcia rządowego i wszelkich środków podjętych w celu ograniczenia ewentualnych zakłóceń handlu.

3.   W oparciu o te konsultacje Strona odpowiadająca dokłada starań, aby usunąć lub zminimalizować niekorzystny wpływ subsydium lub danego wsparcia rządowego związanego z handlem usługami na interesy Strony wnioskującej.

4.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do subsydiów związanych z produktami rolnymi i produktami rybołówstwa i nie narusza postanowień art. 7.4 ani art. 7.5.

Artykuł 7.4

Konsultacje dotyczące subsydiów związanych z produktami rolnymi i produktami rybołówstwa

1.   Strony podzielają cel, którym jest wspólna praca na rzecz osiągnięcia porozumienia, aby:

a)

dalej ulepszać wielostronne zasady i przepisy dotyczące handlu produktami rolnymi w ramach WTO; oraz

b)

pomóc opracować globalne, wielostronne rozwiązanie dotyczące subsydiów w dziedzinie rybołówstwa.

2.   Jeżeli Strona uzna, że udzielenie subsydium lub wsparcia rządowego przez drugą Stronę ma lub może mieć niekorzystny wpływ na jej interesy związane z produktami rolnymi lub produktami rybołówstwa, Strona ta może przedstawić swoje zastrzeżenia drugiej Stronie i zwrócić się o przeprowadzenie konsultacji w tej kwestii.

3.   Strona odpowiadająca rozpatruje ten wniosek uważnie i ze zrozumieniem dla stanowiska drugiej Strony oraz dokłada wszelkich starań, aby usunąć lub zminimalizować niekorzystny wpływ subsydium lub udzielenia wsparcia rządowego na interesy Strony wnioskującej związane z produktami rolnymi i produktami rybołówstwa.

Artykuł 7.5

Rolne subsydia wywozowe

1.   Do celów niniejszego artykułu:

a)

subsydium wywozowe oznacza subsydium eksportowe określone w art. 1 lit. e) Porozumienia w sprawie rolnictwa; oraz

b)

całkowite zniesienie ceł oznacza, w przypadku obowiązywania kontyngentów taryfowych, zniesienie ceł w ramach kontyngentu lub powyżej kontyngentu.

2.   Strona nie może przyjmować lub utrzymywać subsydium wywozowego w odniesieniu do produktu rolnego, który podlega wywozowi na terytorium drugiej Strony lub jest zawarty w produkcie podlegającym takiemu wywozowi, po całkowitym zniesieniu przez drugą Stronę – niezwłocznie lub po okresie przejściowym – ceł na ten produkt rolny, zgodnie z załącznikiem 2-A (Znoszenie ceł), w tym ich taryf celnych.

Artykuł 7.6

Poufność

Przekazując informacje, o których mowa w niniejszym rozdziale, Strona nie jest zobowiązana do ujawniania informacji poufnych.

Artykuł 7.7

Wyłączenie subsydiów i wsparcia rządowego w odniesieniu do usług audiowizualnych i sektorów kultury

Żadne postanowienie niniejszej Umowy nie ma zastosowania do subsydiów lub wsparcia rządowego w odniesieniu do usług audiowizualnych w przypadku Unii Europejskiej i w odniesieniu do sektorów kultury w przypadku Kanady.

Artykuł 7.8

Powiązania z Porozumieniem WTO

Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki określone w art. VI GATT 1994, w Porozumieniu w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych i Porozumieniu w sprawie rolnictwa.

Artykuł 7.9

Rozstrzyganie sporów

Artykuły 7.3 i 7.4 niniejszego rozdziału nie podlegają postanowieniom niniejszej Umowy dotyczącym rozstrzygania sporów.

ROZDZIAŁ ÓSMY

Inwestycje

Sekcja A

Definicje i zakres stosowania

Artykuł 8.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

działalność prowadzona w związku z wykonywaniem władzy publicznej oznacza działalność, która nie jest prowadzona na zasadach komercyjnych ani w warunkach konkurencji z co najmniej jednym podmiotem gospodarczym;

 

usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statku powietrznego oznaczają działania podjęte w odniesieniu do statku powietrznego lub jego części w chwili, gdy jest on wycofany z eksploatacji, i nie obejmują tzw. obsługi liniowej;

 

usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego oznaczają eksploatację infrastruktury portu lotniczego, w tym terminalami, drogami startowymi, drogami kołowania i płytami postojowymi oraz obiektami parkingowymi i systemami transportu wewnątrzlotniskowego, lub zarządzanie tą infrastrukturą, prowadzone na zlecenie. Dla większej pewności, usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego nie obejmują prawa własności portu lotniczego lub gruntów portu lotniczego ani inwestycji w port lotniczy lub grunty portu lotniczego, ani żadnych funkcji pełnionych przez zarząd. Usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego nie obejmują służb żeglugi powietrznej;

 

zajęcie oznacza zajęcie mienia strony sporu w celu zabezpieczenia wykonania orzeczenia;

 

usługi komputerowego systemu rezerwacji oznaczają świadczenie usługi przy użyciu systemów komputerowych zawierających informacje o rozkładach lotów statków powietrznych i ich dostępności oraz o opłatach i zasadach pobierania opłat, za pomocą których można dokonywać rezerwacji lub wystawiać bilety;

 

informacje poufne lub chronione oznaczają:

a)

poufne informacje handlowe; lub

b)

informacje chronione przed publicznym ujawnieniem;

(i)

w przypadku informacji pozwanego – zgodnie z prawem właściwym dla pozwanego;

(ii)

w przypadku innych informacji – w rozumieniu prawa lub przepisów uznanych przez Trybunał za mające zastosowanie do ujawnienia takich informacji;

 

inwestycja objęta niniejszą Umową oznacza, w odniesieniu do Strony, inwestycję:

a)

na jej terytorium;

b)

dokonaną zgodnie z przepisami obowiązującymi w czasie dokonywania inwestycji;

c)

bezpośrednio lub pośrednio należącą do inwestora drugiej Strony lub podlegającą jego bezpośredniej lub pośredniej kontroli; oraz

d)

istniejącą w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy lub dokonaną lub nabytą po tym dniu;

 

strona sporu oznacza inwestora, który wszczyna postępowanie zgodnie z sekcją F, lub pozwanego. Do celów sekcji F i nie naruszając postanowień art. 8.14, inwestor nie oznacza Strony;

 

strony sporu oznaczają inwestora i pozwanego;

 

zakaz oznacza postanowienie zakazujące pewnego działania;

 

przedsiębiorstwo oznacza przedsiębiorstwo określone w art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym) i oddział lub przedstawicielstwo przedsiębiorstwa;

 

obsługa naziemna oznacza świadczenie na zlecenie usługi w zakresie: administracji naziemnej i nadzoru naziemnego, w tym kontroli załadunku i komunikacji; obsługi pasażerów; obsługi bagażu; obsługi towarów i przesyłek; obsługi ramp i obsługi statku powietrznego; obsługi w zakresie zaopatrzenia w paliwo i smary; obsługi liniowej statków powietrznych, operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą; transportu naziemnego; lub usług gastronomicznych. Obsługa naziemna nie obejmuje usług w zakresie ochrony ani eksploatacji scentralizowanej infrastruktury portu lotniczego, takiej jak systemy obsługi bagażu, urządzenia odladzające, systemy dystrybucji paliwa, lub zarządzania tą infrastrukturą, ani systemów transportu wewnątrzlotniskowego;

 

ICSID oznacza Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych;

 

zasady dotyczące dodatkowego mechanizmu zarządzania ICSID oznaczają zasady regulujące dodatkowy mechanizm służący zarządzaniu postępowaniami przez sekretariat Międzynarodowego Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych;

 

konwencja ICSID oznacza Konwencję w sprawie rozstrzygania sporów inwestycyjnych między państwami a obywatelami innych państw sporządzoną w Waszyngtonie w dniu 18 marca 1965 r.;

 

prawo własności intelektualnej oznacza prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa do znaków towarowych, prawa dotyczące oznaczeń geograficznych, prawa do wzorów przemysłowych, prawa patentowe, prawo do wzorów schematów układów scalonych, prawa związane z ochroną informacji niejawnych oraz prawa hodowców roślin; oraz, jeżeli takie prawa wynikają z przepisów obowiązujących na terytorium Strony, prawa do wzorów użytkowych. Wspólny Komitet CETA może w drodze decyzji dodać do tej definicji inne kategorie własności intelektualnej;

 

inwestycja oznacza każdy rodzaj aktywów należących do inwestora lub kontrolowanych przez niego, bezpośrednio lub pośrednio, który posiada cechy charakterystyczne inwestycji obejmujące określony czas trwania oraz inne cechy, takie jak zaangażowanie kapitału lub innych zasobów, oczekiwanie zysków lub korzyści, lub założenie ryzyka. Inwestycja może przyjąć między innymi następujące formy:

a)

przedsiębiorstwo;

b)

udziały, akcje i inne formy udziałów kapitałowych w przedsiębiorstwie;

c)

obligacje, skrypty dłużne i inne instrumenty dłużne przedsiębiorstwa;

d)

pożyczka lub kredyt udzielone na rzecz przedsiębiorstwa;

e)

każdy inny rodzaj udziału w przedsiębiorstwie;

f)

udział wynikający z:

(i)

koncesji nadanej zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terytorium Strony lub w ramach umowy, w tym w celu poszukiwania, utrzymania, wydobycia lub eksploatacji zasobów naturalnych;

(ii)

umowy dotyczącej projektów „pod klucz”, budowy, produkcji lub podziału dochodów; lub

(iii)

innych podobnych umów;

g)

prawa własności intelektualnej;

h)

inne materialne lub niematerialne ruchomości lub nieruchomości i prawa pokrewne;

i)

roszczenia pieniężne lub roszczenia dotyczące wykonania zobowiązań umownych.

 

Dla większej pewności, roszczenia pieniężne nie obejmują:

a)

roszczeń pieniężnych wynikających wyłącznie z komercyjnych umów sprzedaży towarów lub usług przez osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo na terytorium Strony na rzecz osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony;

b)

finansowania takich umów ze środków krajowych; lub

c)

żadnego postanowienia, wyroku ani orzeczenia arbitrażowego odnoszącego się do lit. a) lub b).

Dochody, które są inwestowane, są traktowane jako inwestycje. Jakakolwiek zmiana formy inwestowania lub reinwestowania aktywów nie ma wpływu na zakwalifikowanie ich jako inwestycji;

 

inwestor oznacza Stronę, osobę fizyczną lub przedsiębiorstwo Strony, niebędące oddziałem ani przedstawicielstwem, które zamierza dokonać, dokonuje lub dokonało inwestycji na terytorium drugiej Strony;

Do celów tej definicji przedsiębiorstwo Strony oznacza:

a)

przedsiębiorstwo ustanowione lub utworzone zgodnie z przepisami obowiązującymi na terytorium danej Strony i prowadzące istotną działalność gospodarczą na terytorium tej Strony; lub

b)

przedsiębiorstwo ustanowione lub utworzone zgodnie z przepisami obowiązującymi na terytorium danej Strony, które bezpośrednio lub pośrednio należy do osoby fizycznej pochodzącej z terytorium danej Strony lub przedsiębiorstwa określonego w lit. a) albo podlega ich bezpośredniej lub pośredniej kontroli;

 

lokalne przedsiębiorstwo oznacza osobę prawną ustanowioną lub utworzoną zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do pozwanego, która bezpośrednio lub pośrednio należy do inwestora drugiej Strony lub podlega jego bezpośredniej lub pośredniej kontroli;

 

osoba fizyczna oznacza:

a)

w przypadku Kanady – osobę fizyczną będącą obywatelem lub stałym rezydentem Kanady; oraz

b)

w przypadku Strony UE – osobę fizyczną mającą obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, zgodnie z ich odpowiednim ustawodawstwem, a w przypadku Łotwy – również osobę fizyczną mającą stałe miejsce zamieszkania w Republice Łotewskiej, która nie jest obywatelem Republiki Łotewskiej ani innego państwa, ale jest uprawniona, na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Republiki Łotewskiej, do otrzymania paszportu dla osób niebędących obywatelami.

Osobę fizyczną będącą obywatelem Kanady i mającą jednocześnie obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej uznaje się wyłącznie za osobę fizyczną tej Strony, z którą osobę tę łączy dominująca, efektywna więź.

Osobę fizyczną, która ma obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej albo jest obywatelem Kanady i jest jednocześnie stałym rezydentem drugiej Strony, uznaje się wyłącznie za osobę fizyczną tej Strony, której obywatelstwo, osoba ta posiada;

 

konwencja nowojorska oznacza Konwencję Narodów Zjednoczonych o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, sporządzoną w Nowym Jorku w dniu 10 czerwca 1958 r.;

 

Strona niebędąca stroną sporu oznacza Kanadę, jeżeli pozwanym jest Unia Europejska lub państwo członkowskie Unii Europejskiej, albo Unię Europejską, jeżeli pozwanym jest Kanada;

 

pozwany oznacza Kanadę albo, w przypadku Unii Europejskiej, państwo członkowskie Unii Europejskiej lub Unię Europejską, zgodnie z art. 8.21;

 

dochody oznaczają wszelkie kwoty uzyskane z inwestycji lub reinwestycji, w tym zyski, opłaty licencyjne i odsetki lub inne opłaty i świadczenia w miejsce wykonania;

 

sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego oznaczają możliwość swobodnej sprzedaży i swobodnego wprowadzania do obrotu własnych usług z zakresu transportu lotniczego przez danego przewoźnika lotniczego, które obejmują wszystkie aspekty marketingu, takie jak badanie rynku, reklama i dystrybucja, lecz nie obejmują wyceny usług transportu lotniczego ani mających zastosowanie warunków;

 

finansowanie przez osobę trzecią oznacza wszelkie finansowanie zapewnione przez osobę fizyczną lub prawną, która sama nie jest stroną sporu, ale która zawiera umowę ze stroną sporu w celu pokrycia części lub całości kosztów postępowania w drodze darowizny albo dotacji bądź za wynagrodzeniem zależnym od rozstrzygnięcia sporu;

 

Trybunał oznacza trybunał ustanowiony na podstawie art. 8.27;

 

regulamin arbitrażowy UNCITRAL oznacza regulamin arbitrażowy Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego; oraz

 

zasady przejrzystości UNCITRAL oznaczają zasady UNCITRAL dotyczące przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem;

Artykuł 8.2

Zakres

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę na jej terytorium (5), który odnosi się do:

a)

inwestora drugiej Strony;

b)

inwestycji objętej niniejszą Umową; oraz

c)

w odniesieniu do art. 8.5 – wszelkich inwestycji dokonywanych na jej terytorium.

2.   W odniesieniu do ustanowienia lub nabycia inwestycji objętej niniejszą Umową (6) postanowienia sekcji B i C nie mają zastosowania do środka dotyczącego:

a)

przewozów lotniczych lub powiązanych usług wspierających przewozy lotnicze i innych usług świadczonych za pośrednictwem transportu lotniczego (7), innych niż:

(i)

usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statku powietrznego;

(ii)

sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego;

(iii)

usługi komputerowego systemu rezerwacji (KSR);

(iv)

obsługa naziemna;

(v)

usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego; lub

b)

działalności prowadzonej w związku z wykonywaniem władzy publicznej.

3.   W przypadku Strony UE postanowienia sekcji B i C nie mają zastosowania do środka dotyczącego usług audiowizualnych. W przypadku Kanady postanowienia sekcji B i C nie mają zastosowania do środka dotyczącego sektorów kultury.

4.   Wnioski mogą być składane przez inwestora na podstawie niniejszego rozdziału jedynie zgodnie z art. 8.18 oraz z innymi procedurami określonymi w sekcji F. Wnioski dotyczące obowiązku określonego w sekcji B są wyłączone z zakresu stosowania sekcji F. Wnioski objęte sekcją C dotyczące ustanowienia lub nabycia inwestycji objętej niniejszą Umową są wyłączone z zakresu stosowania sekcji F. Postanowienia sekcji D mają zastosowanie jedynie do inwestycji objętej niniejszą Umową oraz do inwestorów w odniesieniu do ich inwestycji objętej niniejszą Umową.

5.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają wpływu na prawa i obowiązki Stron wynikające z Umowy o transporcie lotniczym między Kanadą a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi sporządzonej w Brukseli dnia 17 grudnia 2009 r. i w Ottawie dnia 18 grudnia 2009 r.

Artykuł 8.3

Powiązania z innymi rozdziałami

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do środków przyjętych lub utrzymanych przez Stronę w zakresie, w jakim środki te mają zastosowanie do inwestorów lub do ich inwestycji objętych rozdziałem trzynastym (Usługi finansowe).

2.   Wymóg Strony, zgodnie z którym usługodawca pochodzący z terytorium drugiej Strony składa depozyt lub inną formę zabezpieczenia pieniężnego jako warunek świadczenia usług na jej terytorium, nie wpływa sam w sobie na zastosowanie niniejszego rozdziału do środków przyjętych lub utrzymanych przez Stronę w zakresie świadczenia tych usług transgranicznych. Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do środków przyjętych lub utrzymanych przez Stronę dotyczących przekazanej kaucji lub zabezpieczenia pieniężnego w zakresie, w jakim taka kaucja lub zabezpieczenia pieniężne stanowią inwestycję objętą niniejszą Umową.

Sekcja B

Ustanowienie inwestycji

Artykuł 8.4

Dostęp do rynku

1.   Strona nie może przyjmować ani utrzymywać, w odniesieniu do dostępu do rynku w drodze ustanowienia przez inwestora drugiej Strony – na obszarze całego terytorium Strony albo na terytorium podlegającym jej krajowemu, prowincjonalnemu, terytorialnemu, regionalnemu lub lokalnemu szczeblowi instytucji rządowych – środka, który:

a)

nakłada ograniczenia odnoszące się do:

(i)

liczby przedsiębiorstw, które mogą prowadzić określoną działalność gospodarczą, czy to w postaci kontyngentów liczbowych, monopolów, dostawców na zasadzie wyłączności, czy też wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(ii)

całkowitej wartości transakcji lub aktywów, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(iii)

całkowitej liczby transakcji lub całkowitej wielkości produkcji wyrażonych jako określone jednostki liczbowe, w postaci kontyngentów lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych (8);

(iv)

udziału kapitału zagranicznego, w postaci górnego progu procentowego ograniczającego udziały zagranicznych podmiotów albo całkowitą wartość inwestycji zagranicznych w ujęciu indywidualnym lub zbiorczym; lub

(v)

całkowitej liczby osób fizycznych, które mogą być zatrudnione w danym sektorze lub które przedsiębiorstwo może zatrudniać i które są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej i bezpośrednio związane z jej prowadzeniem, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych; lub

b)

ogranicza lub nakłada wymogi na konkretne rodzaje osób prawnych lub wspólne przedsięwzięcia, poprzez które przedsiębiorstwo może prowadzić działalność gospodarczą.

2.   Dla większej pewności, następujące elementy są zgodne z ust. 1:

a)

środek dotyczący zagospodarowania przestrzennego i przepisy w zakresie planowania przestrzennego wpływające na zagospodarowanie lub wykorzystanie terenu lub inny analogiczny środek;

b)

środek wymagający oddzielenia własności infrastruktury od własności towarów dostarczanych lub usług świadczonych w ramach tej infrastruktury, aby zapewnić uczciwą konkurencję, np. w dziedzinie energii, transportu i telekomunikacji;

c)

środek ograniczający koncentrację własności w celu zapewnienia uczciwej konkurencji;

d)

środek mający na celu zapewnienie ochrony zasobów naturalnych i środowiska, w tym ograniczenie dostępności, liczby i zakresu udzielanych koncesji, oraz ogłoszenie moratorium lub wprowadzenie zakazu;

e)

środek ograniczający liczbę udzielanych zezwoleń z powodu ograniczeń technicznych lub fizycznych np. dotyczących widma i częstotliwości na potrzeby telekomunikacji; lub

f)

środek wymagający, aby określony odsetek udziałowców, właścicieli, partnerów lub dyrektorów przedsiębiorstwa posiadał określone kwalifikacje zawodowe lub wykonywał określony zawód, np. zawód prawnika lub księgowego.

Artykuł 8.5

Wymogi dotyczące wyników inwestycji

1.   Strona nie nakłada i nie egzekwuje następujących wymogów, ani też nie egzekwuje zobowiązań, podjętych w związku z ustanowieniem, nabyciem, rozwojem, prowadzeniem, funkcjonowaniem inwestycji i zarządzaniem inwestycjami na jej terytorium, dotyczących:

a)

wywozu określonego poziomu lub odsetka towarów lub usług;

b)

osiągnięcia określonego poziomu lub odsetka udziału lokalnego w towarze lub usłudze;

c)

nabycia lub wykorzystania towarów produkowanych lub usług świadczonych na terytorium Strony lub przyznania preferencji względem takich towarów lub usług, lub też nabycia towarów lub usług od osób fizycznych lub przedsiębiorstw na terytorium Strony;

d)

powiązania wolumenu lub wartości przywozu z wolumenem lub wartością wywozu lub z kwotą wpływów w walucie obcej związanych z tą inwestycją;

e)

ograniczenia na jej terytorium sprzedaży towarów lub usług, które są produkowane lub świadczone w ramach inwestycji, poprzez powiązanie tej sprzedaży z wolumenem lub wartością jej wywozu lub z przychodami w walucie obcej;

f)

przekazania technologii, procesu produkcji lub innej prawnie zastrzeżonej wiedzy na rzecz osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa na terytorium Strony; lub

g)

wymogu, aby dostaw towarów produkowanych lub usług świadczonych w ramach inwestycji dokonywano na określony rynek regionalny lub światowy wyłącznie z terytorium Strony.

2.   Strona nie uzależnia otrzymania lub dalszego otrzymywania korzyści, które są związane z ustanowieniem, nabyciem, rozwojem, prowadzeniem lub funkcjonowaniem wszelkich inwestycji na jej terytorium i zarządzaniem tymi inwestycjami, od wywiązania się z któregokolwiek z poniższych wymogów:

a)

osiągnięcia określonego poziomu lub odsetka udziału lokalnego;

b)

nabycia lub wykorzystania towarów produkowanych na terytorium Strony lub przyznania preferencji względem takich towarów, lub też nabycia towarów od producenta na jej terytorium;

c)

powiązania wolumenu lub wartości przywozu z wolumenem lub wartością wywozu lub z kwotą wpływów w walucie obcej związanych z tą inwestycją; lub

d)

ograniczenia na jej terytorium sprzedaży towarów lub usług, które są produkowane lub świadczone w ramach inwestycji, poprzez powiązanie tej sprzedaży z wolumenem lub wartością jej wywozu lub z przychodami w walucie obcej.

3.   Postanowienia ust. 2 nie uniemożliwiają Stronie uzależnienia otrzymania lub dalszego otrzymywania korzyści związanych z inwestycją na jej terytorium od wywiązania się z wymogu ulokowania produkcji, świadczenia usług, szkolenia lub zatrudnienia pracowników, budowy lub rozbudowy poszczególnych zakładów lub prowadzenia prac badawczo-rozwojowych na terytorium Strony.

4.   Postanowienia ust. 1 lit. f) nie mają zastosowania, jeżeli wymóg został nałożony, a zobowiązanie zostało wyegzekwowane przez sąd, trybunał administracyjny lub urząd ds. konkurencji, aby zaradzić naruszeniu prawa konkurencji.

5.   Postanowienia:

a)

ustępu 1 lit. a), b) i c) oraz ust. 2 lit. a) i b) nie mają zastosowania do wymogów dotyczących kwalifikacji w odniesieniu do towarów lub usług w zakresie udziału w promowaniu wywozu i w zagranicznych programach pomocy;

b)

niniejszy artykuł nie ma zastosowania do zamówień Strony dotyczących towaru lub usługi nabywanych do celów publicznych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania przy dostawie towarów lub przy świadczeniu usług do komercyjnej sprzedaży, niezależnie od tego, czy przedmiotowe zamówienie jest „zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. 19.2 (Zakres obowiązywania i zastosowania);

6.   Dla większej pewności, ust. 2 lit. a) i b) nie mają zastosowania do wymogów nałożonych przez Stronę dokonującą przywozu, dotyczących składu towarów wymaganego, aby towar ten kwalifikował się do objęcia go taryfą preferencyjną lub kontyngentem preferencyjnym.

7.   Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla zobowiązań Strony wobec Światowej Organizacji Handlu.

Sekcja C

Niedyskryminujące traktowanie

Artykuł 8.6

Traktowanie narodowe

1.   Każda ze Stron przyznaje inwestorom drugiej Strony i inwestycjom objętym niniejszą Umową traktowanie nie mniej korzystne od traktowania, jakie Strona ta przyznaje, w podobnych sytuacjach, własnym inwestorom i ich inwestycjom w odniesieniu do ustanowienia, nabycia, rozwoju, prowadzenia, funkcjonowania, utrzymywania, sprzedaży ich inwestycji oraz zarządzania nimi, korzystania z nich lub innego rozporządzania tymi inwestycjami na jej terytorium.

2.   Traktowanie przyznane przez Stronę zgodnie z ust. 1 oznacza – w odniesieniu do rządu w Kanadzie, innego niż na poziomie federalnym, traktowanie nie mniej korzystne niż najbardziej korzystne traktowanie przyznawane przez ten rząd inwestorom Kanady na jej terytorium oraz inwestycjom tych inwestorów, w podobnych sytuacjach.

3.   Traktowanie przyznane przez Stronę zgodnie z ust. 1 oznacza, w odniesieniu do rządu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej, traktowanie nie mniej korzystne niż najbardziej korzystne traktowanie przyznawane przez ten rząd inwestorom UE na jej terytorium oraz inwestycjom tych inwestorów, w podobnych sytuacjach.

Artykuł 8.7

Najwyższe uprzywilejowanie

1.   Każda ze Stron przyznaje inwestorom drugiej Strony i inwestycjom objętym niniejszą Umową traktowanie nie mniej korzystne od traktowania, jakie Strona ta przyznaje inwestorom państwa trzeciego i ich inwestycjom w odniesieniu do ustanowienia, nabycia, rozwoju, prowadzenia, funkcjonowania, utrzymywania, sprzedaży ich inwestycji oraz zarządzania nimi, korzystania z nich lub innego rozporządzania tymi inwestycjami na jej terytorium.

2.   Dla większej pewności, traktowanie przyznane przez Stronę na podstawie ust. 1 oznacza – w odniesieniu rządu w Kanadzie, innego niż na poziomie federalnym, lub w odniesieniu do rządu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej – traktowanie przyznawane przez ten rząd na swoim terytorium inwestorom państwa trzeciego oraz inwestycjom tych inwestorów, w podobnych sytuacjach.

3.   Postanowienia ust. 1 nie mają zastosowania do traktowania przyznanego przez Stronę, przewidującego uznanie (w tym poprzez uzgodnienie lub umowę z państwem trzecim, na podstawie których uznawana jest akredytacja usług z zakresu badań i analizy oraz usługodawców świadczących takie usługi), akredytację usług z zakresu napraw i konserwacji oraz usługodawców świadczących takie usługi, a także certyfikację kwalifikacji lub wyników prac wykonanych w ramach wspomnianych akredytowanych usług, lub wykonanych przez wspomnianych akredytowanych usługodawców.

4.   Dla większej pewności, „traktowanie”, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie obejmuje procedur dotyczących rozstrzygania sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami przewidzianych w innych międzynarodowych umowach inwestycyjnych i innych umowach handlowych. Wymogi materialne zawarte w innych międzynarodowych umowach inwestycyjnych i innych umowach handlowych same w sobie nie stanowią „traktowania” i w związku z tym nie dają podstawy do naruszenia postanowień niniejszego artykułu, w przypadku braku środków przyjętych lub utrzymanych przez Stronę zgodnie z tymi zobowiązaniami.

Artykuł 8.8

Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd

Strona nie wymaga, aby przedsiębiorstwo pochodzące z terytorium tej Strony, stanowiące jednocześnie inwestycję objętą niniejszą Umową, powoływało na stanowiska w kadrze kierowniczej wyższego szczebla lub w zarządzie osoby fizyczne posiadające określone obywatelstwo.

Sekcja D

Ochrona inwestycji

Artykuł 8.9

Środki dotyczące inwestycji i środki regulacyjne

1.   Do celów niniejszego rozdziału, Strony potwierdzają przysługujące im prawo do wprowadzania regulacji na swoim terytorium w celu osiągania uzasadnionych celów polityki, takich jak ochrona zdrowia publicznego, bezpieczeństwo, ochrona środowiska, moralność publiczna, ochrona społeczna i ochrona konsumentów oraz promowanie i ochrona różnorodności kulturowej.

2.   Dla większej pewności, sam fakt wprowadzania przez Stronę regulacji, w tym poprzez zmianę jej przepisów, w sposób mający niekorzystny wpływ na inwestycję lub niezgodny z oczekiwaniami inwestora, w tym jego oczekiwaniami dotyczącymi zysków, nie stanowi naruszenia obowiązku na podstawie niniejszej sekcji.

3.   Dla większej pewności, decyzja Strony o nieudzielaniu, nieodnowieniu lub nieutrzymaniu subsydium:

a)

w przypadku braku konkretnych zobowiązań prawnych lub umownych dotyczących udzielenia, odnowienia lub utrzymania takiego subsydium; lub

b)

zgodnie z warunkami, od których zależało udzielenie, odnowienie lub utrzymanie subsydium;

nie stanowi naruszenia postanowień niniejszej sekcji.

4.   Dla większej pewności żadnego z postanowień niniejszej sekcji nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej Stronie zaprzestanie udzielania subsydium (9) lub zwrócenie się o jego zwrot, w przypadku gdy środek ten jest niezbędny, aby wypełnić zobowiązania międzynarodowe między Stronami, lub gdy środek ten został nakazany przez właściwy sąd, trybunał administracyjny lub inny właściwy organ (10), ani też jako wymóg, zgodnie z którym Strona powinna wypłacić inwestorowi z tego tytułu rekompensatę.

Artykuł 8.10

Traktowanie inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową

1.   Każda ze Stron zapewnia na swoim terytorium sprawiedliwe i równe traktowanie inwestycji drugiej Strony objętych niniejszą Umową i inwestorów w odniesieniu do ich inwestycji objętych niniejszą Umową, a także zapewnia im pełną ochronę i bezpieczeństwo, zgodnie z ust. 2–7.

2.   Strona nie wywiązuje się z obowiązku sprawiedliwego i równego traktowania, o którym mowa w ust. 1, jeżeli środek lub szereg środków stanowi:

a)

odmowę ochrony prawnej w postępowaniu karnym, cywilnym lub administracyjnym;

b)

rażące naruszenie zasad sprawiedliwości proceduralnej, w tym rażące naruszenie przejrzystości, w postępowaniu sądowym i administracyjnym;

c)

oczywistą arbitralność;

d)

ukierunkowaną, dyskryminację z uwagi na oczywiście bezprawne kryteria, tj. dyskryminację ze względu na płeć, rasę lub wyznanie;

e)

nadużycie wobec inwestorów, w tym wymuszenie, przymus i nękanie; lub

f)

naruszenie wszelkich innych elementów obowiązku sprawiedliwego i równego traktowania przyjętego przez Strony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3.   Strony dokonują, regularnie lub na wniosek Strony, przeglądu treści obowiązku, aby zapewnić sprawiedliwe i równe traktowanie. Komitet ds. Usług i Inwestycji ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. b) (Specjalne komitety) może opracować zalecenia dotyczące tej kwestii i przedstawić je Wspólnemu Komitetowi CETA w celu rozpatrzenia.

4.   Stosując wyżej wspomniany wymóg sprawiedliwego i równego traktowania, Trybunał może uwzględnić, czy Strona złożyła określone oświadczenia wobec inwestora, aby nakłonić go do inwestycji objętej niniejszą Umową, które przyczyniły się do powstania uzasadnionych oczekiwań i na których opierał się inwestor przy podejmowaniu decyzji o dokonaniu lub utrzymaniu inwestycji objętej niniejszą Umową, ale których to oczekiwań Strona nie spełniła.

5.   Dla większej pewności, sformułowanie „pełna ochrona i bezpieczeństwo” odnosi się do obowiązków Strony dotyczących bezpieczeństwa fizycznego inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową.

6.   Dla większej pewności, naruszenie innych postanowień niniejszej Umowy lub odrębnej umowy międzynarodowej nie oznacza naruszenia postanowień niniejszego artykułu.

7.   Dla większej pewności, fakt, że środek narusza prawo krajowe nie stanowi sam w sobie naruszenia niniejszego artykułu. Aby ustalić, czy dany środek narusza niniejszy artykuł, Trybunał musi rozstrzygnąć, czy Strona nie przestrzegała obowiązków, o których mowa w ust. 1.

Artykuł 8.11

Rekompensaty z tytułu strat

Niezależnie od postanowień art. 8.15 ust. 5 lit. b) każda ze Stron zapewnia inwestorom drugiej Strony, którzy ponieśli straty z tytułu inwestycji objętych niniejszą Umową z powodu konfliktów zbrojnych, zamieszek, stanu wyjątkowego lub klęski żywiołowej na terytorium Strony, traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie, które zapewnia własnym inwestorom lub inwestorom państwa trzeciego, w zależności od tego, które jest korzystniejsze dla danego inwestora, w zakresie zwrotu mienia, odszkodowań, kompensaty lub innego uregulowania.

Artykuł 8.12

Wywłaszczenie

1.   Strona nie może znacjonalizować ani wywłaszczyć inwestycji objętej niniejszą Umową, bezpośrednio lub pośrednio, tzn. za pomocą środków mających skutki równoważne z nacjonalizacją lub wywłaszczeniem, („wywłaszczenie”), chyba że następuje to:

a)

w celach publicznych;

b)

zgodnie z zasadami sprawiedliwości proceduralnej;

c)

w sposób niedyskryminujący; oraz

d)

za niezwłocznym, odpowiednim i skutecznym odszkodowaniem.

Dla większej pewności, postanowienia niniejszego ustępu należy interpretować zgodnie z załącznikiem 8-A.

2.   Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, powinno odpowiadać godziwej wartości rynkowej inwestycji według stanu bezpośrednio przed ogłoszeniem wywłaszczenia lub jego zapowiedzią, w zależności od tego, co nastąpiło wcześniej. Kryteria wyceny obejmują wartość inwestycji przy założeniu jej kontynuowania, wartość aktywów, w tym zadeklarowaną wartość podatkową rzeczowych aktywów trwałych, oraz, w stosownych przypadkach, inne kryteria służące określeniu godziwej wartości rynkowej.

3.   Odszkodowanie obejmuje również odsetki według stopy przyjętej na rynku komercyjnym, za okres od dnia wywłaszczenia do dnia wypłaty odszkodowania, oraz – aby zapewnić jego skuteczność wobec inwestora – jest wypłacane i może być niezwłocznie transferowane do wskazanego przez inwestora państwa, w walucie państwa, którego obywatelem lub stałym rezydentem jest inwestor, lub w innej, w pełni wymienialnej walucie zaakceptowanej przez inwestora.

4.   Przepisy obowiązujące na terytorium wywłaszczającej Strony dają poszkodowanemu inwestorowi prawo do szybkiego rozpatrzenia jego roszczenia i do dokonania wyceny jego inwestycji przez organ sądowy lub inny niezależny organ tej Strony, zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym artykule.

5.   Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do wydawania obowiązkowych licencji przyznawanych w związku z prawami własności intelektualnej, w zakresie, w jakim takie wydawanie jest zgodne z Porozumieniem TRIPS.

6.   Dla większej pewności, cofnięcie, ograniczenie lub utworzenie praw własności intelektualnej nie stanowią wywłaszczenia, w zakresie, w jakim środki te są zgodne z postanowieniami Porozumienia TRIPS i rozdziału dwudziestego (Własność intelektualna). Ponadto, samo ustalenie, że środki te są niezgodne z postanowieniami Porozumienia TRIPS lub rozdziału dwudziestego (Własność intelektualna) nie powoduje stwierdzenia istnienia wywłaszczenia.

Artykuł 8.13

Transfery

1.   Każda ze Stron pozwala, by wszelkie transfery odnoszące się do inwestycji objętej niniejszą Umową były wykonywane bez ograniczeń lub opóźnień, w walucie w pełni wymienialnej oraz po rynkowym kursie walutowym obowiązującym w dniu transferu. Takie transfery obejmują:

a)

wkłady kapitałowe, takie jak środki podstawowe i dodatkowe na utrzymanie, rozwój lub zwiększenie inwestycji;

b)

zyski, dywidendy, odsetki, zyski kapitałowe, tantiemy, opłaty za zarządzanie, opłaty za pomoc techniczną oraz inne opłaty lub inne formy dochodów lub sumy uzyskane z inwestycji objętej niniejszą Umową;

c)

przychody ze sprzedaży lub likwidacji całej lub części inwestycji objętej niniejszą Umową;

d)

płatności dokonane w ramach umowy, której stroną jest inwestor lub inwestycja objęta niniejszą Umową, w tym płatności dokonane na podstawie umowy pożyczki;

e)

płatności dokonywane zgodnie z art. 8.11 i 8.12;

f)

zarobki i inne wynagrodzenia personelu zagranicznego pracującego przy inwestycji; oraz

g)

wypłaty odszkodowań na mocy orzeczenia wydanego na podstawie sekcji F.

2.   Strona nie nakłada na swoich inwestorów obowiązku dokonania transferu ani kary za niedokonanie transferu dochodów, przychodów, zysku lub innych kwot uzyskanych z inwestycji na terytorium drugiej Strony lub związanych z takimi inwestycjami.

3.   Żadnego z postanowień niniejszego artykułu nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej Stronie stosowanie, w sposób równy i niedyskryminacyjny oraz niestanowiący ukrytych ograniczeń dotyczących transferów, swoich przepisów dotyczących:

a)

upadłości, niewypłacalności lub ochrony praw kredytodawców;

b)

emisji papierów wartościowych oraz handlu lub obrotu tymi papierami;

c)

przestępstw kryminalnych lub podlegających karze;

d)

sprawozdawczości finansowej lub przechowywania zapisów dotyczących transferów, w przypadku gdy są one wymagane przez organy ścigania lub finansowe organy regulacyjne; oraz

e)

wykonania wyroku wydanego w postępowaniu rozstrzygającym spór.

Artykuł 8.14

Subrogacja

Jeżeli Strona lub agencja Strony dokonuje płatności w ramach zabezpieczenia, gwarancji lub umowy ubezpieczenia zawartych przez nią w odniesieniu do inwestycji dokonanej przez jednego ze swoich inwestorów na terytorium drugiej Strony, druga Strona uznaje, że Stronie lub jej agencji przysługują we wszelkich okolicznościach takie same prawa, jakie przysługują inwestorowi w odniesieniu do inwestycji. Takie prawa mogą być egzekwowane przez Stronę lub agencję Strony lub przez inwestora, jeżeli Strona lub agencja Strony na to zezwoli.

Sekcja E

Zastrzeżenia i wyjątki

Artykuł 8.15

Zastrzeżenia i wyjątki

1.   Artykuły 8.4–8.8 nie mają zastosowania do:

a)

istniejącego środka niespełniającego wymogów, utrzymywanego przez Stronę na poziomie:

(i)

Unii Europejskiej, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I;

(ii)

rządu krajowego, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I;

(iii)

rządu na szczeblu prowincjonalnym, terytorialnym lub regionalnym, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I; lub

(iv)

władz lokalnych;

b)

dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a); lub

c)

zmiany środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a), w zakresie, w jakim zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami art. 8.4–8.8 w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed wprowadzeniem zmiany.

2.   Artykuły 8.4–8.8 nie mają zastosowania do środka przyjętego lub utrzymywanego przez Stronę w odniesieniu do sektora, podsektora lub działania, jak określono w wykazie danej Strony do załącznika II.

3.   Nie naruszając postanowień art. 8.10 i 8.12, Strona nie przyjmuje po dacie wejścia w życie niniejszej Umowy środka lub szeregu środków objętych wykazem danej Strony do załącznika II, które wymagałyby, w sposób bezpośredni lub pośredni, aby inwestor drugiej Strony ze względu na swoją przynależność państwową sprzedał lub zbył w inny sposób inwestycję istniejącą w chwili, gdy ten środek lub szereg środków wchodzą w życie.

4.   W odniesieniu do praw własności intelektualnej Strona może odstąpić od stosowania przepisów art. 8.5 ust. 1 lit. f), art. 8.6 i 8.7, jeżeli jest to zgodne z postanowieniami Porozumienia TRIPS, w tym ze wszystkimi zmianami do Porozumienia TRIPS obowiązującymi wobec obu Stron, oraz ze zwolnieniami ze stosowania Porozumienia TRIPS przyjętymi na podstawie art. IX Porozumienia WTO.

5.   Artykuły 8.4, 8.6, 8.7 i 8.8 nie mają zastosowania do:

a)

zamówień Strony na towary lub usługi nabywane do celów publicznych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania na potrzeby dostawy towaru lub świadczenia usługi do komercyjnej sprzedaży, niezależnie od tego, czy przedmiotowe zamówienie jest „zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. 19.2 (Zakres obowiązywania i zastosowania; lub

b)

subsydiów lub wsparcia rządowego w zakresie handlu usługami udzielonych przez Stronę.

Artykuł 8.16

Odmowa przyznania korzyści

Strona może odmówić przyznania korzyści, o których mowa w niniejszym rozdziale, inwestorowi drugiej Strony będącemu przedsiębiorstwem tej Strony oraz na rzecz inwestycji tego inwestora, jeżeli:

a)

przedsiębiorstwo należy do inwestora państwa trzeciego lub jest przez niego kontrolowane; oraz

b)

Strona odmawiająca przyjmie lub utrzyma środek odnoszący się do wspomnianego państwa trzeciego, który:

(i)

dotyczy utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; oraz

(ii)

zakazuje prowadzenia transakcji z tym przedsiębiorstwem lub doszłoby do jego naruszenia lub obejścia, gdyby korzyści, o których mowa w niniejszym rozdziale, zostały przyznane na rzecz tego przedsiębiorstwa lub jego inwestycji.

Artykuł 8.17

Wymogi formalne

Niezależnie od postanowień art. 8.6 i 8.7, Strona może zażądać od inwestora drugiej Strony lub w odniesieniu do jego inwestycji objętej niniejszą Umową, aby przekazano jej rutynowe informacje dotyczące tej inwestycji, wyłącznie do celów informacyjnych lub statystycznych, pod warunkiem że niniejsze żądania są racjonalne i nie są nadmiernie uciążliwe. Strona chroni informacje poufne lub chronione przed jakimkolwiek ujawnieniem, które mogłoby zaszkodzić pozycji konkurencyjnej inwestora lub inwestycji objętej niniejszą Umową. Postanowienia niniejszego akapitu nie uniemożliwiają Stronie uzyskania lub ujawnienia informacji w inny sposób, w związku ze stosowaniem swoich przepisów w sposób równy i w dobrzej wierze.

Sekcja F

Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami

Artykuł 8.18

Zakres

1.   Bez uszczerbku dla praw i obowiązków Stron wynikających z postanowień rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów), inwestor Strony może skierować do Trybunału ustanowionego na mocy niniejszej sekcji skargę w sprawie naruszenia przez drugą Stronę obowiązku wynikającego z postanowień:

a)

sekcji C w odniesieniu do rozwoju, prowadzenia, funkcjonowania swojej inwestycji objętej niniejszą Umową, a także zarządzania nią, utrzymywania jej, korzystania z niej oraz jej sprzedaży lub rozporządzania nią; lub

b)

sekcji D,

w przypadku gdy inwestor twierdzi, że poniósł stratę lub szkodę w wyniku domniemanego naruszenia.

2.   Skargi na podstawie ust. 1 lit. a) dotyczące rozwoju inwestycji objętej niniejszą Umową można składać jedynie w zakresie, w jakim dany środek dotyczy istniejącej działalności gospodarczej prowadzonej w ramach inwestycji objętej niniejszą Umową oraz gdy inwestor poniósł wskutek tego środka stratę lub szkodę w odniesieniu do inwestycji objętej niniejszą Umową.

3.   Dla większej pewności, inwestor nie może przedłożyć skargi na podstawie niniejszej sekcji, jeżeli inwestycji dokonano poprzez świadome wprowadzenie w błąd, zatajenie, korupcję lub działanie stanowiące nadużycie prawa procesowego.

4.   Skargi dotyczące restrukturyzacji długu Strony można składać jedynie w zakresie określonym w niniejszej sekcji, zgodnie z zasadami wyrażonymui w załączniku 8_B..

5.   Trybunał ustanowiony na mocy niniejszej sekcji nie rozstrzyga skarg wykraczających poza zakres niniejszego artykułu.

Artykuł 8.19

Konsultacje

1.   Spór należy rozstrzygnąć w miarę możliwości polubownie. Takie rozstrzygnięcie sporu może zostać uzgodnione na każdym etapie, w tym po złożeniu skargi na podstawie art. 8.23. Jeżeli strony sporu nie uzgodnią dłuższego terminu, konsultacje należy przeprowadzić w ciągu 60 dni od przedłożenia wniosku o konsultacje na podstawie ust. 4.

2.   Jeżeli strony sporu nie uzgodnią inaczej, miejscem konsultacji jest:

a)

Ottawa, jeżeli przedmiotem sporu są środki Kanady;

b)

Bruksela, jeżeli środki będące przedmiotem sporu obejmują środek Unii Europejskiej; lub

c)

stolica państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeżeli środki będące przedmiotem sporu są wyłącznie środkami tego państwa członkowskiego.

3.   Strony sporu mogą przeprowadzać konsultacje w drodze wideokonferencji lub, w stosownych przypadkach, za pomocą innych środków, np. w przypadku, gdy inwestor jest małym lub średnim przedsiębiorstwem.

4.   Inwestor przedkłada drugiej Stronie wniosek o konsultacje, w którym wskazuje:

a)

imię i nazwisko lub nazwę oraz adres inwestora oraz – w przypadku gdy wniosek jest przedkładany w imieniu lokalnego przedsiębiorstwa – nazwę i adres oraz miejsce uzyskania zdolności prawnej lokalnego przedsiębiorstwa;

b)

w przypadku więcej niż jednego inwestora – imię i nazwisko lub nazwę oraz adres każdego inwestora, a także – w przypadku więcej niż jednego lokalnego przedsiębiorstwa – nazwę i adres oraz miejsce uzyskania zdolności prawnej każdego lokalnego przedsiębiorstwa;

c)

postanowienia niniejszej Umowy, które stanowią rzekomo naruszenie;

d)

podstawę prawną i merytoryczną skargi, w tym sporne środki; oraz

e)

żądania ze skargi oraz szacowaną kwotę dochodzonego odszkodowania.

Wniosek o konsultacje zawiera dowód stwierdzający, że inwestor jest inwestorem drugiej Strony i że posiada lub kontroluje inwestycję oraz, w stosownych przypadkach, posiada lub kontroluje lokalne przedsiębiorstwo, w imieniu którego składa wniosek.

5.   Określone w ust. 4 wymogi dotyczące wniosku o konsultacje należy spełnić w wystarczająco szczegółowy sposób, aby umożliwić pozwanemu skuteczny udział w konsultacjach oraz przygotowanie swojej obrony.

6.   Wniosek o konsultacje należy złożyć w terminie:

a)

trzech lat od dnia, w którym inwestor lub, w odpowiednim przypadku, lokalne przedsiębiorstwo po raz pierwszy dowiedzieli się lub powinni byli dowiedzieć się o domniemanym naruszeniu oraz o tym, że inwestor lub, w odpowiednim przypadku, lokalne przedsiębiorstwo ponieśli w związku z nim stratę lub szkodę; lub

b)

dwóch lat od czasu, gdy inwestor lub, w odpowiednim przypadku, lokalne przedsiębiorstwo zrezygnują z dochodzenia roszczeń lub z prowadzenia postępowania przed trybunałem lub sądem na mocy prawa Strony, lub gdy takie postępowanie zakończyło się w inny sposób, ale w każdym przypadku nie później niż 10 lat od dnia, w którym inwestor lub, w odpowiednim przypadku, lokalne przedsiębiorstwo po raz pierwszy dowiedzieli się lub powinni się byli dowiedzieć o domniemanym naruszeniu oraz o tym, że inwestor poniósł w związku z nim stratę lub szkodę.

7.   Wniosek o konsultacje dotyczący domniemanego naruszenia, którego dopuściła się Unia Europejska lub państwo członkowskie Unii Europejskiej, przesyła się do Unii Europejskiej.

8.   W przypadku gdy inwestor nie przedłożył skargi na podstawie art. 8.23 w ciągu 18 miesięcy od przedłożenia wniosku o konsultacje, uznaje się, że inwestor wycofał swój wniosek o konsultacje oraz, w stosownych przypadkach, swój wniosek o ustalenie pozwanego, i nie może złożyć skargi na podstawie niniejszej sekcji w odniesieniu do tych samych środków. Okres ten można wydłużyć za porozumieniem stron sporu.

Artykuł 8.20

Mediacja

1.   Strony sporu mogą w każdej chwili uzgodnić przystąpienie do mediacji.

2.   Skorzystanie z mediacji pozostaje bez uszczerbku dla sytuacji prawnej lub praw każdej ze stron sporu wynikających z niniejszego rozdziału i podlega zasadom uzgodnionym przez strony sporu, w tym zasadom dotyczącym mediacji przyjętym przez Komitet ds. Usług i Inwestycji na podstawie art. 8.44 ust. 3 lit. c), o ile są one dostępne.

3.   Mediatora powołuje się za porozumieniem stron sporu. Strony sporu mogą również zwrócić się do Sekretarza Generalnego ICSID o powołanie mediatora.

4.   Strony sporu dokładają starań, by rozstrzygnąć spór w ciągu 60 dni od powołania mediatora.

5.   W przypadku gdy strony sporu uzgodnią przystąpienie do mediacji, art. 8.19 ust. 6 i art. 8.19 ust. 8 nie mają zastosowania od dnia, w którym strony sporu uzgodniły przystąpienie do mediacji, do dnia, w którym jedna ze stron sporu zdecyduje się zakończyć mediację. Podjętą przez stronę sporu decyzję o zakończeniu mediacji przesyła się mediatorowi i drugiej stronie sporu w drodze pisma.

Artykuł 8.21

Ustalanie pozwanego w sporach z Unią Europejską lub jej państwami członkowskimi

1.   Jeżeli sporu nie można rozstrzygnąć w terminie 90 dni od przedłożenia wniosku o konsultacje, wniosek dotyczy domniemanego naruszenia postanowień niniejszej Umowy przez Unię Europejską lub państwo członkowskie Unii Europejskiej, a inwestor zamierza złożyć skargę na podstawie art. 8.23, inwestor przekazuje Unii Europejskiej wniosek o ustalenie pozwanego.

2.   We wniosku przekazanym na podstawie ust. 1 wskazuje się środki, w odniesieniu do których inwestor zamierza złożyć skargę.

3.   Po ustaleniu pozwanego Unia Europejska informuje inwestora o tym, czy jest nim Unia Europejska, czy też państwo członkowskie Unii Europejskiej.

4.   W przypadku gdy inwestor nie został poinformowany o ustaleniu pozwanego w terminie 50 dni od przekazania wniosku o takie ustalenie:

a)

jeżeli środki wskazane we wniosku są wyłącznie środkami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, pozwanym jest państwo członkowskie Unii Europejskiej;

b)

jeżeli środki wskazane we wniosku obejmują środki Unii Europejskiej, pozwanym jest Unia Europejska.

5.   Inwestor może przedłożyć skargę na podstawie art. 8.23 w oparciu o ustalenie dokonane na podstawie ust. 3, a jeżeli nie powiadomiono inwestora o żadnym takim ustaleniu, przy zastosowaniu ust. 4.

6.   Jeżeli pozwanym jest Unia Europejska lub państwo członkowskie Unii Europejskiej, zgodnie z ust. 3 lub 4, Unia Europejska ani państwo członkowskie Unii Europejskiej nie może przedstawiać twierdzenia o niedopuszczalności skargi, braku właściwości Trybunału ani w inny sposób sprzeciwiać się skardze lub orzeczeniu w oparciu o argument, że pozwany nie został prawidłowo ustalony zgodnie z ust. 3 lub prawidłowo wskazany przy zastosowaniu ust. 4.

7.   Wiążące dla Trybunału jest ustalenie dokonane na podstawie ust. 3, a jeżeli inwestor nie został powiadomiony o takim ustaleniu – wynik zastosowania postanowień ust. 4.

Artykuł 8.22

Wymogi proceduralne i inne wymogi dotyczące wnoszenia skargi do Trybunału

1.   Inwestor może złożyć skargę na podstawie art. 8.23 tylko wtedy, gdy inwestor:

a)

wraz z przedłożeniem skargi przekaże pozwanemu swoją zgodę na rozstrzygnięcie sporu przez Trybunał zgodnie z procedurami określonymi w niniejszej sekcji;

b)

pozwoli, by upłynęło co najmniej 180 dni od złożenia wniosku o konsultacje i, w stosownych przypadkach, by upłynęło co najmniej 90 dni od złożenia wniosku o ustalenie pozwanego;

c)

spełnił wymogi określone we wniosku o ustalenie pozwanego;

d)

spełnił wymogi dotyczące wniosku o konsultacje;

e)

w swojej skardze nie wskaże środka, który nie był wskazany w przedłożonym przez niego wniosku o konsultacje;

f)

wycofa lub umorzy wszelkie postępowania aktualnie prowadzone przez trybunał lub sąd na mocy prawa krajowego lub międzynarodowego w odniesieniu do środka rzekomo stanowiącego naruszenie, o którym mowa w złożonej przez niego skardze; oraz

g)

zrezygnuje z prawa do wniesienia skargi do trybunału lub sądu albo wszczęcia postępowania przed trybunałem lub sądem na mocy prawa krajowego lub międzynarodowego, w odniesieniu do środka rzekomo stanowiącego naruszenie, o którym mowa w złożonej przez niego skardze.

2.   Jeżeli skarga złożona na podstawie art. 8.23 dotyczy straty lub szkody poniesionej przez lokalne przedsiębiorstwo należące do inwestora lub kontrolowane przez niego, w sposób bezpośredni lub pośredni, lub odnoszącej się do udziału w takim lokalnym przedsiębiorstwie, wymogi określone w ust. 1 lit. f) i g) mają zastosowanie zarówno do inwestora, jak i do lokalnego przedsiębiorstwa.

3.   Wymogi określone w ust. 1 lit. f) i g) oraz w ust. 2 nie mają zastosowania wobec lokalnego przedsiębiorstwa, jeżeli pozwany lub państwo przyjmujące inwestora pozbawili inwestora kontroli nad lokalnym przedsiębiorstwem lub w inny sposób uniemożliwili lokalnemu przedsiębiorstwu spełnienie tych wymogów.

4.   Na wniosek pozwanego Trybunał odmawia jurysdykcji, jeżeli inwestor lub, odpowiednio, lokalne przedsiębiorstwo nie spełnią któregokolwiek z wymogów określonych w ust. 1 i 2.

5.   Rezygnacja z prawa przewidziana odpowiednio w ust. 1 lit. g) lub w ust. 2 przestaje obowiązywać:

a)

jeżeli Trybunał odrzuci skargę w związku z niespełnieniem wymogów określonych w ust. 1 lub 2 lub na innej podstawie proceduralnej lub dotyczącej właściwości;

b)

jeżeli Trybunał odrzuci skargę na podstawie art. 8.32 lub 8.33; lub

c)

jeżeli inwestor wycofa swoją skargę zgodnie z obowiązującymi zasadami, o których mowa w art. 8.23 ust. 2, w ciągu 12 miesięcy od ustanowienia wydziału Trybunału.

Artykuł 8.23

Wniesienie skargi do Trybunału

1.   Jeżeli spór nie został rozwiązany w drodze konsultacji, na podstawie niniejszej sekcji skargę może wnieść:

a)

inwestor Strony w swoim własnym imieniu; lub

b)

inwestor Strony w imieniu lokalnego przedsiębiorstwa, które posiada lub kontroluje w sposób bezpośredni lub pośredni.

2.   Skargę można wnieść na podstawie następujących zasad:

a)

konwencji ICSID i Regulaminu postępowania arbitrażowego;

b)

zasad dotyczących dodatkowego mechanizmu zarządzania ICSID, jeżeli warunki dotyczące postępowań zgodnie z lit. a) nie mają zastosowania;

c)

regulaminu arbitrażowego UNCITRAL; lub

d)

jakichkolwiek innych zasad dotyczących porozumienia stron sporu.

3.   W przypadku gdy inwestor zaproponuje zasady na podstawie ust. 2 lit. d), pozwany udziela odpowiedzi na wniosek inwestora w ciągu 20 dni od jego otrzymania. Jeżeli strony sporu nie osiągną porozumienia w sprawie takich zasad w terminie 30 dni od otrzymania wniosku, inwestor może złożyć skargę na podstawie zasad przewidzianych w ust. 2 lit. a), b) lub c).

4.   Dla większej pewności, skarga wniesiona na podstawie ust. 1 lit. b) musi spełniać wymogi określone w art. 25 ust. 1 konwencji ICSID.

5.   Wnosząc skargę, inwestor może zaproponować, by rozpatrzył ją jeden członek Trybunału. Pozwany rozpatruje ten wniosek ze zrozumieniem dla stanowiska inwestora, w szczególności gdy inwestor jest małym lub średnim przedsiębiorstwem lub gdy rekompensata lub odszkodowanie wnioskowane w skardze są stosunkowo niskie.

6.   Zasady mające zastosowanie na podstawie ust. 2 są zasadami obowiązującymi w dniu przedłożenia skargi lub skarg do Trybunału na podstawie niniejszej sekcji, z zastrzeżeniem szczegółowych zasad określonych w niniejszej sekcji oraz są uzupełniane zasadami przyjętymi na podstawie art. 8.44 ust. 3 lit. b).

7.   Skargę kieruje się na drogę rozstrzygnięcia sporu na podstawie niniejszej sekcji, gdy:

a)

Sekretarz Generalny ICSID otrzyma wniosek wystosowany na podstawie art. 36 ust. 1 konwencji ICSID;

b)

Sekretariat ICSID otrzyma wniosek wystosowany na podstawie art. 2 załącznika C do zasad dotyczących dodatkowego mechanizmu zarządzania ICSID;

c)

pozwany otrzyma zawiadomienie wystosowane na podstawie art. 3 regulaminu arbitrażowego UNCITRAL; lub

d)

pozwany otrzyma wniosek lub zawiadomienie o wszczęciu postępowania zgodnie z zasadami uzgodnionymi na podstawie ust. 2 lit. d).

8.   Każda ze Stron powiadamia drugą Stronę o miejscu dostarczenia przez inwestorów zawiadomień i innych dokumentów wystosowanych na podstawie niniejszej sekcji. Każda ze Stron zapewnia upublicznienie tych informacji.

Artykuł 8.24

Postępowania w ramach innej umowy międzynarodowej

W przypadku wniesienia skargi na podstawie niniejszej sekcji i innej umowy międzynarodowej oraz gdy:

a)

istnieje możliwość pokrywania się odszkodowań; lub

b)

skarga międzynarodowa mogłaby mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie skargi wniesionej na podstawie niniejszej sekcji,

Trybunał – najszybciej jak to możliwe po przesłuchaniu stron sporu – zawiesza prowadzone przez siebie postępowanie lub w inny sposób zapewnia uwzględnienie postępowania wniesionego na podstawie innej umowy międzynarodowej w swojej decyzji, postanowieniu lub orzeczeniu.

Artykuł 8.25

Zgoda na rozstrzygnięcie sporu przez Trybunał

1.   Pozwany wyraża zgodę na rozstrzygnięcie sporu przez Trybunał zgodnie z procedurami określonymi w niniejszej sekcji.

2.   Zgoda, o której mowa w ust. 1, oraz wniesienie skargi do Trybunału na podstawie niniejszej sekcji spełniają wymogi:

a)

art. 25 konwencji ICSID i rozdziału II Załącznika C do zasad dotyczących dodatkowego mechanizmu zarządzania ICSID w zakresie pisemnej zgody stron sporu; oraz

b)

artykułu II konwencji nowojorskiej w zakresie pisemnego porozumienia.

Artykuł 8.26

Finansowanie przez osoby trzecie

1.   W przypadku finansowania przez osoby trzecie strona sporu, która otrzymuje finansowanie, przekazuje drugiej stronie sporu i Trybunałowi nazwę lub imię i nazwisko oraz adres osoby trzeciej udzielającej finansowania.

2.   Informacje te należy przekazać w chwili złożenia skargi lub – gdy umowę finansowania zawarto albo darowiznę lub dotację przekazano po złożeniu skargi – bezzwłocznie po zawarciu umowy finansowania lub przekazaniu darowizny lub dotacji.

Artykuł 8.27

Skład Trybunału

1.   Trybunał ustanowiony na mocy niniejszej sekcji rozpatruje skargi złożone na podstawie art. 8.23.

2.   Po wejściu w życie niniejszej Umowy Wspólny Komitet CETA powołuje piętnastu członków Trybunału. Pięciu członków Trybunału jest obywatelami lub stałymi rezydentami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, pięciu – obywatelami lub stałymi rezydentami Kanady (11) i pięciu – obywatelami lub stałymi rezydentami państw trzecich.

3.   Wspólny Komitet CETA może zadecydować o zwiększeniu lub zmniejszeniu liczby członków Trybunału o liczbę będącą wielokrotnością liczby trzy. Powołanie dodatkowych członków odbywa się na takich samych zasadach, jak określono w ust. 2.

4.   Członkowie Trybunału posiadają kwalifikacje wymagane w swoich państwach do powołania na stanowisko sędziego lub są prawnikami o uznanej reputacji. Wykazują się wiedzą fachową w zakresie prawa międzynarodowego publicznego. Zaleca się, by członkowie Trybunału posiadali wiedzę fachową, w szczególności z zakresu międzynarodowego prawa inwestycyjnego, międzynarodowego prawa handlowego oraz rozstrzygania sporów związanych z międzynarodowymi umowami inwestycyjnymi lub handlowymi.

5.   Członkowie Trybunału wyznaczeni mianowani na podstawie niniejszej sekcji są powoływani na pięcioletnią kadencję, odnawialną jednokrotnie. Kadencje siedmiu spośród 15 osób powołanych niezwłocznie po wejściu w życie niniejszej Umowy, które to siedem osób wskazuje się w drodze losowania, wydłuża się jednak do sześciu lat. Wakaty obsadza się w miarę ich powstawania. Osoba powołana, aby zastąpić członka Trybunału, którego kadencja nie dobiegła jeszcze końca, sprawuje urząd przez pozostały okres kadencji swojego poprzednika. Co do zasady, członek Trybunału, który w chwili upływu swojej kadencji pełni służbę w wydziale Trybunału, może kontynuować pełnienie służby sędziowskiej w tym wydziale do czasu wydania ostatecznego orzeczenia.

6.   Trybunał rozpatruje sprawy w składzie trzech członków Trybunału, z których jeden jest obywatelem lub stałym rezydentem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jeden – obywatelem lub stałym rezydentem Kanady i jeden – obywatelem lub stałym rezydentem państwa trzeciego. Wydziałowi przewodniczy członek Trybunału będący obywatelem państwa trzeciego.

7.   W terminie 90 dni od złożenia skargi na podstawie art. 8.23 przewodniczący Trybunału powołuje członków Trybunału, którzy zasiadają w składzie Trybunału rozpatrującym sprawę w systemie rotacyjnym, zapewniając, by skład był losowy i niemożliwy do przewidzenia, dając jednocześnie wszystkim członkom Trybunału równą szansę pełnienia służby.

8.   Przewodniczący i wiceprzewodniczący Trybunału odpowiadają za kwestie organizacyjne; są oni powoływanina dwuletnią kadencję drogą losowania spośród członków Trybunału będących obywatelami lub stałym rezydentami państw trzecich. Pełnią oni służbę w systemie rotacyjnym, ustalonym w drodze losowania, które przeprowadza przewodniczący Wspólnego Komitetu CETA. W przypadku gdy przewodniczącego nie może sprawować swojej funkcji, zastępuje go wiceprzewodniczący.

9.   Niezależnie od postanowień ust. 6, strony sporu mogą uzgodnić, że sprawa powinna być rozpatrywana przez jednego członka Trybunału, który zostanie wybrany losowo spośród obywateli lub stałych rezydentów państw trzecich. Wniosek skarżącego o rozpatrzenie sprawy przez jednego członka Trybunału jest rozpatrywany przez pozwanego ze zrozumieniem dla stanowiska skarżącego, w szczególności gdy skarżący jest małym lub średnim przedsiębiorstwem lub gdy rekompensata lub odszkodowanie wnioskowane w skardze są stosunkowo niskie. Wniosek taki składa się przed ustanowieniem wydziału Trybunału.

10.   Trybunał może opracować własne procedury robocze.

11.   Członkowie Trybunału zapewniają swoją dostępność i zdolność do pełnienia funkcji określonych w niniejszej sekcji.

12.   W celu zapewnienia dostępności członków Trybunału wypłaca się im miesięczne wynagrodzenie za gotowość do służby, którego wysokość określa Wspólny Komitet CETA.

13.   Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 12, jest wypłacane w równych częściach przez obie Strony na rachunek zarządzany przez Sekretariat ICSID. W przypadku niedokonania przez jedną ze Stron wypłaty wynagrodzenia za gotowość do służby, druga Strona może postanowić wnieść tę płatność. Wszelkie takie zaległe płatności Strony pozostają należne, z naliczeniem odpowiednich odsetek.

14.   O ile Wspólny Komitet CETA nie przyjmie decyzji na podstawie art. 15, kwotę wynagrodzeń i wydatków członków Trybunału wchodzących w skład wydziału ustanowionego w celu rozpatrzenia skargi, innych niż wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 12, określa się na podstawie postanowienia 14 ust. 1 rozporządzeń administracyjnych i finansowych konwencji ICSID obowiązujących w dniu złożenia skargi, i kwota ta jest dzielona przez Trybunał pomiędzy strony sporu zgodnie z postanowieniami art. 8.39 ust. 5.

15.   Wspólny Komitet CETA może wydać decyzję o przekształceniu wynagrodzenia za gotowość do służby oraz innych wynagrodzeń i wydatków w stałe wynagrodzenie i określić stosowne zasady i warunki.

16.   Sekretariat ICSID pełni funkcję sekretariatu Trybunału i zapewnia mu odpowiednie wsparcie.

17.   Jeżeli Wspólny Komitet CETA nie powołał członków Trybunału zgodnie z ust. 2 w terminie 90 dni od daty skierowania skargi na drogę rozstrzygnięcia sporu, Sekretarz Generalny ICSID, na wniosek którejkolwiek ze stron sporu, powołuje wydział składający się z trzech członków Trybunału, chyba że strony sporu uzgodniły, że sprawę ma rozpatrzeć jeden członek Trybunału. Sekretarz Generalny ICSID dokonuje powołania, wybierając członków losowo spośród istniejących kandydatur. Sekretarz Generalny ICSID nie może powołać do pełnienia roli przewodniczącego obywatela lub stałego rezydenta Kanady ani państwa członkowskiego Unii Europejskiej, chyba że strony sporu uzgodnią inaczej.

Artykuł 8.28

Trybunał Apelacyjny

1.   Niniejszym ustanawia się Trybunał Apelacyjny w celu kontroli orzeczeń wydanych na podstawie niniejszej sekcji.

2.   Trybunał Apelacyjny może podtrzymać, zmienić lub uchylić orzeczenie Trybunału ze względu na:

a)

błędy w stosowaniu lub interpretacji prawa mającego zastosowanie;

b)

oczywiste błędy w ocenie faktów, w tym w ocenie odpowiedniego prawa krajowego;

c)

podstawy określone w art. 52 ust. 1 lit. a)–e) konwencji ICSID, w takim zakresie, w jakim nie są one objęte lit. a) i b).

3.   Członkowie Trybunału Apelacyjnego są powoływani decyzją Wspólnego Komitetu CETA równocześnie z podjęciem decyzji, o której mowa w ust. 7.

4.   Członkowie Trybunału Apelacyjnego spełniają wymogi określone w art. 8.27 ust. 4 i stosują się do postanowień art. 8.30.

5.   Wydział Trybunału Apelacyjnego ustanowiony w celu rozpatrzenia odwołania składa się z trzech losowo wybranych członków Trybunału Apelacyjnego.

6.   Do postępowań toczących się przed Trybunałem Apelacyjnym zastosowanie mają art. 8.36 i 8.38.

7.   Wspólny Komitet CETA niezwłocznie przyjmuje decyzję, w której reguluje następujące sprawy administracyjne i organizacyjne dotyczące funkcjonowania Trybunału Apelacyjnego:

a)

wsparcie administracyjne;

b)

procedury dotyczące wszczęcia i prowadzenia postępowania odwoławczego oraz, w stosownych przypadkach, procedury dotyczące odesłania sprawy do Trybunału do ponownego rozpatrzenia w celu zmiany orzeczenia;

c)

procedury dotyczące obsadzania wakatów w Trybunale Apelacyjnym oraz w wydziale Trybunału Apelacyjnego ustanowionym na potrzeby rozpatrzenia sprawy;

d)

wynagrodzenia członków Trybunału Apelacyjnego;

e)

przepisy dotyczące kosztów postępowań odwoławczych;

f)

liczba członków Trybunału Apelacyjnego; oraz

g)

jakiekolwiek inne kwestie uznane za niezbędne do skutecznego działania Trybunału Apelacyjnego.

8.   Komitet ds. Usług i Inwestycji dokonuje okresowego przeglądu działania Trybunału Apelacyjnego i może przedkładać zalecenia Wspólnemu Komitetowi CETA. W razie potrzeby Wspólny Komitet CETA może zmienić decyzję, o której mowa w ust. 7.

9.   Po przyjęciu decyzji, o której mowa w ust. 7:

a)

strona sporu może wnieść do Trybunału Apelacyjnego odwołanie od orzeczenia wydanego na podstawie niniejszej sekcji w terminie 90 dni od wydania orzeczenia;

b)

strona sporu nie występuje o rewizję, uchylenie, unieważnienie lub zmianę orzeczenia wydanego na podstawie niniejszej sekcji ani nie wszczyna innej podobnej procedury w odniesieniu do orzeczenia wydanego na podstawie niniejszej sekcji;

c)

orzeczenia wydanego na podstawie art. 8.39 nie uznaje się za ostateczne i nie można wystąpić z wnioskiem o wykonanie orzeczenia do czasu, aż:

(i)

upłynęło 90 dni od wydania orzeczenia przez Trybunał, w którym to okresie nie wniesiono odwołania;

(ii)

wniesione odwołanie zostało odrzucone lub wycofane; albo

(iii)

upłynęło 90 dni od wydania orzeczenia przez Trybunał Apelacyjny, w którym to okresie Trybunał Apelacyjny nie odesłał sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Trybunał;

d)

ostateczne orzeczenie wydane przez Trybunał Apelacyjny uznaje się za ostateczne orzeczenie do celów art. 8.41; oraz

e)

art. 8.41 ust. 3 nie ma zastosowania.

Artykuł 8.29

Ustanowienie wielostronnego trybunału inwestycyjnego i mechanizmu odwoławczego

Strony dążą wraz z innymi partnerami handlowymi do ustanowienia wielostronnego trybunału inwestycyjnego i mechanizmu odwoławczego na potrzeby rozstrzygania sporów inwestycyjnych. Po ustanowieniu takiego wielostronnego mechanizmu Wspólny Komitet CETA przyjmuje decyzję stanowiącą, że spory inwestycyjne objęte niniejszą sekcją będą rozstrzygane w ramach mechanizmu wielostronnego i dokonuje odpowiednich ustaleń przejściowych.

Artykuł 8.30

Etyka

1.   Członkowie Trybunału są niezależni. Nie są powiązani z żadnym rządem (12). Nie przyjmują instrukcji od żadnej organizacji ani żadnego rządu w kwestiach związanych z danym sporem. Nie mogą uczestniczyć w rozstrzyganiu sporów, jeśli prowadziłoby to do wystąpienia bezpośredniego lub pośredniego konfliktu interesów. Postępują zgodnie z Wytycznymi Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawników (IBA) dotyczącymi konfliktu interesów w arbitrażu międzynarodowym lub wszelkimi uzupełniającymi zasadami przyjętymi zgodnie z art. 8.44 ust. 2. Ponadto, po powołaniu wstrzymują się od działania w charakterze pełnomocnika czy też wyznaczonego przez stronę eksperta lub świadka w jakimkolwiek toczącym się lub nowym sporze inwestycyjnym związanym z niniejszą Umową lub inną umową międzynarodową.

2.   Jeżeli strona sporu uważa, że członek Trybunału znajduje się w konflikcie interesów, może wezwać prezesa Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości do wydania decyzji w sprawie sprzeciwu wobec powołania tego członka. Zawiadomienie o sprzeciwie przesyła się do prezesa Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w terminie 15 dni od daty powiadomienia strony sporu o składzie wydziału Trybunału lub w terminie 15 dni od daty dowiedzenia się przez stronę sporu o faktach świadczących o konflikcie interesów, jeżeli fakty te nie mogły jej być znane w chwili ustalania składu wydziału. Zawiadomienie o sprzeciwie zawiera uzasadnienie sprzeciwu.

3.   Jeżeli w ciągu 15 dni od dnia zawiadomienia o sprzeciwie członek Trybunału, którego sprzeciw dotyczy, podjął decyzję o nieskładaniu rezygnacji ze służby w wydziale, prezes Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości może, po otrzymaniu oświadczeń od stron sporu i po umożliwieniu członkowi Trybunału przedłożenia uwag, wydać decyzję w sprawie sprzeciwu. Prezes Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości dokłada starań, aby wydać decyzję i powiadomić o niej strony sporu i pozostałych członków wydziału w terminie 45 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o sprzeciwie. Wakat powstały w wyniku odsunięcia członka Trybunału od pełnienia funkcji lub jego rezygnacji jest obsadzany niezwłocznie.

4.   Po wydaniu uzasadnionego zalecenia przez przewodniczącego Trybunału lub w ramach ich wspólnej inicjatywy Strony mogą, w drodze decyzji Wspólnego Komitetu CETA, wyłączyć członka z Trybunału, gdy jego zachowanie jest niezgodne z zobowiązaniami określonymi w ust. 1 i nie do pogodzenia z dalszym członkostwem tej osoby w Trybunale.

Artykuł 8.31

Obowiązujące prawo i interpretacja

1.   Wydając decyzję, Trybunał ustanowiony na podstawie niniejszej sekcji stosuje niniejszą Umowę zgodnie z wykładnią Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów oraz innymi przepisami i zasadami prawa międzynarodowego obowiązującego Strony.

2.   Trybunał nie jest właściwy do określania zgodności z prawem środka, który stanowi rzekomo naruszenie postanowień niniejszej Umowy, na podstawie prawa krajowego Strony. Dla większej pewności, przy określaniu zgodności środka z postanowieniami niniejszej Umowy Trybunał może rozważać, w stosownych przypadkach, prawo krajowe Strony jako element stanu faktycznego. Trybunał kieruje się przy tym aktualną wykładnią prawa krajowego dokonaną przez sądy lub organy tej Strony, a interpretacja prawa krajowego przez Trybunał nie jest wiążąca dla sądów lub organów tej Strony.

3.   W przypadku pojawienia się poważnych wątpliwości dotyczących wykładni, która może mieć wpływ na inwestycję, Komitet ds. Usług i Inwestycji może zalecić, zgodnie z art. 8.44 ust. 3 lit. a), by Wspólny Komitet CETA przyjął wykładnię niniejszej Umowy. Wykładnia przyjęta przez Wspólny Komitet CETA jest wiążąca dla Trybunału ustanowionego na podstawie niniejszej sekcji. Wspólny Komitet CETA może zdecydować, że wykładnia ma moc wiążącą od określonej daty.

Artykuł 8.32

Skargi oczywiście bezzasadne z prawnego punktu widzenia

1.   Pozwany może, nie później niż 30 dni po ustanowieniu wydziału Trybunału, a w każdym przypadku przed jego pierwszym posiedzeniem, wnieść sprzeciw wobec skargi z powodu jej oczywistej bezzasadności z prawnego punktu widzenia.

2.   Wniesienie sprzeciwu na podstawie ust. 1 jest niemożliwe, jeżeli pozwany wniósł sprzeciw na podstawie art. 8.33.

3.   Pozwany jak najdokładniej wskazuje podstawę sprzeciwu.

4.   Po otrzymaniu sprzeciwu na podstawie niniejszego artykułu Trybunał zawiesza postępowanie dotyczące meritum sprawy i ustala harmonogram rozpatrzenia tego sprzeciwu, który jest zgodny z harmonogramem Trybunału dotyczącym rozpatrywania wszelkich innych kwestii wstępnych.

5.   Po umożliwieniu stronom sporu przedstawienia swoich uwag Trybunał wydaje, na swoim pierwszym posiedzeniu lub wkrótce potem, decyzję lub orzeczenie z uzasadnieniem. Wydając decyzję lub orzeczenie, Trybunał uznaje domniemane fakty za prawdziwe.

6.   Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla kompetencji Trybunału do rozpatrywania innych sprzeciwów jako kwestii wstępnej lub dla prawa pozwanego do wniesienia sprzeciwu wobec skargi z powodu jej oczywistej bezzasadności w trakcie postępowania.

Artykuł 8.33

Skargi pozbawione podstawy prawnej

1.   Bez uszczerbku dla kompetencji Trybunału do rozpatrywania innych sprzeciwów jako kwestii wstępnej lub dla prawa pozwanego do wniesienia takich sprzeciwów we właściwym czasie, Trybunał rozpatruje i rozstrzyga jako kwestię wstępną sprzeciw wniesiony przez pozwanego, zgodnie z którym skarga złożona na podstawie art. 8.23 lub jakakolwiek jej część, nie jest w świetle prawa skargą, w przypadku której możliwe jest wydanie orzeczenia na korzyść skarżącego na podstawie postanowień niniejszej sekcji, nawet gdyby domniemane okoliczności faktyczne zostały uznane za prawdziwe.

2.   Sprzeciw na podstawie ust. 1 jest wnoszony do Trybunału nie później niż w dniu wyznaczonym przez Trybunał na przedłożenie odpowiedzi pozwanego na zarzuty.

3.   W przypadku wniesienia sprzeciwu na podstawie art. 8.32 Trybunał może, uwzględniając okoliczności tego sprzeciwu, odmówić rozpatrzenia sprzeciwu wniesionego na podstawie ust. 1 zgodnie z procedurami ustanowionymi w tym artykule.

4.   Po otrzymaniu sprzeciwu na podstawie ust. 1 i, w stosowanych przypadkach, po wydaniu decyzji na podstawie ust. 3 Trybunał zawiesza postępowanie dotyczące meritum sprawy, ustala harmonogram rozpatrzenia tego sprzeciwu, który jest zgodny z innymi ustanowionymi przez niego harmonogramami dotyczącymi rozpatrywania wszelkich innych kwestii wstępnych, oraz wydaje decyzję lub orzeczenie w sprawie sprzeciwu, z uzasadnieniem.

Artykuł 8.34

Tymczasowe środki ochrony

Trybunał może nakazać zastosowanie tymczasowego środka ochrony w celu zabezpieczenia praw strony sporu lub zapewnienia pełnej skuteczności właściwości Trybunału do rozstrzygania sporów, w tym zastosowanie nakazu zabezpieczenia dowodów posiadanych lub kontrolowanych przez stronę sporu lub też w celu ochrony właściwości Trybunału. Trybunał nie nakazuje zajęcia ani nie zakazuje stosowania środka rzekomo stanowiącego naruszenie, o którym mowa w art. 8.23. Do celów niniejszego artykułu nakaz lub zakaz obejmują zalecenie.

Artykuł 8.35

Umorzenie postępowania

Jeżeli po wniesieniu skargi na podstawie niniejszej sekcji inwestor nie podejmie żadnych działań w ramach postępowania w ciągu kolejnych 180 dni lub w takim okresie, jaki uzgodnią strony sporu, uznaje się, że inwestor wycofał swoją skargę i zaprzestał postępowania. Na wniosek pozwanego i po zawiadomieniu stron sporu Trybunał wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania. Po wydaniu takiego postanowienia wygasa kompetencja Trybunału do rozstrzygnięcia sporu.

Artykuł 8.36

Przejrzystość postępowań

1.   W odniesieniu do postępowania prowadzonego na podstawie niniejszej sekcji zastosowanie mają zasady przejrzystości UNCITRAL, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych niniejszym rozdziałem.

2.   Wykaz dokumentów, które należy udostępnić do publicznej wiadomości zgodnie z art. 3 ust. 1 zasad przejrzystości UNCITRAL, obejmuje: wniosek o konsultacje, wniosek o ustalenie pozwanego, zawiadomienie o ustaleniu pozwanego, porozumienie w sprawie przystąpienia do mediacji, zawiadomienie o zamiarze wniesienia sprzeciwu wobec powołania członka Trybunału, decyzję w sprawie wniesienia sprzeciwu wobec powołania członka Trybunału oraz wniosek o połączenie skarg.

3.   Wykaz dokumentów, które należy udostępnić do publicznej wiadomości zgodnie z art. 3 ust. 2 zasad przejrzystości UNCITRAL, obejmuje dowody rzeczowe.

4.   Niezależnie od postanowień art. 2 zasad przejrzystości UNCITRAL, przed utworzeniem Trybunału Kanada lub Unia Europejska, w zależności od przypadku, upublicznia w odpowiednim terminie właściwe dokumenty, zgodnie z ust. 2, z zastrzeżeniem ich zredagowania w celu usunięcia informacji poufnych lub chronionych. Takie dokumenty można udostępnić do publicznej wiadomości, przekazując je do repozytorium.

5.   Rozprawy są jawne. Trybunał określa, w porozumieniu ze stronami sporu, odpowiednie ustalenia logistyczne służące zapewnieniu jawności takich rozpraw. Jeżeli Trybunał stwierdzi, że istnieje potrzeba ochrony informacji poufnych lub chronionych, dokonuje odpowiednich ustaleń w celu rozpoznawania kwestii wymagających takiej ochrony na posiedzeniu niejawnym.

6.   Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie wymaga od pozwanego niepodawania do publicznej wiadomości informacji, które ma on obowiązek ujawnić na mocy obowiązujących go przepisów. Przy stosowaniu tych przepisów pozwany powinien zwracać szczególną uwagę na ochronę przed ujawnieniem informacji, które wskazano jako informacje poufne lub chronione.

Artykuł 8.37

Wymiana informacji

1.   Strona sporu może ujawnić innym osobom związanym z postępowaniem, w tym świadkom i biegłym, te dokumenty w wersji niezredagowanej (z których nie usunięto informacji poufnych lub chronionych), które uzna za konieczne w toku postępowania prowadzonego na podstawie niniejszej sekcji. Strona sporu zapewnia jednak, by wspomniane osoby chroniły informacje poufne lub chronione zawarte w tych dokumentach.

2.   Niniejsza Umowa nie uniemożliwia pozwanemu ujawnienia urzędnikom odpowiednio Unii Europejskiej, państw członkowskich Unii Europejskiej i rządów na szczeblu niższym niż krajowy tych dokumentów w wersji niezredagowanej, które uzna za konieczne w toku postępowania prowadzonego na podstawie niniejszej sekcji. Pozwany zapewnia jednak, by wspomniani urzędnicy chronili poufne lub chronione informacje zawarte w tych dokumentach.

Artykuł 8.38

Strona niebędąca stroną sporu

1.   W ciągu 30 dni od otrzymania informacji poufnych lub chronionych bądź natychmiast po rozstrzygnięciu sporu dotyczącego informacji poufnych lub chronionych pozwany przekazuje Stronie niebędącej stroną sporu:

a)

wniosek o konsultacje, wniosek o ustalenie pozwanego, zawiadomienie o ustaleniu pozwanego, skargę złożoną na podstawie art. 8.23, wniosek o połączenie skarg oraz wszelkie inne dokumenty dołączone do tych dokumentów;

b)

na wniosek:

(i)

pisma procesowe, oświadczenia, streszczenia sprawy, wnioski i inne dokumenty przedłożone Trybunałowi przez stronę sporu;

(ii)

pisma przedłożone Trybunałowi zgodnie z art. 4 zasad przejrzystości UNCITRAL;

(iii)

protokoły z rozpraw Trybunału, jeżeli są dostępne; oraz

(iv)

postanowienia, orzeczenia i decyzje Trybunału; oraz

c)

na wniosek i koszt Strony niebędącej stroną sporu – wszystkie lub niektóre dowody przekazane do Trybunału, chyba że wnioskowany dowód jest publicznie dostępny.

2.   Trybunał przyjmuje pisemne lub ustne stanowiska w sprawie interpretacji niniejszej Umowy od Strony niebędącej stroną sporu lub, po konsultacji ze stronami sporu, może wezwać taką Stronę do ich złożenia. Strona niebędąca stroną sporu może uczestniczyć w rozprawie przeprowadzanej na podstawie niniejszej sekcji.

3.   Trybunał nie wyciąga żadnych wniosków z faktu nieprzedłożenia stanowiska, o którym mowa w ust. 2.

4.   Trybunał zapewnia stronom sporu odpowiednią możliwość przedstawienia swoich uwag w odniesieniu do stanowiska przekazanego przez Stronę niniejszej Umowy niebędącą stroną sporu.

Artykuł 8.39

Ostateczne orzeczenie

1.   Jeżeli Trybunał wyda ostateczne orzeczenie przeciwko pozwanemu, Trybunał może zasądzić, osobno lub łącznie, jedynie:

a)

odszkodowanie pieniężne i należne odsetki;

b)

zwrot mienia, w którym to przypadku orzeczenie przewiduje, że w miejsce zwrotu mienia pozwany może wypłacić odszkodowanie pieniężne stanowiące godziwą wartość rynkową mienia według stanu bezpośrednio przed ogłoszeniem wywłaszczenia lub jego zapowiedzią, w zależności od tego, co nastąpiło wcześniej, i wszelkich należnych odsetek, określonych zgodnie z art. 8.12.

2.   Z zastrzeżeniem ust. 1 i 5, jeżeli skargę złożono na podstawie art. 8.23 ust. 1 lit. b):

a)

w orzeczeniu stwierdzającym przyznanie odszkodowania pieniężnego i wszelkich mających zastosowanie odsetek nakazuje się, aby sumy pieniężne wypłacono na rzecz lokalnego przedsiębiorstwa;

b)

w orzeczeniu stwierdzającym zwrot mienia nakazuje się, aby mienie zwrócono lokalnemu przedsiębiorstwu;

c)

w orzeczeniu, w którym zasądza się koszty na rzecz inwestora, nakazuje się, aby wypłacono je inwestorowi; oraz

d)

w orzeczeniu stwierdza się, że zostało ono wydane bez uszczerbku dla prawa do odszkodowania pieniężnego lub mienia zasądzonych na podstawie prawa Strony, które może przysługiwać osobie innej niż osoba, która zrezygnowała z prawa do wniesienia skargi na podstawie art. 8.22.

3.   Odszkodowanie pieniężne nie może przewyższać straty poniesionej przez inwestora lub, odpowiednio, lokalne przedsiębiorstwo, pomniejszonej o wszelkie odszkodowania lub rekompensaty, które zostały już wcześniej wypłacone. W celu obliczenia odszkodowania pieniężnego Trybunał powinien również pomniejszyć wysokość odszkodowania, by uwzględnić zwrot mienia albo uchylenie lub zmianę danego środka.

4.   Trybunał nie rozstrzyga o odszkodowaniach o charakterze karnym.

5.   Trybunał nakazuje, by koszty postępowania ponosiła strona sporu przegrywająca sprawę. W wyjątkowych przypadkach Trybunał może podzielić koszty między strony sporu, jeżeli ustali, że taki podział jest właściwy ze względu na okoliczności sporu. Inne uzasadnione koszty, w tym koszty reprezentacji i pomocy prawnej, są ponoszone przez przegrywającą stronę sporu, chyba że Trybunał ustali, że taki podział kosztów jest nieuzasadniony ze względu na okoliczności sporu. Jeżeli na korzyść strony sporu rozstrzygnięto tylko pewne części skargi, koszty są korygowane proporcjonalnie do liczby lub zakresu części skarg, które rozstrzygnięto na jej korzyść.

6.   Wspólny Komitet CETA rozważa wprowadzenie dodatkowych zasad w celu zmniejszenia obciążenia finansowego skarżących będących osobami fizycznymi albo małymi lub średnimi przedsiębiorstwami. Takie dodatkowe zasady mogą uwzględniać w szczególności zasoby finansowe takich skarżących oraz wysokość wnioskowanego odszkodowania.

7.   Trybunał i strony sporu podejmują wszelkie starania w celu zapewnienia, by proces rozstrzygania sporów przebiegał zgodnie z harmonogramem. Trybunał wydaje ostateczne orzeczenie w terminie 24 miesięcy od dnia wniesienia skargi na podstawie art. 8.23. Jeżeli Trybunał potrzebuje dodatkowego czasu na wydanie ostatecznego orzeczenia, przedstawia stronom sporu powody opóźnienia.

Artykuł 8.40

Odszkodowanie lub inna rekompensata

Pozwany nie wnosi, a Trybunał nie dopuszcza odpowiedzi na skargę, powództwa wzajemnego, tytułu do przeprowadzenia kompensat, ani innego podobnego twierdzenia, według którego inwestor lub, w stosownych przypadkach, lokalne przedsiębiorstwo otrzymali lub otrzymają odszkodowanie lub inną rekompensatę na podstawie umowy ubezpieczeniowej lub gwarancyjnej w odniesieniu do całości lub części odszkodowania dochodzonego w ramach sporu wszczętego na podstawie niniejszej sekcji.

Artykuł 8.41

Wykonanie orzeczenia

1.   Orzeczenie wydane zgodnie z niniejszą sekcją jest wiążące dla stron sporu i w odniesieniu do danej konkretnej sprawy.

2.   Z zastrzeżeniem ust. 3, strona sporu niezwłocznie uznaje wydane orzeczenie i stosuje się do niego.

3.   Strona sporu nie dąży do wykonania ostatecznego orzeczenia do czasu, aż:

a)

w przypadku wydania ostatecznego orzeczenia na podstawie konwencji ICSID:

(i)

upłynęło 120 dni od dnia wydania orzeczenia, w którym to okresie żadna ze stron sporu nie wystąpiła o zmianę lub unieważnienie orzeczenia; lub

(ii)

zawieszono wykonanie orzeczenia lub zakończono postępowanie dotyczące jego kontroli lub unieważnienia;

b)

w przypadku wydania ostatecznego orzeczenia na mocy zasad dotyczących dodatkowego mechanizmu zarządzania ICSID, regulaminu arbitrażowego UNCITRAL lub jakichkolwiek innych zasad mających zastosowanie zgodnie z art. 8. 23 ust. 2 lit. d):

(i)

upłynęło 90 dni od dnia wydania orzeczenia, w którym to okresie żadna ze stron sporu nie wszczęła postępowania w celu poddania orzeczenia kontroli albo jego uchylenia lub unieważnienia; lub

(ii)

zawieszono wykonanie orzeczenia, a sąd odrzucił lub przyjął wniosek o poddanie orzeczenia kontroli albo jego uchylenie lub unieważnienie i nie wniesiono kolejnego odwołania.

4.   Wykonanie orzeczenia podlega przepisom dotyczącym wykonania wyroków lub orzeczeń, które obowiązują w chwili wystąpienia o wykonanie orzeczenia.

5.   Ostateczne orzeczenie wydane na podstawie niniejszej sekcji jest orzeczeniem arbitrażowym, które uznaje się za odnoszące się do skarg wynikających ze stosunku handlowego lub transakcji handlowej do celów art. I konwencji nowojorskiej.

6.   Dla większej pewności, jeżeli skargę przedłożono na podstawie art. 8.23 ust. 2 lit. a), ostateczne orzeczenie wydane na podstawie niniejszej sekcji kwalifikuje się jako orzeczenie na podstawie rozdziału IV, sekcji 6 konwencji ICSID.

Artykuł 8.42

Rola Stron

1.   Strona nie wnosi skargi międzynarodowej w odniesieniu do skargi wniesionej na podstawie art. 8.23, chyba że druga Strona nie zastosowała się do orzeczenia wydanego w tym sporze.

2.   Postanowienia ust. 1 nie wykluczają możliwości rozstrzygania sporów na podstawie rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów) w odniesieniu do środka o ogólnym zastosowaniu, nawet jeżeli taki środek rzekomo naruszył postanowienia niniejszej Umowy w zakresie konkretnej inwestycji, w stosunku do której przedłożono skargę na podstawie art. 8.23, oraz nie naruszają postanowień art. 8.38.

3.   Postanowienia ust. 1 nie wykluczają przeprowadzania nieoficjalnej wymiany informacji wyłącznie do celów ułatwienia rozstrzygnięcia sporu.

Artykuł 8.43

Połączenie skarg

1.   W przypadku gdy co najmniej dwie skargi wniesione odrębnie na podstawie art. 8.23 dotyczą tej samej kwestii prawnej lub faktycznej oraz wynikają z takich samych wydarzeń lub okoliczności, jedna ze stron sporu może albo strony sporu wspólnie mogą wnieść o ustanowienie odrębnego wydziału Trybunału na podstawie niniejszego artykułu i zwrócić się do takiego wydziału o wydanie postanowienia o połączeniu skarg („wniosek o połączenie skarg”).

2.   Strona sporu wnosząca o wydanie postanowienia o połączeniu skarg dostarcza najpierw zawiadomienie stronom sporu, które mają być objęte tym postanowieniem.

3.   Jeżeli strony sporu powiadomione zgodnie z ust. 2 osiągnęły porozumienie w sprawie ubiegania się o wydanie postanowienia o połączeniu skarg, mogą one złożyć wspólny wniosek o ustanowienie odrębnego wydziału Trybunału i wydanie postanowienia o połączeniu skarg na podstawie niniejszego artykułu. Jeżeli strony sporu powiadomione zgodnie z ust. 2 nie osiągnęły porozumienia w sprawie ubiegania się o wydanie postanowienia o połączeniu skarg w terminie 30 dni od daty zawiadomienia, strona sporu może złożyć wniosek o ustanowienie odrębnego wydziału Trybunału i wydanie postanowienia o połączeniu skarg na podstawie niniejszego artykułu.

4.   Wspomniany wniosek doręcza się w formie pisemnej przewodniczącemu Trybunału oraz wszystkim stronom sporu, które mają być objęte postanowieniem, i wskazuje się w nim:

a)

imiona i nazwiska lub nazwy oraz adresy stron sporu, które mają być objęte postanowieniem;

b)

skargi, lub ich części, które mają być objęte postanowieniem; oraz

c)

podstawy wniesienia wniosku o wydanie postanowienia.

5.   Złożenie wniosku o połączenie skarg obejmującego więcej niż jednego pozwanego wymaga uzyskania zgody wszystkich pozwanych.

6.   W odniesieniu do postępowania wszczętego na podstawie niniejszego artykułu stosuje się następujące zasady:

a)

jeżeli wszystkie skargi, które mają zostać objęte postanowieniem o połączeniu skarg, zostały wniesione celem poddania procedurze rozstrzygania sporów na podstawie tych samych zasad określonych w art. 8.23, zastosowanie mają te zasady;

b)

jeżeli skargi, które mają zostać objęte postanowieniem o połączeniu skarg, nie zostały wniesione celem poddania procedurze rozstrzygania sporów zgodnie z tymi samymi zasadami:

(i)

inwestorzy mogą wspólnie dojść do porozumienia w zakresie zasad, o których mowa w art. 8.23 ust. 2; lub

(ii)

jeżeli inwestorzy nie mogą porozumieć się co do obowiązujących zasad w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez przewodniczącego Trybunału wniosku o połączenie skarg, zastosowanie ma regulamin arbitrażowy UNCITRAL.

7.   Po otrzymaniu wniosku o połączenie skarg i zgodnie z wymogami art. 8.27 ust. 7 przewodniczący Trybunału ustanawia nowy wydział („wydział konsolidacyjny”) Trybunału, który jest właściwy do rozstrzygania niektórych lub wszystkich skarg, w całości lub w części, będących przedmiotem wspólnego wniosku o połączenie skarg.

8.   Jeżeli po wysłuchaniu stron sporu wydział konsolidacyjny jest przekonany, że skargi przedłożone na podstawie art. 8.23 dotyczą tej samej kwestii prawnej lub faktycznej oraz powstały w wyniku takich samych wydarzeń lub okoliczności, a ich połączenie leżałoby w interesie sprawiedliwego i skutecznego rozstrzygnięcia skarg, w tym w interesie spójności orzeczeń, wydział konsolidacyjny Trybunału może, na mocy orzeczenia, stwierdzić swoją właściwość do rozstrzygania niektórych lub wszystkich skarg, w całości lub w części.

9.   Jeżeli wydział konsolidacyjny Trybunału objął połączone skargi swoją właściwością na podstawie ust. 8, inwestor, który przedłożył skargę na podstawie art. 8.23 i którego skarga nie została połączona, może zwrócić się z pisemnym wnioskiem do Trybunału o włączenie jej do wydanego postanowienia, pod warunkiem że wniosek spełnia wymogi określone w ust. 4. Wydział konsolidacyjny Trybunału wydaje takie postanowienie, jeżeli ma pewność, że spełnione zostały warunki określone w ust. 8 oraz że wydanie takiego postanowienia nie spowoduje nadmiernego obciążenia lub niesprawiedliwego uszczerbku dla stron sporu lub nadmiernego zakłócenia postępowania. Przed wydaniem tego orzeczenia wydział konsolidacyjny Trybunału konsultuje się ze stronami sporu.

10.   Na wniosek strony sporu wydział konsolidacyjny Trybunału ustanowiony na podstawie niniejszego artykułu może nakazać zawieszenie postępowania przed wydziałem Trybunału powołanym na podstawie art. 8.27 ust. 7 do czasu wydania decyzji na podstawie ust. 8, chyba że ten drugi wydział Trybunału wstrzymał już prowadzone przez siebie postępowanie.

11.   Wydział Trybunału powołany na podstawie art. 8.27 ust. 7 przekazuje właściwość do rozpatrywania skarg lub ich części, które obejmuje swoją właściwością wydział konsolidacyjny Trybunału utworzony na podstawie niniejszego artykułu.

12.   Orzeczenie wydziału konsolidacyjnego Trybunału utworzonego na podstawie niniejszego artykułu w sprawie skarg lub ich części, które objął swoją właściwością, jest wiążące dla wydziału Trybunału powołanego na podstawie art. 8.27 ust. 7 w odniesieniu do tych skarg lub ich części.

13.   Inwestor może wycofać skargę wniesioną na podstawie niniejszej sekcji, która podlega połączeniu; w takim przypadku skarga ta nie może zostać ponownie wniesiona na podstawie art. 8.23. Jeżeli wycofa skargę nie później niż w ciągu 15 dni od otrzymania zawiadomienia o połączeniu, fakt wcześniejszego wniesienia przez niego skargi nie uniemożliwia inwestorowi skorzystania z innej procedury rozstrzygania sporów niż przewidziana w niniejszej sekcji.

14.   Na wniosek inwestora wydział konsolidacyjny Trybunału może podjąć takie działania, jakie uzna za odpowiednie w celu ochrony informacji poufnych lub chronionych tego inwestora wobec innych inwestorów. Działania te mogą obejmować przedkładanie innym inwestorom dokumentów w wersji zredagowanej (po usunięciu informacji poufnych lub chronionych) lub uzgodnienia dotyczące rozpoznawania części kwestii na posiedzeniu niejawnym.

Artykuł 8.44

Komitet ds. Usług i Inwestycji

1.   Komitet ds. Usług i Inwestycji stanowi forum konsultacyjne dla Stron w zakresie kwestii związanych z niniejszym rozdziałem, w tym:

a)

trudności, które mogą pojawić się w związku z wykonywaniem postanowień niniejszego rozdziału;

b)

wprowadzania ewentualnych zmian do postanowień niniejszego rozdziału, w szczególności w świetle doświadczeń i zmian w ramach innych międzynarodowych forów oraz celem zapewnienia zgodności z innymi umowami Stron;

2.   Za zgodą Stron oraz po dopełnieniu ich odpowiednich wymogów i procedur wewnętrznych, Komitet ds. Usług i Inwestycji przyjmuje kodeks postępowania członków Trybunału mający zastosowanie przy rozstrzyganiu sporów związanych z niniejszym rozdziałem, który może zastąpić lub uzupełnić obowiązujące zasady oraz może dotyczyć takich kwestii, jak:

a)

obowiązki w zakresie ujawniania informacji;

b)

niezależność i bezstronność członków Trybunału; oraz

c)

poufność.

Strony dokładają wszelkich starań, by zapewnić przyjęcie kodeksu postępowania nie później niż pierwszego dnia tymczasowego stosowania lub wejścia w życie niniejszej Umowy, w zależności od przypadku, a w każdym razie nie później niż dwa lata po tym dniu.

3.   Za zgodą Stron oraz po dopełnieniu odpowiednich wymogów i procedur wewnętrznych, Komitet ds. Usług i Inwestycji może:

a)

zalecić Wspólnemu Komitetowi CETA przyjęcie interpretacji niniejszej Umowy, na podstawie art. 8.31 ust. 3;

b)

przyjąć i zmienić zasady uzupełniające obowiązujące zasady rozstrzygania sporów i zmienić obowiązujące zasady dotyczące przejrzystości. Te zasady i zmiany są wiążące dla Trybunału ustanowionego na podstawie niniejszej sekcji;

c)

przyjąć zasady mediacji, które mają być stosowane przez strony sporu, zgodnie z art. 8.20;

d)

zalecić, by Wspólny Komitet CETA przyjął dodatkowe elementy zobowiązania do sprawiedliwego i równego traktowania zgodnie z art. 8.10 ust. 3; oraz

e)

przedkładać Wspólnemu Komitetowi CETA zalecenia dotyczące działania Trybunału Apelacyjnego, na podstawie art. 8.28 ust. 8.

Artykuł 8.45

Wyłączenie

Przepisy dotyczące rozstrzygania sporów zawarte w niniejszej sekcji i w rozdziale dwudziestym dziewiątym (Rozstrzyganie sporów) nie mają zastosowania do kwestii, o których mowa w załączniku 8-C.

ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY

Transgraniczny handel usługami

Artykuł 9.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statku powietrznego oznaczają działania podjęte w odniesieniu do statku powietrznego lub jego części w chwili, gdy jest on wycofany z eksploatacji, i nie obejmują tzw. obsługi liniowej;

 

usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego oznaczają eksploatację infrastruktury portu lotniczego, w tym terminalami, drogami startowymi, drogami kołowania i płytami postojowymi oraz obiektami parkingowymi i systemami transportu wewnątrzlotniskowego, lub zarządzanie tą infrastrukturą, prowadzone na zlecenie. Dla większej pewności, usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego nie obejmują prawa własności portu lotniczego lub gruntów portu lotniczego ani inwestycji w port lotniczy lub grunty portu lotniczego, ani żadnych funkcji pełnionych przez zarząd. Usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego nie obejmują służb żeglugi powietrznej;

 

usługi komputerowego systemu rezerwacji oznaczają świadczenie usługi przy użyciu systemów komputerowych zawierających informacje o rozkładach lotów statków powietrznych i ich dostępności oraz o opłatach i zasadach pobierania opłat, za pomocą których można dokonywać rezerwacji lub wystawiać bilety;

 

transgraniczny handel usługami lub transgraniczne świadczenie usług oznaczają świadczenie usługi:

a)

z terytorium jednej Strony na terytorium drugiej Strony; lub

b)

na terytorium jednej Strony na rzecz usługobiorcy pochodzącego z terytorium drugiej Strony,

lecz nie obejmuje świadczenia usługi na terytorium jednej Strony przez osobę pochodzącą z terytorium drugiej Strony;

 

obsługa naziemna oznacza świadczenie na zlecenie usługi w zakresie: administracji naziemnej i nadzoru naziemnego, w tym kontroli załadunku i komunikacji; obsługi pasażerów; obsługi bagażu; obsługi towarów i przesyłek; obsługi ramp i obsługi statku powietrznego; obsługi w zakresie zaopatrzenia w paliwo i smary; obsługi liniowej statków powietrznych, operacji lotniczych i czynności administracyjnych związanych z załogą; transportu naziemnego; lub usług gastronomicznych. Obsługa naziemna nie obejmuje usług w zakresie ochrony ani eksploatacji scentralizowanej infrastruktury portu lotniczego, takiej jak systemy obsługi bagażu, urządzenia odladzające, systemy dystrybucji paliwa, lub zarządzania tą infrastrukturą, ani systemów transportu wewnątrzlotniskowego;

 

sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego oznaczają możliwość swobodnej sprzedaży i swobodnego wprowadzania do obrotu własnych usług z zakresu transportu lotniczego przez danego przewoźnika lotniczego, które obejmują wszystkie aspekty marketingu, takie jak badanie rynku, reklama i dystrybucja, lecz nie obejmują wyceny usług transportu lotniczego ani mających zastosowanie warunków; oraz

 

usługi świadczone w związku z wykonywaniem władzy publicznej oznaczają jakąkolwiek usługę, która nie jest świadczona na zasadach komercyjnych lub w warunkach konkurencji z co najmniej jednym usługodawcą.

Artykuł 9.2

Zakres

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymywanego przez Stronę, który ma wpływ na transgraniczny handel usługami przez usługodawcę pochodzącego z terytorium drugiej Strony, w tym do środka mającego wpływ na:

a)

produkcję, dystrybucję, marketing, sprzedaż i dostarczanie usługi;

b)

zakup usługi, korzystanie z niej lub jej opłacanie; oraz

c)

dostęp do usług, co do których istnieje ogólny wymóg oferowania ich publicznie, i korzystanie z tych usług, w związku ze świadczeniem usługi.

2.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do środka mającego wpływ na:

a)

usługi świadczone w związku z wykonywaniem władzy publicznej;

b)

w Unii Europejskiej – usługi audiowizualne;

c)

w przypadku Kanady – sektory kultury;

d)

usługi finansowe określone w art. 13.1 (Definicje);

e)

przewozy lotnicze, powiązane usługi wspierające przewozy lotnicze i inne usługi świadczone za pośrednictwem transportu lotniczego (13), inne niż:

(i)

usługi w zakresie naprawy i obsługi technicznej statku powietrznego;

(ii)

sprzedaż i marketing usług transportu lotniczego;

(iii)

usługi komputerowego systemu rezerwacji (KSR);

(iv)

obsługa naziemna;

(v)

usługi w zakresie eksploatacji portu lotniczego;

f)

zamówienia Strony na towary lub usługi nabywane do celów publicznych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania na potrzeby dostawy towaru lub świadczenia usługi do komercyjnej sprzedaży, niezależnie od tego, czy przedmiotowe zamówienie jest „zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. 19.2 ust. 2 (Zakres obowiązywania i zastosowania); lub

g)

subsydium lub inne wsparcie rządowe w zakresie transgranicznego handlu usługami udzielone przez Stronę.

3.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają wpływu na prawa i obowiązki Stron wynikające z Umowy o transporcie lotniczym między Kanadą a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi sporządzonej w Brukseli dnia 17 grudnia 2009 r. i w Ottawie dnia 18 grudnia 2009 r.

4.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie nakładają na Stronę obowiązku względem obywatela ani stałego rezydenta państwa drugiej Strony pragnącego uzyskać dostęp do jej rynku pracy lub stałe zatrudnienie na jej terytorium ani nie przyznają temu obywatelowi ani stałemu rezydentowi żadnych praw w zakresie takiego dostępu lub zatrudnienia.

Artykuł 9.3

Traktowanie narodowe

1.   Każda ze Stron przyznaje usługodawcom i usługom drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne od tego, które przyznaje własnym usługodawcom i usługom w podobnych sytuacjach.

2.   Dla większej pewności, traktowanie przyznane przez Stronę na podstawie ust. 1 oznacza – w odniesieniu do rządu w Kanadzie, innego niż na poziomie federalnym, lub w odniesieniu do rządu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej – traktowanie nie mniej korzystne niż najbardziej korzystne traktowanie przyznawane przez ten rząd własnym usługodawcom i usługom w podobnych sytuacjach.

Artykuł 9.4

Wymogi formalne

Postanowienia art. 9.3 nie uniemożliwiają Stronie przyjęcia lub utrzymania środka nakładającego formalne wymogi w związku ze świadczeniem usługi, o ile wymogi takie nie są stosowane w sposób stanowiący arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację. Środki te obejmują następujące wymogi:

a)

wymóg uzyskania licencji, rejestracji, świadectwa lub zezwolenia pozwalających na świadczenie danej usługi lub wymóg przynależności do konkretnego zawodu, jak wymóg członkostwa w organizacji zawodowej lub w zbiorowych funduszach odszkodowawczych przeznaczonych dla członków organizacji zawodowych;

b)

wymóg posiadania przez usługodawcę lokalnego przedstawiciela na potrzeby świadczenia usługi lub posiadania lokalnego adresu;

c)

wymóg znajomości języka danego państwa lub posiadania prawa jazdy; lub

d)

wymogi nakazujące usługodawcy:

(i)

złożenie kaucji lub innej formy zabezpieczenia pieniężnego;

(ii)

założenie rachunku powierniczego lub wpłacenie środków na rachunek powierniczy;

(iii)

posiadanie ubezpieczenia określonego typu i na określoną kwotę;

(iv)

przedstawienie innych podobnych gwarancji; lub

(v)

zapewnienie dostępu do prowadzonej przez niego dokumentacji.

Artykuł 9.5

Najwyższe uprzywilejowanie

1.   Każda ze Stron przyznaje usługodawcom i usługom drugiej Strony traktowanie nie mniej korzystne od tego, jakie przyznaje w podobnych sytuacjach usługodawcom i usługom państwa trzeciego.

2.   Dla większej pewności, traktowanie przyznane przez Stronę na podstawie ust. 1 oznacza – w odniesieniu do rządu w Kanadzie, innego niż na poziomie federalnym, lub w odniesieniu do rządu państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Unii Europejskiej – traktowanie przyznawane przez ten rząd na swoim terytorium usługom lub usługodawcom państwa trzeciego, w podobnych sytuacjach.

3.   Postanowienia ust. 1 nie mają zastosowania do traktowania przyznanego przez Stronę na podstawie istniejącego lub przyszłego środka przewidującego uznanie (w tym poprzez uzgodnienie lub umowę z państwem trzecim, na podstawie których uznawana jest akredytacja usług w zakresie badań i analizy oraz usługodawców świadczących takie usługi), akredytację usług z zakresu napraw i konserwacji oraz usługodawców świadczących takie usługi, a także certyfikację kwalifikacji lub wyników prac wykonanych w ramach wspomnianych akredytowanych usług, lub wykonanych przez wspomnianych akredytowanych usługodawców.

Artykuł 9.6

Dostęp do rynku

Strona nie może przyjmować lub utrzymywać, na obszarze całego swojego terytorium albo na krajowym, prowincjonalnym, terytorialnym, regionalnym lub lokalnym szczeblu instytucji rządowych, środka nakładającego ograniczenia w zakresie:

a)

liczby usługodawców, czy to w postaci kontyngentów liczbowych, monopolów, usługodawców na zasadzie wyłączności, czy też wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

b)

całkowitej wartości transakcji usługowych lub aktywów, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych; lub

c)

całkowitej liczby transakcji usługowych lub całkowitego wolumenu wykonanych usług wyrażonych jako określone jednostki liczbowe, w postaci kontyngentów lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych.

Artykuł 9.7

Zastrzeżenia

1.   Artykuły 9.3, 9.5 i 9.6 nie mają zastosowania do:

a)

istniejącego środka niespełniającego wymogów, utrzymywanego przez Stronę na poziomie:

(i)

Unii Europejskiej, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I;

(ii)

rządu krajowego, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I;

(iii)

rządu na szczeblu prowincjonalnym, terytorialnym lub regionalnym, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I; lub

(iv)

władz lokalnych;

b)

dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a); lub

c)

zmiany środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a), w zakresie, w jakim zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami art. 9.3, 9.5 i 9.6 w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed zmianą.

2.   Artykuły 9.3, 9.5 i 9.6 nie mają zastosowania do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę w odniesieniu do sektora, podsektora lub działania, jak określono w wykazie danej Strony do załącznika II.

Artykuł 9.8

Odmowa przyznania korzyści

Strona może odmówić przyznania korzyści, o których mowa w niniejszym rozdziale, usługodawcy pochodzącemu z terytorium drugiej Strony będącemu przedsiębiorstwem tej Strony oraz na rzecz usług świadczonych przez tego usługodawcę, jeżeli:

a)

przedsiębiorstwo należy do usługodawcy państwa trzeciego lub jest przez niego kontrolowane; oraz

b)

Strona odmawiająca przyjmie lub utrzyma środek odnoszący się do wspomnianego państwa trzeciego, który:

(i)

dotyczy utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; oraz

(ii)

zakazuje prowadzenia transakcji z tym przedsiębiorstwem lub doszłoby do jego naruszenia lub obejścia, gdyby korzyści, o których mowa w niniejszym rozdziale, zostały przyznane na rzecz tego przedsiębiorstwa.

ROZDZIAŁ DZIESIĄTY

Czasowy przyjazd i pobyt osób fizycznych odbywających wizyty służbowe

Artykuł 10.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

usługodawcy umowni oznaczają osoby fizyczne zatrudnione przez przedsiębiorstwo jednej ze Stron, które nie posiada zakładu na terytorium drugiej Strony i które w dobrej wierze zawarło umowę (inną niż poprzez agencję w rozumieniu definicji zawartej w CPC 872) o świadczenie usługi na rzecz konsumenta drugiej Strony, która wymaga tymczasowej obecności pracowników tego przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony w celu wykonania umowy o świadczenie usług;

 

przedsiębiorstwo oznacza „przedsiębiorstwo” w rozumieniu definicji zawartej w art. 8.1 (Definicje);

 

niezależni specjaliści oznaczają osoby fizyczne zajmujące się świadczeniem usługi i prowadzące działalność na terytorium Strony jako osoby samozatrudnione, które nie posiadają zakładu na terytorium drugiej Strony i które w dobrej wierze zawarły umowę (inną niż poprzez agencję w rozumieniu definicji zawartej w CPC 872) o świadczenie usługi na rzecz konsumenta drugiej Strony, która wymaga tymczasowej obecności tej osoby fizycznej na terytorium drugiej Strony w celu wykonania umowy o świadczenie usług;

 

personel kluczowy oznacza osoby odbywające wizyty służbowe w celach inwestycyjnych, inwestorów lub osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa:

a)

osoby odbywające wizyty służbowe w celach inwestycyjnych oznaczają osoby fizyczne pracujące na stanowisku kierowniczym lub jako specjaliści, które są odpowiedzialne za założenie przedsiębiorstwa, lecz które nie zajmują się bezpośrednio przeprowadzaniem transakcji z klientami indywidualnymi i nie otrzymują wynagrodzenia ze źródła zlokalizowanego na terytorium przyjmującej Strony;

b)

inwestorzy oznaczają osoby fizyczne ustanawiające i rozwijające inwestycje lub zarządzające nimi w ramach uprawnień nadzorczych lub wykonawczych, na który to cel osoby te lub przedsiębiorstwo je zatrudniające przeznaczyły znaczny kapitał lub są w trakcie jego przeznaczania; oraz

c)

osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa oznaczają osoby fizyczne, które zostały zatrudnione przez przedsiębiorstwo Strony lub są co najmniej od roku partnerami w przedsiębiorstwie Strony i które zostały tymczasowo przeniesione do przedsiębiorstwa znajdującego się na terytorium drugiej Strony (które może być jednostką zależną, oddziałem lub jednostką dominującą przedsiębiorstwa Strony). Ta osoba fizyczna musi należeć do jednej z wymienionych kategorii:

(i)

kadra zarządzająca wyższego szczebla oznacza osoby fizyczne pracujące na wyższych stanowiskach kierowniczych w przedsiębiorstwie, które:

A)

zajmują się głównie kierowaniem procesem zarządzania przedsiębiorstwem albo kierują przedsiębiorstwem, departamentem lub działem przedsiębiorstwa; oraz

B)

korzystają z dużej swobody przy podejmowaniu decyzji, która może obejmować kompetencje do samodzielnego zatrudniania i zwalniania pracowników lub podejmowania innych działań dotyczących personelu (takich jak przyznawanie awansu lub zgody na urlop); oraz

(I)

podlegają tylko ogólnemu nadzorowi, głównie ze strony kadry kierowniczej wyższego szczebla, zarządu lub udziałowców przedsiębiorstwa bądź osób im równoważnych, lub otrzymują od nich wyłącznie ogólne wytyczne; lub

(II)

nadzorują i kontrolują pracę innych pracowników na stanowiskach nadzorczych, specjalistycznych lub kierowniczych i podejmują decyzje uznaniowe w sprawie bieżących operacji; lub

(ii)

specjaliści oznaczają osoby fizyczne pracujące w przedsiębiorstwie, które posiadają:

A)

szczególną wiedzę w zakresie produktów lub usług oferowanych przez przedsiębiorstwo oraz na temat jej zastosowania na rynkach międzynarodowych; lub

B)

zaawansowany poziom wiedzy fachowej lub wiedzy w zakresie procesów i procedur przedsiębiorstwa, takich jak produkcja, sprzęt badawczy, techniki lub zarządzanie.

Oceniając taką wiedzę, Strony biorą pod uwagę umiejętności, które są ponadprzeciętne i różnią się od tych, które posiadają zwykle przedstawiciele danej branży oraz których nie można łatwo przekazać innej osobie fizycznej w krótkim czasie. Umiejętności te nabywa się zazwyczaj poprzez określone kwalifikacje akademickie lub zgromadzenie dużego doświadczenia związanego z przedsiębiorstwem; lub

(iii)

absolwenci odbywający staż oznaczają osoby fizyczne, które:

A)

posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych; oraz

B)

zostały tymczasowo przeniesione do przedsiębiorstwa na terytorium drugiej Strony w celu rozwoju kariery lub odbycia szkolenia w zakresie metod lub technik biznesowych; oraz

 

osoby fizyczne odbywające wizyty służbowe oznaczają personel kluczowy, usługodawców umownych, niezależnych specjalistów lub osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe, które są obywatelami Strony.

Artykuł 10.2

Cele i zakres

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału odzwierciedlają relacje Stron w zakresie handlu preferencyjnego oraz wspólny cel, jakim jest ułatwienie handlu usługami i inwestowania poprzez umożliwienie osobom fizycznym odbywającym wizyty służbowe czasowego przyjazdu i pobytu oraz poprzez zapewnienie przejrzystości tego procesu.

2.   Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do przyjętych lub utrzymanych przez Stronę środków dotyczących czasowego przyjazdu i pobytu personelu kluczowego, usługodawców umownych, niezależnych specjalistów i osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe na terytorium tej Strony. Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do środków odnoszących się do osób fizycznych pragnących uzyskać dostęp do rynku pracy Strony, ani do środków dotyczących obywatelstwa, stałego pobytu lub stałego zatrudnienia.

3.   Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie uniemożliwia Stronie stosowania środków regulujących wjazd lub czasowy pobyt osób fizycznych na jej terytorium, w tym środków niezbędnych dla ochrony integralności granic i zapewnienia zorganizowanego przemieszczania się osób fizycznych przez jej granice, pod warunkiem że środki takie nie są stosowane w sposób niweczący lub naruszający korzyści przypadające którejkolwiek Stronie na mocy postanowień niniejszego rozdziału. Samego faktu wymagania wizy od osób fizycznych pochodzących z niektórych państw, gdy w przypadku innych państw wiza nie jest wymagana, nie uznaje się za niweczący lub naruszający korzyści wynikające z postanowień niniejszego rozdziału.

4.   W takim zakresie, w jakim postanowienia niniejszego rozdziału nie nakładają zobowiązań, zastosowanie mają w dalszym ciągu wszystkie inne wymogi zawarte w przepisach Stron, dotyczące przyjazdu i pobytu, w tym przepisy dotyczące okresu pobytu.

5.   Niezależnie od postanowień niniejszego rozdziału, w dalszym ciągu zastosowanie mają wszystkie wymogi wynikające z przepisów Stron dotyczące środków w zakresie zatrudnienia i zabezpieczenia społecznego, w tym przepisy dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz układy zbiorowe dotyczące wynagrodzenia.

6.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do przypadków, w których celem lub skutkiem czasowego przyjazdu i pobytu jest ingerowanie lub wpłynięcie w inny sposób na wynik sporu zbiorowego albo negocjacji pracowniczych lub kierowniczych, lub w zatrudnienie osób fizycznych uczestniczących w takim sporze lub w takich negocjacjach.

Artykuł 10.3

Zobowiązania ogólne

1.   Każda ze Stron umożliwia czasowy przyjazd osobom fizycznym odbywającym wizyty służbowe, pochodzącym z terytorium drugiej Strony, które stosują się do środków danej Strony w zakresie imigracji mających zastosowanie do czasowego przyjazdu, zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału.

2.   Każda ze Stron stosuje swoje środki dotyczące postanowień niniejszego rozdziału zgodnie z art. 10.2 ust. 1, a w szczególności stosuje te środki w celu uniknięcia niepotrzebnego zakłócenia lub opóźnienia handlu towarami lub usługami, lub prowadzenia działań inwestycyjnych na podstawie niniejszej Umowy.

3.   Każda ze Stron zapewnia, by jakiekolwiek opłaty z tytułu rozpatrywania wniosków o czasowy przyjazd były rozsądne i współmierne do poniesionych kosztów.

Artykuł 10.4

Przekazywanie informacji

1.   W uzupełnieniu do rozdziału dwudziestego siódmego (Przejrzystość) i uznając znaczenie, jakie ma dla Stron przejrzystość informacji dotyczących czasowego przyjazdu, każda ze Stron udostępnia drugiej Stronie, nie później niż po upływie 180 dni od daty wejścia w życie niniejszej Umowy, materiały wyjaśniające dotyczące wymogów w zakresie czasowego przyjazdu na podstawie niniejszego rozdziału, umożliwiające przedsiębiorcom pochodzącym z terytorium drugiej Strony zapoznanie się z tymi wymogami.

2.   Jeżeli Strona gromadzi i przechowuje dane dotyczące czasowego przyjazdu w podziale na kategorie przedsiębiorców na podstawie niniejszego rozdziału, Strona udostępnia te dane drugiej Stronie na jej żądanie, zgodnie z przepisami jej prawa w zakresie poszanowania prywatności i ochrony danych.

Artykuł 10.5

Punkty kontaktowe

1.   Niniejszym Strony ustanawiają następujące punkty kontaktowe:

a)

w przypadku Kanady:

Director

Temporary Resident Policy

Immigration Branch

Citizenship and Immigration Canada

b)

w przypadku Unii Europejskiej:

Dyrektor Generalny

Dyrekcji Generalnej ds. Handlu

Komisji Europejskiej;

c)

w przypadku państw członkowskich Unii Europejskiej wykaz punktów kontaktowych znajdujący się w załączniku 10-A lub organy będące ich następcami.

2.   Punkty kontaktowe Kanady i Unii Europejskiej oraz, w stosownych przypadkach, punkty kontaktowe państw członkowskich Unii Europejskiej wymieniają informacje na podstawie art. 10.4 i zbierają się w zależności od potrzeb, by rozważyć kwestie dotyczące postanowień niniejszego rozdziału, takie jak:

a)

wykonanie postanowień niniejszego rozdziału i zarządzanie nim, w tym praktyka Stron w zakresie umożliwiania czasowego przyjazdu;

b)

opracowanie i przyjęcie wspólnych kryteriów oraz interpretacje do celów wykonania postanowień niniejszego rozdziału;

c)

opracowanie środków służących dalszemu ułatwianiu czasowego przyjazdu przedsiębiorców; oraz

d)

zalecenia dla Wspólnego Komitetu CETA dotyczące niniejszego rozdziału.

Artykuł 10.6

Zobowiązania zawarte w innych rozdziałach

1.   Postanowienia niniejszej Umowy nie nakładają na Stronę zobowiązania dotyczącego środków w zakresie imigracji stosowanych przez tę Stronę, z wyjątkiem przypadków, gdy zostało to wyraźnie wskazane w niniejszym rozdziale i w rozdziale dwudziestym siódmym (Przejrzystość).

2.   Bez uszczerbku dla jakiejkolwiek decyzji zezwalającej na czasowy przyjazd osobom fizycznym pochodzącym z terytorium drugiej Strony na warunkach określonych w niniejszym rozdziale, w tym dla długości pobytu dozwolonej na podstawie takiego zezwolenia:

a)

Artykuły 9.3 (Traktowanie narodowe) i 9.6 (Dostęp do rynku), z zastrzeżeniem art. 9.4 (Wymogi formalne) i 9.2 (Zakres), lecz nie art. 9.2 ust. 2 lit. d), zostają włączone do niniejszego rozdziału i stanowią jego część oraz mają zastosowanie do traktowania osób fizycznych odbywających wizyty służbowe, znajdujących się na terytorium drugiej Strony, które należą do następujących kategorii:

(i)

personel kluczowy; oraz

(ii)

usługodawcy umowni i niezależni specjaliści wszystkich sektorów wskazanych w załączniku 10-E; oraz

b)

Artykuł 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie), z zastrzeżeniem art. 9.4 (Wymogi formalne) i 9.2 (Zakres), z wyłączeniem art. 9.2 ust. 2 lit. d), zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część oraz ma zastosowanie do traktowania osób fizycznych odbywających wizyty służbowe, znajdujących się na terytorium drugiej Strony, które należą do następujących kategorii:

(i)

personel kluczowy, usługodawcy umowni i niezależni specjaliści; oraz

(ii)

osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe, jak określono w art. 10.9.

3.   Dla większej pewności, postanowienia ust. 2 mają zastosowanie do traktowania osób fizycznych odbywających wizyty służbowe, które znajdują się na terytorium drugiej Strony i należą do odpowiednich kategorii oraz które świadczą usługi finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 13.1 (Definicje) rozdziału trzynastego (Usługi finansowe). Postanowienia ust. 2 nie mają zastosowania do środków dotyczących zezwolenia na czasowy przyjazd osób fizycznych pochodzących z terytorium Strony lub państwa trzeciego.

4.   Jeżeli Strona wskazała zastrzeżenie w swoim wykazie do załączników I, II lub III, zastrzeżenie to stanowi również zastrzeżenie dotyczące postanowień ust. 2 w takim zakresie, w jakim środek wskazany lub dozwolony w zastrzeżeniu ma wpływ na traktowanie osób fizycznych odbywających wizyty służbowe, które znajdują się na terytorium drugiej Strony.

Artykuł 10.7

Personel kluczowy

1.   Każda ze Stron zezwala na czasowy przyjazd i pobyt personelu kluczowego pochodzącego z terytorium drugiej Strony, z uwzględnieniem zastrzeżeń i wyjątków wskazanych w załączniku 10-B.

2.   Żadna ze Stron nie może przyjmować lub utrzymywać ograniczeń dotyczących całkowitej liczby personelu kluczowego pochodzącego z terytorium drugiej Strony, który otrzymuje zezwolenie na czasowy przyjazd, w postaci ograniczenia liczbowego lub testu potrzeb ekonomicznych.

3.   Każda ze Stron zezwala na czasowy przyjazd osób odbywających wizyty służbowe w celach inwestycyjnych, nie wymagając pozwolenia na pracę ani wcześniejszego poddania się innej procedurze o podobnym charakterze.

4.   Każda ze Stron umożliwia czasowe zatrudnienie na swoim terytorium osobom przeniesionym wewnątrz przedsiębiorstwa i inwestorom drugiej Strony.

5.   Dozwolona długość pobytu personelu kluczowego jest następująca:

a)

osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa (specjaliści i kadra zarządzająca wyższego szczebla): trzy lata lub okres obowiązywania umowy, w zależności od tego, który z tych okresów jest krótszy, z możliwością przedłużenia o maksymalnie 18 miesięcy według uznania Strony udzielającej pozwolenia na czasowy przyjazd i pobyt (14);

b)

osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa (absolwenci odbywający staż): jeden rok lub okres obowiązywania umowy, w zależności od tego, który z tych okresów jest krótszy;

c)

inwestorzy: jeden rok z możliwością przedłużenia według uznania Strony udzielającej pozwolenia na czasowy przyjazd i pobyt;

d)

osoby odbywające wizyty służbowe w celach inwestycyjnych: 90 dni w ciągu dowolnego okresu sześciu miesięcy (15).

Artykuł 10.8

Usługodawcy umowni i niezależni specjaliści

1.   Zgodnie z załącznikiem 10-E każda ze Stron zezwala na czasowy przyjazd i pobyt usługodawców umownych pochodzących z terytorium drugiej Strony, z zastrzeżeniem następujących warunków:

a)

osoby fizyczne muszą zajmować się tymczasowym świadczeniem usługi w charakterze pracowników przedsiębiorstwa, które zawarło umowę o świadczenie usług na okres nieprzekraczający 12 miesięcy. Jeżeli okres obowiązywania umowy o świadczenie usług jest dłuższy niż 12 miesięcy, zobowiązania zawarte w niniejszym rozdziale mają zastosowanie wyłącznie do pierwszych 12 miesięcy obowiązywania tej umowy;

b)

osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium drugiej Strony muszą świadczyć te usługi w charakterze pracowników przedsiębiorstwa, które świadczy te usługi przez okres co najmniej jednego roku bezpośrednio poprzedzającego datę złożenia wniosku o wjazd na terytorium drugiej Strony, i osoby te muszą posiadać w chwili złożenia wniosku przynajmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe (16) w sektorze działalności będącym przedmiotem umowy;

c)

osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium drugiej Strony muszą posiadać:

(i)

dyplom ukończenia studiów wyższych lub kwalifikacje wykazujące posiadanie wiedzy na równoważnym poziomie (17); oraz

(ii)

kwalifikacje zawodowe, jeżeli są one niezbędne do prowadzenia działalności zgodnie z przepisami ustawowymi lub z wymogami Strony, na terytorium której świadczona jest usługa;

d)

osoby fizyczne nie mogą otrzymywać z tytułu świadczenia usług innego wynagrodzenia niż wynagrodzenie wypłacane przez przedsiębiorstwo zatrudniające usługodawców umownych w trakcie ich pobytu na terytorium drugiej Strony;

e)

zezwolenie na czasowy przyjazd i pobyt przyznane na podstawie postanowień niniejszego artykułu dotyczy wyłącznie świadczenia usługi będącej przedmiotem umowy. Właściwy organ w rozumieniu art. 11.1 (Definicje) może przyznać w razie potrzeby, w ramach umowy o wzajemnym uznaniu lub w inny sposób, uprawnienie do korzystania z tytułu zawodowego Strony, na której terytorium świadczona jest usługa; oraz

f)

umowa o świadczenie usług musi być zgodna z przepisami ustawowymi oraz z innymi wymogami prawnymi Strony, na której terytorium wykonywana jest umowa (18).

2.   Zgodnie z załącznikiem 10-E każda ze Stron zezwala na czasowy przyjazd i pobyt niezależnych specjalistów pochodzących z terytorium drugiej Strony, z zastrzeżeniem następujących warunków:

a)

osoby fizyczne muszą zajmować się czasowym świadczeniem usługi w charakterze osoby samozatrudnionej, prowadzącej działalność na terytorium drugiej Strony, oraz musiały zawrzeć umowę o świadczenie usług na okres nieprzekraczający 12 miesięcy. Jeżeli okres obowiązywania umowy o świadczenie usług jest dłuższy niż 12 miesięcy, zobowiązania zawarte w niniejszym rozdziale mają zastosowanie wyłącznie do pierwszych 12 miesięcy obowiązywania tej umowy;

b)

osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium drugiej Strony muszą posiadać, w dniu złożenia wniosku o wjazd na terytorium drugiej Strony, co najmniej sześcioletnie doświadczenie zawodowe w sektorze działalności, który jest przedmiotem umowy;

c)

osoby fizyczne wjeżdżające na terytorium drugiej Strony muszą posiadać:

(i)

dyplom ukończenia studiów wyższych lub kwalifikacje wykazujące posiadanie wiedzy na równoważnym poziomie (19); oraz

(ii)

kwalifikacje zawodowe, jeżeli są one niezbędne do prowadzenia działalności zgodnie z przepisami ustawowymi lub z wymogami Strony, na terytorium której świadczona jest usługa;

d)

zezwolenie na czasowy przyjazd i pobyt przyznane na podstawie postanowień niniejszego artykułu dotyczy wyłącznie świadczenia usługi będącej przedmiotem umowy. Właściwy organ w rozumieniu art. 11.1 (Definicje) może przyznać w razie potrzeby, w ramach umowy o wzajemnym uznaniu lub w inny sposób, uprawnienie do korzystania z tytułu zawodowego Strony, na której terytorium świadczona jest usługa; oraz

e)

umowa o świadczenie usług musi być zgodna z przepisami ustawowymi oraz z innymi wymogami prawnymi Strony, na której terytorium wykonywana jest umowa.

3.   Jeżeli w załączniku 10-E nie wskazano inaczej, Strona nie może przyjmować lub utrzymywać ograniczenia dotyczącego całkowitej liczby usługodawców umownych i niezależnych specjalistów pochodzących z terytorium drugiej Strony, którzy otrzymują zezwolenie na czasowy przyjazd, w postaci ograniczenia liczbowego czy testu potrzeb ekonomicznych.

4.   Łączna długość pobytu usługodawcy umownego lub niezależnych specjalistów nie może przekraczać 12 miesięcy, przy czym istnieje możliwość wydłużenia tego terminu według uznania Strony, w dowolnym okresie 24 miesięcy lub na okres obowiązywania umowy, w zależności od tego, który z tych okresów jest krótszy.

Artykuł 10.9

Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe

1.   Zgodnie z załącznikiem 10-B Strona zezwala na czasowy przyjazd i pobyt osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe, pochodzących z terytorium drugiej Strony, w celu wykonania działań wskazanych w załączniku 10-D, pod warunkiem że osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe:

a)

nie biorą udziału w sprzedaży towaru lub usługi klientom indywidualnym;

b)

nie otrzymują we własnym imieniu wynagrodzenia ze źródła zlokalizowanego na terytorium Strony, gdzie przebywają czasowo osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe; oraz

c)

nie zajmują się świadczeniem usługi w ramach umowy zawartej między przedsiębiorstwem niemającym obecności handlowej na terytorium Strony, na którym przebywają czasowo osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe, a konsumentem na tym terytorium, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w załączniku 10-D.

2.   Każda ze Stron zezwala na czasowy przyjazd osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe, nie wymagając pozwolenia na pracę ani wcześniejszego poddania się innej procedurze o podobnym charakterze.

3.   Maksymalna długość pobytu osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe wynosi 90 dni w ciągu dowolnego okresu wynoszącego sześć miesięcy (20).

Artykuł 10.10

Przegląd zobowiązań

W ciągu pięciu lat od wejścia w życie niniejszej Umowy Strony rozważają możliwość aktualizacji swoich odpowiednich zobowiązań wynikających z postanowień art. 10.7–10.9.

ROZDZIAŁ JEDENASTY

Wzajemne uznawanie kwalifikacji zawodowych

Artykuł 11.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

państwo oznacza terytorium Kanady, a także każdej z jej prowincji i każdego z jej terytoriów, lub terytorium każdego z państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie, w jakim niniejsza Umowa obowiązuje na tych terytoriach zgodnie z art. 1.3 (Geograficzny zakres stosowania);

 

podmiot prowadzący negocjacje oznacza osobę pochodzącą z terytorium Strony lub organ Strony, które są uprawnione lub upoważnione do negocjowania umowy o wzajemnym uznawaniu kwalifikacji zawodowych;

 

doświadczenie zawodowe oznacza rzeczywiste i zgodne z prawem wykonywanie usługi;

 

kwalifikacje zawodowe oznaczają kwalifikacje poświadczone dokumentami potwierdzającymi posiadanie kwalifikacji lub doświadczenie zawodowe;

 

właściwy organ oznacza urząd lub organ wyznaczone na podstawie przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych do uznawania kwalifikacji i wydawania zezwolenia na wykonywanie zawodu w danym państwie; oraz

 

zawód regulowany oznacza usługę, której świadczenie, w tym używanie tytułu zawodowego, wymaga – na mocy przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych – posiadania specjalnych kwalifikacji.

Artykuł 11.2

Cele i zakres

1.   W niniejszym rozdziale ustanowiono ramy prawne służące powstaniu sprawiedliwego, przejrzystego i spójnego systemu wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych przez Strony oraz wyznaczono ogólne warunki dotyczące negocjowania umów o wzajemnym uznaniu.

2.   Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do zawodów regulowanych na terytorium każdej ze Stron, w tym we wszystkich lub w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz we wszystkich lub w niektórych prowincjach i terytoriach Kanady.

3.   Strona nie przyznaje uznania w sposób stanowiący środek dyskryminacji podczas stosowania przez Stronę kryteriów wydawania zezwoleń, licencjonowania lub certyfikowania usługodawcy lub ukryte ograniczenie w zakresie handlu usługami.

4.   Umowa o wzajemnym uznaniu przyjęta zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału obowiązuje na całym terytorium Unii Europejskiej i Kanady.

Artykuł 11.3

Negocjacje umowy o wzajemnym uznaniu

1.   Każda ze Stron zachęca swoje właściwe organy lub organizacje zawodowe, w zależności od przypadku, do opracowania wspólnych zaleceń dotyczących proponowanych umów o wzajemnym uznaniu i do przekazania ich Wspólnemu Komitetowi ds. Wzajemnego Uznawania Kwalifikacji Zawodowych („Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu”) ustanowionemu na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. b).

2.   Zalecenie zawiera ocenę potencjalnej wartości umowy o wzajemnym uznaniu, przeprowadzoną w oparciu o takie kryteria, jak istniejący poziom otwartości rynku, potrzeby branży i możliwości rynkowe, na przykład liczba specjalistów, którzy najprawdopodobniej skorzystają z umowy o wzajemnym uznaniu, istnienie innych umów o wzajemnym uznaniu dotyczących sektora i oczekiwane korzyści pod względem rozwoju gospodarczego i rozwoju biznesu. Ponadto zalecenie zawiera ocenę zgodności systemów Stron dotyczących licencjonowania lub nadawania kwalifikacji oraz planowane podejście do negocjacji umowy o wzajemnym uznaniu.

3.   Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu dokonuje w rozsądnym terminie przeglądu zalecenia w celu zapewnienia jego zgodności z wymogami przedstawionymi w niniejszym rozdziale. Jeżeli wymogi te zostały spełnione, Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu określa niezbędne etapy negocjacji, a każda ze Stron powiadamia swoje właściwe organy o tych etapach.

4.   Następnie podmioty prowadzące negocjacje przeprowadzają negocjacje i przekazują projekt umowy o wzajemnym uznaniu Komitetowi ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu.

5.   Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu dokonuje przeglądu projektu umowy o wzajemnym uznaniu w celu zapewnienia jej zgodności z postanowieniami niniejszej Umowy.

6.   Jeżeli Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu stwierdzi, że umowa o wzajemnym uznaniu jest zgodna z niniejszą Umową, Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu przyjmuje umowę o wzajemnym uznaniu w drodze decyzji, której wejście w życie zależy od powiadomienia Komitetu ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu przez każdą ze Stron o spełnieniu jej odpowiednich wymogów wewnętrznych. Decyzja staje się wiążąca dla Stron po dokonaniu przez każdą ze Stron takiego powiadomienia wobec Komitetu ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu.

Artykuł 11.4

Uznawanie

1.   Uznawanie kwalifikacji zawodowych zapewnione w umowie o wzajemnym uznaniu umożliwia usługodawcy wykonywanie działalności zawodowej w państwie przyjmującym na warunkach określonych w umowie o wzajemnym uznaniu.

2.   Jeżeli druga Strona uznaje kwalifikacje zawodowe usługodawcy pochodzącego z terytorium danej Strony na podstawie umowy o wzajemnym uznaniu, właściwe organy państwa przyjmującego przyznają temu usługodawcy traktowanie nie mniej korzystne od tego, które w podobnych sytuacjach przyznaje się podobnym usługodawcom, których kwalifikacje zawodowe zostały certyfikowane lub poświadczone w państwie Strony.

3.   Przyznanie uznania na podstawie umowy o wzajemnym uznaniu nie może zależeć od:

a)

spełnienia przez usługodawcę wymogu dotyczącego obywatelstwa lub jakiejkolwiek formy pobytu; lub

b)

zdobycia wykształcenia, doświadczenia lub odbycia szkolenia przez usługodawcę w państwie Strony.

Artykuł 11.5

Wspólny Komitet ds. Wzajemnego Uznawania Kwalifikacji Zawodowych

Komitet ds. Umowy o Wzajemnym Uznaniu odpowiedzialny za wykonanie postanowień art. 11.3:

a)

posiada członków i współprzewodniczących, którymi są przedstawiciele Kanady i Unii Europejskiej, inni niż właściwe organy lub organizacje zawodowe, o których mowa w art. 11.3 ust. 1; Wykaz tych przedstawicieli należy zatwierdzić w drodze wymiany listów;

b)

zbiera się po raz pierwszy w ciągu jednego roku od wejścia w życie niniejszej Umowy, a następnie w razie potrzeby lub zgodnie z decyzją;

c)

określa swój własny regulamin wewnętrzny;

d)

ułatwia wymianę informacji dotyczących przepisów ustawowych i wykonawczych, strategii politycznych i praktyk w zakresie norm lub kryteriów dotyczących wydawania zezwoleń, licencji lub świadectw upoważniających do wykonywania zawodów regulowanych;

e)

upublicznia informacje dotyczące negocjacji i wykonania umów o wzajemnym uznaniu;

f)

składa sprawozdania do Wspólnego Komitetu CETA w sprawie postępów w zakresie negocjacji i wykonania umów o wzajemnym uznaniu; oraz

g)

w stosownych przypadkach przekazuje informacje i uzupełnia wytyczne określone w załączniku 11-A.

Artykuł 11.6

Wytyczne dotyczące negocjacji i zawierania umów o wzajemnym uznaniu

W ramach dążenia do osiągnięcia wzajemnego uznawania kwalifikacji Strony określiły w załączniku 11-A niewiążące wytyczne dotyczące negocjacji i zawierania umów o wzajemnym uznaniu.

Artykuł 11.7

Punkty kontaktowe

Każda ze Stron ustanawia co najmniej jeden punkt kontaktowy na potrzeby zarządzania niniejszym rozdziałem.

ROZDZIAŁ DWUNASTY

Regulacje krajowe

Artykuł 12.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

zezwolenie oznacza udzielenie osobie pozwolenia na świadczenie usługi lub na wykonywanie jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej;

 

właściwy organ oznacza jakikolwiek organ rządowy Strony wydający zezwolenie lub podmiot pozarządowy, który wydaje zezwolenie w ramach wykonywania uprawnień przekazanych mu przez organ rządowy Strony;

 

procedury licencjonowania oznaczają zasady administracyjne lub proceduralne, w tym dotyczące zmiany lub przedłużenia licencji, których należy przestrzegać w celu wykazania zgodności z wymogami w zakresie licencjonowania;

 

wymogi w zakresie licencjonowania oznaczają istotne wymogi, inne niż wymogi dotyczące kwalifikacji, które należy spełnić w celu uzyskania, zmiany lub przedłużenia zezwolenia;

 

procedury kwalifikacyjne oznaczają zasady administracyjne lub proceduralne, których należy przestrzegać w celu wykazania zgodności z wymogami dotyczącymi kwalifikacji; oraz

 

wymogi dotyczące kwalifikacji oznaczają istotne wymogi dotyczące kompetencji, które należy spełnić w celu uzyskania, zmiany lub przedłużenia zezwolenia;

Artykuł 12.2

Zakres

1.   Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę związanego z wymogami w zakresie licencjonowania, procedurami licencjonowania, wymogami dotyczącymi kwalifikacji lub procedurami kwalifikacyjnymi, które mają wpływ na:

a)

transgraniczne świadczenie usług określone w art. 9.1 (Definicje);

b)

świadczenie usługi lub wykonywanie jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej poprzez obecność handlową na terytorium drugiej Strony, w tym poprzez ustanowienie takiej obecności handlowej; oraz

c)

świadczenie usługi poprzez obecność osoby fizycznej pochodzącej z terytorium drugiej Strony na terytorium Strony zgodnie z art. 10.6 ust. 2 (Zobowiązania zawarte w innych rozdziałach).

2.   Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do wymogów w zakresie licencjonowania, procedur licencjonowania, wymogów dotyczących kwalifikacji ani do procedur kwalifikacyjnych:

a)

zgodnych z istniejącym środkiem niespełniającym wymogów, który jest utrzymywany przez Stronę, jak określono w wykazie danej Strony do załącznika I; lub

b)

dotyczących jednego z następujących sektorów lub działań:

(i)

w przypadku Kanady – sektorów kultury i, jak określono w wykazie Kanady do załącznika II, usług społecznych, spraw ludności rdzennej, spraw mniejszości, usług w zakresie gier hazardowych i zakładów oraz gromadzenia, oczyszczania i dystrybucji wody; oraz

(ii)

w przypadku Strony UE – usług audiowizualnych i, jak określono w wykazie Unii Europejskiej do załącznika II, świadczeń zdrowotnych, usług w zakresie kształcenia i usług społecznych, usług w zakresie gier hazardowych i zakładów (21) oraz gromadzenia, oczyszczania i dystrybucji wody.

Artykuł 12.3

Wymogi i procedury dotyczące licencjonowania i kwalifikacji

1.   Każda ze Stron zapewnia, by przyjmowane lub stosowane przez nią wymogi w zakresie licencjonowania, wymogi dotyczące kwalifikacji, procedury licencjonowania lub procedury kwalifikacyjne opierały się na kryteriach, które uniemożliwiają właściwym organom wykonywanie ich uprawnień w zakresie oceny w sposób arbitralny.

2.   Kontrole, o których mowa w ust. 1, są:

a)

jasne i przejrzyste;

b)

obiektywne; oraz

c)

zaplanowane z wyprzedzeniem i udostępnione do publicznej wiadomości.

3.   Strony uznają, że wykonywanie ustawowo określonego zakresu uznania przyznanego ministrowi w odniesieniu do decyzji o wydaniu zezwolenia w interesie publicznym nie jest niezgodne z postanowieniami ust. 2 lit. c), pod warunkiem że wykonywanie tej swobody uznania jest zgodne z przedmiotem obowiązującej ustawy i nie jest arbitralne oraz nie jest niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

4.   Postanowienia ust. 3 nie mają zastosowania do wymogów w zakresie licencjonowania lub wymogów dotyczących kwalifikacji w odniesieniu do usługi świadczonej w ramach wolnych zawodów.

5.   Każda ze Stron zapewnia wydanie zezwolenia niezwłocznie po tym, jak właściwy organ stwierdzi, że spełnione zostały warunki uzyskania zezwolenia, a po jego wydaniu zezwolenie to wchodzi w życie bez zbędnej zwłoki, zgodnie z określonymi w nim warunkami.

6.   Każda ze Stron utrzymuje lub ustanawia organy lub procedury sądowe, arbitrażowe lub administracyjne, które zapewniają, na wniosek poszkodowanego inwestora, w rozumieniu art. 8.1 (Definicje) lub poszkodowanego usługodawcy, w rozumieniu art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym), niezwłoczną kontrolę decyzji administracyjnych mających wpływ na świadczenie usługi lub prowadzenie innej działalności gospodarczej oraz, w uzasadnionych przypadkach, odpowiednie środki zaradcze dotyczące tych decyzji. Jeżeli takie procedury nie są niezależne od organu, który wydaje takie decyzje administracyjne, każda ze Stron zapewnia stosowanie procedur w sposób zapewniający obiektywną i bezstronną kontrolę.

7.   Każda ze Stron zapewnia, by przyjęte i utrzymywane przez nią procedury licencjonowania i procedury kwalifikacyjne były jak najprostsze i nie komplikowały nadmiernie ani nie opóźniały świadczenia usługi lub wykonywania jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej.

8.   Opłata za zezwolenie, jaką może ponieść wnioskodawca w związku ze złożonym przez siebie wnioskiem o wydanie zezwolenia, jest rozsądna i współmierna do poniesionych kosztów oraz nie ogranicza świadczenia usługi lub wykonywania jakiejkolwiek innej działalności gospodarczej.

9.   Opłaty za zezwolenia nie obejmują płatności aukcyjnych, płatności z tytułu wykorzystania zasobów naturalnych, opłat licencyjnych, przetargowych lub innych niedyskryminacyjnych sposobów przyznawania koncesji, ani obowiązkowych składek za świadczenie usługi powszechnej.

10.   Każda ze Stron zapewnia, aby procedury licencjonowania lub procedury kwalifikacyjne stosowane przez właściwy organ i decyzje właściwego organu podejmowane w ramach procesu wydawania zezwoleń były bezstronne w odniesieniu do wszystkich wnioskodawców. Właściwy organ powinien podejmować decyzje w sposób niezależny, a w szczególności nie powinien być odpowiedzialny przed jakąkolwiek osobą świadczącą usługę lub wykonującą jakąkolwiek inną działalność gospodarczą, której świadczenie lub wykonywanie wymaga uzyskania zezwolenia.

11.   Jeżeli ustalono konkretne terminy zatwierdzania wniosków, wnioskodawca ma możliwość złożenia wniosku w rozsądnym terminie. Właściwy organ rozpoczyna rozpatrywanie wniosku bez zbędnej zwłoki. Jeżeli jest to możliwe, wnioski powinny być akceptowane w formie elektronicznej, z zastrzeżeniem podobnych zasad dotyczących autentyczności jak w przypadku wniosków składanych w formie papierowej.

12.   W przypadkach uznanych za stosowne należy akceptować uwierzytelnione kopie zamiast oryginałów dokumentów.

13.   Każda ze Stron zapewnia, aby rozpatrywanie wniosku o wydanie zezwolenia, w tym podjęcie ostatecznej decyzji, zostało ukończone w rozsądnym terminie od momentu złożenia kompletnego wniosku. Każda ze Stron powinna ustalić zwykły termin rozpatrzenia wniosku.

14.   Na żądanie wnioskodawcy właściwy organ Strony bez zbędnej zwłoki przekazuje informacje dotyczące statusu wniosku.

15.   Jeżeli wniosek zostanie uznany za niekompletny, właściwy organ Strony informuje o tym wnioskodawcę w rozsądnym terminie, wskazując dodatkowe informacje wymagane do uzupełnienia wniosku oraz umożliwiając wnioskodawcy skorygowanie braków.

16.   Jeżeli właściwy organ Strony odrzuci wniosek, informuje o tym wnioskodawcę na piśmie bez zbędnej zwłoki. Na wniosek wnioskodawcy właściwy organ Strony informuje również wnioskodawcę o powodach odrzucenia wniosku i o terminach złożenia odwołania od decyzji lub wniosku o jej skontrolowanie. Należy umożliwić wnioskodawcy, w rozsądnym terminie, ponowne złożenie wniosku.

ROZDZIAŁ TRZYNASTY

Usługi finansowe

Artykuł 13.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

transgraniczny usługodawca finansowy Strony oznacza osobę pochodzącą z terytorium Strony, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usługi finansowej na terytorium tej Strony i zamierza świadczyć lub świadczy usługę finansową w ramach transgranicznego świadczenia tej usługi;

 

transgraniczne świadczenie usług finansowych lub transgraniczny handel usługami finansowymi oznacza świadczenie usługi finansowej:

a)

z terytorium jednej Strony na terytorium drugiej Strony; lub

b)

na terytorium jednej Strony przez osobę pochodzącą z terytorium tej Strony na rzecz osoby pochodzącej z terytorium drugiej Strony;

lecz nie obejmuje świadczenia usługi na terytorium jednej Strony poprzez inwestycję na tym terytorium;

 

instytucja finansowa oznacza dostawcę wykonującego jedną lub więcej operacji określonych jako usługi finansowe w niniejszym artykule, jeżeli w odniesieniu do świadczenia tych usług usługodawca podlega takiej regulacji lub takiemu nadzorowi jak instytucja finansowa w rozumieniu prawa Strony, na której terytorium się znajduje, w tym oddział znajdujący się na terytorium Strony tego usługodawcy finansowego, którego siedziba zarządu znajduje się na terytorium drugiej Strony;

 

instytucja finansowa drugiej Strony oznacza instytucję finansową, w tym oddział, znajdujący się na terytorium Strony i kontrolowany przez osobę pochodzącą z terytorium drugiej Strony;

 

usługa finansowa oznacza usługę o charakterze finansowym, w tym usługi ubezpieczeniowe oraz inne związane z ubezpieczeniami, usługi bankowe i inne usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń) oraz usługi dodatkowe lub pomocnicze związane z usługą o charakterze finansowym. Usługi finansowe obejmują następujące rodzaje działalności:

a)

usługi ubezpieczeniowe oraz związane z ubezpieczeniami;

(i)

ubezpieczenia bezpośrednie (w tym koasekuracja):

A)

na życie; lub

B)

inne niż na życie;

(ii)

reasekuracja i retrocesja;

(iii)

pośrednictwo ubezpieczeniowe, takie jak usługi brokerskie i agencyjne; lub

(iv)

pomocnicze usługi ubezpieczeniowe, takie jak doradztwo ubezpieczeniowe, usługi aktuarialne, ocena ryzyka oraz likwidacja szkód; oraz

b)

usługi bankowe i inne usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń):

(i)

przyjmowanie depozytów i innych funduszy zwrotnych od ludności;

(ii)

udzielanie wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów, w tym kredytów konsumenckich i kredytów hipotecznych, faktoring oraz finansowanie transakcji handlowych;

(iii)

leasing finansowy;

(iv)

wszelkie usługi w zakresie płatności i transferu środków pieniężnych, w tym karty kredytowe, debetowe, czeki podróżne oraz czeki bankierskie;

(v)

gwarancje i zobowiązania;

(vi)

transakcje z użyciem środków własnych lub klientów, dokonywane na giełdzie, poza rynkiem regulowanym lub w inny sposób, których przedmiotem są:

A)

instrumenty rynku pieniężnego (w tym czeki, weksle lub certyfikaty depozytowe);

B)

waluty obce;

C)

instrumenty pochodne, w tym kontrakty terminowe typu future i opcje;

D)

instrumenty pochodne oparte na stopach procentowych i kursach walutowych, w tym produkty takie jak swapy i kontrakty terminowe na stopę procentową;

E)

zbywalne papiery wartościowe; lub

F)

inne instrumenty zbywalne i aktywa finansowe, w tym kruszce;

(vii)

uczestnictwo w emisji wszelkiego rodzaju papierów wartościowych, w tym gwarantowanie emisji i jej plasowanie jako agent emisji (publiczny lub prywatny) oraz świadczenie usług z tym związanych;

(viii)

pośrednictwo na rynku pieniężnym;

(ix)

zarządzanie aktywami, takie jak zarządzanie płynnością lub portfelem aktywów, wszelkie formy zarządzania inwestycjami zbiorowymi, zarządzanie funduszami emerytalnymi, usługi powiernicze i usługi depozytariusza;

(x)

usługi rozliczeniowe i rozrachunkowe dotyczące aktywów finansowych, w tym papierów wartościowych, instrumentów pochodnych oraz innych instrumentów zbywalnych;

(xi)

dostarczanie i przekazywanie informacji finansowych oraz przetwarzanie danych finansowych oraz powiązane oprogramowanie; lub

(xii)

doradztwo, pośrednictwo i inne pomocnicze usługi finansowe w zakresie wszystkich rodzajów działalności wymienionych w ppkt (i)–(xi), w tym informacje kredytowe i analizy kredytowe, badania i doradztwo w zakresie inwestycji i portfeli inwestycyjnych oraz doradztwo w zakresie przejęć oraz restrukturyzacji i strategii przedsiębiorstw;

 

usługodawca finansowy oznacza osobę pochodzącą z terytorium Strony, która prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usługi finansowej na terytorium tej Strony, z wyłączeniem podmiotów publicznych;

 

inwestycja oznacza „inwestycję” określoną w art. 8.1 (Definicje), z zastrzeżeniem, że do celów niniejszego rozdziału w odniesieniu do „pożyczki lub kredytu” oraz „instrumentów dłużnych”, o których mowa w tym artykule:

a)

pożyczka lub kredyt na rzecz instytucji finansowej lub instrument dłużny wyemitowany przez instytucję finansową stanowią inwestycję w tę instytucję finansową wyłącznie wtedy, gdy Strona, na której terytorium znajduje się instytucja finansowa, traktuje je jako kapitał regulacyjny; oraz

b)

pożyczka lub kredyt udzielone przez instytucję finansową lub instrument dłużny posiadany przez instytucję finansową, inne niż pożyczka lub kredyt na rzecz instytucji finansowej lub instrument dłużny wyemitowany przez instytucję finansową, o których mowa w lit. a), nie stanowią inwestycji;

dla większej pewności:

c)

postanowienia rozdziału ósmego (Inwestycje) mają zastosowanie do pożyczki lub kredytu albo do instrumentu dłużnego w takim zakresie, w jakim nie są one objęte postanowieniami niniejszego rozdziału; oraz

d)

pożyczka lub kredyt udzielone przez transgranicznego usługodawcę finansowego lub instrument dłużny posiadany przez transgranicznego usługodawcę finansowego, inne niż pożyczka lub kredyt na rzecz instytucji finansowej lub instrument dłużny wyemitowany przez instytucję finansową, stanowią inwestycję do celów rozdziału ósmego (Inwestycje), jeżeli wspomniana pożyczka lub kredyt bądź instrument dłużny spełniają kryteria dotyczące inwestycji określone w art. 8.1 (Definicje);

 

inwestor oznacza „inwestora” określonego w art. 8.1 (Definicje);

 

nowa usługa finansowa oznacza usługę finansową, która nie jest świadczona na terytorium Strony, lecz na terytorium drugiej Strony, i obejmuje nową formę świadczenia usługi finansowej lub sprzedaż produktu finansowego, który nie jest sprzedawany na terytorium Strony;

 

osoba pochodząca z terytorium Strony oznacza „osobę pochodzącą z terytorium Strony” w rozumieniu definicji w art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym) i, dla większej przejrzystości, nie obejmuje oddziału przedsiębiorstwa państwa trzeciego;

 

podmiot publiczny oznacza:

a)

rząd, bank centralny lub organ kształtujący politykę pieniężną Strony lub jakikolwiek podmiot będący własnością Strony lub przez nią kontrolowany, który zajmuje się głównie wykonywaniem funkcji publicznych lub działań do celów publicznych, z wyłączeniem podmiotów zajmujących się głównie świadczeniem usług finansowych na warunkach komercyjnych; lub

b)

podmiot prywatny realizujący zadania wykonywane zwykle przez bank centralny lub organ kształtujący politykę pieniężną – w zakresie wykonywania tych zadań; oraz

 

organ samoregulacyjny oznacza organ pozarządowy, w tym wszelkie giełdy lub rynki, na których prowadzony jest obrót papierami wartościowymi lub kontraktami terminowymi typu future, izby rozliczeniowe oraz inne organizacje lub stowarzyszenia, które wykonują uprawnienia regulacyjne lub nadzorcze – własne lub przekazane im przez inne organy – wobec usługodawców finansowych lub instytucji finansowych.

Artykuł 13.2

Zakres

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę, który odnosi się do:

a)

instytucji finansowej drugiej Strony;

b)

inwestora drugiej Strony oraz inwestycji realizowanej przez tego inwestora w instytucji finansowej znajdującej się na terytorium Strony; oraz

c)

transgranicznego handlu usługami finansowymi.

2.   Dla większej pewności, postanowienia rozdziału ósmego (Inwestycje) mają zastosowanie do:

a)

środka dotyczącego inwestora Strony oraz inwestycji realizowanej przez tego inwestora w usługodawcy finansowym niebędącym instytucją finansową; oraz

b)

środka, innego niż środek dotyczący świadczenia usług finansowych, dotyczącego inwestora Strony lub inwestycji realizowanej przez tego inwestora w instytucji finansowej.

3.   Artykuły 8.10 (Traktowanie inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową), 8.11 (Rekompensaty z tytułu strat), 8.12 (Wywłaszczenie), 8.13 (Transfery), 8.14 (Subrogacja), 8.16 (Odmowa przyznania korzyści) i 8.17 (Wymogi formalne) zostają włączone do niniejszego rozdziału i stanowią jego część.

4.   Sekcja F rozdziału ósmego (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami) zostaje włączona do niniejszego rozdziału i stanowi jego część wyłącznie w odniesieniu do skarg, w których Stronie zarzuca się naruszenie art. 13.3 lub 13.4 w odniesieniu do rozwoju i prowadzenia instytucji finansowej, jej funkcjonowania, utrzymywania, wykorzystywania, sprzedaży, zbycia, zarządzania nią lub korzystania z niej lub inwestycji w instytucję finansową, lub art. 8.10 (Traktowanie inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową), 8.11 (Rekompensaty z tytułu strat), 8.12 (Wywłaszczenie), 8.13 (Transfery) lub 8.16 (Odmowa przyznania korzyści).

5.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie mają zastosowania do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę, który dotyczy:

a)

działań lub usług będących częścią powszechnego programu emerytalnego lub ustawowego systemu zabezpieczenia społecznego; lub

b)

prowadzenia działań lub świadczenia usług na rachunek Strony, z gwarancją Strony lub przy wykorzystaniu zasobów finansowych Strony, w tym jej podmiotów publicznych,

z zastrzeżeniem, że postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie w takim zakresie, w jakim Strona umożliwia wykonywanie działań lub świadczenie usług, o których mowa w lit. a) lub b), przez jej instytucje finansowe konkurujące z podmiotem publicznym lub instytucją finansową.

6.   Rozdział dwunasty (Regulacje krajowe) zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część. Dla większej pewności, postanowienia art. 12.3 (Wymogi i procedury dotyczące licencjonowania i kwalifikacji) mają zastosowanie do wykonywania przez finansowe organy regulacyjne Stron ich ustawowo określonego zakresu swobody uznania.

7.   Postanowienia rozdziału dwunastego (Regulacje krajowe) włączone do niniejszego rozdziału na mocy art. 6 nie mają zastosowania do wymogów w zakresie licencjonowania, procedur licencjonowania, wymogów dotyczących kwalifikacji ani do procedur kwalifikacyjnych:

a)

zgodnych ze środkiem niespełniającym wymogów utrzymywanym przez Kanadę, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika III-A;

b)

zgodnych ze środkiem niespełniającym wymogów utrzymywanym przez Unię Europejską, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I, w takim zakresie, w jakim środek ten dotyczy usług finansowych; oraz

c)

określonych w art. 12.2 ust. 2 lit. b) (Zakres), w takim zakresie, w jakim środek ten dotyczy usług finansowych.

Artykuł 13.3

Traktowanie narodowe

1.   Artykuł 8.6 (Traktowanie narodowe) zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część oraz ma zastosowanie do traktowania instytucji finansowych i inwestorów drugiej Strony oraz ich inwestycji w instytucje finansowe.

2.   Traktowanie przyznane przez Stronę własnym inwestorom i inwestycjom własnych inwestorów na mocy art. 8.6 (Traktowanie narodowe) oznacza traktowanie przyznane własnym instytucjom finansowym i inwestycjom własnych inwestorów Strony w instytucje finansowe.

Artykuł 13.4

Najwyższe uprzywilejowanie

1.   Artykuł 8.7 (Najwyższe uprzywilejowanie) zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część oraz ma zastosowanie do traktowania instytucji finansowych i inwestorów drugiej Strony oraz ich inwestycji w instytucje finansowe.

2.   Traktowanie przyznane przez Stronę inwestorom państwa trzeciego i inwestycjom inwestorów państwa trzeciego na mocy art. 8.7 ust. 1 i 2 (Najwyższe uprzywilejowanie) oznacza traktowanie przyznane instytucjom finansowym państwa trzeciego i inwestycjom w instytucje finansowe dokonanym przez inwestorów państwa trzeciego.

Artykuł 13.5

Uznawanie środków ostrożnościowych

1.   Strona może uznać środek ostrożnościowy państwa trzeciego w drodze zastosowania środka objętego niniejszym rozdziałem. Uznanie to może być:

a)

przyznane jednostronnie;

b)

osiągnięte poprzez harmonizację lub w inny sposób; lub

c)

oparte na umowie lub uzgodnieniu z państwem trzecim.

2.   Strona uznająca środek ostrożnościowy zapewnia drugiej Stronie odpowiednią możliwość wykazania występowania okoliczności, w których istnieją lub będą istniały równoważny akt prawny, nadzór, wdrożenie aktu prawnego i, w stosownych przypadkach, procedury dotyczące wymiany informacji między Stronami.

3.   Jeżeli Strona uznaje środek ostrożnościowy na podstawie ust. 1 lit. c) i istnieją okoliczności opisane w ust. 2, Strona zapewnia drugiej Stronie odpowiednią możliwość negocjowania przystąpienia do umowy lub uzgodnienia, lub negocjowania porównywalnej umowy lub porównywalnego uzgodnienia.

Artykuł 13.6

Dostęp do rynku

1.   Strona nie może przyjmować lub utrzymywać – w odniesieniu do instytucji finansowej drugiej Strony lub w odniesieniu do dostępu do rynku w drodze utworzenia instytucji finansowej przez inwestora drugiej Strony – na całym terytorium Strony lub na terytorium krajowego, prowincjonalnego, terytorialnego, regionalnego lub lokalnego szczebla instytucji rządowych, środka, który:

a)

nakłada ograniczenia odnoszące się do:

(i)

liczby instytucji finansowych, czy to w postaci kontyngentów liczbowych, monopoli, wyłącznych usługodawców, czy też wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(ii)

całkowitej wartości transakcji usług finansowych lub aktywów, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(iii)

całkowitej liczby operacji usług finansowych lub całkowitego wolumenu wykonanych usług finansowych wyrażonych jako określone jednostki liczbowe, w postaci kontyngentów lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych;

(iv)

udziału kapitału zagranicznego, w postaci górnego progu procentowego ograniczającego udziały zagranicznych podmiotów w instytucjach finansowych albo całkowitą wartość inwestycji zagranicznych w instytucje finansowe, w ujęciu indywidualnym lub zbiorczym; lub

(v)

całkowitej liczby osób fizycznych, które mogą być zatrudnione w danym sektorze usług finansowych lub które instytucja finansowa może zatrudniać i które są niezbędne do świadczenia określonej usługi finansowej i bezpośrednio związane z jej świadczeniem, w postaci kontyngentów liczbowych lub wymogu wykonania testu potrzeb ekonomicznych; lub

b)

ogranicza lub nakłada wymogi na konkretne rodzaje osób prawnych lub wspólne przedsięwzięcia, poprzez które instytucja finansowa może prowadzić działalność gospodarczą.

2.   Artykuł 8.4 ust. 2 (Dostęp do rynku) zostaje włączony do niniejszego artykułu i stanowi jego część.

3.   Dla większej pewności:

a)

strona może nakładać warunki i procedury wydawania zezwoleń na ustanawianie i rozszerzanie obecności handlowej, pod warunkiem że nie obchodzą obowiązku Strony wynikającego z ust. 1 i są zgodne z innymi postanowieniami niniejszego rozdziału; oraz

b)

niniejszy artykuł nie uniemożliwia Stronie żądania od instytucji finansowej świadczenia pewnych usług finansowych przez odrębne podmioty prawne, jeżeli, według prawa Strony, zakres usług finansowych świadczonych przez instytucję finansową nie może być świadczony przez jeden podmiot.

Artykuł 13.7

Transgraniczne świadczenie usług finansowych

1.   Artykuły 9.3 (Traktowanie narodowe), 9.4 (Wymogi formalne) i 9.6 (Dostęp do rynku) zostają włączone do niniejszego rozdziału i stanowią jego część oraz mają zastosowanie do traktowania transgranicznych usługodawców finansowych świadczących usługi finansowe określone w załączniku 13-A.

2.   Traktowanie przyznane przez Stronę własnym usługodawcom i usługom na mocy art. 9.3 ust. 2 (Traktowanie narodowe) oznacza traktowanie przyznane własnym usługodawcom finansowym i usługom finansowym Strony.

3.   Środki, których Strona nie może przyjmować lub utrzymywać w odniesieniu do usługodawców i usług drugiej Strony na mocy art. 9.6 (Dostęp do rynku), oznaczają środki związane z transgranicznymi usługodawcami finansowymi drugiej Strony świadczącymi usługi finansowe.

4.   Artykuł 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie) zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część oraz ma zastosowanie do traktowania transgranicznych usługodawców finansowych pochodzących z terytorium drugiej Strony.

5.   Traktowanie przyznane przez Stronę usługodawcom i usługom państwa trzeciego na mocy art. 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie) oznacza traktowanie przyznane usługodawcom finansowym państwa trzeciego i usługom finansowym państwa trzeciego.

6.   Każda ze Stron zezwala osobie znajdującej się na jej terytorium oraz jej obywatelowi lub stałemu rezydentowi, niezależnie od tego, gdzie się znajduje, na nabycie usługi finansowej od transgranicznego usługodawcy finansowego drugiej Strony znajdującego się na terytorium tej drugiej Strony. Obowiązek ten nie wymaga od Strony zezwalania tym dostawcom na prowadzenie działalności lub na sprzedaż bezpośrednią usług na jej terytorium. Każda ze Stron może określać „prowadzenie działalności” i „sprzedaż bezpośrednią usług” do celów niniejszego artykułu zgodnie z ust. 1.

7.   W odniesieniu do usług finansowych określonych w załączniku 13-A każda ze Stron zezwala transgranicznemu usługodawcy finansowemu drugiej Strony, na wniosek lub po powiadomieniu właściwego organu regulacyjnego, jeżeli jest to wymagane, na świadczenie usługi finansowej w ramach nowej formy świadczenia lub na sprzedaż produktu finansowego, który nie jest sprzedawany na terytorium Strony, w przypadku gdy pierwsza Strona zezwala własnym usługodawcom finansowym na świadczenie takiej usługi lub na sprzedaż takiego produktu zgodnie z prawem Strony w podobnych sytuacjach.

Artykuł 13.8

Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd

Strona nie wymaga powoływania przez instytucję finansową drugiej Strony na stanowiska w kadrze kierowniczej wyższego szczebla lub w zarządzie osób fizycznych posiadajacych określone obywatelstwo.

Artykuł 13.9

Wymogi dotyczące wyników inwestycji

1.   Strony negocjują ograniczenia wymogów dotyczących wyników inwestycji, takie jak te, o których mowa w art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji) w odniesieniu do inwestycji w instytucje finansowe.

2.   Jeżeli, po upływie trzech lat od wejścia w życie niniejszej Umowy, Strony nie doszły do porozumienia w sprawie takich ograniczeń, na wniosek Strony art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji) zostaje włączony do niniejszego rozdziału i stanowi jego część oraz ma zastosowanie do inwestycji w instytucje finansowe. Do tego celu „inwestycja”, o której mowa w art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji), oznacza „inwestycję w instytucję finansową na jej terytorium”.

3.   W terminie 180 dni po pomyślnym wynegocjowaniu przez Strony ograniczeń wymogów dotyczących wyników inwestycji zgodnie z ust. 1 lub na wniosek Strony o włączenie art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji) do niniejszego rozdziału na podstawie ust. 2, zależnie od przypadku, każda Strona może odpowiednio zmienić swój wykaz. Wszelkie zmiany należy ograniczyć do wykazania zastrzeżeń dotyczących istniejących środków, które nie są zgodne z wymogami dotyczącymi wyników inwestycji na podstawie niniejszego rozdziału, w przypadku Kanady – w sekcji A jej wykazu do załącznika III, a w przypadku Unii Europejskiej – w jej wykazie do załącznika I. Artykuł 13.10 ust. 1 ma zastosowanie do takich środków w zakresie ograniczeń wymogów dotyczących wyników inwestycji wynegocjowanych zgodnie z ust. 1 lub art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji) włączonym do niniejszego rozdziału zgodnie z ust. 2, zależnie od przypadku.

Artykuł 13.10

Zastrzeżenia i wyjątki

1.   Artykuły 13.3, 13.4, 13.6 i 13.8 nie mają zastosowania do:

a)

istniejącego środka niespełniającego wymogów, utrzymywanego przez Stronę na poziomie:

(i)

Unii Europejskiej, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I;

(ii)

rządu krajowego, zgodnie ze wskazaniem Kanady w sekcji A jej wykazu do załącznika III lub wskazaniem Unii Europejskiej w jej wykazie do załącznika I;

(iii)

instytucji rządowych i samorządowych na szczeblu prowincjonalnym, terytorialnym lub regionalnym, zgodnie ze wskazaniem Kanady w sekcji A jej wykazu do załącznika III lub wskazaniem Unii Europejskiej w jej wykazie do załącznika I; lub

(iv)

władz lokalnych;

b)

dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a); lub

c)

zmiany środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a), w zakresie, w jakim zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami art. 13.3, 13.4, 13.6 lub 13.8 w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed zmianą.

2.   Artykuł 13.7 nie ma zastosowania do:

a)

istniejącego środka niespełniającego wymogów, utrzymywanego przez Stronę na poziomie:

(i)

Unii Europejskiej, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I;

(ii)

rządu krajowego, zgodnie ze wskazaniem Kanady w sekcji A jej wykazu do załącznika III lub wskazaniem Unii Europejskiej w jej wykazie do załącznika I;

(iii)

instytucji rządowych i samorządowych na szczeblu prowincjonalnym, terytorialnym lub regionalnym, zgodnie ze wskazaniem Kanady w sekcji A jej wykazu do załącznika III lub wskazaniem Unii Europejskiej w jej wykazie do załącznika I; lub

(iv)

władz lokalnych;

b)

dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a); lub

c)

zmiany środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a), w zakresie, w jakim zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami art. 13.7 w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed wejściem w życie niniejszej Umowy.

3.   Artykuły 13.3, 13.4, 13.6, 13.7 i 13.8 nie mają zastosowania do środka przyjętego lub utrzymanego przez Kanadę w odniesieniu do usług finansowych określonych w sekcji B jej wykazu do załącznika III lub do środka przyjętego lub utrzymanego przez Unię Europejską w odniesieniu do usług finansowych określonych w jej wykazie do załącznika II.

4.   Jeżeli Strona wskazała zastrzeżenie do art. 8.4 (Dostęp do rynku), 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji), 8.6 (Traktowanie narodowe), 8.7 (Najwyższe uprzywilejowanie), 8.8 (Kadra kierownicza wyższego szczebla i zarząd), 9.3 (Traktowanie narodowe), 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie) lub 9.6 (Dostęp do rynku) w wykazie danej Strony do załączników I lub II, zastrzeżenie to stanowi także zastrzeżenie do art. 13.3, 13.4, 13.6, 13.7 lub 13.8, lub do dowolnego ograniczenia wymogów dotyczących wyników inwestycji wynegocjowanych zgodnie z art. 13.9 ust. 1 lub włączonych do niniejszego rozdziału na mocy art. 13.9 ust. 2, zależnie od przypadku, w zakresie, w jakim środek, sektor, podsektor lub działanie wskazane w zastrzeżeniu są objęte niniejszym rozdziałem.

5.   Strona nie przyjmuje po dacie wejścia w życie niniejszej Umowy środka lub szeregu środków objętych sekcją B wykazu Kanady do załącznika III lub wykazem Unii Europejskiej do załącznika II, które wymagałyby, w sposób bezpośredni lub pośredni, aby inwestor drugiej Strony ze względu na swoją przynależność państwową sprzedał lub zbył w inny sposób inwestycję istniejącą w chwili, gdy ten środek lub szereg środków wchodzą w życie.

6.   W odniesieniu do praw własności intelektualnej Strona może odstąpić od stosowania postanowień art. 13.3 i 13.4 i od wszelkich ograniczeń transferu technologii w związku z wymogami dotyczącymi wyników inwestycji wynegocjowanych zgodnie z art. 13.9 ust. 1 lub włączonych do niniejszego rozdziału na mocy art. 13.9 ust. 2, zależnie od przypadku, jeżeli dane odstępstwo jest zgodne z postanowieniami Porozumienia TRIPS, w tym ze zwolnieniami ze stosowania Porozumienia TRIPS przyjętymi na podstawie art. IX Porozumienia WTO.

7.   Artykuły 13.3, 13.4, 13.6, 13.7, 13.8 i 13.9 nie mają zastosowania do:

a)

zamówień Strony na towary lub usługi nabywane do celów publicznych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania na potrzeby dostawy towaru lub świadczenia usługi do komercyjnej sprzedaży, niezależnie od tego, czy przedmiotowe zamówienie jest „zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. 19.2 (Zakres obowiązywania i zsatosowania); lub

b)

subsydiów lub wsparcia rządowego w zakresie handlu usługami udzielonych przez Stronę.

Artykuł 13.11

Skuteczne i przejrzyste regulacje

1.   Każda ze Stron zapewnia racjonalne, obiektywne i bezstronne stosowanie wszystkich środków o zastosowaniu ogólnym, do których ma zastosowanie niniejszy rozdział.

2.   Każda ze Stron zapewnia bezzwłoczne publikowanie lub udostępnianie swoich przepisów ustawowych i wykonawczych, procedur i zarządzeń administracyjnych o powszechnym zastosowaniu w odniesieniu do wszelkich kwestii objętych niniejszym rozdziałem w sposób umożliwiający zainteresowanej osobie i drugiej Stronie zapoznanie się z nimi. W miarę możliwości każda ze Stron:

a)

publikuje z wyprzedzeniem każdy środek, którego przyjęcie proponuje;

b)

zapewnia zainteresowanej osobie i drugiej Stronie odpowiednią możliwość przedstawienia uwag dotyczących proponowanych środków; oraz

c)

zapewnia odpowiedni czas między ostateczną publikacją środków a dniem, w którym stają się skuteczne.

Do celów niniejszego rozdziału wymogi te zastępują wymogi określone w art. 27.1 (Publikacja).

3.   Każda Strona utrzymuje lub ustanawia odpowiednie mechanizmy reagowania w rozsądnym terminie na zapytanie zainteresowanej osoby dotyczące środków o zastosowaniu ogólnym objętych niniejszym rozdziałem.

4.   Organ regulacyjny wydaje decyzję administracyjną dotyczącą świadczenia usług finansowych na podstawie kompletnego wniosku złożonego przez inwestora instytucji finansowej, transgranicznego usługodawcy finansowego lub instytucji finansowej drugiej Strony, w rozsądnym terminie, który jest uzasadniony z punktu widzenia złożoności wniosku i w świetle zwykłego terminu ustalonego na rozpatrzenie wniosku. W przypadku Kanady taki rozsądny termin wynosi 120 dni. Organ regulacyjny bezzwłocznie powiadamia wnioskodawcę o tej decyzji. Jeżeli wydanie decyzji w rozsądnym terminie nie jest możliwe, organ regulacyjny bezzwłocznie powiadamia wnioskodawcę i podejmuje starania w celu wydania decyzji najszybciej jak to możliwe. Dla większej pewności, wniosku nie uznaje się za kompletny do czasu odbycia wszystkich stosownych wysłuchań i otrzymania przez organ regulacyjny wszystkich niezbędnych informacji.

Artykuł 13.12

Organy samoregulacyjne

Jeżeli Strona wymaga od instytucji finansowej lub transgranicznego usługodawcy finansowego drugiej Strony członkostwa lub uczestnictwa w organie samoregulacyjnym, lub dostępu do niego, w celu świadczenia usługi finansowej na terytorium danej Strony, lub przyznaje przywileje lub korzyść przy świadczeniu usługi finansowej za pośrednictwem organu samoregulacyjnego, Strona ustanawiająca wymóg zapewnia przestrzeganie przez organ samoregulacyjny zobowiązań określonych w niniejszym rozdziale.

Artykuł 13.13

Systemy płatności i rozliczeń

Na warunkach, zgodnie z którymi przyznaje się traktowanie narodowe, każda ze Stron przyznaje usługodawcy finansowemu pochodzącemu z terytorium drugiej Strony i mającemu siedzibę na jej terytorium dostęp do systemów płatności i rozliczeń, których operatorem jest Strona lub podmiot wykonujący władzę publiczną przekazaną mu przez Stronę, oraz dostęp do oficjalnych instrumentów finansowania i refinansowania dostępnych w ramach prowadzenia zwykłej działalności gospodarczej. Niniejszy artykuł nie przyznaje dostępu do instrumentów udostępnianych przez pożyczkodawcę ostatniej instancji danej Strony.

Artykuł 13.14

Nowe usługi finansowe

1.   Każda Strona zezwala instytucji finansowej drugiej Strony na świadczenie dowolnej nowej usługi finansowej, na której świadczenie przez swoje instytucje finansowe zezwoliłaby pierwsza Strona w podobnych sytuacjach zgodnie ze swoim prawem, na wniosek lub po powiadomieniu właściwego organu regulacyjnego, jeżeli jest to wymagane.

2.   Strona może ustalić formę prawną i instytucjonalną, poprzez którą nowa usługa finansowa może być świadczona, i może wymagać zezwolenia na świadczenie danej usługi. Jeżeli wymagane jest zezwolenie, decyzja w jego sprawie zostaje wydana w rozsądnym terminie, a udzielenia zezwolenia można odmówić jedynie ze względów ostrożnościowych.

3.   Niniejszy artykuł nie uniemożliwia instytucji finansowej Strony wystąpienia do drugiej Strony z wnioskiem o rozważenie zezwolenia na świadczenie usługi finansowej, która nie jest świadczona na terytorium którejkolwiek ze Stron. Wniosek ten podlega prawu Strony otrzymującej wniosek i nie podlega zobowiązaniom określonym w niniejszym artykule.

Artykuł 13.15

Przekazywanie i przetwarzanie informacji

1.   Każda ze Stron zezwala instytucji finansowej lub transgranicznemu usługodawcy finansowemu drugiej Strony na przekazywanie informacji w formie elektronicznej lub w innej formie, na i z jej terytorium, na potrzeby przetwarzania danych, w przypadku gdy takie przetwarzanie jest wymagane w ramach prowadzenia zwykłej działalności gospodarczej przez instytucję finansową lub transgranicznego usługodawcę finansowego.

2.   Każda ze Stron utrzymuje odpowiednie zabezpieczenia służące ochronie prywatności, w szczególności w odniesieniu do przekazywania danych osobowych. Jeżeli przekazywane informacje finansowe zawierają dane osobowe, takie przekazywanie odbywa się zgodnie z przepisami regulującymi ochronę danych osobowych na terytorium Strony, z którego przekazuje się informacje.

Artykuł 13.16

Wyłączenie ze względów ostrożnościowych

1.   Niniejsza Umowa nie uniemożliwia Stronie przyjmowania lub utrzymywania racjonalnych środków ze względów ostrożnościowych, w tym w celu:

a)

ochrony inwestorów, deponentów, ubezpieczających lub osób, wobec których ma obowiązek powierniczy instytucja finansowa, transgraniczny usługodawca finansowy lub usługodawca finansowy;

b)

zachowania bezpieczeństwa, stabilności, integralności lub odpowiedzialności finansowej instytucji finansowej, transgranicznego usługodawcy finansowego lub usługodawcy finansowego; lub

c)

zapewnienia integralności i stabilności systemu finansowego Strony.

2.   Bez uszczerbku dla innych środków służących regulacji ostrożnościowej transgranicznego handlu usługami finansowymi, Strona może wymagać rejestracji transgranicznych usługodawców finansowych pochodzących z terytorium drugiej Strony oraz instrumentów finansowych.

3.   Z zastrzeżeniem art. 13.3 i 13.4, Strona może zakazać, ze względów ostrożnościowych, określonej usługi lub działalności finansowej. Taki zakaz nie może mieć zastosowania do wszystkich usług finansowych ani do całego podsektora usług finansowych, takiego jak bankowość.

Artykuł 13.17

Szczególne wyjątki

1.   Niniejsza Umowa nie ma zastosowania do środków podejmowanych przez podmiot publiczny w ramach prowadzonej polityki pieniężnej lub kursowej. Niniejszy ustęp nie ma wpływu na obowiązki Strony wynikające z art. 8.5 (Wymogi dotyczące wyników inwestycji), 8.13 (Transfery) lub 13.9.

2.   Niniejsza Umowa nie wymaga od Strony dostarczania lub zapewniania dostępu do informacji odnoszących się do interesów i rachunków klientów indywidualnych, transgranicznych usługodawców finansowych, instytucji finansowych lub do informacji poufnych, których ujawnienie miałoby wpływ na określone kwestie regulacyjne, nadzorcze lub związane z egzekwowaniem prawa, lub byłoby sprzeczne z interesem publicznym w innych aspektach lub naruszałoby uzasadnione interesy handlowe określonych przedsiębiorstw.

Artykuł 13.18

Komitet ds. Usług Finansowych

1.   W skład Komitetu ds. Usług Finansowych ustanowionego na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. f) (Specjalne komitety) wchodzą przedstawiciele organów odpowiedzialnych za politykę usług finansowych posiadający wiedzę fachową w dziedzinie objętej niniejszym rozdziałem. W przypadku Kanady przedstawicielem Komitetu jest urzędnik Ministerstwa Finansów Kanady lub organu będącego jego następcą.

2.   Komitet ds. Usług Finansowych podejmuje decyzje za obopólną zgodą.

3.   Komitet ds. Usług Finansowych zbiera się co roku, chyba że Komitet postanowi inaczej, oraz:

a)

nadzoruje realizację postanowień niniejszego rozdziału;

b)

prowadzi dialog w kwestii regulacji sektora usług finansowych w celu poprawy obustronnej wiedzy dotyczącej systemu regulacyjnego Stron i współpracy na rzecz rozwoju międzynarodowych norm, co pokazuje uzgodnienie w sprawie dialogu dotyczącego regulacji sektora usług finansowych zawarte w załączniku 13-C; oraz

c)

wdraża art. 13.21.

Artykuł 13.19

Konsultacje

1.   Strona może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji z drugą Stroną dotyczących każdej kwestii wynikającej z niniejszej Umowy, która ma wpływ na usługi finansowe. Druga Strona rozpatruje ten wniosek ze zrozumieniem dla stanowiska Strony.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku konsultacji prowadzonych na podstawie ust. 1 w skład jej delegacji wchodzili urzędnicy mający odpowiednią wiedzę fachową w dziedzinie objętej niniejszym rozdziałem. W przypadku Kanady oznacza to urzędników Ministerstwa Finansów Kanady lub organu będącego jego następcą.

Artykuł 13.20

Rozstrzyganie sporów

1.   Rozdział dwudziesty dziewiąty (Rozstrzyganie sporów) stosuje się, ze zmianami wprowadzonymi niniejszym artykułem, do rozstrzygania sporów wynikających z niniejszego rozdziału.

2.   Jeżeli Strony nie są w stanie uzgodnić składu organu arbitrażowego powołanego do celów rozstrzygania sporów wynikających z niniejszego rozdziału, zastosowanie ma art. 29.7 (Skład organu arbitrażowego). Wszystkie odniesienia do listy arbitrów sporządzonej na podstawie art. 29.8 (Lista arbitrów) należy jednak rozumieć jako odniesienia do listy arbitrów sporządzonej na podstawie niniejszego artykułu.

3.   Wspólny Komitet CETA może sporządzić listę co najmniej 15 osób, wybranych w oparciu o obiektywność, wiarygodność i rzetelną ocenę, które chcą i są w stanie pełnić funkcję arbitrów. Lista ta obejmuje trzy podlisty: jedną podlistę dla każdej ze Stron oraz jedną podlistę osób niebędących obywatelami ani stałymi rezydentami żadnej ze Stron, które mogą pełnić funkcję przewodniczących. Na każdej podliście znajduje się co najmniej pięć osób. Wspólny Komitet CETA może dokonywać przeglądu listy w dowolnym momencie i zapewnia jej zgodność z niniejszym artykułem.

4.   Arbitrzy umieszczeni na liście muszą posiadać wiedzę fachową lub doświadczenie w zakresie prawa usług finansowych lub regulacji tego sektora lub praktykę w tej dziedzinie, która może obejmować regulację działalności usługodawców finansowych. Arbitrzy pełniący funkcję przewodniczących muszą mieć ponadto doświadczenie w roli doradcy, członka zespołu ekspertów lub arbitra w ramach procedur rozstrzygania sporów. Arbitrzy są niezależni, działają w imieniu własnym i nie przyjmują instrukcji od żadnej organizacji ani żadnego rządu. Spełniają wymogi określone w kodeksie postępowania znajdującym się w załączniku 29-B (Kodeks postępowania).

5.   Jeżeli organ arbitrażowy stwierdzi, że środek jest niezgodny z niniejszą Umową i ma wpływ:

a)

na sektor usług finansowych i na jakikolwiek inny sektor, Strona skarżąca może zawiesić korzyści w sektorze usług finansowych, które mają skutek równoważny ze skutkiem powodowanym przez ten środek w sektorze usług finansowych Strony; lub

b)

jedynie na sektor inny niż sektor usług finansowych, Strona skarżąca nie zawiesza korzyści w sektorze usług finansowych.

Artykuł 13.21

Spory inwestycyjne dotyczące usług finansowych

1.   Sekcja F rozdziału ósmego (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami) ma zastosowanie, ze zmianami wprowadzonymi niniejszym artykułem i załącznikiem 13-B, do:

a)

sporów inwestycyjnych dotyczących środków, do których ma zastosowanie niniejszy rozdział i w których inwestor twierdzi, że Strona naruszyła art. 8.10 (Traktowanie inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową), 8.11 (Rekompensaty z tytułu strat), 8.12 (Wywłaszczenie), 8.13 (Transfery), 8.16 (Odmowa przyznania korzyści), 13.3 lub 13.4; lub

b)

sporów inwestycyjnych wszczętych zgodnie z sekcją F rozdziału ósmego (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami), w których powołano się na art. 13.16 ust. 1.

2.   W przypadku sporu inwestycyjnego na podstawie ust. 1 lit. a), lub jeżeli pozwany powoła się na art. 13.16 ust. 1 w terminie 60 dni od wniesienia skargi do Trybunału na podstawie art. 8.23 (Wniesienie skargi do Trybunału), skład wydziału Trybunału powołuje się zgodnie z art. 8.27 ust. 7 (Skład Trybunału) z listy sporządzanej na podstawie art. 13.20 ust. 3. Jeżeli pozwany powoła się na art. 13.16 ust. 1 w terminie 60 dni od przedłożenia skargi, w odniesieniu do sporu inwestycyjnego innego niż ten, o którym mowa w ust. 1 lit. a), termin na ustalenie składu wydziału Trybunału na podstawie art. 8.27 ust. 7 (Skład Trybunału) rozpoczyna bieg w dniu, w którym pozwany powoła się na art. 13.16 ust. 1. Jeżeli Wspólny Komitet CETA nie dokonał powołań, o których mowa w art. 8.27 ust. 2 (Skład Trybunału) w terminie określonym w art. 8.27 ust. 17 (Skład Trybunału), każda ze stron sporu może zwrócić się do Sekretarza Generalnego Międzynarodowego Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych („ICSID”) z wnioskiem o wybór członków Trybunału z listy sporządzonej na podstawie art. 13.20. Jeżeli do dnia przedłożenia skargi na podstawie art. 8.23 (Wniesienie skargi do Trybunału) nie sporządzono listy zgodnie z art. 13.20, Sekretarz Generalny ICSID wybiera członków Trybunału spośród osób zaproponowanych przez jedną ze Stron lub obie Strony zgodnie z art. 13.20.

3.   Pozwany może skierować pisemny wniosek w sprawie do Komitetu ds. Usług Finansowych w celu rozstrzygnięcia, czy i, ewentualnie, w jakim stopniu wyjątek, o którym mowa w art. 13.16 ust. 1, stanowi ważną odpowiedź na skargę. Wniosek o wydanie opinii przedkłada się nie później niż w dniu wyznaczonym przez Trybunał na przedłożenie odpowiedzi pozwanego na zarzuty. Jeżeli pozwany skieruje sprawę do Komitetu ds. Usług Finansowych na podstawie niniejszego ustępu, terminy lub postępowania, o których mowa w sekcji F rozdziału ósmego (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami) zostają zawieszone.

4.   We wniosku o wydanie opinii, o którym mowa w ust. 3, Komitet ds. Usług Finansowych lub Wspólny Komitet CETA, zależnie od przypadku, może dokonać wspólnego ustalenia, czy i w jakim stopniu art. 13.16 ust. 1 stanowi ważną odpowiedź na skargę. Komitet ds. Usług Finansowych lub Wspólny Komitet CETA, zależnie od przypadku, przekazuje kopię tego wspólnego ustalenia inwestorowi i Trybunałowi, jeżeli został ustanowiony. Jeżeli we wspólnym ustaleniu stwierdzono, że art. 13.16 ust. 1 stanowi ważną odpowiedź na wszystkie części skargi w całości, uznaje się, że inwestor wycofał swoją skargę i postępowanie zostaje umorzone zgodnie z art. 8.35 (Umorzenie postępowania). Jeżeli we wspólnym ustaleniu stwierdzono, że art. 13.16 ust. 1 stanowi ważną odpowiedź tylko na część skargi, wspólne ustalenie jest wiążące dla Trybunału w odniesieniu do tych części skargi. Zawieszenie terminów lub postępowań opisane w ust. 3 przestaje mieć wówczas zastosowanie, a inwestor może kontynuować postępowanie w odniesieniu do pozostałych części skargi.

5.   Jeżeli Wspólny Komitet CETA nie podejmie wspólnego ustalenia w terminie trzech miesięcy od przedłożenia wniosku o wydanie opinii przez Komitet ds. Usług Finansowych, zawieszenie terminów lub postępowań, o których mowa w art. 3, przestaje mieć zastosowanie, a inwestor może kontynuować postępowanie dotyczące jego skargi.

6.   Na wniosek pozwanego Trybunał decyduje na wstępie, czy i w jakim stopniu art. 13.16 ust. 1 stanowi ważną odpowiedź na skargę. Niewystąpienie przez pozwanego z takim wnioskiem nie narusza prawa pozwanego do powoływania się na art. 13.16 ust. 1 w odpowiedzi na skargę na późniejszym etapie postępowania. Trybunał nie wyciąga żadnych niekorzystnych wniosków z faktu, że Komitet ds. Usług Finansowych lub Wspólny Komitet CETA nie doszedł do porozumienia w sprawie wspólnego ustalenia zgodnie z załącznikiem 13-B.

ROZDZIAŁ CZTERNASTY

Usługi międzynarodowego transportu morskiego

Artykuł 14.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

usługi w zakresie odprawy celnej lub usługi pośredników urzędów celnych oznaczają przeprowadzanie na zlecenie formalności celnych dotyczących przywozu, wywozu lub przewozu ładunku, bez względu na to, czy usługi te stanowią główną czy drugorzędną działalność usługodawcy;

 

usługi w zakresie obsługi stacji kontenerowej i magazynowania oznaczają przechowywanie, zapełnianie, opróżnianie lub naprawę kontenerów i udostępnianie ich do załadunku, na terenie obszarów portowych lub na lądzie;

 

transport „od drzwi do drzwi” lub transport multimodalny oznacza przewóz ładunku odbywający się w ramach jednolitego dokumentu przewozowego, wykorzystujący więcej niż jeden rodzaj transportu i obejmujący międzynarodowy odcinek morski;

 

usługi dowozowe oznaczają morski przewóz ładunku międzynarodowego, przed jego przewozem lub po nim, w tym w kontenerach, przesyłek luzem oraz suchych lub płynnych przesyłek masowych, pomiędzy portami znajdującymi się na terytorium Strony. Dla większej pewności, w odniesieniu do Kanady, usługi dowozowe mogą obejmować przewóz między wodami morskimi i śródlądowymi, przy czym wody śródlądowe oznaczają wody określone w prawie celnym (Customs Act), R.S.C. 1985, c.1 (2nd Supp.);

 

ładunek międzynarodowy oznacza ładunek przewożony statkami morskimi między portem Strony a portem drugiej Strony lub państwa trzeciego, lub między portem jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej a portem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

 

usługi międzynarodowego transportu morskiego oznaczają przewóz osób lub ładunku statkiem morskim między portem jednej Strony a portem drugiej Strony lub państwa trzeciego, lub między portem jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej a portem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jak również bezpośrednie zawieranie umów z podmiotami świadczącymi inne usługi transportowe w celu zapewnienia transportu „od drzwi do drzwi” lub transportu multimodalnego, ale nie w celu świadczenia takich innych usług transportowych;

 

podmioty świadczące usługi międzynarodowego transportu morskiego oznaczają:

a)

przedsiębiorstwo Strony, zgodnie z definicją w art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym), i oddział takiego podmiotu; lub

b)

przedsiębiorstwo – w rozumieniu definicji w art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym) – państwa trzeciego należące do obywateli lub stałych rezydentów Strony lub przez nich kontrolowane, jeżeli jego statki są zarejestrowane zgodnie z przepisami tej Strony i pływają pod banderą tej Strony; lub

c)

oddział przedsiębiorstwa państwa trzeciego prowadzący znaczące operacje gospodarcze na terytorium Strony, zaangażowany w świadczenie usług międzynarodowego transportu morskiego. Dla większej pewności, rozdział ósmy (Inwestycje) nie ma zastosowania do takiego oddziału;

 

usługi agencji morskich oznaczają reprezentowanie, w charakterze agenta, na danym obszarze geograficznym, interesów linii żeglugi morskiej lub przedsiębiorstwa żeglugowego lub większej liczby takich linii lub przedsiębiorstw, do następujących celów:

a)

marketing i sprzedaż usług transportu morskiego i usług powiązanych, począwszy od kwotowania po fakturowanie, wystawianie konosamentów w imieniu przedsiębiorstw, nabywanie i odsprzedaż niezbędnych usług powiązanych, przygotowanie dokumentów i dostarczanie informacji handlowych; oraz

b)

działanie w imieniu przedsiębiorstw przy organizowaniu zawinięcia statku do portu lub przejmowaniu ładunku, w razie potrzeby;

 

morskie usługi pomocnicze oznaczają usługi w zakresie obsługi ładunku morskiego, usługi w zakresie odprawy celnej, usługi w zakresie obsługi stacji kontenerowej i magazynowania, usługi agencji morskich, usługi spedycji morskiej oraz usługi w zakresie przechowywania i składowania;

 

usługi w zakresie obsługi ładunku morskiego oznaczają wykonywanie, organizację i nadzór:

a)

załadunku ładunku na statek lub jego wyładunku ze statku;

b)

mocowania lub odmocowania ładunku; oraz

c)

odbioru lub dostawy i przechowywania ładunku przed załadunkiem lub po rozładunku,

przez przedsiębiorstwa przeładunkowo-sztauerskie lub przez operatorów terminali portowych, jednak nie obejmują pracy wykonywanej przez pracowników portowych w przypadku, gdy nie są oni pracownikami przedsiębiorstw przeładunkowo-sztauerskich lub operatorów terminali portowych;

 

usługi spedycji morskiej oznaczają organizację i monitorowanie przesyłek w imieniu wysyłających, poprzez świadczenie takich usług, jak pomoc w zorganizowaniu transportu i usług powiązanych, konsolidacja i pakowanie ładunku, przygotowanie dokumentów i dostarczanie informacji handlowych;

 

usługi w zakresie przechowywania i składowania oznaczają usługi w zakresie przechowywania towarów mrożonych lub schłodzonych, usługi w zakresie przechowywania luzem płynów lub gazów oraz inne usługi w zakresie przechowywania lub składowania.

Artykuł 14.2

Zakres

1.   Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę, związanego ze świadczeniem usług międzynarodowego transportu morskiego (22). Dla większej pewności, taki środek podlega także zakresowi stosowania, odpowiednio, rozdziału ósmego (Inwestycje) i dziewiątego (Transgraniczny handel usługami).

2.   Dla większej pewności, w uzupełnieniu do art. 8.6 (Traktowanie narodowe), 8.7 (Najwyższe uprzywilejowanie), 9.3 (Traktowanie narodowe) i 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie), Strona nie może przyjmować lub utrzymywać środka w odniesieniu do:

a)

statku świadczącego usługi międzynarodowego transportu morskiego i pływającego pod banderą drugiej Strony (23); lub

b)

podmiotu pochodzącego z terytorium drugiej Strony świadczącego usługi międzynarodowego transportu morskiego,

który przyznaje mniej korzystne traktowanie niż traktowanie przyznane przez daną Stronę w podobnych sytuacjach własnym statkom lub podmiotom świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego lub też statkom albo podmiotom państwa trzeciego świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego w zakresie:

a)

dostępu do portów;

b)

korzystania z infrastruktury i usług portowych, takich jak holowanie i pilotaż;

c)

korzystania z morskich usług pomocniczych, a także w zakresie nakładania związanych z tym prowizji i opłat;

d)

dostępu do infrastruktury celnej; lub

e)

wyznaczania miejsca do cumowania statku w porcie oraz sprzętu do załadunku i rozładunku (24).

Artykuł 14.3

Zobowiązania

1.   Każda ze Stron zezwala podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego na przemieszczanie między portami danej Strony należących do niej lub dzierżawionych przez nią kontenerów, które są przewożone w ramach pustych przebiegów bez wynagrodzenia.

2.   Strona zezwala podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego na świadczenie usług dowozowych między portami danej Strony.

3.   Strona nie może przyjmować lub utrzymywać porozumienia dotyczącego podziału ładunku z państwem trzecim w odniesieniu do jakichkolwiek usług międzynarodowego transportu morskiego, w tym dotyczących suchych i płynnych towarów masowych oraz żeglugi liniowej.

4.   Strona nie może przyjmować lub utrzymywać środka wymagającego, aby cały ładunek międzynarodowy lub jego część przewożono wyłącznie statkami zarejestrowanymi na terytorium danej Strony lub należącymi do obywateli danej Strony lub przez nich kontrolowanymi.

5.   Strona nie może przyjmować lub utrzymywać środka, który uniemożliwia podmiotom drugiej Strony świadczącym usługi międzynarodowego transportu morskiego bezpośrednie zawieranie z innymi podmiotami świadczącymi usługi transportowe umów odnoszących się do transportu „od drzwi do drzwi” lub transportu multimodalnego.

Artykuł 14.4

Zastrzeżenia

1.   Artykuł 14.3 nie ma zastosowania do:

a)

istniejącego środka niespełniającego wymogów, utrzymywanego przez Stronę na poziomie:

(i)

Unii Europejskiej, jak określono w wykazie tej Strony do załącznika I;

(ii)

rządu krajowego, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I;

(iii)

rządu na szczeblu prowincjonalnym, terytorialnym lub regionalnym, zgodnie ze wskazaniem danej Strony w jej wykazie do załącznika I; lub

(iv)

władz lokalnych;

b)

dalszego stosowania lub szybkiego przedłużenia środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a); lub

c)

zmiany środka niespełniającego wymogów, o którym mowa w lit. a), w zakresie, w jakim zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami art. 14.3 w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed wprowadzeniem zmiany.

2.   Artykuł 14.3 nie ma zastosowania do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę w odniesieniu do sektorów, podsektorów lub działań, jak określono w wykazie danej Strony do załącznika II.

ROZDZIAŁ PIĘTNASTY

Telekomunikacja

Artykuł 15.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

łącze współpracy oznacza łącze do transmisji dźwiękowych lub telewizyjnych sygnałów nadawczych do centrum produkcji programów;

 

uwzględniający koszty oznacza oparty na kosztach i mogący obejmować różne metodyki obliczania kosztów dla różnej infrastruktury i różnych usług;

 

przedsiębiorstwo oznacza „przedsiębiorstwo” w rozumieniu definicji zawartej w art. 8.1 (Definicje);

 

infrastruktura podstawowa oznacza infrastrukturę publicznej sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usługi telekomunikacyjnej, która:

a)

jest dostarczana wyłącznie lub głównie przez jednego dostawcę lub ograniczoną liczbę dostawców; oraz

b)

z przyczyn ekonomicznych lub technicznych nie można jej łatwo zastąpić w celu świadczenia usługi;

 

wzajemne połączenie oznacza połączenie z dostawcami oferującymi publiczne sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usługi telekomunikacyjne celem umożliwienia użytkownikom jednego dostawcy komunikacji z użytkownikami innego dostawcy oraz dostępu do usług świadczonych przez innego dostawcę;

 

komunikacja w ramach przedsiębiorstwa oznacza przekazy telekomunikacyjne, za pośrednictwem których przedsiębiorstwo komunikuje się w ramach przedsiębiorstwa lub z jednostkami zależnymi, oddziałami i, stosownie do przepisów prawa Strony, jednostkami powiązanymi lub pomiędzy nimi, ale które nie obejmują usług handlowych i niehandlowych, które są świadczone na rzecz przedsiębiorstw, które nie są związanymi z nim jednostkami zależnymi, oddziałami lub jednostkami powiązanymi, lub których nie oferuje się klientom lub potencjalnym klientom. Do celów niniejszej definicji każda ze Stron określa definicje „jednostek zależnych”, „oddziałów” i, w stosownych przypadkach, „jednostek powiązanych”;

 

łącza dzierżawione oznaczają infrastrukturę telekomunikacyjną łączącą co najmniej dwa wyznaczone punkty, które przeznaczono do specjalnego wykorzystywania przez konkretnego klienta lub innych użytkowników wybranych przez klienta lub dla nich dostępne;

 

główny dostawca oznacza dostawcę publicznych sieci lub usług telekomunikacyjnych, który może istotnie wpływać na warunki uczestnictwa w odniesieniu do cen i dostaw, na odpowiednim rynku publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych poprzez:

a)

kontrolowanie infrastruktury podstawowej lub

b)

wykorzystanie swojej pozycji rynkowej;

 

punkt końcowy sieci oznacza fizyczne miejsce, w którym użytkownik otrzymuje dostęp do publicznej sieci przekazu telekomunikacyjnego;

 

możliwość przeniesienia numeru oznacza możliwość zachowania przez użytkowników końcowych publicznych usług telekomunikacyjnych, w tym samym miejscu, istniejących numerów telefonu bez pogorszenia jakości, niezawodności lub łatwości korzystania przy zmianie pomiędzy dostawcami podobnych publicznych usług telekomunikacyjnych;

 

publiczna sieć przekazu telekomunikacyjnego oznacza publiczną infrastrukturę telekomunikacyjną, która umożliwia łączność pośród albo pomiędzy określonymi punktami końcowymi sieci;

 

publiczna usługa telekomunikacyjna oznacza usługę telekomunikacyjną, co do której Strona wymaga, wyraźnie lub faktycznie, aby była ona publicznie dostępna i która obejmuje przeważnie transmisję w czasie rzeczywistym informacji dostarczanych przez klienta pomiędzy co najmniej dwoma punktami, bez żadnej zmiany formy lub treści informacji klienta. Usługa ta może obejmować między innymi telefoniczne usługi głosowe, usługi przekazywania danych metodą komutacji pakietów, usługi przekazywania danych metodą komutacji łączy, usługi teleksowe, usługi telegraficzne, usługi świadczone za pośrednictwem faksu, usługi dotyczące prywatnych łączy dzierżawionych oraz komórkowe i osobiste usługi i systemy łączności;

 

organ regulacyjny oznacza organ odpowiedzialny za regulowanie działalności telekomunikacyjnej;

 

usługi telekomunikacyjne oznaczają wszelkie usługi polegające na nadawaniu i odbieraniu sygnałów za pomocą dowolnych środków elektromagnetycznych i nie obejmują działalności gospodarczej polegającej na dostarczaniu treści dzięki środkom telekomunikacyjnym; oraz

 

użytkownik oznacza przedsiębiorstwo lub osobę fizyczną korzystającą z publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych lub wnioskującą o udostępnienie takich usług.

Artykuł 15.2

Zakres

1.   Niniejszy rozdział ma zastosowanie do środka przyjętego lub utrzymanego przez Stronę związanego z sieciami lub usługami telekomunikacyjnymi, z zastrzeżeniem prawa Strony do ograniczenia świadczenia usługi zgodnie z zastrzeżeniami Strony określonymi w wykazie Strony do załącznika I lub II.

2.   Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do środka Strony mającego wpływ na transmisję za pomocą dowolnych środków telekomunikacyjnych, w tym nadawanie i dystrybucję kablową, programów radiowych lub telewizyjnych przeznaczonych do odbioru publicznego. Dla większej pewności, niniejszy rozdział ma zastosowanie do łącza współpracy.

3.   W niniejszym rozdziale nie wymaga się:

a)

od Strony, aby zezwalała usługodawcy pochodzącego z terytorium drugiej Strony na ustanowienie, budowę, nabycie, dzierżawę, obsługę lub zapewnienie sieci przekazu telekomunikacyjnego lub świadczenie usług telekomunikacyjnych innych niż wyraźnie określone w niniejszej Umowie; lub

b)

od Strony ustanowienia, budowy, nabycia, dzierżawy, obsługi lub zapewnienia sieci przekazu telekomunikacyjnego lub świadczenia usług telekomunikacyjnych, które nie są oferowane publicznie, ani nie wymaga się od Strony, aby zobowiązywała do tego usługodawcę.

Artykuł 15.3

Dostęp do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych oraz korzystanie z tych sieci i usług

1.   Strona zapewnia przedsiębiorstwom drugiej Strony przyznanie dostępu do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych oraz korzystania z nich na rozsądnych i niedyskryminujących warunkach, w tym w zakresie jakości, norm i specyfikacji technicznych (25). Strony stosują to zobowiązanie, między innymi, jak określono w ust. 2–6.

2.   Każda ze Stron zapewnia przedsiębiorstwom drugiej Strony dostęp do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych oferowanych na jej terytorium lub transgranicznie oraz korzystanie z nich, w tym prywatnych łączy dzierżawionych, i w tym celu zapewnia, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, zezwolenie tym przedsiębiorstwom na:

a)

nabywanie lub dzierżawienie i przyłączanie urządzeń końcowych lub innego sprzętu łączącego się z publiczną siecią przekazu telekomunikacyjnego;

b)

łączenie prywatnych łączy dzierżawionych lub własnych łączy z publicznymi sieciami przekazu telekomunikacyjnego lub usługami telekomunikacyjnymi danej Strony, lub z łączami dzierżawionymi lub własnymi innego przedsiębiorstwa;

c)

korzystanie z protokołów operacyjnych własnego wyboru; oraz

d)

przełączanie, przesyłanie danych i przetwarzanie.

3.   Każda ze Stron zapewnia przedsiębiorstwom drugiej Strony możliwość korzystania z publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego i usług telekomunikacyjnych w celu przekazywania informacji na jej terytorium lub transgranicznie, w tym do celów związanych z wewnętrzną komunikacją w ramach takich przedsiębiorstw oraz zapewnieniem dostępu do informacji zawartych w bazach danych lub przechowywanych w inny sposób w formie nadającej się do przetwarzania automatycznego na terytorium każdej ze Stron.

4.   W uzupełnieniu do art. 28.3 (Wyjątki ogólne) i niezależnie od postanowień ust. 3, Strona podejmuje odpowiednie środki w celu ochrony:

a)

bezpieczeństwa i poufności publicznych usług telekomunikacyjnych; oraz

b)

prywatności użytkowników publicznych usług telekomunikacyjnych,

z zastrzeżeniem wymogu, że takie środki nie mogą być stosowane w sposób stanowiący arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację lub ukryte ograniczenie handlu.

5.   Każda ze Stron zapewnia nienakładanie warunków dotyczących dostępu do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych oraz korzystania z tych sieci i usług, innych niż warunki niezbędne dla:

a)

zabezpieczenia wypełnienia zobowiązań w interesie publicznym powierzonych dostawcom publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych, w szczególności ich zdolności do publicznego udostępniania sieci i usług;

b)

ochrony technicznej integralności publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych; lub

c)

zapewnienia, aby usługodawcy pochodzący z terytorium drugiej Strony nie świadczyli usług ograniczonych zastrzeżeniami Strony określonymi w jej wykazie do załącznika I lub II.

6.   Pod warunkiem że spełniono kryteria z ust. 5, warunki dostępu do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych oraz korzystania z nich mogą obejmować:

a)

ograniczenia dotyczące odprzedaży lub wspólnego korzystania z takich usług;

b)

wymóg stosowania określonych interfejsów technicznych, w tym protokołów interfejsów, do celów związanych z przyłączeniem do takich sieci lub korzystaniem z takich usług;

c)

wymogi, w razie potrzeby, dotyczące interoperacyjności takich usług;

d)

zatwierdzanie typu urządzeń końcowych lub innego sprzętu łączącego się z siecią i techniczne wymogi wiążące się z przyłączeniem takiego sprzętu do sieci;

e)

ograniczenia dotyczące łączenia prywatnych łączy dzierżawionych lub własnych łączy z tymi sieciami lub usługami lub z łączami dzierżawionymi przez inne przedsiębiorstwo lub jego własnymi łączami; oraz

f)

powiadamiane, rejestrację i licencjonowanie.

Artykuł 15.4

Środki ochronne w zakresie konkurencyjności stosowane wobec głównych dostawców

1.   Każda Strona utrzymuje odpowiednie środki w celu zapobiegania podjęciu lub kontynuowaniu praktyk antykonkurencyjnych przez dostawców, którzy indywidualnie lub wspólnie są głównym dostawcą.

2.   Praktyki antykonkurencyjne, o których mowa w ust. 1, obejmują:

a)

uczestniczenie w antykonkurencyjnym subsydiowaniu skrośnym;

b)

wykorzystywanie informacji uzyskanych od konkurentów w antykonkurencyjnych celach; oraz

c)

nieudostępnianie w odpowiednim czasie innym usługodawcom informacji technicznych dotyczących infrastruktury podstawowej oraz informacji istotnych z handlowego punktu widzenia niezbędnych do świadczenia przez nich usług.

Artykuł 15.5

Dostęp do infrastruktury podstawowej

1.   Każda ze Stron zapewnia udostępnianie przez głównego dostawcę na jej terytorium infrastruktury podstawowej, która może obejmować, między innymi, elementy sieci, systemy lub struktury wsparcia operacyjnego, na rzecz dostawców usług telekomunikacyjnych drugiej Strony, na rozsądnych i niedyskryminujących warunkach i zgodnie ze stawkami uwzględniającymi koszty.

2.   Każda ze Stron może określać, zgodnie ze swoimi przepisami, infrastrukturę podstawową, która podlega obowiązkowi udostępnienia na jej terytorium.

Artykuł 15.6

Wzajemne połączenia

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby główny dostawca na jej terytorium zapewniał wzajemne połączenia:

a)

w dowolnym punkcie sieci, w którym jest to technicznie wykonalne;

b)

na niedyskryminujących warunkach, w tym zgodnie z niedyskryminującymi normami i specyfikacjami technicznymi, na podstawie niedyskryminujących stawek;

c)

przy zachowaniu jakości nie gorszej niż oferowana w przypadku własnych usług podobnych lub usług podobnych świadczonych przez usługodawców niepowiązanych lub przez jednostki zależne lub inne jednostki powiązane;

d)

bez zbędnych opóźnień, na warunkach (włączając w to normy i specyfikacje techniczne) oraz zgodnie ze stawkami uwzględniającymi koszty, które są przejrzyste, rozsądne, uwzględniają możliwości ekonomiczne oraz są w wystarczającym stopniu rozdzielone, tak że dostawca nie musi płacić za elementy sieci lub infrastrukturę, której nie potrzebuje do świadczenia usługi; oraz

e)

na żądanie, w punktach innych niż punkty zakończenia sieci oferowane większości użytkowników, z zastrzeżeniem opłat odzwierciedlających koszty budowy niezbędnej dodatkowej infrastruktury.

2.   Dostawca upoważniony do świadczenia usług telekomunikacyjnych ma prawo negocjować nowe uzgodnienie dotyczące wzajemnych połączeń z innymi dostawcami publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego i usług telekomunikacyjnych. Każda ze Stron zapewnia, aby główni dostawcy byli zobowiązani do przygotowania referencyjnej oferty dotyczącej wzajemnych połączeń lub do negocjowania uzgodnień dotyczących wzajemnych połączeń z innymi dostawcami sieci przekazu telekomunikacyjnego i usług telekomunikacyjnych.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby dostawcy publicznych usług telekomunikacyjnych uzyskujący informacje od innego dostawcy podczas negocjowania uzgodnień dotyczących wzajemnych połączeń wykorzystywali takie informacje wyłącznie do celów, dla których zostały one dostarczone, i zawsze zachowywali w poufności przesyłane lub przechowywane informacje.

4.   Każda ze Stron zapewnia, aby procedury mające zastosowanie do wzajemnych połączeń do głównego dostawcy podawano do wiadomości publicznej.

5.   Każda ze Stron zapewnia, aby główny dostawca podawał do wiadomości publicznej swoje uzgodnienia dotyczące wzajemnych połączeń lub referencyjną ofertę dotyczącą wzajemnych połączeń, w stosownych przypadkach.

Artykuł 15.7

Zezwolenie na świadczenie usług telekomunikacyjnych

Każda Strona powinna zapewnić, aby zezwolenie na świadczenie usług telekomunikacyjnych, w miarę możliwości, opierało się na zwykłej procedurze powiadamiania.

Artykuł 15.8

Usługa powszechna

1.   Każda ze Stron ma prawo do określenia rodzaju obowiązku świadczenia usługi powszechnej, jaki pragnie zachować.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby dowolny środek dotyczący usługi powszechnej, który Strona przyjmuje lub utrzymuje, był stosowany w sposób przejrzysty, obiektywny, niedyskryminacyjny i konkurencyjnie neutralny. Każda ze Stron zapewnia także, aby obowiązek świadczenia usługi powszechnej, który nakłada, nie był bardziej uciążliwy niż to jest konieczne dla rodzaju usługi powszechnej określonego przez daną Stronę.

3.   Wszyscy dostawcy powinni kwalifikować się do zapewnienia usługi powszechnej. W przypadku wyznaczenia dostawcy na dostawcę usługi powszechnej Strona zapewnia wybór za pomocą skutecznego, przejrzystego i niedyskryminacyjnego mechanizmu.

Artykuł 15.9

Ograniczone zasoby

1.   Każda ze Stron stosuje swoje procedury dotyczące rozmieszczenia i wykorzystywania ograniczonych zasobów, w tym częstotliwości, numerów i służebności przesyłu, w sposób obiektywny, terminowy, przejrzysty i niedyskryminujący.

2.   Niezależnie od postanowień art. 8.4 (Dostęp do rynku) i 9.6 (Dostęp do rynku) Strona może przyjąć lub utrzymać środek służący przydzielaniu i przypisywaniu widma oraz zarządzaniu częstotliwościami. W związku z tym każda ze Stron zachowuje prawo do ustanawiania i stosowania swojej polityki zarządzania widmem i częstotliwością, która może ograniczać liczbę dostawców publicznych usług telekomunikacyjnych. Każda ze Stron zachowuje również prawo do przydzielania pasm częstotliwości, uwzględniając obecne i przyszłe potrzeby.

3.   Każda ze Stron podaje do wiadomości publicznej aktualny stan przydzielonych pasm częstotliwości, ale nie wymaga się od niej szczegółowej identyfikacji częstotliwości przyznanych na realizację określonych zadań rządowych.

Artykuł 15.10

Możliwość przeniesienia numeru

Każda ze Stron zapewnia, aby dostawcy publicznych usług telekomunikacyjnych na jej terytorium oferowali możliwość przeniesienia numeru na rozsądnych warunkach.

Artykuł 15.11

Organ regulacyjny

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej organ regulacyjny był prawnie odrębny i funkcjonalnie niezależny od jakiegokolwiek dostawcy sieci przekazu telekomunikacyjnego, usług telekomunikacyjnych lub sprzętu, w tym jeżeli Strona zachowuje własność lub kontrolę nad dostawcą sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych.

2.   Każda ze Stron zapewnia bezstronność decyzji i procedur organu regulacyjnego w odniesieniu do wszystkich uczestników rynku oraz stosowanie ich w przejrzysty i terminowy sposób.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby organ regulacyjny posiadał wystarczające uprawnienia do regulacji sektora, w tym uprawnienia do:

a)

wymagania od dostawców sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych przedstawiania wszelkich informacji, które organ regulacyjny uzna za niezbędne do wykonywania swoich obowiązków; oraz

b)

egzekwowania swoich decyzji dotyczących obowiązków określonych w art. 15.3–15.6 poprzez odpowiednie sankcje, które mogą obejmować kary pieniężne, nakazy naprawcze albo zawieszenie lub cofnięcie licencji.

Artykuł 15.12

Rozstrzyganie sporów w zakresie telekomunikacji

1.   W uzupełnieniu do art. 27.3 (Postępowania administracyjne) i 27.4 (Kontrola i odwołanie) każda Strona zapewnia, aby:

a)

przedsiębiorstwa mogły w odpowiednim czasie odwołać się do organu regulacyjnego w celu rozstrzygnięcia sporów z dostawcami publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych dotyczących kwestii objętych art. 15.3–15.6 oraz aby, zgodnie z przepisami prawa Strony, były objęte zakresem właściwości organu regulacyjnego. W stosownych przypadkach organ regulacyjny wydaje wiążącą decyzję w celu rozstrzygnięcia sporu w rozsądnym terminie; oraz

b)

dostawcy sieci i usług telekomunikacyjnych pochodzący z terytorium drugiej Strony występujący z wnioskiem o dostęp do infrastruktury podstawowej lub wzajemnych połączeń z głównym dostawcą na terytorium Strony mogli, w rozsądnym i publicznie określonym terminie, odwołać się do organu regulacyjnego w celu rozstrzygnięcia sporów z tym głównym dostawcą dotyczących odpowiednich warunków i stawek w odniesieniu do wzajemnych połączeń lub dostępu.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby przedsiębiorstwo, na którego interesy postanowienie lub decyzja organu regulacyjnego ma negatywny wpływ, mogło uzyskać kontrolę postanowienia lub decyzji przez bezstronny i niezależny organ sądowy, quasi-sądowy lub administracyjny, zgodnie z przepisami prawa Strony. Organ sądowy, quasi-sądowy lub administracyjny przedstawia przedsiębiorstwu pisemne uzasadnienie swojego postanowienia lub swojej decyzji. Każda ze Stron zapewnia wdrożenie takich postanowień lub decyzji przez organ regulacyjny, z zastrzeżeniem odwołania lub dalszej kontroli.

3.   Wniosek o kontrolę sądową nie stanowi podstawy do niezastosowania się do postanowienia lub decyzji organu regulacyjnego, chyba że odpowiedni organ sądowy zawiesi dane postanowienie lub daną decyzję.

Artykuł 15.13

Przejrzystość

1.   W uzupełnieniu do art. 27.1 (Publikacja) i 27.2 (Przekazywanie informacji) i dodatkowo do innych postanowień niniejszego rozdziału dotyczących publikowania informacji każda Strona upublicznia:

a)

zadania organu regulacyjnego w łatwo dostępny i zrozumiały sposób, zwłaszcza gdy takie zadania są powierzone więcej niż jednemu organowi;

b)

środki Strony odnoszące się do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych, w tym;

(i)

regulacje organu regulacyjnego Strony wraz z ich podstawą;

(ii)

taryfy i inne warunki związane z usługami;

(iii)

specyfikacje interfejsów technicznych;

(iv)

warunki przyłączania urządzenia końcowego lub innego sprzętu do publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego;

(v)

wymogi w zakresie powiadomień, pozwoleń, rejestracji lub licencjonowania, o ile występują; oraz

c)

informacje dotyczące organów odpowiedzialnych za przygotowywanie, zmienianie i przyjmowanie środków związanych z normami.

Artykuł 15.14

Zaniechanie stosowania regulacji

Strony uznają znaczenie konkurencyjnego rynku dla osiągnięcia uzasadnionych celów porządku publicznego w odniesieniu do usług telekomunikacyjnych. W tym celu, i w zakresie przewidzianym w prawie Strony, każda Strona może powstrzymać się od stosowania regulacji w odniesieniu do usługi telekomunikacyjnej, w przypadku stwierdzenia, po przeprowadzeniu analizy rynku, że osiągnięto efektywną konkurencję.

Artykuł 15.15

Powiązania z innymi rozdziałami

W przypadku wystąpienia rozbieżności między niniejszym rozdziałem a innym rozdziałem, rozstrzygające w zakresie takich rozbieżności są postanowienia niniejszego rozdziału.

ROZDZIAŁ SZESNASTY

Handel elektroniczny

Artykuł 16.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

treść oznacza program komputerowy, tekst, wideo, obraz, nagranie dźwiękowe lub inną kodowaną cyfrowo treść; oraz

 

handel elektroniczny oznacza handel prowadzony za pomocą telekomunikacji, niezależnie lub w połączeniu z innymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi.

Artykuł 16.2

Cel i zakres stosowania

1.   Strony uznają, że handel elektroniczny zwiększa wzrost gospodarczy i możliwości handlowe w wielu sektorach i potwierdzają, że w odniesieniu do handlu elektronicznego mają zastosowanie zasady WTO. Strony postanawiają propagować rozwój handlu elektronicznego między sobą, w szczególności poprzez współpracę w kwestiach związanych z handlem elektronicznym poruszonych w postanowieniach niniejszego rozdziału.

2.   Postanowienia niniejszego rozdziału nie nakładają na Stronę obowiązku dopuszczania przekazywania treści za pomocą środków elektronicznych z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w obowiązkach Strony na mocy innego postanowienia niniejszej Umowy.

Artykuł 16.3

Należności celne nakładane na treści przekazywane elektronicznie

1.   Strona nie nakłada należności celnych, opłat ani należności na treści przekazywane za pomocą środków elektronicznych.

2.   Dla większej pewności, ust. 1 nie uniemożliwia Stronie nakładania podatku wewnętrznego lub innej należności wewnętrznej na treści przekazywane za pomocą środków elektronicznych, pod warunkiem że taki podatek lub należność nałożono w sposób zgodny z niniejszą Umową.

Artykuł 16.4

Zaufanie do handlu elektronicznego

Każda ze Stron powinna przyjąć lub utrzymać przepisy ustawowe i wykonawcze lub środki administracyjne służące ochronie danych osobowych użytkowników uczestniczących w handlu elektronicznym i, w takim przypadku, odpowiednio uwzględnić międzynarodowe standardy ochrony danych odpowiednich organizacji międzynarodowych, których obie Strony są członkami.

Artykuł 16.5

Postanowienia ogólne

Uwzględniając potencjał handlu elektronicznego jako narzędzia społecznego i gospodarczego, Strony uznają znaczenie:

a)

jasności, przejrzystości i przewidywalności krajowych ram prawnych w zakresie ułatwiania, w jak największym stopniu, rozwoju handlu elektronicznego;

b)

interoperacyjności, innowacji i konkurencji w zakresie ułatwiania handlu elektronicznego; oraz

c)

ułatwiania stosowania handlu elektronicznego przez małe i średnie przedsiębiorstwa.

Artykuł 16.6

Dialog dotyczący handlu elektronicznego

1.   Uznając globalny charakter handlu elektronicznego, Strony zgadzają się prowadzić dialog dotyczący kwestii związanych z handlem elektronicznym, który będzie obejmował między innymi:

a)

uznawanie certyfikatów podpisów elektronicznych wydawanych użytkownikom oraz ułatwianie świadczenia transgranicznych usług certyfikacyjnych;

b)

odpowiedzialność usługodawców będących pośrednikami w zakresie przesyłania lub przechowywania informacji;

c)

traktowanie niezamówionych komercyjnych wiadomości elektronicznych; oraz

d)

ochronę danych osobowych oraz ochronę konsumentów i przedsiębiorstw przed nieuczciwymi i zwodniczymi praktykami handlowymi w obszarze handlu elektronicznego.

2.   Dialog, o którym mowa w ust. 1, może przyjąć formę wymiany informacji na temat odpowiednich przepisów ustawowych i wykonawczych oraz innych środków Stron w tych kwestiach, a także wymiany doświadczeń w zakresie wdrażania takich przepisów ustawowych i wykonawczych i innych środków.

3.   Uznając globalny charakter handlu elektronicznego, Strony potwierdzają znaczenie aktywnego uczestnictwa w forach wielostronnych w celu promowania rozwoju handlu elektronicznego.

Artykuł 16.7

Powiązania z innymi rozdziałami

W przypadku wystąpienia rozbieżności między niniejszym rozdziałem a innym rozdziałem niniejszej Umowy, rozstrzygające w zakresie takich rozbieżności są postanowienia innego rozdziału.

ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY

Polityka konkurencji

Artykuł 17.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

antykonkurencyjne praktyki przedsiębiorstw oznaczają antykonkurencyjne porozumienia, uzgodnione praktyki lub uzgodnienia konkurentów, praktyki antykonkurencyjne przedsiębiorstwa, które dominuje na rynku, oraz przypadki łączenia przedsiębiorstw mające istotne antykonkurencyjne skutki; oraz

 

usługa świadczona w ogólnym interesie gospodarczym oznacza, w przypadku Unii Europejskiej, usługę, której przedsiębiorstwo działające na zwykłych warunkach rynkowych nie jest w stanie świadczyć w sposób satysfakcjonujący i na warunkach – takich jak cena, obiektywne cechy jakościowe, ciągłość i dostęp do usługi – zgodnych z interesem publicznym. Zarządzanie usługą świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym musi zostać powierzone co najmniej jednemu przedsiębiorstwu przez państwo w drodze zobowiązania do świadczenia usługi publicznej, w ramach którego zdefiniowano zobowiązania odnośnych przedsiębiorstw i państwa.

Artykuł 17.2

Polityka konkurencji

1.   Strony uznają znaczenie wolnej i niezakłóconej konkurencji w swoich stosunkach handlowych. Strony potwierdzają, że antykonkurencyjne praktyki przedsiębiorstw mogą zakłócać właściwe funkcjonowanie rynków i osłabiać korzyści płynące z liberalizacji handlu.

2.   Strony podejmują odpowiednie środki w celu zakazania antykonkurencyjnych praktyk przedsiębiorstw, uznając że takie środki poprawią spełnianie celów niniejszej Umowy.

3.   Strony współpracują w kwestiach związanych z wykluczaniem antykonkurencyjnych praktyk przedsiębiorstw w strefie wolnego handlu zgodnie z Porozumieniem między Wspólnotami Europejskimi a Rządem Kanady dotyczącym stosowania ich prawa konkurencji sporządzonym w Bonn w dniu 17 czerwca 1999 r.

4.   Środki, o których mowa w ust. 2, są zgodne z zasadami przejrzystości, niedyskryminacji i sprawiedliwości proceduralnej. Wyłączenia dotyczące stosowania prawa konkurencji są przejrzyste. Strona udostępnia drugiej Stronie publicznie dostępne informacje dotyczące takich wyłączeń przewidzianych w prawie konkurencji.

Artykuł 17.3

Zastosowanie polityki konkurencji do przedsiębiorstw

1.   Strona zapewnia, aby środki, o których mowa w art. 17.2 ust. 2, miały zastosowanie do Stron w zakresie wymaganym jej prawem.

2.   Dla większej pewności:

a)

w Kanadzie Competition Act, R.S.C. 1985, c. C-34 jest wiążący i ma zastosowanie wobec przedstawiciela wszelkich jednostek lub podmiotów rządu federalnego Kanady lub prowincji będącego przedsiębiorstwem w zakresie działalności handlowej wykonywanej przez to przedsiębiorstwo w warunkach konkurencji, rzeczywistej lub potencjalnej, z innymi osobami, w zakresie, w jakim miałby on zastosowanie, gdyby przedstawiciel ten nie był przedstawicielem jednostek lub podmiotów rządu. Takim przedstawicielem mogą być przedsiębiorstwa państwowe, monopole i przedsiębiorstwa, którym przyznano specjalne lub wyłączne prawa lub przywileje; oraz

b)

w Unii Europejskiej przedsiębiorstwa państwowe, monopole i przedsiębiorstwa, którym przyznano specjalne prawa lub przywileje, podlegają regułom konkurencji Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwa, którym powierzono zarządzanie usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym lub które mają charakter monopolu skarbowego, podlegają jednak tym regułom w zakresie, w jakim stosowanie tych reguł nie stanowi prawnej lub faktycznej przeszkody w wykonywaniu powierzonych im zadań.

Artykuł 17.4

Rozstrzyganie sporów

Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie podlega którejkolwiek z procedur rozstrzygania sporów przewidzianej w niniejszej Umowie.

ROZDZIAŁ OSIEMNASTY

Przedsiębiorstwa państwowe, monopole i przedsiębiorstwa, którym przyznano specjalne prawa lub przywileje

Artykuł 18.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

podmiot objęty niniejszą Umową oznacza:

a)

monopol;

b)

podmiot dostarczający towary lub świadczący usługi, jeżeli jest jednym z nielicznych podmiotów dostarczających towary lub świadczących usługi upoważnionych lub ustanowionych przez Stronę, formalnie lub praktycznie, a Strona znacząco ogranicza konkurencję między takimi podmiotami na swoim terytorium;

c)

każdy podmiot, któremu Strona przyznała, formalnie lub faktycznie, szczególne prawa lub przywileje w zakresie dostarczania towarów lub świadczenia usług, mające znaczny wpływ na zdolność każdego innego przedsiębiorstwa do dostarczania tych samych towarów lub świadczenia tych samych usług na tym samym obszarze geograficznym na warunkach w znacznym stopniu równoważnych i pozwalające podmiotowi uniknąć, całkowicie lub częściowo, presji konkurencyjnej lub ograniczeń rynkowych (26); lub

d)

przedsiębiorstwo państwowe;

 

wyznaczać oznacza ustanawiać lub udzielać zezwolenia na monopol lub też rozszerzać zakres monopolu, aby objąć nim dodatkowy towar lub usługę;

 

zgodnie z praktykami biznesowymi oznacza zgodnie z powszechnie przyjętymi praktykami prowadzenia działalności gospodarczej przez prywatne przedsiębiorstwo w odpowiednim sektorze działalności gospodarczej lub przemysłu; oraz

 

niedyskryminujące traktowanie oznacza traktowanie narodowe i najwyższe uprzywilejowanie w rozumieniu niniejszej Umowy, w zależności od tego, które jest korzystniejsze.

Artykuł 18.2

Zakres

1.   Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki na mocy art. XVII ust. 1–3 GATT 1994, Uzgodnienia w sprawie interpretacji Artykułu XVII Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 oraz art. VIII ust. 1 i 2 GATS, które są niniejszym włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część.

2.   Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do zamówień Strony na towary lub usługi nabywane do celów publicznych, a nie w celu komercyjnej odsprzedaży lub w celu wykorzystania na potrzeby dostawy towaru lub świadczenia usługi do komercyjnej sprzedaży, niezależnie od tego, czy przedmiotowe zamówienie jest„zamówieniem objętym niniejszą Umową” w rozumieniu art. 19.2 (Zakres obowiązywania i zastosowania).

3.   Artykuły 18.4 i 18.5 nie mają zastosowania do sektorów wskazanych w art. 8.2 (Zakres) i w art. 9.2 (Zakres).

4.   Artykuły 18.4 i 18.5 nie mają zastosowania do środka podmiotu objętego niniejszą Umową, jeżeli zastrzeżenie Strony wniesione przeciwko obowiązkowi traktowania narodowego lub obowiązkowi dotyczącemu najwyższego uprzywilejowania zgodnie z wykazem tej Strony do załączników I, II lub III miałoby zastosowanie, gdyby ten sam środek został przyjęty lub utrzymany przez tę Stronę.

Artykuł 18.3

Przedsiębiorstwa państwowe, monopole i przedsiębiorstwa, którym przyznano specjalne prawa lub przywileje

1.   Bez uszczerbku dla praw i obowiązków Stron na mocy niniejszej Umowy żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie stanowi przeszkody w wyznaczaniu lub prowadzeniu przedsiębiorstwa państwowego lub monopolu ani w udzielaniu przedsiębiorstwu specjalnych praw lub przywilejów.

2.   Strona nie wymaga od podmiotu objętego niniejszą Umową działania w sposób niezgodny z niniejszą Umową ani nie zachęca go do takiego działania.

Artykuł 18.4

Niedyskryminujące traktowanie

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby na jej terytorium podmiot objęty niniejszą Umową gwarantował niedyskryminujące traktowanie w odniesieniu do inwestycji objętej niniejszą Umową, towaru drugiej Strony lub usługodawcy pochodzącego z terytorium drugiej Strony przy zakupie lub sprzedaży towaru bądź usługi.

2.   Jeżeli podmiot objęty niniejszą Umową określony w definicji „podmiotu objętego niniejszą Umową” w art. 18.1 lit. b)–d) działa zgodnie z art. 18.5 ust. 1, uznaje się, że Strona, na której terytorium znajduje się podmiot objęty niniejszą Umową, spełnia obowiązki wskazane w ust. 1. w odniesieniu do tego podmiotu objętego niniejszą Umową.

Artykuł 18.5

Praktyki biznesowe

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby podmiot objęty niniejszą Umową na jej terytorium działał zgodnie z praktykami biznesowymi podczas kupna lub sprzedaży towarów, w tym w odniesieniu do ceny, jakości, dostępności, zbywalności, transportu i innych warunków kupna lub sprzedaży, a także podczas kupna lub świadczenia usług, w tym w przypadku gdy takie towary lub usługi są dostarczane na rzecz inwestycji inwestora drugiej Strony lub w ramach takiej inwestycji.

2.   Jeżeli działanie podmiotu objętego niniejszą Umową jest zgodne z art. 18.4 i rozdziałem siedemnastym (Polityka konkurencji), obowiązek przewidziany w ust. 1 nie ma zastosowania:

a)

w przypadku monopolu – do realizacji celu, dla którego utworzono monopol lub przyznano specjalne prawa lub przywileje, takiego jak obowiązek świadczenia usługi użyteczności publicznej lub rozwój regionalny; lub

b)

w przypadku przedsiębiorstwa państwowego – do realizacji jego zadań publicznych.

ROZDZIAŁ DZIEWIĘTNASTY

Zamówienia publiczne

Artykuł 19.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

komercyjne towary lub usługi oznaczają towary lub usługi w rodzaju takich, jakie są zwykle sprzedawane lub oferowane do sprzedaży na rynku komercyjnym klientom niepublicznym i przez takich klientów zwykle nabywane do celów niepublicznych;

 

usługa budowlana oznacza usługę, której celem jest wykonanie wszelkimi środkami robót inżynieryjnych lub budowlanych zgodnie z działem 51 tymczasowej Centralnej Klasyfikacji Produktów ONZ (CPC);

 

aukcja elektroniczna oznacza powtarzalny proces, z wykorzystaniem środków elektronicznych, służący dostawcom do przedstawienia nowych cen lub nowych wartości wymiernych elementów oferty innych niż cena, które są związane z kryteriami oceny, w wyniku którego powstaje ranking ofert lub zmiana kolejności ofert w rankingu;

 

na piśmie lub pisemne oznacza wszelkie wyrażenie słowne lub liczbowe, które może zostać odczytane, zwielokrotnione, a następnie zakomunikowane. Może ono obejmować informacje przekazywane i przechowywane za pomocą środków elektronicznych;

 

przetarg bezpośredni oznacza metodę udzielenia zamówienia, w ramach której podmiot zamawiający kontaktuje się z wybranym dostawcą lub dostawcami;

 

środek oznacza wszelkie ustawy, rozporządzenia, procedury, wytyczne lub praktyki administracyjne bądź wszelkie działania podmiotu zamawiającego dotyczące zamówienia objętego niniejszą Umową;

 

wykaz przeznaczony do wielokrotnego wykorzystania oznacza wykaz dostawców uznanych przez podmiot zamawiający za spełniających warunki wpisania do tego wykazu, z którego podmiot zamawiający zamierza skorzystać więcej niż jeden raz;

 

ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia oznacza ogłoszenie opublikowane przez podmiot zamawiający, w którym zaprasza on zainteresowanych dostawców do złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału, oferty lub zarówno takiego wniosku jak i oferty;

 

zobowiązania offsetowe oznaczają wszelkie warunki lub zobowiązania, które wspierają rozwój lokalny lub poprawiają bilans płatniczy Strony, takie jak korzystanie z udziału lokalnego, licencje na technologię, inwestycje, handel wymienny i podobne działanie lub wymóg;

 

przetarg otwarty oznacza metodę udzielenia zamówienia, zgodnie z którą ofertę mogą przedstawić wszyscy zainteresowani dostawcy;

 

osoba oznacza „osobę” w rozumieniu definicji w art. 1.1 (Definicje o zastosowaniu ogólnym);

 

podmiot zamawiający oznacza podmiot objęty załącznikami 19-1, 19-2 lub 19-3 do wykazu Strony dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału;

 

kwalifikujący się dostawca oznacza dostawcę uznanego przez podmiot zamawiający za spełniającego warunki udziału;

 

przetarg ograniczony oznacza metodę udzielenia zamówienia, zgodnie z którą podmiot zamawiający zwraca się z prośbą o złożenie oferty jedynie do kwalifikujących się dostawców;

 

usługi obejmują usługi budowlane, o ile nie określono inaczej;

 

norma oznacza dokument zatwierdzony przez uznaną jednostkę, ustalający, do powszechnego i wielokrotnego stosowania, zasady, wytyczne lub cechy charakterystyczne towarów lub usług bądź związanych z nimi procesów i metod produkcji, których przestrzeganie nie jest obowiązkowe. Może on również zawierać wyłącznie terminologię, symbole, wymagania dotyczące opakowania, znakowania lub etykietowania odnoszące się do towaru, usługi, procesu lub metody produkcji bądź też może dotyczyć wyłącznie tych kwestii;

 

dostawca oznacza osobę lub grupę osób, które dostarczają lub mogą dostarczać towary lub usługi; oraz

 

specyfikacja techniczna oznacza wymóg procedury przetargowej, który:

a)

określa cechy charakterystyczne towaru lub usługi będących przedmiotem zamówienia, w tym jakość, wydajność, bezpieczeństwo i wymiary lub procedury i metody ich wytworzenia lub świadczenia; lub

b)

dotyczy wymagań dotyczących terminologii, symboli, opakowania, oznakowania lub etykietowania stosowanych wobec towaru lub usługi.

Artykuł 19.2

Zakres obowiązywania i zastosowania

1.   Niniejszy rozdział ma zastosowanie do wszelkich środków dotyczących zamówień objętych niniejszą Umową, bez względu na to, czy zamówienia te są realizowane wyłącznie albo częściowo za pomocą środków elektronicznych.

2.   Do celów niniejszego rozdziału zamówienie objęte niniejszą Umową oznacza zamówienie udzielane dla celów rządowych:

a)

na towar, usługę lub jakiekolwiek ich połączenie:

(i)

określone w załącznikach każdej ze Stron do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału; oraz

(ii)

zamawiane do celów innych niż komercyjna sprzedaż lub odsprzedaż albo wykorzystanie do produkcji lub dostawy towaru bądź usługi przeznaczonych do komercyjnej sprzedaży lub odsprzedaży;

b)

realizowane za pomocą jakichkolwiek środków umownych, w tym: zakupu, dzierżawy, najmu lub leasingu z opcją zakupu lub bez tej opcji;

c)

którego wartość w chwili publikacji ogłoszenia zgodnie z art. 19.6, oszacowana zgodnie z ust. 6–8, jest co najmniej równa odpowiedniemu progowi określonemu w załącznikach Strony do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału;

d)

złożone przez podmiot zamawiający; oraz

e)

którego nie wyłączono w inny sposób z zakresu stosowania w ust. 3 ani w załącznikach Strony do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału.

3.   O ile nie przewidziano inaczej w załącznikachStrony do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału, niniejszy rozdział nie ma zastosowania do:

a)

nabycia lub dzierżawy gruntów, istniejących budynków lub innych nieruchomości albo praw do nich;

b)

porozumień pozaumownych lub innych form wsparcia, które zapewnia Strona, w tym porozumień o współpracy, dotacji, pożyczek, wkładów kapitałowych, gwarancji i zachęt podatkowych;

c)

zamówień na usługi agencji skarbowej lub depozytariusza, albo nabycia tego rodzaju usług, usługi w zakresie likwidacji regulowanych instytucji finansowych i zarządzania nimi bądź usługi związane ze sprzedażą, wykupem i dystrybucją długu publicznego, w tym pożyczek i obligacji skarbowych, bonów oraz innych papierów wartościowych;

d)

umów o pracę z funkcjonariuszami publicznymi;

e)

zamówień udzielanych:

(i)

w celu zapewnienia międzynarodowego wsparcia, w tym pomocy rozwojowej;

(ii)

zgodnie ze szczególną procedurą lub warunkami umowy międzynarodowej dotyczącej stacjonowania wojsk lub wspólnej realizacji projektu przez państwa-sygnatariuszy; lub

(iii)

zgodnie ze szczególną procedurą lub warunkami organizacji międzynarodowej albo w ramach finansowania przez międzynarodowe dotacje, pożyczki lub inny rodzaj wsparcia, jeżeli stosowna procedura lub warunki byłyby niezgodne z niniejszym rozdziałem.

4.   Zamówieniem podlegającym postanowieniom niniejszego rozdziału jest każde zamówienie objęte wykazami Kanady i Unii Europejskiej dotyczącymi dostępu do rynku, w których zobowiązania każdej ze Stron określono, jak następuje:

a)

w załączniku 19-1 – instytucje rządowe na szczeblu centralnym, których zamówienia objęte są niniejszym rozdziałem;

b)

w załączniku 19-2 – instytucje rządowe poniżej szczebla centralnego, których zamówienia objęte są niniejszym rozdziałem;

c)

w załączniku 19-3 – wszystkie pozostałe podmioty, których zamówienia objęte są niniejszym rozdziałem;

d)

w załączniku 19-4 – towary objęte niniejszym rozdziałem;

e)

w załączniku 19-5 – usługi, z wyjątkiem usług budowlanych, objęte niniejszym rozdziałem;

f)

w załączniku 19-6 – usługi budowlane objęte niniejszym rozdziałem;

g)

w załączniku 19-7 – wszelkie uwagi ogólne; oraz

h)

w załączniku 19-8 – środki publikacji wykorzystane dla niniejszego rozdziału.

5.   Jeżeli podmiot zamawiający wymaga w kontekście zamówienia objętego niniejszą Umową, aby osoba nieobjęta załącznikami Strony do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku w odniesieniu do niniejszego rozdziału dokonywała zakupów zgodnie z określonymi wymogami, do tego rodzaju wymogów stosuje się odpowiednio art. 19.4.

6.   Szacując wartość zamówienia w celu ustalenia, czy jest to zamówienie objęte niniejszą Umową, podmiot zamawiający:

a)

nie dzieli zamówienia na oddzielne zamówienia oraz nie wybiera ani nie stosuje szczególnej metody wyceny w celu oszacowania wartości zamówienia w taki sposób, by zostało całkowicie lub częściowo wyłączone z zakresu stosowania niniejszego rozdziału; oraz

b)

ujmuje szacunkową całkowitą maksymalną wartość zamówienia w całym okresie objętym zamówieniem, udzielonego jednemu lub wielu dostawcom, z uwzględnieniem wszystkich form wynagrodzenia, w tym:

(i)

składek, opłat, prowizji i odsetek; oraz

(ii)

w przypadku, gdy zamówienie przewiduje możliwość wprowadzenia opcji, łącznej wartości takich opcji.

7.   W przypadku gdy dane zamówienie skutkuje zawarciem więcej niż jednej umowy lub udzieleniem zamówienia w częściach („zamówień powtarzających się”), podstawą obliczenia szacunkowej maksymalnej łącznej wartości zamówienia jest:

a)

wartość powtarzających się zamówień na towary lub usługi takiego samego typu udzielonych w ciągu poprzednich 12 miesięcy lub poprzedniego roku podatkowego podmiotu zamawiającego, w miarę możliwości skorygowana w celu uwzględnienia przewidywanych zmian w ilości lub w wartości zamawianych towarów lub usług w ciągu kolejnych 12 miesięcy; lub

b)

szacunkowa wartość powtarzających się zamówień na towary lub usługi takiego samego typu, które mają zostać udzielone w ciągu 12 miesięcy następujących po udzieleniu pierwotnego zamówienia lub w roku podatkowym podmiotu zamawiającego.

8.   W przypadku zamówienia realizowanego w drodze dzierżawy, najmu lub leasingu z opcją zakupu towaru lub usługi, lub zamówienia, którego łącznej ceny nie określono, podstawę wyceny stanowią:

a)

w przypadku umowy zawieranej na czas określony:

(i)

gdy termin realizacji umowy nie przekracza 12 miesięcy – łączna szacunkowa wartość maksymalna przez czas jej trwania; lub

(ii)

gdy termin realizacji umowy przekracza 12 miesięcy – łączna szacunkowa wartość maksymalna, w tym wszelka szacunkowa wartość rezydualna;

b)

w przypadku gdy umowa zawierana jest na czas nieokreślony – szacunkowa miesięczna rata pomnożona przez 48; oraz

c)

gdy nie jest pewne, czy umowa będzie zawierana na czas określony, stosuje się postanowienia lit. b).

Artykuł 19.3

Bezpieczeństwo i ogólne wyjątki

1.   Żadnego z postanowień niniejszego rozdziału nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej Stronie podejmowanie działań lub nieujawnianie informacji, które Strona ta uznaje za konieczne dla ochrony swoich podstawowych interesów bezpieczeństwa w zakresie zamówień na:

a)

broń, amunicję (27) lub materiały wojenne;

b)

lub w zakresie zamówień niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa narodowego; lub

c)

do celów obrony narodowej.

2.   Pod warunkiem, że środki takie nie są stosowane w sposób stanowiący arbitralną lub nieuzasadnioną dyskryminację pomiędzy Stronami, na których terytorium panują te same warunki, lub ukryte ograniczenie handlu międzynarodowego, żadnego z postanowień niniejszego rozdziału nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej wprowadzenie lub stosowanie przez którąkolwiek ze Stron środków:

a)

niezbędnych do ochrony moralności, porządku lub bezpieczeństwa publicznego;

b)

niezbędnych dla ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin;

c)

niezbędnych do ochrony własności intelektualnej; lub

d)

dotyczących towarów lub usług pochodzących z pracy osób niepełnosprawnych, instytucji charytatywnych lub pracy więźniów.

Artykuł 19.4

Zasady ogólne

1.   W odniesieniu do wszelkich środków dotyczących zamówień objętych niniejszą Umową każda ze Stron, w tym jej podmioty zamawiające, zapewnia – bezzwłocznie i bezwarunkowo – w odniesieniu do towarów i usług drugiej Strony oraz dostawców drugiej Strony oferujących takie towary lub usługi traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie, jakie Strona ta, w tym jej podmioty zamawiające, zapewnia własnym towarom, usługom i dostawcom. Dla większej pewności, traktowanie takie obejmuje:

a)

w Kanadzie – traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie przyznane przez prowincję lub terytorium, w tym ich podmioty zamawiające, w odniesieniu do towarów i usług tej prowincji lub terytorium i dostawców ulokowanych w tej prowincji lub terytorium; oraz

b)

w Unii Europejskiej – traktowanie nie mniej korzystne niż traktowanie zapewnione przez państwo członkowskie lub region państwa członkowskiego poniżej szczebla centralnego, w tym ich podmioty zamawiające, w odniesieniu do towarów i usług z tego państwa członkowskiego lub regionu i dostawców ulokowanych się w tym państwie członkowskim lub regionie, zależnie od przypadku.

2.   W odniesieniu do wszelkich środków dotyczących zamówień objętych niniejszą Umową Strona, w tym jej podmioty zamawiające:

a)

nie traktują żadnego miejscowego dostawcy mniej korzystnie niż innego miejscowego dostawcy ze względu na stopień przynależności lub własności zagranicznej; lub

b)

nie dyskryminuje miejscowego dostawcy w związku z tym, że towary lub usługi oferowane przez tego dostawcę przy konkretnym zamówieniu są towarami lub usługami drugiej Strony.

3.   W przypadku udzielania zamówienia objętego niniejszą Umową za pomocą środków elektronicznych podmiot zamawiający:

a)

zapewnia, aby procedura przetargowa była prowadzona z wykorzystaniem takich systemów i programów informatycznych – w tym dotyczących uwierzytelniania i szyfrowania informacji – które są powszechnie dostępne i interoperacyjne z innymi powszechnie dostępnymi systemami i programami informatycznymi; oraz

b)

utrzymuje mechanizmy zapewniające integralność wniosków o dopuszczenie do udziału oraz ofert, w tym określenie godziny wpływu, a także zapobieganie nieuprawnionemu dostępowi.

4.   Podmiot zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia objęte niniejszą Umową w sposób przejrzysty i bezstronny, który:

a)

jest zgodny z niniejszym rozdziałem, stosując metody takie jak przetarg otwarty, przetarg ograniczony i przetarg bezpośredni;

b)

pozwala uniknąć konfliktu interesów; oraz

c)

zapobiega praktykom korupcyjnym.

5.   Do celów zamówień objętych niniejszą Umową Strona nie może stosować w odniesieniu do towarów lub usług przywiezionych lub dostarczonych z terytorium drugiej Strony reguł pochodzenia różniących się od reguł pochodzenia, jakie Strona ta stosuje w tym samym czasie w ramach zwykłej wymiany handlowej wobec przywozu lub dostaw tych samych towarów i usług pochodzących od tej samej Strony.

6.   W odniesieniu do zamówienia objętego niniejszą Umową Strona, w tym jej podmioty zamawiające, nie dąży do, nie uwzględnia, nie narzuca ani nie egzekwuje żadnego zobowiązania offsetowego.

7.   Ustępów 1 i 2 nie stosuje się do: należności celnych oraz innych należności nakładanych na przywóz lub w związku z nim; metod nakładania takich ceł i należności; innych przepisów lub formalności związanych z przywozem oraz środków wpływających na handel usługami innych niż środki regulujące udzielanie zamówień objęte niniejszą Umową.

Artykuł 19.5

Informacje na temat systemu udzielania zamówień

1.   Każda ze Stron:

a)

niezwłocznie publikuje wszelkie ustawy, rozporządzenia, orzeczenia sądowe, zarządzenia administracyjne o powszechnym zastosowaniu, standardowe klauzule umowne wymagane na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych oraz włączone na zasadzie wskazania materialnoprawnego do ogłoszeń lub dokumentacji przetargowej, a także procedury dotyczącej zamówień objętych niniejszą Umową, jak również wszelkie ich modyfikacje, w urzędowo wyznaczonych elektronicznych lub papierowych mediach, które są szeroko rozpowszechnione i łatwo dostępne dla odbiorców; oraz

b)

na wniosek drugiej Strony udziela na ich temat wszelkich wyjaśnień.

2.   Każda ze Stron wskazuje w załączniku 19-8 do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku:

a)

media elektroniczne lub papierowe, w których Strona publikuje informacje opisane w ust. 1;

b)

media elektroniczne lub papierowe, w których Strona publikuje ogłoszenia wymagane na mocy art. 19.6, art. 19.8 ust. 7 i art. 19.15 ust. 2; oraz

c)

adres strony internetowej lub adresy stron internetowych, na których Strona publikuje:

(i)

swoje statystyki dotyczące zamówień zgodnie z art. 19.15 ust. 5; lub

(ii)

swoje ogłoszenia dotyczące udzielonych zamówień zgodnie z art. 19.15 ust. 6.

3.   Każda ze Stron bezzwłocznie powiadamia Komitet ds. Zamówień Publicznych o wszelkich zmianach dotyczących informacji podanych przez Stronę, które są wskazane w załączniku 19-8.

Artykuł 19.6

Ogłoszenia

1.   W przypadku każdego zamówienia objętego niniejszą Umową podmiot zamawiający publikuje ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia, z wyjątkiem sytuacji opisanych w art. 19.12.

Wszystkie ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia są bezpośrednio dostępne drogą elektroniczną, bezpłatnie, w pojedynczym punkcie dostępu, z zastrzeżeniem ust. 2. Ogłoszenia można również publikować za pomocą właściwego papierowego środku przekazu, który jest szeroko rozpowszechniony, przy czym ogłoszenia te muszą pozostawać łatwo dostępne dla odbiorców przynajmniej do końca okresu podanego w ogłoszeniu.

Każda ze Stron wskazuje właściwy papierowy i elektroniczny środek przekazu w załączniku 19-8.

2.   Strona może zastosować okres przejściowy, nieprzekraczający 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy, wobec podmiotów objętych załącznikami 19-2 i 19-3, które nie są gotowe, aby uczestniczyć w pojedynczym punkcie dostępu, o którym mowa w ust. 1. Przez taki okres przejściowy podmioty te publikują swoje ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia w miarę dostępności za pomocą środków elektronicznych poprzez umieszczenie linków na elektronicznej stronie wejściowej, która jest dostępna bezpłatnie i którą wskazano w załączniku 19-8.

3.   O ile nie wskazano inaczej w niniejszym rozdziale, każde ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia zawiera następujące informacje:

a)

nazwę oraz adres podmiotu zamawiającego i inne informacje niezbędne do skontaktowania się z podmiotem zamawiającym oraz uzyskania wszelkich istotnych dokumentów związanych z zamówieniem, a także koszty i warunki płatności, jeżeli takie istnieją;

b)

opis zamówienia, w tym charakter i ilość towarów lub usług, których dotyczy zamówienie, lub – w przypadkach, gdy nie jest znana ilość – ilość szacowaną;

c)

w przypadku zamówień powtarzających się – szacunkowy harmonogram kolejnych ogłoszeń o planowanym zamówieniu, w miarę możliwości;

d)

opis wszelkich opcji;

e)

harmonogram dostawy towarów lub usług bądź czas trwania umowy;

f)

metodę udzielania zamówienia, która zostanie zastosowana, oraz informację, czy będzie ona wymagała negocjacji czy też przeprowadzenia aukcji elektronicznej;

g)

w stosownych przypadkach, adres i wszelkie terminy końcowe składania wniosków o udział w procedurze udzielenia zamówienia;

h)

adres i końcowy termin składania ofert;

i)

język lub języki, w których mogą być składane oferty lub wnioski o uczestnictwo, oraz informację, czy mogą być składane w języku innym niż urzędowy język Strony, która reprezentuje podmiot zamawiający;

j)

wykaz i krótki opis wszelkich warunków uczestnictwa dostawców, w tym wszelkie wymagania dotyczące szczególnych dokumentów lub zaświadczeń, które miałyby być dostarczone przez dostawców w związku z nimi, o ile takie wymogi nie zostały zawarte w dokumentacji przetargowej udostępnionej wszystkim zainteresowanym dostawcom w momencie publikacji ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia;

k)

jeżeli, zgodnie z art. 19.8, podmiot zamawiający zamierza wybrać ograniczoną liczbę kwalifikujących się dostawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert – kryteria stosowane w celu dokonania tego wyboru oraz, w stosownych przypadkach, wszelkie ograniczenia liczby dostawców, którzy zostaną dopuszczeni do składania ofert; oraz

l)

wskazanie, czy zamówienie to jest objęte niniejszym rozdziałem.

4.   W każdym przypadku, gdy podmiot zamawiający ma zamiar udzielić zamówienia, równocześnie z publikacją ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia publikuje on powszechnie dostępne, skrócone ogłoszenie w języku angielskim lub francuskim. Skrócone ogłoszenie zawiera co najmniej następujące informacje:

a)

przedmiot zamówienia;

b)

ostateczny termin składania ofert lub, w stosownych przypadkach, ostateczny termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w procedurze przetargowej lub o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania; oraz

c)

adres, pod który można zwrócić się o udostępnienie dokumentów dotyczących zamówienia.

5.   Zachęca się podmioty zamawiające, by publikowały – możliwie jak najwcześniej w każdym roku podatkowym – za pomocą środków elektronicznych i, w miarę dostępności, papierowych środków przekazu wskazanych w załączniku 19-8 ogłoszenie dotyczące ich planów w zakresie przyszłych zamówień („ogłoszenie o planowanych zamówieniach”). Ogłoszenie o planowanych zamówieniach publikuje się również na stronie pojedynczego punktu dostępu wskazanej w załączniku 19-8, z zastrzeżeniem ust. 2. Ogłoszenie o planowanych zamówieniach powinno zawierać przedmiot zamówienia oraz planowaną datę publikacji ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia.

6.   Podmiot zamawiający objęty załącznikiem 19-2 lub załącznikiem 19-3 może wykorzystać ogłoszenie o planowanych zamówieniach jako ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia, pod warunkiem że ogłoszenie o planowanych zamówieniach zawiera wszystkie dostępne podmiotowi informacje określone w ust. 3 oraz oświadczenie, że zainteresowani dostawcy powinni poinformować podmiot zamawiający o swoim zainteresowaniu zamówieniem.

Artykuł 19.7

Warunki uczestnictwa

1.   Podmiot zamawiający określa wyłącznie takie warunki uczestnictwa w procedurze przetargowej, które są niezbędne do zapewnienia, aby dostawca posiadał prawne i finansowe zdolności oraz handlowe i techniczne możliwości potrzebne do przyjęcia odnośnego zamówienia.

2.   Ustalając warunki uczestnictwa, podmiot zamawiający:

a)

nie narzuca warunku, zgodnie z którym dostawca, aby mógł uczestniczyć w przetargu, musiał otrzymać w przeszłości jedno lub więcej zamówień od podmiotu zamawiającego jednej ze Stron;

b)

może wymagać odpowiedniego doświadczenia, gdy jest to niezbędne do spełnienia warunków zamówienia; oraz

c)

nie wymaga wcześniejszego doświadczenia uzyskanego na terytorium danej Strony jako warunku procedury przetargowej.

3.   Oceniając, czy dostawca spełnia warunki uczestnictwa, podmiot zamawiający:

a)

ocenia zdolności finansowe oraz możliwości handlowe i techniczne dostawcy na podstawie jego działalności gospodarczej na terytorium Strony podmiotu zamawiającego oraz poza jego granicami; oraz

b)

opiera swoją ocenę na warunkach, które wcześniej określił w ogłoszeniach lub w dokumentacji przetargowej.

4.   W przypadku istnienia dowodów potwierdzających zaistnienie takiej sytuacji Strona, w tym jej podmioty zamawiające, może wykluczyć dostawcę z powodu:

a)

upadłości;

b)

fałszywych oświadczeń;

c)

poważnych lub uporczywych uchybień w wypełnianiu istotnych wymogów lub zobowiązań w ramach wcześniejszego zamówienia lub wcześniejszych zamówień;

d)

skazania prawomocnym wyrokiem sądu za poważne przestępstwo lub inne poważne wykroczenie;

e)

wykroczenia zawodowego albo działań lub zaniechań, które świadczą o nierzetelności handlowej dostawcy; lub

f)

zaległości podatkowych.

Artykuł 19.8

Kwalifikacja dostawców

1.   Strona, w tym jej podmioty zamawiające, może utrzymywać system rejestracji dostawców, w którym zainteresowani dostawcy muszą się rejestrować i podawać określone informacje.

2.   Każda ze Stron zapewnia, że:

a)

jej podmioty zamawiające dokładają starań, by zminimalizować różnice między ich procedurami kwalifikacyjnymi; oraz

b)

w przypadku gdy jej podmioty zamawiające utrzymują systemy rejestracji, podmioty dokładają starań, by zminimalizować różnice między ich systemami rejestracji.

3.   Strona, w tym jej podmioty zamawiające, nie wprowadza ani nie stosuje systemów rejestracji ani procedur kwalifikacyjnych, które – w sposób zamierzony lub niezamierzony – utrudniają niepotrzebnie uczestnictwo dostawców pochodzących z terytorium drugiej Strony w jej procedurze zamówienia.

4.   W przypadku gdy podmiot zamawiający zamierza skorzystać z przetargu ograniczonego, podmiot ten:

a)

zawiera w ogłoszeniu o zamiarze udzielenia zamówienia co najmniej informacje określone w art. 19.6 ust. 3 lit. a), b), f), g), j), k) oraz l) i zaprasza dostawców do składania wniosków o dopuszczenie do udziału; oraz

b)

przed rozpoczęciem okresu przewidzianego na składanie ofert przekazuje kwalifikującym się dostawcom, których powiadamia zgodnie z art. 19.10 ust. 3 lit. b), co najmniej informacje określone w art. 19.6 ust. 3 lit. c), d), e), h) oraz i).

5.   Podmiot zamawiający zezwala wszystkim kwalifikującym się dostawcom na uczestnictwo w danej procedurze udzielenia zamówienia, o ile podmiot zamawiający nie określi w ogłoszeniu o zamiarze udzielenia zamówienia żadnych ograniczeń co do liczby dostawców, którzy zostaną dopuszczeni do złożenia oferty, oraz kryteriów wyboru ograniczonej liczby dostawców.

6.   Jeżeli dokumentacja przetargowa nie jest publicznie dostępna od dnia publikacji ogłoszenia, o którym mowa w ust. 4, podmiot zamawiający zapewnia, aby dokumenty te były równocześnie dostępne dla wszystkich kwalifikujących się dostawców wybranych zgodnie z ust. 5.

7.   Podmiot zamawiający może prowadzić wykaz dostawców przeznaczony do wielokrotnego wykorzystania, pod warunkiem że ogłoszenie zapraszające zainteresowanych dostawców do składania wniosków o włączenie do tego wykazu jest:

a)

publikowane corocznie; oraz

b)

w przypadku ogłoszeń w formie elektronicznej – jest stale dostępne

za pośrednictwem właściwego środka przekazu wskazanego w załączniku 19-8.

8.   Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 7, zawiera:

a)

opis towarów lub usług, lub ich kategorii, do których wykaz się stosuje;

b)

warunki dopuszczenia do udziału, które muszą spełniać dostawcy, by znaleźć się w wykazie, oraz metody, za pomocą których podmiot zamawiający sprawdzi, czy dostawca spełnia te warunki;

c)

nazwę oraz adres podmiotu zamawiającego i inne informacje niezbędne do skontaktowania się z podmiotem zamawiającym oraz uzyskania wszelkich istotnych dokumentów związanych z wykazem;

d)

okres ważności wykazu oraz sposoby jego przedłużenia lub zakończenia albo, w przypadku gdy okres ważności nie został podany, informacje na temat sposobu powiadamiania o zakończeniu stosowania wykazu; oraz

e)

informację, że wykaz może zostać wykorzystany do celów zamówienia objętego niniejszym rozdziałem.

9.   Niezależnie od postanowień ust. 7, w przypadku gdy wykaz przeznaczony do wielokrotnego wykorzystania obowiązuje przez trzy lata lub krócej, podmiot zamawiający może opublikować ogłoszenie, o którym mowa w ust. 7, tylko raz, na początku okresu obowiązywania wykazu, pod warunkiem, że:

a)

w ogłoszeniu podano okres jego obowiązywania oraz że nie będą publikowane kolejne ogłoszenia; oraz

b)

ogłoszenie jest publikowane za pomocą środków elektronicznych i jest stale dostępne przez okres jego obowiązywania.

10.   Podmiot zamawiający umożliwia dostawcom złożenie w każdym momencie wniosku o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania oraz wpisuje do wykazu wszystkich kwalifikujących się dostawców możliwie jak najszybciej.

11.   W przypadku gdy dostawca nieuwzględniony w wykazie przeznaczonym do wielokrotnego wykorzystania składa wniosek o dopuszczenie do udziału w zamówieniu w oparciu o wykaz przeznaczony do wielokrotnego wykorzystania i wszystkie wymagane dokumenty, podmiot zamawiający rozpatruje wniosek w przedziale czasu określonym w art. 19.10 ust. 2. Podmiot zamawiający nie może wykluczyć dostawcy z procesu wyboru, uzasadniając, że ma zbyt mało czasu na rozpatrzenie wniosku, chyba że, w wyjątkowych przypadkach, z powodu złożoności zamówienia podmiot nie jest w stanie zakończyć rozpatrywania wniosku w przedziale czasu przewidzianym na składanie ofert.

12.   Podmiot zamawiający objęty załącznikami 19-2 lub 19-3 może wykorzystać skierowane do dostawców ogłoszenie o możliwości składania wniosków o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania jako ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia, pod warunkiem że:

a)

ogłoszenie jest publikowane zgodnie z ust. 7 i zawiera informacje wymagane zgodnie z ust. 8, wszystkie dostępne informacje wymagane zgodnie z art. 19.6 ust. 3 oraz oświadczenie, że stanowi ono ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia lub że wyłącznie dostawcy znajdujący się w wykazie przeznaczonym do wielokrotnego wykorzystania otrzymają dalsze zawiadomienia o zamówieniu objętym wykazem przeznaczonym do wielokrotnego wykorzystania; oraz

b)

podmiot bezzwłocznie przekaże dostawcom, którzy poinformowali go o swoim zainteresowaniu danym zamówieniem, wystarczające informacje umożliwiające im zweryfikowanie zainteresowania zamówieniem, w tym wszystkie pozostałe informacje wymagane zgodnie z art. 19.6 ust. 3, o ile informacje te są dostępne.

13.   Podmiot zamawiający objęty załącznikami 19-2 lub 19-3 może wyrazić zgodę, aby dostawca, który zgodnie z ust. 10 złożył wniosek o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania, złożył ofertę w ramach danej procedury przetargowej, jeżeli podmiot zamawiający będzie miał wystarczająco dużo czasu na ustalenie, czy dostawca spełnia warunki udziału.

14.   Podmiot zamawiający bezzwłocznie informuje każdego dostawcę, który złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w procedurze przetargowej lub o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania, o swojej decyzji w sprawie wniosku.

15.   W przypadku gdy podmiot zamawiający odrzuci wniosek dostawcy o dopuszczenie do udziału w procedurze przetargowej lub o wpisanie do wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania, przestanie uznawać dostawcę za kwalifikującego się lub usunie go z wykazu przeznaczonego do wielokrotnego wykorzystania, podmiot ten bezzwłocznie informuje dostawcę o tym fakcie i na odpowiedni wniosek bezzwłocznie przekazuje dostawcy pisemne uzasadnienie swojej decyzji.

Artykuł 19.9

Specyfikacje techniczne i dokumentacja przetargowa

1.   Podmiot zamawiający nie opracowuje, nie przyjmuje ani nie stosuje żadnych specyfikacji technicznych ani nie ustanawia żadnych procedur oceny zgodności, których celem jest powstanie niepotrzebnych utrudnień w handlu międzynarodowym lub które skutkują takimi utrudnieniami.

2.   Ustanawiając specyfikacje techniczne dla zamawianych towarów lub usług, w stosownych przypadkach podmiot zamawiający:

a)

określa specyfikację techniczną raczej pod względem wymagań wydajnościowych i funkcjonalnych, niż parametrów konstrukcyjnych, czy cech opisowych; oraz

b)

opiera specyfikację techniczną na normach międzynarodowych, jeżeli takowe istnieją, a w pozostałych przypadkach na krajowych przepisach technicznych, uznanych normach krajowych lub przepisach budowlanych.

3.   W przypadku gdy w specyfikacji technicznej określono parametry konstrukcyjne lub cechy opisowe podmiot zamawiający powinien wskazać w stosownych przypadkach, że uwzględni oferty dotyczące równoważnych towarów lub usług, które wyraźnie spełniają wymogi zamówienia, poprzez dodanie w dokumentacji przetargowej takich wyrażeń jak „lub równoważny”.

4.   Podmiot zamawiający nie narzuca specyfikacji technicznych, które wymagają lub odwołują się do konkretnego znaku towarowego lub konkretnej nazwy handlowej, do patentu, prawa autorskiego, wzoru, typu, określonego pochodzenia, producenta lub dostawcy, chyba że nie istnieje żadna inna metoda wystarczająco dokładnego lub zrozumiałego opisu wymogów zamówienia i pod warunkiem że w takich przypadkach w dokumentacji przetargowej podmiot zamawiający dodał wyrażenie takie jak „lub równoważny”.

5.   Podmiot zamawiający nie zleca ani nie przyjmuje – w sposób naruszający zasady konkurencji – porad, które mogłyby zostać wykorzystane podczas przygotowywania lub przyjmowania specyfikacji technicznych na potrzeby danego zamówienia, od osób mogących mieć interes gospodarczy związany z tym zamówieniem.

6.   Dla większej pewności, Strona, w tym jej podmioty zamawiające, może przygotować, przyjąć lub zastosować specyfikacje techniczne wspierające ochronę zasobów naturalnych lub ochronę środowiska, pod warunkiem że uczyni to zgodnie z niniejszym artykułem.

7.   Podmiot zamawiający udostępnia dostawcom dokumentację przetargową zawierającą wszelkie informacje potrzebne im do przygotowania i złożenia odpowiedniej oferty. O ile w ogłoszeniu o zamiarze udzielenia zamówienia nie zawarto już takiego opisu, dokumentacja ta zawiera pełny opis:

a)

zamówienia, w tym charakter i ilość towarów lub usług, których ma dotyczyć zamówienie, lub – jeżeli ilość nie jest znana – szacowaną ilość i wszelkie wymogi, jakie muszą zostać spełnione, w tym wszelkie specyfikacje techniczne, zaświadczenia o ocenie zgodności, plany, rysunki lub materiały instruktażowe;

b)

wszelkich warunków uczestnictwa, w tym wykaz informacji i dokumentów, których dostarczenia wymaga się od dostawców w związku z warunkami uczestnictwa;

c)

wszelkich kryteriów oceny, które podmiot będzie stosował na etapie udzielania zamówienia, oraz – z wyjątkiem przypadków, gdy cena będzie wyłącznym kryterium – względnego znaczenia takich kryteriów;

d)

jeżeli podmiot zamawiający przeprowadzi procedurę przetargową za pomocą środków elektronicznych – opis wszelkich wymogów dotyczących uwierzytelniania oraz szyfrowania lub innych wymogów związanych z przekazywaniem informacji za pomocą środków elektronicznych;

e)

jeżeli podmiot zamawiający przeprowadzi aukcję elektroniczną – opis zasad, w tym identyfikację elementów przetargu związanych z kryteriami oceny, w oparciu o które aukcja zostanie przeprowadzona;

f)

jeżeli odbędzie się publiczne otwarcie ofert – podanie daty, godziny oraz miejsca otwarcia oraz, w stosownych przypadkach, osób, które mają prawo być obecne podczas otwarcia ofert;

g)

wszelkich innych warunków, w tym warunków płatności, oraz wszelkich ograniczeń odnośnie do środków, za pomocą których oferty mogą być składane – np. w formie dokumentów papierowych lub za pomocą środków elektronicznych; oraz

h)

wszelkich terminów dostawy towarów lub realizacji usług.

8.   Określając każdą datę dostawy zamawianych towarów lub świadczenia zamawianych usług, podmiot zamawiający uwzględnia takie czynniki, jak stopień złożoności zamówienia, przewidywany zakres udziału podwykonawców oraz realistycznie określony czas konieczny do wytworzenia towarów, uruchomienia zapasów i przetransportowania z punktu dostawy towarów lub punktu realizacji usługi.

9.   Kryteria oceny określone w ogłoszeniu o zamiarze udzielania zamówienia lub w dokumentacji przetargowej mogą obejmować m.in. cenę i inne czynniki kosztowe, jakość, wartość techniczną, aspekty środowiskowe oraz warunki dostawy.

10.   Podmiot zamawiający niezwłocznie:

a)

udostępnia dokumentację przetargową, aby zapewnić dostawcom wystarczająco dużo czasu na złożenie odpowiednich ofert;

b)

przekazuje, na wniosek, dokumentację przetargową każdemu zainteresowanemu dostawcy; oraz

c)

odpowiada na wszelkie uzasadnione wnioski o stosowne informacje złożone przez dowolnego zainteresowanego lub uczestniczącego dostawcę, pod warunkiem że takie informacje nie zapewniają temu dostawcy przewagi nad innymi.

11.   W przypadku gdy przed udzieleniem zamówienia podmiot zamawiający zmieni kryteria lub wymogi określone w ogłoszeniu o zamiarze udzielania zamówienia lub w dokumentacji przetargowej przekazanej dostawcom biorącym udział w procedurze przetargowej lub jeżeli wprowadzi zmiany do ogłoszenia lub do dokumentacji przetargowej bądź opublikuje je ponownie, musi on przekazać wszelkie tego rodzaju modyfikacje lub zmienione bądź ponownie opublikowane ogłoszenie lub dokumentację przetargową na piśmie:

a)

wszystkim dostawcom biorącym udział w procedurze w czasie wprowadzenia zmiany lub poprawki bądź ponownej publikacji, jeżeli tacy dostawcy są znani podmiotowi, a we wszystkich pozostałych przypadkach – w ten sam sposób, w jaki udostępniono pierwotne informacje; oraz

b)

w odpowiednim czasie, aby umożliwić wspomnianym dostawcom zmianę i ponowne złożenie poprawionych ofert, stosownie do przypadku.

Artykuł 19.10

Przedziały czasu

1.   Podmiot zamawiający, zgodnie ze swoimi uzasadnionymi potrzebami, zapewnia dostawcom wystarczająco dużo czasu, by mogli przygotować i złożyć wnioski o udział w procedurze przetargowej oraz dopuszczalne oferty, uwzględniając takie czynniki, jak:

a)

charakter i złożoność zamówienia;

b)

przewidywany zakres udziału podwykonawców; oraz

c)

czas konieczny na dostarczenie ofert drogą nieelektroniczną z punktów za granicą i w kraju, w przypadku gdy środki elektroniczne nie są stosowane.

Wspomniane wyżej terminy, łącznie z ich ewentualnym przedłużeniem, są jednakowe dla wszystkich zainteresowanych lub biorących udział w procedurze dostawców.

2.   Podmiot zamawiający, który korzysta z procedury przetargu ograniczonego, określa, że termin końcowy składania wniosków o dopuszczenie do udziału nie może być – co do zasady – krótszy niż 25 dni od dnia opublikowania ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia. Gdy odpowiednio uzasadniony przez podmiot zamawiający stan nagłej potrzeby powoduje, że termin ten jest nierealny, można skrócić ten termin, jednak nie może być on krótszy niż 10 dni.

3.   Z wyjątkiem postanowień zawartych w ust. 4, 5, 7 i 8, podmiot zamawiający ustala, że termin końcowy składania ofert nie może być krótszy niż 40 dni od dnia, w którym:

a)

w przypadku przetargu otwartego – opublikowano ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia; lub

b)

w przypadku przetargu ograniczonego – podmiot zawiadomił dostawców, że zostaną zaproszeni do składania ofert, niezależnie od tego, czy zastosowany zostanie wykaz przeznaczony do wielokrotnego wykorzystania.

4.   Podmiot zamawiający może skrócić okres trwania procedury przetargowej określony zgodnie z ust. 3 – z zastrzeżeniem, że nie może być on krótszy niż 10 dni – w przypadku gdy:

a)

podmiot zamawiający opublikował ogłoszenie o planowanych zamówieniach zgodnie z art. 19.6 ust. 5 z wyprzedzeniem nie krótszym niż 40 dni i nie dłuższym niż 12 miesięcy, licząc od dnia publikacji ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia, zaś ogłoszenie o planowanych zamówieniach obejmuje:

(i)

opis zamówienia;

(ii)

przybliżone terminy składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału;

(iii)

oświadczenie stwierdzające, że zainteresowani dostawcy powinni wyrazić swoje zainteresowanie uzyskaniem zamówienia od podmiotu zamawiającego;

(iv)

adres, pod jakim można uzyskać dokumenty dotyczące zamówienia; oraz

(v)

wszelkie dostępne informacje wymagane zgodnie z art. 19.6 ust. 3 w odniesieniu do ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia;

b)

w odniesieniu do zamówień o powtarzającym się charakterze podmiot zamawiający wskazuje w pierwszym ogłoszeniu o zamiarze udzielenia zamówienia, że w kolejnych ogłoszeniach określony zostanie termin składania ofert w oparciu o niniejszy ustęp; lub

c)

stan nagłej potrzeby odpowiednio uzasadniony przez podmiot zamawiający powoduje, że termin składania ofert, określony zgodnie z ust. 3, staje się nierealny.

5.   Podmiot zamawiający może skrócić termin składania ofert, który został określony zgodnie z ust. 3, o pięć dni w przypadku każdej z podanych poniżej okoliczności:

a)

ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia jest opublikowane za pomocą środków elektronicznych;

b)

wszelka dokumentacja dotycząca ofert jest dostępna za pomocą środków elektronicznych od dnia opublikowania ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia; oraz

c)

podmiot przyjmuje oferty drogą elektroniczną.

6.   Zastosowanie ust. 5 w związku z ust. 4 w żadnym wypadku nie powoduje skrócenia terminów składania ofert określonych zgodnie z ust. 3 do mniej niż 10 dni, licząc od dnia, w którym opublikowano ogłoszenie o zamiarze udzielenia zamówienia.

7.   Niezależnie od jakichkolwiek innych postanowień określonych w niniejszym artykule, jeżeli podmiot zamawiający nabywa komercyjne towary lub usługi bądź jakiekolwiek ich połączenie, może on skrócić termin składania ofert określony zgodnie z ust. 3 – z zastrzeżeniem, że nie może być on krótszy niż 13 dni – pod warunkiem że dokonuje w tym samym czasie publikacji za pomocą środków elektronicznych zarówno ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia, jak i dokumentacji przetargowej. Ponadto, w przypadku gdy podmiot przyjmuje również oferty komercyjnych towarów lub usług składane za pomocą środków elektronicznych może skrócić termin ustalony zgodnie z ust. 3, z zastrzeżeniem, że nie może być on krótszy niż 10 dni.

8.   Jeżeli podmiot zamawiający objęty załącznikami 19-2 lub 19-3, wybrał wszystkich kwalifikujących się dostawców lub ich ograniczoną liczbę, termin składania ofert może zostać ustalony w drodze dwustronnej umowy między podmiotem zamawiającym a wybranymi dostawcami. W przypadku niezawarcia umowy termin nie może być krótszy niż 10 dni.

Artykuł 19.11

Negocjacje

1.   Strona może przewidzieć prowadzenie negocjacji z dostawcami przez jej podmioty zamawiające:

a)

w przypadku, gdy podmiot wskazał zamiar prowadzenia negocjacji w ogłoszeniu o zamiarze udzielenia zamówienia wymaganym zgodnie z art. 19.6 ust. 3; lub

b)

w przypadku, gdy z oceny ofert wynika, że żadna oferta nie jest wyraźnie najlepsza w kontekście szczegółowych kryteriów oceny określonych w ogłoszeniu o zamiarze udzielania zamówienia lub w dokumentacji przetargowej.

2.   Podmiot zamawiający:

a)

zapewnia, aby każdy przypadek wykluczenia dostawcy uczestniczącego w negocjacjach był zgodny z kryteriami oceny określonymi w ogłoszeniu o zamiarze udzielania zamówienia lub w dokumentacji przetargowej; oraz

b)

jeżeli zakończono negocjacje, wyznacza wspólny termin dla pozostałych dopuszczonych dostawców na złożenie nowych lub skorygowanych ofert.

Artykuł 19.12

Przetarg bezpośredni

1.   Z zastrzeżeniem, że wykorzystanie niniejszego postanowienia nie służy unikaniu konkurencji między dostawcami lub dyskryminowaniu dostawców pochodzących z terytorium drugiej Strony bądź ochronie krajowych dostawców, podmiot zamawiający może skorzystać z procedury przetargu bezpośredniego i może zdecydować o niestosowaniu art. 19.6–19.8, art. 19.9 ust. 7–11, art. 19.10, 19.11, 19.13 i 19.14 wyłącznie w przypadku zaistnienia którejkolwiek z poniższych sytuacji:

a)

jeżeli:

(i)

nie złożono żadnej oferty lub żaden dostawca nie zgłosił wniosku o dopuszczenie do udziału;

(ii)

nie złożono ofert zgodnych z istotnymi wymogami dokumentacji przetargowej;

(iii)

żaden z dostawców nie spełniał warunków udziału; lub

(iv)

stwierdzono zmowę w przygotowaniu złożonych ofert,

pod warunkiem że wymogi dokumentacji przetargowej nie zostały zmienione w istotnym stopniu;

b)

w przypadku gdy towary lub usługi mogą zostać dostarczone jedynie przez określonego dostawcę i nie istnieją rozsądne rozwiązania alternatywne ani też towary czy usługi zastępcze, z któregokolwiek z następujących powodów:

(i)

wymóg dotyczy dzieła sztuki;

(ii)

ze względu na ochronę wynikającą z patentu, praw autorskich lub innych wyłącznych praw; lub

(iii)

brak jest konkurencji z przyczyn technicznych;

c)

w przypadku dodatkowych dostaw zapewnionych przez pierwotnego dostawcę towarów lub usług, które nie zostały uwzględnione w pierwotnym zamówieniu, jeżeli zmiana dostawcy takich dodatkowych towarów lub usług:

(i)

jest niemożliwa z powodów ekonomicznych lub technicznych, takich jak wymogi dotyczące wymienności lub interoperacyjności w połączeniu z istniejącym sprzętem, oprogramowaniem, usługami lub instalacjami zamówionymi w ramach pierwotnego zamówienia; oraz

(ii)

spowodowałaby istotną niedogodność lub znaczne zwiększenie kosztów dla podmiotu zamawiającego;

d)

wyłącznie gdy jest to absolutnie niezbędne, jeżeli z powodu nadzwyczajnej pilności wynikającej z zaistnienia okoliczności niemożliwych do przewidzenia przez podmiot zamawiający towary lub usługi nie mogły zostać uzyskane w terminie w drodze przetargu otwartego lub przetargu ograniczonego;

e)

w przypadku towarów nabywanych na giełdach towarowych;

f)

jeżeli podmiot zamawiający zamawia prototyp lub pierwszy towar lub też pierwszą usługę opracowane na jego zlecenie w trakcie i do celów danego zamówienia na realizację badań, eksperymentów, analiz lub pierwotnego opracowania. Pierwotne opracowanie pierwszego towaru lub pierwszej usługi może obejmować ograniczony zakres produkcji towaru lub świadczenia usługi w celu włączenia wyników testów praktycznych i wykazania, że towar lub usługa nadaje się do seryjnej produkcji lub seryjnego świadczenia z zachowaniem akceptowalnych norm jakości, jednak nie obejmuje produkcji seryjnej towarów lub seryjnego świadczenia usług mających na celu osiągnięcie rentowności rynkowej lub odzyskanie kosztów badań i rozwoju;

g)

w przypadku zakupów dokonywanych na wyjątkowo korzystnych warunkach pojawiających się tylko w bardzo krótkim czasie i wynikających ze szczególnych okoliczności zbywania towarów, takich jak podczas likwidacji, przejścia pod zarząd komisaryczny lub w stan upadłości, lecz nie w przypadku rutynowych zakupów od regularnych dostawców; lub

h)

w przypadku gdy zamówienie zostaje przyznane zwycięzcy konkursu na projekt, pod warunkiem że:

(i)

konkurs został zorganizowany w sposób zgodny z zasadami niniejszego rozdziału, w szczególności w odniesieniu do publikacji ogłoszenia o zamiarze udzielenia zamówienia; oraz

(ii)

uczestników ocenia niezależne jury, którego celem jest przyznanie zamówienia na projekt zwycięzcy.

2.   Podmiot zamawiający przygotowuje sprawozdanie na piśmie z każdego zamówienia udzielonego na podstawie ust. 1. Sprawozdanie zawiera nazwę podmiotu zamawiającego, wartość oraz rodzaj zamawianych towarów lub usług oraz oświadczenie wskazujące okoliczności i warunki opisane w ust. 1 uzasadniające zastosowanie przetargu bezpośredniego.

Artykuł 19.13

Aukcje elektroniczne

Jeżeli podmiot zamawiający zamierza przeprowadzić procedurę przetargową dotyczącą zamówienia objętego niniejszą Umową za pomocą aukcji elektronicznej, przed rozpoczęciem aukcji elektronicznej podmiot ten udostępnia każdemu uczestnikowi:

a)

metodę automatycznej oceny, w tym wzór matematyczny, która została opracowana na podstawie kryteriów oceny określonych w dokumentacji przetargowej i będzie wykorzystywana do utworzenia automatycznego rankingu ofert lub zmiany kolejności ofert w rankingu podczas aukcji;

b)

wyniki wstępnej oceny poszczególnych elementów oferty, jeżeli zamówienie ma zostać udzielone na podstawie najkorzystniejszej oferty; oraz

c)

inne istotne informacje dotyczące sposobu przeprowadzenia aukcji.

Artykuł 19.14

Rozpatrywanie ofert oraz udzielanie zamówień

1.   Podmiot zamawiający przyjmuje, otwiera i rozpatruje wszystkie oferty zgodnie z procedurami gwarantującymi uczciwy i bezstronny przebieg procedury przetargowej oraz poufność ofert.

2.   Podmiot zamawiający nie może ukarać dostawcy, którego oferta została otrzymana po terminie składania ofert, jeżeli opóźnienie miało miejsce wyłącznie z winy podmiotu zamawiającego.

3.   Jeżeli podmiot zamawiający zapewnia dostawcy możliwość poprawienia niezamierzonych błędów formalnych w okresie między otwarciem ofert a udzieleniem zamówienia, podmiot zamawiający zapewnia taką samą możliwość wszystkim dostawcom biorącym udział w procedurze przetargowej.

4.   Do celów udzielenia zamówienia rozpatrywane są jedynie oferty złożone na piśmie, które w momencie otwarcia ofert spełniają istotne wymogi zawarte w ogłoszeniach i w dokumentacji przetargowej, i które zostały złożone przez dostawcę spełniającego warunki udziału.

5.   Z wyjątkiem sytuacji, gdy podmiot zamawiający stwierdza, że udzielenie zamówienia nie leży w interesie publicznym, udziela on zamówienia dostawcy, który zgodnie z jego ustaleniami ma możliwość spełnienia warunków zamówienia i który, wyłącznie na podstawie kryteriów oceny określonych w ogłoszeniach i dokumentacji przetargowej:

a)

przedstawił najkorzystniejszą ofertę; lub

b)

gdy cena stanowi jedyne kryterium – zaoferował najniższą cenę.

6.   W przypadku gdy podmiot zamawiający otrzymuje ofertę zawierającą cenę, która jest niewspółmiernie niska w porównaniu z cenami w innych złożonych ofertach, może skonsultować się z dostawcą, aby sprawdzić, czy spełnia on warunki udziału i czy jest zdolny do wypełnienia warunków zamówienia.

7.   Podmiot zamawiający nie wykorzystuje opcji, nie unieważnia postępowania ani nie modyfikuje udzielonych już zamówień w sposób stanowiący obejście obowiązków spoczywających na nim zgodnie z niniejszym rozdziałem.

Artykuł 19.15

Przejrzystość informacji związanych z zamówieniem

1.   Podmiot zamawiający bezzwłocznie informuje dostawców biorących udział w procedurze przetargowej o swojej decyzji dotyczącej udzielenia zamówienia, a na wniosek dostawcy udziela takiej informacji na piśmie. Na wniosek, podmiot zamawiający wyjaśnia dostawcom, którym nie udzielono zamówienia, powody, dla których ich oferty nie zostały wybrane, oraz informuje ich o zaletach przemawiających na korzyść oferty wybranego dostawcy, z zastrzeżeniem art. 19.6 ust. 2 i art. 19.6 ust. 3.

2.   W terminie nie dłuższym niż 72 dni po udzieleniu każdego zamówienia objętego niniejszym rozdziałem podmiot zamawiający publikuje ogłoszenie za pomocą właściwego papierowego lub elektronicznego środka przekazu wskazanego w załączniku 19-8. W przypadku gdy podmiot wykorzystuje wyłącznie elektroniczny środek przekazu, informacje pozostają dostępne przez odpowiednio długi okres. Ogłoszenie zawiera co najmniej następujące informacje:

a)

opis zamawianych towarów lub usług;

b)

nazwę oraz adres podmiotu zamawiającego;

c)

nazwę oraz adres dostawcy, którego oferta została przyjęta;

d)

wartość oferty, która została przyjęta, lub najwyższą i najniższą ofertę braną pod uwagę przy udzielaniu zamówienia;

e)

datę udzielenia zamówienia; oraz

f)

zastosowany tryb udzielania zamówień, a w przypadku zastosowania procedury przetargu bezpośredniego zgodnie z art. 19.12 – opis okoliczności uzasadniających wybór tej procedury.

3.   Przez co najmniej trzy lata od daty udzielenia zamówienia każdy podmiot zamawiający przechowuje:

a)

dokumentację i sprawozdania z procedur przetargowych i udzielenia zamówienia związane z zamówieniem objętym niniejszą Umową, w tym sprawozdania wymagane zgodnie z art. 19.12; oraz

b)

dane zapewniające możliwość prześledzenia przebiegu procedury udzielenia zamówienia objętego niniejszą Umową prowadzonej drogą elektroniczną.

4.   Każda ze Stron gromadzi i zgłasza Komitetowi ds. Zamówień Publicznych dane statystyczne dotyczące swoich zamówień objętych niniejszym rozdziałem. Każde sprawozdanie obejmuje okres jednego roku i przedkłada się je w ciągu dwóch lat od zakończenia okresu sprawozdawczego; każde sprawozdanie zawiera:

a)

w odniesieniu do podmiotów zamawiających ujętych w załączniku 19-1:

(i)

liczbę i łączną wartość, w przypadku wszystkich takich podmiotów, wszystkich zamówień objętych niniejszych rozdziałem;

(ii)

liczbę i łączną wartość wszystkich zamówień objętych niniejszym rozdziałem udzielonych przez każdy taki podmiot, z podziałem na kategorie towarów i usług zgodnie z uznanym międzynarodowo jednolitym systemem klasyfikacji; oraz

(iii)

liczbę i łączną wartość wszystkich zamówień objętych niniejszym rozdziałem udzielonych przez każdy taki podmiot w ramach przetargu bezpośredniego;

b)

w odniesieniu do podmiotów zamawiających ujętych w załącznikach 19-2 i 19-3 – liczbę i łączną wartość wszystkich zamówień objętych niniejszym rozdziałem udzielonych przez każdy taki podmiot, z podziałem według załączników; oraz

c)

szacunki danych wymagane zgodnie z lit. a) i b) wraz z wyjaśnieniem metodyki wykorzystanej do opracowania szacunków, jeżeli dostarczenie danych nie jest wykonalne.

5.   Jeżeli Strona publikuje swoje dane statystyczne na oficjalnej stronie internetowej w sposób, który jest zgodny z wymogami ust. 4, Strona może zamiast powiadamiania Komitetu ds. Zamówień Publicznych udostępnić link do tej strony wraz z wszelkimi instrukcjami potrzebnymi do uzyskania dostępu do takich statystyk i korzystania z nich.

6.   Jeżeli Strona wymaga, aby zgodnie z ust. 2 ogłoszenia dotyczące udzielonych zamówień były publikowane drogą elektroniczną, i jeżeli takie ogłoszenia są dostępne dla odbiorców za pośrednictwem jednej bazy danych w formie umożliwiającej analizę zamówień objętych niniejszą Umową, Strona może zamiast powiadamiania Komitetu ds. Zamówień Publicznych udostępnić link do tej strony wraz z wszelkimi instrukcjami potrzebnymi do uzyskania dostępu do takich danych i korzystania z nich.

Artykuł 19.16

Ujawnianie informacji

1.   Na wniosek Strony druga Strona bezzwłocznie udziela wszelkich informacji niezbędnych do ustalenia, czy procedura przetargowa została przeprowadzona w sposób sprawiedliwy, bezstronny i zgodnie z niniejszym rozdziałem, w tym informacji na temat cech charakterystycznych oraz zalet przemawiających na korzyść wybranej oferty. W przypadkach gdy ujawnienie informacji mogłoby naruszyć konkurencję w ramach kolejnych przetargów, Strona otrzymująca te informacje nie ujawnia ich jakimkolwiek dostawcom bez zasięgnięcia opinii i uzyskania zgody Strony, która przekazała informacje.

2.   Niezależnie od innych postanowień niniejszego rozdziału Strona, w tym jej podmioty zamawiające, nie udziela żadnemu dostawcy informacji, które mogłyby zakłócić uczciwą konkurencję między dostawcami.

3.   Żadnego z postanowień niniejszego rozdziału nie należy interpretować w sposób, który wymagałby od Strony, w tym jej podmiotów zamawiających, władz i organów odwoławczych, ujawnienia informacji poufnych, jeżeli ich ujawnienie:

a)

utrudniłoby egzekwowanie prawa;

b)

mogłoby zakłócić uczciwą konkurencję między dostawcami;

c)

naraziłoby na uszczerbek uzasadnione interesy handlowe określonych osób, w tym przysługującą im ochronę praw własności intelektualnej; lub

d)

byłoby sprzeczne z interesem publicznym w innych aspektach.

Artykuł 19.17

Krajowe procedury odwoławcze

1.   Każda ze Stron zapewnia sprawną, skuteczną, przejrzystą i niedyskryminującą procedurę odwoławczą na drodze administracyjnej lub sądowej, w ramach której dostawca może wnieść odwołanie w związku z:

a)

naruszeniem postanowień niniejszego rozdziału; lub

b)

w przypadku gdy zgodnie z przepisami prawa krajowego Strony dostawca nie jest uprawniony do wniesienia bezpośredniego odwołania ze względu na naruszenie postanowień niniejszego rozdziału – nieprzestrzeganiem środków prawnych Strony przyjętych w celu wdrożenia niniejszego rozdziału,

do którego doszło w ramach zamówienia objętego niniejszą Umową, stanowiącego przedmiot zainteresowania dostawcy. Zasady proceduralne dotyczące wszystkich odwołań są sporządzane na piśmie i powszechnie udostępniane.

2.   W przypadku skargi złożonej przez dostawcę w związku z zamówieniem objętym niniejszą Umową stanowiącym przedmiot zainteresowania dostawcy, która to skarga dotyczy naruszenia lub nieprzestrzegania przepisów określonego w ust. 1, Strona podmiotu zamawiającego udzielającego zamówienia zachęca swój podmiot oraz dostawcę do rozstrzygnięcia przedmiotu skargi w drodze konsultacji. Podmiot w sposób bezstronny i bez zbędnej zwłoki rozpatruje wszelkie tego rodzaju skargi, tak aby nie utrudnić dostawcy udziału w bieżącej lub przyszłej procedurze przetargowej lub aby nie naruszyć jego prawa do ubiegania się o środki naprawcze w ramach procedury odwoławczej na drodze administracyjnej lub sądowej.

3.   Każdemu dostawcy zapewnia się wystarczająco dużo czasu na przygotowanie i złożenie odwołania, w każdym wypadku nie mniej niż 10 dni od momentu, kiedy zapoznał się lub powinien się zapoznać z podstawą odwołania.

4.   Każda ze Stron powołuje lub wyznacza przynajmniej jeden bezstronny organ administracyjny lub sądowy, niezależny od jego podmiotów zamawiających, który przyjmuje i rozpatruje odwołania złożone przez dostawców w kontekście zamówienia objętego niniejszą Umową.

5.   W przypadku gdy odwołanie zostaje wstępnie rozpatrzone przez podmiot inny niż organ, o którym mowa w ust. 4, Strona zapewnia, aby dostawca mógł złożyć odwołanie od pierwotnej decyzji do bezstronnego organu administracyjnego lub sądowego, niezależnego od podmiotu zamawiającego, którego zamówienie stanowi przedmiot odwołania.

6.   Każda ze Stron dba o to, by decyzje organu odwoławczego innego niż sąd poddawane były kontroli sądowej bądź by stosował procedury, dzięki którym:

a)

podmiot zamawiający udziela pisemnej odpowiedzi na odwołanie i przekazuje wszystkie istotne dokumenty organowi odwoławczemu;

b)

uczestnicy postępowania („uczestnicy”) mają prawo do bycia wysłuchanymi, zanim organ odwoławczy podejmie decyzję w sprawie odwołania;

c)

uczestnicy mają prawo do reprezentacji i pomocy prawnej;

d)

uczestnicy mają prawo do udziału w całym postępowaniu;

e)

uczestnicy mają prawo do złożenia wniosku o jawność postępowania oraz o dopuszczenie obecności świadków; oraz

f)

organ odwoławczy wydaje swoje decyzje lub zalecenia bez zbędnej zwłoki i na piśmie oraz wyjaśnia podstawę każdej decyzji lub każdego zalecenia.

7.   Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje procedury dotyczące:

a)

szybkich środków tymczasowych służących zapewnieniu dostawcy możliwości udziału w procedurze przetargowej. Tego rodzaju środki tymczasowe mogą skutkować zawieszeniem procedury przetargowej. Jednakże procedury mogą przewidywać, że przy podejmowaniu decyzji o tym, czy środki te powinny zostać zastosowane, można wziąć pod uwagę nadrzędne negatywne skutki dla zainteresowanych stron, w tym dla interesu publicznego. Uzasadnienie braku działań musi być przedstawione na piśmie; oraz

b)

działania naprawczego lub odszkodowania za poniesione straty lub szkody, które mogą być ograniczone do kosztów przygotowania oferty albo kosztów odwołania bądź do obu rodzajów kosztów, jeżeli organ odwoławczy stwierdzi, że doszło do naruszenia lub nieprzestrzegania przepisów, o których mowa w ust. 1.

8.   Strony – w terminie nie dłuższym niż dziesięć lat od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy – podejmą negocjacje w celu dalszego opracowania środków odwoławczych, w tym mogą zobowiązać się do wprowadzenia lub utrzymania środków odwoławczych na etapie przed zawarciem umowy.

Artykuł 19.18

Modyfikacje i korekty zakresu stosowania

1.   Strona może wprowadzić zmiany lub korekty swoich załączników do niniejszego rozdziału.

2.   W przypadku wprowadzenia zmiany w załączniku do niniejszego rozdziału Strona:

a)

powiadamia o tym drugą Stronę na piśmie; oraz

b)

do powiadomienia dołącza wniosek dotyczący odpowiedniego wyrównania na rzecz drugiej Strony, aby zakres pozostał na poziomie porównywalnym z poziomem istniejącym przed wprowadzeniem zmiany.

3.   Niezależnie od postanowień ust. 2 lit. b), Strona nie musi zapewniać wyrównania, jeżeli:

a)

przedmiotowa zmiana jest nieznaczna w skutkach; lub

b)

zmiana dotyczy podmiotu, w przypadku którego Strona faktycznie wyeliminowała swoją kontrolę lub wpływ.

4.   Jeżeli druga Strona podnosi, że:

a)

wyrównanie zaproponowane w ust. 2 lit. b) jest odpowiednie do tego, aby utrzymać porównywalny poziom wspólnie uzgodnionego zakresu;

b)

zmiana jest jedynie nieznaczna w skutkach; lub

c)

zmiana dotyczy podmiotu, w przypadku którego Strona faktycznie wyeliminowała swoją kontrolę lub wpływ zgodnie z ust. 3 lit. b),

wówczas musi ona wnieść sprzeciw na piśmie w terminie 45 dni od otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 2 lit. a), albo uznaje się, że przyjmuje ona to wyrównanie lub tę zmianę, w tym również do celów rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów).

5.   Za korektę uznaje się następujące zmiany w załącznikach Strony, pod warunkiem że nie mają one wpływu na wspólnie uzgodniony zakres przewidziany w niniejszej Umowie:

a)

zmianę nazwy podmiotu;

b)

połączenie co najmniej dwóch podmiotów wymienionych w załączniku; oraz

c)

podział podmiotu wymienionego w załączniku na co najmniej dwa podmioty, przy czym każdy z tych podmiotów dodaje się do wykazu podmiotów w tym samym załączniku.

6.   W przypadku zaproponowanych korekt do załączników Strony Strona powiadamia drugą Stronę co dwa lata, zgodnie z cyklem powiadomień przewidzianym w Porozumieniu w sprawie zamówień publicznych znajdującym się w załączniku 4 do Porozumienia WTO, licząc od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

7.   Strona może powiadomić drugą Stronę o sprzeciwie wobec proponowanej korekty w terminie 45 dni od dnia otrzymania powiadomienia. W przypadku złożenia sprzeciwu Strona przedstawia powody, dla których uważa, że proponowana korekta nie jest zmianą, o której mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, oraz opisuje wpływ proponowanej korekty na wspólnie uzgodniony zakres przewidziany w niniejszej Umowie. Jeżeli w ciągu 45 dni od dnia otrzymania powiadomienia nie złożono żadnego takiego sprzeciwu na piśmie, uznaje się, że Strona zgodziła się na proponowaną korektę.

Artykuł 19.19

Komitet ds. Zamówień Publicznych

1.   Komitet ds. Zamówień Publicznych ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. e) powinien składać się z przedstawicieli każdej ze Stron, a jego posiedzenia odbywają się w razie konieczności w celu zapewnienia Stronom możliwości konsultacji w każdej kwestii związanej ze stosowaniem niniejszego rozdziału lub z realizacją jego celów; wypełnia on również inne obowiązki, które Strony mogą mu przydzielić.

2.   Komitet ds. Zamówień Publicznych zbiera się na wniosek Strony, aby:

a)

uwzględnić kwestie dotyczące zamówień publicznych kierowane do niego przez jedną ze Stron;

b)

dokonać wymiany informacji dotyczących zamówień publicznych oferowanych na terytorium każdej ze Stron;

c)

omówić wszelkie inne sprawy związane ze stosowaniem niniejszego rozdziału. oraz

d)

rozważyć promowanie skoordynowanych działań w celu ułatwienia dostawcom dostępu do oferowanych zamówień publicznych na terytorium każdej ze Stron. Działania te mogą obejmować sesje informacyjne, w szczególności mające na celu zwiększenie dostępu elektronicznego do powszechnie dostępnych informacji w ramach systemu zamówień publicznych każdej ze Stron, oraz podejmować inicjatywy, aby ułatwić dostęp dla małych i średnich przedsiębiorstw.

3.   Każda ze Stron co roku przedkłada Komitetowi ds. Zamówień Publicznych dane statystyczne dotyczące zamówień objętych niniejszym rozdziałem, jak wskazano w art. 19.15.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY

Własność intelektualna

Sekcja A

Postanowienia ogólne

Artykuł 20.1

Cele

Celem niniejszego rozdziału jest:

a)

ułatwianie produkcji i komercjalizacji produktów innowacyjnych i kreatywnych oraz świadczenia usług między Stronami; oraz

b)

osiągnięcie odpowiedniego i skutecznego poziomu ochrony i egzekwowania praw własności intelektualnej.

Artykuł 20.2

Rodzaj i zakres obowiązków

1.   Postanowienia niniejszego rozdziału uzupełniają prawa i obowiązki Stron w ramach Porozumienia TRIPS.

2.   Każda ze Stron ma swobodę ustanowienia sposobu wdrażania postanowień niniejszej Umowy w ramach własnego systemu prawnego i własnej praktyki.

3.   Niniejsza Umowa nie tworzy żadnego zobowiązania w odniesieniu do podziału zasobów pomiędzy egzekwowaniem praw własności intelektualnej a ogólnym egzekwowaniem prawa.

Artykuł 20.3

Względy zdrowia publicznego

1.   Strony uznają znaczenie Deklaracji w sprawie Porozumienia TRIPS i zdrowia publicznego z Ad-Dauhy („Deklaracja z Ad-Dauhy”) przyjętej przez konferencję ministerialną WTO w dniu 14 listopada 2001 r. Dokonując wykładni praw i obowiązków objętych niniejszym rozdziałem oraz wdrażając je, Strony zapewniają zgodność z tą deklaracją.

2.   Strony przyczyniają się do wdrożenia i przestrzegania decyzji Rady Ogólnej WTO z dnia 30 sierpnia 2003 r. w sprawie ust. 6 Deklaracji z Ad-Dauhy oraz protokołu zmieniającego Porozumienie TRIPS sporządzonego w Genewie w dniu 6 grudnia 2005 r.

Artykuł 20.4

Wyczerpanie

Niniejszy rozdział pozostaje bez wpływu na swobodę Stron w kwestii ustalenia, czy i w jakich warunkach zastosowanie ma wyczerpanie praw własności intelektualnej.

Artykuł 20.5

Ujawnianie informacji

W niniejszym rozdziale nie wymaga się od Strony, aby ujawniła informacje, których ujawnienie mogłoby być sprzeczne z jej prawem lub wyłączone na mocy prawa Strony w zakresie dostępu do informacji i prywatności.

Sekcja B

Standardy dotyczące praw własności intelektualnej

Artykuł 20.6

Definicja

Do celów niniejszej sekcji:

 

produkt leczniczy oznacza produkt zawierający lek chemiczny, lek biologiczny, szczepionkę lub produkt radiofarmaceutyczny, który jest produkowany, sprzedawany lub przeznaczony do stosowania do celów:

a)

diagnozowania, leczenia, zapobiegania lub łagodzenia przebiegu chorób, zaburzeń lub nieprawidłowych stanów fizycznych, bądź ich symptomów; lub też

b)

przywrócenia, poprawy lub modyfikacji funkcji fizjologicznych.

Podsekcja A

Prawo autorskie i prawa pokrewne

Artykuł 20.7

Przyznana ochrona

1.   Strony stosują się do następujących umów międzynarodowych:

a)

artykułów 2–20 Konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych sporządzonej w Paryżu w dniu 24 lipca 1971 r.;

b)

artykułów 1–14 Traktatu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o prawie autorskim sporządzonego w Genewie w dniu 20 grudnia 1996 r.;

c)

artykułów 1–23 Traktatu WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach sporządzonego w Genewie w dniu 20 grudnia 1996 r.; oraz

d)

artykułów 1–22 Międzynarodowej konwencji o ochronie wykonawców, producentów fonogramów oraz organizacji nadawczych sporządzonej w Rzymie w dniu 26 października 1961 r.

2.   W zakresie dozwolonym traktatami, o których mowa w ust. 1, niniejszy rozdział nie ogranicza zdolności żadnej ze Stron do zmniejszenia ochrony praw własności intelektualnej przyznanej przez Stronę wykonaniom utrwalonym na fonogramach.

Artykuł 20.8

Nadawanie i odtwarzanie publiczne

1.   Każda ze Stron ustanawia na rzecz wykonawców wyłączne prawo zezwalania lub zakazywania bezprzewodowego nadawania oraz odtwarzania publicznego ich wykonań, chyba że wykonania te stanowią same w sobie nadawane wykonanie lub oparte są na utrwaleniu.

2.   Każda ze Stron zapewnia wypłatę jednorazowego godziwego wynagrodzenia płatnego przez użytkownika, jeżeli fonogram opublikowany w celach handlowych lub zwielokrotnienie takiego fonogramu zostaną użyte do nadania przez środki bezprzewodowe lub w jakikolwiek sposób odtworzone publicznie, oraz zapewnia jego podział między właściwych wykonawców i producentów fonogramów. W braku porozumienia w tej sprawie między wykonawcami i producentami fonogramów każda ze Stron może określić warunki podziału wynagrodzenia

Artykuł 20.9

Ochrona środków technologicznych

1.   Do celów niniejszego artykułu środki technologiczne oznaczają wszelkiego rodzaju technologie, urządzenia lub części składowe, które w normalnym trybie funkcjonowania są przeznaczone do zapobiegania działaniom lub ograniczania działań w odniesieniu do utworów, wykonań lub fonogramów, które nie zostały dopuszczone przez autora, wykonawcę lub producenta fonogramów, zgodnie z prawem Strony. Bez uszczerbku dla zakresu praw autorskich lub praw pokrewnych zawartych w prawie krajowym Strony środki technologiczne uznaje się za skuteczne, jeżeli korzystanie z chronionego utworu, wykonania lub fonogramu jest kontrolowane przez autora, wykonawcę lub producenta fonogramów poprzez zastosowanie odpowiedniego kodu dostępu lub mechanizmu zabezpieczenia, takiego jak szyfrowanie lub zakłócanie, lub mechanizmu kontroli kopiowania, które spełniają cel ochronny.

2.   Każda ze Stron zapewnia właściwą ochronę prawną oraz skuteczne środki ochrony prawnej przed obchodzeniem skutecznych środków technologicznych stosowanych przez autorów, wykonawców lub producentów fonogramów w związku z wykonywaniem ich praw, które ograniczają podejmowanie wobec ich utworów, występów i fonogramów działań, które nie zostały dopuszczone przez autorów, wykonawców lub producentów tych fonogramów lub nie są dozwolone przez prawo.

3.   W celu zapewnienia właściwej ochrony prawnej oraz skutecznych środków ochrony prawnej, o których mowa w ust. 2, każda ze Stron zapewnia ochronę co najmniej w odniesieniu do:

a)

w zakresie przewidzianym w swoim prawie:

(i)

nieupoważnionego obchodzenia skutecznego środka technologicznego dokonanego świadomie lub z dużym prawdopodobieństwem świadomie; oraz

(ii)

oferowania do publicznej sprzedaży urządzenia lub produktu, w tym programów komputerowych, lub usługi jako metody obchodzenia skutecznego środka technologicznego; oraz

b)

produkcji, przywozu lub rozpowszechniania urządzeń lub produktów, w tym programów komputerowych, lub świadczenia usług, które:

(i)

są zaprojektowane lub produkowane głównie w celu obchodzenia skutecznego środka technologicznego; lub

(ii)

posiadają tylko ograniczony, mający handlowe znaczenie cel inny niż obchodzenie skutecznego środka technologicznego.

4.   Wyrażenie „w zakresie przewidzianym w swoim prawie” w ust. 3 oznacza, że każda ze Stron może w elastyczny sposób wdrażać postanowienia lit. a) ppkt (i)–(ii).

5.   Przy wprowadzaniu w życie postanowień ust. 2 i 3 Strona nie musi nakładać wymogu, aby sposób zaprojektowania lub sposób zaprojektowania oraz dobór części i elementów produktów elektroniki użytkowej, telekomunikacyjnych lub komputerowych zapewniał odpowiedź na określony środek technologiczny, o ile produkt ten nie narusza w inny sposób środków tej Strony wprowadzających w życie postanowienia tych ustępów. Cel niniejszego postanowienia sprowadza się do tego, aby niniejszą Umową nie nakładać na Stronę wymogu nakazywania interoperacyjności w swoim prawie: na sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych nie ciąży obowiązek projektowania urządzeń, produktów, elementów lub usług w taki sposób, aby odpowiadały one pewnym środkom technologicznym.

6.   Przy zapewnianiu właściwej ochrony prawnej oraz skutecznych środków prawnych zgodnie z postanowieniami ust. 2 Strona może przyjąć lub utrzymać stosowne ograniczenia lub wyłączenia środków wdrażających postanowienia ust. 2 i 3. Obowiązki określone w ust. 2 i 3 pozostają bez uszczerbku dla praw, ograniczeń, wyłączeń lub środków ochrony przed naruszeniem prawa autorskiego lub praw pokrewnych przewidzianych w prawie Strony.

Artykuł 20.10

Ochrona informacji o zarządzaniu prawami

1.   Dla celów niniejszego artykułu informacje o zarządzaniu prawami oznaczają:

a)

informacje, które identyfikują utwór, wykonanie lub fonogram; autora utworu, wykonawcę wykonania lub producenta fonogramu; lub właściciela jakichkolwiek praw do utworu, wykonania lub fonogramu;

b)

informacje o warunkach korzystania z utworu, wykonania lub fonogramu; lub

c)

wszelkie numery lub kody, poprzez które wyrażane są informacje opisane w lit. a) i b) powyżej,

jeżeli którakolwiek z tych informacji dołączona jest do egzemplarza utworu, wykonania lub fonogramu lub występuje w związku z publicznym przekazem lub udostępnianiem utworu, wykonania lub fonogramu.

2.   W celu ochrony podanych w formie elektronicznej informacji o zarządzaniu prawami każda ze Stron zapewnia odpowiednią ochronę prawną oraz skuteczne środki ochrony prawnej przed każdą osobą, która świadomie i bez zezwolenia dopuszcza się jednego z następujących czynów, wiedząc lub mając uzasadnione podstawy, by wiedzieć, że czyn ten spowoduje, umożliwi, ułatwi lub ukryje naruszenie jakichkolwiek praw autorskich lub pokrewnych.

a)

usuwanie lub zmiana jakichkolwiek podanych w formie elektronicznej informacji o zarządzaniu prawami; lub

b)

rozpowszechnianie, przywóz w celu rozpowszechniania, nadawanie, przekaz lub publiczne udostępnianie utworów, wykonań lub fonogramów ze świadomością, że podane w formie elektronicznej informacje o zarządzaniu prawami zostały usunięte lub zmienione bez zezwolenia.

3.   Przy zapewnianiu właściwej ochrony prawnej oraz skutecznych środków prawnych zgodnie z postanowieniami ust. 2 Strona może przyjąć lub utrzymać stosowne ograniczenia lub wyłączenia środków wdrażających postanowienia ust. 2. Obowiązki określone w ust. 2 pozostają bez uszczerbku dla praw, ograniczeń, wyłączeń lub środków ochrony przed naruszeniem prawa autorskiego lub praw pokrewnych przewidzianych w prawie Strony.

Artykuł 20.11

Odpowiedzialność usługodawców będących pośrednikami

1.   Każda ze Stron, z zastrzeżeniem pozostałych ustępów niniejszego artykułu, przewiduje w swoim prawie ograniczenia lub wyłączenia dotyczące odpowiedzialności usługodawców działających jako pośrednicy z tytułu naruszeń praw autorskich lub pokrewnych, do których to naruszeń dochodzi w sieciach łączności lub za pośrednictwem sieci łączności w odniesieniu do świadczenia lub korzystania z ich usług.

2.   Ograniczenia lub wyłączenia, o których mowa w ust. 1:

a)

obejmują przynajmniej następujące funkcje:

(i)

hosting informacji na wniosek użytkownika usług hostingowych;

(ii)

zapewnianie pamięci buforowej za pomocą zautomatyzowanego procesu, w przypadku gdy usługodawca:

A)

nie modyfikuje informacji z przyczyn innych niż przyczyny techniczne;

B)

zapewnia, aby przestrzegano wszelkich instrukcji związanych z wprowadzaniem informacji do pamięci buforowej, które określono w sposób powszechnie uznawany i stosowany w sektorze; oraz

C)

nie ingeruje w stosowanie technologii, które są zgodne z prawem oraz powszechnie uznawane i wykorzystywane w sektorze w celu uzyskania danych dotyczących korzystania z informacji; oraz

(iii)

zwykły przekaz, który polega na zapewnianiu środków przekazywania informacji dostarczanych przez użytkownika lub środków dostępu do sieci łączności; oraz

b)

mogą obejmować również inne funkcje, w tym zapewnianie informatycznych urządzeń lokalizacyjnych, w wyniku zwielokrotnienia materiału objętego prawem autorskim w zautomatyzowany sposób i przekazywania tych zwielokrotnień.

3.   Uprawnienia do ograniczeń lub wyłączeń, o których mowa w niniejszym artykule, nie mogą być uzależnione od monitorowania przez usługodawcę jego usług ani aktywnym poszukiwaniem dowodów wskazujących na działalność stanowiącą naruszenie prawa.

4.   Każda ze Stron może ustanowić w swoim prawem krajowym warunki dotyczące kwalifikowania się usługodawców do ograniczeń lub wyłączeń w ramach niniejszego artykułu. Bez uszczerbku dla powyższych postanowień każda ze Stron może ustanowić odpowiednie procedury skutecznego powiadamiania o rzekomych naruszeniach i skutecznego dostarczania powiadomień o sprzeciwie przez osoby, których materiał został usunięty lub uniemożliwiono do niego dostęp przez pomyłkę lub z powodu niewłaściwej identyfikacji.

5.   Niniejszy artykuł pozostaje bez uszczerbku dla dostępności w prawie Strony innych środków ochrony przed naruszeniem prawa autorskiego lub praw pokrewnych oraz innych ograniczeń i wyłączeń dotyczących naruszania tych praw. Niniejszy artykuł nie ma wpływu na możliwość wymagania od usługodawcy przez sądy lub organy administracyjne, zgodnie z systemem prawnym Strony, aby zaprzestał on naruszenia prawa lub je uniemożliwił.

Artykuł 20.12

Nagrywanie treści cyfrową kamerą wideo

Każda ze Stron może przewidzieć procedury karne i kary stosowane zgodnie z jej przepisami ustawowymi i wykonawczymi wobec osoby, która bez zezwolenia kierownika kina lub podmiotu prawa autorskiego do utworu kinematograficznego tworzy kopię tego utworu lub jakiejkolwiek jego części, wykorzystując w tym celu odtworzenie tego utworu w publicznie dostępnym obiekcie wyświetlającym filmy.

Podsekcja B

Znaki towarowe

Artykuł 20.13

Umowy międzynarodowe

Każda ze Stron dokłada wszelkich starań, aby wypełnić postanowienia art. 1–22 Traktatu singapurskiego dotyczącego prawa znaków towarowych sporządzonego w Singapurze w dniu 27 marca 2006 r. oraz aby przystąpić do Protokołu do Porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków sporządzonego w Madrycie w dniu 27 czerwca 1989 r.

Artykuł 20.14

Procedura rejestracji

Każda ze Stron ustanawia system rejestracji znaków towarowych, w ramach którego decyzja o odmowie rejestracji znaku towarowego zostaje przekazana zgłaszającemu na piśmie, a zgłaszający ma możliwość zaskarżenia tej decyzji i odwołania się od ostatecznej decyzji o odmowie do organu sądowego. Każda ze Stron wprowadza możliwość wniesienia sprzeciwu wobec zgłoszenia znaku towarowego lub wobec rejestracji znaku towarowego. Każda ze Stron udostępnia opinii publicznej elektroniczne bazy danych zawierające zgłoszenia znaków towarowych i rejestracje znaków towarowych.

Artykuł 20.15

Wyjątki od praw ze znaków towarowych

Każda ze Stron zapewnia uczciwe używanie wyrażeń opisowych, w tym wyrażeń opisowych dotyczących pochodzenia geograficznego, w ramach ograniczonego wyjątku od praw ze znaków towarowych. Przy określaniu, co stanowi uczciwe korzystanie, uwzględnia się uzasadnione interesy właściciela znaku towarowego i osób trzecich. Każda ze Stron może wprowadzać inne ograniczone wyjątki, pod warunkiem że te wyjątki uwzględniają uzasadnione interesy właściciela znaku towarowego i osób trzecich.

Podsekcja C

Oznaczenia geograficzne

Artykuł 20.16

Definicje

Do celów niniejszej podsekcji:

 

oznaczenie geograficzne to nazwa, którą określa się produkt rolny lub spożywczy jako pochodzący z terytorium Strony lub z regionu bądź miejsca na tym terytorium, w przypadku gdy określona jakość, renoma lub inna cecha charakterystyczna tego produktu wynika w głównej mierze z tego pochodzenia geograficznego. oraz

 

kategoria produktów oznacza kategorię produktów wskazaną w załączniku 20-C.

Artykuł 20.17

Zakres

Niniejsza podsekcja ma zastosowanie do oznaczeń geograficznych, którymi określa się produkty wchodzące w zakres jednej z kategorii produktów wskazanych w załączniku 20-C.

Artykuł 20.18

Oznaczenia geograficzne ujęte w wykazie

Do celów niniejszej podsekcji:

a)

oznaczenia wymienione w części A załącznika 20-A są oznaczeniami geograficznymi, którymi określa się produkt jako pochodzący z terytorium Unii Europejskiej lub regionu bądź miejsca na tym terytorium; oraz

b)

oznaczenia wymienione w części B załącznika 20-A są oznaczeniami geograficznymi, którymi określa się produkt jako pochodzący z terytorium Kanady lub regionu bądź miejsca na tym terytorium.

Artykuł 20.19

Ochrona oznaczeń geograficznych wskazanych w załączniku 20-A

1.   Po zapoznaniu się z oznaczeniami geograficznymi drugiej Strony każda ze Stron wprowadza system ich ochrony odpowiadający poziomowi ochrony określonemu w niniejszej podsekcji.

2.   Każda ze Stron tworzy podstawy prawne umożliwiające zainteresowanym stronom zapobieganie:

a)

stosowaniu oznaczenia geograficznego drugiej Strony wskazanego w załączniku 20-A w odniesieniu do produktu, który jest objęty kategorią produktów przypisaną w załączniku 20-A temu oznaczeniu geograficznemu i który albo:

(i)

nie pochodzi z miejsca pochodzenia przypisanego w załączniku 20-A temu oznaczeniu geograficznemu; albo

(ii)

pochodzi z miejsca pochodzenia przypisanego w załączniku 20-A temu oznaczeniu geograficznemu, ale nie został wyprodukowany bądź wytworzony zgodnie z przepisami ustawowymi i wykonawczymi drugiej Strony, które mają zastosowanie w przypadku przeznaczenia tego produktu do spożycia na terytorium drugiej Strony;

b)

stosowaniu jakichkolwiek środków w oznaczaniu lub przedstawianiu towaru, które w sposób wprowadzający odbiorców w błąd co do pochodzenia geograficznego tego towaru wskazują lub sugerują, że towar ten pochodzi z obszaru geograficznego innego niż rzeczywiste miejsce pochodzenia; oraz

c)

wszelkiemu innemu wykorzystywaniu, które jest aktem nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 10a Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej (z 1967 r.) sporządzonej w Sztokholmie w dniu 14 lipca 1967 r.

3.   Ochronę, o której mowa w ust. 2 lit. a), zapewnia się nawet w przypadkach, gdy jest wskazane prawdziwe pochodzenie produktu lub oznaczenie geograficzne jest podane w wersji przetłumaczonej, lub towarzyszą mu takie określenia jak „w rodzaju”, „typu”, „w stylu”, „na wzór” itp.

4.   Każda ze Stron zapewnia egzekwowanie tych praw na drodze administracyjnej w zakresie przewidzianym w jej prawie, aby zapobiec produkcji, przygotowywaniu, pakowaniu, etykietowaniu, sprzedawaniu lub przywozowi lub też reklamowaniu produktów żywnościowych w nieprawdziwy, wprowadzający w błąd lub mylący sposób lub też w sposób, który może stwarzać mylne wrażenie co do ich pochodzenia.

5.   Zgodnie z ust. 4 każda ze Stron wprowadzi procedury administracyjne w odniesieniu do skarg związanych z etykietowaniem produktów, w tym z ich przedstawieniem w sposób, który jest nieprawdziwy, wprowadzający w błąd lub mylący lub też który może stwarzać mylne wrażenie co do ich pochodzenia.

6.   Z urzędu odmawia się rejestracji znaku towarowego lub unieważnia się rejestrację znaku towarowego, który zawiera oznaczenie geograficzne drugiej Strony wskazane w załączniku 20-A albo który składa się z takiego oznaczenia, jeżeli jest to dozwolone na mocy prawodawstwa Strony, lub na wniosek zainteresowanej strony, w odniesieniu do produktu, który jest objęty kategorią produktów przypisaną w załączniku 20-A temu oznaczeniu geograficznemu i który nie pochodzi z miejsca pochodzenia przypisanego w załączniku 20-A temu oznaczeniu geograficznemu.

7.   Niniejszą podsekcją nie wprowadza się obowiązku ochrony oznaczeń geograficznych, które nie są lub które przestają być chronione w ich miejscu pochodzenia lub które przestają być stosowane w tym miejscu. Jeżeli oznaczenie geograficzne Strony wskazane w załączniku 20-A przestaje być chronione w jego miejscu pochodzenia lub stosowane w tym miejscu, Strona powiadamia o tym drugą Stronę i składa wniosek o anulowanie rejestracji.

Artykuł 20.20

Homonimiczne oznaczenia geograficzne

1.   W przypadku gdy homonimiczne oznaczenia geograficzne Stron wchodzą w zakres tej samej kategorii produktów, każda ze Stron określa praktyczne warunki, na podstawie których dane homonimiczne oznaczenia geograficzne będą rozróżniane, uwzględniając przy tym konieczność zapewnienia sprawiedliwego traktowania zainteresowanych producentów i uniknięcia sytuacji, w której konsumenci mogliby zostać wprowadzeni w błąd.

2.   Jeżeli Strona w kontekście negocjacji z państwem trzecim zaproponuje wprowadzenie ochrony oznaczenia geograficznego określającego produkt pochodzący z terytorium tego państwa trzeciego, a to oznaczenie ma homonimiczne brzmienie z oznaczeniem geograficznym drugiej Strony wskazanym w załączniku 20-A i ten produkt jest objęty kategorią produktów przypisaną w załączniku 20-A temu homonimicznemu oznaczeniu geograficznemu drugiej Strony, powiadamia się o tym tę drugą Stronę i umożliwia się jej przedstawienie swoich uwag przed wprowadzeniem ochrony tego oznaczenia geograficznego.

Artykuł 20.21

Wyjątki

1.   Niezależnie od postanowień art. 20.19 ust. 2 i art. 20.19 ust. 3 od Kanady nie wymaga się, aby stworzyła podstawy prawne dla zainteresowanych stron w celu zapobieżenia stosowaniu terminów wymienionych w części A załącznika 20-A i opatrzonych jedną gwiazdką (28), w przypadku gdy przy używaniu takich terminów stosuje się takie określenia jak „w rodzaju”, „typu”, „w stylu”, „na wzór” itp. i jednocześnie zapewnia się czytelne i wyraźne oznaczenie pochodzenia geograficznego danego produktu.

2.   Niezależnie od postanowień art. 20.19 ust. 2 i art. 20.19 ust. 3 ochrona oznaczeń geograficznych wymienionych w części A załącznika 20-A i opatrzonych jedną gwiazdką (29) nie stanowi przeszkody dla stosowania na terytorium Kanady któregokolwiek z tych oznaczeń przez każdą osobę – w tym przez jej następców prawnych – która wykorzystuje te oznaczenia do celów komercyjnych w odniesieniu do produktów w kategorii „sery” przed dniem 18 października 2013 r.

3.   Niezależnie od postanowień art. 20.19 ust. 2 i art. 20.19 ust. 3 ochrona oznaczeń geograficznych wymienionych w części A załącznika 20-A i opatrzonych dwiema gwiazdkami nie stanowi przeszkody dla stosowania tego oznaczenia przez każdą osobę – w tym przez jej następców prawnych – która wykorzystuje to oznaczenie do celów komercyjnych w odniesieniu do produktów w kategorii „świeże, zamrożone i przetworzone mięso” przez co najmniej pięć lat przed dniem 18 października 2013 r. Okres przejściowy pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejszego artykułu, w trakcie którego stosowanie wyżej wymienionego oznaczenia nie jest zakazane, ma zastosowanie do każdej innej osoby – w tym do jej następców prawnych – która wykorzystuje te oznaczenia do celów komercyjnych w odniesieniu do produktów w kategorii „świeże, zamrożone i przetworzone mięso” przez okres krótszy niż pięć lat przed dniem 18 października 2013 r.

4.   Niezależnie od postanowień art. 20.19 ust. 2 i art. 20.19 ust. 3 ochrona oznaczeń geograficznych wymienionych w części A załącznika 20-A i opatrzonych trzema gwiazdkami nie stanowi przeszkody dla stosowania tych oznaczeń przez każdą osobę – w tym przez jej następców prawnych – która wykorzystuje te oznaczenia do celów komercyjnych w odniesieniu do produktów w kategoriach, odpowiednio, „mięso peklowane na sucho” i „sery” przez co najmniej dziesięć lat przed dniem 18 października 2013 r. Okres przejściowy pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejszego artykułu, w trakcie którego stosowanie wyżej wymienionych oznaczeń nie jest zakazane, ma zastosowanie do każdej innej osoby – w tym do jej następców prawnych – która wykorzystuje te oznaczenia do celów komercyjnych w odniesieniu do produktów w kategoriach, odpowiednio, „mięso peklowane na sucho” i „sery” przez okres krótszy niż dziesięć lat przed dniem 18 października 2013 r.

5.   Jeżeli znak towarowy był stosowany lub został zarejestrowany w dobrej wierze lub jeżeli prawa do znaku towarowego zostały nabyte wskutek jego stosowania w dobrej wierze na terytorium Strony przed odpowiednią datą określoną w ust. 6, środki przyjęte w celu wdrożenia niniejszej podsekcji na terytorium tej Strony nie naruszają prawa do rejestracji ani ważności rejestracji znaku towarowego, ani też prawa do stosowania znaku towarowego, z uwagi na fakt, że taki znak towarowy jest identyczny z oznaczeniem geograficznym lub do niego podobny.

6.   Do celów ust. 5 odpowiednią datą jest:

a)

w odniesieniu do oznaczenia geograficznego wskazanego w załączniku 20-A w dniu podpisania niniejszej Umowy – dzień wejścia w życie niniejszej podsekcji; lub

b)

w odniesieniu do oznaczenia geograficznego dodanego do wykazu w załączniku 20-A po dniu podpisania niniejszej Umowy zgodnie z art. 20.22 – dzień, w którym dodano to oznaczenie geograficzne.

7.   Jeżeli tłumaczenie oznaczenia geograficznego jest identyczne z terminem zwyczajowo używanym na terytorium Strony w języku potocznym jako nazwa zwyczajowa produktu bądź tłumaczenie to zawiera w sobie taki termin lub też jeżeli oznaczenie geograficzne nie jest identyczne z takim terminem, ale zawiera go w sobie, wówczas postanowienia niniejszej podsekcji nie naruszają prawa jakiejkolwiek osoby do stosowania tego terminu w odniesieniu do tego produktu na terytorium tej Strony.

8.   Nie ma przeszkód, aby na terytorium Strony korzystano w odniesieniu do jakiegokolwiek produktu ze zwyczajowej nazwy odmiany roślin lub rasy zwierząt, które występują na terytorium tej Strony w dniu wejścia w życie niniejszej podsekcji.

9.   Strona może postanowić, że każdy wniosek składany w ramach niniejszej podsekcji w związku ze stosowaniem lub rejestracją znaku towarowego musi zostać złożony w ciągu pięciu lat od chwili, kiedy niezgodne z postanowieniami niniejszej podsekcji używanie chronionego oznaczenia stało się powszechnie wiadome na terytorium tej Strony lub po dacie rejestracji znaku towarowego na terytorium tej Strony, pod warunkiem że ten znak towarowy został do tej daty opublikowany, jeżeli data ta jest wcześniejsza od daty, w której to niezgodne z postanowieniami używanie stało się powszechnie wiadome na terytorium tej Strony, pod warunkiem że oznaczenie geograficzne nie jest używane lub nie zostało zarejestrowane w złej wierze.

10.   Postanowienia niniejszej podsekcji nie naruszają prawa jakiejkolwiek osoby do stosowania w handlu jej nazwiska lub nazwy albo nazwiska lub nazwy jej poprzedników biznesowych, z wyjątkiem przypadków stosowania takiego nazwiska lub takiej nazwy w sposób wprowadzający opinię publiczną w błąd.

11.

a)

Postanowienia niniejszej podsekcji nie naruszają prawa jakiejkolwiek osoby do stosowania lub zarejestrowania w Kanadzie znaku towarowego zawierającego którykolwiek z terminów wymienionych w części A załącznika 20-B lub składającego się z któregokolwiek z tych terminów; oraz

b)

Postanowienia lit. a) nie mają zastosowania do terminów wymienionych w części A załącznika 20-B w odniesieniu do jakiegokolwiek zastosowania, które wprowadzałoby opinię publiczną w błąd co do pochodzenia geograficznego towarów.

12.   Stosowanie w Kanadzie terminów wymienionych w części B załącznika 20-B nie podlega postanowieniom niniejszej podsekcji.

13.   Następstwo prawne, o którym mowa w ust. 2–4, nie obejmuje przeniesienia samego prawa do korzystania z oznaczenia geograficznego.

Artykuł 20.22

Zmiany w załączniku 20-A

1.   Wspólny Komitet CETA ustanowiony na mocy art. 26.1 (Wspólny Komitet CETA) może – stanowiąc w drodze konsensusu i zgodnie z zaleceniem Komitetu CETA ds. Oznaczeń Geograficznych – zdecydować o zmianie załącznika 20-A poprzez dodanie oznaczeń geograficznych lub poprzez usunięcie oznaczeń geograficznych, które przestały być chronione lub stosowane w miejscu ich pochodzenia.

2.   Co do zasady, oznaczenia geograficznego nie dodaje się do części A załącznika 20-A, jeżeli stanowi ono nazwę, która w dniu podpisywania niniejszej Umowy znajduje się w odpowiednim rejestrze Unii Europejskiej, mając status „zarejestrowanej” w odniesieniu do państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

3.   Oznaczenia geograficznego określającego produkt pochodzący z terytorium danej Strony nie dodaje się do załącznika 20-A:

a)

jeżeli jest ono identyczne ze znakiem towarowym, który zarejestrowano na terytorium drugiej Strony w odniesieniu do tych samych lub podobnych produktów, albo ze znakiem towarowym, do którego druga Strona nabyła prawa wskutek jego stosowania w dobrej wierze, i jeżeli złożono wniosek w odniesieniu do tych samych lub podobnych produktów;

b)

jeżeli jest ono identyczne ze zwyczajową nazwą odmiany roślin lub rasy zwierząt, które występują na terytorium drugiej Strony; lub

c)

jeżeli jest ono identyczne ze zwyczajowym terminem stosowanym w języku potocznym jako zwyczajowa nazwa takiego produktu na terytorium drugiej Strony.

Artykuł 20.23

Inna ochrona

Postanowienia niniejszej podsekcji pozostają bez uszczerbku dla prawa do ubiegania się o uznanie i ochronę oznaczenia geograficznego na podstawie odpowiednich przepisów prawa Strony.

Podsekcja D

Wzory

Artykuł 20.24

Umowy międzynarodowe

Każda ze Stron dokłada wszelkich starań, aby przystąpić do Aktu genewskiego Porozumienia haskiego w sprawie międzynarodowej rejestracji wzorów przemysłowych sporządzonego w Genewie w dniu 2 lipca 1999 r.

Artykuł 20.25

Stosunek do prawa autorskiego

Przedmiot prawa do wzoru może być chroniony prawem autorskim, jeżeli spełniono warunki tej ochrony. Każda ze Stron określa zakres, w jakim przyznaje się taką ochronę, oraz warunki przyznania tej ochrony, w tym wymagany poziom oryginalności.

Podsekcja E

Patenty

Artykuł 20.26

Umowy międzynarodowe

Każda ze Stron dokłada wszelkich starań, aby wypełnić postanowienia art. 1–14 oraz art. 22 Traktatu o prawie patentowym sporządzonego w Genewie w dniu 1 czerwca 2000 r.

Artykuł 20.27

Ochrona sui generis produktów leczniczych

1.   Do celów niniejszego artykułu:

 

patent podstawowy oznacza patent, który chroni produkt jako taki, sposób otrzymywania produktu lub zastosowanie produktu, i który został wskazany przez właściciela patentu mogącego służyć jako patent podstawowy jako patent podstawowy do celów uzyskania ochrony sui generis; oraz

 

produkt oznacza substancję czynną lub połączenie substancji czynnych produktu leczniczego.

2.   Każda ze Stron wprowadza okres ochrony sui generis w odniesieniu do produktu, który jest chroniony ważnym patentem podstawowym na wniosek właściciela patentu lub jego następcy prawnego, jeżeli spełniono następujące warunki:

a)

wydano zezwolenie na wprowadzenie produktu do obrotu na rynku tej Strony jako produktu leczniczego (zwane dalej w niniejszym artykule „pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu”);

b)

produkt nie był jeszcze objęty okresem ochrony sui generis; oraz

c)

pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, o którym mowa w lit. a), jest pierwszym pozwoleniem na wprowadzenie tego produktu do obrotu na rynku danej Strony jako produktu leczniczego.

3.   Każda ze Stron może:

a)

wprowadzić okres ochrony sui generis jedynie wtedy, gdy pierwszy wniosek o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu zostanie złożony w rozsądnym terminie wyznaczonym przez tę Stronę; oraz

b)

wyznaczyć termin nie krótszy niż 60 dni od dnia, w którym wydano pierwsze pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, na złożenie wniosku o okres ochrony sui generis. Jeśli jednak pierwsze pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydano przed przyznaniem patentu, każda ze Stron wyznaczy okres nie krótszy niż 60 dni, licząc od dnia przyznania patentu, w trakcie którego można złożyć wniosek o okres ochrony na podstawie niniejszego artykułu.

4.   Jeżeli produkt jest chroniony jednym patentem podstawowym, okres ochrony sui generis rozpoczyna się na koniec przewidzianego prawem czasu trwania patentu.

Jeżeli produkt jest chroniony co najmniej dwoma patentami, które mogą służyć jako patenty podstawowe, Strona może przewidzieć tylko jeden okres ochrony sui generis, rozpoczynający się na koniec przewidzianego prawem czasu trwania patentu podstawowego:

a)

wybranego przez osobę składającą wniosek dotyczący okresu ochrony sui generis – w przypadku gdy wszystkie patenty, które mogą służyć jako patent podstawowy, należą do tej samej osoby; oraz

b)

wybranego w drodze porozumienia między właścicielami patentów – w przypadku gdy patenty, które mogą służyć jako patent podstawowy, nie należą do tej samej osoby, co skutkuje sprzecznymi wnioskami o ochronę sui generis.

5.   Każda ze Stron wprowadza okres ochrony sui generis równy okresowi, który upłynął od dnia złożenia wniosku o patent podstawowy do dnia pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, skrócony o okres pięciu lat.

6.   Niezależnie od postanowień ust. 5 i bez uszczerbku dla ewentualnego przedłużenia okresu ochrony sui generis przez Stronę jako środka zachęty lub nagrody za badania naukowe dotyczące pewnych populacji docelowych, takich jak dzieci, czas trwania ochrony sui generis nie może przekraczać okresu wynoszącego od dwóch do pięciu lat, który zostanie określony przez każdą ze Stron.

7.   Każda ze Stron może wprowadzić okres ochrony sui generis, który wygasa:

a)

jeżeli beneficjent zrezygnuje z ochrony sui generis; lub

b)

jeżeli nie uiszczono wyznaczonych opłat administracyjnych.

Każda ze Stron może skrócić okres ochrony sui generis proporcjonalnie do wszelkich nieuzasadnionych opóźnień wynikających z bezczynności wnioskodawcy po złożeniu wniosku o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu, w przypadku gdy właściciel patentu podstawowego jest wnioskodawcą ubiegającym się o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu lub podmiotem z nim powiązanym.

8.   W granicach ochrony przyznanej patentem podstawowym ochrona sui generis rozciąga się jedynie na produkt leczniczy objęty pozwoleniem na dopuszczenie do obrotu i na wszelkie korzystanie z tego produktu jako z produktu leczniczego, na który pozwolenia udzielono przed wygaśnięciem ochrony sui generis. Z zastrzeżeniem postanowień poprzedniego zdania, w ramach ochrony sui generis przyznaje się takie same prawa, jak prawa przyznane w ramach patentu i ochrona ta podlega tym samym ograniczeniom i zobowiązaniom.

9.   Niezależnie od postanowień ust. 1–8 każda ze Stron może również ograniczyć zakres ochrony poprzez wprowadzenie wyjątków w zakresie produkowania, stosowania, oferowania na sprzedaż, sprzedawania lub przywozu produktów do celów wywozu w okresie ochrony.

10.   Każda ze Stron może cofnąć ochronę sui generis z przyczyn związanych z nieważnością patentu podstawowego, w tym w przypadku wygaśnięcia patentu przed upływem przewidzianego prawem terminu jego obowiązywania lub w przypadku jego cofnięcia lub ograniczenia w takim zakresie, że produkt, na który udzielono ochrony, przestał być chroniony zastrzeżeniami patentowymi patentu podstawowego, bądź też z przyczyn związanych z wycofaniem pozwolenia na dopuszczenie do obrotu lub pozwoleń odnoszących się do odpowiedniego rynku, lub w sytuacji, gdy ochrony udzielono w sposób sprzeczny z postanowieniami ust. 2.

Artykuł 20.28

Mechanizmy powiązań patentowych dotyczące produktów leczniczych

Jeżeli Strona opiera się na mechanizmach powiązań patentowych, w ramach których udzielenie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu (lub oświadczeń o zgodności z wymogami itp.) generycznego produktu leczniczego jest powiązane z istnieniem ochrony patentowej, wówczas zapewnia, aby wszystkie strony w procesie otrzymały równe i skuteczne prawa dochodzenia roszczeń.

Podsekcja F

Ochrona danych

Artykuł 20.29

Ochrona nieujawnionych danych związanych z produktami leczniczymi

1.   Jeżeli Strona wymaga, aby warunkiem udzielenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych, w których wykorzystano nowe chemiczne produkty lecznicze (30) (w niniejszym artykule zwane dalej „pozwoleniem”), było przedłożenie nieujawnionych wyników badań lub innych danych potrzebnych do ustalenia, czy stosowanie tych produktów jest bezpieczne i skuteczne, wówczas Strona zapewnia ochronę takich danych przed ujawnieniem, jeżeli tworzenie takich danych wiąże się ze znacznym wysiłkiem, z wyjątkiem sytuacji, w których ujawnienie danych jest konieczne do ochrony ogółu społeczeństwa, chyba że podjęto działania mające zapewnić ochronę danych przed nieuczciwym wykorzystaniem do celów komercyjnych.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku danych podlegających postanowieniom ust. 1, które przedkłada się Stronie po dniu wejścia w życie niniejszej Umowy:

a)

nikt poza osobą, które przedłożyła te dane, nie mógł bez pozwolenia tej osoby powoływać się na nie w celu uzasadnienia wniosku o udzielenie pozwolenia przez okres nie krótszy niż sześć lat od dnia, w którym Strona udzieliła pozwolenia osobie, która przedłożyła dane do celów uzyskania pozwolenia; oraz

b)

Strona nie udzielała pozwolenia nikomu, kto powołuje się na takie dane, przez okres nie krótszy niż osiem lat od dnia, w którym Strona udzieliła pozwolenia osobie, która przedstawiła dane potrzebne do uzyskania pozwolenia, chyba że osoba przedkładająca te dane przedstawi pozwolenie.

Z zastrzeżeniem niniejszego ustępu, nie ma żadnych ograniczeń dotyczących wdrażania przez którąkolwiek Stronę skróconych procedur udzielania pozwoleń na takie produkty na podstawie badań biorównoważności i biodostępności.

Artykuł 20.30

Ochrona danych związanych ze środkami ochrony roślin

1.   Każda ze Stron określa wymogi dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności przed udzieleniem pozwolenia na wprowadzenie do obrotu środka ochrony roślin (w niniejszym artykule zwanego dalej „pozwoleniem”).

2.   Każda ze Stron wprowadza ograniczony okres ochrony danych w odniesieniu do sprawozdań z testów lub badań przedłożonych po raz pierwszy w celu uzyskania pozwolenia. W takim okresie każda ze Stron zapewnia, aby sprawozdanie z testów lub badań nie było wykorzystywane w celu uzyskania korzyści przez jakąkolwiek inną osobę dążącą do uzyskania pozwolenia, z wyjątkiem sytuacji, w których przedstawiono wyraźną zgodę pierwszego posiadacza pozwolenia.

3.   Sprawozdanie z testów lub badań powinno być konieczne do uzyskania lub do zmiany pozwolenia, aby umożliwić korzystanie z tych środków na innych uprawach.

4.   Na terytorium każdej ze Stron okres ochrony danych wynosi co najmniej dziesięć lat, począwszy od dnia uzyskania pierwszego pozwolenia na terytorium tej Strony w odniesieniu do sprawozdania z testów lub badań będącego podstawą pozwolenia na nową substancję czynną i danych będących podstawą jednoczesnej rejestracji produktu końcowego zawierającego substancję czynną. Czas trwania ochrony można wydłużyć w celu wspierania udzielania pozwoleń na środki ochrony roślin niskiego ryzyka i zastosowania małoobszarowe.

5.   Każda ze Stron może również wprowadzić wymogi ochrony danych lub wymogi rekompensaty finansowej w odniesieniu do sprawozdania z testów lub badań będącego podstawą zmiany lub przedłużenia ważności pozwolenia.

6.   Każda ze Stron ustanawia przepisy w celu uniknięcia powielania testów na kręgowcach. Każdy wnioskodawca, który zamierza przeprowadzić testy i badania na kręgowcach, powinien być zachęcany do podjęcia niezbędnych środków, aby sprawdzić, czy takie testy i badania nie zostały już przeprowadzone lub rozpoczęte.

7.   Każda ze Stron powinna zachęcać każdego nowego wnioskodawcę i każdego posiadacza odpowiednich pozwoleń do podjęcia wszelkich starań w celu udostępnienia wyników testów i badań na kręgowcach. Koszty udostępniania takich sprawozdań z testów i badań określa się w sprawiedliwy, przejrzysty i niedyskryminujący sposób. Od wnioskodawcy wymaga się jedynie, aby uczestniczył w kosztach informacji, które wnioskodawca musi przekazać, aby spełnić warunki uzyskania pozwolenia.

8.   Posiadacz lub posiadacze odpowiedniego pozwolenia mają prawo do rekompensaty za sprawiedliwą część kosztów poniesionych przez nich w związku ze sprawozdaniem z testów lub badań przedłożonych jako podstawa takiego pozwolenia przez wnioskodawcę, który opiera się na takich sprawozdaniach z testów lub badań w celu uzyskania pozwolenia na nowy środek ochrony roślin. Każda ze Stron może polecić zaangażowanym stronom, aby rozstrzygały wszelkie kwestie sporne na drodze wiążącego arbitrażu regulowanego prawem tej Strony.

Podsekcja G

Odmiany roślin

Artykuł 20.31

Odmiany roślin

Każda ze Stron współpracuje w celu promowania i wzmacniania ochrony odmian roślin na podstawie Aktu z 1991 r. o Międzynarodowej konwencji o ochronie nowych odmian roślin sporządzonego w Paryżu w dniu 2 grudnia 1961 r.

Sekcja C

Egzekwowanie praw własności intelektualnej

Artykuł 20.32

Zobowiązania ogólne

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby procedury egzekwowania praw własności intelektualnej były sprawiedliwe i słuszne oraz nie były nadmiernie skomplikowane czy kosztowne oraz nie pociągały za sobą nierozsądnych ograniczeń czasowych czy nieuzasadnionych opóźnień. Procedury te stosuje się w taki sposób, aby zapobiec tworzeniu ograniczeń handlu prowadzonego zgodnie z prawem i zapewnić zabezpieczenia przed ich nadużywaniem.

2.   Wdrażając postanowienia niniejszej sekcji, każda ze Stron uwzględnia potrzebę zachowania proporcjonalności między powagą naruszenia, interesami osób trzecich oraz stosowanymi środkami prawnymi, naprawczymi i karami.

3.   Artykuły 20.33–20.42 mają zastosowanie do egzekwowania praw na drodze cywilnoprawnej.

4.   Do celów art. 20.33–20.42 – o ile nie postanowiono inaczej – prawa własności intelektualnej oznaczają wszystkie kategorie własności intelektualnej, które objęto sekcjami 1–7 części II Porozumienia TRIPS.

Artykuł 20.33

Uprawnieni wnioskodawcy

Za osoby uprawnione do występowania o zastosowanie procedur i środków, o których mowa w art. 20.34–20.42, każda ze Stron uznaje:

a)

posiadaczy praw własności intelektualnej, zgodnie z przepisami swojego prawa;

b)

wszystkie inne osoby uprawnione do korzystania z tych praw, jeżeli te osoby są uprawnione do ubiegania się o ochronę tych praw zgodnie z przepisami prawa tej Strony;

c)

organizacje zbiorowego zarządzania prawami własności intelektualnej, które są uznane za uprawnione do reprezentowania posiadaczy praw własności intelektualnej, jeżeli te organizacje są uprawnione do ubiegania się o ochronę tych praw zgodnie z przepisami prawa tej Strony; oraz

d)

profesjonalne organizacje zrzeszające pełnomocników, uznane za posiadające prawo do reprezentowania posiadaczy praw własności intelektualnej, jeżeli organizacje te są uprawnione do ubiegania się o ochronę tych praw zgodnie z przepisami prawa tej Strony.

Artykuł 20.34

Dowody

Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku domniemanego naruszenia prawa własności intelektualnej popełnionego na skalę handlową organy sądowe miały prawo nakazać, w stosownych przypadkach i po otrzymaniu wniosku w tej sprawie, przedłożenie odpowiednich informacji, zgodnie z przepisami prawa tej Strony, w tym dokumentów bankowych, finansowych lub handlowych będących pod kontrolą strony przeciwnej, z zastrzeżeniem wymogów dotyczących ochrony informacji poufnych.

Artykuł 20.35

Środki zabezpieczenia dowodów

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby nawet przed wszczęciem postępowania nad meritum sprawy organy sądowe mogły – na wniosek podmiotu, który przedstawił należyte dostępne dowody uzasadniające jego roszczenie z tytułu naruszenia jego prawa własności intelektualnej lub zagrożenia naruszeniem tego prawa nakazać szybkie i skuteczne środki tymczasowe, zapewniające zachowanie odpowiednich dowodów dotyczących zarzucanego naruszenia, pod warunkiem ochrony tajemnicy informacji poufnych.

2.   Każda ze Stron może określić, że środki, o których mowa w ust. 1, obejmują szczegółowy opis, z pobieraniem próbek lub bez, lub fizyczne zajęcie towarów, co do których istnieje domniemanie naruszenia, oraz – w stosownych przypadkach – materiałów i narzędzi użytych do produkcji lub dystrybucji tych towarów i związanych z nimi dokumentów. Organy sądowe mają prawo podjąć te środki, w razie konieczności bez wysłuchania drugiej strony, w szczególności gdy jakakolwiek zwłoka może spowodować szkodę nie do naprawienia dla posiadacza praw lub gdy istnieje wyraźne ryzyko, że dowody zostaną zniszczone.

Artykuł 20.36

Prawo do informacji

Nie naruszając przepisów prawa krajowego każdej ze Stron dotyczącego przywileju chroniącego przed obowiązkiem dostarczenia informacji, ochrony poufności źródeł informacji lub przetwarzania danych osobowych, każda ze Stron zapewnia swoim organom sądowym w cywilnych postępowaniach sądowych dotyczących egzekwowania praw własności intelektualnej prawo do nakazania sprawcy naruszenia lub domniemanemu sprawcy naruszenia, na uzasadniony wniosek posiadacza praw, aby przekazał posiadaczowi praw lub organom sądowym, przynajmniej dla celów zgromadzenia dowodów, stosowne informacje – zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawowymi i wykonawczymi Strony – będące w posiadaniu lub pod kontrolą sprawcy naruszenia lub domniemanego sprawcy naruszenia. Informacje te mogą obejmować informacje dotyczące dowolnej osoby zaangażowanej w jakikolwiek aspekt naruszenia lub domniemanego naruszenia oraz dotyczące środków produkcji lub kanałów dystrybucji towarów lub usług, w przypadku których istnieje naruszenie lub domniemanie naruszenia, w tym informacje umożliwiające identyfikację osób trzecich, co do których istnieje domniemanie, że są zaangażowane w produkcję i dystrybucję takich towarów lub usług, oraz identyfikację kanałów dystrybucji tych towarów lub usług.

Artykuł 20.37

Środki tymczasowe i zabezpieczające

1.   Każda ze Stron zapewnia swoim organom sądowym prawo do nakazania wprowadzenia natychmiastowych i skutecznych środków tymczasowych i zabezpieczających, w tym wydania tymczasowego nakazu lub zakazu, wobec strony lub – w stosownych przypadkach – osoby trzeciej podlegającej jurysdykcji właściwego organu sądowego, w celu uniemożliwienia naruszenia prawa własności intelektualnej oraz w szczególności w celu uniemożliwienia wprowadzenia do obrotu handlowego towarów naruszających prawa własności intelektualnej.

2.   Każda ze Stron zapewnia swoim organom sądowym prawo do nakazania zajęcia towarów, w odniesieniu do których istnieje podejrzenie naruszenia prawa własności intelektualnej, lub poddania tych towarów innemu typowi dozoru, aby zapobiec wprowadzaniu ich do obrotu handlowego lub ich przepływowi w kanałach handlowych.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby w przypadku domniemanego naruszenia prawa własności intelektualnej popełnionego na skalę handlową organy sądowe mogły nakazać, zgodnie z przepisami prawa tej Strony, zapobiegawcze zajęcie mienia domniemanego sprawcy naruszenia, w tym blokadę jego rachunków bankowych i innych aktywów. W tym celu organy sądowe mogą nakazać, w stosownych przypadkach, przekazanie odpowiednich dokumentów bankowych, finansowych lub handlowych lub udostępnienie innych istotnych informacji.

Artykuł 20.38

Inne środki naprawcze

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby organy sądowe mogły nakazać, na wniosek wnioskodawcy i bez uszczerbku dla wszelkich odszkodowań należnych posiadaczowi praw z tytułu naruszenia, oraz bez jakiejkolwiek rekompensaty ostateczne wycofanie z obrotu lub zniszczenie towarów, co do których stwierdzono, że naruszają prawa własności intelektualnej. Każda ze Stron zapewnia, aby organy sądowe mogły nakazać w stosownych przypadkach zniszczenie materiałów i narzędzi używanych głównie do wytwarzania lub produkcji tych towarów. Przy rozpoznawaniu wniosku o takie środki bierze się pod uwagę potrzebę zachowania proporcjonalności między powagą naruszenia a zarządzonymi środkami naprawczymi, a także interesy osób trzecich.

2.   Każda ze Stron zapewnia organom sądowym prawo do nakazania, aby środki naprawcze, o których mowa w ust. 1, były wprowadzane na koszt sprawcy naruszenia, chyba że istnieją szczególne powody przemawiające za niestosowaniem tego rozwiązania.

Artykuł 20.39

Zakazy

1.   Każda ze Stron zapewnia swoim organom sądowym w cywilnych postępowaniach sądowych dotyczących egzekwowania praw własności intelektualnej prawo do wydania nakazu zaniechania naruszenia przez stronę oraz m.in. do wydania wobec tej strony lub – w stosownych przypadkach – osoby trzeciej podlegającej jurysdykcji właściwego organu sądowego nakazu lub zakazu w celu uniemożliwienia wprowadzenia do obrotu handlowego towarów naruszających prawa własności intelektualnej.

2.   Niezależnie od pozostałych postanowień niniejszej sekcji Strona może ograniczyć środki naprawcze, które są dostępne w przypadku używania przez rząd lub osoby trzecie uprawnione przez rząd przedmiotu praw bez zgody posiadaczy praw, tylko do wypłaty wynagrodzenia, pod warunkiem że Strona przestrzega postanowień części II Porozumienia TRIPS dotyczących tego rodzaju używania przedmiotu praw. W innych przypadkach zastosowanie mają środki naprawcze przewidziane w niniejszej sekcji lub – jeżeli te środki są niezgodne z prawem Strony – możliwe jest wydawanie wyroków deklaratoryjnych i uzyskanie odpowiedniej rekompensaty.

Artykuł 20.40

Odszkodowania

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby:

a)

w cywilnych postępowaniach sądowych organy sądowe miały prawo do nakazania sprawcy naruszenia, który wiedział lub miał wystarczające podstawy, by wiedzieć, że zajmuje się działalnością naruszającą prawa własności intelektualnej, aby zapłacił posiadaczowi praw:

(i)

odszkodowanie odpowiednie do zrekompensowania szkody, jakiej posiadacz praw doznał w wyniku naruszenia; lub

(ii)

kwotę zysków uzyskanych przez sprawcę naruszenia w związku z naruszeniem, w przypadku której można przyjąć, że jest równa kwocie odszkodowania, o którym mowa w ppkt (i); oraz

b)

określając kwotę odszkodowania za naruszenie praw własności intelektualnej, organy sądowe mogą uwzględnić między innymi wszelkie uzasadnione szacunki dotyczące wartości dostarczone przez posiadacza praw, w tym utracone zyski.

2.   Alternatywnie do ust. 1, w prawodawstwie Strony można przewidzieć obowiązek zapłaty wynagrodzenia, takiego jak honorarium autorskie lub inna opłata, aby zrekompensować posiadaczowi praw bezprawne użycie jego własności intelektualnej.

Artykuł 20.41

Koszy sądowe

Każda ze Stron zapewnia swoim organom sądowym, w stosownych przypadkach, prawo do nakazania na koniec cywilnego postępowania sądowego dotyczącego egzekwowania praw własności intelektualnej, aby strona przegrywająca wypłaciła stronie wygrywającej kwotę kosztów sądowych i innych wydatków przewidzianych w prawie danej Strony.

Artykuł 20.42

Domniemanie autorstwa lub prawa własności

1.   Do celów postępowania cywilnego wiążącego się z prawem autorskim lub prawami pokrewnymi wystarczające jest umieszczenie nazwiska autora utworu literackiego lub artystycznego na utworze w zwykły sposób, aby był on postrzegany jako autor i w rezultacie aby był uprawniony do wszczęcia postępowania z tytułu naruszenia, chyba że istnieje dowód przeciwny. Dowód przeciwny może obejmować rejestrację.

2.   Ustęp 1 stosuje się odpowiednio do posiadaczy praw pokrewnych w odniesieniu do chronionego przedmiotu takich praw.

Sekcja D

Środki stosowane przy kontroli granicznej

Artykuł 20.43

Zakres środków stosowanych przy kontroli granicznej

1.   Do celów niniejszej sekcji:

 

towary oznaczone podrobionym oznaczeniem geograficznym oznaczają wszelkie towary określone w art. 20.17 objęte jedną z kategorii produktów wskazanych w załączniku 20-C, w tym opakowania, opatrzone bez zezwolenia oznaczeniem geograficznym, które jest identyczne z oznaczeniem geograficznym prawidłowo zarejestrowanym lub chronionym na innej podstawie w odniesieniu do takich towarów, które naruszają prawa osoby będącej właścicielem danego oznaczenia geograficznego lub posiadaczem praw do tego oznaczenia zgodnie z przepisami Strony, na której terytorium wprowadza się procedury dotyczące środków stosowanych przy kontroli granicznej;

 

towary oznaczone podrobionym znakiem towarowym oznaczają wszelkie towary, w tym opakowania, opatrzone bez zezwolenia znakiem towarowym, który jest identyczny ze znakiem towarowym prawidłowo zarejestrowanym dla takich towarów lub którego nie można odróżnić – na podstawie jego istotnych cech – od takiego znaku towarowego, które naruszają prawa właściciela przedmiotowego znaku towarowego zgodnie z prawem Strony, na której terytorium wprowadza się procedury dotyczące środków stosowanych przy kontroli granicznej;

 

przesyłki wywozowe oznaczają przesyłki towarów, które przewozi się z terytorium Strony do miejsca poza tym terytorium, z wyjątkiem przesyłek w ramach tranzytu celnego i przeładunku;

 

przesyłki przywozowe oznaczają przesyłki towarów, które przywozi się na terytorium Strony z miejsca poza tym terytorium, podczas gdy te towary pozostają pod kontrolą celną, w tym towary przywożone na terytorium do wolnego obszaru celnego lub składu celnego, jednak z wyjątkiem przesyłek w ramach tranzytu celnego i przeładunku;

 

towary pirackie naruszające prawa autorskie oznaczają wszelkie towary, które są kopiami wykonanymi bez zgody posiadacza praw lub osoby należycie upoważnionej przez niego w państwie, w którym je wyprodukowano, i które są wykonane bezpośrednio lub pośrednio z takiego przedmiotu, że wykonanie kopii stanowiłoby naruszenie praw autorskich lub prawa pokrewnego według prawa Strony, na której terytorium wprowadza się procedury dotyczące środków stosowanych przy kontroli granicznej;

 

przesyłki w ramach tranzytu celnego oznaczają przesyłki towarów, które wprowadza się na terytorium Strony z miejsca poza tym terytorium i w przypadku których organy celne udzieliły zezwolenia na transport pod stałą kontrolą celną z urzędu wprowadzenia do urzędu wyprowadzenia w celu wyprowadzenia z terytorium. Przesyłki w ramach tranzytu celnego, które otrzymują następnie zgodę na usunięcie spod dozoru celnego bez wyprowadzenia z terytorium, uznaje się za przesyłki przywozowe; oraz

 

przeładunek oznacza przesyłki towarów, które przenosi się pod kontrolą celną z przywozowych środków transportu na wywozowe środki transportu na terenie jednego urzędu celnego, który jest urzędem zarówno przywozu, jak i wywozu.

2.   Odniesienia do naruszenia praw własności intelektualnej w niniejszej sekcji interpretuje się jako odnoszące się do przypadków towarów oznaczonych podrobionym znakiem towarowym, pirackich towarów naruszających prawa autorskie lub towarów oznaczonych podrobionym oznaczeniem geograficznym.

3.   Strony przyjmują, że nie ma obowiązku stosowania procedur określonych w niniejszej sekcji do towarów wprowadzonych do obrotu w innym państwie przez posiadacza praw lub za jego zgodą.

4.   Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje procedury dotyczące przesyłek przywozowych i wywozowych, w ramach których posiadacz praw może zwrócić się do jej właściwych organów o wstrzymanie zwolnienia lub o zatrzymanie towarów podejrzanych o to, że naruszają prawa własności intelektualnej.

5.   Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje procedury dotyczące przesyłek przywozowych i wywozowych, w ramach których właściwe organy mogą działać z urzędu w celu tymczasowego wstrzymania zwolnienia lub w celu zatrzymania towarów podejrzanych o to, że naruszają prawa własności intelektualnej, aby zapewnić posiadaczom praw możliwość formalnego zwrócenia się o pomoc na mocy ust. 4.

6.   Każda ze Stron może zawrzeć porozumienie z państwem trzecim lub państwami trzecimi, aby ustanowić wspólne procedury bezpieczeństwa odprawy celnej. Uznaje się, że towary, które przeszły odprawę celną zgodnie z warunkami wspólnych procedur celnych w ramach takiego porozumienia, spełniają wymogi ust. 4 i 5, pod warunkiem że dana Strona zachowuje kompetencje prawne do stwierdzenia zgodności z tymi ustępami.

7.   Każda ze Stron może przyjąć lub utrzymać procedury, o których mowa w ust. 4 i 5, w odniesieniu do przeładunku i przesyłek w ramach tranzytu celnego.

8.   Każda ze Stron może wyłączyć z zakresu stosowania niniejszego artykułu małe ilości towarów niekomercyjnych znajdujących się w bagażu osobistym podróżnych lub małe ilości towarów niekomercyjnych wysyłanych w małych przesyłkach.

Artykuł 20.44

Wniosek posiadacza praw

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej właściwe organy wymagały od posiadacza praw, który składa wniosek o zastosowanie procedur opisanych w art. 20.43, przedstawienia odpowiedniego dowodu, dzięki któremu właściwe organy zyskają pewność, że w świetle prawa Strony wprowadzającej procedury istnieje domniemanie naruszenia prawa własności intelektualnej posiadacza praw, oraz udzielenia wystarczających informacji, co do których można rozsądnie oczekiwać, że są znane posiadaczowi praw, w celu umożliwienia właściwym organom rozpoznania podejrzanych towarów. Wymóg udzielenia wystarczających informacji nie może nadmiernie zniechęcać do korzystania z procedur opisanych w art. 20.43.

2.   Każda ze Stron przewiduje możliwość składania wniosków o wstrzymanie zwolnienia lub o zatrzymanie towarów podejrzanych o to, że naruszają prawa własności intelektualnej, wymienionych w art. 20.43, znajdujących się pod kontrolą celną na jej terytorium. Wymóg wprowadzenia możliwości składania takich wniosków jest związany z obowiązkami zapewnienia procedur, o których mowa w art. 20.43 ust. 4 i art. 20.43 ust. 5. Właściwe organy mogą przewidzieć, że takie wnioski będą mieć zastosowanie do przesyłek wielokrotnych. Każda ze Stron może przewidzieć, że na wniosek posiadacza praw wniosek o wstrzymanie zwolnienia lub o zatrzymanie podejrzanych towarów może mieć zastosowanie do wybranych punktów wprowadzenia lub wyprowadzenia pod kontrolą celną.

3.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej właściwe organy poinformowały wnioskodawcę w rozsądnym terminie, czy przyjęły wniosek. W przypadku przyjęcia wniosku przez właściwe organy informują one również wnioskodawcę o okresie ważności wniosku.

4.   Każda ze Stron może przewidzieć, że jeżeli wnioskodawca dopuści się nadużycia procedur opisanych w art. 20.43 lub jeżeli zajdzie uzasadniona przyczyna, jej właściwe organy mają prawo odrzucić, zawiesić lub unieważnić wniosek.

Artykuł 20.45

Przekazywanie informacji od posiadacza praw

Każda ze Stron zezwala swoim właściwym organom na wezwanie posiadacza praw do udzielenia wszelkich istotnych informacji, co do których można rozsądnie oczekiwać, że są znane posiadaczowi praw, w celu wsparcia właściwych organów w podejmowaniu środków stosowanych przy kontroli granicznej, o których mowa w niniejszej sekcji. Każda ze Stron może również zezwolić posiadaczowi praw na dostarczenie takich informacji jej właściwym organom.

Artykuł 20.46

Zabezpieczenie lub równoważna gwarancja

1.   Każda ze Stron zapewnia swoim właściwym organom prawo do wymagania od posiadacza praw, który składa wniosek o zastosowanie procedur opisanych w art. 20.43, aby przekazał odpowiednie zabezpieczenie lub równoważną gwarancję, które są wystarczające do ochrony strony przeciwnej i właściwych organów oraz do zapobieżenia nadużyciom. Każda ze Stron zapewnia, aby takie zabezpieczenie lub równoważna gwarancja nie zniechęcały nadmiernie do korzystania z tych procedur.

2.   Każda ze Stron może zapewnić, aby takie zabezpieczenie miało formę kaucji mającej na celu ochronę strony przeciwnej przed stratą lub szkodą wynikającą z wstrzymania zwolnienia lub z zatrzymania towarów, w razie gdyby właściwe organy stwierdziły, że towary te nie naruszają praw własności intelektualnej. W wyjątkowych okolicznościach lub na podstawie nakazu sądowego Strona może zezwolić stronie przeciwnej na objęcie podejrzanych towarów w posiadanie po złożeniu kaucji lub innego zabezpieczenia.

Artykuł 20.47

Stwierdzenie naruszenia

Każda ze Stron przyjmuje lub utrzymuje procedury, w ramach których jej właściwe organy mogą stwierdzić w rozsądnym terminie po wszczęciu procedur opisanych w art. 20.43, czy podejrzane towary naruszają prawo własności intelektualnej.

Artykuł 20.48

Środki zaradcze

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej właściwe organy miały prawo nakazać zniszczenie towarów po stwierdzeniu naruszenia, o którym mowa w art. 20.47. W przypadku gdy takie towary nie ulegają zniszczeniu, każda ze Stron zapewnia, aby – z wyjątkiem nadzwyczajnych okoliczności – towary te zostały usunięte z obrotu handlowego w taki sposób, aby uniknąć wyrządzenia jakiejkolwiek szkody posiadaczowi praw.

2.   W odniesieniu do towarów oznaczonych podrobionym znakiem towarowym zwykłe usunięcie bezprawnie umieszczonego znaku towarowego nie jest wystarczające, poza wyjątkowymi przypadkami, aby towary mogły zostać zwolnione i dopuszczone do obrotu handlowego.

3.   Każda ze Stron może zapewnić, aby jej właściwe organy miały prawo nałożyć kary administracyjne w następstwie ustalenia naruszenia, o którym mowa w art. 20.47.

Artykuł 20.49

Szczególna współpraca w zakresie środków stosowanych przy kontroli granicznej

1.   Każda ze Stron zgadza się współpracować z drugą Stroną w celu wyeliminowania międzynarodowego handlu towarami, które naruszają prawa własności intelektualnej. W tym celu każda ze Stron ustanawia punkty kontaktowe w ramach swojej administracji i jest gotowa do wymiany informacji na temat handlu towarami naruszającymi prawa własności intelektualnej. Każda ze Stron wspiera w szczególności wymianę informacji i współpracę między swoimi organami celnymi a organami drugiej Strony w odniesieniu do handlu towarami naruszającymi prawa własności intelektualnej.

2.   Współpraca, o której mowa w ust. 1, może obejmować wymianę informacji w odniesieniu do mechanizmów uzyskiwania informacji przez posiadaczy praw, najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie strategii zarządzania ryzykiem, a także informacji ułatwiających wykrywanie przesyłek, w przypadku których istnieje podejrzenie, że zawierają towary naruszające prawa własności intelektualnej.

3.   Współpraca w ramach niniejszej sekcji przebiega w sposób zgodny z odpowiednimi umowami międzynarodowymi, które są wiążące dla obu Stron. Wspólny Komitet Współpracy Celnej, o którym mowa w art. 6.14 (Wspólny Komitet Współpracy Celnej), będzie wyznaczał priorytety i wprowadzał odpowiednie procedury współpracy między właściwymi organami Stron prowadzonej na podstawie niniejszej sekcji.

Sekcja E

Współpraca

Artykuł 20.50

Współpraca

1.   Każda ze Stron zgadza się współpracować z drugą Stroną w celu wspierania wdrażania zobowiązań i obowiązków podjętych w ramach niniejszego rozdziału. Obszary współpracy obejmują wymianę informacji lub doświadczeń w następującym zakresie:

a)

ochrona i egzekwowanie praw własności intelektualnej, w tym oznaczeń geograficznych; oraz

b)

wprowadzenie porozumień między ich odpowiednimi instytucjami zbiorowego zarządzania.

2.   Zgodnie z ust. 1 każda ze Stron zgadza się nawiązać i utrzymywać efektywny dialog dotyczący kwestii własności intelektualnej, aby dyskutować w jego ramach tematy istotne dla ochrony i egzekwowania praw własności intelektualnej ujętych w niniejszym rozdziale oraz wszelkie inne istotne zagadnienia.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIERWSZY

Współpraca regulacyjna

Artykuł 21.1

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie do rozwoju, przeglądu i metodologicznych aspektów środków regulacyjnych organów regulacyjnych Stron, które ujęto między innymi w Porozumieniu TBT, Porozumieniu SPS, GATT 1994 i GATS, w rozdziale czwartym (Bariery techniczne w handlu), piątym (Środki sanitarne i fitosanitarne), dziewiątym (Transgraniczny handel usługami), dwudziestym drugim (Handel i zrównoważony rozwój), dwudziestym trzecim (Handel i praca) i dwudziestym czwartym (Handel i środowisko).

Artykuł 21.2

Zasady

1.   Strony potwierdzają swoje prawa i obowiązki dotyczące środków regulacyjnych, określone w Porozumieniu TBT, Porozumieniu SPS, GATT 1994 i GATS.

2.   Strony zobowiązują się do zapewnienia wysokich poziomów ochrony życia i zdrowia ludzi, zwierząt oraz roślin, a także ochrony środowiska zgodnie z Porozumieniem TBT, Porozumieniem SPS, GATT 1994, GATS i niniejszą Umową.

3.   Strony uznają wartość dwustronnej i wielostronnej współpracy regulacyjnej z ich odpowiednimi partnerami handlowymi. Zawsze, gdy będzie to wykonalne i obustronnie korzystne, Strony będą podejmować współpracę regulacyjną w sposób, który umożliwia udział innych międzynarodowych partnerów handlowych.

4.   Bez uszczerbku dla możliwości każdej ze Stron w zakresie prowadzenia jej działalności regulacyjnej, prawodawczej i politycznej Strony zobowiązują się do dalszego rozwijania współpracy regulacyjnej w świetle ich wspólnych interesów w celu:

a)

zapobiegania powstawaniu niepotrzebnych barier handlowych i inwestycyjnych oraz ich eliminowania;

b)

tworzenia warunków sprzyjających konkurencyjności i innowacyjności, w tym poprzez zapewnianie zgodności regulacyjnej, uznawanie równoważności i konwergencję; oraz

c)

wspierania przejrzystego, sprawnego i efektywnego procesu regulacyjnego, w ramach którego wspiera się realizację celów porządku publicznego i wypełnianie zadań przez organy regulacyjne, w tym poprzez propagowanie wymiany informacji i rozpowszechnianie najlepszych praktyk.

5.   Niniejszy rozdział zastępuje Zasady ramowe dotyczące współpracy regulacyjnej i przejrzystości między rządem Kanady a Komisją Europejską sporządzone w Brukseli w dniu 21 grudnia 2004 r. i obejmuje działania podjęte wcześniej w kontekście tych zasad ramowych.

6.   Strony mogą dobrowolnie podejmować działania w zakresie współpracy regulacyjnej. Dla większej pewności, Strona nie jest zobowiązana do podejmowania jakiegokolwiek konkretnego działania w ramach współpracy regulacyjnej i może odmówić podjęcia współpracy lub może wycofać się ze współpracy. Jeżeli Strona odmawia jednak podjęcia współpracy regulacyjnej lub wycofuje się ze współpracy, powinna być przygotowana do wyjaśnienia powodów swojej decyzji drugiej Stronie.

Artykuł 21.3

Cele współpracy regulacyjnej

Cele współpracy regulacyjnej obejmują:

a)

wkład w ochronę życia, zdrowia i bezpieczeństwa ludzi, życia i zdrowia zwierząt oraz roślin, a także ochronę środowiska poprzez:

(i)

wykorzystanie zasobów międzynarodowych w obszarach takich jak badania naukowe oraz procedury oceny i analizy ryzyka przed wprowadzeniem do obrotu, aby rozwiązywać istotne problemy regulacyjne na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym; oraz

(ii)

zasilanie bazy danych wykorzystywanej przez departamenty regulacyjne w celu określania i oceny ryzyka oraz zarządzania ryzykiem;

b)

budowanie zaufania, pogłębianie porozumienia w zakresie zarządzania regulacyjnego i uzyskanie wzajemnych korzyści w postaci wiedzy fachowej i innego punktu widzenia w celu:

(i)

usprawniania procesu planowania i opracowywania wniosków regulacyjnych;

(ii)

promowania przejrzystości i przewidywalności w zakresie opracowywania i ustanawiania regulacji;

(iii)

zwiększania skuteczności regulacji;

(iv)

określania instrumentów alternatywnych;

(v)

określania ubocznego wpływu, jaki mają regulacje;

(vi)

unikania niepotrzebnych różnic regulacyjnych; oraz

(vii)

ulepszania procesu wdrażania regulacji i zwiększania poziomu ich przestrzegania;

c)

ułatwianie handlu dwustronnego i inwestycji dwustronnych w sposób, który:

(i)

opiera się na obowiązujących umowach o współpracy;

(ii)

umożliwia zmniejszenie niepotrzebnych różnic w ramach regulacji; oraz

(iii)

umożliwia określenie nowych sposobów działań na rzecz współpracy w określonych sektorach;

d)

przyczynianie się do poprawy konkurencyjności i efektywności sektora w sposób, który:

(i)

pozwala na minimalizowanie w miarę możliwości kosztów administracyjnych;

(ii)

pozwala na ograniczenie w miarę możliwości powielających się wymogów regulacyjnych i związanych z nimi kosztów przestrzegania przepisów; oraz

(iii)

pozwala na wprowadzenie zgodnych podejść regulacyjnych w tym, w stosownych przypadkach i w miarę możliwości, poprzez:

A)

stosowanie podejść regulacyjnych, które są neutralne technologicznie; oraz

B)

uznawanie równoważności regulacji lub działanie na rzecz ich większej zbieżności.

Artykuł 21.4

Działania w zakresie współpracy regulacyjnej

Strony dążą do realizacji celów wskazanych w art. 21.3 poprzez podejmowanie działań w ramach współpracy regulacyjnej, które mogą obejmować:

a)

prowadzenie bieżących dialogów dwustronnych dotyczących zarządzania regulacyjnego, w tym:

(i)

omawianie reformy regulacyjnej i jej wpływu na stosunki Stron;

(ii)

wskazywanie uzyskanych doświadczeń;

(iii)

w stosownych przypadkach – określanie alternatywnych strategii regulacyjnych; oraz

(iv)

wymianę doświadczeń odnoszących się do narzędzi i instrumentów regulacyjnych, w tym oceny skutków regulacyjnych, oceny ryzyka oraz strategii zapewniania przestrzegania i egzekwowania przepisów;

b)

wzajemne konsultacje, w stosownych przypadkach, i wymianę informacji podczas procesu opracowywania regulacji. Konsultacje i wymiana informacji powinny rozpocząć się na możliwie jak najwcześniejszym etapie tego procesu;

c)

udostępnianie informacji niepublicznych w zakresie, w jakim te informacje można udostępnić rządom państw trzecich zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa Strony dostarczającej te informacje;

d)

udostępnianie proponowanych regulacji technicznych lub sanitarnych i fitosanitarnych, które mogą mieć wpływ na wymianę handlową z drugą Stroną – możliwie na jak najwcześniejszym etapie, tak aby można było uwzględnić uwagi i propozycje dotyczące zmian;

e)

przekazywanie na wniosek drugiej Strony kopii proponowanych regulacji, z zastrzeżeniem stosownych przepisów dotyczących ochrony prywatności, i zapewnienie zainteresowanym stronom wystarczająco dużo czasu na przedstawienie uwag na piśmie;

f)

wymianę informacji na temat rozważanych działań, środków lub zmian regulacyjnych na możliwie jak najwcześniejszym etapie w celu:

(i)

zrozumienia powodów stojących za wyborami regulacyjnymi Strony, w tym za wyborem instrumentu regulacyjnego, oraz przeanalizowania możliwości zapewnienia większej zbieżności pomiędzy Stronami w zakresie określania celów regulacji i definiowania ich zakresu. Strony powinny również poruszyć w tym kontekście kwestię wspólnej płaszczyzny pomiędzy regulacjami, normami a ocenami zgodności; oraz

(ii)

porównania metod i założeń wykorzystanych do analizy wniosków regulacyjnych, w tym – w stosownych przypadkach – analizy wykonalności technicznej lub gospodarczej oraz ewentualnych korzyści z punktu widzenia zakładanego celu związanych z głównymi alternatywnymi wymogami lub podejściami regulacyjnymi będącymi przedmiotem analizy. Ta wymiana informacji może również obejmować strategie zapewniania przestrzegania przepisów i oceny skutków, w tym porównanie potencjalnej opłacalności wniosku regulacyjnego z opłacalnością głównych alternatywnych wymogów lub podejść regulacyjnych będących przedmiotem analizy;

g)

analizę możliwości minimalizowania niepotrzebnych rozbieżności w regulacjach za pomocą środków, takich jak:

(i)

przeprowadzenie równoczesnej lub wspólnej oceny ryzyka i oceny skutków regulacyjnych, jeżeli jest to możliwe i korzystne dla obu Stron;

(ii)

opracowanie zharmonizowanego, odpowiedniego lub kompatybilnego rozwiązania; lub

(iii)

rozważenie zastosowania wzajemnego uznania w konkretnych przypadkach;

h)

współpracę w zakresie zagadnień dotyczących opracowania, przyjęcia, wdrożenia i stosowania norm, wytycznych i zaleceń międzynarodowych;

i)

analizę adekwatności i możliwości gromadzenia tych samych lub podobnych danych dotyczących charakteru, zakresu i częstotliwości występowania problemów, które mogą potencjalnie doprowadzić do podjęcia działania regulacyjnego, w przypadku gdy przyspieszyłoby ono wydawanie istotnych pod kątem statystycznym ocen dotyczących tych problemów;

j)

okresowe porównywanie praktyk w zakresie gromadzenia danych;

k)

analizę adekwatności i możliwości wykorzystywania tych samych lub podobnych założeń i metodyk, które wykorzystuje druga Strona w celu analizy danych i oceny powiązanych problemów, które należy rozwiązać na drodze regulacyjnej w celu:

(i)

zmniejszenia różnic w określaniu problemów; oraz

(ii)

przyczynienia się do większej zbieżności wyników;

l)

okresowe porównywanie założeń analitycznych i metodologii;

m)

wymianę informacji na temat stosowania, wdrażania i egzekwowania regulacji oraz środków osiągania i pomiaru zgodności;

n)

realizację wspólnych planów badań w celu:

(i)

ograniczenia powielających się badań;

(ii)

generowania większej ilości informacji przy jednoczesnym obniżeniu kosztów;

(iii)

gromadzenia jak najlepszych danych;

(iv)

wprowadzenia w stosownych przypadkach wspólnych podstaw naukowych;

(v)

rozwiązywania najpilniejszych problemów regulacyjnych w bardziej spójny i ukierunkowany na wyniki sposób; oraz

(vi)

minimalizowania niepotrzebnych różnic pomiędzy nowymi wnioskami regulacyjnymi przy jednoczesnej skutecznej poprawie ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska;

o)

przeprowadzanie powdrożeniowych przeglądów regulacji lub polityk;

p)

porównywanie metod i założeń wykorzystywanych w tych powdrożeniowych przeglądach;

q)

w stosownych przypadkach – wzajemne udostępnianie podsumowań wyników tych powdrożeniowych przeglądów;

r)

określanie właściwego podejścia w celu ograniczenia niekorzystnych skutków istniejących różnic regulacyjnych dla dwustronnej wymiany handlowej i dwustronnych inwestycji w sektorach wskazanych przez Stronę, w tym – w stosownych przypadkach – poprzez zapewnianie większej zbieżności przepisów, wzajemne uznawanie, ograniczenie do minimum stosowania instrumentów regulacyjnych zakłócających wymianę handlową i inwestycje oraz stosowanie norm międzynarodowych, w tym norm i wytycznych dotyczących oceny zgodności; lub

s)

wymianę informacji, wiedzy naukowej i doświadczeń w dziedzinie dobrostanu zwierząt w celu propagowania współpracy w tej dziedzinie między Stronami.

Artykuł 21.5

Zgodność środków regulacyjnych

W celu zwiększenia zbieżności środków regulacyjnych Stron i ich kompatybilności każda ze Stron uwzględnia w stosownych przypadkach środki regulacyjne lub inicjatywy drugiej Strony dotyczących tych samych lub powiązanych kwestii. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby Strona przyjęła odmienne środki regulacyjne lub realizowała inne inicjatywy z przyczyn wiążących się z odmiennymi podejściami, okolicznościami, wartościami lub priorytetami instytucjonalnymi lub legislacyjnymi, które są charakterystyczne dla tej Strony.

Artykuł 21.6

Forum ds. Współpracy Regulacyjnej

1.   Na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. h) (Specjalne komitety) ustanawia się Forum ds. Współpracy Regulacyjnej („FWR”), aby ułatwić i promować współpracę regulacyjną między Stronami zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału.

2.   FWR wykonuje następujące zadania:

a)

zapewnia forum do omawiania kwestii leżących we wspólnym interesie Stron w ramach polityki regulacyjnej, które Strony wskazały, między innymi poprzez konsultacje prowadzone zgodnie z art. 21.8;

b)

wspiera poszczególne organy regulacyjne w określaniu potencjalnych partnerów, z którymi mogą współpracować, i zapewnia im odpowiednie narzędzia do realizacji tego celu takie jak wzory umów o poufności;

c)

prowadzi przegląd inicjatyw regulacyjnych, zarówno już realizowanych, jak i oczekiwanych, które według Strony mogą stwarzać możliwości współpracy. Przeglądy, które zostaną przeprowadzone w porozumieniu z agencjami i wydziałami regulacyjnymi, powinny przyczyniać się do wdrożenia niniejszego rozdziału; oraz

d)

wspiera rozwój działań dwustronnych w ramach współpracy zgodnie z art. 21.4 i na podstawie informacji uzyskanych od wydziałów i agencji regulacyjnych dokonuje przeglądu postępów, osiągnięć i najlepszych praktyk w ramach inicjatyw dotyczących współpracy regulacyjnej w określonych sektorach.

3.   Współprzewodniczącymi FWR są starszy przedstawiciel rządu Kanady na szczeblu wiceministra, na równorzędnym stanowisku lub osoba wyznaczona na to stanowisko, oraz starszy przedstawiciel Komisji Europejskiej na szczeblu dyrektora generalnego, na równorzędnym stanowisku lub osoba wyznaczona na to stanowisko; FWR składa się z odpowiednich urzędników każdej ze Stron. Strony mogą za obopólną zgodą zaprosić inne zainteresowane strony do uczestniczenia w posiedzenia FWR.

4.   FWR:

a)

przyjmuje swój zakres zadań, procedury i plan pracy na pierwszym posiedzeniu po wejściu w życie niniejszej Umowy;

b)

odbywa pierwsze posiedzenie w ciągu roku od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy i przynajmniej raz w roku po pierwszym posiedzeniu, chyba że Strony postanowią inaczej; oraz

c)

w stosownych przypadkach przedkłada Wspólnemu Komitetowi CETA sprawozdania z wdrażania postanowień niniejszego rozdziału.

Artykuł 21.7

Dalsza współpraca między Stronami

1.   Zgodnie z art. 21.6 ust. 2 lit. c) i w celu umożliwienia monitorowania planowanych projektów regulacyjnych oraz określenia możliwości współpracy regulacyjnej Strony dokonują okresowo wymiany informacji w zakresie bieżących lub planowanych projektów regulacyjnych w obszarach, za które są odpowiedzialne. Te informacje powinny obejmować w stosownych przypadkach nowe przepisy techniczne i zmiany w obowiązujących przepisach technicznych, które prawdopodobnie zostaną zaproponowane lub przyjęte.

2.   Strony mogą wprowadzić ułatwienia we współpracy regulacyjnej dzięki wymianie urzędników zgodnie z określonymi porozumieniami.

3.   Strony dążą do dobrowolnej współpracy i dobrowolnego udostępniania informacji w obszarze bezpieczeństwa produktów niespożywczych. Ta współpraca lub wymiana informacji może w szczególności odnosić się do:

a)

kwestii naukowych, technicznych i regulacyjnych, aby zwiększyć bezpieczeństwo produktów niespożywczych;

b)

nowych kwestii o szczególnym znaczeniu dla zdrowia i bezpieczeństwa, które wchodzą w zakres kompetencji Strony;

c)

działań związanych z normalizacją;

d)

nadzoru rynku i działań w zakresie egzekwowania prawa;

e)

metod oceny ryzyka i testowania produktów; oraz

f)

skoordynowanego wycofania produktu od użytkowników lub innych podobnych działań.

4.   Strony mogą ustanowić wzajemną wymianę informacji na temat bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych i na temat podjętych środków zapobiegawczych, ograniczających i naprawczych. Kanada może w szczególności uzyskać dostęp do wybranych informacji z unijnego systemu RAPEX lub systemu będącego jego następcą w odniesieniu do produktów konsumpcyjnych, o których mowa w dyrektywie 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Unia Europejska może otrzymywać wczesne ostrzeżenia dotyczące środków ograniczających i odzyskania produktu z kanadyjskiego systemu zgłaszania zdarzeń dotyczących produktów konsumpcyjnych znanego jako RADAR lub systemu będącego jego następcą w odniesieniu do produktów konsumpcyjnych określonych w kanadyjskim prawie o bezpieczeństwie produktów konsumpcyjnych (Canada Consumer Product Safety Act), S.C. 2010, c. 21 i do kosmetyków określonych w prawie o żywności i lekach (Food and Drugs Act), R.S.C. 1985, c. F-27. Ta wzajemna wymiana informacji dokonuje się na podstawie porozumienia określającego środki, o których mowa w ust. 5.

5.   Przed dokonaniem pierwszej wymiany informacji przez Strony, o której mowa w ust. 4, Strony zapewniają, aby Komitet ds. Handlu Towarami wyraził poparcie dla wprowadzenia środków służących do wdrożenia tych zmian. Strony zapewniają, aby w ramach tych środków określono rodzaj informacji podlegających wymianie, zasady wymiany i stosowanie przepisów dotyczących poufności i ochrony danych osobowych.

6.   Komitet ds. Handlu Towarami wyraża poparcie dla wprowadzenia środków na mocy ust. 5 w ciągu roku od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy, chyba że Strony postanowią o wydłużeniu tego terminu.

7.   Strony mogą zmodyfikować środki, o których mowa w ust. 5. Komitet ds. Handlu Towarami musi wyrazić poparcie dla każdej zmiany środków.

Artykuł 21.8

Konsultacje z jednostkami prywatnymi

W celu rozważenia kwestii związanych z wdrożeniem niniejszego rozdziału z perspektywy innej niż rządowa każda ze Stron lub obie Strony mogą skonsultować się w stosownych przypadkach z interesariuszami i zainteresowanymi stronami, w tym z przedstawicielami środowisk akademickich, ośrodków analitycznych, organizacji pozarządowych, przedsiębiorstw, organizacji konsumentów i innych organizacji. Konsultacje te można prowadzić za pomocą wszelkich środków, które Strona lub Strony uznają za stosowne.

Artykuł 21.9

Punkty kontaktowe

1.   Punktami kontaktowymi w komunikacji między Stronami w kwestiach wynikających z niniejszego rozdziału są:

a)

w przypadku Kanady – Wydział ds. Barier i Regulacji Technicznych Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Handlu i Rozwoju lub jednostka będąca jego następcą; oraz

b)

w przypadku Unii Europejskiej – Dział Spraw Międzynarodowych Dyrekcji Generalnej ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP, Komisja Europejska, lub jednostka będąca jego następcą.

2.   Każdy punkt kontaktowy odpowiada za konsultacje i koordynację z odpowiednimi wydziałami i agencjami regulacyjnymi, w stosownych przypadkach, w kwestiach wynikających z niniejszego rozdziału.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DRUGI

Handel i zrównoważony rozwój

Artykuł 22.1

Kontekst i cele

1.   Strony przywołują Deklarację z Rio de Janeiro w sprawie środowiska i rozwoju z 1992 r., Agendę 21 w sprawie środowiska i rozwoju z 1992 r., Deklarację z Johannesburga w sprawie zrównoważonego rozwoju z 2002 r. i Plan realizacji przyjęty podczas światowego szczytu w sprawie zrównoważonego rozwoju w Johannesburgu w 2002 r., deklarację ministerialną Rady Gospodarczo-Społecznej ONZ „Tworzenie na poziomie krajowym i międzynarodowym środowiska sprzyjającego generowaniu pełnego i produktywnego poziomu zatrudnienia i godnej pracy dla wszystkich oraz jego wpływu na zrównoważony rozwój” z 2006 r. oraz deklarację Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) dotyczącą sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji z 2008 r. Strony przyznają, że rozwój gospodarczy, rozwój społeczny i ochrona środowiska są wzajemnie od siebie zależnymi i wzmacniającymi się elementami zrównoważonego rozwoju oraz potwierdzają swoje zaangażowanie w promowanie rozwoju handlu międzynarodowego w taki sposób, aby przyczynić się do realizacji celu zrównoważonego rozwoju dla zapewnienia dobrobytu obecnych i przyszłych pokoleń.

2.   Strony podkreślają korzyści płynące z uwzględnienia kwestii pracy i środowiska związanych z handlem w globalnym podejściu do handlu i zrównoważonego rozwoju. W związku z tym Strony zgadzają się, że prawa i obowiązki wskazane w rozdziale dwudziestym trzecim (Handel i praca) i dwudziestym czwartym (Handel i środowisko) należy uwzględnić w kontekście niniejszej Umowy.

3.   W tym względzie, poprzez wdrożenie rozdziału dwudziestego trzeciego (Handel i praca) i dwudziestego czwartego (Handel i środowisko) Strony zmierzają do:

a)

promowania zrównoważonego rozwoju poprzez wzmacnianie koordynacji i integracji ich odpowiednich polityk i środków w zakresie pracy, środowiska i handlu;

b)

promowania dialogu i współpracy między Stronami w celu rozwijania wzajemnych stosunków handlowych i gospodarczych w taki sposób, aby wspierać ich odpowiednie środki i normy w zakresie ochrony pracy i środowiska, oraz utrzymywania swoich celów dotyczących ochrony środowiska i pracy w kontekście stosunków handlowych, które są wolne, otwarte i przejrzyste;

c)

zwiększenia poziomu egzekwowania swoich odpowiednich przepisów prawnych w zakresie prawa pracy i ochrony środowiska oraz poziomu przestrzegania umów międzynarodowych dotyczących pracy i środowiska;

d)

promowania pełnego wykorzystania instrumentów, takich jak ocena skutków i konsultacje z zainteresowanymi stronami, w regulacji kwestii związanych z handlem, pracą i środowiskiem oraz zachęcania przedsiębiorstw, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i obywateli, aby rozwijały i wdrażały praktyki przyczyniające się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; oraz

e)

promowania konsultacji społecznych i udziału w dyskusji na temat kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, które wynikają z niniejszej Umowy, i w opracowywaniu odpowiednich przepisów prawnych i polityk.

Artykuł 22.2

Przejrzystość

Strony podkreślają znaczenie, jakie ma zapewnienie przejrzystości jako elementu koniecznego do promowania udziału społecznego i publicznego udostępniania informacji w kontekście niniejszego rozdziału zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału i rozdziału dwudziestego siódmego (Przejrzystość), a także art. 23.6 (Informacje publiczne i świadomość społeczna) i art. 24.7 (Informacje publiczne i świadomość społeczna).

Artykuł 22.3

Współpraca i promowanie handlu wspierającego zrównoważony rozwój

1.   Strony uznają znaczenie współpracy międzynarodowej w zakresie realizowania celu zrównoważonego rozwoju i integracji na poziomie międzynarodowym w zakresie inicjatyw, działań i środków dotyczących rozwoju i ochrony w obszarach gospodarczym, społecznym i środowiskowym. W związku z tym Strony zgadzają się podjąć dialog i konsultować się ze sobą w odniesieniu do kwestii zrównoważonego rozwoju związanych z handlem, które stanowiąc przedmiot wspólnego zainteresowania.

2.   Strony potwierdzają, że handel powinien promować zrównoważony rozwój. W związku z tym każda ze Stron dąży do promowania handlu oraz przepływów i praktyk gospodarczych, które przyczyniają się do wzmacniania ochrony godnej pracy i środowiska, w tym poprzez:

a)

wspieranie opracowywania i korzystania z dobrowolnych programów dotyczących zrównoważonej produkcji towarów i zrównoważonego świadczenia usług, takich jak oznakowanie ekologiczne i programy sprawiedliwego handlu;

b)

wspieranie opracowywania i korzystania przez przedsiębiorstwa z dobrowolnych najlepszych praktyk w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu, takich jak praktyki przedstawione w Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, w celu zwiększenia spójności celów gospodarczych, społecznych i środowiskowych;

c)

zachęcanie do uwzględniania kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem w decyzjach dotyczących konsumpcji prywatnej i publicznej; oraz

d)

promowanie opracowywania, ustanawiania, utrzymywania lub ulepszania celów i norm w zakresie efektów działalności środowiskowej.

3.   Strony uznają znaczenie, jakie ma rozwiązywanie konkretnych problemów dotyczących zrównoważonego rozwoju poprzez ocenę skutków możliwych działań gospodarczych, społecznych i środowiskowych przy uwzględnieniu opinii zainteresowanych stron. W związku z tym każda ze Stron zobowiązuje się do przeglądu, monitorowania i oceny skutków wdrożenia niniejszej Umowy w zakresie zrównoważonego rozwoju na jej terytorium w celu zidentyfikowania wszelkich koniecznych działań, które mogą wiązać się z niniejszą Umową. Strony mogą przeprowadzać wspólne oceny. Oceny te będą przeprowadzane w sposób dostosowany do praktyk i warunków panujących na terytorium każdej ze Stron poprzez odpowiednie procesy partycypacyjne Stron oraz procesy, które wprowadzono niniejszą Umową.

Artykuł 22.4

Mechanizmy instytucjonalne

1.   Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. g) (Specjalne komitety) składa się z przedstawicieli wysokiego szczebla Stron odpowiedzialnych za kwestie objęte niniejszym rozdziałem i rozdziałem dwudziestym trzecim (Handel i praca) oraz dwudziestym czwartym (Handel i środowisko). Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju nadzoruje wdrażanie tych rozdziałów, w tym wspólne działania i przegląd skutków niniejszej Umowy w kontekście zrównoważonego rozwoju, oraz zajmuje się kompleksowo wszelkimi kwestiami stanowiącymi przedmiot wspólnego zainteresowania dla Stron w odniesieniu do powiązań między rozwojem gospodarczym, rozwojem społecznym i ochroną środowiska. W odniesieniu do rozdziału dwudziestego trzeciego (Handel i praca) oraz dwudziestego czwartego (Handel i środowisko) Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju może również wykonywać swoje obowiązki w drodze sesji specjalnych, w których uczestniczą członkowie odpowiedzialni za wszelkie kwestie objęte, odpowiednio, tymi rozdziałami.

2.   Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju zbiera się w ciągu pierwszego roku od wejścia w życie niniejszej Umowy, a następnie tak często, jak Strony uznają to za konieczne. Punkty kontaktowe, o których mowa w art. 23.8 (Mechanizmy instytucjonalne) i 24.13 (Mechanizmy instytucjonalne), odpowiadają za komunikację między Stronami w odniesieniu do planowania i organizacji tych posiedzeń lub sesji specjalnych.

3.   Każde zwykłe posiedzenie lub sesja specjalna Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju obejmuje sesję publiczną w celu omówienia kwestii wiążących się z wdrożeniem odpowiednich rozdziałów, chyba że Strony postanowią inaczej.

4.   Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju promuje przejrzystość i udział społeczny. W tym celu:

a)

udostępnia się każdą decyzję lub każde sprawozdanie Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju, chyba że Komitet postanowi inaczej;

b)

Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju przedstawia aktualne informacje dotyczące wszelkich kwestii związanych z niniejszym rozdziałem, w tym z jego wdrażaniem oraz z Forum Społeczeństwa Obywatelskiego, o którym mowa w art. 22.5. Każdy pogląd lub każda opinia Forum Społeczeństwa Obywatelskiego jest przedstawiana Stronom bezpośrednio lub za pomocą mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 23.8 ust. 3 (Mechanizmy instytucjonalne) i art. 24.13 (Mechanizmy instytucjonalne). Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju przedstawia co roku sprawozdanie z działań następczych podjętych w związku z tymi informacjami.

c)

Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju przedstawia co roku sprawozdanie dotyczące wszelkich kwestii, którymi zajmuje się na podstawie art. 24.7 ust. 3 (Informacje publiczne i świadomość społeczna) lub art. 23.8 ust. 4 (Mechanizmy instytucjonalne).

Artykuł 22.5

Forum Społeczeństwa Obywatelskiego

1.   W celu prowadzenia dialogu dotyczącego aspektów niniejszej Umowy w zakresie zrównoważonego rozwoju Strony wprowadzają wspólne Forum Społeczeństwa Obywatelskiego złożone z przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego ustanowionych na ich terytoriach, w tym uczestników mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 23.8 ust. 3 (Mechanizmy instytucjonalne) i art. 24.13 (Mechanizmy instytucjonalne).

2.   Forum Społeczeństwa Obywatelskiego zwołuje się raz do roku, chyba że Strony postanowią inaczej. Strony promują zrównoważoną reprezentację odpowiednich interesów, w tym przez niezależne organizacje przedstawicielskie pracodawców, związki zawodowe, organizacje pracy i organizacje biznesowe, grupy zajmujące się ochroną środowiska oraz, w stosownych przypadkach, przez inne odpowiednie organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Strony mogą również umożliwić uczestnictwo przy zastosowaniu środków wirtualnych.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY TRZECI

Handel i praca

Artykuł 23.1

Kontekst i cele

1.   Strony uznają znaczenie międzynarodowej współpracy i porozumień w zakresie pracy jako odpowiedzi wspólnoty międzynarodowej na wyzwania gospodarcze i społeczne oraz te związane z zatrudnieniem, a także na możliwości wynikające z globalizacji. Uznają wpływ, jaki handel międzynarodowy mógłby mieć na zapewnianie pełnego i produktywnego zatrudnienia oraz godnej pracy dla wszystkich, i zobowiązują się do prowadzenia konsultacji i współpracy w stosownych przypadkach w zakresie kwestii pracy i zatrudnienia związanych z handlem, leżących w ich wspólnym interesie.

2.   Doceniając wartość, jaką tworzy większa spójność polityki obejmującej podstawowe normy prawa pracy w kontekście zapewniania godnej pracy, a także wartość wysokich poziomów ochrony pracy i ich skutecznego egzekwowania, Strony uznają korzystny wpływ tych obszarów na wydajność gospodarczą, innowacyjność i wydajność, w tym wyniki w zakresie wywozu. W tym kontekście Strony uznają również znaczenie dialogu społecznego w kwestiach dotyczących pracy prowadzonego między pracownikami i pracodawcami oraz ich odpowiednimi organizacjami, a także rządami, i zobowiązują się do wspierania takiego dialogu.

Artykuł 23.2

Prawo do wprowadzania regulacji oraz poziomy ochrony

Uznając prawo każdej ze Stron do ustanawiania własnych priorytetów dotyczących pracy i własnych poziomów ochrony pracy oraz do przyjmowania lub zmiany własnych przepisów prawa oraz polityk w sposób zgodny z jej międzynarodowymi zobowiązaniami w zakresie prawa pracy, w tym zobowiązaniami wynikającymi z niniejszego rozdziału, każda ze Stron dąży do zapewnienia, aby te przepisy prawa i polityki gwarantowały wysokie poziomy ochrony pracy oraz zachęcały do ich wdrażania, a także dąży do dalszego doskonalenia takich przepisów i polityk w celu zagwarantowania wysokich poziomów ochrony pracy.

Artykuł 23.3

Wielostronne normy i porozumienia dotyczące pracy

1.   Każda ze Stron zapewnia, aby jej przepisy prawa pracy i praktyki w zakresie pracy stanowiły urzeczywistnienie i gwarancję ochrony podstawowych zasad i praw w miejscu pracy, które wymieniono poniżej. Strony potwierdzają swoje zobowiązania w zakresie przestrzegania, promowania i realizowania tych zasad i praw zgodnie z obowiązkami członków Międzynarodowej Organizacji Pracy („MOP”) i zobowiązaniami wynikającymi z Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy oraz działań uzupełniających z 1998 r., przyjętej podczas 86. sesji Międzynarodowej Konferencji Pracy, które obejmują:

a)

wolność zrzeszania się oraz skuteczne uznawanie prawa do rokowań zbiorowych;

b)

eliminację wszystkich form pracy przymusowej lub obowiązkowej;

c)

skuteczną likwidację pracy dzieci; oraz

d)

zniesienie dyskryminacji w odniesieniu do zatrudnienia i zawodu.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby przepisy prawa pracy i praktyki w zakresie pracy wspierały następujące cele zawarte w programie godnej pracy opracowanym przez MOP i zgodne z deklaracją Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji z 2008 r. przyjętą na 97. sesji Międzynarodowej Konferencji Pracy, a także z innymi zobowiązaniami międzynarodowymi:

a)

zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym zapobieganie obrażeniom poniesionym przy pracy lub chorobom zawodowym oraz odszkodowania w przypadku takich obrażeń lub chorób;

b)

ustanowienie akceptowalnych minimalnych norm zatrudnienia dla pracowników, w tym pracowników nieobjętych układem zbiorowym pracy; oraz

c)

niedyskryminacja w zakresie warunków pracy, w tym w odniesieniu do pracowników migrujących.

3.   Zgodnie z ust. 2 lit. a) każda ze Stron zapewnia, aby jej przepisy prawa pracy i praktyki w zakresie pracy zapewniały i chroniły warunki pracy zgodne z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym poprzez opracowanie polityk promujących podstawowe zasady zapobiegające wypadkom i obrażeniom, które powstają w wyniku lub podczas wykonywania pracy, i ukierunkowane na rozwój prewencyjnej kultury bezpieczeństwa i zdrowotnej opierającej się na założeniu, że zasadzie prewencji przyznaje się największy priorytet. Każda ze Stron, podczas opracowywania i wdrażania środków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, bierze pod uwagę istniejące odpowiednie informacje naukowe i techniczne oraz powiązane normy międzynarodowe, wytyczne lub zalecenia, jeżeli środki te mogą mieć wpływ na handel lub inwestycje między Stronami. Strony uznają, że w przypadku istniejących lub potencjalnych zagrożeń lub warunków, co do których można mieć uzasadnione przypuszczenie, iż prowadzą do powstania obrażeń lub do choroby osoby fizycznej, Strona nie może powołać się na brak całkowitej pewności naukowej jako na powód uzasadniający odroczenie wprowadzenia środków ochronnych, które są racjonalne pod względem kosztów.

4.   Każda ze Stron potwierdza swoje zobowiązania do skutecznego wdrażania w swoim prawie i w ramach swoich praktyk na całym swoim terytorium podstawowych konwencji MOP, które zostały ratyfikowane przez – odpowiednio – Kanadę i państwa członkowskie Unii Europejskiej. Strony podejmują stałe i nieustające wysiłki na rzecz ratyfikowania podstawowych konwencji MOP, jeżeli jeszcze tego nie uczyniły. Strony dokonują wymiany informacji dotyczących sytuacji każdej Strony i jej postępów poczynionych w celu ratyfikacji podstawowych oraz priorytetowych i innych konwencji MOP, które zostały sklasyfikowane przez MOP jako aktualne.

Artykuł 23.4

Utrzymywanie poziomów ochrony

1.   Strony uzgadniają, że niewłaściwe jest pobudzanie handlu lub inwestycji poprzez osłabianie lub obniżanie poziomów ochrony przewidzianych w ich przepisach i normach prawa pracy.

2.   Strona nie może zwolnić z obowiązku stosowania swoich przepisów i norm prawa pracy lub w inny sposób przyznać odstępstwa od tych przepisów i norm, ani też nie może oferować takiego zwolnienia lub odstępstwa, aby zachęcić do wymiany handlowej lub zakładania, nabywania, rozwoju lub utrzymania inwestycji na jej terytorium.

3.   Strona nie może zaprzestać skutecznego egzekwowania swoich przepisów i norm prawa pracy poprzez ciągłe lub powtarzające się działania lub zaniechania, aby zachęcić do wymiany handlowej lub inwestycji.

Artykuł 23.5

Procedury egzekwowania prawa, postępowanie administracyjne i kontrola działań administracyjnych

1.   Na mocy art. 23.4 każda ze Stron promuje przestrzeganie przepisów prawa pracy i skutecznie je egzekwuje, w tym poprzez:

a)

utrzymywanie systemu inspekcji pracy zgodnie z jej międzynarodowymi zobowiązaniami mającymi na celu zabezpieczenie egzekwowania przepisów prawa dotyczących warunków pracy i ochrony pracowników, które są możliwe do wyegzekwowania przez inspektorów pracy; oraz

b)

zapewnienie dostępności postępowania administracyjnego i sądowego dla każdego, kto ma prawnie uznany interes w danej sprawie i kto utrzymuje, że w świetle przepisów Strony doszło do naruszenia prawa, aby umożliwić podjęcie skutecznego działania przeciw naruszeniom prawa pracy Strony, w tym za pomocą odpowiednich środków zaradczych przeciw naruszeniom tego prawa.

2.   Każda ze Stron zapewnia zgodnie ze swoim prawem, aby postępowania, o których mowa w ust. 1 lit. b), nie były nadmiernie skomplikowane lub rażąco kosztowne oraz nie pociągały za sobą nierozsądnych ograniczeń czasowych czy nieuzasadnionych opóźnień oraz aby w stosownych przypadkach zagwarantowano w nich zabezpieczenie roszczeń w drodze nakazu lub zakazu sądowego i aby były one sprawiedliwe i słuszne, w tym poprzez:

a)

zawiadomienie pozwanych z rozsądnym wyprzedzeniem o terminie wszczęcia postępowania, w tym przekazanie opisu charakteru postępowania i podstawy skargi;

b)

zapewnienie stronom postępowania odpowiedniej możliwości potwierdzenia lub obrony ich stanowiska, w tym poprzez przedstawienie informacji lub dowodów, przed wydaniem ostatecznej decyzji lub ostatecznego orzeczenia;

c)

zapewnienie, aby ostateczna decyzja lub ostateczne orzeczenie zostały sporządzone na piśmie i zawierały odpowiednie uzasadnienie dotyczące sprawy, oparte na informacjach lub dowodach, w odniesieniu do których strony postępowania miały możliwość wypowiedzenia się; oraz

d)

zapewnienie stronom postępowania administracyjnego możliwości kontroli decyzji ostatecznych, a w uzasadnionych przypadkach ich zmiany, w rozsądnym terminie, przez organ sądowy ustanowiony na mocy przepisów prawa, posiadający odpowiednie gwarancje niezależności i bezstronności.

Artykuł 23.6

Informacje publiczne i świadomość społeczna

1.   Poza wypełnianiem obowiązków, o których mowa w art. 27.1 (Publikacja) każda ze Stron wspiera debatę publiczną z udziałem podmiotów niepaństwowych i między takimi podmiotami w odniesieniu do opracowywania i definiowania polityk, które mogą prowadzić do przyjęcia przepisów i norm prawa pracy przez jej organy publiczne.

2.   Każda ze Stron wspiera świadomość społeczną na temat swoich przepisów i norm prawa pracy oraz procedur egzekwowania i przestrzegania tych przepisów, w tym poprzez zapewnienie dostępności informacji i podjęcie działań na rzecz zwiększania wiedzy i zrozumienia wśród pracowników, pracodawców i ich przedstawicieli.

Artykuł 23.7

Wspólne działania

1.   Strony zobowiązują się do współpracy w celu wspierania realizacji celów niniejszego rozdziału poprzez podjęcie działań, takich jak:

a)

wymiana informacji na temat najlepszych praktyk w ramach kwestii stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania i istotnych wydarzeń, działań i inicjatyw;

b)

współpraca na forach międzynarodowych, które zajmują się kwestiami istotnymi z punktu widzenia handlu i pracy, w tym w szczególności współpraca w ramach WTO i MOP;

c)

międzynarodowe promowanie i skuteczne stosowanie podstawowych zasad i praw w pracy, o których mowa w art. 23.3 ust. 1 oraz w programie godnej pracy opracowanym przez MOP;

d)

dialog i udostępnianie informacji na temat przepisów prawa pracy w kontekście ich odpowiednich umów handlowych i wdrażania tych umów;

e)

badanie możliwości współpracy w ramach inicjatyw dotyczących osób trzecich; oraz

f)

wszelkie inne formy współpracy uznane za odpowiednie.

2.   Strony uwzględnią wszelkie opinie przedstawione przez przedstawicieli pracowników, pracodawców i organizacji społeczeństwa obywatelskiego podczas określania obszarów współpracy i podejmowania wspólnych działań.

3.   Strony mogą przyjąć umowy o współpracy z MOP i innymi właściwymi organizacjami międzynarodowymi lub regionalnymi, aby móc korzystać z ich wiedzy fachowej i zasobów przy realizacji celów niniejszego rozdziału.

Artykuł 23.8

Mechanizmy instytucjonalne

1.   Każda ze Stron wyznacza urząd, który stanowi punkt kontaktowy dla drugiej Strony w związku z wdrażaniem postanowień niniejszego rozdziału, w tym w zakresie:

a)

wspólnych programów i działań zgodnie z art. 23.7;

b)

otrzymywania uwag i komunikatów zgodnie z art. 23.9; oraz

c)

informacji, które mają zostać przekazane drugiej Stronie, zespołom ekspertów i ogółowi społeczeństwa.

2.   Każda ze Stron przekazuje drugiej Stronie informacje w formie pisemnej dotyczące punktów kontaktowych, o których mowa w ust. 1.

3.   Poprzez zwykłe posiedzenia lub sesje specjalne z udziałem uczestników odpowiedzialnych za kwestie objęte niniejszym rozdziałem Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. g) (Specjalne komitety):

a)

nadzoruje realizację postanowień niniejszego rozdziału i dokonuje przeglądu postępów osiągniętych w ramach tego działania, w tym jego funkcjonowanie i skuteczność; oraz

b)

omawia wszelkie inne sprawy objęte zakresem stosowania niniejszego rozdziału.

4.   Każda ze Stron ustanawia nowe krajowe grupy doradcze ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju lub konsultuje się z istniejącymi już grupami tego typu, by uzyskać opinie i porady w zakresie kwestii dotyczących niniejszego rozdziału. W skład tych grup wchodzą niezależne organizacje przedstawicielskie społeczeństwa obywatelskiego, zapewniające zrównoważoną reprezentację pracodawców, związków zawodowych, organizacji pracy i organizacji biznesowych oraz, w stosownych przypadkach, innych istotnych interesariuszy. Mogą one z własnej inicjatywy przedkładać opinie i zalecenia dotyczące dowolnej kwestii związanej z niniejszym rozdziałem.

5.   Każda ze Stron pozostaje otwarta na uwagi otrzymywane od ogółu społeczeństwa w kwestiach dotyczących niniejszego rozdziału, w tym zgłaszane zastrzeżenia dotyczące wdrażania postanowień niniejszego rozdziału, i należycie je uwzględnia. Każda ze Stron informuje swoje odpowiednie krajowe grupy doradcze ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju o tych zgłoszeniach.

6.   Strony biorą pod uwagę działania MOP, tak by promować szerszą współpracę i większą spójność między działaniami Stron i MOP.

Artykuł 23.9

Konsultacje

1.   Strona może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji z drugą Stroną dotyczących każdej kwestii wynikającej z niniejszego rozdziału, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony. Strona jasno przedstawia sprawę we wniosku, wskazuje kwestie sporne i przedstawia krótkie podsumowanie wszelkich skarg złożonych na podstawie niniejszego rozdziału. Konsultacje muszą rozpocząć się bezzwłocznie po złożeniu przez Stronę wniosku o konsultacje.

2.   Podczas konsultacji każda ze Stron przekazuje drugiej Stronie będące w jej posiadaniu informacje, wystarczające do pełnego rozpatrzenia spornych kwestii, z zastrzeżeniem przepisów tej Strony dotyczących ochrony poufnych danych osobowych i informacji handlowych.

3.   W razie potrzeby i za obopólną zgodą Strony zwracają się o udzielenie informacji lub przekazanie opinii do osoby, organizacji lub organu, w tym do MOP, które mogą wnieść wkład w rozpatrzenie kwestii spornej.

4.   Jeżeli jedna ze Stron uważa, że wymagane jest przeprowadzenie dalszej dyskusji w danej kwestii, Strona ta może zwrócić się do Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju o zwołanie posiedzenia w celu rozpatrzenia sprawy, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju niezwłocznie zwołuje posiedzenie i dąży do rozstrzygnięcia danej kwestii. W stosownych przypadkach zwraca się on o poradę do krajowych grup doradczych Stron ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju za pośrednictwem mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 23.8.

5.   Każda ze Stron upublicznia rozstrzygnięcie lub decyzję dotyczące sprawy omawianej na podstawie niniejszego artykułu.

Artykuł 23.10

Zespół ekspertów

1.   W odniesieniu do każdej sprawy, która nie zostanie rozpatrzona w sposób satysfakcjonujący w drodze konsultacji na podstawie art. 23.9, 90 dni po otrzymaniu wniosku o konsultacje, o którym mowa w art. 23.9 ust. 1 Strona może zwrócić się o zwołanie zespołu ekspertów w celu zbadania sprawy, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony.

2.   Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego rozdziału, o ile Strony nie postanowią inaczej, Strony stosują regulamin i kodeks postępowania określone w załącznikach 29-A i 29-B.

3.   W skład zespołu ekspertów wchodzi trzech członków.

4.   W ciągu 10 dni roboczych od otrzymania przez Stronę odpowiadającą wniosku o ustanowienie zespołu ekspertów Strony przeprowadzają konsultacje w celu osiągnięcia porozumienia w zakresie składu zespołu ekspertów. Należy zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie, by zaproponowani członkowie zespołu ekspertów spełniali wymogi określone w ust. 7 i posiadali wiedzę fachową dotyczącą sprawy.

5.   Jeżeli Strony nie są w stanie podjąć decyzji co do składu zespołu ekspertów w terminie określonym w ust. 4, zastosowanie ma procedura wyboru określona w art. 29.7 ust. 3–7 (Skład organu arbitrażowego) w odniesieniu do wykazu ustanowionego w ust. 6.

6.   Podczas pierwszego posiedzenia po wejściu w życie niniejszej Umowy Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju sporządza wykaz co najmniej dziewięciu osób, które wybrano z uwagi na ich obiektywność, rzetelność i umiejętność trafnego osądu i które są chętne oraz zdolne do pełnienia roli członka zespołu ekspertów. Każda ze Stron wskazuje co najmniej trzy osoby, które zostaną wpisane do wykazu jako mogące pełnić rolę członków zespołu ekspertów. Strony wskazują również co najmniej trzy osoby, które nie są obywatelami ani stałymi rezydentami żadnej ze Stron i które są chętne i zdolne do pełnienia funkcji przewodniczącego zespołu ekspertów. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju zapewnia, by wykaz zawsze zawierał wskazaną liczbę nazwisk.

7.   Eksperci zaproponowani na stanowisko członków zespołu ekspertów muszą posiadać specjalistyczną lub fachową wiedzę w zakresie prawa pracy, innych kwestii będących przedmiotem niniejszego rozdziału lub w zakresie rozstrzygania sporów wynikających z umów międzynarodowych. Muszą oni być niezależni, działać w imieniu własnym i nie mogą przyjmować instrukcji od żadnej organizacji ani żadnego rządu w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem sporu. Nie mogą być powiązani z rządem żadnej ze Stron i muszą przestrzegać kodeksu postępowania, o którym mowa w ust. 2.

8.   O ile Strony nie postanowią inaczej, w ciągu pięciu dni roboczych od dnia wyboru członków zespołu ekspertów, zakres zadań zespołu ekspertów jest następujący:

„zbadanie, w świetle odpowiednich przepisów określonych w rozdziale dwudziestym trzecim (Handel i praca), kwestii, o której mowa we wniosku o powołanie zespołu ekspertów, oraz przekazanie sprawozdania zgodnie z rozdziałem dwudziestym trzecim (Handel i praca) art. 23.10 (Zespół ekspertów), w którym zawarte są zalecenia dotyczące rozstrzygnięcia tej kwestii” .

9.   W odniesieniu do kwestii związanych z wielostronnymi umowami, jak określono w art. 23.3, zespół ekspertów powinien zwracać się do MOP o przedstawienie informacji, w tym o przedstawienie wszelkich dostępnych i mających związek z tematem wytycznych interpretacyjnych, ustaleń lub decyzji przyjętych przez MOP (31).

10.   Zespół może zwrócić się o pisemne uwagi lub jakiekolwiek inne informacje do osób mających odpowiednie informacje lub wiedzę specjalistyczną i takie uwagi lub informacje od tych osób otrzymać.

11.   Zespół ekspertów przedstawia Stronom sprawozdanie wstępne i sprawozdanie końcowe, w których określa ustalenia faktyczne, postanowienia związane z daną sprawą, w tym dotyczące tego, czy Strona odpowiadająca wypełniła swoje zobowiązania wynikające z niniejszego rozdziału, oraz uzasadnienie wszelkich ustaleń, postanowień oraz zaleceń. Zespół ekspertów przekazuje Stronom sprawozdanie wstępne w ciągu 120 dni od czasu wyboru ostatniego członka zespołu ekspertów lub zgodnie z inną decyzją podjętą przez Strony. W ciągu 45 dni od otrzymania sprawozdania wstępnego Strony mogą przekazywać zespołowi ekspertów swoje uwagi dotyczące tego sprawozdania. Po rozpatrzeniu tych uwag zespół ekspertów może ponownie rozważyć swoje sprawozdanie lub przeprowadzić dalsze badania, które uzna za stosowne. W ciągu 60 dni od przekazania sprawozdania wstępnego zespół ekspertów przekazuje Stronom sprawozdanie końcowe. Każda ze Stron upublicznia sprawozdanie końcowe w ciągu 30 dni od jego otrzymania.

12.   Jeżeli w sprawozdaniu końcowym zespół ekspertów stwierdzi, że Strona nie wywiązała się ze swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozdziału, Strony podejmują dialog i dążą to tego, by w ciągu trzech miesięcy od otrzymania sprawozdania końcowego wskazać odpowiednie środki lub, w stosownych przypadkach, podjąć decyzję w sprawie planu działania, który będzie satysfakcjonujący dla obu stron. Podczas tych rozmów Strony biorą pod uwagę sprawozdanie końcowe. Strona odpowiadająca informuje w odpowiednim terminie swoje grupy doradcze ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju oraz Stronę wnioskującą o swojej decyzji w sprawie jakichkolwiek działań lub środków, które mają zostać wdrożone. Co więcej, Strona wnioskująca informuje w odpowiednim terminie swoje grupy doradcze ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju oraz Stronę odpowiadającą o jakimkolwiek działaniu lub środku, który może podjąć jako działanie następcze w związku ze sprawozdaniem końcowym, aby zachęcić do rozwiązania problemu w sposób zgodny z niniejszą Umową. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju monitoruje działania następcze podejmowane w związku ze sprawozdaniem końcowym oraz zaleceniami zespołu ekspertów. Grupy doradcze Stron ds. pracy lub zrównoważonego rozwoju oraz Forum Społeczeństwa Obywatelskiego mogą przekazywać uwagi dotyczące tej kwestii do Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju.

13.   Jeżeli po ustanowieniu zespołu ekspertów Strony wspólnie uzgodnią rozwiązanie danej sprawy, powiadamiają o tym rozwiązaniu Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju oraz zespół ekspertów. Po zgłoszeniu rozwiązania postępowanie panelowe zostaje zakończone.

Artykuł 23.11

Rozstrzyganie sporów

1.   W odniesieniu do wszelkich sporów wynikających z postanowień niniejszego rozdziału Strony odwołują się wyłącznie do zasad i procedur przewidzianych w niniejszym rozdziale.

2.   Strony dokładają wszelkich starań w celu osiągnięcia obustronnie satysfakcjonującego rozstrzygnięcia danej kwestii. Strony mogą w każdej chwili skorzystać z dobrych usług, postępowania pojednawczego lub mediacji w celu rozstrzygnięcia tego sporu.

3.   Strony rozumieją, że obowiązki wynikające z niniejszego rozdziału są wiążące i możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej za pomocą procedur rozstrzygania sporów przewidzianych w art. 23.10. W tym kontekście Strony, podczas posiedzeń Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju, omawiają skuteczność wdrożenia tego rozdziału, osiągnięcia Stron w zakresie polityki, osiągnięcia w zakresie umów międzynarodowych i opinie przedstawione przez zainteresowane strony, a także ewentualne przeglądy procedur rozstrzygania sporów przewidziane w art. 23.10.

4.   W razie sporu odnoszącego się do postanowień ust. 3 Strona może zwrócić się o konsultacje zgodnie z procedurami ustanowionymi w art. 23.9, aby dokonać przeglądu postanowień w zakresie rozstrzygania sporów określonych w art. 23.10 w celu wspólnego uzgodnienia rozwiązania danej kwestii.

5.   Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju może zalecić Wspólnemu Komitetowi CETA wprowadzenie modyfikacji w odpowiednich postanowieniach niniejszego rozdziału zgodnie z procedurami zmian ustanowionymi na mocy art. 30.2 (Zmiany).

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY CZWARTY

Handel i środowisko

Artykuł 24.1

Definicja

Do celów niniejszego rozdziału:

 

prawo ochrony środowiska oznacza przepisy prawa, w tym przepisy ustawowe lub wykonawcze, lub inne prawnie wiążące środki przyjęte przez Stronę, których celem jest ochrona środowiska, w tym zapobieganie zagrożeniu życia lub zdrowia człowieka poprzez wpływ na środowisko, w ramach którego dąży się do:

a)

zapobiegania, redukcji lub kontroli przedostawania się, uwalniania lub emisji substancji zanieczyszczających lub zanieczyszczeń środowiskowych;

b)

gospodarowania substancjami chemicznymi i odpadami lub szerzenia informacji z tym związanych; lub

c)

zachowania i ochrony dzikiej fauny lub flory, w tym gatunków zagrożonych i ich siedlisk, a także obszarów chronionych,

ale nie obejmuje środków stosowanych przez Stronę wyłącznie w związku z bezpieczeństwem i higieną pracy, które podlegają postanowieniom rozdziału dwudziestego trzeciego (Handel i praca), ani środków stosowanych przez Stronę, których celem jest zarządzanie utrzymaniem lub zbiorami zasobów naturalnych przez ludność rdzenną.

Artykuł 24.2

Kontekst i cele

Strony uznają, że środowisko stanowi podstawowy filar zrównoważonego rozwoju i uznają wkład, jaki handel może wnieść w zrównoważony rozwój. Strony podkreślają, że zacieśniona współpraca na rzecz ochrony i zachowania środowiska przynosi korzyści, które będą:

a)

służyć promowaniu zrównoważonego rozwoju;

b)

wzmacniać zarządzanie w zakresie środowiska przez Strony;

c)

służyć rozwojowi międzynarodowych umów środowiskowych, których są stronami; oraz

d)

uzupełniać cele niniejszej Umowy.

Artykuł 24.3

Prawo do wprowadzania regulacji oraz poziomy ochrony

Strony uznają prawo każdej ze Stron do ustanawiania własnych priorytetów dotyczących środowiska i własnych poziomów ochrony środowiska oraz do przyjmowania lub zmiany własnych przepisów prawa oraz polityk w sposób zgodny z wielostronnymi umowami środowiskowymi, których jest Stroną, i z niniejszą Umową. Każda ze Stron dąży do zapewnienia, aby te przepisy prawa i polityki gwarantowały wysokie poziomy ochrony środowiska oraz zachęcały do ich wdrażania, a także dąży do dalszego doskonalenia takich przepisów i polityk oraz zwiększania poziomów ochrony stanowiących ich podstawę.

Artykuł 24.4

Wielostronne umowy środowiskowe

1.   Strony uznają znaczenie międzynarodowego zarządzania i porozumień w zakresie środowiska jako odpowiedzi wspólnoty międzynarodowej na światowe lub regionalne problemy związane ze środowiskiem oraz podkreślają potrzebę zwiększenia synergii pomiędzy politykami, przepisami i środkami w dziedzinie handlu i środowiska.

2.   Każda ze Stron potwierdza swoje zobowiązania do skutecznego wdrażania w swoim prawie i w ramach swoich praktyk na całym swoim terytorium wielostronnych umów środowiskowych, których jest stroną.

3.   Strony zobowiązują się do prowadzenia konsultacji i współpracy w stosownych przypadkach, w odniesieniu do kwestii środowiskowych leżących we wspólnym interesie związanych z wielostronnymi umowami środowiskowymi, a w szczególności kwestii związanych z handlem. To zobowiązanie obejmuje wymianę informacji w zakresie:

a)

wdrażania wielostronnych umów środowiskowych, których Strona jest stroną;

b)

bieżących negocjacji dotyczących nowych wielostronnych umów środowiskowych; oraz

c)

opinii każdej ze Stron w kwestii stania się stroną dodatkowych wielostronnych umów środowiskowych.

4.   Strony uznają swoje prawo do zastosowania art. 28.3 (Wyjątki ogólne) w odniesieniu do środków ochrony środowiska, w tym środków podejmowanych na mocy wielostronnych umów środowiskowych, których są stroną.

Artykuł 24.5

Utrzymywanie poziomów ochrony

1.   Strony uzgadniają, że niewłaściwe jest pobudzanie handlu lub inwestycji poprzez osłabianie lub obniżanie poziomów ochrony przewidzianych w ich prawie ochrony środowiska.

2.   Strona nie może zwolnić z obowiązku stosowania swoich przepisów prawa ochrony środowiska lub w inny sposób przyznać odstępstwa od tych przepisów, ani też nie może oferować takiego zwolnienia lub odstępstwa, aby zachęcić do wymiany handlowej lub zakładania, nabywania, rozwoju lub utrzymania inwestycji na jej terytorium.

3.   Strona nie może zaprzestać skutecznego egzekwowania swoich przepisów prawa ochrony środowiska poprzez ciągłe lub powtarzające się działania lub zaniechania, aby zachęcić do wymiany handlowej lub inwestycji.

Artykuł 24.6

Dostęp do środków zaradczych i gwarancji procesowych

1.   Zgodnie z obowiązkami wymienionymi w art. 24.5:

a)

każda ze Stron zapewnia zgodnie ze swoim prawem, aby jej organy właściwe do egzekwowania prawa ochrony środowiska należycie rozpatrywały domniemane naruszenia prawa ochrony środowiska zgłaszane im przez zainteresowane osoby mające miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium tej Strony; oraz

b)

każda ze Stron zapewnia, aby postępowanie administracyjne i sądowe było dostępne dla każdego, kto ma prawnie uznany interes w danej sprawie lub kto utrzymuje, że w świetle przepisów Strony doszło do naruszenia prawa, w celu umożliwienia podjęcia skutecznego działania przeciw naruszeniom prawa ochrony środowiska Strony, w tym za pomocą odpowiednich środków zaradczych przeciw naruszeniom tego prawa.

2.   Każda ze Stron zapewnia zgodnie ze swoim prawem krajowym, aby postępowania, o których mowa w ust. 1 lit. b), nie były nadmiernie skomplikowane lub rażąco kosztowne oraz nie pociągały za sobą nierozsądnych ograniczeń czasowych czy nieuzasadnionych opóźnień oraz aby w stosownych przypadkach zagwarantowano w nich zabezpieczenie roszczeń w drodze nakazu lub zakazu sądowego i aby były one sprawiedliwe, słuszne i przejrzyste, w tym poprzez:

a)

zawiadomienie pozwanych z rozsądnym wyprzedzeniem o terminie wszczęcia postępowania, w tym przekazanie opisu charakteru postępowania i podstawy skargi;

b)

zapewnienie stronom postępowania odpowiedniej możliwości potwierdzenia lub obrony ich stanowiska, w tym poprzez przedstawienie informacji lub dowodów, przed wydaniem ostatecznej decyzji lub ostatecznego orzeczenia;

c)

zapewnienie, aby ostateczna decyzja lub ostateczne orzeczenie zostały sporządzone na piśmie i zawierały odpowiednie uzasadnienie dotyczące sprawy, oparte na informacjach lub dowodach, w odniesieniu do których strony postępowania miały możliwość wypowiedzenia się; oraz

d)

zapewnienie stronom postępowania administracyjnego możliwości kontroli decyzji ostatecznych, a w uzasadnionych przypadkach ich zmiany, w rozsądnym terminie, przez organ sądowy ustanowiony na mocy przepisów prawa, posiadający odpowiednie gwarancje niezależności i bezstronności.

Artykuł 24.7

Informacje publiczne i świadomość społeczna

1.   Poza wypełnianiem obowiązków, o których mowa w art. 27.1 (Publikacja), każda ze Stron wspiera debatę publiczną z udziałem podmiotów niepaństwowych i między takimi podmiotami w odniesieniu do opracowywania i definiowania polityk, które mogą prowadzić do przyjęcia przepisów prawa ochrony środowiska przez jej organy publiczne.

2.   Każda ze Stron wspiera świadomość społeczną na temat swoich przepisów prawa ochrony środowiska oraz procedur egzekwowania i przestrzegania tych przepisów, poprzez zapewnienie dostępności informacji dla zainteresowanych stron.

3.   Każda ze Stron pozostaje otwarta na uwagi otrzymywane od ogółu społeczeństwa w kwestiach dotyczących niniejszego rozdziału, w tym zgłaszane zastrzeżenia dotyczące wdrażania postanowień niniejszego rozdziału, i należycie je uwzględnia. Każda ze Stron informuje swoje odpowiednie organizacje społeczeństwa obywatelskiego o tych zgłoszeniach za pośrednictwem mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 24.13 ust. 5.

Artykuł 24.8

Informacje naukowe i techniczne

1.   Każda ze Stron, podczas opracowywania i wdrażania środków dotyczących ochrony środowiska, które mogą mieć wpływ na handel lub inwestycje między Stronami, bierze pod uwagę odpowiednie informacje naukowe i techniczne oraz powiązane normy międzynarodowe, wytyczne lub zalecenia.

2.   Strony uznają, że w przypadku zagrożenia poważną lub nieodwracalną szkodą nie można powoływać się na brak całkowitej pewności naukowej jako na powód uzasadniający odroczenie wprowadzenia środków zapobiegających degradacji środowiska, które są racjonalne pod względem kosztów.

Artykuł 24.9

Handel sprzyjający ochronie środowiska

1.   Strony postanawiają podjąć wysiłki w celu ułatwienia i promowania handlu i inwestycji w towary i usługi środowiskowe, w tym poprzez dążenie do ograniczenia barier pozataryfowych związanych z tymi towarami i usługami.

2.   Zgodnie ze swoimi zobowiązaniami międzynarodowymi Strony zwracają szczególną uwagę na działania ułatwiające usuwanie barier handlowych lub inwestycyjnych w odniesieniu do towarów i usług o szczególnym znaczeniu dla przeciwdziałania zmianom klimatu, w szczególności handlu lub inwestycji w zakresie energii ze źródeł odnawialnych i powiązanych usług.

Artykuł 24.10

Handel produktami leśnymi

1.   Strony uznają znaczenie ochrony lasów i zrównoważonej gospodarki leśnej dla zapewniania funkcji środowiskowych oraz możliwości gospodarczych i społecznych dla obecnych i przyszłych pokoleń, a także znaczenie dostępu do rynku produktów leśnych pozyskiwanych zgodnie z prawem obowiązującym w państwie pozyskania i z lasów, którymi gospodaruje się w zrównoważony sposób.

2.   W tym celu oraz w sposób zgodny z ich zobowiązaniami międzynarodowymi Strony zobowiązują się do:

a)

wspierania handlu produktami leśnymi z lasów, którymi gospodaruje się w zrównoważony sposób, pozyskiwanymi zgodnie z prawem państwa pozyskania;

b)

wymiany informacji i w stosownych przypadkach współpracy w zakresie inicjatyw mających na celu promowanie zrównoważonej gospodarki leśnej, w tym inicjatyw, których celem jest walka z nielegalnym pozyskiwaniem drewna i powiązanym z nim handlem;

c)

wspierania skutecznego stosowania Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem sporządzonej w Waszyngtonie w dniu 3 marca 1973 r. w odniesieniu do gatunków drewna uznanych za zagrożone; oraz

d)

współpracy, w stosownych przypadkach na forach międzynarodowych, które zajmują się ochroną lasów i zrównoważoną gospodarką leśną.

3.   Strony omawiają kwestie, o których mowa w ust. 2, w ramach Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju lub Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Produktów Leśnych, o którym mowa w rozdziale dwudziestym piątym (Dialog dwustronny i współpraca dwustronna), zgodnie z ich odpowiednim zakresem kompetencji.

Artykuł 24.11

Handel produktami rybołówstwa i akwakultury

1.   Strony uznają znaczenie ochrony rybołówstwa i akwakultury oraz zrównoważonej i odpowiedzialnej gospodarki nimi, a także ich wkładu w zapewnianie możliwości środowiskowych, gospodarczych i społecznych dla obecnych i przyszłych pokoleń.

2.   W tym celu oraz w sposób zgodny z ich zobowiązaniami międzynarodowymi Strony zobowiązują się do:

a)

przyjęcia lub utrzymania skutecznych środków w zakresie monitorowania, kontroli i nadzoru, takich jak programy obserwacji, program monitorowania statków, kontrola przeładunków, inspekcje na morzu, kontrola przeprowadzana przez państwo portu i powiązane sankcje mające na celu zachowanie stad rybnych i zapobieganiu przełowieniu;

b)

przyjęcia lub utrzymania działań służących zwalczaniu nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów („NNN”) i współpracy w tym zakresie, w tym, w stosownych przypadkach, wymiany informacji dotyczących działań w zakresie NNN odbywających się na ich wodach oraz wdrażania strategii politycznych i środków służących do wykluczenia produktów pochodzących z połowów NNN z przepływów handlowych oraz operacji z zakresu chowu i hodowli ryb;

c)

współpracy z regionalnymi organizacjami ds. zarządzania rybołówstwem, a w stosownych przypadkach w ramach tych organizacji, w których Strony mają status członka, obserwatora albo współpracującego kraju niebędącego umawiającą się stroną, w celu osiągnięcia dobrego zarządzania, w tym poprzez opowiadanie się za decyzjami mającymi podstawy naukowe oraz za przestrzeganiem tych decyzji w tych organizacjach; oraz

d)

promowania rozwoju ekologicznie odpowiedzialnego i ekonomicznie konkurencyjnego przemysłu akwakultury.

Artykuł 24.12

Współpraca w zakresie kwestii środowiskowych

1.   Strony uznają, że zacieśniona współpraca stanowi istotny element służący osiągnięciu celów określonych w niniejszym rozdziale i zobowiązują się do współpracy w zakresie kwestii środowiskowych związanych z wymianą handlową będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w obszarach takich, jak:

a)

potencjalny wpływ niniejszej Umowy na środowisko i sposoby zwiększenia takiego wpływu, zmniejszenia go lub zapobieżenia mu, z uwzględnieniem ewentualnych ocen skutków przeprowadzonych przez Strony;

b)

udzielanie się na forach międzynarodowych zajmujących się kwestiami istotnymi dla strategii politycznych z zakresu zarówno handlu, jak i środowiska, w tym w szczególności WTO, OECD, Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, oraz wielostronne umowy środowiskowe;

c)

wymiar środowiskowy społecznej odpowiedzialności i rozliczalności przedsiębiorstw, w tym wdrażanie międzynarodowych wytycznych i podejmowanie powiązanych z nimi działań następczych;

d)

wpływ uregulowań i norm w zakresie środowiska na handel oraz wpływ przepisów w zakresie handlu i inwestycji na środowisko, w tym na opracowanie regulacji i strategii politycznych w zakresie środowiska;

e)

związane z handlem aspekty obecnego i przyszłego międzynarodowego reżimu prawnego w zakresie zmiany klimatu, jak również krajowe polityki i programy w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej, w tym kwestie dotyczące rynków uprawnień do emisji dwutlenku węgla, sposobów przeciwdziałania niekorzystnym skutkom wymiany handlowej na klimat oraz sposobów promowania efektywności energetycznej oraz opracowania i wprowadzenia technologii niskoemisyjnej i innych technologii przyjaznych dla klimatu;

f)

handel i inwestycje w towary i usługi środowiskowe, w tym technologie i praktyki środowiskowe oraz ekologiczne; energia ze źródeł odnawialnych; efektywność energetyczna; oraz wykorzystanie, ochrona i uzdatnianie wody;

g)

współpraca w zakresie aspektów ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej związanych z wymianą handlową;

h)

promowanie zarządzania cyklem życia towarów, w tym rachunkowości dotyczącej dwutlenku węgla i zarządzania wycofywaniem z eksploatacji, rozszerzonej odpowiedzialności producentów, recyklingu i zmniejszenia produkcji odpadów oraz innych najlepszych praktyk;

i)

lepsze zrozumienie wpływu działalności gospodarczej i mechanizmów rynkowych na środowisko; oraz

j)

wymiana poglądów na temat związku między wielostronnymi umowami środowiskowymi a zasadami handlu międzynarodowego.

2.   Współpraca na podstawie ust. 1 odbywa się poprzez działania i instrumenty, które mogą obejmować wymiany w zakresie technologii, wymiany informacji i najlepszych praktyk, projekty badawcze, badania, sprawozdania, konferencje i warsztaty.

3.   Strony wezmą pod uwagę poglądy lub wkład społeczeństwa i zainteresowanych stron przy określaniu i realizacji swoich działań w zakresie współpracy, a w stosownych przypadkach mogą bardziej zaangażować takie zainteresowane strony w te działania.

Artykuł 24.13

Mechanizmy instytucjonalne

1.   Każda ze Stron wyznacza urząd, który stanowi punkt kontaktowy dla drugiej Strony w związku z wdrażaniem postanowień niniejszego rozdziału, w tym w zakresie:

a)

wspólnych programów i działań zgodnie z art. 24.12;

b)

otrzymywania uwag i komunikatów zgodnie z art. 24.7 ust. 3; oraz

c)

informacji, które mają zostać przekazane drugiej Stronie, zespołowi ekspertów i ogółowi społeczeństwa.

2.   Każda ze Stron przekazuje drugiej Stronie informacje w formie pisemnej dotyczące punktów kontaktowych, o których mowa w ust. 1.

3.   Poprzez zwykłe posiedzenia lub sesje specjalne z udziałem uczestników odpowiedzialnych za kwestie objęte niniejszym rozdziałem Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju ustanowiony na mocy art. 26.2 ust. 1 lit. g) (Specjalne komitety):

a)

nadzoruje realizację postanowień niniejszego rozdziału i dokonuje przeglądu postępów osiągniętych w ramach tego działania;

b)

omawia sprawy będące przedmiotem wspólnego zainteresowania; oraz

c)

omawia wszelkie inne sprawy objęte zakresem stosowania niniejszego rozdziału zgodnie ze wspólną decyzją Stron.

4.   Strony uwzględniają działania odpowiednich wielostronnych organizacji lub organów ds. ochrony środowiska w celu promowania zintensyfikowanej współpracy i większej spójności w zakresie działań Stron i tych organizacji lub organów.

5.   Każda ze Stron korzysta z istniejących mechanizmów konsultacyjnych lub ustanawia nowe, takie jak krajowe grupy doradcze, by uzyskać opinie i porady w zakresie kwestii dotyczących niniejszego rozdziału. Wspomniane mechanizmy konsultacyjne obejmują niezależne organizacje przedstawicielskie społeczeństwa obywatelskiego, zapewniające zrównoważoną reprezentację grup środowiskowych, organizacji biznesowych oraz, w stosownych przypadkach, innych istotnych interesariuszy. Za pomocą takich mechanizmów konsultacyjnych zainteresowane strony mogą z własnej inicjatywy przedkładać opinie i zalecenia dotyczące dowolnej kwestii związanej z niniejszym rozdziałem.

Artykuł 24.14

Konsultacje

1.   Strona może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji z drugą Stroną dotyczących każdej kwestii wynikającej z niniejszego rozdziału, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony. Strona jasno przedstawia sprawę we wniosku, wskazuje kwestie sporne i przedstawia krótkie podsumowanie wszelkich skarg złożonych na podstawie niniejszego rozdziału. Konsultacje muszą rozpocząć się bezzwłocznie po złożeniu przez Stronę wniosku o konsultacje.

2.   Podczas konsultacji każda ze Stron przekazuje drugiej Stronie będące w jej posiadaniu informacje, wystarczające do pełnego rozpatrzenia spornych kwestii, z zastrzeżeniem przepisów tej Strony dotyczących ochrony informacji poufnych lub informacji stanowiących tajemnicę handlową.

3.   W razie potrzeby i za obopólną zgodą Strony zwracają się o udzielenie informacji lub przekazanie opinii do osoby, organizacji lub organu, w tym do odpowiedniej organizacji międzynarodowej lub organu międzynarodowego, które mogą wnieść wkład w rozpatrzenie kwestii spornej.

4.   Jeżeli jedna ze Stron uważa, że wymagane jest przeprowadzenie dalszej dyskusji w danej kwestii, Strona ta może zwrócić się do Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju o zwołanie posiedzenia w celu rozpatrzenia sprawy, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju niezwłocznie zwołuje posiedzenie i dąży do rozstrzygnięcia danej kwestii. W stosownych przypadkach zwraca się on o poradę do organizacji społeczeństwa obywatelskiego Stron za pośrednictwem mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 24.13 ust. 5.

5.   Każda ze Stron upublicznia rozstrzygnięcie lub decyzję dotyczące sprawy omawianej na podstawie niniejszego artykułu.

Artykuł 24.15

Zespół ekspertów

1.   W odniesieniu do każdej sprawy, która nie zostanie rozpatrzona w sposób satysfakcjonujący w drodze konsultacji na podstawie art. 24.14, 90 dni po otrzymaniu wniosku o konsultacje, o którym mowa w art. 24.14 ust. 1, Strona może zwrócić się o zwołanie zespołu ekspertów w celu zbadania sprawy, składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony.

2.   Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego rozdziału, o ile Strony nie postanowią inaczej, Strony stosują regulamin i kodeks postępowania określone w załącznikach 29-A i 29-B.

3.   W skład zespołu ekspertów wchodzi trzech członków.

4.   W ciągu 10 dni roboczych od otrzymania przez Stronę odpowiadającą wniosku o ustanowienie zespołu ekspertów Strony przeprowadzają konsultacje w celu osiągnięcia porozumienia w zakresie składu zespołu ekspertów. Należy zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie, by zaproponowani członkowie zespołu ekspertów spełniali wymogi określone w ust. 7 i posiadali wiedzę fachową dotyczącą sprawy.

5.   Jeżeli Strony nie są w stanie podjąć decyzji co do składu zespołu ekspertów w terminie określonym w ust. 4, zastosowanie ma procedura wyboru określona w art. 29.7 ust. 3–7 (Skład organu arbitrażowego) w odniesieniu do wykazu ustanowionego w ust. 6.

6.   Podczas pierwszego posiedzenia po wejściu w życie niniejszej Umowy Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju sporządza wykaz co najmniej dziewięciu osób, które wybrano z uwagi na ich obiektywność, rzetelność i umiejętność trafnego osądu i które są chętne oraz zdolne do pełnienia roli członka zespołu ekspertów. Każda ze Stron wskazuje co najmniej trzy osoby, które zostaną wpisane do wykazu jako mogące pełnić rolę członków zespołu ekspertów. Strony wskazują również co najmniej trzy osoby, które nie są obywatelami ani stałymi rezydentami żadnej ze Stron i które są chętne i zdolne do pełnienia funkcji przewodniczącego zespołu ekspertów. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju zapewnia, by wykaz zawsze zawierał wskazaną liczbę nazwisk.

7.   Eksperci zaproponowani na stanowisko członków zespołu ekspertów muszą posiadać specjalistyczną lub fachową wiedzę w zakresie prawa ochrony środowiska, kwestii będących przedmiotem niniejszego rozdziału lub w zakresie rozstrzygania sporów wynikających z umów międzynarodowych. Muszą oni być niezależni, działać w imieniu własnym i nie mogą przyjmować instrukcji od żadnej organizacji ani żadnego rządu w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem sporu. Nie mogą być powiązani z rządami żadnej ze Stron i muszą przestrzegać kodeksu postępowania, o którym mowa w ust. 2.

8.   O ile Strony nie postanowią inaczej, w ciągu pięciu dni roboczych od daty wyboru członków zespołu ekspertów, zakres zadań zespołu ekspertów jest następujący:

„zbadanie, w świetle odpowiednich przepisów określonych w rozdziale dwudziestym czwartym (Handel i środowisko), kwestii, o której mowa we wniosku o powołanie zespołu ekspertów, oraz przekazanie sprawozdania zgodnie z rozdziałem dwudziestym czwartym (Handel i środowisko) art. 24.15 (Zespół ekspertów), w którym zawarte są zalecenia dotyczące rozstrzygnięcia tej kwestii”.

9.   W odniesieniu do kwestii związanych z wielostronnymi umowami środowiskowymi, jak określono w art. 24.4, zespół ekspertów powinien zwracać się do odpowiednich organów ustanowionych na podstawie tych umów o przedstawienie poglądów i informacji, w tym o przedstawienie wszelkich dostępnych i mających związek z tematem wytycznych interpretacyjnych, ustaleń lub decyzji przyjętych przez te organy (32).

10.   Zespół ekspertów przedstawia Stronom sprawozdanie wstępne i końcowe, w których określa ustalenia faktyczne, postanowienia związane z daną sprawą, w tym dotyczące tego, czy Strona odpowiadająca wypełniła swoje zobowiązania wynikające z niniejszego rozdziału, oraz uzasadnienie wszelkich ustaleń, postanowień oraz zaleceń. Zespół ekspertów przekazuje Stronom sprawozdanie wstępne w ciągu 120 dni od czasu wyboru ostatniego członka zespołu ekspertów lub zgodnie z inną decyzją podjętą przez Strony. W ciągu 45 dni od otrzymania sprawozdania wstępnego Strony mogą przekazywać zespołowi ekspertów swoje uwagi dotyczące tego sprawozdania. Po rozpatrzeniu tych uwag zespół ekspertów może ponownie rozważyć swoje sprawozdanie lub przeprowadzić dalsze badania, które uzna za stosowne. W ciągu 60 dni od przekazania sprawozdania wstępnego zespół ekspertów przekazuje Stronom sprawozdanie końcowe. Każda ze Stron upublicznia sprawozdanie końcowe w ciągu 30 dni od jego otrzymania.

11.   Jeżeli w sprawozdaniu końcowym zespół ekspertów stwierdzi, że Strona nie wywiązała się ze swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozdziału, Strony podejmują dialog i dążą to tego, by w ciągu trzech miesięcy od otrzymania sprawozdania końcowego wskazać odpowiedni środek lub, w stosownych przypadkach, podjąć decyzję w sprawie planu działania, który będzie satysfakcjonujący dla obu stron. Podczas tych rozmów Strony biorą pod uwagę sprawozdanie końcowe. Strona odpowiadająca informuje w odpowiednim terminie swoje organizacje społeczeństwa obywatelskiego za pośrednictwem mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 24.13 ust. 5, oraz Stronę wnioskującą o swojej decyzji w sprawie jakiegokolwiek działania lub środka, które mają zostać wdrożone. Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju monitoruje działania następcze podejmowane w związku ze sprawozdaniem końcowym oraz zaleceniami zespołu ekspertów. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego, za pośrednictwem mechanizmów konsultacyjnych, o których mowa w art. 24.13 ust. 5, oraz Forum Społeczeństwa Obywatelskiego mogą przekazywać uwagi dotyczące tej kwestii do Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju.

12.   Jeżeli po ustanowieniu zespołu ekspertów Strony wspólnie uzgodnią rozwiązanie danej sprawy, powiadamiają o tym rozwiązaniu Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju oraz zespół ekspertów. Po zgłoszeniu rozwiązania postępowanie panelowe zostaje zakończone.

Artykuł 24.16

Rozstrzyganie sporów

1.   W odniesieniu do wszelkich sporów wynikających z postanowień niniejszego rozdziału Strony odwołują się wyłącznie do zasad i procedur przewidzianych w niniejszym rozdziale.

2.   Strony dokładają wszelkich starań w celu osiągnięcia obustronnie satysfakcjonującego rozstrzygnięcia danej kwestii. Strony mogą w każdej chwili skorzystać z dobrych usług, postępowania pojednawczego lub mediacji w celu rozstrzygnięcia tego sporu.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY PIĄTY

Dialog dwustronny i współpraca dwustronna

Artykuł 25.1

Cele i zasady

1.   W oparciu o ugruntowane partnerstwo i wspólne wartości, Strony zgadzają się ułatwić współpracę w zakresie kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, między innymi poprzez:

a)

wzmacnianie współpracy dwustronnej w zakresie biotechnologii poprzez dialog dotyczący kwestii z zakresu dostępu do rynku biotechnologii;

b)

wzmacnianie i ułatwianie dialogu dwustronnego i wymiany informacji w zakresie kwestii dotyczących handlu produktami leśnymi za pośrednictwem Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Produktów Leśnych;

c)

dążenie do ustanowienia i utrzymania skutecznej współpracy w zakresie kwestii dotyczących surowców za pośrednictwem Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Surowców; oraz

d)

zachęcanie do ściślejszej współpracy w zakresie kwestii dotyczących nauki, technologii, badań i innowacji.

2.   O ile postanowienia niniejszej Umowy nie stanowią inaczej, dialogi dwustronne odbywają się, bez zbędnej zwłoki, na wniosek którejkolwiek ze Stron lub na wniosek Wspólnego Komitetu CETA. Dialogom współprzewodniczą przedstawiciele Kanady i Unii Europejskiej. Harmonogramy posiedzeń i porządki obrad są uzgadniane przez współprzewodniczących.

3.   Współprzewodniczący dialogu dwustronnego przekazują Wspólnemu Komitetowi CETA informacje dotyczące harmonogramów i porządków obrad dwustronnego dialogu z odpowiednim wyprzedzeniem przed posiedzeniami. Współprzewodniczący dialogu dwustronnego przekazują Wspólnemu Komitetowi CETA sprawozdania dotyczące wyników i wniosków płynących z dialogu w stosownych przypadkach lub na wniosek Wspólnego Komitetu CETA. Ustanowienie lub prowadzenie dialogu nie uniemożliwia żadnej ze Stron przedstawiania dowolnych spraw bezpośrednio Wspólnemu Komitetowi CETA.

4.   Wspólny Komitet CETA może zadecydować o zmianie lub podjęciu się zadania powierzonego podmiotom uczestniczącym w dialogu lub o rozwiązaniu dialogu.

5.   Za zgodą Wspólnego Komitetu CETA Strony mogą zaangażować się w dwustronną współpracę w innych dziedzinach objętych zakresem niniejszej Umowy.

Artykuł 25.2

Dialog dotyczący kwestii z zakresu dostępu do rynku biotechnologii

1.   Strony zgadzają się, że współpraca i wymiana informacji w zakresie kwestii związanych z produktami biotechnologicznymi leżą w wspólnym interesie. Taka współpraca i wymiana informacji odbywają się w ramach dialogu dwustronnego dotyczącego kwestii związanych z dostępem do biotechnologicznego rynku rolnego będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, który ustanowiono w ramach wspólnie uzgodnionego rozwiązania osiągniętego w dniu 15 lipca 2009 r. między Kanadą a Unią Europejską po rozstrzygnięciu sporu prowadzonego w ramach WTO – Wspólnoty Europejskie – środki dotyczące zatwierdzania i wprowadzania do obrotu produktów biotechnologicznych WT/DS292. Dialog dwustronny obejmuje wszelkie istotne kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania Stron, w tym:

a)

zatwierdzenie produktów biotechnologicznych na terytorium Stron oraz, w stosownych przypadkach, przyszłych wniosków o zatwierdzenie produktów, które leżą w interesie handlowym którejkolwiek ze Stron;

b)

perspektywy handlowe i gospodarcze przyszłych zatwierdzeń produktów biotechnologicznych;

c)

jakikolwiek wpływ na wymianę handlową związany z asynchronicznymi zatwierdzaniami produktów biotechnologicznych lub przypadkowym uwolnieniem niezatwierdzonych produktów oraz wszelkie odpowiednie środki w tym zakresie;

d)

jakiekolwiek środki związane z biotechnologią, które mogą mieć wpływ na wymianę handlową między Stronami, w tym środki państw członkowskich Unii Europejskiej;

e)

jakiekolwiek nowe przepisy w dziedzinie biotechnologii; oraz

f)

najlepsze praktyki w zakresie wdrażania przepisów w dziedzinie biotechnologii.

2.   Strony dostrzegają również znaczenie następujących wspólnych celów odnoszących się do współpracy w dziedzinie biotechnologii:

a)

wymiany informacji w zakresie kwestii politycznych, regulacyjnych i technicznych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania dotyczących produktów biotechnologicznych, a w szczególności informacji na temat ich odpowiednich systemów i procesów oceny ryzyka na potrzeby podejmowania decyzji w sprawie wykorzystywania organizmów zmodyfikowanych genetycznie;

b)

promowania skutecznych procesów zatwierdzenia produktów biotechnologicznych mających podstawy naukowe;

c)

międzynarodowej współpracy w zakresie kwestii związanych z biotechnologią, takich jak niewielka obecność organizmów zmodyfikowanych genetycznie; oraz

d)

uczestnictwa we współpracy regulacyjnej mającej na celu minimalizację niekorzystnego wpływu praktyk regulacyjnych na handel produktami biotechnologicznymi.

Artykuł 25.3

Dialog Dwustronny Dotyczący Produktów Leśnych

1.   Strony zgadzają się, że dialog dwustronny, współpraca i wymiana informacji oraz poglądów w zakresie odpowiednich przepisów ustawowych i wykonawczych, strategii politycznych oraz kwestii istotnych z punktu widzenia produkcji, wymiany handlowej i konsumpcji produktów leśnych stanowią kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania. Strony zgadzają się prowadzić wspomniany dialog, współpracę i wymianę informacji w ramach Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Produktów Leśnych, który obejmuje:

a)

opracowanie, przyjęcie i wdrożenie odpowiednich przepisów ustawowych i wykonawczych, strategii politycznych i norm oraz wymogów w zakresie badania, certyfikacji i akredytacji oraz ich możliwy wpływ na handel produktami leśnymi między Stronami;

b)

inicjatywy Stron w zakresie zrównoważonej gospodarki leśnej i zarządzania lasami;

c)

mechanizmy służące zapewnieniu legalności lub zrównoważonego pochodzenia produktów leśnych;

d)

dostęp produktów leśnych do rynków Stron lub innych rynków;

e)

perspektywy dotyczące organizacji procesów wielostronnych i fakultatywnych, w których uczestniczą Strony i których celem jest promowanie zrównoważonej gospodarki leśnej lub walka z nielegalnym pozyskiwaniem drewna;

f)

kwestie, o których mowa w art. 24.10 (Handel produktami leśnymi); oraz

g)

każdą inną kwestię związaną z produktami leśnymi ustaloną przez Strony.

2.   Uczestnicy Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Produktów Leśnych zbierają się w ciągu pierwszego roku od wejścia w życie niniejszej Umowy, a następnie zgodnie z art. 25.1 ust. 2.

3.   Strony zgadzają się, by rozmowy odbywające się w ramach Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Produktów Leśnych mogły wnosić wkład w dyskusje Komitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju.

Artykuł 25.4

Dialog Dwustronny Dotyczący Surowców

1.   Uznając znaczenie otwartego, niedyskryminacyjnego i przejrzystego środowiska wymiany handlowej opartego na zasadach i nauce, Strony dążą do ustanowienia i utrzymania skutecznej współpracy w zakresie surowców. Do celów niniejszej współpracy surowce obejmują między innymi minerały, metale i produkty rolne o zastosowaniu przemysłowym.

2.   Zakres Dialogu Dwustronnego Dotyczącego Surowców obejmuje wszelkie istotne kwestie będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, w tym:

a)

ustanowienie forum dyskusji w sprawie współpracy Stron w zakresie surowców w celu ułatwienia dostępu do rynku towarom będącym surowcami i związanym z nimi usługom i inwestycjom oraz w celu zapobiegania barierom pozataryfowym w dziedzinie handlu surowcami;

b)

zwiększenie wspólnego zrozumienia w dziedzinie surowców w celu wymiany informacji w zakresie najlepszych praktyk oraz w zakresie polityk regulacyjnych Stron dotyczących surowców;

c)

zachęcanie do wykonywania działań wspierających społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw zgodnie z międzynarodowymi standardami, takimi jak Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytyczne OECD dotyczące należytej staranności dla odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktem i obszarów wysokiego ryzyka; oraz

d)

ułatwienie, w stosownych przypadkach, konsultacji w sprawie stanowisk Stron na forach wielostronnych lub fakultatywnych, na których można poruszyć i omówić kwestie dotyczące surowców.

Artykuł 25.5

Zacieśniona współpraca w zakresie nauki, technologii, badań i innowacji

1.   Strony uznają współzależności między nauką, technologią, badaniami naukowymi i innowacjami oraz handlem międzynarodowym i inwestycjami międzynarodowymi w zwiększaniu konkurencyjności przemysłowej oraz dobrobytu społecznego i ekonomicznego.

2.   Opierając się na tym wspólnym stanowisku, Strony zgadzają się zacieśnić swoją współpracę w dziedzinach nauki, technologii oraz badań naukowych i innowacji.

3.   Strony dążą do wspierania, opracowywania i ułatwiania działań w zakresie współpracy na zasadzie wzajemności, pełniących funkcję wspierającą lub uzupełniającą względem Umowy w sprawie współpracy naukowej i technicznej między Wspólnotą Europejską a Kanadą sporządzonej w Halifaksie w dniu 17 czerwca 1995 r. Strony zgadzają się prowadzić te działania na podstawie następujących zasad:

a)

działania te przynoszą Stronom wspólne korzyści;

b)

Strony zgadzają się co do zakresu i parametrów tych działań; oraz

c)

działania powinny uwzględniać ważną rolę sektora prywatnego i instytutów badawczych w rozwoju nauki, technologii, badań naukowych i innowacji oraz komercjalizacji ich towarów i usług.

4.   Strony uznają również znaczenie zacieśnionej współpracy w zakresie nauki, technologii oraz badań naukowych i innowacji, takiej jak działania zapoczątkowane, opracowane lub podjęte przez różne zainteresowane Strony, w tym kanadyjski rząd federalny, prowincje i terytoria kanadyjskie oraz Unię Europejską i jej państwa członkowskie.

5.   Każda ze Stron zachęca zgodnie ze swoim prawem sektor prywatny, instytucje badawcze i społeczeństwo obywatelskie na swoim terytorium do uczestnictwa w działaniach w celu zacieśniania współpracy.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SZÓSTY

Postanowienia administracyjne i instytucjonalne

Artykuł 26.1

Wspólny Komitet CETA

1.   Strony niniejszym ustanawiają Wspólny Komitet CETA składający się z przedstawicieli Unii Europejskiej i z przedstawicieli Kanady. Wspólnemu Komitetowi CETA przewodniczą wspólnie minister handlu międzynarodowego Kanady oraz członek Komisji Europejskiej odpowiedzialny za handel lub ich odpowiedni przedstawiciele.

2.   Wspólny Komitet CETA zbiera się raz do roku lub na wniosek Strony. Wspólny Komitet CETA uzgadnia harmonogram posiedzeń i ustala swój porządek obrad.

3.   Wspólny Komitet CETA ponosi odpowiedzialność za wszystkie kwestie dotyczące wymiany handlowej i inwestycji dokonywanych między Stronami oraz za wykonanie i stosowanie niniejszej Umowy. Strona może zwrócić się do Wspólnego Komitetu CETA o rozpatrzenie każdej kwestii dotyczącej wykonania i stosowania niniejszej Umowy lub każdej innej kwestii dotyczącej wymiany handlowej i inwestycji dokonywanych między Stronami.

4.   Wspólny Komitet CETA:

a)

nadzoruje i ułatwia wykonanie i stosowanie niniejszej Umowy oraz wspiera realizację jej ogólnych celów;

b)

nadzoruje pracę wszystkich specjalnych komitetów i innych organów powołanych na mocy niniejszej Umowy;

c)

nie naruszając postanowień rozdziałów: ósmego (Inwestycje), dwudziestego drugiego (Handel i zrównoważony rozwój), dwudziestego trzeciego (Handel i praca), dwudziestego czwartego (Handel i środowisko) i dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów) – znajduje odpowiednie sposoby i metody zapobiegania problemom, które mogą pojawić się w obszarach objętych niniejszą Umową, lub rozstrzygania sporów, które mogą wyniknąć w związku z interpretacją lub stosowaniem niniejszej Umowy;

d)

przyjmuje swój regulamin wewnętrzny;

e)

podejmuje decyzje, jak określono w art. 26.3; oraz

f)

rozpatruje wszelkie sprawy będące przedmiotem zainteresowania dotyczące dziedziny objętej niniejszą Umową.

5.   Wspólny Komitet CETA może:

a)

przydzielać obowiązki specjalnym komitetom ustanowionym na mocy art. 26.2;

b)

pozostawać w kontakcie ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym z organizacjami sektora prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego;

c)

rozważać lub uzgadniać zmiany zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy;

d)

analizować rozwój handlu między Stronami i rozważać sposoby dalszego zacieśnienia stosunków handlowych między Stronami;

e)

przyjmować interpretacje postanowień niniejszej Umowy, które są wiążące dla trybunałów ustanowionych na mocy sekcji F rozdziału ósmego (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami) i rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów);

f)

wydać zalecenia sprzyjające rozwojowi handlu i inwestycji, jak przewidziano w niniejszej Umowie;

g)

zmieniać lub realizować zadania przypisane specjalnym komitetom ustanowionym na mocy art. 26.2 lub rozwiązać którykolwiek z tych specjalnych komitetów;

h)

ustanawiać specjalne komitety i dialogi dwustronne, których zadaniem będzie pomoc w wykonywaniu zadań Komitetu; oraz

i)

podejmować inne działania tego rodzaju w ramach pełnionych przez siebie funkcji uzgodnionych przez Strony.

Artykuł 26.2

Specjalne komitety

1.   Niniejszym pod auspicjami Wspólnego Komitetu CETA powołuje się następujące specjalne komitety, a w przypadku Wspólnego Komitetu Współpracy Celnej, o którym mowa w lit. c), niniejszym upoważnia się go do działania pod auspicjami Wspólnego Komitetu CETA:

a)

Komitet ds. Handlu Towarami, który zajmuje się sprawami dotyczącymi handlu towarami, taryf celnych, barier technicznych w handlu, Protokołu w sprawie wzajemnej akceptacji wyników oceny zgodności i praw własności intelektualnej dotyczących towarów. Na wniosek Strony lub po zgłoszeniu przez odpowiedni specjalny komitet lub w trakcie przygotowywania dyskusji w ramach Wspólnego Komitetu CETA Komitet ds. Handlu Towarami może również odnieść się do kwestii pojawiających się w obszarze reguł pochodzenia, procedur pochodzenia, ułatwień celnych i handlowych oraz środków stosowanych przy kontroli granicznej, środków sanitarnych i fitosanitarnych, zamówień publicznych lub współpracy regulacyjnej, jeżeli ułatwia to rozwiązanie kwestii, której specjalny komitet nie może rozwiązać w inny sposób. W ramach Komitetu ds. Handlu Towarami ustanawia się również Komitet ds. Rolnictwa, Komitet ds. Win i Napojów Spirytusowych oraz Wspólną Grupę Sektorową ds. Produktów Leczniczych, które przekazują sprawozdania do Komitetu ds. Handlu Towarami;

b)

Komitet ds. Usług i Inwestycji, który zajmuje się sprawami dotyczącymi transgranicznego handlu usługami, inwestycji, czasowego przyjazdu, handlu elektronicznego i praw własności intelektualnej dotyczących usług. Na wniosek Strony lub po zgłoszeniu przez odpowiedni specjalny komitet lub w trakcie przygotowywania dyskusji w ramach Wspólnego Komitetu CETA Komitet ds. Usług i Inwestycji może również odnieść się do kwestii pojawiających się w obszarze usług finansowych lub zamówień publicznych, jeżeli ułatwia to rozstrzygnięcie sprawy, której specjalny komitet nie może rozwiązać w inny sposób.

W ramach Komitetu ds. Usług i Inwestycji ustanawia się Wspólny Komitet ds. Wzajemnego Uznawania Kwalifikacji Zawodowych, który przekazuje sprawozdania do Komitetu ds. Usług i Inwestycji;

c)

Wspólny Komitet Współpracy Celnej ustanowiony na mocy Umowy z 1998 r. między Kanadą a Wspólnotą Europejską o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych sporządzonej w Ottawie w dniu 4 grudnia 1997 r., który zajmuje się sprawami wynikającymi z niniejszej Umowy i dotyczącymi reguł pochodzenia, procedur pochodzenia, ułatwień celnych i handlowych, środków stosowanych przy kontroli granicznej i czasowego zawieszenia preferencyjnego traktowania taryfowego;

d)

Wspólny Komitet Zarządzający ds. Środków Sanitarnych i Fitosanitarnych, który zajmuje się sprawami dotyczącymi środków sanitarnych i fitosanitarnych;

e)

Komitet ds. Zamówień Publicznych, który zajmuje się sprawami dotyczącymi zamówień publicznych;

f)

Komitet ds. Usług Finansowych, który zajmuje się sprawami dotyczącymi usług finansowych;

g)

Komitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju, który zajmuje się sprawami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju;

h)

Forum ds. Współpracy Regulacyjnej, które zajmuje się sprawami dotyczącymi współpracy regulacyjnej; oraz

i)

Komitet CETA ds. Oznaczeń Geograficznych, który zajmuje się sprawami dotyczącymi oznaczeń geograficznych;

2.   Specjalne komitety ustanowione na podstawie ust. 1 działają zgodnie z postanowieniami ust. 3–5.

3.   Uprawnienia i zadania specjalnych komitetów ustanowionych na podstawie ust. 1 zostały dokładniej określone w odpowiednich rozdziałach i protokołach niniejszej Umowy.

4.   O ile postanowienia niniejszej Umowy nie stanowią inaczej lub jeżeli współprzewodniczący nie zadecydują inaczej, specjalne komitety zbierają się raz do roku. Na wniosek Strony lub Wspólnego Komitetu CETA można zwołać dodatkowe posiedzenia. Przewodniczą im wspólnie przedstawiciele Kanady i Unii Europejskiej. Specjalne komitety za obopólną zgodą uzgadniają harmonogram posiedzeń i ustalają swój porządek obrad. Jeżeli uznają to za właściwe, ustanawiają i modyfikują swój własny regulamin wewnętrzny. Specjalne komitety mogą przedstawiać projekty decyzji do przyjęcia przez Wspólny Komitet CETA lub podejmować decyzje, jeżeli tak przewiduje niniejsza Umowa.

5.   Każda ze Stron zapewnia, by podczas posiedzeń specjalnego komitetu reprezentowane były wszystkie właściwe organy zajmujące się każdą kwestią objętą porządkiem obrad, które każda ze Stron uzna za stosowne, oraz zapewnia możliwość omówienia każdej ze spraw na właściwym poziomie wiedzy fachowej.

6.   Specjalne komitety informują Wspólny Komitet CETA o swoich harmonogramach i porządku obrad z odpowiednim wyprzedzeniem przed swoimi posiedzeniami i przedkładają Wspólnemu Komitetowi CETA sprawozdania dotyczące wyników i wniosków płynących z każdego posiedzenia. Utworzenie lub istnienie specjalnego komitetu nie uniemożliwia żadnej ze Stron przedstawiania dowolnych spraw bezpośrednio Wspólnemu Komitetowi CETA.

Artykuł 26.3

Podejmowanie decyzji

1.   Na potrzeby osiągnięcia celów niniejszej Umowy członkowie Wspólnego Komitetu CETA są upoważnieni do podejmowania decyzji w odniesieniu do wszystkich spraw, jeżeli jest to zgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

2.   Decyzje podejmowane przez Wspólny Komitet CETA są wiążące dla Stron, z zastrzeżeniem dopełnienia wszelkich niezbędnych wymogów i procedur wewnętrznych, i Strony muszą je wykonać. Wspólny Komitet CETA może wydawać również odpowiednie zalecenia.

3.   Wspólny Komitet CETA wydaje decyzje i zalecenia za obopólną zgodą.

Artykuł 26.4

Wymiana informacji

Jeżeli Strona przedkłada Wspólnemu Komitetowi CETA lub jakiemukolwiek specjalnemu komitetowi ustanowionemu na mocy niniejszej Umowy informacje uznane za poufne lub chronione przed ujawnieniem zgodnie z jej przepisami prawa, druga ze Stron traktuje te informacje jako poufne.

Artykuł 26.5

Punkty kontaktowe ds. CETA

1.   Każda ze Stron niezwłocznie ustanawia punkt kontaktowy ds. CETA i zawiadamia o nim drugą Stronę w ciągu 60 dni od wejścia w życie niniejszej Umowy.

2.   Punkty kontaktowe ds. CETA:

a)

monitorują pracę wszystkich organów instytucjonalnych ustanowionych na mocy niniejszej Umowy, w tym wymianę informacji dotyczącą następców prawnych tych organów;

b)

koordynują przygotowania do posiedzeń komitetu;

c)

w stosownych przypadkach podejmują działania następcze w związku z jakimikolwiek decyzjami podjętymi przez Wspólny Komitet CETA;

d)

jeżeli postanowienia niniejszej Umowy nie stanowią inaczej, otrzymują wszystkie zawiadomienia i informacje przekazywane zgodnie z niniejszą Umową i w razie potrzeby ułatwiają wymianę informacji między Stronami w odniesieniu do wszelkich kwestii objętych niniejszą Umową;

e)

odpowiadają na jakiekolwiek wnioski o udzielenie informacji zgodnie z art. 27.2 (Przekazywanie informacji); oraz

f)

rozpatrują wszelkie inne sprawy mogące mieć wpływ na funkcjonowanie niniejszej Umowy, do czego zostały upoważnione przez Wspólny Komitet CETA.

3.   Punkty kontaktowe ds. CETA przekazują informacje zgodnie z wymogami.

Artykuł 26.6

Posiedzenia

1.   W posiedzeniach, o których mowa w niniejszym rozdziale, należy uczestniczyć osobiście. Strony mogą również zgodzić się, by posiedzenia odbywały się w drodze wideokonferencji lub telekonferencji.

2.   Strony dążą do tego, by posiedzenie odbyło się w terminie 30 dni od otrzymania przez Stronę wniosku o spotkanie wystosowanego przez drugą Stronę.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY SIÓDMY

Przejrzystość

Artykuł 27.1

Publikacja

1.   Każda ze Stron zapewnia niezwłoczne publikowanie lub udostępnianie swoich przepisów ustawowych i wykonawczych, a także procedur i zarządzeń administracyjnych o powszechnym zastosowaniu odnoszących się do wszelkich kwestii objętych niniejszą Umową, w sposób umożliwiający zainteresowanym osobom i drugiej Stronie zapoznanie się z nimi.

2.   W miarę możliwości każda ze Stron:

a)

publikuje z wyprzedzeniem każdy środek, którego przyjęcie proponuje; oraz

b)

zapewnia zainteresowanym osobom i drugiej Stronie odpowiednią możliwość przedstawienia uwag dotyczących takich proponowanych środków.

Artykuł 27.2

Przekazywanie informacji

1.   Na wniosek drugiej Strony, Strona dostarcza – w miarę możliwości – niezwłocznie informacje i udziela odpowiedzi na pytania dotyczące istniejącego lub proponowanego środka, który ma istotny wpływ na funkcjonowanie niniejszej Umowy.

2.   Informacje przekazane na podstawie niniejszego artykułu pozostają bez wpływu na kwestię zgodności danego środka z niniejszą Umową.

Artykuł 27.3

Postępowanie administracyjne

Aby zarządzać środkiem o zastosowaniu ogólnym mającym wpływ na sprawy objęte niniejszą Umową w sposób spójny, bezstronny i rozsądny, każda ze Stron zapewnia, by prowadzone przez Stronę postępowania administracyjne obejmujące środki określone w art. 27.1 i mające zastosowanie do konkretnej osoby, konkretnego towaru lub konkretnej usługi pochodzących z terytorium drugiej Strony w szczególnym przypadku:

a)

pozwalały, w miarę możliwości, powiadamiać osobę pochodzącą z terytorium drugiej Strony, na którą postępowanie ma bezpośredni wpływ, z odpowiednim wyprzedzeniem i zgodnie z procedurami krajowymi o wszczęciu postępowania, wraz z opisem charakteru postępowania, wskazaniem organu wszczynającego postępowanie oraz ogólnym opisem kwestii spornych;

b)

zapewniały osobie, o której mowa w lit. a), odpowiednią możliwość przedstawienia faktów i argumentów na poparcie jej stanowiska przed ostatecznym etapem czynności administracyjnych, w zakresie, w jakim pozwala na to czas, rodzaj postępowania oraz interes publiczny; oraz

c)

były przeprowadzane zgodnie z prawem Strony.

Artykuł 27.4

Kontrola i odwołanie

1.   Każda ze Stron ustanawia lub utrzymuje organy sądowe, quasi-sądowe lub administracyjne lub procedury służące szybkiemu przeprowadzaniu kontroli ostatecznych czynności administracyjnych odnoszących się do kwestii objętych niniejszą Umową, a w uzasadnionych przypadkach również ich zmianie. Każda ze Stron zapewnia bezstronność swoich trybunałów i ich niezależność od urzędu lub organu odpowiedzialnego za egzekucję administracyjną oraz zapewnia, by nie posiadały żadnego istotnego interesu dotyczącego wyniku sprawy.

2.   Każda ze Stron zapewnia, aby w odniesieniu do trybunałów lub procedur, o których mowa w ust. 1, strony postępowania miały zapewnione prawo do:

a)

otrzymania odpowiedniej możliwości uzasadnienia lub obrony swojego stanowiska; oraz

b)

decyzji opartej na dowodach i złożonych oświadczeniach lub, gdy wymaga tego prawo danej Strony, do dokumentacji zgromadzonej przez organ administracyjny.

3.   Każda ze Stron zapewnia, z zastrzeżeniem odwołania lub późniejszej kontroli zgodnie z jej prawem, aby takie decyzje były wykonane przez urzędy lub organy i regulowały stosowane przez nie praktyki w odniesieniu do spornej czynności administracyjnej.

Artykuł 27.5

Współpraca w zakresie promowania większej przejrzystości

Strony zgadzają się prowadzić współpracę na forach dwustronnych, regionalnych i wielostronnych w zakresie sposobów promowania przejrzystości w zakresie handlu międzynarodowego i inwestycji międzynarodowych.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY ÓSMY

Wyjątki

Artykuł 28.1

Definicje

Do celów niniejszego rozdziału:

 

rezydencja oznacza rezydencję podatkową;

 

konwencja podatkowa oznacza konwencję w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub inną umowę międzynarodową lub inne ustalenie międzynarodowe; oraz

 

podatekśrodek podatkowy obejmują akcyzę, lecz nie obejmują:

a)

należności celnych określonych w art. 1.1 (Definicje ogólne), oraz

b)

środka wskazanego w wyjątkach, o których mowa w lit. b) lub c), wymienionych w art. 1.1 (Definicje ogólne) w definicji „należności celnych”.

Artykuł 28.2

Definicje dotyczące poszczególnych Stron

Do celów niniejszego rozdziału:

 

urząd ds. konkurencji oznacza:

a)

w przypadku Kanady – Komisarza ds. Konkurencji lub następcę prawnego zgłoszonego drugiej Stronie za pośrednictwem punktów kontaktowych ds. CETA; oraz

b)

w przypadku Unii Europejskiej – Komisję Unii Europejskiej w odniesieniu do jej obowiązków wynikających z prawa konkurencji Unii Europejskiej;

 

prawo konkurencji oznacza:

a)

w przypadku Kanady – Competition Act, R.S.C. 1985, c. C-34; oraz

b)

w przypadku Unii Europejskiej – art. 101, 102 i 106 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z dnia 13 grudnia 2007 r., rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw oraz rozporządzenia wykonawcze lub zmiany dotyczące tych aktów prawnych; oraz

 

informacje chronione na mocy prawa konkurencji Strony oznaczają:

a)

w przypadku Kanady – informacje objęte zakresem sekcji 29 Competition Act, R.S.C. 1985, c. C-34; oraz

b)

w przypadku Unii Europejskiej – informacje objęte zakresem stosowania art. 28 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu lub art. 17 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw.

Artykuł 28.3

Wyjątki ogólne

1.   Do celów art. 30.8 ust. 5 (Rozwiązanie, zawieszenie lub włączenie innych istniejących umów), rozdział drugi (Traktowanie narodowe i dostęp towarów do rynku), piąty (Środki sanitarne i fitosanitarne) i szósty (Ułatwienia celne i handlowe), Protokół w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia oraz sekcja B (Tworzenie inwestycji) i sekcja C (Niedyskryminujące traktowanie) rozdziału ósmego (Inwestycje), art. XX GATT 1994 zostają włączone do niniejszej Umowy i stanowią jej część. Strony rozumieją, że środki, o których mowa w art. XX lit. b) Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994, obejmują środki ochrony środowiska niezbędne do ochrony zdrowia lub życia ludzi, zwierząt lub roślin. Strony rozumieją, że art. XX lit. g) Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu 1994 ma zastosowanie do środków służących zachowaniu ograniczonych żywych i nieożywionych zasobów naturalnych.

2.   Do celów rozdziałów: dziewiątego (Transgraniczny handel usługami), dziesiątego (Czasowy przyjazd i pobyt osób fizycznych odbywających wizyty służbowe), dwunastego (Regulacja krajowa), trzynastego (Usługi finansowe), czternastego (Usługi międzynarodowego transportu morskiego), piętnastego (Telekomunikacja), szesnastego (Handel elektroniczny) oraz sekcji B (Ustanowienie inwestycji) i sekcji C (Niedyskryminujące traktowanie) rozdziału ósmego (Inwestycje), z zastrzeżeniem wymogu, zgodnie z którym środków takich nie stosuje się w taki sposób, że stanowią środek służący arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji między Stronami, na których terytorium panują podobne warunki, albo ukryte ograniczenie handlu usługami, żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej wprowadzenie lub stosowanie przez którąkolwiek ze Stron środków niezbędnych do:

a)

ochrony bezpieczeństwa publicznego lub moralności publicznej bądź utrzymania porządku publicznego (33);

b)

ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin (34); lub

c)

zapewnienia przestrzegania przepisów ustawowych lub wykonawczych, które nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Umowy, w tym przepisów odnoszących się do:

(i)

zapobiegania oszukańczym i nieuczciwym działaniom lub do postępowania ze skutkami niewykonania umów;

(ii)

ochrony życia prywatnego osób w zakresie przetwarzania i rozpowszechniania danych osobowych oraz ochrony poufności ich osobistych akt i rachunków; lub

(iii)

bezpieczeństwa.

Artykuł 28.4

Tymczasowe środki ochronne dotyczące przepływów kapitałowych i wypłat kapitału

1.   Jeżeli w wyjątkowych okolicznościach przepływy kapitałowe i wypłaty kapitału, w tym transfery, powodują lub mogą spowodować poważne trudności w funkcjonowaniu unii gospodarczej i walutowej Unii Europejskiej, Unia Europejska może wprowadzić środki ochronne, które są absolutnie niezbędne do sprostania takim trudnościom, na okres nieprzekraczający 180 dni.

2.   Środki wprowadzone przez Unię Europejską na podstawie ust. 1 nie mogą stanowić środków arbitralnej lub nieuzasadnionej dyskryminacji w odniesieniu do Kanady lub jej inwestorów w porównaniu z państwem trzecim lub jego inwestorami. Unia Europejska niezwłocznie informuje Kanadę oraz jak najszybciej przedstawia harmonogram znoszenia tych środków.

Artykuł 28.5

Ograniczenia w przypadku wystąpienia poważnych trudności w zakresie bilansu płatniczego i finansowania zewnętrznego

1.   Jeżeli Kanada lub państwo członkowskie Unii Europejskiej, które nie jest członkiem europejskiej unii walutowej, napotka poważne trudności lub będzie zagrożone napotkaniem trudności w zakresie bilansu płatniczego lub finansowania zewnętrznego, może przyjąć lub utrzymać środki ograniczające dotyczące przepływów kapitałowych lub wypłat kapitału, w tym transferów.

2.   Środki, o których mowa w ust. 1:

a)

nie skutkują traktowaniem Strony w sposób mniej korzystny niż traktowanie państwa trzeciego w podobnych sytuacjach;

b)

w stosownych przypadkach muszą być spójne z postanowieniami Umowy o Międzynarodowym Funduszu Walutowym sporządzonej w Bretton Woods dnia 22 lipca 1944 r.;

c)

zapobiegają niepotrzebnym szkodom dla interesów handlowych, gospodarczych i finansowych Strony;

d)

mają tymczasowy charakter i są wycofywane stopniowo w miarę poprawy sytuacji określonej w ust. 1, a czas ich obowiązywania nie przekracza 180 dni. W przypadku wystąpienia szczególnie wyjątkowych okoliczności, które powodują, że Strona zamierza wydłużyć termin obowiązywania takiego środka poza okres 180 dni, Strona z wyprzedzeniem skonsultuje się z drugą Stroną w sprawie proponowanego wydłużenia terminu.

3.   W przypadku handlu towarami Strona może przyjąć środki ograniczające służące zabezpieczeniu pozycji bilansu płatniczego lub zewnętrznej pozycji finansowej Strony. Środki takie muszą być zgodne z postanowieniami GATT 1994 i z Uzgodnieniem w sprawie postanowień dotyczących bilansu płatniczego w Układzie ogólnym w sprawie taryf celnych i handlu 1994, znajdującym się w załączniku 1A do Porozumienia WTO.

4.   W przypadku handlu usługami Strona może przyjąć środki ograniczające służące zabezpieczeniu pozycji bilansu płatniczego lub zewnętrznej pozycji finansowej Strony. Środki takie muszą być zgodne z postanowieniami GATS.

5.   Strona przyjmująca lub utrzymująca środek, o którym mowa w ust. 1, niezwłocznie powiadamia drugą Stronę i najszybciej jak to możliwe zapewnia harmonogram znoszenia tego środka.

6.   W przypadku przyjęcia lub utrzymywania ograniczeń na podstawie niniejszego artykułu Strony niezwłocznie odbywają konsultacje w ramach Wspólnego Komitetu CETA, o ile konsultacje takie nie odbywają się już na forum nieobjętym zakresem niniejszej Umowy. W ramach konsultacji prowadzonych na podstawie niniejszego ustępu poddaje się ocenie trudności w zakresie bilansu płatniczego lub finansowania zewnętrznego, które doprowadziły do przyjęcia odpowiednich środków, uwzględniając między innymi czynniki takie, jak:

a)

charakter i zakres trudności;

b)

zewnętrzne warunki gospodarcze i handlowe; lub

c)

dostępność alternatywnych środków naprawczych.

7.   Konsultacje, o których mowa w ust. 6, dotyczą zgodności wszelkich środków ograniczających z postanowieniami ust. 1–4. Strony akceptują wszystkie ustalenia dotyczące statystyk i innych stanów faktycznych przedstawione przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy („MFW”), odnoszące się do walut obcych, rezerw pieniężnych i bilansu płatniczego, a ich wnioski powinny opierać są na ocenie MFW dotyczącej bilansu płatniczego i zewnętrznej sytuacji finansowej danej Strony.

Artykuł 28.6

Bezpieczeństwo narodowe

Żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie należy interpretować jako:

a)

wymagającego od Strony dostarczenia informacji lub umożliwienia do nich dostępu, jeżeli dana Strona ustali, że ujawnienie tych informacji byłoby sprzeczne z jej podstawowymi interesami bezpieczeństwa; lub

b)

uniemożliwiającego Stronie przeprowadzenia działania uznanego przez nią za niezbędne dla ochrony jej podstawowych interesów bezpieczeństwa:

(i)

związanych z produkcją broni, amunicji i materiałów wojennych lub handlem nimi bądź związanych z tego rodzaju handlem lub transakcjami obejmującymi inne towary i materiały, świadczone usługi i stosowane technologie lub związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną pośrednio lub bezpośrednio w celu zaopatrywania obiektów wojskowych lub innych obiektów bezpieczeństwa (35);

(ii)

podjętego w czasie wojny lub w obliczu innego zagrożenia w stosunkach międzynarodowych; lub

(iii)

odnoszącego się do materiałów rozszczepialnych i materiałów do syntezy jądrowej lub materiałów służących do ich uzyskania; lub

c)

uniemożliwiającego Stronie podjęcie jakiegokolwiek działania służącego wypełnieniu zobowiązań międzynarodowych w celu utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Artykuł 28.7

Podatki

1.   Żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej Stronie przyjęcie lub utrzymywanie jakiegokolwiek środka podatkowego, w ramach którego dokonuje się rozróżnienia między osobami nieznajdującymi się w takiej samej sytuacji, w szczególności pod względem ich miejsca rezydencji lub miejsca, gdzie inwestują swój kapitał.

2.   Żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie należy interpretować jako przeszkody uniemożliwiającej Stronie przyjęcie lub stosowanie jakiegokolwiek środka podatkowego mającego na celu zapobieganie unikaniu lub uchylaniu się od opodatkowania na podstawie przepisów podatkowych lub konwencji podatkowych Strony.

3.   Postanowienia niniejszej Umowy nie mają wpływu na prawa i obowiązki Strony wynikające z konwencji podatkowej. W przypadku wystąpienia rozbieżności między niniejszą Umową a konwencją podatkową, rozstrzygające w zakresie tej rozbieżności są postanowienia konwencji podatkowej.

4.   Żadne z postanowień niniejszej Umowy ani jakiekolwiek ustalenia przyjęte na podstawie niniejszej Umowy nie mają zastosowania do:

a)

środka podatkowego Strony zapewniającego korzystniejsze traktowanie podatkowe spółce kapitałowej lub udziałowcowi spółki kapitałowej na tej podstawie, że dana spółka kapitałowa jest w całości lub w części własnością inwestora będącego rezydentem tej Strony lub inwestorów będących rezydentami tej Strony lub jest bezpośrednio lub pośrednio kontrolowana przez takiego inwestora lub inwestorów;

b)

środka podatkowego Strony zapewniającego korzyść dotyczącą składek wnoszonych lub przychodu uzyskanego z tytułu ustalenia przewidującego odroczenie płatności podatku lub zwolnienie z jego płatności na cele emerytalne, oszczędnościowe, w zakresie kształcenia, zdrowia, niepełnosprawności lub na inne podobne cele, w zależności od spełnienia wymogu, zgodnie z którym dana Strona musi stale zachowywać właściwość do rozpoznania takiego ustalenia;

c)

środka podatkowego Strony zapewniającego korzyść związaną z nabyciem konkretnej usługi lub korzystaniem z niej, uzależnionego od wymogu świadczenia danej usługi na terytorium tej Strony;

d)

środka podatkowego Strony mającego na celu zapewnienie równego i skutecznego nakładania lub pobierania podatków, w tym środka podjętego przez Stronę w celu zapewnienia zgodności z zasadami systemu podatkowego Strony;

e)

środka podatkowego zapewniającego korzyść rządowi lub części rządu lub podmiotowi, który w sposób bezpośredni lub pośredni należy do rządu, jest przez niego kontrolowany lub został przez niego ustanowiony;

f)

istniejącego środka podatkowego niespełniającego wymogów, który nie jest objęty zakresem stosowania ust. 1, 2 i ust. 4 lit. a)–e), do kontynuacji lub szybkiego przedłużenia takiego środka lub do zmiany takiego środka, pod warunkiem że zmiana ta nie zmniejsza stopnia zgodności danego środka z postanowieniami niniejszej Umowy w stosunku do zgodności istniejącej bezpośrednio przed zmianą.

5.   Dla większej pewności, fakt, że środek podatkowy stanowi istotną zmianę istniejącego środka podatkowego, ma skutek natychmiastowy w chwili jego ogłoszenia, wyjaśnia zamierzone stosowanie istniejącego środka podatkowego lub ma nieoczekiwany wpływ na inwestora lub inwestycję objętą niniejszą Umową sam w sobie nie stanowi naruszenia postanowień art. 8.10 (Traktowanie inwestorów i inwestycji objętych niniejszą Umową).

6.   Artykuły 8.7 (Najwyższe uprzywilejowanie), 9.5 (Najwyższe uprzywilejowanie) i 13.4 (Najwyższe uprzywilejowanie) nie mają zastosowania do korzyści przyznanej przez Stronę na podstawie konwencji podatkowej.

7.

a)

Jeżeli inwestor przedkłada wniosek o konsultacje na podstawie art. 8.19 (Konsultacje), w którym stwierdza, że środek podatkowy narusza zobowiązanie wynikające z sekcji C (Niedyskryminujące traktowanie) lub D (Ochrona inwestycji) rozdziału ósmego (Inwestycje), pozwany może skierować tę sprawę do konsultacji i wspólnego rozpatrzenia przez Strony w celu stwierdzenia, czy:

(i)

środek ten stanowi środek podatkowy;

(ii)

środek ten, jeżeli zostanie uznany za środek podatkowy, narusza zobowiązanie wynikające z sekcji C (Niedyskryminujące traktowanie) lub D (Ochrona inwestycji) rozdziału ósmego (Inwestycje); lub

(iii)

występuje sprzeczność między zobowiązaniami określonymi w niniejszej Umowie, które zostały rzekomo naruszone, a zobowiązaniami określonymi w konwencji podatkowej.

b)

Skierowanie sprawy do konsultacji, o którym mowa w lit. a), nie może mieć miejsca później niż w dniu wyznaczonym przez Trybunał na przedłożenie odpowiedzi pozwanego na zarzuty. W przypadku gdy pozwany skieruje sprawę do konsultacji, bieg terminów lub postępowań określonych w sekcji F (Rozstrzyganie sporów inwestycyjnych między inwestorami a państwami) rozdziału ósmego (Inwestycje) zostają zawieszone. Jeżeli w ciągu 180 dni od daty skierowania sprawy do konsultacji Strony nie zgodzą się na rozpatrzenie tej sprawy lub nie osiągną wspólnego ustalenia, zawieszenie biegu terminów lub postępowań nie ma już zastosowania i inwestor może kontynuować postępowanie dotyczące jego skargi.

c)

Wspólne ustalenie Stron na podstawie lit. a) jest wiążące dla Trybunału.

d)

Każda ze Stron zapewnia, by w skład jej delegacji na potrzeby konsultacji, które mają zostać przeprowadzone zgodnie z postanowieniami lit. a), wchodziły osoby mające odpowiednią wiedzę fachową w zakresie kwestii objętych niniejszym artykułem, w tym przedstawiciele odpowiednich organów podatkowych każdej ze Stron. W przypadku Kanady oznacza to urzędników z Ministerstwa Finansów Kanady.

8.   Dla większej pewności:

a)

środek podatkowy Strony oznacza środek podatkowy przyjęty na dowolnym szczeblu instytucji rządowych Strony; oraz

b)

w przypadku środków na szczeblu rządu niższego niż krajowy rezydent Strony oznacza rezydenta tej jurysdykcji szczebla niższego niż krajowy albo rezydenta Strony, w skład której terytorium wchodzi ta jurysdykcja.

Artykuł 28.8

Ujawnianie informacji

1.   Postanowienia niniejszej Umowy nie nakładają na Stronę wymogu dostarczenia lub umożliwienia dostępu do informacji, które, w przypadku ujawnienia, utrudniłyby egzekwowanie prawa lub których ujawnienie jest zabronione lub ograniczone przez prawo Strony.

2.   W trakcie procedury rozstrzygania sporów objętej niniejszą Umową:

a)

nie wymaga się od strony dostarczenia lub umożliwiania dostępu do informacji chronionych na mocy prawa konkurencji Strony; oraz

b)

nie wymaga się od urzędu Strony ds. konkurencji dostarczenia informacji objętych tajemnicą zawodową lub w inny sposób chronionych przed ujawnieniem lub umożliwienia dostępu do tych informacji.

Artykuł 28.9

Wyjątki mające zastosowanie do kultury

Strony przywołują wyjątki mające zastosowanie do kultury wskazane w odpowiednich postanowieniach zawartych w rozdziałach siódmym (Subsydia), ósmym (Inwestycje), dziewiątym (Transgraniczny handel usługami), dwunastym (Regulacje krajowe) i dziewiętnastym (Zamówienia publiczne).

Artykuł 28.10

Zwolnienia WTO

Jeżeli prawo lub zobowiązanie zawarte w niniejszej Umowie powiela prawo lub zobowiązanie wynikające z Porozumienia WTO, Strony zgadzają się, że środek zgodny z decyzją o zwolnieniu przyjętą przez WTO na podstawie art. IX Porozumienia WTO uznaje się za zgodny również z powielonym postanowieniem niniejszej Umowy.

ROZDZIAŁ DWUDZIESTY DZIEWIĄTY

Rozstrzyganie sporów

Sekcja A

Postanowienia wstępne

Artykuł 29.1

Współpraca

Strony stale dążą do osiągnięcia porozumienia w zakresie interpretacji i stosowania niniejszej Umowy oraz dokładają wszelkich starań w drodze współpracy i konsultacji, by osiągnąć obustronnie satysfakcjonujące rozstrzygnięcie każdej kwestii, która może mieć wpływ na funkcjonowanie Umowy.

Artykuł 29.2

Zakres

O ile postanowienia niniejszej Umowy nie stanowią inaczej, niniejszy rozdział ma zastosowanie do każdego sporu dotyczącego interpretacji lub stosowania postanowień niniejszej Umowy.

Artykuł 29.3

Wybór forum

1.   Odwołanie do postanowień niniejszego rozdziału dotyczących rozstrzygania sporów pozostaje bez uszczerbku dla rozstrzygania sporów na podstawie Porozumienia WTO lub jakiejkolwiek innej umowy, której stroną są Strony niniejszej Umowy.

2.   Niezależnie od postanowień ust. 1, jeżeli zobowiązanie wynikające z niniejszej Umowy jest w istocie równoważne zobowiązaniu wynikającemu z Porozumienia WTO lub z jakiejkolwiek innej umowy, której stroną są Strony niniejszej Umowy, Strona nie może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia takiego zobowiązania na dwóch forach. W takim przypadku po wszczęciu postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu na podstawie jednej umowy Strona nie może wnieść skargi w celu dochodzenia roszczenia z tytułu naruszenia zobowiązania równoważnego w swojej istocie zobowiązaniu wynikającemu z innej umowy, chyba że z powodów proceduralnych lub dotyczących właściwości, innych niż rozwiązanie, o którym mowa w załączniku 29-A ust. 20, wybrane forum nie dokona ustaleń dotyczących tej skargi.

3.   Do celów ust. 2:

a)

postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu na podstawie Porozumienia WTO uznaje się za wszczęte w chwili złożenia przez Stronę wniosku o ustanowienie panelu na podstawie art. 6 DSU;

b)

postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu na podstawie postanowień niniejszego rozdziału uznaje się za wszczęte w chwili złożenia przez Stronę wniosku o ustanowienie organu arbitrażowego na podstawie art. 29.6; oraz

c)

postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu w ramach jakiejkolwiek innej umowy uznaje się za wszczęte w chwili złożenia przez Stronę wniosku o ustanowienie panelu lub trybunału ds. rozstrzygania sporów zgodnie z postanowieniami tej umowy.

4.   Żadne z postanowień niniejszej Umowy nie wyklucza możliwości wprowadzenia zawieszenia zobowiązań przez jedną ze Stron, jeżeli zezwala na to Organ Rozstrzygania Sporów WTO. Strona nie może powołać się na Porozumienie WTO w celu uniemożliwienia drugiej Stronie zawieszenia zobowiązań wynikających z niniejszego rozdziału.

Sekcja B

Konsultacje i mediacja

Artykuł 29.4

Konsultacje

1.   Strona może wystąpić z pisemnym wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji z drugą Stroną dotyczących każdej kwestii, o której mowa w art. 29.2.

2.   Strona wnioskująca przekazuje wniosek Stronie odpowiadającej i wskazuje powody wystąpienia z wnioskiem, a także określa środek sporny oraz podstawę prawną skargi.

3.   Z zastrzeżeniem ust. 4 Strony rozpoczynają konsultacje w terminie 30 dni od daty otrzymania wniosku przez Stronę odpowiadającą.

4.   W nagłych wypadkach, w tym w sytuacjach dotyczących towarów nietrwałych lub sezonowych lub usług, które gwałtownie tracą swoją wartość handlową, konsultacje rozpoczynają się w terminie 15 dni od daty otrzymania wniosku przez Stronę odpowiadającą.

5.   Strony dokładają wszelkich starań w celu osiągnięcia obustronnie satysfakcjonującego rozstrzygnięcia danej kwestii w drodze konsultacji. W tym celu każda ze Stron:

a)

dostarcza informacje wystarczające do pełnego rozpatrzenia kwestii spornej;

b)

na wniosek Strony przekazującej informacje chroni wszelkie informacje poufne lub stanowiące tajemnicę handlową, które są wymieniane w trakcie konsultacji; oraz

c)

udostępnia personel swoich agencji rządowych lub innych organów regulacyjnych, który posiada wiedzę fachową w zakresie kwestii będących przedmiotem konsultacji.

6.   Konsultacje są tajne i pozostają bez uszczerbku dla praw Stron przysługujących im w postępowaniach na podstawie niniejszego rozdziału.

7.   Konsultacje odbywają się na terytorium Strony odpowiadającej, chyba że Strony uzgodnią inaczej. W konsultacjach można uczestniczyć osobiście lub za pomocą jakiegokolwiek innego środka, na który Strony wyrażą zgodę.

8.   Środek zaproponowany przez Stronę może stać się przedmiotem konsultacji, o których mowa w niniejszym artykule, ale nie może być przedmiotem mediacji, o której mowa w art. 29.5, ani procedur rozstrzygania sporów, o których mowa w sekcji C.

Artykuł 29.5

Mediacja

Strony mogą wyrazić zgodę na mediację w odniesieniu do środka, jeżeli środek ten ma negatywny wpływ na handel i inwestycje między Stronami. Procedury mediacji określono w załączniku 29-C.

Sekcja C

Procedury rozstrzygania sporów i zastosowanie się do sprawozdania

Podsekcja A

Procedury rozstrzygania sporów

Artykuł 29.6

Wniosek o ustanowienie organu arbitrażowego

1.   O ile Strony nie uzgodnią inaczej, jeżeli sprawa, o której mowa w art. 29.4, nie została rozstrzygnięta w terminie:

a)

45 dni od daty otrzymania wniosku o konsultacje; lub

b)

25 dni od daty otrzymania wniosku o konsultacje w odniesieniu do spraw, o których mowa w art. 29.4 ust. 4,

Strona wnioskująca może skierować sprawę do organu arbitrażowego, zwracając się do Strony odpowiadającej z pisemną prośbą o ustanowienie organu arbitrażowego.

2.   W swoim pisemnym wniosku Strona wnioskująca wskazuje określony środek będący przedmiotem sporu oraz podstawę prawną skargi, w tym wyjaśnienie tego, dlaczego taki środek stanowi naruszenie postanowień, o których mowa w art. 29.2.

Artykuł 29.7

Skład organu arbitrażowego

1.   W skład organu arbitrażowego wchodzi trzech arbitrów.

2.   W ciągu 10 dni roboczych od dnia otrzymania przez Stronę odpowiadającą wniosku o ustanowienie organu arbitrażowego Strony przeprowadzają konsultacje w celu osiągnięcia porozumienia w zakresie składu organu arbitrażowego.

3.   Jeżeli Strony nie mogą osiągnąć porozumienia w sprawie składu organu arbitrażowego w terminie określonym w ust. 2, każda ze Stron może zwrócić się do przewodniczącego Wspólnego Komitetu CETA lub osoby przez niego delegowanej o wylosowanie arbitrów z listy sporządzonej na podstawie art. 29.8. Jednego arbitra losuje się z podlisty Strony wnioskującej, jednego z podlisty Strony odpowiadającej i jednego z podlisty przewodniczących. Jeżeli Strony osiągnęły porozumienie w zakresie wyboru jednego arbitra lub większej ich liczby, pozostałych arbitrów wybiera się w drodze tej samej procedury z obowiązującej podlisty arbitrów. Jeżeli Strony osiągnęły porozumienie w sprawie wyboru jednego arbitra, innego niż przewodniczący, który nie jest obywatelem ani stałym rezydentem żadnej ze Stron, przewodniczącego i drugiego arbitra wybiera się z podlisty przewodniczących.

4.   Przewodniczący Wspólnego Komitetu CETA albo osoba przez niego delegowana wybiera arbitrów jak najszybciej i zwykle w terminie pięciu dni roboczych od przedłożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3, przez jedną ze Stron. Przewodniczący lub osoba przez niego delegowana zapewnia przedstawicielom każdej ze Stron odpowiednią możliwość bycia obecnym podczas losowania. Jeden z przewodniczących może dokonać wyboru w drodze losowania samodzielnie, jeżeli drugi przewodniczący został poinformowany o dniu, godzinie i miejscu wyboru drogą losowania i nie przyjął zaproszenia do uczestnictwa w losowaniu w terminie pięciu dni roboczych od wystosowania wniosku, o którym mowa w ust. 3.

5.   Za datę powołania organu arbitrażowego uznaje się dzień wyznaczenia trzech arbitrów.

6.   Jeżeli do czasu przedłożenia wniosku zgodnie z ust. 3 lista, o której mowa w art. 29.8, nie została opracowana lub nie zawiera wystarczającej liczby nazwisk, trzech arbitrów wybiera się drogą losowania spośród arbitrów zaproponowanych przez jedną ze Stron lub przez obie Strony zgodnie z art. 29.8 ust. 1.

7.   Zmiana arbitrów następuje wyłącznie z powodów określonych w pkt 21–25 załącznika 29-A i zgodnie z ustalonymi tamże procedurami.

Artykuł 29.8

Listy arbitrów

1.   Podczas swojego pierwszego posiedzenia po wejściu w życie niniejszej Umowy Wspólny Komitet CETA sporządza listę co najmniej 15 osób, wybranych w oparciu o obiektywność, wiarygodność i umiejętność trafnego osądu, które są chętne oraz zdolne do pełnienia roli arbitrów. Lista ta obejmuje trzy podlisty: jedną podlistę dla każdej ze Stron oraz jedną podlistę osób, które nie są obywatelami ani stałymi rezydentami żadnej ze Stron i mogą pełnić funkcję przewodniczących. Na każdej podliście znajduje się co najmniej pięć osób. Wspólny Komitet CETA może dokonywać przeglądu listy w dowolnym momencie i zapewnia jej zgodność z niniejszym artykułem.

2.   Arbitrzy muszą posiadać specjalistyczną wiedzę z zakresu międzynarodowego prawa handlowego. Arbitrzy pełniący funkcję przewodniczących muszą również mieć doświadczenie w roli doradcy lub członka zespołu ekspertów w postępowaniach w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego kwestii objętych zakresem niniejszej Umowy. Arbitrzy są niezależni, działają w imieniu własnym i nie przyjmują instrukcji od żadnej organizacji ani żadnego rządu, nie są też powiązani z rządem żadnej ze Stron i przestrzegają kodeksu postępowania, o którym mowa w załączniku 29-B.

Artykuł 29.9

Sprawozdanie okresowe zespołu ekspertów

1.   W ciągu 150 dni od daty powołania organ arbitrażowy przekazuje Stronom sprawozdanie wstępne. Sprawozdanie zawiera:

a)

ustalenia faktyczne; oraz

b)

ustalenia dotyczące wywiązania się przez Stronę odpowiadającą z jej zobowiązań wynikających z postanowień niniejszej Umowy.

2.   Każda ze Stron może przedłożyć organowi arbitrażowemu pisemne uwagi dotyczące sprawozdania wstępnego, z zastrzeżeniem ewentualnych terminów określonych przez organ arbitrażowy. Po rozważeniu tych uwag, organ arbitrażowy może:

a)

ponownie rozważyć swoje sprawozdanie; lub

b)

przeprowadzić wszelkie dalsze badania, które uzna za stosowne.

3.   Sprawozdanie wstępne organu arbitrażowego jest poufne.

Artykuł 29.10

Sprawozdanie końcowe organu arbitrażowego

1.   Jeżeli Strony nie uzgodnią inaczej, organ arbitrażowy wydaje sprawozdanie zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału. W sprawozdaniu końcowym organu arbitrażowego wskazuje się ustalenia faktyczne, zastosowanie odpowiednich postanowień niniejszej Umowy oraz podstawowe uzasadnienie wszelkich ustaleń i wniosków organu arbitrażowego. Orzeczenie organu arbitrażowego przedstawione w sprawozdaniu końcowym organu arbitrażowego jest wiążące dla Stron.

2.   W ciągu 30 dni od wydania sprawozdania wstępnego organ arbitrażowy przedstawia Stronom i Wspólnemu Komitetowi CETA sprawozdanie końcowe.

3.   Każda ze Stron upublicznia sprawozdanie końcowe organu arbitrażowego z zastrzeżeniem pkt 39 załącznika 29-A.

Artykuł 29.11

Pilne postępowania

W nagłych wypadkach, w tym w sytuacjach dotyczących towarów nietrwałych lub sezonowych bądź usług, które gwałtownie tracą swoją wartość handlową, organ arbitrażowy i Strony podejmują wszelkie starania, by w jak największym stopniu przyspieszyć postępowanie. Organ arbitrażowy dąży do tego, by przedstawić Stronom sprawozdanie wstępne w ciągu 75 dni od daty powołania organu arbitrażowego i wydać sprawozdanie końcowe w terminie 15 dni od wydania sprawozdania wstępnego. Na wniosek Strony organ arbitrażowy wydaje w terminie 10 dni od złożenia wniosku orzeczenie wstępne w kwestii tego, czy dany przypadek zostaje uznany za pilny.

Podsekcja B

Zastosowanie się do sprawozdania

Artykuł 29.12

Zastosowanie się do sprawozdania końcowego organu arbitrażowego

Strona odpowiadająca podejmuje wszelkie niezbędne środki, by wykonać sprawozdanie końcowe organu arbitrażowego. Strona odpowiadająca powiadamia drugą Stronę i Wspólny Komitet CETA o swoich zamiarach w zakresie zastosowania się do sprawozdania w terminie nie dłuższym niż 20 dni od otrzymania przez Strony sprawozdania końcowego organu arbitrażowego.

Artykuł 29.13

Rozsądny termin na zastosowanie się do sprawozdania

1.   Jeżeli natychmiastowe zastosowanie się do sprawozdania nie jest możliwe, w terminie nie dłuższym niż 20 dni od otrzymania przez Strony sprawozdania końcowego organu arbitrażowego Strona odpowiadająca powiadamia Stronę wnioskującą i Wspólny Komitet CETA o okresie potrzebnym na zastosowanie się do sprawozdania.

2.   Jeżeli Strony nie mogą się porozumieć co do rozsądnego okresu, w którym należy wykonać sprawozdanie końcowe organu arbitrażowego, w ciągu 20 dni od otrzymania przez Stronę odpowiadającą powiadomienia wystosowanego na podstawie ust. 1 Strona wnioskująca zwraca się z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego w celu ustalenia długości rozsądnego okresu czasu. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się jednocześnie drugą Stronę oraz Wspólny Komitet CETA. W ciągu 30 dni od złożenia wniosku organ arbitrażowy wydaje orzeczenie i przedstawia je Stronom i Wspólnemu Komitetowi CETA.

3.   Rozsądny termin może zostać przedłużony za zgodą obu Stron.

4.   W każdym momencie po upływie połowy okresu rozsądnego terminu i na wniosek Strony wnioskującej Strona odpowiadająca powinna być gotowa do omówienia działań, które podejmuje w celu wykonania sprawozdania końcowego organu arbitrażowego.

5.   Strona odpowiadająca powiadamia drugą Stronę oraz Wspólny Komitet CETA przed upływem rozsądnego terminu o wszelkich środkach, które podjęła w celu wykonania sprawozdania końcowego organu arbitrażowego.

Artykuł 29.14

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niezastosowania się do sprawozdania

1.   Jeżeli:

a)

Strona odpowiadająca nie zgłosiła swojego zamiaru zastosowania się do sprawozdania końcowego organu arbitrażowego zgodnie z art. 29.12 ani okresu, jaki potrzebuje na zastosowanie się do sprawozdania zgodnie z art. 29.13 ust. 1;

b)

po upływie rozsądnego terminu Strona odpowiadająca nie zgłosiła środka podjętego w celu zastosowania się do sprawozdania końcowego organu arbitrażowego; lub

c)

organ arbitrażowy zajmujący się kwestią zastosowania się do sprawozdania, o którym mowa w ust. 6, ustalił, że środek podjęty w celu zastosowania się do sprawozdania jest niezgodny z obowiązkami Strony wynikającymi z postanowień, o których mowa w art. 29.2;

Strona wnioskująca jest upoważniona do zawieszenia zobowiązań lub do otrzymania rekompensaty. Stopień zniweczenia i naruszenia korzyści oblicza się, począwszy od dnia powiadomienia Stron o sprawozdaniu końcowym organu arbitrażowego.

2.   Przed zawieszeniem zobowiązań Strona wnioskująca powiadamia Stronę odpowiadającą i Wspólny Komitet CETA o swoim zamiarze, w tym o zakresie, w jakim zamierza zawiesić zobowiązania.

3.   O ile w niniejszej Umowie nie postanowiono inaczej, zawieszenie zobowiązań może dotyczyć wszelkich postanowień, o których mowa w art. 29.2, i musi ograniczać się do zakresu adekwatnego do stopnia zniweczenia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem.

4.   Strona wnioskująca może wdrożyć zawieszenie w ciągu 10 dni roboczych po dniu otrzymania od Strony odpowiadającej powiadomienia, o którym mowa w ust. 2, chyba że Strona zwróciła się o arbitraż na podstawie ust. 6 i 7.

5.   Spór między Stronami dotyczący istnienia jakiegokolwiek środka podjętego w celu zastosowania się do sprawozdania lub zgodności tego środka z postanowieniami, o których mowa w art. 29.2 („spór dotyczący zastosowania się do sprawozdania”), bądź adekwatności zakresu zawieszenia do stopnia zniweczenia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem („spór dotyczący adekwatności”) rozpatruje organ arbitrażowy.

6.   Strona może ponownie zwołać organ arbitrażowy poprzez złożenie pisemnego wniosku do organu arbitrażowego, drugiej Strony i Wspólnego Komitetu CETA. W razie sporu dotyczącego zastosowania się do sprawozdania organ arbitrażowy zwołuje ponownie Strona wnioskująca. W razie sporu dotyczącego adekwatności organ arbitrażowy zwołuje ponownie Strona odpowiadająca. W razie sporów dotyczących zarówno zastosowania się do sprawozdania, jak i adekwatności organ arbitrażowy rozstrzyga w przedmiocie sporu dotyczącego zastosowania się do sprawozdania przed rozstrzyganiem w przedmiocie sporu dotyczącego adekwatności.

7.   Organ arbitrażowy powiadamia o swojej decyzji Strony i Wspólny Komitet CETA odpowiednio:

a)

w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku o ponowne zwołanie organu arbitrażowego w przypadku sporu dotyczącego zastosowania się do sprawozdania;

b)

w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o ponowne zwołanie organu arbitrażowego w przypadku sporu dotyczącego adekwatności;

c)

w terminie 120 dni od dnia złożenia pierwszego wniosku o ponowne zwołanie organu arbitrażowego w przypadku sporu dotyczącego zarówno zastosowania się do sprawozdania, jak i adekwatności.

8.   Strona wnioskująca nie zawiesza zobowiązań, dopóki organ arbitrażowy zwołany ponownie na podstawie ust. 6 i 7 nie wyda swojej decyzji. Zawieszenie musi być zgodne z decyzją organu arbitrażowego.

9.   Zawieszenie zobowiązań jest tymczasowe i stosuje się je jedynie dopóty, dopóki środek uznany za niezgodny z postanowieniami, o których mowa w art. 29.2, nie zostanie wycofany lub zmieniony, tak aby zapewnić jego zgodność z tymi postanowieniami, jak ustanowiono w art. 29.15, lub dopóki Strony nie rozwiążą sporu.

10.   W każdym momencie Strona wnioskująca może zwrócić się do Strony odpowiadającej o przedstawienie propozycji tymczasowej rekompensaty, a Strona odpowiadająca przedstawia taką propozycję.

Artykuł 29.15

Przegląd środków podjętych w celu wykonania sprawozdania organu arbitrażowego po zawieszeniu zobowiązań

1.   W przypadku gdy po zawieszeniu zobowiązań przez Stronę wnioskującą Strona odpowiadająca podejmuje środki w celu zastosowania się do sprawozdania końcowego organu arbitrażowego, Strona odpowiadająca powiadamia o tym drugą Stronę i Wspólny Komitet CETA oraz zwraca się o zakończenie zawieszenia zobowiązań stosowanego przez Stronę wnioskującą.

2.   Jeżeli w ciągu 60 dni od dnia otrzymania takiego powiadomienia Strony nie osiągną porozumienia w sprawie zgodności zgłoszonego środka z postanowieniami, o których mowa w art. 29.2, Strona wnioskująca zwraca się do organu arbitrażowego z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się jednocześnie drugą Stronę oraz Wspólny Komitet CETA. W ciągu 90 dni od daty złożenia wniosku powiadamia się Strony oraz Wspólny Komitet CETA o sprawozdaniu końcowym organu arbitrażowego. Jeśli organ arbitrażowy uzna, że środek podjęty w celu zastosowania się do sprawozdania jest zgodny z postanowieniami, o których mowa w art. 29.2, zawieszenie zobowiązań zostaje zakończone.

Sekcja D

Postanowienia ogólne

Artykuł 29.16

Regulamin

Procedura rozstrzygania sporów objęta niniejszym rozdziałem podlega regulaminowi zawartemu w załączniku 29-A, chyba że Strony postanowią inaczej.

Artykuł 29.17

Ogólne reguły interpretacji

Organ arbitrażowy interpretuje postanowienia niniejszej Umowy zgodnie z zasadami wykładni prawa międzynarodowego publicznego, w tym z zasadami określonymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów. Organ arbitrażowy uwzględnia również odpowiednie interpretacje zawarte w sprawozdaniach organów i Organu Apelacyjnego przyjęte przez Organ Rozstrzygania Sporów WTO.

Artykuł 29.18

Decyzje organu arbitrażowego

Decyzje organu arbitrażowego nie mogą rozszerzać ani ograniczać praw i obowiązków przewidzianych w niniejszej Umowie.

Artykuł 29.19

Wspólnie uzgodnione rozwiązanie

Strony mogą w dowolnym momencie wspólnie uzgodnić rozwiązanie sporu na podstawie niniejszego rozdziału. Powiadamiają one o każdym takim rozwiązaniu Wspólny Komitet CETA oraz organ arbitrażowy. Po otrzymaniu powiadomienia o wspólnie uzgodnionym rozwiązaniu organ arbitrażowy kończy swoją pracę, a postępowanie zostaje zakończone.

ROZDZIAŁ TRZYDZIESTY

Postanowienia końcowe

Artykuł 30.1

Integralne elementy niniejszej Umowy

Protokoły, załączniki, deklaracje, wspólne deklaracje, porozumienia i przypisy do niniejszej Umowy stanowią jej integralną część.

Artykuł 30.2

Zmiany

1.   Strony mogą uzgodnić na piśmie wprowadzenie zmian do niniejszej Umowy. Zmiana wchodzi w życie po wymianie przez Strony pisemnych powiadomień poświadczających, że dopełniły one stosownych wymogów i procedur wewnętrznych niezbędnych do tego, aby zmiana weszła w życie, lub w terminie uzgodnionym przez Strony.

2.   Niezależnie od postanowień ust. 1 Wspólny Komitet CETA może postanowić o zmianie protokołów i załączników do niniejszej Umowy. Strony mogą zatwierdzić decyzję Wspólnego Komitetu CETA zgodnie ze swoimi odpowiednimi wymogami i procedurami wewnętrznymi niezbędnymi do tego, aby zmiana weszła w życie. Decyzja wchodzi w życie w terminie uzgodnionym przez Strony. Ta procedura nie ma zastosowania do zmian w załącznikach I, II i III ani do zmian w załącznikach do rozdziału ósmego (Inwestycje), dziewiątego (Transgraniczny handel usługami), dziesiątego (Czasowy przyjazd i pobyt osób fizycznych odbywających wizyty służbowe) i trzynastego (Usługi finansowe), z wyjątkiem załącznika 10-A (Wykaz punktów kontaktowych państw członkowskich Unii Europejskiej).

Artykuł 30.3

Wykorzystanie preferencji

Przez okres 10 lat po wejściu w życie niniejszej Umowy Strony wymieniają między sobą dane kwartalne na poziomie pozycji taryfowych dla rozdziałów 1–97 HS dotyczących przywozu z terytorium drugiej Strony towarów, które podlegają stawkom celnym i preferencjom taryfowym stosowanym na zasadzie najwyższego uprzywilejowania (KNU) na mocy niniejszej Umowy. O ile Strony nie postanowią inaczej, okres ten zostanie przedłużony o pięć lat i może następnie zostać przedłużony przez Strony.

Artykuł 30.4

Rachunek bieżący

Strony zezwalają na dokonywanie – w pełni wymienialnej walucie i zgodnie z postanowieniami art. VIII Umowy o Międzynarodowym Funduszu Walutowym sporządzonej w Bretton Woods w dniu 22 lipca 1944 r. – wszelkich płatności i transferów na rachunku bieżącym w ramach bilansu płatniczego między Stronami.

Artykuł 30.5

Przepływ kapitału

Strony konsultują się ze sobą w celu ułatwienia przepływu kapitału między nimi poprzez dalsze wdrażanie polityk odnoszących się do liberalizacji rachunków kapitałowych i finansowych oraz przez wspieranie stabilnych i bezpiecznych ram dla długoterminowych inwestycji.

Artykuł 30.6

Prawa prywatne

1.   Żadnego z postanowień niniejszej Umowy nie należy interpretować jako przyznania praw osobom lub nałożenia na nie obowiązków, innych niż prawa i obowiązki powstałe między Stronami na mocy prawa międzynarodowego publicznego ani jako dopuszczenia bezpośredniego powoływania się na niniejszą Umowę w krajowych systemach prawnych Stron.

2.   Strona nie wprowadza w swoim prawie krajowym prawa do wniesienia skargi przeciwko drugiej Stronie na tej podstawie, że środek zastosowany przez drugą Stronę jest niezgodny z niniejszą Umową.

Artykuł 30.7

Wejście w życie i tymczasowe stosowanie

1.   Strony zatwierdzają niniejszą Umowę zgodnie z ich odpowiednimi wymogami i procedurami wewnętrznymi.

2.   Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu dokonania przez Strony wymiany pisemnych powiadomień poświadczających, że dopełniły one odpowiednich wymogów i procedur wewnętrznych, lub w innym terminie uzgodnionym przez Strony.

3.

a)

Strony mogą tymczasowo stosować niniejszą Umowę od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu dokonania przez Strony wzajemnego powiadomienia poświadczającego, że dopełniły one odpowiednich wymogów i procedur wewnętrznych, lub w innym terminie uzgodnionym przez Strony.

b)

Jeżeli Strona zamierza nie stosować tymczasowo niektórych postanowień niniejszej Umowy, powiadamia najpierw drugą Stroną o postanowieniach, których nie będzie stosować tymczasowo, i proponuje bezzwłoczne rozpoczęcie konsultacji. W terminie 30 dni od powiadomienia druga Strona może albo wnieść sprzeciw – w którym to przypadku niniejsza Umowa nie może być stosowana tymczasowo, albo sama powiadomić o równoważnych postanowieniach niniejszej Umowy, jeżeli takie istnieją, których nie zamierza stosować tymczasowo. Jeżeli w terminie 30 dni od drugiego powiadomienia druga Strona wniesie sprzeciw, niniejsza Umowa nie jest stosowana tymczasowo.

Postanowienia, które nie są objęte powiadomieniem Strony, są stosowane przez tę Stronę tymczasowo od pierwszego dnia miesiąca następującego po późniejszym powiadomieniu lub w innym terminie uzgodnionym przez Strony, pod warunkiem że Strony dokonały wzajemnego powiadomienia zgodnie z lit. a).

c)

Strona może zakończyć tymczasowe stosowanie niniejszej Umowy w drodze pisemnego powiadomienia drugiej Strony. Zakończenie takie staje się skuteczne w pierwszym dniu drugiego miesiąca następującego po tym powiadomieniu.

d)

Jeżeli niniejszą Umowę lub niektóre jej postanowienia stosuje się tymczasowo, Strony uznają, że wyrażenie „wejście w życie niniejszej Umowy” oznacza dzień rozpoczęcia tymczasowego stosowania. Wspólny Komitet CETA i inne organy ustanowione na mocy niniejszej Umowy mogą sprawować swoje funkcje podczas tymczasowego stosowania niniejszej Umowy. Wszelkie decyzje podjęte w ramach wykonywania ich funkcji przestają być skuteczne, jeżeli zakończono tymczasowe stosowanie niniejszej Umowy na mocy lit. c).

4.   Kanada przedkłada powiadomienia przewidziane w niniejszym artykule Sekretariatowi Generalnemu Rady Unii Europejskiej lub organowi będącemu jego następcą. Unia Europejska przedkłada powiadomienia na mocy niniejszego artykułu Ministerstwu Spraw Zagranicznych, Handlu i Rozwoju Kanady lub organowi będącemu jego następcą.

Artykuł 30.8

Wygaśnięcie, zawieszenie lub włączenie innych istniejących umów

1.   Umowy wskazane w załączniku 30-A przestają być skuteczne i zostają zastąpione niniejszą Umową. Wygaśnięcieumów wskazanych w załączniku 30-A staje się skuteczne od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy.

2.   Niezależnie od postanowień ust. 1 można wystąpić z roszczeniem na podstawie umowy wskazanej w załączniku 30-A zgodnie z zasadami i procedurami ustanowionymi w tej umowie:

a)

jeżeli traktowanie będące przedmiotem roszczenia przyznano w czasie, kiedy umowa nie wygasła; oraz

b)

nie później niż po upływie trzech lat od dnia wygaśnięcia umowy.

3.   Umowę między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Kanadą dotyczącą obrotu i handlu napojami alkoholowymi sporządzoną w Brukseli w dniu 28 lutego 1989 r., z jej późniejszymi zmianami („umowa z 1989 r. dotycząca napojów alkoholowych”) i Umowę między Wspólnotą Europejską a Kanadą w sprawie handlu winami i napojami spirytusowymi sporządzoną w Niagara-on-the-Lake w dniu 16 września 2003 r. („umowa z 2003 r. w sprawie handlu winami i napojami spirytusowymi”) włączono do niniejszej Umowy i stały się one jej częścią, ze zmianami wprowadzonymi załącznikiem 30-B.

4.   Postanowienia umowy z 1989 r. dotyczącej napojów alkoholowych lub umowy z 2003 r. w sprawie handlu winami i napojami spirytusowymi, zmienionych i włączonych do niniejszej Umowy, są nadrzędne w zakresie, w jakim występują rozbieżności między postanowieniami tych umów a jakimkolwiek innym postanowieniem niniejszej Umowy.

5.   Umowa o wzajemnym uznaniu między Wspólnotą Europejską a Kanadą („umowa o wzajemnym uznaniu”) sporządzona w Londynie w dniu 14 maja 1998 r. zostaje rozwiązana, począwszy od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy. W przypadku tymczasowego stosowania rozdziału czwartego (Bariery techniczne w handlu) zgodnie z art. 30.7 ust. 3 lit. a) umowa o wzajemnym uznaniu oraz prawa i obowiązki z niej wynikające zostają zawieszone wraz z dniem rozpoczęcia tymczasowego stosowania. W przypadku zakończenia tymczasowego stosowania ustaje zawieszenie umowy o wzajemnym uznaniu.

6.   Strony uznają osiągnięcia dokonane w ramach Umowy między Wspólnotą Europejską a rządem Kanady w sprawie środków sanitarnych dla ochrony zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt w odniesieniu do handlu żywymi zwierzętami i produktami zwierzęcymi sporządzonej w Ottawie w dniu 17 grudnia 1998 r. („umowa weterynaryjna”) i potwierdzają swój zamiar kontynuowania tych działań w ramach niniejszej Umowy. Umowa weterynaryjna zostaje rozwiązana w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy. W przypadku tymczasowego stosowania rozdziału piątego (Środki sanitarne i fitosanitarne) zgodnie z art. 30.7 ust. 3 lit. a) umowa weterynaryjna oraz prawa i obowiązki z niej wynikające zostają zawieszone wraz z dniem rozpoczęcia tymczasowego stosowania. W przypadku zakończenia tymczasowego stosowania ustaje zawieszenie umowy weterynaryjnej.

7.   Definicja „wejścia w życie niniejszej Umowy” zawarta w art. 30.7 ust. 3 lit. d) nie ma zastosowania do niniejszego artykułu.

Artykuł 30.9

Wygaśnięcie

1.   Strona może wypowiedzieć niniejszą Umowę w drodze pisemnego powiadomienia przekazanego Sekretariatowi Generalnemu Rady Unii Europejskiej oraz Ministerstwu Spraw Zagranicznych, Handlu i Rozwoju Kanady lub organom będącym ich następcami. Umowa wygasa w terminie 180 dni od dnia tego powiadomienia. Strona przekazująca powiadomienie przedkłada jego kopię Wspólnemu Komitetowi CETA.

2.   Niezależnie od postanowień ust. 1 w razie wygaśnięcia niniejszej Umowy postanowienia rozdziału ósmego (Inwestycje) pozostają skuteczne przez okres 20 lat od dnia wygaśnięcia niniejszej Umowy w odniesieniu do inwestycji dokonanych przed tą datą.

Artykuł 30.10

Przystąpienie nowych państw członkowskich do Unii Europejskiej

1.   Unia Europejska powiadamia Kanadę o każdym wniosku o przystąpienie do Unii Europejskiej złożonym przez państwo.

2.   W trakcie negocjacji między Unią Europejską a państwem ubiegającym się o przystąpienie, Unia Europejska:

a)

przekazuje, na wniosek Kanady oraz w możliwym zakresie, informacje dotyczące wszelkich kwestii objętych niniejszą Umową; oraz

b)

uwzględnia wszelkie kwestie zgłoszone przez Kanadę.

3.   Unia Europejska powiadamia Kanadę o wejściu w życie każdego traktatu o przystąpieniu do Unii Europejskiej.

4.   Wspólny Komitet CETA zbada, z odpowiednim wyprzedzeniem przed dniem przystąpienia państwa do Unii Europejskiej, skutki tego przystąpienia dla niniejszej Umowy i podejmie decyzję w sprawie ewentualnych niezbędnych dostosowań lub środków przejściowych.

5.   Każde nowe państwo członkowskie Unii Europejskiej przystępuje do niniejszej Umowy z dniem swojego przystąpienia do Unii Europejskiej na mocy odpowiedniej klauzuli w akcie przystąpienia do Unii Europejskiej. Jeżeli w akcie przystąpienia do Unii Europejskiej nie przewidziano automatycznego przystąpienia państwa członkowskiego Unii Europejskiej do niniejszej Umowy, dane państwo członkowskie Unii Europejskiej przystępuje do niniejszej Umowy poprzez złożenie aktu przystąpienia do niniejszej Umowy Sekretariatowi Generalnemu Rady Unii Europejskiej oraz Ministerstwu Spraw Zagranicznych, Handlu i Rozwoju Kanady lub organom będącym ich następcami.

Artykuł 30.11

Teksty autentyczne

Niniejszą Umowę sporządzono w dwóch egzemplarzach w językach angielskim, bułgarskim, chorwackim, czeskim, duńskim, estońskim, fińskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, litewskim, łotewskim, maltańskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim, rumuńskim, słowackim, słoweńskim, szwedzkim, węgierskim i włoskim, przy czym każda z tych wersji jest na równi autentyczna.

Съставено в Брюксел на тридесети октомври през две хиляди и шестнадесета година.

Hecho en Bruselas, el treinta de octubre de dos mil dieciséis.

V Bruselu dne třicátého října dva tisíce šestnáct.

Udfærdiget i Bruxelles den tredivte oktober to tusind og seksten.

Geschehen zu Brüssel am dreißigsten Oktober zweitausendsechzehn.

Kahe tuhande kuueteistkümnenda aasta oktoobrikuu kolmekümnendal päeval Brüsselis.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις τριάντα Οκτωβρίου δύο χιλιάδες δεκαέξι.

Done at Brussels on the thirtieth day of October in the year two thousand and sixteen.

Fait à Bruxelles, le trente octobre deux mille seize.

Sastavljeno u Bruxellesu tridesetog listopada godine dvije tisuće šesnaeste.

Fatto a Bruxelles, addì trenta ottobre duemilasedici.

Briselē, divi tūkstoši sešpadsmitā gada trīsdesmitajā oktobrī.

Priimta du tūkstančiai šešioliktų metų spalio trisdešimtą dieną Briuselyje.

Kelt Brüsszelben, a kétezer-tizenhatodik év október havának harmincadik napján.

Magħmul fi Brussell, fit-tletin jum ta’ Ottubru fis-sena elfejn u sittax.

Gedaan te Brussel, dertig oktober tweeduizend zestien.

Sporządzono w Brukseli dnia trzydziestego października roku dwa tysiące szesnastego.

Feito em Bruxelas, em trinta de outubro de dois mil e dezasseis.

Întocmit la Bruxelles la treizeci octombrie două mii șaisprezece.

V Bruseli tridsiateho októbra dvetisícšestnásť.

V Bruslju, dne tridesetega oktobra leta dva tisoč šestnajst.

Tehty Brysselissä kolmantenakymmenentenä päivänä lokakuuta vuonna kaksituhattakuusitoista.

Som skedde i Bryssel den trettionde oktober år tjugohundrasexton.

Voor het Koninkrijk België

Pour le Royaume de Belgique

Für das Königreich Belgien

Image 1

Deze handtekening verbindt eveneens de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Cette signature engage également la Communauté française, la Communauté flamande, la Communauté germanophone, la Région wallonne, la Région flamande et la Région de Bruxelles-Capitale.

Diese Unterschrift bindet zugleich die Deutschsprachige Gemeinschaft, die Flämische Gemeinschaft, die Französische Gemeinschaft, die Wallonische Region, die Flämische Region und die Region Brüssel-Hauptstadt.

За Република България

Image 2

Za Českou republiku

Image 3

For Kongeriget Danmark

Image 4

Für die Bundesrepublik Deutschland

Image 5

Eesti Vabariigi nimel

Image 6

Thar cheann Na hÉireann

For Ireland

Image 7

Για την Ελληνική Δημοκρατία

Image 8

Por el Reino de España

Image 9

Pour la République française

Image 10

Za Republiku Hrvatsku

Image 11

Per la Repubblica italiana

Image 12

Για την Κυπριακή Δημοκρατία

Image 13

Latvijas Republikas vārdā –

Image 14

Lietuvos Respublikos vardu

Image 15

Pour la Grand-Duché de Luxembourg

Image 16

Magyarország részéről

Image 17

Għar-Repubblika ta' Malta

Image 18

Voor het Koninkrijk der Nederlanden

Image 19

Für die Republik Österreich

Image 20

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Image 21

Pela República Portuguesa

Image 22

Pentru România

Image 23

Za Republiko Slovenijo

Image 24

Za Slovenskú republiku

Image 25

Suomen tasavallan puolesta

För Republiken Finland

Image 26

För Konungariket Sverige

Image 27

For the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland

Image 28

За Европейския съюз

Рог la Unión Europea

Za Evropskou unii

For Den Europæiske Union

Für die Europäische Union

Euroopa Liidu nimel

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση

For the European Union

Pour l'Union européenne

Za Europsku uniju

Per l'Unione europea

Eiropas Savienības vārdā –

Europos Sąjungos vardu

Az Európai Unió részéről

Għall-Unjoni Ewropea

Voor de Europese Unie

W imieniu Unii Europejskiej

Pela União Europeia

Pentru Uniunea Europeană

Za Európsku úniu

Za Evropsko unijo

Euroopan unionin puolesta

För Europeiska unionen

Image 29

For Canada

Pour le Canada

Image 30


(1)  W odniesieniu do następujących dóbr objętych działem 89 HS, niezależnie od ich pochodzenia, które powróciły na terytorium Kanady z terytorium Unii Europejskiej oraz są zarejestrowane zgodnie z kanadyjskim prawem z 2001 r. dotyczącym żeglugi (Canada Shipping Act), Kanada może stosować w odniesieniu do wartości naprawy lub modyfikacji takich towarów stawkę należności celnych zgodnie z harmonogramem zawartym w załączniku 2-A (Znoszenie ceł): 8901.10.10, 8901.10.90, 8901.30.00, 8901.90.10, 8901.90.91, 8901.90.99, 8904.00.00, 8905.20.19, 8905.20.20, 8905.90.19, 8905.90.90, 8906.90.19, 8906.90.91, 8906.90.99.

(2)  Unia Europejska wdroży postanowienia niniejszego ustępu w ramach procedury uszlachetniania biernego, o której mowa w rozporządzeniu (UE) nr 952/2013, w sposób spójny z niniejszym ustępem.

(3)  Unia Europejska wdroży postanowienia niniejszego ustępu w ramach procedury uszlachetniania czynnego, o której mowa w rozporządzeniu (UE) nr 952/2013, w sposób spójny z niniejszym ustępem.

(4)  Do celów niniejszego artykułu zainteresowane strony są rozumiane zgodnie z art. 6.11 Porozumienia antydumpingowego i art. 12.9 Porozumienia w sprawie subsydiów i środków wyrównawczych.

(5)  Dla większej pewności, zobowiązania określone w niniejszym rozdziale mają zastosowanie do wyłącznych stref ekonomicznych i szelfów kontynentalnych, zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza sporządzoną w Montego Bay w dniu 10 grudnia 1982 r.:

a)

Kanady, jak określono w art. 1.3 lit. a) (Geograficzny zakres stosowania); oraz

b)

do których stosuje się Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jak określono w art. 1.3 lit. b) (Geograficzny zakres stosowania).

(6)  Dla większej pewności, Strony mogą utrzymywać środki na potrzeby ustanowienia lub nabycia inwestycji objętej niniejszą Umową oraz kontynuować stosowanie takich środków w odniesieniu do tej inwestycji po jej ustanowieniu lub nabyciu.

(7)  Do usług tych należą usługi świadczone w czasie, gdy statek powietrzny jest wykorzystywany do celów realizacji wyspecjalizowanych działań w sektorach takich, jak: rolnictwo, budownictwo, fotografia, miernictwo, tworzenie map, leśnictwo, obserwacja i patrolowanie lub reklama, jeżeli wyspecjalizowane działanie jest wykonywane przez osobę, która ponosi odpowiedzialność za eksploatację statku powietrznego.

(8)  Ustęp 1 lit. a) ppkt (i), (ii) oraz (iii) nie obejmuje środków wprowadzonych w celu ograniczenia produkcji produktów rolnych.

(9)  W przypadku Unii Europejskiej „subsydium” obejmuje „pomoc państwa” zgodnie z definicją zawartą w przepisach unijnych.

(10)  W przypadku Unii Europejskiej „właściwym organem” jest Komisja Europejska zgodnie z art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

(11)  Każda ze Stron może zamiast tego zaproponować powołanie maksymalnie pięciu członków Trybunału, którzy mogą mieć dowolne obywatelstwo. Takich członków Trybunału uznaje się wówczas za obywateli lub stałych rezydentów Strony, która zaproponowała ich powołanie do celów niniejszego artykułu.

(12)  Dla większej pewności, sam fakt otrzymywania przez osobę wynagrodzenia wypłacanego przez rząd nie sprawia, że dana osoba nie spełnia wymaganych warunków.

(13)  Do usług tych należą usługi świadczone w czasie, gdy statek powietrzny jest wykorzystywany do celów realizacji wyspecjalizowanych działań w sektorach takich, jak: rolnictwo, budownictwo, fotografia, miernictwo, tworzenie map, leśnictwo, obserwacja i patrolowanie lub reklama, jeżeli wyspecjalizowane działanie jest wykonywane przez osobę, która ponosi odpowiedzialność za eksploatację statku powietrznego.

(14)  Długości pobytu dozwolonego na mocy postanowień niniejszego rozdziału nie można brać pod uwagę w kontekście ubiegania się o nadanie obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

(15)  Postanowienie to pozostaje bez uszczerbku dla przyznanych Kanadzie praw wynikających z dwustronnego zniesienia wiz przez państwa członkowskie Unii Europejskiej.

(16)  Doświadczenie zawodowe musiało zostać zdobyte po osiągnięciu pełnoletności.

(17)  Jeżeli dyplom lub kwalifikacje nie zostały uzyskane w państwie Strony, w którym świadczona jest usługa, Strona ta może ocenić, czy są one równoważne dyplomowi ukończenia studiów wyższych wymaganemu na jej terytorium. Strony stosują postanowienia załącznika 10-C, z uwzględnieniem zastrzeżeń wymienionych w załączniku 10-E, do celów oceny takiej równoważności.

(18)  Dla większej pewności, dana osoba fizyczna musi być zatrudniona przez przedsiębiorstwo do celów realizacji umowy o świadczenie usług, na podstawie której występuje się o wydanie zezwolenia na czasowy przyjazd.

(19)  Jeżeli dyplom lub kwalifikacje nie zostały uzyskane w państwie Strony, w którym świadczona jest usługa, Strona ta może ocenić, czy są one równoważne dyplomowi ukończenia studiów wyższych wymaganemu na jej terytorium. Strony stosują postanowienia załącznika 10-C, z uwzględnieniem zastrzeżeń wymienionych w załączniku 10-E, do celów oceny takiej równoważności.

(20)  Postanowienie to pozostaje bez uszczerbku dla praw przyznanych w związku z dwustronnym zniesieniem wiz przez państwa członkowskie Unii Europejskiej.

(21)  Wyjątek stanowi Malta.

(22)  Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do statków rybackich w rozumieniu przepisów prawa Strony.

(23)  Do celów niniejszego rozdziału, w przypadku Unii Europejskiej pływanie pod banderą Strony oznacza pływanie pod banderą państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

(24)  Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do statków lub podmiotów świadczących usługi międzynarodowego transportu morskiego podlegających Umowie o środkach stosowanych przez państwo portu w celu zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania sporządzonej w Rzymie w dniu 22 listopada 2009 r.

(25)   niedyskryminacyjne oznacza traktowanie nie mniej korzystne niż to przyznane każdemu innemu przedsiębiorstwu korzystającemu z podobnych publicznych sieci przekazu telekomunikacyjnego lub usług telekomunikacyjnych w podobnych sytuacjach.

(26)  Dla większej pewności, udzielenie licencji ograniczonej liczbie przedsiębiorstw przy przydzielaniu ograniczonych zasobów poprzez zastosowanie obiektywnych, proporcjonalnych i niedyskryminujących kryteriów nie stanowi samo w sobie szczególnego prawa.

(27)  Słowo „amunicja” w niniejszym artykule uznaje się za równoznaczne ze słowem „zaopatrzenie wojskowe”.

(28)  Dla większej pewności, niniejszy ustęp ma w równym stopniu zastosowanie do terminu „Feta”.

(29)  Dla większej pewności, niniejszy ustęp ma w równym stopniu zastosowanie do terminu „Feta”.

(30)  Dla większej pewności, w odniesieniu do ochrony danych „chemiczny produkt leczniczy” w Kanadzie obejmuje biologiczny produkt leczniczy lub produkt radiofarmaceutyczny, który podlega regulacji jako nowy produkt leczniczy na mocy kanadyjskich przepisów o żywności i lekach.

(31)  Strony stosują niniejsze postanowienie zgodnie z zasadą nr 42 Regulaminu postępowania arbitrażowego określonego w załączniku 29-A.

(32)  Strony stosują niniejsze postanowienie zgodnie z zasadą nr 42 Regulaminu postępowania arbitrażowego określonego w załączniku 29-A.

(33)  Na wyjątki dotyczące bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego można powołać się jedynie w przypadku wystąpienia faktycznego i wystarczająco poważnego zagrożenia dla podstawowych interesów społecznych.

(34)  Strony rozumieją, że środki, o których mowa w lit. b), obejmują środki ochrony środowiska niezbędne do ochrony zdrowia lub życia ludzi, zwierząt lub roślin.

(35)  Użyte w niniejszym artykule wyrażenie „handel bronią, amunicją i materiałami wojennymi” jest równoznaczne wyrażeniu „handel bronią, amunicją i materiałami wojskowymi”.


ZAŁĄCZNIK 2-A

ZNOSZENIE CEŁ

1.

Do celów niniejszego załącznika obejmującego harmonogram każdej Strony do niniejszego załącznika, rok 1 oznacza okres rozpoczynający się w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy oraz kończący się w dniu 31 grudnia tego samego roku kalendarzowego, w którym niniejsza Umowa weszła w życie. Rok 2 rozpoczyna się w dniu 1 stycznia po wejściu w życie niniejszej Umowy; każda kolejna obniżka cła zaczyna obowiązywać począwszy od dnia 1 stycznia każdego kolejnego roku.

2.

O ile nie postanowiono inaczej w niniejszym załączniku Strony znoszą wszelkie cła na towary pochodzące, objęte działami od 1 do 97 Systemu Zharmonizowanego, który przewiduje stawkę celną stosowaną względem państwa najbardziej uprzywilejowanego („KNU”), przywożone z terytorium drugiej Strony po wejściu w życie niniejszej Umowy.

3.

Dla towarów pochodzących z terytorium drugiej Strony wskazanych w harmonogramie każdej Strony do niniejszego załącznika, zastosowanie mają następujące kategorie znoszenia ceł przez każdą Stronę zgodnie z art. 2.4:

a)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł A zostają zniesione w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy;

b)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł B zostają zniesione w czterech równych etapach począwszy od daty wejścia w życie niniejszej Umowy i towary takie są wolne od cła z dniem 1 stycznia roku 4;

c)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł C zostają zniesione w sześciu równych etapach począwszy od daty wejścia w życie niniejszej Umowy i towary takie są wolne od cła z dniem 1 stycznia roku 6;

d)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł D zostają zniesione w ośmiu równych etapach począwszy od daty wejścia w życie niniejszej Umowy i towary takie są wolne od cła z dniem 1 stycznia roku 8;

Dla większej przejrzystości – jeżeli Unia Europejska stosuje cło dla pozycji 1001 11 00, 1001 19 00, pszenicy zwyczajnej wysokiej jakości z pozycji ex 1001 99 00, 1002 10 00 oraz 1002 90 00, na takim poziomie oraz w taki sposób, aby oclona cena importowa za takie zboża nie była większa niż efektywna cena interwencyjna (lub, w przypadku zmian obecnego systemu, efektywna cena wsparcia) zwiększona o 55 %, jak wskazano w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 642/2010 z dnia 20 lipca 2010 r. w sprawie zasad stosowania (należności celne przywozowe w sektorze zbóż) rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (1), Unia Europejska stosuje kategorię znoszenia ceł wobec każdego obliczonego cła, które byłoby stosowane na mocy wymienionego wyżej rozporządzenia, w sposób następujący:

Rok

Obowiązujące cło

1

87,5 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

2

75 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

3

62,5 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

4

50 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

5

37,5 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

6

25 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

7

12,5 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010

8 i każdy kolejny rok

0 % cła obliczonego na mocy rozporządzenia (WE) nr 642/2010 (zwolniony z cła)

e)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł S zostają zniesione w trzech równych etapach począwszy od piątej rocznicy wejścia w życie niniejszej Umowy i towary te są wolne od cła z dniem 1 stycznia roku 8;

f)

składnik ad valorem ceł na towary pochodzące określonych w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł „AV0+EP” zostaje zniesiony po wejściu w życie niniejszej Umowy; znoszenie ceł ma zastosowanie wyłącznie do cła ad valorem; cło specyficzne wynikające z systemu ceny wejścia, które ma zastosowanie do tych towarów pochodzących, zostaje utrzymane; oraz

g)

cła na towary pochodzące określone w harmonogramie Strony w pozycjach w kategorii znoszenia ceł E są wyłączone ze znoszenia ceł.

4.

Stawka podstawowa cła służąca ustaleniu przejściowej stawki cła objętej procesem znoszenia ceł dla jakiejkolwiek pozycji to stawka celna KNU obowiązująca w dniu 9 czerwca 2009 r.

5.

Do celów znoszenia ceł zgodnie z art. 2.4 przejściowa stawka cła objęta procesem znoszenia ceł jest zaokrąglana w dół, przynajmniej do najbliższej dziesiętnej punktu procentowego lub, jeżeli stawka cła jest wyrażona w jednostkach pieniężnych, przynajmniej do najbliższej 0,001 urzędowej jednostki pieniężnej Strony.

Kontyngenty taryfowe

6.

Do celów zarządzania w roku 1 każdym kontyngentem taryfowym ustanowionym na mocy niniejszej Umowy, Strony obliczają wielkość tego kontyngentu taryfowego poprzez obniżenie określonej proporcjonalnie wielkości odpowiadającej okresowi od 1 stycznia do daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Ta obliczona ilość w ramach kontyngentu zostaje udostępniona w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy.

Przejściowe kontyngenty taryfowe na przetworzone krewetki

7.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Krewetki” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. d) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne (2))

1 do 7

23 000

b)

Unia Europejska:

(i)

zarządza tym kontyngentem taryfowym na zasadzie kolejności zgłoszeń;

(ii)

zarządza tym kontyngentem taryfowym w każdym roku kalendarzowym z pełną ilością w ramach kontyngentu, która zostaje udostępniona w dniu 1 stycznia każdego roku; oraz

(iii)

nie nakłada ograniczeń związanych z końcowym wykorzystaniem przywiezionych towarów jako warunku wystąpienia o ten kontyngent taryfowy lub jego stosowania.

c)

Przetworzone lub konserwowane krewetki wywożone z Kanady, na mocy sekcji B dodatku 1 (Kontyngenty dotyczące pochodzenia) do załącznika 5 (Reguły pochodzenia dotyczące konkretnych produktów) protokołu w sprawie reguł pochodzenia i procedur dotyczących pochodzenia, nie są przywożone do Unii Europejskiej w ramach tego kontyngentu taryfowego.

d)

Litery a) i b) dotyczą krewetek przetworzonych sklasyfikowanych w następujących pozycjach taryfowych: 1605 29 00, 1605 21 90, ex 0306 16 10, ex 0306 17 10, ex 0306 26 10 i ex 0306 27 10, z wyłączeniem produktów w bezpośrednich opakowaniach o zawartości netto nieprzekraczającej 2 kg.

Przejściowe kontyngenty taryfowe na zamrożone dorsze

8.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Dorsze” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. c) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne (3))

1 do 7

1 000

b)

Unia Europejska:

(i)

zarządza tym kontyngentem taryfowym na zasadzie kolejności zgłoszeń;

(ii)

zarządza tym kontyngentem taryfowym w każdym roku kalendarzowym z pełną ilością w ramach kontyngentu, która zostaje udostępniona w dniu 1 stycznia każdego roku; oraz

(iii)

nie nakłada żadnych konkretnych ograniczeń związanych z końcowym wykorzystaniem przywiezionych towarów jako warunku wystąpienia o ten kontyngent taryfowy lub jego stosowania.

c)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do zamrożonych dorszy, sklasyfikowanych w pozycjach taryfowych 0304 71 90 i 0304 79 10.

Przejściowe kontyngenty taryfowe na pszenicę zwyczajną średniej i niskiej jakości

9.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Pszenica zwyczajna” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. d) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne)

1 do 7

100 000

b)

Unia Europejska zarządza tym kontyngentem taryfowym zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1067/2008 z dnia 30 października 2008 r.

c)

Powyższa łączna ilość wolna od cła obejmuje, począwszy od roku 1, 38 853 ton przydzielonych Kanadzie, jak wskazano w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1067/2008.

d)

Niniejsza litera ma zastosowanie do pszenicy zwyczajnej o jakości innej niż wysoka, sklasyfikowanej w pozycji taryfowej ex 1001 99 00.

Kontyngenty taryfowe na kukurydzę cukrową

10.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Kukurydza cukrowa” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. c) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne (4))

1

1 333

2

2 667

3

4 000

4

5 333

5

6 667

6 i każdy kolejny rok

8 000

b)

Unia Europejska:

(i)

zarządza tym kontyngentem taryfowym na zasadzie kolejności zgłoszeń; oraz

(ii)

zarządza tym kontyngentem taryfowym w każdym roku kalendarzowym z pełną ilością w ramach kontyngentu, która zostaje udostępniona w dniu 1 stycznia każdego roku.

c)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do następujących pozycji taryfowych: 0710 40 00 (dostępny wyłącznie w okresie prowadzącym do zniesienia ceł dla tych towarów zgodnie z kategorią znoszenia ceł mającą zastosowanie do tej pozycji w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika) oraz 2005 80 00.

Kontyngenty taryfowe na bizony

11.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Bizony 3” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. d) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne – ekwiwalent wagi tuszy)

1 i każdy kolejny rok

3 000

b)

Przy obliczaniu przywożonych ilości zastosowanie mają wskaźniki przeliczenia określone w pkt 21, aby przeliczyć wagę produktu na ekwiwalent wagi tuszy.

c)

Unia Europejska:

(i)

zarządza tym kontyngentem taryfowym na zasadzie kolejności zgłoszeń; oraz

(ii)

zarządza tym kontyngentem taryfowym w każdym roku kalendarzowym z pełną ilością w ramach kontyngentu, która zostaje udostępniona w dniu 1 stycznia każdego roku.

d)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do bizonów sklasyfikowanych w następujących pozycjach taryfowych:

ex 0201 10 00, ex 0201 20 20, ex 0201 20 30, ex 0201 20 50, ex 0201 20 90, ex 0201 30 00, ex 0202 10 00, ex 0202 20 10, ex 0202 20 30, ex 0202 20 50, ex 0202 20 90, ex 0202 30 10, ex 0202 30 50, ex 0202 30 90, ex 0206 10 95, ex 0206 29 91, ex 0210 20 10, ex 0210 20 90, ex 0210 99 51, ex 0210 99 59

Kontyngenty taryfowe na świeżą lub schłodzoną wołowinę i cielęcinę

12.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Wołowina i cielęcina 1” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. f) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne – ekwiwalent wagi tuszy)

1

5 140

2

10 280

3

15 420

4

20 560

5

25 700

6 i każdy kolejny rok

30 840

b)

Wskazana w powyższej tabeli łączna ilość wolna od cła jest powiększana, począwszy od roku 1, o 3 200 ton metrycznych wagi produktu (4 160 ton metrycznych ekwiwalentu wagi tuszy) wynikających ze stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 617/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. otwierającego autonomiczny kontyngent taryfowy na przywóz wołowiny wysokiej jakości.

c)

Przy obliczaniu przywożonych ilości zastosowanie mają wskaźniki przeliczenia określone w pkt 21, aby przeliczyć wagę produktu na ekwiwalent wagi tuszy.

d)

Unia Europejska zarządza tym kontyngentem taryfowym, włącznie z dodatkowymi ilościami, jak wskazano w lit. b), poprzez system licencjonowania przywozu zgodnie z deklaracją w sprawie zarządzania kontyngentem taryfowym, lub w inny sposób uzgodniony przez Strony.

e)

Niezależnie od postanowień lit. d), pkt 19 i 20 mają zastosowanie do niniejszego punktu.

f)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do wołowiny i cielęciny sklasyfikowanej w następujących pozycjach taryfowych:

ex 0201 10 00, ex 0201 20 20, ex 0201 20 30, ex 0201 20 50, ex 0201 20 90, ex 0201 30 00 oraz ex 0206 10 95.

Kontyngenty taryfowe na mrożoną lub inną wołowinę i cielęcinę

13.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Wołowina i cielęcina 2” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. e) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne – ekwiwalent wagi tuszy)

1

2 500

2

5 000

3

7 500

4

10 000

5

12 500

6 i każdy kolejny rok

15 000

b)

Przy obliczaniu przywożonych ilości zastosowanie mają wskaźniki przeliczenia określone w pkt 21, aby przeliczyć wagę produktu na ekwiwalent wagi tuszy.

c)

Unia Europejska zarządza tym kontyngentem taryfowym poprzez system licencjonowania przywozu zgodnie z deklaracją w sprawie zarządzania kontyngentem taryfowym lub w inny sposób uzgodniony przez Strony.

d)

Niezależnie od postanowień lit. c), pkt 19 i 20 mają zastosowanie do niniejszego punktu.

e)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do wołowiny i cielęciny sklasyfikowanej w następujących pozycjach taryfowych:

ex 0202 10 00, ex 0202 20 10, ex 0202 20 30, ex 0202 20 50, ex 0202 20 90, ex 0202 30 10, ex 0202 30 50, ex 0202 30 90, ex 0206 29 91, ex 0210 20 10, ex 0210 20 90, ex 0210 99 51 oraz ex 0210 99 59.

Kontyngenty taryfowe na świeże, schłodzone i zamrożone mięso z bydła wysokiej jakości

14.

Towary pochodzące, które są wywożone z Kanady i przywożone do Unii Europejskiej w ramach istniejących kontyngentów taryfowych UE WTO na świeże, schłodzone i zamrożone mięso z bydła wysokiej jakości objęte pozycjami taryfowymi CN ex 0201 i ex 0202 oraz na produkty objęte pozycjami taryfowymi ex 0206 10 95 i ex 0206 29 91 wynoszących 11 500 ton wagi produktu, jak wskazano w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 593/2013 z dnia 21 czerwca 2013 r., są zwolnione z cła z dniem wejścia w życie niniejszej Umowy.

Kontyngenty taryfowe na wieprzowinę

15.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Wieprzowina” w harmonogramie Unii Europejskiej do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. f) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne – ekwiwalent wagi tuszy)

1

12 500

2

25 000

3

37 500

4

50 000

5

62 500

6 i każdy kolejny rok

75 000

b)

Wskazana w powyższej tabeli łączna ilość wolna od cła jest powiększana, począwszy od roku 1, o 4 624 tony metryczne wagi produktu (5 549 ton metrycznych ekwiwalentu wagi tuszy) zgodnie z wielkością ustaloną w specjalnym kontyngencie taryfowym UE dla Kanady w ramach WTO na wieprzowinę.

c)

Przy obliczaniu przywożonych ilości zastosowanie mają wskaźniki przeliczenia określone w pkt 21, aby przeliczyć wagę produktu na ekwiwalent wagi tuszy.

d)

Unia Europejska zarządza tym kontyngentem taryfowym, włącznie z dodatkowymi ilościami ze specjalnego kontyngentu taryfowego UE dla Kanady w ramach WTO na wieprzowinę, jak wskazano w lit. b), poprzez system licencjonowania przywozu zgodnie z deklaracją w sprawie zarządzania kontyngentem taryfowym, lub w inny sposób uzgodniony przez Strony.

e)

Niezależnie od postanowień lit. d), pkt 19 i 20 mają zastosowanie do niniejszego punktu.

f)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do następujących pozycji taryfowych:

0203 12 11, 0203 12 19, 0203 19 11, 0203 19 13, 0203 19 15, 0203 19 55, 0203 19 59, 0203 22 11, 0203 22 19, 0203 29 11, 0203 29 13, 0203 29 15, 0203 29 55, 0203 29 59, 0210 11 11, 0210 11 19, 0210 11 31 oraz 0210 11 39.

Kontyngenty taryfowe na ser

16.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Ser” w harmonogramie Kanady do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. d) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne (5))

1

2 667

2

5 333

3

8 000

4

10 667

5

13 333

6 i każdy kolejny rok

16 000

b)

Kanada zarządza tym kontyngentem taryfowym poprzez system licencjonowania przywozu zgodnie z deklaracją w sprawie zarządzania kontyngentem taryfowym lub w inny sposób uzgodniony przez Strony.

c)

Niezależnie od postanowień lit. b), pkt 19 i 20 mają zastosowanie do niniejszego punktu.

d)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do następujących pozycji taryfowych:

0406 10 10, 0406 20 11, 0406 20 91, 0406 30 10, 0406 40 10, 0406 90 11, 0406 90 21, 0406 90 31, 0406 90 41, 0406 90 51, 0406 90 61, 0406 90 71, 0406 90 81, 0406 90 91, 0406 90 93, 0406 90 95 oraz 0406 90 98.

Kontyngenty taryfowe na ser przemysłowy

17.

a)

Towary pochodzące objęte następującymi łącznymi ilościami i przewidziane w pozycjach z adnotacją „KT Ser przemysłowy” w harmonogramie Kanady do niniejszego załącznika oraz wymienione w lit. d) są zwolnione z cła w latach wskazanych poniżej:

Rok

Łączna roczna ilość

(tony metryczne (6))

1

283

2

567

3

850

4

1 133

5

1 417

6 i każdy kolejny rok

1 700

b)

Kanada zarządza tym kontyngentem taryfowym poprzez system licencjonowania przywozu zgodnie z deklaracją w sprawie zarządzania kontyngentem taryfowym lub w inny sposób uzgodniony przez Strony.

c)

Niezależnie od postanowień lit. b), pkt 19 i 20 mają zastosowanie do niniejszego punktu.

d)

Niniejszy punkt ma zastosowanie do sera przemysłowego, który oznacza ser stosowany jako składnik do dalszego przetwarzania żywności (produkcja wtórna) przywożony luzem (nie do sprzedaży detalicznej), sklasyfikowanego w następujących pozycjach taryfowych:

ex 0406 10 10, ex 0406 20 11, ex 0406 20 91, ex 0406 30 10, ex 0406 40 10, ex 0406 90 11, ex 0406 90 21, ex 0406 90 31, ex 0406 90 41, ex 0406 90 51, ex 0406 90 61, ex 0406 90 71, ex 0406 90 81, ex 0406 90 91, ex 0406 90 93, ex 0406 90 95 oraz ex 0406 90 98.

Kontyngenty taryfowe na ser objęty uzgodnieniami WTO

18.

Kanada rozdziela, począwszy od roku 1 w ramach niniejszej Umowy, 800 ton z 20 411 866 kg kanadyjskich kontyngentów taryfowych WTO na ser na rzecz Unii Europejskiej.

Mechanizm niepełnego wykorzystania

19.

W odniesieniu do kontyngentów taryfowych określonych w pkt 12, 13, 15, 16 i 17:

a)

Jeżeli kontyngent taryfowy nie jest w pełni wykorzystany, co oznacza przywóz na terytorium Strony poniżej 75 % łącznej rocznej ilości w ramach kontyngentu taryfowego na dany rok, Strony spotykają się, na wniosek jednej ze Stron, na forum Komitetu ds. Rolnictwa ustanowionego w art. 26.2 ust. 1 lit. a) (Specjalne komitety) w celu szybkiego zajęcia się przyczynami niepełnego wykorzystania lub innymi kwestiami mającymi wpływ na sprawne funkcjonowanie kontyngentu taryfowego.

b)

Jeżeli kontyngent taryfowy nie jest w pełni wykorzystany, co oznacza przywóz na terytorium Strony poniżej 75 % łącznej rocznej ilości w ramach kontyngentu taryfowego na dany rok przez okres trzech kolejnych lat oraz jeżeli takie niepełne wykorzystanie nie jest powiązane z ograniczoną podażą danego towaru lub ograniczonym popytem na niego, zarządzanie kontyngentem w kolejnych latach odbywa się na zasadzie kolejności zgłoszeń. Aby wykazać ograniczoną podaż lub ograniczony popyt Strona musi wyraźnie ilościowo wykazać, że w państwie wywozu nie jest dostępna odpowiednia podaż umożliwiająca pełne wykorzystanie kontyngentu taryfowego lub że ilość w ramach kontyngentu taryfowego nie mogła zostać skonsumowana na rynku importowym. Jeżeli Strony nie zgadzają się co do powodów niepełnego wykorzystania, sprawa zostaje skierowana do wiążącego arbitrażu na wniosek jednej ze Stron.

c)

Jeżeli po niepełnym wykorzystaniu, o którym mowa w lit. b), nastąpi pełne wykorzystanie kontyngentu taryfowego, co oznacza przywóz na terytorium Strony przynajmniej 90 % łącznej rocznej ilości w ramach kontyngentu taryfowego na dany rok przez okres dwóch kolejnych lat, Strony mogą rozważyć przywrócenie systemu licencjonowania po wzajemnych konsultacjach w sprawie konieczności i możliwości takiej zmiany oraz w sprawie elementów takiego systemu licencjonowania.

Klauzula przeglądowa

20.

a)

W odniesieniu do kontyngentów taryfowych określonych w pkt 12, 13, 15, 16 i 17, zarówno w średnim terminie jak i na zakończenie etapu wprowadzania tych kontyngentów taryfowych lub w jakimkolwiek innym czasie, na uzasadniony wniosek jednej ze Stron, Strony dokonują przeglądu funkcjonowania systemu zarządzania odpowiednim kontyngentem taryfowym pod kątem jego skuteczności w zakresie wykorzystania kontyngentu, warunków rynkowych i obciążeń administracyjnych związanych z systemem dla podmiotów gospodarczych oraz dla Stron.

b)

W odniesieniu do kontyngentów taryfowych określonych w pkt 16 i 17, przegląd określony w lit. a) obejmuje również metodę podziału umożliwiającą dopuszczenie nowych podmiotów.

c)

W odniesieniu do kontyngentów taryfowych określonych w pkt 12, 13 i 15, przegląd określony w lit. a) obejmuje również wpływ sposobów zarządzania kontyngentami taryfowymi uzgodnionych z państwem trzecim w odniesieniu do tych samych towarów ramach innych negocjacji handlowych angażujących Strony oraz obejmuje zapewnienie Stronie dokonującej wywozu możliwości przejścia do systemu uzgodnionego w ramach innej umowy. Ocena warunków konkurencji w Ameryce Północnej będzie konieczną częścią takiego przeglądu.

Wskaźniki przeliczenia

21.

W odniesieniu do kontyngentów taryfowych określonych w pkt 11, 12, 13 i 15 stosuje się następujące wskaźniki przeliczenia, aby przeliczyć wagę produktu na ekwiwalent wagi tuszy:

a)

Kontyngenty taryfowe określone w pkt 11, 12 i 13:

Pozycja taryfowa

Opis pozycji taryfowej

(wyłącznie przykładowo)

Wskaźniki przeliczenia

0201 10 00

Tusze lub półtusze bydlęce, świeże lub schłodzone

100 %

0201 20 20

Ćwierci „kompensowane” bydlęce z kośćmi, świeże lub schłodzone

100 %

0201 20 30

Nierozdzielone lub rozdzielone ćwierci przednie bydlęce, z kośćmi, świeże lub schłodzone

100 %

0201 20 50

Nierozdzielone lub rozdzielone ćwierci tylne bydlęce, z kośćmi, świeże lub schłodzone

100 %

0201 20 90

Świeże lub schłodzone kawałki mięsa z bydła, z kośćmi (z wyjątkiem tusz lub półtusz, ćwierci „kompensowanych”, ćwierci przednich i ćwierci tylnych)

100 %

0201 30 00

Świeże lub schłodzone mięso z bydła, bez kości

130 %

0206 10 95

Świeża lub schłodzona przepona gruba i przepona cienka z bydła (z wyłączeniem do produkcji wyrobów farmaceutycznych)

100 %

0202 10 00

Zamrożone tusze i półtusze bydlęce

100 %

0202 20 10

Zamrożone ćwierci „kompensowane” bydlęce, z kośćmi

100 %

0202 20 30

Zamrożone ćwierci przednie nierozdzielone lub rozdzielone bydlęce, z kośćmi

100 %

0202 20 50

Zamrożone ćwierci tylne nierozdzielone lub rozdzielone bydlęce, z kośćmi

100 %

0202 20 90

Zamrożone kawałki mięsa z bydła, z kośćmi (z wyjątkiem tusz lub półtusz, ćwierci „kompensowanych”, ćwierci przednich i ćwierci tylnych)

100 %

0202 30 10

Zamrożone ćwierci przednie bydlęce, bez kości, całe lub pokrojone na maksymalnie pięć części, a każda ćwiartka stanowi pojedynczy blok; ćwierci „kompensowane” w dwóch blokach, z których jeden zawiera ćwierć przednią całą lub pokrojoną na maksymalnie pięć kawałków, a drugi ćwierć tylną całą, z wyłączeniem polędwicy, w jednym kawałku

130 %

0202 30 50

Zamrożone elementy mięsa z bydła, bez kości, określane jako „crop”, „chuck-and-blade” i „brisket”

130 %

0202 30 90

Zamrożone mięso z bydła, bez kości (z wyłączeniem ćwierci przednich, całych lub pokrojonych na maksymalnie pięć kawałków, każda ćwiartka w pojedynczym bloku; ćwierci „kompensowanych” w dwóch blokach, z których jeden zawiera ćwierć przednią całą lub pokrojoną na maksymalnie pięć kawałków, a drugi ćwierć tylną, z wyłączeniem polędwicy, w jednym kawałku)

130 %

0206 29 91

Zamrożona przepona gruba i przepona cienka z bydła (z wyłączeniem do produkcji wyrobów farmaceutycznych)

100 %

0210 20 10

Mięso z bydła, solone, w solance, suszone lub wędzone, z kośćmi

100 %

0210 20 90

Mięso z bydła, solone, w solance, suszone lub wędzone, bez kości

135 %

0210 99 51

Jadalne przepona gruba i przepona cienka z bydła, solone, w solance, suszone lub wędzone

100 %

0210 99 59

Jadalne podroby z bydła, solone, w solance, suszone lub wędzone (z wyłączeniem przepony grubej i przepony cienkiej)

100 %

b)

Kontyngenty taryfowe określone w pkt 15:

Pozycja taryfowa

Opis pozycji taryfowej

(wyłącznie przykładowo)

Wskaźniki przeliczenia

0203 12 11

Świeże lub schłodzone szynki i ich kawałki, ze świń domowych, z kośćmi

100 %

0203 12 19

Świeże lub schłodzone łopatki i ich kawałki, ze świń domowych, z kośćmi

100 %

0203 19 11

Świeże lub schłodzone przodki i ich kawałki ze świń domowych

100 %

0203 19 13

Świeże lub schłodzone schaby i ich kawałki, ze świń domowych

100 %

0203 19 15

Świeży lub schłodzony boczek i jego kawałki, ze świń domowych

100 %

0203 19 55

Świeże lub schłodzone mięso ze świń domowych, bez kości (z wyjątkiem boczku i jego kawałków)

120 %

0203 19 59

Świeże lub schłodzone mięso ze świń domowych, z kośćmi (z wyjątkiem tusz i półtusz, szynek, łopatek i ich kawałków, przodków, schabów, boczku i jego kawałków)

100 %

0203 22 11

Zamrożone szynki i ich kawałki ze świń domowych, z kośćmi

100 %

0203 22 19

Zamrożone łopatki i ich kawałki ze świń domowych, z kośćmi

100 %

0203 29 11

Zamrożone przodki i ich kawałki ze świń domowych

100 %

0203 29 13

Zamrożone schaby i ich kawałki ze świń domowych, z kośćmi

100 %

0203 29 15

Zamrożony boczek i jego kawałki ze świń domowych

100 %

0203 29 55

Zamrożone mięso ze świń domowych, bez kości (z wyjątkiem boczku i jego kawałków)

120 %

0203 29 59

Zamrożone mięso ze świń domowych, z kośćmi (z wyjątkiem tusz i półtusz, szynek, łopatek i ich kawałków, przodków, schabów, boczku i jego kawałków)

100 %

0210 11 11

Szynki i ich kawałki ze świń domowych, solone lub w solance, z kośćmi

100 %

0210 11 19

Łopatki i ich kawałki ze świń domowych, solone lub w solance, z kośćmi

100 %

0210 11 31

Szynki i ich kawałki ze świń domowych, suszone lub wędzone, z kośćmi

120 %

0210 11 39

Łopatki i ich kawałki ze świń domowych, suszone lub wędzone, z kośćmi

120 %


(1)   Dz.U. UE L 187 z 21.7.2010, s. 5.

(2)  wyrażona jako waga netto.

(3)  wyrażona jako waga netto.

(4)  wyrażona jako waga netto.

(5)  wyrażona jako waga netto.

(6)  wyrażona jako waga netto.


ZAŁĄCZNIK 2-A

Taryfa celna Kanady

Pozycja taryfowa

Wyszczególnienie

Stawka podstawowa

Kategoria znoszenia ceł

Uwaga

0105 11 22

Brojlery do produkcji krajowej: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 30,8¢ za sztukę

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0105 94 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 1,25 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0105 99 12

Indyki: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 1,60 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 11 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 1,67 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 12 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 1,67 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 13 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

249 %, ale nie mniej niż 3,78 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 13 93

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

249 %, ale nie mniej niż 6,74 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 14 22

Wątróbki: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 6,45 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 14 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

249 %, ale nie mniej niż 3,78 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 14 93

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

249 %, ale nie mniej niż 6,74 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 24 12

W konserwach Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 2,11 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 24 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 1,95 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 25 12

W konserwach Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 2,11 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 25 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 1,95 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 26 20

Ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

165 %, ale nie mniej niż 2,94 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 26 30

Ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

165 %, ale nie mniej niż 4,82 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 27 12

Wątróbki: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %, ale nie mniej niż 4,51 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 27 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

165 %, ale nie mniej niż 2,94 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0207 27 93

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

165 %, ale nie mniej niż 4,82 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0209 90 20

Tłuszcz z ptactwa z gatunku Gallus domesticus, ponad ilości objęte kontyngentem

249 %, ale nie mniej niż 6,74 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0209 90 40

Tłuszcz z indyków, ponad ilości objęte kontyngentem

165 %, ale nie mniej niż 4,82 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0210 99 12

Mięso drobiowe: Z ptactwa z gatunku Gallus domesticus, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

249 %, ale nie mniej niż 5,81 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0210 99 13

Mięso drobiowe: Z ptactwa z gatunku Gallus domesticus, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

249 %, ale nie mniej niż 10,36 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0210 99 15

Mięso drobiowe: Z indyków, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

165 %, ale nie mniej niż 3,67 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0210 99 16

Mięso drobiowe: Z indyków, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

165 %, ale nie mniej niż 6,03 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0401 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

241 %, ale nie mniej niż 34,50 $/hl

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0401 20 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

241 %, ale nie mniej niż 34,50 $/hl

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0401 40 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

292,5 %, ale nie mniej niż 2,48 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0401 50 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

292,5 %, ale nie mniej niż 2,48 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

201,5 %, ale nie mniej niż 2,01 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 21 12

Mleko: Ponad ilości objęte kontyngentem

243 %, ale nie mniej niż 2,82 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 21 22

Śmietana: Ponad ilości objęte kontyngentem

295,5 %, ale nie mniej niż 4,29 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 29 12

Mleko: Ponad ilości objęte kontyngentem

243 %, ale nie mniej niż 2,82 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 29 22

Śmietana: Ponad ilości objęte kontyngentem

295,5 %, ale nie mniej niż 4,29 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 91 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

259 %, ale nie mniej niż 78,9 ¢/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0402 99 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

255 %, ale nie mniej niż 95,1 ¢/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0403 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

237,5 %, ale nie mniej niż 46,6 ¢/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0403 90 12

Maślanka w proszku: Ponad ilości objęte kontyngentem

208 %, ale nie mniej niż 2,07 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0403 90 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

216,5 %, ale nie mniej niż 2,15 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0404 10 22

Serwatka w proszku: Ponad ilości objęte kontyngentem

208 %, ale nie mniej niż 2,07 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0404 10 90

Pozostałe

11 %

C

 

0404 90 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

270 %, ale nie mniej niż 3,15 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0405 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

298,5 %, ale nie mniej niż 4,00 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0405 20 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

274,5 %, ale nie mniej niż 2,88 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0405 90 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

313,5 %, ale nie mniej niż 5,12 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 10 10

W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 4,52 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 20 11

Cheddar i rodzaje sera Cheddar: W ramach ilości objętych kontyngentem

2,84 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 20 12

Cheddar i rodzaje sera Cheddar: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 3,58 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 20 91

Pozostałe: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 20 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,11 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 30 10

W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 30 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 4,34 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 40 10

W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 40 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,33 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 11

Cheddar i rodzaje sera Cheddar: W ramach ilości objętych kontyngentem

2,84 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 12

Cheddar i rodzaje sera Cheddar: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 3,53 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 21

Camembert i rodzaje sera Camembert: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 22

Camembert i rodzaje sera Camembert: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,78 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 31

Brie i rodzaje sera Brie: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 32

Brie i rodzaje sera Brie: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,50 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 41

Gouda i rodzaje sera Gouda: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 42

Gouda i rodzaje sera Gouda: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 4,23 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 51

Provolone i rodzaje sera Provolone: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 52

Provolone i rodzaje sera Provolone: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,08 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 61

Mozzarella i rodzaje sera Mozzarella: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 62

Mozzarella i rodzaje sera Mozzarella: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 3,53 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 71

Ser typu szwajcarskiego/Emmentaler i rodzaje sera typu szwajcarskiego/Emmentaler W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 72

Ser typu szwajcarskiego/Emmentaler i rodzaje sera typu szwajcarskiego/Emmentaler Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 4,34 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 81

Gruyère i rodzaje sera Gruyère: W ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 82

Gruyère i rodzaje sera Gruyère: Ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,26 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 91

Pozostałe: Havarti i rodzaje sera Havarti, w ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 92

Pozostałe: Havarti i rodzaje sera Havarti, ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 4,34 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 93

Pozostałe: Parmesan i rodzaje sera Parmesan, w ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 94

Pozostałe: Parmesan i rodzaje sera Parmesan, ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,08 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 95

Pozostałe: Romano i rodzaje sera Romano, w ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 96

Pozostałe: Romano i rodzaje sera Romano, ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 5,15 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0406 90 98

Pozostałe: Pozostałe, w ramach ilości objętych kontyngentem

3,32 ¢/kg

A

KT Ser, KT Ser przemysłowy

0406 90 99

Pozostałe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem

245,5 %, ale nie mniej niż 3,53 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0407 11 12

Jaja wylęgowe, do inkubacji brojlerów: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %, ale nie mniej niż 2,91 $/tuzin

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0407 11 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

163,5 %, ale nie mniej niż 79,9 ¢/tuzin

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0407 21 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

163,5 %, ale nie mniej niż 79,9 ¢/tuzin

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0407 90 12

Z ptactwa z gatunku Gallus domesticus: Ponad ilości objęte kontyngentem

163,5 %, ale nie mniej niż 79,9 ¢/tuzin

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0408 11 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

6,12 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0408 19 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

1,52 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0408 91 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

6,12 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0408 99 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

1,52 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

0603 11 00

Róże

10,5 %

B

 

0603 13 10

Storczyki z rodzaju Cymbdium

16 %

B

 

0603 13 90

Pozostałe

12,5 %

B

 

0603 14 00

Chryzantemy

8 %

B

 

1003 10 12

Do słodowania: Ponad ilości objęte kontyngentem

94,5 %

C

 

1003 90 12

Do słodowania: Ponad ilości objęte kontyngentem

94,5 %

C

 

1107 10 12

Cały: Ponad ilości objęte kontyngentem

157,00 $/tonę

C

 

1107 10 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

160,10 $/tonę

C

 

1107 20 12

Cały: Ponad ilości objęte kontyngentem

141,50 $/tonę

C

 

1108 13 00

Skrobia ziemniaczana

10,5 %

C

 

1517 10 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

82,28 ¢/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1517 90 22

Substytuty masła: Ponad ilości objęte kontyngentem

218 %, ale nie mniej niż 2,47 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1601 00 22

Z ptactwa z gatunku Gallus domesticus, inne niż w puszkach lub słoikach: Inne niż kury nioski w wieku przekraczającym 60 tygodni, ponad ilości objęte kontyngentem

238 %

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1601 00 32

Z indyków, inne niż w puszkach lub słoikach: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 20 22

Pasty, z ptactwa z gatunku Gallus domesticus, inne niż w puszkach lub słoikach: Ponad ilości objęte kontyngentem

238 %

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 20 32

Pasty, z indyków, inne niż w puszkach lub słoikach: Ponad ilości objęte kontyngentem

154,5 %

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 31 13

Posiłki gotowe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

169,5 %, ale nie mniej niż 3,76 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 31 14

Posiłki gotowe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

169,5 %, ale nie mniej niż 6,18 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 31 94

Pozostałe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

165 %, ale nie mniej niż 3,67 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 31 95

Pozostałe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

165 %, ale nie mniej niż 6,03 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 32 13

Posiłki gotowe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

253 %, ale nie mniej niż 5,91 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 32 14

Posiłki gotowe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

253 %, ale nie mniej niż 10,54 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 32 94

Pozostałe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, z kośćmi

249 %, ale nie mniej niż 5,81 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1602 32 95

Pozostałe: Pozostałe, ponad ilości objęte kontyngentem, bez kości

249 %, ale nie mniej niż 10,36 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1701 91 90

Pozostałe

30,86 $/tonę

S

 

1701 99 90

Pozostałe

30,86 $/tonę

S

 

1806 20 22

Mieszanki lodów czekoladowych lub mieszanki czekoladowego mleka mrożonego: Ponad ilości objęte kontyngentem

265 %, ale nie mniej niż 1,15 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1806 90 12

Mieszanki lodów czekoladowych lub mieszanki czekoladowego mleka mrożonego: Ponad ilości objęte kontyngentem

265 %, ale nie mniej niż 1,15 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 20 12

W opakowaniach, których indywidualna masa nie przekracza 11,34 kg: Zawierające w masie ponad 25 % tłuszczu mleka, niepakowane do sprzedaży detalicznej, ponad ilości objęte kontyngentem

246 %, ale nie mniej niż 2,85 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 20 22

Luzem lub w opakowaniach, których indywidualna masa nie przekracza 11,34 kg: Zawierające w masie ponad 25 % tłuszczu mleka, niepakowane do sprzedaży detalicznej, ponad ilości objęte kontyngentem

244 %, ale nie mniej niż 2,83 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 90 32

Przetwory spożywcze z towarów objętych pozycjami od 0401 do 0404 , zawierające więcej niż 10 %, ale mniej niż 50 % suchej masy mlecznej: Mieszanki lodów lub mleka mrożonego, ponad ilości objęte kontyngentem

267,5 %, ale nie mniej niż 1,16 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 90 34

Przetwory spożywcze z towarów objętych pozycjami od 0401 do 0404 , zawierające więcej niż 10 %, ale mniej niż 50 % suchej masy mlecznej: Pozostałe, niepakowane do sprzedaży detalicznej, ponad ilości objęte kontyngentem

250,5 %, ale nie mniej niż 2,91 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 90 52

Przetwory spożywcze z towarów objętych pozycjami od 0401 do 0404 , zawierające co najmniej 50 % suchej masy mlecznej: Mieszanki lodów lub mleka mrożonego, ponad ilości objęte kontyngentem

267,5 %, ale nie mniej niż 1,16 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

1901 90 54

Przetwory spożywcze z towarów objętych pozycjami od 0401 do 0404 , zawierające co najmniej 50 % suchej masy mlecznej: Pozostałe, niepakowane do sprzedaży detalicznej, ponad ilości objęte kontyngentem

250,5 %, ale nie mniej niż 2,91 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2105 00 92

Pozostałe: Ponad ilości objęte kontyngentem

277 %, ale nie mniej niż 1,16 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2106 90 32

Substytuty mleka, śmietany lub masła i przetwory z nich, nadające się do stosowania jako substytuty masła: Substytuty mleka, śmietany lub masła, zawierające w masie co najmniej 50 % produktów mleczarskich, ponad ilości objęte kontyngentem

212 %, ale nie mniej niż 2,11 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2106 90 34

Substytuty mleka, śmietany lub masła i przetwory z nich, nadające się do stosowania jako substytuty masła: Przetwory, zawierające w masie więcej niż 15 % tłuszczu mleka, ale mniej niż 50 % produktów mleczarskich, nadające się do stosowania jako substytuty masła, ponad ilości objęte kontyngentem

212 %, ale nie mniej niż 2,11 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2106 90 52

Przetwory z jaj: Ponad ilości objęte kontyngentem

1,45 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2106 90 94

Pozostałe: Zawierające w masie co najmniej 50 % produktów mleczarskich, ponad ilości objęte kontyngentem

274,5 %, ale nie mniej niż 2,88 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2202 90 43

Napoje zawierające mleko: Pozostałe, zawierające w masie co najmniej 50 % produktów mleczarskich, niepakowane do sprzedaży detalicznej, ponad ilości objęte kontyngentem

256 %, ale nie mniej niż 36,67 $/hl

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

2309 90 32

Mieszanki paszowe pełnoporcjowe i suplementy paszowe, włącznie z koncentratami: Zawierające w masie co najmniej 50 % odtłuszczonego mleka w stanie suchym, ponad ilości objęte kontyngentem

205,5 %, ale nie mniej niż 1,64 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

3502 11 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

6,12 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

3502 19 20

Ponad ilości objęte kontyngentem

1,52 $/kg

E

Specjalna Klauzula Ochronna (SSG)

8702 10 10

Do przewozu 16 lub więcej osób razem z kierowcą

6,1 %

C

 

8702 10 20

Do przewozu od 10 do 15 osób razem z kierowcą

6,1 %

C

 

8702 90 10

Do przewozu 16 lub więcej osób razem z kierowcą

6,1 %

C

 

8702 90 20

Do przewozu od 10 do 15 osób razem z kierowcą

6,1 %

C

 

8703 21 90

Pozostałe

6,1 %

C

 

8703 22 00

O pojemności skokowej przekraczającej 1 000 cm3, ale nieprzekraczającej 1 500 cm3

6,1 %

D

 

8703 23 00

O pojemności skokowej przekraczającej 1 500 cm3, ale nieprzekraczającej 3 000 cm3

6,1 %

D

 

8703 24 00

O pojemności skokowej przekraczającej 3 000 cm3

6,1 %

D

 

8703 31 00

O pojemności skokowej nieprzekraczającej 1 500 cm3

6,1 %

D

 

8703 32 00

O pojemności skokowej przekraczającej 1 500 cm3, ale nieprzekraczającej 2 500 cm3

6,1 %

D

 

8703 33 00

O pojemności skokowej przekraczającej 2 500 cm3

6,1 %

D

 

8703 90 00

Pozostałe

6,1 %

C

 

8704 21 90

Pozostałe

6,1 %

B

 

8704 22 00

O masie całkowitej pojazdu przekraczającej 5 ton, ale nieprzekraczającej 20 ton

6,1 %

B

 

8704 23 00

O masie całkowitej pojazdu przekraczającej 20 ton

6,1 %

B

 

8704 31 00

O masie całkowitej pojazdu nieprzekraczającej 5 ton

6,1 %

B

 

8704 32 00

O masie całkowitej pojazdu przekraczającej 5 ton

6,1 %

B

 

8901 10 10

O długości przekraczającej 294,13 m i pokładniku wynoszącym 32,31 m

25 %

D

 

8901 10 90

Pozostałe

25 %

D

 

8901 30 00

Chłodniowce, inne niż te objęte podpozycją 8901 20

25 %

B

 

8901 90 10

Pełnomorskie

15 %

B

 

8901 90 91

Pozostałe: O długości przekraczającej 294,13 m i pokładniku wynoszącym 32,31 m

25 %

B

 

8901 90 99

Pozostałe: Pozostałe

25 %

B

 

8904 00 00

Holowniki i pchacze

25 %

D

 

8905 20 19

Platformy wiertnicze: Pozostałe

20 %

B

 

8905 20 20

Platformy produkcyjne

25 %

B

 

8905 90 19

Statki wiertnicze, barki wiertnicze i morskie urządzenia wiertnicze: Pozostałe

20 %

B

 

8905 90 90

Pozostałe

25 %

B

 

8906 90 19

Pełnomorskie: Pozostałe

15 %

B

 

8906 90 91

Pozostałe: O długości przekraczającej 294,13 m i pokładniku wynoszącym 32,31 m

25 %

B

 

8906 90 99

Pozostałe: Pozostałe

25 %

B

 

Taryfa celna Unii Europejskiej

Pozycja taryfowa (CN 2015 )

Wyszczególnienie CN 2015 (zob. uwaga 1)

Stawka podstawowa

Kategoria znoszenia ceł

Uwaga

0105 11 91

– – – –

Nioski

52 €/1 000 p/st

E

 

0105 11 99

– – – –

Pozostałe

52 €/1 000 p/st

E

 

0105 94 00

– –

Ptactwo z gatunku Gallus domesticus

20,9 €/100 kg/net

E

 

0105 99 30

– – –

Indyki

23,8 €/100 kg/net

E

 

0201 10 00

Tusze i półtusze

12,8 + 176,8 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0201 20 20

– –

Ćwierci „kompensowane”

12,8 + 176,8 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0201 20 30

– –

Ćwierci przednie nierozdzielone lub rozdzielone

12,8 + 141,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0201 20 50

– –

Ćwierci tylne nierozdzielone lub rozdzielone

12,8 + 212,2 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0201 20 90

– –

Pozostałe

12,8 + 265,2 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0201 30 00

Bez kości

12,8 + 303,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0202 10 00

Tusze i półtusze

12,8 + 176,8 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 20 10

– –

Ćwierci „kompensowane”

12,8 + 176,8 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 20 30

– –

Ćwierci przednie nierozdzielone lub rozdzielone

12,8 + 141,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 20 50

– –

Ćwierci tylne nierozdzielone lub rozdzielone

12,8 + 221,1 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 20 90

– –

Pozostałe

12,8 + 265,3 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 30 10

– –

Ćwierci przednie całe lub pokrojone na maksymalnie pięć części, a każda ćwiartka stanowi pojedynczy blok; ćwierci „kompensowane” w dwóch blokach, z których jeden zawiera ćwierć przednią całą lub pokrojoną na maksymalnie pięć kawałków, a drugi ćwierć tylną, z wyłączeniem polędwicy, w jednym kawałku

12,8 + 221,1 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 30 50

– –

Elementy określane jako „crop”, „chuck-and-blade” i „brisket”

12,8 + 221,1 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0202 30 90

– –

Pozostałe

12,8 + 304,1 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0203 12 11

– – – –

Szynki i ich kawałki

77,8 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 12 19

– – – –

Łopatki i ich kawałki

60,1 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 19 11

– – – –

Przodki i ich kawałki

60,1 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 19 13

– – – –

Schaby i ich kawałki, z kośćmi

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 19 15

– – – –

Boczek i jego kawałki

46,7 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 19 55

– – – – –

Bez kości

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 19 59

– – – – –

Pozostałe

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 22 11

– – – –

Szynki i ich kawałki

77,8 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 22 19

– – – –

Łopatki i ich kawałki

60,1 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 29 11

– – – –

Przodki i ich kawałki

60,1 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 29 13

– – – –

Schaby i ich kawałki, z kośćmi

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 29 15

– – – –

Boczek i jego kawałki

46,7 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 29 55

– – – – –

Bez kości

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0203 29 59

– – – – –

Pozostałe

86,9 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0205 00 80

Zamrożone

5.1

B

 

0206 10 95

– – –

Przepona gruba i przepona cienka

12,8 + 303,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 1, KT Bizony 3

0206 29 91

– – – –

Przepona gruba i przepona cienka

12,8 + 304,1 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0206 80 91

– – –

Z koni, osłów, mułów i osłomułów

6,4

B

 

0206 90 91

– – –

Z koni, osłów, mułów i osłomułów

6,4

B

 

0207 11 10

– – –

Oskubane i bez jelit, z głowami i łapkami, znane jako „kurczaki 83 %”

26,2 €/100 kg/net

E

 

0207 11 30

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek, ale z szyjami, sercami, wątróbkami i żołądkami, znane jako „kurczaki 70 %”

29,9 €/100 kg/net

E

 

0207 11 90

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek oraz bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako „kurczaki 65 %” lub inaczej zgłaszane

32,5 €/100 kg/net

E

 

0207 12 10

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek, ale z szyjami, sercami, wątróbkami i żołądkami, znane jako „kurczaki 70 %”

29,9 €/100 kg/net

E

 

0207 12 90

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek oraz bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako „kurczaki 65 %” lub inaczej zgłaszane

32,5 €/100 kg/net

E

 

0207 13 10

– – – –

Bez kości

102,4 €/100 kg/net

E

 

0207 13 20

– – – – –

Połówki lub ćwiartki

35,8 €/100 kg/net

E

 

0207 13 30

– – – – –

Całe skrzydła, nawet z końcami

26,9 €/100 kg/net

E

 

0207 13 40

– – – – –

Grzbiety, szyje, grzbiety włącznie z szyjami, kupry i końce skrzydeł

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 13 50

– – – – –

Piersi i ich kawałki

60,2 €/100 kg/net

E

 

0207 13 60

– – – – –

Nogi i ich kawałki

46,3 €/100 kg/net

E

 

0207 13 70

– – – – –

Pozostałe

100,8 €/100 kg/net

E

 

0207 13 91

– – – –

Wątróbki

6,4

E

 

0207 13 99

– – – –

Pozostałe

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 14 10

– – – –

Bez kości

102,4 €/100 kg/net

E

 

0207 14 20

– – – – –

Połówki lub ćwiartki

35,8 €/100 kg/net

E

 

0207 14 30

– – – – –

Całe skrzydła, nawet z końcami

26,9 €/100 kg/net

E

 

0207 14 40

– – – – –

Grzbiety, szyje, grzbiety włącznie z szyjami, kupry i końce skrzydeł

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 14 50

– – – – –

Piersi i ich kawałki

60,2 €/100 kg/net

E

 

0207 14 60

– – – – –

Nogi i ich kawałki

46,3 €/100 kg/net

E

 

0207 14 70

– – – – –

Pozostałe

100,8 €/100 kg/net

E

 

0207 14 91

– – – –

Wątróbki

6,4

E

 

0207 14 99

– – – –

Pozostałe

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 24 10

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek, ale z szyjami, sercami, wątróbkami i żołądkami, znane jako „indyki 80 %”

34 €/100 kg/net

E

 

0207 24 90

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek i bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako „indyki 73 %” lub inaczej zgłaszane

37,3 €/100 kg/net

E

 

0207 25 10

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek, ale z szyjami, sercami, wątróbkami i żołądkami, znane jako „indyki 80 %”

34 €/100 kg/net

E

 

0207 25 90

– – –

Oskubane i wypatroszone, bez głów i łapek i bez szyj, serc, wątróbek i żołądków, znane jako „indyki 73 %” lub inaczej zgłaszane

37,3 €/100 kg/net

E

 

0207 26 10

– – – –

Bez kości

85,1 €/100 kg/net

E

 

0207 26 20

– – – – –

Połówki lub ćwiartki

41 €/100 kg/net

E

 

0207 26 30

– – – – –

Całe skrzydła, nawet z końcami

26,9 €/100 kg/net

E

 

0207 26 40

– – – – –

Grzbiety, szyje, grzbiety włącznie z szyjami, kupry i końce skrzydeł

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 26 50

– – – – –

Piersi i ich kawałki

67,9 €/100 kg/net

E

 

0207 26 60

– – – – – –

Podudzia i ich kawałki

25,5 €/100 kg/net

E

 

0207 26 70

– – – – – –

Pozostałe

46 €/100 kg/net

E

 

0207 26 80

– – – – –

Pozostałe

83 €/100 kg/net

E

 

0207 26 91

– – – –

Wątróbki

6,4

E

 

0207 26 99

– – – –

Pozostałe

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 27 10

– – – –

Bez kości

85,1 €/100 kg/net

E

 

0207 27 20

– – – – –

Połówki lub ćwiartki

41 €/100 kg/net

E

 

0207 27 30

– – – – –

Całe skrzydła, nawet z końcami

26,9 €/100 kg/net

E

 

0207 27 40

– – – – –

Grzbiety, szyje, grzbiety włącznie z szyjami, kupry i końce skrzydeł

18,7 €/100 kg/net

E

 

0207 27 50

– – – – –

Piersi i ich kawałki

67,9 €/100 kg/net

E

 

0207 27 60

– – – – – –

Podudzia i ich kawałki

25,5 €/100 kg/net

E

 

0207 27 70

– – – – – –

Pozostałe

46 €/100 kg/net

E

 

0207 27 80

– – – – –

Pozostałe

83 €/100 kg/net

E

 

0207 27 91

– – – –

Wątróbki

6,4

E

 

0207 27 99

– – – –

Pozostałe

18,7 €/100 kg/net

E

 

0210 11 11

– – – – –

Szynki i ich kawałki

77,8 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0210 11 19

– – – – –

Łopatki i ich kawałki

60,1 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0210 11 31

– – – – –

Szynki i ich kawałki

151,2 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0210 11 39

– – – – –

Łopatki i ich kawałki

119 €/100 kg/net

E

KT Wieprzowina

0210 20 10

– –

Z kośćmi

15,4 + 265,2 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0210 20 90

– –

Bez kości

15,4 + 303,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0210 92 91

– – – –

Mięso

130 €/100 kg/net

B

 

0210 92 92

– – – –

Podroby

15,4

B

 

0210 92 99

– – – –

Mąki i mączki, jadalne, z mięsa lub podrobów

15,4 + 303,4 €/100 kg/net

D

 

0210 99 10

– – – –

Z koni, solone, w solance lub suszone

6,4

B

 

0210 99 21

– – – – –

Z kośćmi

222,7 €/100 kg/net

D

 

0210 99 29

– – – – –

Bez kości

311,8 €/100 kg/net

D

 

0210 99 31

– – – –

Z reniferów

15,4

B

 

0210 99 39

– – – –

Pozostałe

130 €/100 kg/net

B

 

0210 99 51

– – – – –

Przepona gruba i przepona cienka

15,4 + 303,4 €/100 kg/net

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0210 99 59

– – – – –

Pozostałe

12.8

E

KT Wołowina i cielęcina 2, KT Bizony 3

0210 99 79

– – – – – –

Pozostałe

6,4

B

 

0210 99 85

– – – – –

Pozostałe

15,4

B

 

0210 99 90

– – –

Mąki i mączki, jadalne, z mięsa lub podrobów

15,4 + 303,4 €/100 kg/net

D

 

0304 71 90

– – –

Pozostałe

7,5

D

KT Dorsze

0304 79 10

– – –

Ryby z gatunku Boreogadus saida

7,5

D

KT Dorsze

0305 43 00

– –

Pstrągi i trocie (Salmo trutta, Oncorhynchus mykiss, Oncorhynchus clarki, Oncorhynchus aguabonita, Oncorhynchus gilae, Oncorhynchus apache i Oncorhynchus chrysogaster)

14

D

 

ex 0305 72 00 (see note 2)

– –

Rybie głowy, ogony i pęcherze pławne

13

D

 

ex 0305 79 00 (see note 2)

– –

Pozostałe

13

D

 

0306 12 05

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0306 12 10

– – – –

Całe

6

B

 

0306 12 90

– – – –

Pozostałe

16

B

 

0306 14 05

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

8

D

 

0306 14 90

– – – –

Pozostałe

7,5

B

 

ex 0306 16 10 (see note 3)

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

D

KT Krewetki

ex 0306 17 10 (see note 3)

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

D

KT Krewetki

0306 22 30

– – – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0306 24 10

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

8

D

 

ex 0306 26 10 (see note 3)

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

D

KT Krewetki

ex 0306 27 10 (see note 3)

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

D

KT Krewetki

0307 19 10

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 29 05

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 39 05

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

D

 

0307 49 05

– – –

Wędzone, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 59 05

– – –

Wędzone, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 60 10

– –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 79 10

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 89 10

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0307 99 10

– – –

Wędzone, nawet w skorupach, nawet gotowane przed lub w trakcie procesu wędzenia; nieprzygotowane inaczej

20

C

 

0407 11 00

– –

Ptactwa z gatunku Gallus domesticus

35 €/1 000 p/st

E

 

0407 19 19

– – – –

Pozostałe

35 €/1 000 p/st

E

 

0407 21 00

– –

Ptactwa z gatunku Gallus domesticus

30,4 €/100 kg/net

E

 

0407 29 10

– – –

Drobiu, innego niż ptactwa z gatunku Gallus domesticus

30,4 €/100 kg/net

E

 

0407 90 10

– –

Drobiu

30,4 €/100 kg/net

E

 

0408 11 80

– – –

Pozostałe

142,3 €/100 kg/net

E

 

0408 19 81

– – – –

Ciekłe

62 €/100 kg/net

E

 

0408 19 89

– – – –

Pozostałe, włącznie z zamrożonymi

66,3 €/100 kg/net

E

 

0408 91 80

– – –

Pozostałe

137,4 €/100 kg/net

E

 

0408 99 80

– – –

Pozostałe

35,3 €/100 kg/net

E

 

0702 00 00

Pomidory, świeże lub schłodzone

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0707 00 05

Ogórki

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0709 91 00

– –

Karczochy

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0709 93 10

– – –

Cukinia

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0710 40 00

Kukurydza cukrowa

5,1 + 9,4 €/100 kg/net

D

KT Kukurydza cukrowa

0805 10 20

– –

Pomarańcze słodkie, świeże

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 20 10

– –

Klementynki

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 20 30

– –

Monrealesy i satsumy

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 20 50

– –

Mandarynki i wilkingi

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 20 70

– –

Tangeryny

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 20 90

– –

Pozostałe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0805 50 10

– –

Cytryny (Citrus limon, Citrus limonum)

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0806 10 10

– –

Winogrona stołowe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0808 10 80

– –

Pozostałe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0808 30 90

– –

Pozostałe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 10 00

Morele

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 21 00

– –

Wiśnie (Prunus cerasus)

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 29 00

– –

Pozostałe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 30 10

– –

Nektaryny

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 30 90

– –

Pozostałe

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

0809 40 05

– –

Śliwki

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

1001 11 00

– –

Nasiona

148 €/t

D

 

1001 19 00

– –

Pozostałe

148 €/t

D

 

1001 91 90

– – –

Pozostałe

95 €/t

D

 

1001 99 00

– –

Pozostałe

95 €/t

D

KT Pszenica zwyczajna

1002 10 00

Nasiona

93 €/t

D

 

1002 90 00

Pozostałe

93 €/t

D

 

1003 90 00

Pozostałe

93 €/t

D

 

1004 10 00

Nasiona

89 €/t

D

 

1004 90 00

Pozostałe

89 €/t

D

 

1108 11 00

– –

Skrobia pszenna

224 €/t

D

 

1108 12 00

– –

Skrobia kukurydziana

166 €/t

D

 

1108 13 00

– –

Skrobia ziemniaczana

166 €/t

D

 

1108 14 00

– –

Skrobia z manioku (cassava)

166 €/t

D

 

1108 19 10

– – –

Skrobia z ryżu

216 €/t

D

 

1108 19 90

– – –

Pozostałe

166 €/t

D

 

1604 14 21

– – – – –

W oleju roślinnym

24

D

 

1604 14 26

– – – – – –

Filety znane jako „loins”

24

D

 

1604 14 28

– – – – – –

Pozostałe

24

D

 

1604 14 31

– – – – –

W oleju roślinnym

24

D

 

1604 14 36

– – – – – –

Filety znane jako „loins”

24

D

 

1604 14 38

– – – – – –

Pozostałe

24

D

 

1604 14 41

– – – – –

W oleju roślinnym

24

D

 

1604 14 46

– – – – – –

Filety znane jako „loins”

24

D

 

1604 14 48

– – – – – –

Pozostałe

24

D

 

1604 14 90

– – –

Pelamida (Sarda spp.)

25

D

 

1604 20 70

– – –

Z tuńczyków, latającego bonito lub pozostałych ryb z rodzaju Euthynnus

24

D

 

1605 10 00

Kraby

8

D

 

1605 21 90

– – –

Pozostałe

20

D

KT Krewetki

1605 29 00

– –

Pozostałe

20

D

KT Krewetki

1605 30 90

– –

Pozostałe

20

C

 

1605 51 00

– –

Ostrygi

20

C

 

1605 52 00

– –

Przegrzebki, włącznie z przegrzebkami grzebieniowatymi

20

C

 

1605 53 10

– – –

W hermetycznych pojemnikach

20

D

 

1605 53 90

– – –

Pozostałe

20

D

 

1605 54 00

– –

Mątwy i kałamarnice

20

C

 

1605 55 00

– –

Ośmiornice

20

C

 

1605 56 00

– –

Małże i sercówki

20

C

 

1605 57 00

– –

Uchowce

20

C

 

1605 58 00

– –

Ślimaki, inne niż ślimaki morskie

20

C

 

1605 59 00

– –

Pozostałe

20

C

 

1701 12 10

– – –

Do rafinacji

33,9 €/100 kg/net

D

 

1701 12 90

– – –

Pozostałe

41,9 €/100 kg/net

D

 

1701 13 10

– – –

Do rafinacji

33,9 €/100 kg/net

D

 

1701 13 90

– – –

Pozostałe

41,9 €/100 kg/net

D

 

1701 14 10

– – –

Do rafinacji

33,9 €/100 kg/net

D

 

1701 14 90

– – –

Pozostałe

41,9 €/100 kg/net

D

 

1701 91 00

– –

Zawierający dodatek środków aromatyzujących lub barwiących

41,9 €/100 kg/net

D

 

1701 99 10

– – –

Cukier biały

41,9 €/100 kg/net

D

 

1701 99 90

– – –

Pozostałe

41,9 €/100 kg/net

D

 

2005 80 00

Kukurydza cukrowa (Zea mays var. saccharata)

5,1 + 9,4 €/100 kg/net

E

KT Kukurydza cukrowa

2009 61 10

– – –

O wartości przekraczającej 18 € za 100 kg masy netto

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2009 69 19

– – – –

Pozostały

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2009 69 51

– – – – –

Zagęszczony

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2009 69 59

– – – – –

Pozostały

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2204 30 92

– – – –

Zagęszczony

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2204 30 94

– – – –

Pozostały

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2204 30 96

– – – –

Zagęszczony

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

2204 30 98

– – – –

Pozostały

Zob. załącznik 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 1101/2014 (s. 679-718)

AV0+EP

 

8702 10 11

– – –

Nowe

16

C

 

8702 10 19

– – –

Używane

16

C

 

8702 10 91

– – –

Nowe

10

C

 

8702 10 99

– – –

Używane

10

C

 

8702 90 11

– – – –

Nowe

16

C

 

8702 90 19

– – – –

Używane

16

C

 

8702 90 31

– – – –

Nowe

10

C

 

8702 90 39

– – – –

Używane

10

C

 

8702 90 90

– –

Wyposażone w silniki innego typu

10

C

 

8703 21 10

– – –

Nowe

10

C

 

8703 22 10

– – –

Nowe

10

D

 

8703 22 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 23 11

– – – –

Samochody kempingowe

10

D

 

8703 23 19

– – – –

Pozostałe

10

D

 

8703 23 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 24 10

– – –

Nowe

10

D

 

8703 24 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 31 10

– – –

Nowe

10

D

 

8703 31 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 32 11

– – – –

Samochody kempingowe

10

D

 

8703 32 19

– – – –

Pozostałe

10

D

 

8703 32 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 33 11

– – – –

Samochody kempingowe

10

D

 

8703 33 19

– – – –

Pozostałe

10

D

 

8703 33 90

– – –

Używane

10

D

 

8703 90 10

– –

Z silnikiem elektrycznym

10

C

 

8703 90 90

– –

Pozostałe

10

C

 

8704 21 10

– – –

Specjalnie zaprojektowane do przewozu materiałów silnie promieniotwórczych (Euratom)

3,5

B

 

8704 21 31

– – – – –

Nowe

22

B

 

8704 21 39

– – – – –

Używane

22

B

 

8704 21 91

– – – – –

Nowe

10

B

 

8704 21 99

– – – – –

Używane

10

B

 

8704 22 10

– – –

Specjalnie zaprojektowane do przewozu materiałów silnie promieniotwórczych (Euratom)

3,5

B

 

8704 22 91

– – – –

Nowe

22

B

 

8704 22 99

– – – –

Używane

22

B

 

8704 23 10

– – –

Specjalnie zaprojektowane do przewozu materiałów silnie promieniotwórczych (Euratom)

3,5

B

 

8704 23 91

– – – –

Nowe

22

B

 

8704 23 99

– – – –

Używane

22

B

 

8704 31 10

– – –

Specjalnie zaprojektowane do przewozu materiałów silnie promieniotwórczych (Euratom)

3,5

B

 

8704 31 31

– – – – –

Nowe

22

B

 

8704 31 39

– – – – –

Używane

22

B

 

8704 31 91

– – – – –

Nowe

10

B

 

8704 31 99

– – – – –

Używane

10

B

 

8704 32 10

– – –

Specjalnie zaprojektowane do przewozu materiałów silnie promieniotwórczych (Euratom)

3,5

B

 

8704 32 91

– – – –

Nowe

22

B

 

8704 32 99

– – – –

Używane

22

B

 

Note 1:

zakres produktów wymienionych w niniejszym wykazie jest określony przez kody CN zawarte w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 1101/2014

Note 2:

ex 0305 72 00 i ex 0305 79 00 – wyłącznie z pstrąga, jak wskazano w kodzie CN 0305 43 00

Note 3:

ex 0306 16 10 , ex 0306 17 10 , ex 0306 26 10 i ex 0306 27 10 – z wyłączeniem produktów w bezpośrednich opakowaniach o zawartości netto nieprzekraczającej 2 kg


ZAŁĄCZNIK 2-B

Deklaracja Stron dotycząca zarządzania kontyngentami taryfowymi

SEKCJA A

Deklaracja dotycząca zarządzania przez Unię Europejską kontyngentami taryfowymi dotyczącymi wołowiny i cielęciny oraz wieprzowiny w ramach niniejszej Umowy

1.

Zgodnie z ogólną zasadą zarządzanie kontyngentami taryfowymi powinno w jak największym stopniu sprzyjać rozwojowi handlu. W szczególności nie może ono naruszać lub unieważniać zobowiązań dotyczących dostępu do rynku wynegocjowanych przez Strony; musi być przejrzyste, przewidywalne, minimalizować koszty transakcji dla przedsiębiorstw handlowych, maksymalizować stopień wykorzystania oraz unikać ewentualnych spekulacji.

Struktura systemu licencjonowania przywozu

Kwartalne podokresy obejmujące przeniesienie niewykorzystanych ilości kontyngentu taryfowego między okresami

2.

W każdym z czterech kwartałów roku gospodarczego udostępnione zostanie 25 % rocznej ilości kontyngentu taryfowego do celów składania wniosków o wydanie pozwolenia.

3.

Wszelkie pozostałe ilości dostępne na końcu jednego kwartału będą automatycznie przenoszone na kolejny kwartał do końca roku gospodarczego.

Okres składania wniosków o wydanie pozwolenia na przywóz

4.

Wniosek o pozwolenie na przywóz zostanie przyjęty najpóźniej 45 dni kalendarzowych przed początkiem każdego kwartału, a pozwolenie na przywóz zostanie wydane nie później niż 30 dni kalendarzowych przed rozpoczęciem kwartału.

5.

Jeżeli popyt na pozwolenia w okresie składania wniosków przekracza dostępne ilości w danym kwartale, pozwolenia zostaną rozdzielone na zasadzie proporcjonalnej.

6.

Jeżeli ilość dostępna w kwartale nie zostanie w pełni rozdzielona w okresie składania wniosków, pozostała ilość zostanie udostępniona kwalifikującym się wnioskodawcom do celów składania wniosków na żądanie w odniesieniu do reszty danego kwartału. Pozwolenia na przywóz będą wydawane automatycznie na żądanie do momentu pełnego wykorzystania ilości dostępnych na dany okres.

Ważność pozwoleń

7.

Pozwolenie na przywóz jest ważne:

a)

od daty wydania lub daty rozpoczęcia kwartału, dla którego wydane zostało pozwolenie na przywóz, w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza; oraz

b)

przez pięć miesięcy od daty wskazanej w lit. a) lub do końca roku gospodarczego, w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.

8.

Pozwolenia na przywóz mogą być stosowane w każdym miejscu wprowadzenia na obszar celny Unii Europejskiej i w odniesieniu do wielu przesyłek.

Kryteria kwalifikowalności

9.

W wyniku zastosowania kryteriów kwalifikowalności i metod przydziału kontyngenty powinny być przyznawane takim podmiotom, które je najlepiej wykorzystają, oraz nie powinny stwarzać barier w przywozie.

10.

W okresie składania wniosków kwalifikujący się wnioskodawcy obejmują tradycyjnych importerów wołowiny, mięsa bizona lub cielęciny w przypadku przywozu wołowiny i cielęciny oraz tradycyjnych importerów wołowiny, mięsa bizona, cielęciny lub wieprzowiny w przypadku przywozu wieprzowiny.

11.

W kwartale następującym po okresie składania wniosków, gdy pozwolenia są udostępniane na żądanie, kryteria kwalifikowalności dotyczące wnioskodawców zostaną tak rozszerzone, by objąć hurtowników oraz akredytowanych przetwórców mięsa.

Zabezpieczenia

Zabezpieczenia związane z wnioskami o wydanie pozwolenia na przywóz

12.

Zabezpieczenie nieprzekraczające 95 EUR za tonę wołowiny i 65 EUR za tonę wieprzowiny zostanie złożone wraz z wnioskiem o wydanie pozwolenia.

Przekazanie pozwolenia i odpowiadającego mu zabezpieczenia

13.

Pozwolenia nie mogą być przekazywane.

Zwrot pozwolenia i odpowiadającego mu zabezpieczenia

14.

Niewykorzystane ilości objęte pozwoleniami mogą być zwrócone przed wygaśnięciem pozwolenia i do czterech miesięcy przed końcem roku gospodarczego. Każdy posiadacz pozwolenia może zwrócić maksymalnie 30 % ilości swoich indywidualnych pozwoleń. W przypadku gdy zwracana jest taka ilość, 60 % odpowiadającego jej zabezpieczenia zostaje uwolnione.

15.

Wszystkie zwrócone ilości zostaną niezwłocznie udostępnione innym kwalifikującym się wnioskodawcom na żądanie w odniesieniu do pozostałej części danego kwartału oraz zostaną przeniesione na kolejne kwartały, w przypadku braku wniosków.

Zwolnienie zabezpieczenia i zwolnienie pełnego zabezpieczenia, gdy dokonane zostanie 95 % przywozu

16.

Zabezpieczenia są zwalniane proporcjonalnie, za każdym razem, gdy następuje faktyczna realizacja przywozu.

17.

Gdy faktycznie przywiezione zostanie 95 % ilości objętej indywidualnym pozwoleniem importera, zwolnione zostaje pełne zabezpieczenie.

SEKCJA B

Deklaracja dotycząca zarządzania przez Kanadę kontyngentami taryfowymi dotyczącymi sera w ramach niniejszej Umowy

1.

Zgodnie z ogólną zasadą zarządzanie kontyngentami taryfowymi powinno w jak największym stopniu sprzyjać rozwojowi handlu. W szczególności nie powinno ono naruszać lub unieważniać zobowiązań dotyczących dostępu do rynku wynegocjowanych przez Strony; powinno być przejrzyste, przewidywalne, minimalizować koszty transakcji dla przedsiębiorstw handlowych, maksymalizować stopień wykorzystania oraz unikać ewentualnych spekulacji.

2.

W wyniku zastosowania kryteriów kwalifikowalności i metod przydziału kontyngenty powinny być przyznawane takim podmiotom, które je najlepiej wykorzystają, oraz nie powinny stwarzać barier w przywozie.

Struktura systemu licencjonowania przywozu

3.

Roczna ilość kontyngentu taryfowego zostanie rozdzielona w każdym roku pomiędzy kwalifikujących się wnioskodawców.

4.

Metoda podziału kontyngentu taryfowego umożliwi dopuszczenie nowych podmiotów w każdym roku. W okresie stopniowego wprowadzania od roku 1 do roku 5, przynajmniej 30 % kontyngentu taryfowego będzie dostępne dla nowych podmiotów w każdym roku. Z końcem okresu stopniowego wprowadzania od roku 6 i przez kolejne lata, przynajmniej 10 % ilości kontyngentu taryfowego będzie dostępne dla nowych podmiotów.

5.

Ilość kontyngentu taryfowego zostanie rozdzielona w każdym roku kalendarzowym. Wnioski od wszystkich zainteresowanych stron zostaną otrzymane i będą rozpatrywane zgodnie z postanowieniami Uzgodnienia w sprawie zasad zarządzania kontyngentami taryfowymi dotyczącymi produktów rolnych, jak wskazano w art. 2 Porozumienia w sprawie rolnictwa, decyzja ministerialna WT/MIN(13)/39 z dnia 7 grudnia 2013 r., a okres na składanie wniosków wynosić będzie od czterech do sześciu tygodni. Przywóz będzie mógł rozpocząć się od pierwszego dnia danego roku.

6.

W przypadku gdy kontyngent taryfowy nie zostanie w pełni rozdzielony w następstwie procedury składania wniosków opisanej w pkt 3, dostępne ilości zostaną niezwłocznie zaoferowane kwalifikującym się wnioskodawcom proporcjonalnie do ich przydziału, lub na żądanie, jeżeli po pierwszej ofercie wciąż pozostaną do rozdysponowania ilości kontyngentu taryfowego.

Kryteria kwalifikowalności

7.

Aby spełnić wymogi kwalifikowalności, wnioskodawca musi być przynajmniej rezydentem Kanady oraz w danym roku prowadzić regularną działalność w kanadyjskim sektorze sera.

8.

W okresie stopniowego wprowadzania od roku 1 do roku 5, nowym podmiotem jest kwalifikujący się wnioskodawca, który nie jest posiadaczem przydziału w ramach kanadyjskiego kontyngentu taryfowego dotyczącego sera na mocy WTO.

9.

Z końcem okresu stopniowego wprowadzania od roku 6 i przez kolejne lata, nowym podmiotem jest kwalifikujący się wnioskodawca, który nie jest posiadaczem przydziału w ramach kanadyjskiego kontyngentu taryfowego dotyczącego sera na mocy WTO, lub który w poprzednim roku nie otrzymał przydziału kontyngentu taryfowego w ramach niniejszej Umowy.

10.

Nowy podmiot jest uważany za taki przez okres trzech lat.

11.

Gdy wnioskodawca nie jest już uważany za nowy podmiot, wnioskodawca jest traktowany tak samo jak wszyscy pozostali wnioskodawcy.

12.

Kanada może rozważyć ograniczenie wielkości przydziałów do konkretnej wartości procentowej, jeżeli jest to uważane za konieczne w celu promowania konkurencyjnych, uczciwych i zrównoważonych warunków dla przywozu

Wykorzystanie przydziałów na przywóz i pozwoleń na przywóz

13.

Przydział w ramach kontyngentu taryfowego jest ważny przez jeden rok kontyngentowy, lub, jeżeli przydział został wystawiony po rozpoczęciu roku kontyngentowego, przez pozostałą część takiego roku.

14.

Aby zapewnić, że przywóz jest dostosowany do warunków rynku krajowego oraz by zminimalizować bariery handlowe, posiadacz przydziału może swobodnie dysponować swoim przydziałem w celu przywozu jakiegokolwiek produktu objętego kontyngentem taryfowym w każdym czasie w danym roku.

15.

Na podstawie swojego przydziału importer przedkłada wniosek o wydanie pozwolenia na przywóz dla każdej przesyłki produktu objętego kontyngentem taryfowym, który dany importer zamierza przywieźć do Kanady. Pozwolenia na przywóz są zazwyczaj wystawiane automatycznie po złożeniu wniosku poprzez elektroniczny system pozwoleń rządu Kanady. W ramach obecnej polityki, wnioski o wydanie pozwolenia na przywóz mogą być składane do 30 dnia przed planowaną datą wprowadzenia produktów oraz są ważne przez okres pięciu dni przed datą wprowadzenia i 25 dni po tej dacie.

16.

Pozwolenia nie mogą być przekazywane.

17.

Pozwolenie na przywóz może zostać zmienione lub unieważnione.

18.

Przekazanie przydziałów może być dopuszczone.

19.

Posiadacz przydziału, który wykorzysta mniej niż 95 % swojego przydziału w danym roku może podlegać karze za niepełne wykorzystanie w kolejnym roku, w którym otrzyma przydział odzwierciedlający ilość faktycznie wykorzystaną w poprzednim przydziale. Posiadacz przydziału, na którego nałożono karę za niepełne wykorzystanie zostanie powiadomiony przed ostatecznym przydziałem kontyngentu taryfowego.

20.

Posiadacz przydziału może zwrócić niewykorzystaną ilość swojego przydziału do ustalonego terminu. Zwrócone ilości będą uważane za wykorzystane do celów stosowania kary za niepełne wykorzystanie. Systematyczne zwroty mogą podlegać karze.

21.

Zwrócone ilości będą zazwyczaj udostępniane zainteresowanym posiadaczom przydziałów, którzy nie zwrócili żadnych niewykorzystanych ilości swoich przydziałów w dniu po ustalonym terminie zwrotu. Ilości, które nadal pozostaną po takim udostępnieniu, mogą być oferowane innym zainteresowanym osobom trzecim.

22.

Termin zwrotu będzie ustalany wystarczająco wcześnie, aby zapewnić dostateczną ilość czasu na wykorzystanie zwróconych ilości, a jednocześnie na tyle późno, aby umożliwić posiadaczom przydziałów określenie ich potrzeb w zakresie przywozu do końca roku. Najkorzystniejsze jest ustalenie terminu w połowie roku kontyngentowego.

ZAŁĄCZNIK 4-A

WSPÓŁPRACA W DZIEDZINIE REGULACJI DOTYCZĄCYCH POJAZDÓW SILNIKOWYCH

Artykuł 1

Cele i założenia

1.   Strony biorą pod uwagę współpracę nawiązaną między Kanadą i Komisją Europejską w obszarze nauki i technologii.

2.   Strony potwierdzają wspólne dążenie do poprawy bezpieczeństwa pojazdów oraz efektywności środowiskowej, a także do harmonizacji wysiłków podejmowanych w ramach Porozumienia ogólnego zarządzanego przez Światowe Forum na rzecz Harmonizacji Przepisów dotyczących Pojazdów z 1998 r.(WP.29) („Porozumienie ogólne z 1998 r.”) Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ („EKG ONZ”).

3.   Strony odnotowują swoje zobowiązanie do zwiększania wysiłków w obszarze współpracy regulacyjnej w ramach niniejszego rozdziału i rozdziału dwudziestego pierwszego (Współpraca regulacyjna).

4.   Strony uznają prawo każdej Strony do określania pożądanego poziomu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, środowiska i konsumentów.

5.   Strony pragną zacieśniać współpracę oraz zwiększać efektywne wykorzystanie zasobów w kwestiach odnoszących się do regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych, w sposób nie naruszający zdolności każdej ze Stron do wypełniania jej obowiązków.

6.   Celem niniejszego załącznika jest wzmocnienie współpracy i komunikacji, w tym wymiany informacji, w zakresie działalności badawczej dotyczącej bezpieczeństwa pojazdów i efektywności środowiskowej zmierzającej do opracowania nowych regulacji technicznych lub powiązanych standardów w celu promowania stosowania i uznawania ogólnych przepisów technicznych w ramach Porozumienia ogólnego z 1998 r.oraz ewentualnej przyszłej harmonizacji, przeprowadzonej między Stronami, dotyczącej usprawnień i innych zmian w obszarze regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych lub powiązanych standardów.

Artykuł 2

Obszary współpracy

Strony dążą do wymiany informacji i zacieśniają współpracę w zakresie działalności w następujących obszarach:

a)

opracowanie i ustanowienie regulacji technicznych lub powiązanych standardów;

b)

przeglądy przeprowadzane po wdrożeniu dotyczące regulacji technicznych lub powiązanych standardów;

c)

opracowanie i upowszechnienie informacji dla konsumentów na temat regulacji w zakresie pojazdów silnikowych lub powiązanych standardów;

d)

wymiana badań, informacji i wyników związanych z opracowaniem nowych regulacji w zakresie pojazdów silnikowych lub powiązanych standardów oraz z zaawansowanymi technologiami redukowania emisji i technologiami pojazdów elektrycznych; oraz

e)

wymiana dostępnych informacji na temat identyfikowania wad związanych z bezpieczeństwem lub emisją oraz na temat nieprzestrzegania regulacji technicznych.

Artykuł 3

Formy współpracy

Strony dążą do utrzymania otwartego i stałego dialogu w obszarze regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych lub powiązanych standardów. W tym celu Strony starają się:

a)

spotykać, przynajmniej raz w roku (włącznie ze spotkaniami w ramach sesji WP 29), za pośrednictwem wideokonferencji lub, jeżeli spotkania będą bezpośrednie, zamiennie w Kanadzie i w Unii Europejskiej;

b)

wymieniać informacje o krajowych i międzynarodowych programach i agendach, włącznie z planowaniem programów badawczych związanych z opracowywaniem nowych regulacji technicznych lub powiązanych standardów;

c)

wspólnie zachęcać i promować większą międzynarodową harmonizację wymogów technicznych za pośrednictwem wielostronnych forów, takich jak Porozumienie ogólne z 1998 r., włącznie ze współpracą przy planowaniu inicjatyw wspierających takie działania;

d)

podzielać i omawiać plany rozwoju i badania w zakresie bezpieczeństwa pojazdów silnikowych oraz technicznych regulacji środowiskowych lub powiązanych standardów;

e)

prowadzić wspólne analizy oraz opracowywać metodyki i podejścia, które są dla obu Stron korzystne, praktyczne i dogodne, w celu wspierania i ułatwiania opracowywania regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych lub powiązanych standardów; oraz

f)

opracowywać dodatkowe przepisy dotyczące współpracy.

Artykuł 4

Włączenie regulacji Narodów Zjednoczonych do kanadyjskiego porządku prawnego

1.   Strony potwierdzają, że Kanada włączyła, z koniecznymi dostosowaniami, regulacje techniczne zawarte w regulaminach Narodów Zjednoczonych do swoich regulacji dotyczących bezpieczeństwa pojazdów (Motor Vehicle Safety Regulations C.R.C., c. 1038), jak wskazano w załączniku 4-A-1.

2.   Kanada zachowuje prawo do modyfikowania swoich przepisów, w tym poprzez wprowadzanie zmian lub dokonywanie przeglądów włączenia regulaminów Narodów Zjednoczonych do jej przepisów lub poprzez wybór sposobu lub zakresu, w jakim te regulaminy są włączane do jej przepisów. Przed wprowadzeniem takich zmian, Kanada informuje Unię Europejską i, na żądanie, jest gotowa przedłożyć informacje na temat powodów uzasadniających takie zmiany. Kanada kontynuuje uznawanie odpowiednich regulaminów Narodów Zjednoczonych, chyba że takie uznawanie wiązałoby się z obowiązywaniem niższego poziomu bezpieczeństwa niż poziom przewidziany w wymienionych zmianach lub zagrażałoby integracji północnoamerykańskiej.

3.   Strony uczestniczą w konsultacjach technicznych mających na celu określenie, nie później niż trzy lata po wejściu w życie niniejszej Umowy, czy regulacje techniczne zawarte w regulaminach Narodów Zjednoczonych, wymienione w załączniku 4-A-2, powinny również zostać włączone do kanadyjskich regulacji dotyczących bezpieczeństwa pojazdów, ze wszelkimi zmianami uznanymi za konieczne przez Kanadę. Wymienione regulacje techniczne powinny zostać włączone, chyba że takie włączenie wiązałoby się z obowiązywaniem niższego poziomu bezpieczeństwa niż poziom przewidziany w kanadyjskich regulacjach lub zagrażałoby integracji północnoamerykańskiej.

4.   Strony podejmują dalsze konsultacje techniczne w celu określenia czy inne regulacje techniczne powinny zostać ujęte w załączniku 4-A-2.

5.   Kanada tworzy i utrzymuje wykaz regulacji technicznych zawartych w regulaminach Narodów Zjednoczonych, które są włączone do kanadyjskich regulacji dotyczących bezpieczeństwa pojazdów. Kanada udostępnia te wykazy publicznie.

6.   W dążeniu do promowania zbieżności regulacyjnej Strony wymieniają informacje, w możliwym zakresie, na temat ich odpowiednich regulacji technicznych odnoszących się do bezpieczeństwa pojazdów silnikowych.

Artykuł 5

Uwzględnianie regulacji technicznych drugiej Strony

W przypadku gdy Strona opracowuje nowe regulacje techniczne dotyczące pojazdów silnikowych i ich części lub gdy zmienia obowiązujące regulacje, Strona ta uwzględnia regulacje techniczne drugiej Strony, włącznie z tymi regulacjami, które ustanowiono w ramach Światowego Forum na rzecz Harmonizacji Przepisów dotyczących Pojazdów EKG ONZ (WP. 29). Strona przedstawia, na wniosek drugiej Strony, wyjaśnienie zakresu, w jakim uwzględniła regulacje techniczne drugiej Strony przy opracowywaniu swoich nowych regulacji technicznych.

Artykuł 6

Współpraca ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki

Strony uznają swój wspólny interes we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki w dziedzinie regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych. Jeżeli Unia Europejska i Stany Zjednoczone zawrą umowę lub porozumienie w sprawie harmonizacji swoich odpowiednich regulacji technicznych w zakresie pojazdów silnikowych, Strony współpracują w celu podjęcia decyzji, czy powinny zawrzeć podobną umowę lub porozumienie.

ZAŁĄCZNIK 4-A-1

Wykaz, o którym mowa w art. 4.1 załącznika 4-A

Regulamin Narodów Zjednoczonych

Tytuł regulaminu Narodów Zjednoczonych

Kanadyjska regulacja, do której włączono, w całości lub częściowo, regulamin Narodów Zjednoczonych

Tytuł kanadyjskiej regulacji, do której włączono, w całości lub częściowo, regulamin Narodów Zjednoczonych

Nr 98

Jednolite przepisy dotyczące homologacji reflektorów samochodowych wyposażonych w gazowo-wyładowcze źródła światła

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 112

Jednolite przepisy dotyczące homologacji świateł głównych pojazdów silnikowych emitujących asymetryczne światło mijania lub światło drogowe lub oba te rodzaje świateł i wyposażonych w żarówki lub moduły LED

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 113

Jednolite przepisy dotyczące homologacji reflektorów pojazdów silnikowych z symetrycznymi światłami mijania lub światłami drogowymi i wyposażonych w żarówki, gazowo-wyładowcze źródła światła lub moduły LED

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 51

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów silnikowych mających co najmniej cztery koła w odniesieniu do ich emisji hałasu

CMVSS 1106 (*1)

Emisje hałasu

Nr 41

Jednolite przepisy dotyczące homologacji motocykli w zakresie hałasu

CMVSS 1106 (*1)

Emisje hałasu

Nr 11

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów samochodowych w zakresie zamków i elementów mocowania drzwi

CMVSS 206 (*1)

Zamki i elementy mocowania drzwi

Nr 116 (wyłącznie immobilizery)

Jednolite przepisy dotyczące zabezpieczenia pojazdów samochodowych przed nieuprawnionym użyciem (wyłącznie immobilizery)

CMVSS 114 (*1)

Ochrona przed kradzieżą i przed przypadkowym uruchomieniem pojazdu

Nr 42

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w odniesieniu do ich przednich i tylnych urządzeń zabezpieczających (zderzaki itd.)

CMVSS 215 (*1)

Zderzaki

Nr 78

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów kategorii L1, L2, L3, L4 i L5 w zakresie hamowania

CMVSS 122 (*1)

Układ hamulcowy motocykli

Nr 8

Jednolite przepisy dotyczące homologacji świateł głównych pojazdów samochodowych z asymetrycznymi światłami mijania lub drogowymi i żarówkami halogenowymi (H1, H2, H3, HB3, HB4, H7, H8, H9, HIR1, HIR2 lub H11)

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 20

Jednolite przepisy dotyczące homologacji świateł głównych pojazdów samochodowych z asymetrycznymi światłami mijania lub drogowymi i żarówkami halogenowymi (żarówkami H4)

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 31

Jednolite przepisy dotyczące homologacji samochodowych reflektorów halogenowych typu „sealed beam” (HSB) z europejskimi asymetrycznymi światłami mijania lub drogowymi

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 57

Jednolite przepisy dotyczące homologacji reflektorów dla motocykli oraz pojazdów traktowanych jako takie

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 72

Jednolite przepisy dotyczące homologacji motocyklowych reflektorów o asymetrycznej wiązce światła mijania i światła drogowego, wyposażonych w żarówki halogenowe (HS1)

CMVSS 108 (*1)

System świetlny i urządzenia odblaskowe

Nr 13H (wyłącznie elektroniczna kontrola stateczności)

Jednolite przepisy dotyczące homologacji samochodów osobowych w zakresie hamowania (wyłącznie elektroniczna kontrola stateczności)

CMVSS 126

Systemy elektronicznej kontroli stateczności

Nr 60

Jednolite przepisy dotyczące homologacji dwukołowych motocykli i motorowerów w zakresie mechanizmów sterowania obsługiwanych przez kierowcę, z uwzględnieniem oznakowania tych mechanizmów, lampek kontrolnych i wskaźników

CMVSS 123

Lampki kontrolne i wskaźniki motocyklowe

Nr 81

Jednolite wymagania dotyczące homologacji lusterek wstecznych dwukołowych pojazdów silnikowych z wózkiem bocznym lub bez w odniesieniu do montażu lusterek wstecznych na kierownicach

CMVSS 111

Lusterka


(*1)  Zgodnie z brzmieniem regulaminu w dniu 13 lutego 2013 r.

ZAŁĄCZNIK 4-A-2

Wykaz, o którym mowa w art. 4.3 załącznika 4-A

Regulamin Narodów Zjednoczonych

Tytuł regulaminu Narodów Zjednoczonych

Nr 12

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w zakresie zabezpieczenia kierowcy przed uderzeniem w układ kierowniczy w przypadku zderzenia

Nr 17

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w odniesieniu do siedzeń, ich mocowań i zagłówków

Nr 43

Jednolite przepisy dotyczące homologacji materiałów stanowiących bezpieczne oszklenie i ich montażu w pojazdach

Nr 48

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów w odniesieniu do urządzeń oświetleniowych i sygnalizacji świetlnej

Nr 87

Jednolite przepisy dotyczące homologacji świateł jazdy dziennej przeznaczonych dla pojazdów o napędzie silnikowym

Nr 53

Jednolite przepisy dotyczące homologacji pojazdów kategorii L3 w odniesieniu do urządzeń oświetleniowych i sygnalizacji świetlnej

Nr 116

Jednolite przepisy techniczne dotyczące zabezpieczenia pojazdów samochodowych przed nieuprawnionym użyciem

Nr 123

Jednolite przepisy dotyczące homologacji systemów adaptacyjnego oświetlenia głównego (AFS) w pojazdach silnikowych


ZAŁĄCZNIK 5-A

WŁAŚCIWE ORGANY

Właściwe organy Unii Europejskiejł

1.

Działania kontrolne podzielone są między służby krajowe państw członkowskich i Komisję Europejską. W tym względzie stosuje się następujące postanowienia:

a)

w odniesieniu do wywozu do Kanady państwa członkowskie są odpowiedzialne za kontrolę warunków i wymagań produkcyjnych, włącznie z inspekcjami lub audytami ustawowymi, oraz za wystawianie świadectw zdrowia poświadczających przestrzeganie uzgodnionych środków i wymogów sanitarnych i fitosanitarnych (środki SPS);

b)

w odniesieniu do przywozu z Kanady państwa członkowskie są odpowiedzialne za kontrolę zgodności przywozu z warunkami przywozu Unii Europejskiej; oraz

c)

Komisja Europejska jest odpowiedzialna za całokształt koordynacji, inspekcji lub audytów systemów kontroli oraz niezbędne środki, w tym działania legislacyjne w celu zapewnienia jednolitego stosowania norm i wymogów niniejszej Umowy.

Właściwe organy Kanady

2.

Następujące organy są odpowiedzialne za stosowanie środków sanitarnych i fitosanitarnych w odniesieniu do wyprodukowanych w kraju, wywożonych i przywożonych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, roślin i produktów roślinnych, jak również za wydawanie świadectw zdrowia poświadczających uzgodnione środki i wymogi sanitarne i fitosanitarne, o ile nie stwierdzono inaczej:

a)

Kanadyjska Agencja ds. Kontroli Żywności (CFIA)

b)

Departament ds. Zdrowia, w stosownych przypadkach; lub

c)

następca prawny, notyfikowany drugiej Stronie.


ZAŁĄCZNIK 5-B

WARUNKI REGIONALNE

Choroby, w stosunku do których można podjąć decyzje dotyczące regionalizacji:

Choroby

1.

Pryszczyca

2.

Pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej

3.

Choroba pęcherzykowa świń

4.

Księgosusz

5.

Pomór małych przeżuwaczy

6.

Zaraza płucna bydła

7.

Choroba guzowatej skóry bydła

8.

Gorączka doliny Rift

9.

Choroba niebieskiego języka

10.

Ospa owiec i kóz

11.

Afrykański pomór koni

12.

Afrykański pomór świń

13.

Klasyczny pomór świń

14.

Podlegająca obowiązkowi zgłaszania grypa ptaków

15.

Rzekomy pomór drobiu

16.

Wenezuelskie zapalenie mózgu i rdzenia koni

17.

Krwotoczna choroba zwierzyny płowej

Choroby zwierząt wodnych

Strony mogą omówić wykaz chorób zwierząt wodnych na podstawie Kodeksu zdrowia zwierząt wodnych OIE.


ZAŁĄCZNIK 5-C

PROCES UZNAWANIA WARUNKÓW REGIONALNYCH

Choroby zwierząt

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.

Choroby roślin

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.


ZAŁĄCZNIK 5-D

WYTYCZNE W CELU USTALENIA, UZNANIA I UTRZYMANIA RÓWNOWAŻNOŚCI

Ustalenie i uznanie równoważności

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.

Utrzymanie równoważności

1.

Jeżeli Strona zamierza wprowadzić, zmienić lub uchylić środek SPS w obszarze, w którym dokonała uznania równoważności, jak wskazano w art. 5.6 ust. 3 lit. a) lub dokonała uznania opisanego w art. 5.6 ust. 3 lit. b), Strona powinna:

a)

ocenić czy wprowadzenie, zmiana lub uchylenie środka SPS może mieć wpływ na uznanie; oraz

b)

powiadomić druga Stronę o swoim zamiarze wprowadzenia, zmiany lub uchylenia środka SPS oraz o ocenie przeprowadzonej na podstawie lit. a). Taka notyfikacja powinna być dokonywana na odpowiednio wczesnym etapie, kiedy możliwe jest jeszcze wprowadzenie zmian i uwzględnienie uwag.

2.

Jeżeli Strona wprowadza, zmienia lub uchyla środek SPS w obszarze, w którym dokonała uznania równoważności, Strona dokonująca przywozu nadal odpowiednio przestrzega uznania równoważności, jak wskazano w art. 5.6 ust. 3 lit. a), lub uznania opisanego w art. 5.6 ust. 3 lit. b), w danym obszarze, do momentu powiadomienia Strony dokonującej wywozu o konieczności spełnienia specjalnych warunków, i jeżeli ma to miejsce, do momentu przedstawienia tych specjalnych warunków Stronie dokonującej wywozu. Strona dokonująca przywozu powinna konsultować się ze Stroną dokonującą wywozu w celu opracowania takich specjalnych warunków.

ZAŁĄCZNIK 5-E

UZNANIE ŚRODKÓW SANITARNYCH I FITOSANITARNYCH

Uwagi ogólne

1.

Jeżeli Strona zmienia środek SPS wskazany w niniejszym załączniku, zmieniony środek SPS ma zastosowanie do przywozu drugiej Strony, z uwzględnieniem pkt 2 załącznika 5-D. W celu zapoznania się ze zaktualizowanymi środkami SPS, należy odnieść się do publikacji prawnych każdej Strony.

2.

Jeżeli Strona dokonująca przywozu ustali, że specjalny warunek wymieniony w niniejszym załączniku nie jest już konieczny, Strona ta powiadamia drugą Stronę zgodnie z art. 26.5, że nie będzie już stosować tego specjalnego warunku do przywozu z terytorium drugiej Strony.

3.

Dla większej przejrzystości – środki SPS Strony dokonującej przywozu, które nie są wskazane w niniejszym załączniku, lub środki Strony dokonującej przywozu, które nie są środkami SPS, mają odpowiednio zastosowanie do przywozu z terytorium drugiej Strony.

SEKCJA A

Środki sanitarne

Obszar SPS

Wywóz z Unii Europejskiej do Kanady

Wywóz z Kanady do Unii Europejskiej

 

Środki SPS Unii Europejskiej

Środki SPS Kanady

Specjalne warunki

Środki SPS Kanady

Środki SPS Unii Europejskiej

Specjalne warunki

Nasienie

Bydło

Zdrowie zwierząt

Dyrektywa 88/407

Prawo dotyczące zdrowia zwierząt (Health of Animals Act), S.C. 1990, c. 21

Prawo dotyczące zdrowia zwierząt (Health of Animals Regulations), C.R.C., c. 296

Centrum pozyskiwania nasienia klinicznie wolne od paratuberkulozy

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

CFIA, program sztucznej inseminacji

Dyrektywa 88/407

1.   Enzootyczna białaczka bydła: (surowica) test immunoenzymatyczny („ELISA”)

Ponadto, tam gdzie jest to możliwe, matka biologiczna byka będącego przyszłym dawcą powinna zostać objęta testem ELISA na enzootyczną białaczkę bydła, po odsadzeniu byka będącego kandydatem na dawcę, z wynikiem negatywnym.

Taki test matki biologicznej jest wymagany w celu wywozu nasienia do państw członkowskich Unii Europejskiej, gdy nasienie jest pobierane od byka będącego przyszłym dawcą przed osiągnięciem wieku 24 miesięcy, a negatywny wynik testu ELISA jest wymagany po osiągnięciu takiego wieku. Test ten nie jest wymagany, jeżeli byk będący przyszłym dawcą pochodzi ze stada objętego kanadyjskim programem akredytacji (Canadian Health Accredited Herd (CHAH)) w odniesieniu do enzootycznej białaczki bydła; oraz

2.   Zakaźne zapalenie nosa i tchawicy: (surowica) ELISA

Półroczne badania pod kątem zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy bydła należy przeprowadzać w miejscu, w którym przebywają zwierzęta, zatwierdzonym do wywozu do Unii Europejskiej. Tylko miejsca, w których badania pod kątem zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy bydła dały wyniki ujemne, mogą prowadzić wywóz nasienia do Unii Europejskiej.

Zarodki

Zarodki bydła otrzymane w drodze zapłodnienia in vivo

Zdrowie zwierząt

Dyrektywa 89/556

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część XIII

 

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

program CFIA dotyczący zatwierdzenia zarodków do celów wywozu (Embryo Export Approval Program)

Dyrektywa 89/556

Decyzje

 

2006/168

 

2007/240

1.

Dawczynie spędziły w Kanadzie sześć miesięcy bezpośrednio przed pobraniem materiału w nie więcej niż dwóch stadach:

a)

które w tym czasie, zgodnie z urzędowymi ustaleniami, były wolne od gruźlicy;

b)

które w tym czasie, zgodnie z urzędowymi ustaleniami, były wolne od brucelozy;

c)

były wolne od enzootycznej białaczki bydła lub w których żadne zwierzę nie wykazywało objawów klinicznych enzootycznej białaczki bydła w ciągu poprzednich trzech lat; oraz

d)

w których żadna sztuka bydła nie wykazywała klinicznych objawów zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy/otrętu w ciągu poprzednich 12 miesięcy;

2.

W okresie 30 dni od pobrania materiału i w odległości 10 km od miejsca przebywania dawczyni nie odnotowano żadnego ogniska krwotocznej choroby zwierzyny płowej; oraz

3.

Nasienie jest pobierane i przechowywane w ośrodkach poboru lub w ośrodkach przechowywania zatwierdzonych przez CFIA lub nasienie jest pobierane i przechowywane w ośrodkach poboru lub ośrodkach przechowywania zatwierdzonych przez właściwy organ państwa trzeciego, które jest zatwierdzone do celów wywozu do Unii Europejskiej, lub nasienie jest wywożone z Unii Europejskiej.

Mięso świeże

Przeżuwacze, koniowate, świnie, drób, jelenie utrzymywane w warunkach fermowych, króliki i ptaki bezgrzebieniowe

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

 

2015/1375

Prawo dotyczące kontroli mięsa (Meat Inspection Act), R.S.C. 1985, c. 25 (1st Supp.)

Prawo dotyczące kontroli mięsa (Meat Inspection Regulations), 1990, S.O.R./90-288

Prawo dotyczące żywności i leków (Food and Drugs Act), R.S.C., 1985, c. F-27

Prawo dotyczące żywności i leków (Food and Drug Regulations), C.R.C., c. 870

1.

Zgodność z kanadyjskimi przepisami w sprawie przenośnych encefalopatii gąbczastych;

2.

Przedłużone zwłoczne patroszenie nie jest dopuszczalne;

3.

Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu;

4.

Mięso wieprzowe przeznaczone do przetworzenia na gotowe do spożycia produkty jest badane lub mrożone zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE)  2015/1375;

5.

Krew jest pobierana przy zastosowaniu zamkniętego systemu pobierania krwi; oraz

6.

Mięso pochodzące od zwierząt ubitych w ramach uboju z konieczności nie kwalifikuje się do celów handlowych.

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

 

2015/1375

Zob. dodatek A

Produkty mięsne

Przeżuwacze, koniowate, świnie, drób oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 4, gdy gotowy produkt jest poddawany obróbce cieplnej w temperaturze wystarczającej do zniszczenia włośni krętych;

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu; oraz

3.

Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu.

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 6 (a) w dodatku A, gdy gotowy produkt jest poddawany obróbce cieplnej w temperaturze wystarczającej do zniszczenia włośni krętych.

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu; oraz

3.

Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu.

Mięso mielone, wyroby mięsne

Przeżuwacze, koniowate, świnie, drób oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki;

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu; oraz

3.

Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu.

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki;

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu; oraz

3.

Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu.

Przetworzone białko zwierzęce przeznaczone do spożycia przez ludzi

Przeżuwacze, koniowate, świnie, drób oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 4, gdy gotowy produkt jest poddawany obróbce cieplnej w temperaturze wystarczającej do zniszczenia włośni krętych; oraz

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu.

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 6 (a) w dodatku A, gdy gotowy produkt jest poddawany obróbce cieplnej w temperaturze wystarczającej do zniszczenia włośni krętych. oraz

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu.

Tłuszcz wytopiony przeznaczony do spożycia przez ludzi

Przeżuwacze, koniowate, świnie, drób oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 4; oraz

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu.

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

1.

Świeże mięso stosowane do wytwarzania produktów spełnia obowiązujące specjalne warunki, z wyłączeniem warunku specjalnego 6(a) w dodatku A; oraz

2.

Zgodność z normami wyrobu Strony dokonującej przywozu.

Osłonki zwierzęce przeznaczone do spożycia przez ludzi

Bydło, owce, kozy i świnie

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Zgodność z kanadyjskimi przepisami w sprawie przenośnych encefalopatii gąbczastych

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

Zgodność z przepisami Unii Europejskiej w sprawie przenośnych encefalopatii gąbczastych

Produkty rybołówstwa oraz małże

Ryby i produkty rybołówstwa przeznaczone do spożycia przez ludzi

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

 

2074/2005

Prawo dotyczące kontroli ryb (Fish Inspection Act), R.S.C. 1985, c. F-12

Prawo dotyczą ce kontroli ryb (Fish Inspection Regulations), C.R.C., c. 802

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Ryby wędzone zapakowane w hermetycznie zamykane pojemniki, które nie są mrożone, zawierają poziom nasolenia nie niższy niż 9 % (metoda fazy wodnej).

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

 

2074/2005

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Wypatroszone ryby bez głów przeznaczone do spożycia przez ludzi

Zdrowie zwierząt

Dyrektywa 2006/88

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część XVI

Prawo dotyczące chorób podlegających obowiązkowi zgłaszania (Reportable Disease Regulations), S.O.R./91-2

 

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część XVI

Dyrektywa 2006/88

Rozporządzenie 1251/2008

 

Żywe małże przeznaczone do spożycia przez ludzi, włącznie z szkarłupniami, osłonicami i ślimakami morskimi

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2074/2005

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Prawo dotyczące gospodarowania zanieczyszczonymi łowiskami (Management of Contaminated Fisheries Regulations), S.O.R./90-351

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2074/2005

Żywe małże są monitorowane w odniesieniu do toksyn powodujących zatrucie z rozwolnieniem spowodowane owocami morza na podstawie poziomu występowania zagrożenia.

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Ryby złowione w ramach licencji na połowy rekreacyjne wydanej przez władze Kanady

Zdrowie publiczne

 

 

 

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

2073/2005

W przypadku ryb złowionych w ramach licencji na połowy rekreacyjne, wydanej przez władze Kanady z nazwiskiem importera, zastosowanie mają następujące warunki:

1.

Ryby zostały złowione w wodach kanadyjskich przeznaczonych do połowów w terminie ważności licencji zgodnie z kanadyjskimi przepisami w zakresie rybołówstwa sportowego, przy czym nie przekroczono ustalonych limitów;

2.

Ryby zostały wypatroszone przy zachowaniu właściwych środków higieny i warunków przechowywania;

3.

Ryby nie należą do gatunków toksycznych lub gatunków zawierających biotoksyny; oraz

4.

Ryby są wprowadzane na terytorium Unii Europejskiej w ciągu miesiąca od ostatniego dnia ważności licencji na połowy rekreacyjne i nie są przeznaczone do obrotu. Do dokumentów uzupełniających należy załączyć kopię licencji na połowy rekreacyjne.

Mleko i przetwory mleczne przeznaczone do spożycia przez ludzi

Pasteryzowane lub sery z mleka niepasteryzowanego lub surowego, dojrzewające przynajmniej 60 dni

Zdrowie publiczne

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, s. 34

Food and Drugs Act

Food and Drugs Regulations, część B, rozdział 8

Kanadyjskie prawo dotyczące produktów rolnych (Canada Agricultural Products Act), R.S.C 1985, c. 20 (4 suplement)

Prawo dotyczące produktów mlecznych (Dairy Products Regulations), S.O.R./79-840

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations, część B, rozdział B

Canada Agricultural Products Act

Dairy Products Regulations

Decyzja 2011/163

Rozporządzenia

 

852/2004

 

853/2004

 

854/2004

 

605/2010

1.

Kanada powinna ocenić systemy analizy zagrożeń i krytycznych punktów kontroli („HACCP”) w przedsiębiorstwach, które nie są uznane w ramach programu zwiększenia bezpieczeństwa żywności („FSEP”)-HACCP, aby zapewnić, że prowadzą one działalność zgodnie z zasadami HACCP; oraz

2.

Na świadectwie wywozowym wymagane są dwa podpisy: poświadczenia zdrowia zwierząt są podpisane przez urzędowego lekarza weterynarii; a poświadczenia dotyczące zdrowia publicznego są podpisane przez urzędowego inspektora;

Uznaje się, że systemy Kanady i Unii Europejskiej zapewniają równoważny poziom ochrony w odniesieniu do wymogów mikrobiologicznych. Jednak kryteria mikrobiologiczne stosowane przez Kanadę i Unię Europejską dla monitorowania produktu gotowego różnią się w pewnych kwestiach. W przypadku produktów wywożonych, eksporter jest odpowiedzialny za zagwarantowanie przestrzegania przez produkty kryteriów bezpieczeństwa żywności obowiązujących w państwie dokonującym przywozu.

Osłonki zwierzęce nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

Świnie

Zdrowie zwierząt

Rozporządzenie 1069/2009

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część IV

 

 

Kości, rogi i kopyta (z wyjątkiem mączek) i ich produkty nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

Zdrowie zwierząt

 

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

Rozporządzenie 1069/2009

Świadectwo zgodnie z decyzją 97/534

Krew oraz produkty krwiopochodne nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

Przeżuwacze

Zdrowie zwierząt

Rozporządzenie 1069/2009

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część IV i część XIV

Ustawa o paszach (Feeds Act), R.S.C. 1985, c. F-9

Prawo dotyczące pasz (Feeds Regulations), 1983, S.O.R./83-593

Zgodność z kanadyjskimi przepisami w sprawie przenośnych encefalopatii gąbczastych

 

Produkty pszczele nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

Zdrowie zwierząt

Rozporządzenie 1069/2009

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część VI

Produkty podlegające obróbce, np. liofilizacji, napromienianiu lub pakowaniu próżniowemu.

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

Dyrektywa w sprawie produktów pszczelich TAHD-DSAT-IE-2001-3-6, 5 stycznia 2011 r.

Rozporządzenie 1069/2009

1.

Produkty pszczele stosowane w paszy dla zwierząt lub żywności dla ludzi lub do zastosowań przemysłowych nie są ograniczone; oraz

2.

Produkty pszczele stosowane w żywieniu pszczół podlegają obróbce.

Wełna, pióra i włosy

Wełna

Zdrowie zwierząt

Rozporządzenie 1069/2009

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część IV

Świadectwo pochodzenia

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

Rozporządzenie 1069/2009

 

Szczecina świńska

Zdrowie zwierząt

Rozporządzenie 1069/2009

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część IV

Świadectwo pochodzenia

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations

Rozporządzenie 1069/2009

 

Skorupki jaj i produkty jajeczne przeznaczone do spożycia przez ludzi

Zdrowie zwierząt

Dyrektywy

 

90/539

 

2002/99

Health of Animals Act

Health of Animals Regulations, część III i część IV (w przypadku skorupek jaj i produktów jajecznych)

1.

Oświadczenie o pochodzeniu; oraz

2.

Świadectwo weterynaryjne

Produkty jajeczne – Procedury przywozowe (Egg Products – Import Procedures), AHPD-DSAE-IE-2001-5-3, 20 grudnia 1995 r.

Dyrektywy

 

90/539

 

2002/99

 

Kwestie horyzontalne

Wykaz przedsiębiorstw

Rozporządzenia

 

2004/852

 

2004/853

 

2004/854

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Canada Agricultural Products Act

Dairy Products Regulations

Wykaz wymagany dla świeżego mięsa i produktów mięsnych

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Canada Agricultural Products Act

Dairy Products Regulations

Rozporządzenia

 

2004/852

 

2004/853

 

2004/854

Następujące warunki mają zastosowanie do wszystkich zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, które uznano w zakresie zdrowia publicznego, w przypadku gdy wymagany jest wykaz przedsiębiorstw:

1.

Kanada wprowadza wykaz kanadyjskich zakładów i przedsiębiorstw do systemu TRACES; oraz

2.

Kanada gwarantuje pełne spełnienie warunków ustanowionych w niniejszym rozdziale przez przedsiębiorstwa.

Unia Europejska aktualizuje i publikuje wykaz przedsiębiorstw bez zbędnej zwłoki.

Woda

Dyrektywa 98/83

Canada Agricultural Products Act

Dairy Products Regulations

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

 

Canada Agricultural Products Act

Dairy Products Regulations

Fish Inspection Act

Fish Inspection Regulations

Food and Drugs Act

Food and Drug Regulations

Meat Inspection Act

Meat Inspection Regulations, 1990

Dyrektywa 98/83

 

DODATEK A

WARUNKI SPECJALNE DOTYCZĄCE NIEKTÓRYCH RODZAJÓW WYWOZU Z KANADY DO UNII EUROPEJSKIEJ

1.   Zgodność z przepisami Unii Europejskiej w sprawie przenośnych encefalopatii gąbczastych;

2.   Niestosowanie osłon dla tusz;

3.   Zgodność z przepisami Unii Europejskiej dotyczącymi dekontaminacji;

4.   Zgodność z badaniami mikrobiologicznymi w przypadku wywozu do Finlandii i Szwecji, jak ustanowiono w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1688/2005.

5.   Badanie przedubojowe

Rutynowe procedury badania przedubojowego mają zastosowanie pod warunkiem, że lekarz weterynarii CFIA jest obecny w zakładzie, gdy przeprowadzane jest badanie przedubojowe na zwierzętach przeznaczonych do uboju na wywóz do Unii Europejskiej;

6.   Badanie poubojowe

a)

Mięso wieprzowe:

zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2015/1375;

(i)

mięsień szkieletowy jest badany na obecność włośni za pomocą metody wytrawiania zatwierdzonej przez CFIA w laboratorium CFIA lub w laboratorium certyfikowanym przez CFIA do tego celu; lub

(ii)

mięsień szkieletowy jest poddany procesowi mrożenia za pomocą obróbki zatwierdzonej przez CFIA;

b)

Bydło w wieku powyżej 6 tygodni:

(i)

wątroba: nacięcie powierzchni żołądkowej i podstawy płata czworobocznego, w celu zbadania przewodów żółciowych;

(ii)

głowa: dwa nacięcia mięśni żwaczy zewnętrznych równoległe do żuchwy;

c)

Domowe zwierzęta nieparzystokopytne:

zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2015/1375, mięsień szkieletowy jest badany na obecność włośni za pomocą metody wytrawiania zatwierdzonej przez CFIA w laboratorium CFIA lub w laboratorium certyfikowanym przez CFIA do tego celu;

d)

Zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych – dzik:

zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2015/1375, mięsień szkieletowy jest badany na obecność włośni za pomocą metody wytrawiania zatwierdzonej przez CFIA w laboratorium CFIA lub w laboratorium certyfikowanym przez CFIA do tego celu;

7.   Regularne kontrole dotyczące ogólnej higieny:

oprócz kanadyjskich operacyjnych i przedoperacyjnych wymogów sanitarnych, obowiązują wymogi badania produktów na obecność bakterii E. Coli i Salmonella dotyczące Stanów Zjednoczonych Ameryki (USA), jak zapisano w załączniku T: Badanie na obecność pałeczki okrężnicy (E.coli) w rzeźniach i załącznik U: Wdrożone zostają standardy USDA dotyczące badań na obecność salmonelli w ramach sekcji rozdziału 11 podręcznika procedur dotyczących higieny mięsa CFIA USA; oraz

8.   Zgodność z mikrobiologicznymi kryteriami bezpieczeństwa żywności Strony dokonującej przywozu.

SEKCJA B

Środki fitosanitarne

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.


ZAŁĄCZNIK -5-F

ZATWIERDZANIE PRZEDSIĘBIORSTW LUB ZAKŁADÓW

Warunki i procedury do celów art. 5.7 ust. 4 lit. b) są następujące:

a)

właściwy organ Strony dokonującej przywozu udziela zezwolenia na przywóz produktu, jeżeli jest to konieczne;

b)

właściwy organ Strony dokonującej wywozu zatwierdza zainteresowane przedsiębiorstwo lub zakład;

c)

właściwy organ Strony dokonującej wywozu posiada uprawnienie do zawieszenia lub wycofania zatwierdzenia dla przedsiębiorstwa lub zakładu; oraz

d)

Strona dokonująca wywozu przedstawiła odpowiednie informacje wymagane przez Stronę dokonującą przywozu.


ZAŁĄCZNIK 5-G

PROCEDURY DOTYCZĄCE SZCZEGÓLNYCH WYMOGÓW PRZYWOZOWYCH DLA ZDROWIA ROŚLIN

Głównym celem tej procedury jest jak najskuteczniejsze utworzenie i utrzymanie przez Stronę dokonującą przywozu wykazu objętych przepisami agrofagów dla towarów, w przypadku gdy na terytorium tej Strony istnieją obawy związane z kwestiami fitosanitarnymi.

1.

Jeżeli Strony wspólnie określą konkretny towar jako priorytetowy, Strona dokonująca przywozu powinna sporządzić wstępny wykaz agrofagów dla tego towaru, w terminie ustalonym przez Strony, po otrzymaniu od Strony dokonującej wywozu:

a)

informacji na temat statusu obecności agrofagów na terytorium Strony dokonującej wywozu, który odnosi się do organizmów szkodliwych objętych przepisami przez co najmniej jedną ze Stron; oraz

b)

informacji na temat statusu obecności innych agrofagów na jej terytorium na podstawie baz danych i innych dostępnych źródeł.

2.

Wstępny wykaz agrofagów Strony dokonującej przywozu może objąć organizmy szkodliwe, które są już objęte przepisami na jej terytorium. Może on również obejmować potencjalne organizmy kwarantannowe, dla których Strona dokonująca przywozu może wymagać analizy zagrożenia związanego z agrofagiem, w przypadku gdy dany towar zostanie uznany za priorytet zgodnie z pkt 3.

3.

W przypadku towaru:

a)

dla którego wstępny wykaz agrofagów został utworzony, zgodnie z pkt 2;

b)

który został potwierdzony przez Stronę jako priorytetowy; oraz

c)

dla którego Strona dokonująca wywozu przedstawiła wszystkie odpowiednie informacje wymagane przez Stronę dokonującą przywozu,

Strona dokonująca przywozu powinna podjąć konieczne kroki w celu sporządzenia wykazu organizmów szkodliwych objętych przepisami, a także szczególnych wymogów przywozowych dotyczących takiego towaru.

4.

Jeżeli Strona dokonująca przywozu przewiduje więcej niż jeden środek fitosanitarny w celu spełnienia szczególnych wymogów przywozowych dotyczących konkretnego towaru, właściwy organ Strony dokonującej wywozu powinien wskazać właściwemu organowi Strony dokonującej przywozu środek lub środki, które zastosuje jako podstawę certyfikacji.

ZAŁĄCZNIK 5-H

ZASADY I WYTYCZNE W CELU PRZEPROWADZANIA KONTROLI LUB WERYFIKACJI

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.


ZAŁĄCZNIK 5-I

ŚWIADECTWO WYWOZOWE

Wzór poświadczenia dotyczący świadectwa zdrowia zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego

1.

Urzędowe świadectwa zdrowia obejmują przesyłki produktów będących przedmiotem handlu między Stronami.

Poświadczenia zdrowia

2.

Równoważność uzgodniona: Obowiązujący wzór poświadczenia zdrowia (równoważność środków lub systemy certyfikacji) Odniesienie do załącznika 5-E;

„[podać produkt] opisany poniżej jest zgodny z odpowiednimi [unijnymi/kanadyjskimi] (*1) środkami SPS i wymogami, które zostały uznane za równoważne [kanadyjskim/unijnym] (*) środkom SPS i wymogom, jak wskazano w załączniku 5-E kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej między Unią Europejską a Kanadą [oraz ze szczególnymi warunkami, jak wskazano w załączniku 5-E] (*).

3.

Do czasu przyjęcia świadectw na podstawie równoważności, stosowane są istniejące świadectwa.

Języki urzędowe do celów certyfikacji

4.

a)

W przypadku przywozu do Unii Europejskiej, świadectwo musi zostać sporządzone w co najmniej jednym z języków urzędowych państwa członkowskiego, w którym znajduje się punkt kontroli granicznej będący punktem wprowadzenia przesyłki do Unii Europejskiej; oraz

b)

w przypadku przywozu do Kanady, świadectwo musi zostać sporządzone w jednym z języków urzędowych Kanady.

Sposób certyfikacji

5.

Wymiana oryginałów świadectw może odbywać się przy użyciu systemów papierowych lub zabezpieczonych metod elektronicznego przesyłu danych oferujących równoważne gwarancje certyfikacji. Strona dokonująca wywozu może wybrać elektroniczną certyfikację urzędową, jeżeli Strona dokonująca przywozu ustaliła, że zapewniane są równoważne gwarancje bezpieczeństwa, w tym zastosowanie podpisu cyfrowego i mechanizmu niezaprzeczalności. Zgodę Strony dokonującej przywozu na wyłączne stosowanie certyfikacji elektronicznej można zapisać w formie korespondencji w jednym z załączników do niniejszego rozdziału albo w korespondencji zgodnie z art. 5.14 ust. 8 Umowy.

6.

Unia Europejska może ustanowić swoje świadectwa przywozowe dotyczące zwierząt żywych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego z Kanady o statusie równoważności, o którym mowa w załączniku 5-E w zintegrowanym skomputeryzowanym systemie weterynaryjnym („TRACES”).

(*1)  Niepotrzebne skreślić.”.”


ZAŁĄCZNIK 5-J

KONTROLE PRZYWOZU I OPŁATY PRZYWOZOWE

SEKCJA A

Częstotliwość kontroli

Strony mogą zmienić każdą z poniższych częstotliwości, w ramach swoich obowiązków, uwzględniając, odpowiednio, charakter kontroli stosowanych przez Stronę dokonującą wywozu przed wywozem, dotychczasowe doświadczenie Strony dokonującej przywozu związane z produktami przywożonymi od Strony dokonującej wywozu, postęp dokonany w uznawaniu równoważności lub też mogą wprowadzić zmiany w wyniku innych działań lub konsultacji przewidzianych w niniejszej Umowie.

Tabela 1

Częstotliwości kontroli granicznych dotyczących przesyłek zwierząt żywych, produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego

Rodzaj kontroli granicznej

Stawka zwykła, jak określono w art. 5.10 ust. 1

1.   Dokumentacja i tożsamość

Każda Strona przeprowadza kontrole dokumentacji i tożsamości w odniesieniu do wszystkich przesyłek

 

2.

Kontrole fizyczne

 

Zwierzęta żywe

100 procent

Nasienie, zarodki lub komórki jajowe

10 procent

Produkty pochodzenia zwierzęcego przeznaczone do spożycia przez ludzi

Świeże mięso, włączając podroby, produkty wołowe, owcze, kozie, wieprzowe i zwierząt jednokopytnych zdefiniowanych w dyrektywie Rady 92/5/EWG

Całe jaja

Smalec i wytopione tłuszcze

Osłonki zwierzęce

Żelatyna

Mięso drobiowe i drobiowe produkty mięsne

Mięso królicze, dziczyzna (mięso zwierząt łownych/mięso zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych) i jej produkty

Mleko i przetwory mleczne

Produkty jajeczne

Miód

Kości i produkty kostne

Przetwory z mięsa i mięso mielone

Żabie udka i ślimaki

10 procent

Produkty pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi

Smalec i wytopione tłuszcze

Osłonki zwierzęce

Mleko i przetwory mleczne

Żelatyna

Kości i produkty kostne

Skóry i skórki zwierząt kopytnych

Trofea myśliwskie

Przetworzona karma dla zwierząt domowych

Surowiec do produkcji karmy dla zwierząt domowych

Surowiec, krew, produkty z krwi, gruczoły i organy do użytku farmaceutycznego lub technicznego

Przetworzone białko zwierzęce (w opakowaniach)

Szczeciny, wełna, włosy i pióra

Rogi i produkty z rogów, kopyta i produkty z kopyt

Produkty pszczelarskie

Jaja wylęgowe

Obornik

Siano i słoma

10 procent

Przetworzone białko zwierzęce nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi (luzem)

100 procent dla kolejnych sześciu przesyłek (zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 142/2011 wykonującym rozporządzenie (WE) nr 1069/2009), jeżeli kolejne testy okażą się negatywne, próba losowa jest zmniejszana do 20 procent dla kolejnych przesyłek luzem z tego samego źródła. Jeżeli jedna z tych prób losowych okaże się pozytywna, właściwy organ musi poddać próbie każdą przesyłkę z tego samego źródła, do momentu, gdy sześć kolejnych testów będzie negatywnych.

Żywe mięczaki

15 procent

Ryby i produkty rybołówstwa przeznaczone do spożycia przez ludzi

Produkty rybne w hermetycznie zamkniętych pojemnikach mających na celu utrzymanie ich w temperaturze otoczenia, ryby świeże i mrożone, suszone produkty rybołówstwa, solone produkty rybołówstwa lub suszone i solone produkty rybołówstwa

15 procent

Pozostałe produkty rybołówstwa

Żywe skorupiaki lub świeże ryby z głowami i wypatroszone bez innej ręcznej obróbki

2 procent

Do celów niniejszego załącznika „przesyłka” oznacza ilość produktów tego samego rodzaju, objętą tym samym świadectwem zdrowia lub innym dokumentem, przewożoną tym samym środkiem transportu, wysłaną do tego samego odbiorcy oraz pochodzącą od tej samej Strony dokonującej wywozu lub części tej Strony.

SEKCJA B

Opłaty

Do uzgodnienia w późniejszym terminie.


ZAŁĄCZNIK 8-A

WYWŁASZCZENIE

Strony potwierdzają wspólne rozumienie tego, że

1.

Wywłaszczenie może być bezpośrednie lub pośrednie:

a)

bezpośrednie wywłaszczenie następuje, gdy inwestycja jest znacjonalizowana lub w inny sposób bezpośrednio wywłaszczona poprzez oficjalne przeniesienie tytułu własności lub bezwarunkowe przejęcie; oraz

b)

pośrednie wywłaszczenie następuje, gdy środek lub seria środków wprowadzonych przez Stronę ma skutek równoważny bezpośredniemu wywłaszczeniu, polegający na pozbawieniu inwestora podstawowych atrybutów prawa własności w zakresie jego inwestycji, takich jak prawo użytkowania inwestycji, korzystania z niej i rozporządzania nią, bez oficjalnego przeniesienia tytułu własności lub bezwarunkowego przejęcia.

2.

Ustalenie czy środek lub seria środków wprowadzonych przez Stronę, w specyficznej sytuacji faktycznej, stanowi pośrednie wywłaszczenie wymaga indywidualnego, opartego na faktach badania, które uwzględnia m.in. takie czynniki, jak:

a)

wpływ gospodarczy środka lub serii środków, chociaż sam fakt, że środek lub seria środków wprowadzonych przez Stronę ma negatywny wpływ na wartość ekonomiczną inwestycji nie oznacza, że nastąpiło pośrednie wywłaszczenie;

b)

czas obowiązywania środka lub serii środków wprowadzonych przez Stronę;

c)

zakres, w jakim środek lub seria środków koliduje z odrębnymi, racjonalnymi i związanymi z inwestycją oczekiwaniami; oraz

d)

cechy środka lub serii środków, zwłaszcza ich przedmiot, kontekst i cel.

3.

Dla większej pewności, z wyjątkiem rzadko występujących sytuacji, gdy wpływ środka lub serii środków jest tak poważny w świetle celu takich środków, że wydaje się on wyraźnie nadmierny, środki niedyskryminacyjne wprowadzone przez Stronę, które są zaprojektowane i stosowane, aby chronić uzasadnione cele dobrobytu publicznego, takie jak zdrowie, bezpieczeństwo i środowisko, nie stanowią pośredniego wywłaszczenia.


ZAŁĄCZNIK 8-B

DŁUG PUBLICZNY

1.

Do celów niniejszego załącznika:

 

negocjowana restrukturyzacja oznacza restrukturyzację lub odroczenia spłaty długu Strony, które następują poprzez

a)

modyfikację lub zmianę instrumentów dłużnych, jak przewidziano w ich warunkach, włącznie z przepisami je regulującymi, lub

b)

wymianę instrumentów dłużnych lub podobny proces, w ramach którego posiadacze przynajmniej 75 % łącznej kwoty głównej długu pozostającego do spłaty, który podlega restrukturyzacji, zgodzili się na taką wymianę długu lub inny proces; oraz

 

prawo właściwe dla instrumentu dłużnego oznacza jurysdykcję mającą zastosowanie do takiego instrumentu dłużnego.

2.

Nie można wnosić żadnych roszczeń w sprawie naruszenia zobowiązania przez restrukturyzację długu Strony na podstawie sekcji C i D lub jeżeli już takie roszczenie zostało wniesione, jego podstawą jest sekcja F, w przypadku gdy restrukturyzacja stanowi negocjowaną restrukturyzację w momencie wnoszenia roszczenia lub staje się negocjowaną restrukturyzacją po takim wniesieniu, z wyjątkiem roszczeń w sprawie naruszenia przez restrukturyzację art. 8.6 lub 8.7.

3.

Niezależnie od postanowień art. 8.22 ust. 1 lit. b) i z zastrzeżeniem ust. 2 inwestor jednej ze Stron nie może wnosić roszczenia na podstawie sekcji F w sprawie naruszenia zobowiązania przez restrukturyzację długu Strony na podstawie sekcji C i D (oprócz naruszeń art. 8.6 lub 8.7) (1), chyba że upłynęło 270 dni od daty złożenia przez skarżącego pisemnego wniosku o konsultacje na podstawie art. 8.19.

4.

Dla większej pewności dług Strony oznacza instrument dłużny wyemitowany przez jakikolwiek szczebel władzy publicznej jednej ze Stron.

(1)  Dla większej pewności zwykłe różnice w traktowaniu przyznanym przez Stronę niektórym inwestorom lub inwestycjom na podstawie uzasadnionych celów polityki w kontekście kryzysu zadłużenia lub zagrożenia takim kryzysem, włącznie z różnicami w traktowaniu wynikającymi z kwalifikowalności do restrukturyzacji długu, nie stanowią naruszenia art. 8.6 lub 8.7.


ZAŁĄCZNIK 8-C

WYŁĄCZENIE Z ROZSTRZYGANIA SPORÓW

Decyzja podjęta przez Kanadę w następstwie przeglądu na podstawie kanadyjskiej ustawy o inwestycjach (Investment Canada Act), R.S.C. 1985, c. 28 (1. suplement), w sprawie wydania lub niewydania zezwolenia na inwestycję będącą przedmiotem przeglądu, nie podlega postanowieniom dotyczącym rozstrzygania sporów na podstawie sekcji F lub postanowieniom rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów). Dla większej pewności takie wyłączenie pozostaje bez uszczerbku dla prawa Strony do odwołania się do rozdziału dwudziestego dziewiątego (Rozstrzyganie sporów) w odniesieniu do spójności środka z zastrzeżeniami Strony, jak wskazano w wykazie Strony do załączników I, II lub III.


ZAŁĄCZNIK 8-D

WSPÓLNA DEKLARACJA DOTYCZĄCA ART. 8.12 UST. 6.

Mając na uwadze, że trybunał ds. rozstrzygania sporów inwestycyjnych między inwestorem a państwem ma za zadanie egzekwować zobowiązania określone w art. 8.18 ust. 1 oraz że nie stanowi on mechanizmu odwoławczego dla decyzji sądów krajowych, Strony przypominają, że sądy krajowe każdej ze Stron są odpowiedzialne za ustalenie istnienia i ważności praw własności intelektualnej. Strony uznają również, że każda ze Stron ma swobodę wyboru odpowiedniej metody wykonywania postanowień niniejszej Umowy w zakresie własności intelektualnej w ramach swojego własnego systemu prawnego i praktyki. Strony uzgadniają, że będą dokonywać przeglądu relacji między prawami własności intelektualnej i dziedzinami inwestycji w okresie trzech lat po wejściu w życie niniejszej Umowy lub na wniosek jednej ze Stron. Po takim przeglądzie i w wymaganym zakresie, Strony mogą wydać wiążącą interpretację, aby zapewnić właściwą wykładnię zakresu ochrony inwestycji w ramach niniejszej Umowy zgodnie z postanowieniami art. 8.31 ust. 3.


ZAŁĄCZNIK 8-E

WSPÓLNA DEKLARACJA W SPRAWIE ART. 8.16, 9.8 I 28.6

W odniesieniu do art. 8.16, 9.8 (Odmowa przyznania korzyści) oraz 28.6 (Bezpieczeństwo narodowe), Strony potwierdzają wspólne rozumienie tego, że środki, które są „związane z utrzymaniem międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa” obejmują ochronę praw człowieka.


ZAŁĄCZNIK 8-F

DEKLARACJA KANADY W SPRAWIE INVESTMENT CANADA ACT

Kanada zwiększy próg dotyczący przeglądu na podstawie kanadyjskiej ustawy o inwestycjach (Investment Canada Act – „ICA”), R.S.C. 1985, c. 28 (1. suplement) do 1,5 mld $ CAD po wykonaniu postanowień niniejszej Umowy.

Wszelkie kolejne zmiany ICA będą podlegać obowiązkowi nieobniżania przez takie zmiany zgodności ICA ze zobowiązaniami inwestycyjnymi w ramach niniejszej Umowy.

Jak wskazano w zastrzeżeniu Kanady dotyczącym ICA (załącznik I-C-1) wyższy próg będzie miał zastosowanie do nabycia kanadyjskiego przedsiębiorstwa przez inwestora z Unii Europejskiej, który nie jest przedsiębiorstwem państwowym. Ustalenie czy nabywca jest inwestorem z Unii Europejskiej opiera się na ustaleniu czy obywatel lub stały rezydent Unii Europejskiej kontroluje nabywcę pod względem prawnym, lub w przypadku braku właściciela większościowego, czy obywatele lub stali rezydenci Unii Europejskiej faktycznie kontrolują nabywcę poprzez własność udziałów uprawniających do głosowania lub poprzez wymóg obywatelstwa członków zarządu. Ponadto przedsiębiorstwa Unii Europejskiej, które są kontrolowane przez obywateli lub stałych rezydentów państw będących partnerami Kanady w związku z obowiązującymi umowami o wolnym handlu, w odniesieniu do których Kanada ma zobowiązania inwestycyjne, również będą korzystać z tego wyższego progu.

Kanada zmieni ICA, aby wprowadzić konieczne modyfikacje w zakresie wyższego progu dotyczącego przeglądu, o którym mowa powyżej, po wejściu w życie niniejszej Umowy.


ZAŁĄCZNIK 9-A

UZGODNIENIE W SPRAWIE TRAKTOWANIA NARODOWEGO W ODNIESIENIU DO TRANSGRANICZNEGO ŚWIADCZENIA USŁUG

1.

Strona UE i Kanada zawierają następujące uzgodnienie w odniesieniu do stosowania art. 9.3 do traktowania przyznanego przez rząd prowincji lub terytorium w Kanadzie lub przez rząd państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub rząd w takim państwie, w odniesieniu do transgranicznego świadczenia usług, zgodnie z definicją w art. 9.1, lub świadczenia usług przez osobę fizyczną jednej ze Stron na terytorium drugiej Strony.

2.

Zgodnie z art. 9.3 traktowanie „nie mniej korzystne od traktowania zgodnego z klauzulą najwyższego uprzywilejowania przyznanego w podobnych sytuacjach przez taki rząd własnym usługodawcom i usługom” nie ma zastosowania do osoby pochodzącej z terytorium drugiej Strony lub do usługi świadczonej przez taką osobę, jeżeli:

a)

w przypadku Kanady – rząd prowincji i terytorium Kanady przyznaje bardziej korzystne traktowanie usługodawcy, który jest osobą pochodzącą z innej prowincji lub innego terytorium Kanady, lub usłudze świadczonej przez takiego usługodawcę; oraz

b)

w przypadku Strony UE:

(i)

rząd państwa członkowskiego Unii Europejskiej przyznaje bardziej korzystne traktowanie usługodawcy, który jest osobą pochodzącą z innego państwa członkowskiego, lub usłudze świadczonej przez takiego usługodawcę;

(ii)

rząd regionalny państwa członkowskiego Unii Europejskiej przyznaje bardziej korzystne traktowanie usługodawcy, który jest osobą pochodzącą z innego regionu tego państwa członkowskiego, lub usłudze świadczonej przez takiego usługodawcę; oraz

c)

bardziej korzystne traktowanie określone w lit. a) i b) jest przyznane na podstawie szczególnych wzajemnych praw i obowiązków mających zastosowanie między takimi rządami.

3.

W przypadku Strony UE pkt 2 obejmuje w szczególności traktowanie przyznane na podstawie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zawartego w Lizbonie w dniu 13 grudnia 2007 r.w odniesieniu do swobodnego przepływu osób i usług, a także traktowanie przyznane przez jakikolwiek środek wprowadzony na podstawie tego traktatu. Rząd państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub w takim państwie może przyznać bardziej korzystne traktowanie na podstawie Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej osobom fizycznym, które są obywatelami lub stałymi rezydentami innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub przedsiębiorstwom utworzonym zgodnie z prawem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, posiadającym siedzibę statutową, zarząd lub główne miejsce prowadzenia działalności w Unii Europejskiej, oraz usługom świadczonym przez takie osoby fizyczne lub przedsiębiorstwa.

4.

W przypadku Kanady pkt 2 obejmuje w szczególności traktowanie przyznane na podstawie kanadyjskiego porozumienia w sprawie handlu wewnętrznego z dnia 18 lipca 1994 r.między rządem Kanady i rządami prowincji oraz terytoriów Kanady (Canadian Agreement on Internal Trade – „AIT”), a także traktowanie przyznane przez jakikolwiek środek wprowadzony na podstawie AIT oraz na podstawie regionalnych porozumień w sprawie swobodnego przepływu osób i usług. Rząd prowincji lub terytorium w Kanadzie może przyznać bardziej korzystne traktowanie na podstawie AIT i porozumień regionalnych osobom fizycznym, które są rezydentami na terytorium strony AIT lub porozumienia regionalnego lub przedsiębiorstwom, utworzonym zgodnie z prawem strony AIT lub porozumienia regionalnego, które posiadają siedzibę statutową, zarząd lub główne miejsce prowadzenia działalności w Kanadzie, oraz usługom świadczonym przez takie osoby fizyczne lub przedsiębiorstwa.

ZAŁĄCZNIK 9-B

UZGODNIENIE W SPRAWIE NOWYCH USŁUG NIESKLASYFIKOWANYCH W CENTRALNEJ KLASYFIKACJI PRODUKTÓW ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH (CPC) z 1991 r.

1.

Strony uzgadniają, że rozdział dwunasty (Regulacje krajowe) i art. 9.3, 9.5 i 9.6 nie mają zastosowania do środka odnoszącego się do nowej usługi, która nie może być sklasyfikowana w CPC z 1991 r.

2.

W miarę możliwości, każda Strona powiadamia drugą Stronę przed wprowadzeniem środka niespójnego z rozdziałem dwunastym (Regulacje krajowe) i art. 9.3, 9.5 i 9.6 w odniesieniu do nowej usługi, o którym mowa w pkt 1.

3.

Na wniosek jednej ze Stron, Strony podejmują negocjacje w celu włączenia nowej usługi do zakresu niniejszej Umowy.

4.

Dla większej pewności, pkt 1 nie ma zastosowania do istniejącej usługi, która może być sklasyfikowana w CPC z 1991 r., ale która nie mogła być wcześniej świadczona transgranicznie z powodu braku technicznej wykonalności.

ZAŁĄCZNIK 9-C

UZGODNIENIE W SPRAWIE USŁUG KURIERSKICH

1.

Strony podzielają uzgodnienie w odniesieniu do stosowania art. 8.2 ust. 2 lit. a) (Zakres) i 9.2 ust. 2 lit. e) (Zakres).

2.

Strony potwierdzają, że usługi kurierskie są objęte rozdziałami ósmym (Inwestycje) i dziewiątym (Transgraniczny handel usługami), bez uszczerbku dla obowiązujących zastrzeżeń określonych w wykazach Stron do załączników I i II. Dla większej pewności, traktowanie oferowane usługom kurierskim w ramach rozdziałów ósmego i dziewiątego nie obejmuje przyznawania lotniczych praw przewozowych dla usługodawców świadczących usługi kurierskie. Prawa te podlegają Umowie o transporcie lotniczym między Kanadą a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi zawartej w Brukseli w dniu 17 grudnia 2009 r.i w Ottawie w dniu 18 grudnia 2009 r.

ZAŁĄCZNIK 10-A

WYKAZ PUNKTÓW KONTAKTOWYCH PAŃSTW CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ

Do celów niniejszego załącznika skróty są zgodne z definicją w pkt 8 załącznika 10-E.

AT

Dla spraw związanych z pobytem i wizą:

 

Department III/4 – Residence, Civil Status and Citizenship Matters

 

Federal Ministry of the Interior

Dla spraw związanych z rynkiem pracy:

 

Przepisy rynku pracy UE oraz przepisy dotyczące międzynarodowych spraw w zakresie rynku pracy

 

Federal Ministry for Labour, Social Affairs and Consumer Protection

BE

Direction générale Potentiel économique

Politique Commerciale

BG

Director of International labour migration and mediation

Employment Agency

CY

Director of Civil Registry and Migration Department

Ministry of Interior

CZ

Ministry of Industry and Trade

Department of Common Trade Policy and International Economic Organisations

DE

CETA Advisor

Canadian German Chamber of Industry and Commerce Inc.

DK

Danish Agency for Labour Market and Recruitment

Ministry of Employment

EE

Head of Migration- and Border Policy Department

Estonian Ministry of the Interior

EL

Directorate for Justice, Home Affairs & Schengen issues

Ministry of Foreign Affairs

ES

Ministry of Employment and Social Security

Ministry of Economy and Competitiveness – Trade and Investment General-Directorate

FI

Immigration Unit, Section for employed persons

Finnish Immigration Service

FR

Direction générale des étrangers en France (DGEF).

Ministère de l'Intérieur

HR

Head of Trade Policy Department

Ministry of Foreign and European Affairs

HU

Department for Trade Policy

Ministry of Foreign Affairs and Foreign Trade

IE

Immigration and Citizenship Policy Division

Irish Naturalisation & Immigration Service

IT

DG Trade Policy

Ministry for Economic Development

LT

International Economic Organizations Division

External Economic Relations Department

Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Lithuania

LU

Bureau des Passeports, Visas et Légalisations

Ministry of Foreign Affairs

LV

Office of Citizenship and Migration Affairs of Latvia

MT

Director Citizenship and Expatriate Affairs

Citizenship and Expatriate Affairs Department

Ministry for Home Affairs & National Security

NL

Directorate General for Foreign Economic Relations

Ministry of Foreign Affairs

PT

Directorate General for Consular Affairs and Portuguese Communities

Ministry of Foreign Affairs

PL

Departament Polityki Handlowej

Ministerstwo Gospodarki

RO

Unit for Residence/Staying UE, SEE Citizens and Third Country – Migration Directorate

General Inspectorate for Immigration (GII)

SE

National Board of trade

Ministry of Justice, Division for Migration and Asylum Policy

SI

Migration Policy and Legislation Division

Migration Office

Internal Administrative Affairs, Migration and Naturalization Directorate

Ministry of the Interior

SK

Aliens Police Department

Bureau of Border and Aliens Police of Presidium of the Police Force

Trade Policy Department

Ministry of Economy

UK

Head of Migration Policy

Immigration and Border Policy Directorate

Home Office


ZAŁĄCZNIK 10-B

ZASTRZEŻENIA I WYJĄTKI OBOWIĄZUJĄCE W KONKRETNYCH PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ DLA PERSONELU KLUCZOWEGO I OSÓB ODBYWAJĄCYCH KRÓTKOTERMINOWE WIZYTY SŁUŻBOWE

1.   Artykuły 10.7 i 10.9 nie mają zastosowania do jakichkolwiek niezgodnych środków wymienionych w niniejszym załączniku, w zakresie jaki dotyczy tej niezgodności.

2.   Środek wymieniony w niniejszym załączniku może być utrzymany, kontynuowany, niezwłocznie odnowiony lub zmieniony, pod warunkiem, że zmiana ta nie obniża zgodności środka z art. 10.7 lub 10.9, w porównaniu ze stanem bezpośrednio przed wprowadzeniem takiej zmiany. (1)

3.   Osoby odbywające wizyty służbowe w celach inwestycyjnych

Wszystkie sektory

AT: osoba odbywająca wizytę służbową musi być zatrudniona przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań.

CZ: osoba odbywająca wizytę służbową w celach inwestycyjnych musi być zatrudniona przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań.

SK: osoba odbywająca wizytę służbową w celach inwestycyjnych musi być zatrudniona przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań. Wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

UK: dopuszczalna długość pobytu: do 90 dni w dowolnym dwunastomiesięcznym okresie. osoba odbywająca wizytę służbową musi być zatrudniona przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań.

4.   Inwestorzy

Wszystkie sektory

AT: test potrzeb ekonomicznych.

CZ, SK: zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, wymagane w przypadku inwestorów zatrudnionych przez przedsiębiorstwo.

DK: maksymalny pobyt wynosi 90 dni w dowolnym sześciomiesięcznym okresie. Jeżeli inwestorzy chcą założyć działalność w Danii jako osoby samozatrudnione, wymagane jest zezwolenie na pracę.

FI: inwestorzy muszą być zatrudnieni przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, na stanowisku kierowniczym średniego lub wyższego szczebla.

HU: maksymalna długość pobytu wynosi 90 dni, w przypadku gdy inwestor nie jest zatrudniony przez przedsiębiorstwo na Węgrzech. Spełnienie wymogów testu potrzeb ekonomicznych wymagane w przypadku, gdy inwestor jest zatrudniony przez przedsiębiorstwo na Węgrzech.

IT: spełnienie wymogów testu potrzeb ekonomicznych wymagane w przypadku, gdy inwestor nie jest zatrudniony przez przedsiębiorstwo.

LT, NL, PL: kategoria inwestorów nie jest uznawana w odniesieniu do osób fizycznych reprezentujących inwestora.

LV: na etapie przedinwestycyjnym maksymalna długość pobytu jest ograniczona do 90 dni w dowolnym sześciomiesięcznym okresie. Przedłużenie na etapie poinwestycyjnym do jednego roku podlega kryteriom ustanowionym w prawie krajowym, takim jak dziedzina i kwota dokonanej inwestycji.

UK: kategoria inwestorów nie jest uznawana: bez zobowiązań.

5.   Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa (specjaliści i osoby zajmujące wyższe stanowiska)

Wszystkie sektory

BG: liczba zagranicznych osób fizycznych zatrudnionych w bułgarskim przedsiębiorstwie nie może przekroczyć dziesięciu procent średniej rocznej liczby obywateli Unii Europejskiej zatrudnionych przez dane bułgarskie przedsiębiorstwo. Jeżeli mniej niż 100 osób jest zatrudnionych, liczba ta może przekroczyć dziesięć procent, pod warunkiem uzyskania zezwolenia.

AT, CZ, SK, UK: osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa muszą być zatrudnione przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań.

FI: osoby zajmujące wyższe stanowiska muszą być zatrudnione przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk.

HU: osoby fizyczne, które są partnerami w przedsiębiorstwie, nie kwalifikują się do przeniesienia jako osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa.

6.   Osoby przeniesione wewnątrz przedsiębiorstwa (absolwenci odbywający staż)

Wszystkie sektory

AT, CZ, FR, DE, ES, HU, SK: Staż, który ma mieć miejsce w wyniku przeniesienia absolwenta odbywającego staż do przedsiębiorstwa, musi być powiązany z wyższym wykształceniem uzyskanym przez tego absolwenta odbywającego staż.

BG, HU: test potrzeb ekonomicznych.

CZ, FI, SK, UK: absolwent odbywający staż musi być zatrudniony przez przedsiębiorstwo inne niż organizacja nienastawiona na zysk, w przeciwnym razie: bez zobowiązań.

7.   Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe

Wszystkie rodzaje działalności w załączniku 10-D

DK, HR: zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, wymagane w przypadku, gdy osoba odbywająca krótkoterminową wizytę służbową świadczy usługi na terytorium Danii lub Chorwacji.

LV: zezwolenie na pracę wymagane w przypadku operacji/działalności wykonywanych na podstawie umowy.

SK: w przypadku świadczenia usługi na terytorium Słowacji wymagane jest zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, dla rodzajów działalności, których wykonywanie trwa ponad siedem dni w miesiącu lub 30 dni w roku kalendarzowym.

UK: kategoria osób odbywających krótkoterminowe wizyty służbowe nie jest uznawana: bez zobowiązań.

Badanie i projekty

AT: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem działalności badawczej osób prowadzących badania naukowe i statystyczne.

NL: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

Badanie rynku

AT: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych. Spełnienie wymogów testu potrzeb ekonomicznych nie jest konieczne w przypadku działalności badawczej i analitycznej trwającej do siedmiu dni w miesiącu lub do 30 dni w roku kalendarzowym. Wymagane wyższe wykształcenie.

NL: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

Targi i wystawy handlowe

AT: wymagane jest zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, dla rodzajów działalności, których wykonywanie trwa ponad siedem dni w miesiącu lub 30 dni w roku kalendarzowym.

Usługi posprzedażowe lub poleasingowe

AT: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych. Spełnienie wymogów testu potrzeb ekonomicznych nie jest konieczne w przypadku osób fizycznych szkolących pracowników w zakresie świadczenia usług i posiadających szczególną wiedzę.

CZ: wymagane jest zezwolenie na pracę, przy przekroczeniu siedmiu dni w miesiącu lub 30 dni w roku kalendarzowym.

FI: w zależności od rodzaju działalności, wymagane może być zezwolenie na pobyt.

SE: wymagane jest zezwolenie na pracę, z wyjątkiem (i) osób uczestniczących w szkoleniach, badaniach, przygotowaniach lub kompletowaniu dostaw, albo w podobnych rodzajach działalności w ramach transakcji handlowych lub (ii) instalatorów lub instruktorów technicznych zajmujących się pilnymi instalacjami lub naprawami maszyn, w okresie trwającym do dwóch miesięcy i w sytuacjach wyjątkowych. Test potrzeb ekonomicznych nie jest przeprowadzany.

Transakcje handlowe

AT: wymagane jest zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych, dla rodzajów działalności, których wykonywanie trwa ponad siedem dni w miesiącu lub 30 dni w roku kalendarzowym.

FI: osoba fizyczna powinna świadczyć usługi jako pracownik przedsiębiorstwa zlokalizowanego na terytorium drugiej Strony.

NL: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

Personel sektora turystyki

NL: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

FI: osoba fizyczna powinna świadczyć usługi jako pracownik przedsiębiorstwa zlokalizowanego na terytorium drugiej Strony.

PL: bez zobowiązań.

SE: wymagane jest zezwolenie na pracę, z wyjątkiem kierowców i personelu autobusów turystycznych. Test potrzeb ekonomicznych nie jest przeprowadzany.

Tłumaczenia pisemne i ustne

AT, NL: wymagane zezwolenie na pracę, włącznie ze spełnieniem wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

PL: bez zobowiązań.


(1)  Punkt ten nie ma zastosowania do zastrzeżeń UK.


ZAŁĄCZNIK 10-C

RÓWNOWAŻNE KWALIFIKACJE DLA TECHNOLOGÓW INŻYNIERII I TECHNIKÓW NAUKOWYCH

Do celów niniejszej Umowy:

a)

w przypadku technologów inżynierii (CPC 8672 oraz 8673): dyplom ukończenia trzyletniej policealnej szkoły w oficjalnie uznanej instytucji w zakresie technologii inżynierii jest uważany za równoważny dyplomowi ukończenia studiów wyższych; oraz

b)

w przypadku techników naukowych (CPC 881, 8671, 8674, 8676, 851, 852, 853, 8675 oraz 883): dyplom ukończenia trzyletniej policealnej szkoły w oficjalnie uznanej instytucji w zakresie rolnictwa, architektury, biologii, chemii, fizyki, leśnictwa, geologii, geofizyki, górnictwa i energii jest uważany za równoważny dyplomowi ukończenia studiów wyższych.


ZAŁĄCZNIK 10-D

DZIAŁALNOŚĆ OSÓB ODBYWAJĄCYCH KRÓTKOTERMINOWE WIZYTY SŁUŻBOWE

a)    spotkania i konsultacje : osoby fizyczne uczestniczące w spotkaniach lub konferencjach lub zaangażowane w konsultacje ze wspólnikami;

b)    badania i projekty : osoby prowadzące niezależne badania techniczne, naukowe i statystyczne lub prowadzące tego rodzaju badania dla spółki zlokalizowanej na terytorium drugiej Strony;

c)    badania marketingowe : osoby prowadzące badania rynku i analitycy prowadzący badania lub analizy dla spółki zlokalizowanej na terytorium drugiej Strony;

d)    seminaria szkoleniowe : personel przedsiębiorstwa wjeżdżający na terytorium drugiej Strony w celu uczestnictwa w szkoleniach w zakresie technik i praktyk związanych z pracą, który to personel jest zatrudniony przez przedsiębiorstwa lub organizacje zlokalizowane na terytorium tej Strony, pod warunkiem, że szkolenie jest ograniczone jedynie do obserwacji, zaznajomienia się i nauczania stacjonarnego;

e)    targi i wystawy handlowe : personel uczestniczący w targach handlowych w celu promowania przedsiębiorstwa albo jego produktów lub usług;

f)    sprzedaż : przedstawiciele dostawcy usług lub towarów przyjmujący zamówienia lub negocjujący sprzedaż usług lub towarów lub zawierający umowy na sprzedaż usług lub towarów dla tego dostawcy, ale nie dostarczający towarów ani nie świadczący usług. Osoby odbywające krótkoterminowe wizyty służbowe nie prowadzą sprzedaży bezpośredniej na rzecz ogółu społeczeństwa.

g)    zakupy : kupujący nabywający towary lub usługi dla przedsiębiorstwa lub personel zarządzający lub nadzorujący, zaangażowany w transakcje handlowe prowadzone na terytorium drugiej Strony;

h)    usługi posprzedażowe lub poleasingowe : instalatorzy, osoby dokonujące napraw i konserwacji oraz nadzorcy, posiadający specjalistyczną wiedzę niezbędną do wypełnienie zobowiązań umownych sprzedawcy, świadczący usługi lub prowadzący szkolenia dla pracowników świadczących usługi, na podstawie gwarancji lub innej umowy o świadczenie usługi związanej ze sprzedażą lub leasingiem wyposażenia lub maszyn handlowych lub przemysłowych, w tym oprogramowania, zakupionych lub będących przedmiotem leasingu od przedsiębiorstwa zlokalizowanego na terytorium Strony, na które ma odbyć się czasowy wjazd, w całym okresie gwarancji lub umowy o świadczenie usług;

i)    transakcje handlowe : personel zarządzający lub nadzorujący oraz personel świadczący usługi finansowe (włącznie z ubezpieczycielami, bankowcami i brokerami inwestycyjnymi) zaangażowany w transakcje handlowe prowadzone na terytorium drugiej Strony;

j)    personel sektora turystyki : agenci turystyczni, przewodnicy, piloci wycieczek lub organizatorzy turystyki uczestniczący w kongresach lub prowadzący wycieczkę, która rozpoczęła się na terytorium drugiej Strony; oraz

k)    tłumaczenie pisemne i ustne : tłumacze pisemni i ustni świadczący usługi jako pracownicy przedsiębiorstwa zlokalizowanego na terytorium drugiej Strony.


ZAŁĄCZNIK 10-E

ZOBOWIĄZANIA SEKTOROWE DOTYCZĄCE USŁUGODAWCÓW KONTRAKTOWYCH I OSÓB WYKONUJĄCYCH WOLNE ZAWODY

1.

Każda Strona zezwala na świadczenie usług na swoim terytorium przez usługodawców kontraktowych lub osoby wykonujące wolne zawody pochodzące z terytorium drugiej Strony poprzez obecność osób fizycznych, zgodnie z art. 10.8, w odniesieniu do sektorów wymienionych w niniejszym załączniku i z zastrzeżeniem odpowiednich ograniczeń.

2.

Wykaz zastrzeżeń składa się z następujących elementów:

a)

pierwszej kolumny, wskazującej sektor lub podsektor, w którym mają zastosowanie zastrzeżenia; oraz

b)

drugiej kolumny opisującej obowiązujące ograniczenia.

3.

W przypadku Kanady zobowiązania sektorowe mają zastosowanie do zawodów wskazanych w kategorii „0” i „A” w kanadyjskim systemie klasyfikacji zawodów („NOC”).

4.

Oprócz wykazu zastrzeżeń zawartego w niniejszym załączniku, każda Strona może wprowadzić lub utrzymać środki odnoszące się do wymogów w zakresie kwalifikacji, procedur kwalifikacyjnych, standardów technicznych, wymogów oraz procedur licencyjnych, które nie stanowią ograniczenia w rozumieniu art. 10.8. Środki te, które obejmują konieczność uzyskania licencji, konieczność uznania kwalifikacji w sektorach podlegających regulacji, konieczność zdania określonych egzaminów, w tym egzaminów językowych, nawet jeśli nie są wymienione w niniejszym załączniku, w każdym wypadku mają zastosowanie do usługodawców kontraktowych lub osób wykonujących wolne zawody pochodzących z terytorium Stron.

5.

W przypadku Unii Europejskiej w sektorach, w których stosuje się testy potrzeb ekonomicznych, ich głównym kryterium będzie ocena odpowiedniej sytuacji rynkowej w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w regionie, gdzie ma być świadczona usługa, z uwzględnieniem liczby istniejących usługodawców i wpływu na ich sytuację.

6.

Unia Europejska podejmuje zobowiązanie w odniesieniu do art. 10.8 zróżnicowane względem jej państw członkowskich, jak wskazano w wykazie zastrzeżeń zawartym w niniejszym załączniku.

7.

Prawa i obowiązki wynikające z niniejszego załącznika nie są samowykonalne i nie przyznają bezpośrednio żadnych praw poszczególnym osobom fizycznym lub prawnym.

8.

W wykazie zastrzeżeń zawartym w niniejszym załączniku stosowane są następujące skróty:

AT

Austria

BE

Belgia

BG

Bułgaria

CY

Cypr

CZ

Republika Czeska

DE

Niemcy

DK

Dania

EE

Estonia

ES

Hiszpania

UE

Unia Europejska, w tym jej wszystkie państwa członkowskie

FI

Finlandia

FR

Francja

EL

Grecja

HR

Chorwacja

HU

Węgry

IE

Irlandia

IT

Włochy

LV

Łotwa

LT

Litwa

LU

Luksemburg

MT

Malta

NL

Niderlandy

PL

Polska

PT

Portugalia

RO

Rumunia

SK

Republika Słowacka

SI

Słowenia

SE

Szwecja

UK

Zjednoczone Królestwo

CAN

Kanada

CSS: Usługodawcy kontraktowi

IP: Osoby wykonujące wolne zawody

9.

Artykuł 10.8 ust. 1 ma zastosowanie do następujących sektorów lub podsektorów:

a)

Usługi doradztwa prawnego w odniesieniu do międzynarodowego prawa publicznego i prawa zagranicznego (1)

b)

Usługi rachunkowo-księgowe

c)

Usługi w zakresie doradztwa podatkowego

d)

Usługi architektoniczne oraz usługi w zakresie planowania urbanistycznego i architektury krajobrazu

e)

Usługi inżynierskie oraz usługi inżynierskie kompleksowe

f)

Usługi medyczne i stomatologiczne

g)

Usługi weterynaryjne

h)

Usługi położnicze

i)

Usługi świadczone przez pielęgniarki, fizjoterapeutów i personel paramedyczny

j)

Usługi informatyczne

k)

Usługi badawcze i rozwojowe

l)

Usługi reklamowe

m)

Usługi w zakresie badania rynku i opinii publicznej

n)

Usługi konsultingowe w zakresie zarządzania

o)

Usługi związane z doradztwem w zakresie zarządzania

p)

Usługi w zakresie badań i analiz technicznych

q)

Powiązane usługi doradztwa naukowego i technicznego

r)

Górnictwo

s)

Konserwacja i naprawa statków

t)

Konserwacja i naprawa sprzętu transportu kolejowego

u)

Konserwacja i naprawa pojazdów silnikowych, motocykli, skuterów śnieżnych oraz sprzętu transportu drogowego

v)

Konserwacja i naprawa statków powietrznych i ich części

w)

Konserwacja i naprawa wyrobów metalowych, urządzeń (nie biurowych), sprzętu (nie transportowego i biurowego) oraz artykułów użytku osobistego i domowego

x)

Usługi tłumaczeń pisemnych i ustnych

y)

Usługi telekomunikacyjne

z)

Usługi pocztowe i kurierskie

aa)

Budownictwo i pokrewne usługi inżynierskie

bb)

Usługi w zakresie badania terenu pod budowę

cc)

Usługi szkolnictwa wyższego

dd)

Usługi związane z rolnictwem, łowiectwem i leśnictwem

ee)

Usługi w zakresie ochrony środowiska naturalnego

ff)

Usługi ubezpieczeniowe i związane z ubezpieczeniami usługi w zakresie doradztwa i konsultingu

gg)

Pozostałe finansowe usługi w zakresie doradztwa i konsultingu

hh)

Usługi w zakresie doradztwa i konsultingu odnoszące się do transportu

ii)

Usługi agencji turystycznych i biur podróży

jj)

Usługi przewodników turystycznych

kk)

Usługi w zakresie doradztwa i konsultingu odnoszące się do produkcji

10.

Artykuł 10.8 ust. 2 ma zastosowanie do następujących sektorów lub podsektorów:

a)

Usługi doradztwa prawnego w odniesieniu do międzynarodowego prawa publicznego i prawa zagranicznego (2)

b)

Usługi architektoniczne oraz usługi w zakresie planowania urbanistycznego i architektury krajobrazu

c)

Usługi inżynierskie oraz usługi inżynierskie kompleksowe

d)

Usługi informatyczne

e)

Usługi badawcze i rozwojowe

f)

Usługi w zakresie badania rynku i opinii publicznej

g)

Usługi konsultingowe w zakresie zarządzania

h)

Usługi związane z doradztwem w zakresie zarządzania

i)

Górnictwo

j)

Usługi tłumaczeń pisemnych i ustnych

k)

Usługi telekomunikacyjne

l)

Usługi pocztowe i kurierskie

m)

Usługi szkolnictwa wyższego

n)

Usługi w zakresie doradztwa i konsultingu związane z ubezpieczeniami

o)

Pozostałe finansowe usługi w zakresie doradztwa i konsultingu

p)

Usługi w zakresie doradztwa i konsultingu odnoszące się do transportu

q)

Usługi w zakresie doradztwa i konsultingu odnoszące się do produkcji

11.

Wykaz zastrzeżeń

Sektor lub podsektor

Opis zastrzeżeń

UE – WSZYSTKIE SEKTORY

Długość pobytu

W AT, UK: maksymalna długość pobytu w przypadku CSS i IP nie przekracza łącznie sześciu miesięcy w każdym dwunastomiesięcznym okresie lub okresu trwania umowy, w zależności od tego, który okres jest krótszy.

W LT: maksymalna długość pobytu w przypadku CSS i IP wynosi sześć miesięcy, z możliwością jednokrotnego przedłużenia na dodatkowy okres sześciu miesięcy, lub jest równa okresowi trwania umowy, w zależności od tego, który okres jest krótszy.

W BE, CZ, MT, PT: maksymalna długość pobytu w przypadku CSS i IP nie przekracza 12 kolejnych miesięcy lub okresu trwania umowy, w zależności od tego, który okres jest krótszy.

Pracownicy naukowo-techniczni

Załącznik 10-C ma zastosowanie do UE z wyjątkiem: AT, DE, EL, ES, HU, IT, LT, NL, PT, SK, UK.

W CY: załącznik 10-C ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do pracowników naukowo-technicznych aktywnych zawodowo w następujących podsektorach CPC 8676, 851, 852, 853 oraz 883.

W FI: test potrzeb ekonomicznych.

W FR: załącznik 10-C ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do pracowników naukowo-technicznych aktywnych zawodowo w podsektorze CPC 86721.

W PL: pracownik naukowo-techniczny musi posiadać minimalne wykształcenie równoważne stopniowi licencjata.

CAN – WSZYSTKIE SEKTORY

Pracownicy naukowo-techniczni

CAN: Załącznik 10-C ma zastosowanie.

Usługi doradztwa prawnego w odniesieniu do międzynarodowego prawa publicznego i prawa zagranicznego

(część CPC 861)

CSS:

 

W AT, BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LU, NL, PL, PT, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W BG, CZ, DK, FI, HU, LT, LV, MT, RO, SI, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W AT, CY, DE, EE, FR, HR, IE, LU, LV, NL, PL, PT, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W BE, BG, CZ, DK, EL, ES, FI, HU, IT, LT, MT, RO, SI, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi rachunkowo-księgowe

(CPC 86212 inne niż „usługi audytorskie”, 86213, 86219 oraz 86220)

CSS:

 

W AT, BE, CY, DE, EE, ES, HR, IE, IT, LU, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W BG, CZ, DK, EL, FI, FR, HU, LT, LV, MT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi w zakresie doradztwa podatkowego

(CPC 863) (3)

CSS:

 

W AT, BE, CY, DE, EE, ES, FR, HR, IE, IT, LU, NL, PL, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W BG, CZ, DK, EL, FI, HU, LT, LV, MT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W PT: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi architektoniczne

oraz

Usługi w zakresie planowania urbanistycznego i architektury krajobrazu

(CPC 8671 i 8674)

CSS:

 

W BE, CY, EE, ES, EL, FR, HR, IE, IT, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W BG, CZ, DE, HU, LT, LV, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W AT: wyłącznie dla usług w zakresie planowania urbanistycznego, gdzie wymagany jest: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, HR, IE, LU, LV, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W BE, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W AT: wyłącznie dla usług w zakresie planowania urbanistycznego, gdzie wymagany jest: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi inżynieryjne

oraz

Kompleksowe usługi inżynieryjne

(CPC 8672 i 8673)

CSS:

 

W BE, CY, EE, ES, EL, FR, HR, IE, IT, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W BG, CZ, DE, LT, LV, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W AT: wyłącznie dla usług w zakresie planowania, gdzie wymagany jest: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HU: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, HR, IE, LU, LV, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W BE, BG, CZ, DK, ES, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W AT: wyłącznie dla usług w zakresie planowania, gdzie wymagany jest: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HU: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi medyczne (w tym usługi świadczone przez psychologów) i stomatologiczne

(CPC 9312 oraz część 85201)

CSS:

 

W SE: bez ograniczeń.

 

W CY, CZ, DE, DK, EE, ES, IE, IT, LU, MT, NL, PL, PT, RO, SI: test potrzeb ekonomicznych.

 

W FR: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług świadczonych przez psychologów, gdzie: bez zobowiązań.

 

W AT: bez zobowiązań, z wyjątkiem usług świadczonych przez psychologów oraz usług stomatologicznych, w przypadku których: test potrzeb ekonomicznych.

 

W BE, BG, EL, FI, HR, HU, LT, LV, SK, UK: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi weterynaryjne

(CPC 932)

CSS:

 

W SE: bez ograniczeń.

 

W CY, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, IE, IT, LT, LU, MT, NL, PL, PT, RO, SI: test potrzeb ekonomicznych.

 

W AT, BE, BG, HR, HU, LV, SK, UK: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi położnicze

(część CPC 93191)

CSS:

 

W SE: bez ograniczeń.

 

W AT, CY, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FR, IE, IT, LT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, RO, SI: test potrzeb ekonomicznych.

 

W BE, BG, FI, HR, HU, SK, UK: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi świadczone przez pielęgniarki, fizjoterapeutów i personel paramedyczny

(część CPC 93191)

CSS:

 

W SE: bez ograniczeń.

 

W AT, CY, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FR, IE, IT, LT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, RO, SI: test potrzeb ekonomicznych.

 

W BE, BG, FI, HR, HU, SK, UK: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi informatyczne

(CPC 84)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, IE, LU, LV, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W FI: bez ograniczeń, z wyjątkiem: osoba fizyczna musi wykazać, że posiada specjalistyczną wiedzę niezbędną do świadczenia danej usługi.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HR: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi badawcze i rozwojowe

(CPC 851, 852, z wyjątkiem usług świadczonych przez psychologów (4), i 853)

CSS:

 

UE, z wyjątkiem SE: wymagana jest umowa o przyjęciu podpisana z zatwierdzoną organizacją badawczą (5).

 

UE z wyjątkiem CZ, DK, SK: bez ograniczeń

 

W CZ, DK, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE, z wyjątkiem SE: wymagana jest umowa o przyjęciu podpisana z zatwierdzoną organizacją badawczą (6).

 

UE z wyjątkiem BE, CZ, DK, IT, SK: bez ograniczeń

 

W BE, CZ, DK, IT, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi reklamowe

(CPC 871)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, ES, FR, HR, IE, IT, LU, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DK, EL, FI, HU, LT, LV, MT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi w zakresie badania rynku i opinii publicznej

(CPC 864)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, ES, FR, IE, IT, LU, NL, PL, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DK, EL, FI, HR, LV, MT, RO, SI, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W PT: bez ograniczeń, z wyjątkiem usług badania opinii publicznej (CPC 86402), dla których: bez zobowiązań.

 

W HU, LT: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług badania opinii publicznej (CPC 86402), dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, FR, IE, LU, NL, PL, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, EL, ES, FI, HR, IT, LV, MT, RO, SI, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W PT: bez ograniczeń, z wyjątkiem usług badania opinii publicznej (CPC 86402), dla których: bez zobowiązań.

 

W HU, LT: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług badania opinii publicznej (CPC 86402), dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi konsultingowe w zakresie zarządzania

(CPC 865)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, IE, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HR, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi związane z doradztwem w zakresie zarządzania

(CPC 866)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W HU: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług arbitrażu i postępowania rozjemczego (CPC 86602), dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, IE, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HR, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych

 

W HU: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług arbitrażu i postępowania rozjemczego (CPC 86602), dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi w zakresie badań i analiz technicznych

(CPC 8676)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LU, NL, PL, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, FI, HU, LT, LV, MT, PT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Powiązane usługi doradztwa naukowego i technicznego

(CPC 8675)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, HR, IE, IT, LU, NL, PL, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, CZ, DE, DK, FI, HU, LT, LV, MT, PT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DE: bez ograniczeń, z wyjątkiem geodetów wyznaczanych przez organy publiczne, dla których: bez zobowiązań.

 

W FR: bez ograniczeń, z wyjątkiem świadczenia usług geodezyjnych związanych z ustanawianiem praw własności i prawem ziemskim, dla których: bez zobowiązań.

 

W BG: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Górnictwo (CPC 883, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, PL, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

Konserwacja i naprawa statków

(część CPC 8868)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, LU, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, FI, HU, IE, LT, MT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Konserwacja i naprawa sprzętu transportu kolejowego

(część CPC 8868)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, FI, HU, IE, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Konserwacja i naprawa pojazdów silnikowych, motocykli, skuterów śnieżnych oraz sprzętu transportu drogowego

(CPC 6112, 6122, część 8867 oraz część 8868)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, LU, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, FI, HU, IE, LT, MT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Konserwacja i naprawa statków powietrznych i ich części

(część CPC 8868)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, FI, HU, IE, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Konserwacja i naprawa wyrobów metalowych, urządzeń (nie biurowych), sprzętu (nie transportowego i biurowego) oraz artykułów użytku osobistego i domowego  (7)

(CPC 633, 7545, 8861, 8862, 8864, 8865 i 8866)

CSS:

 

W BE, CY, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, HU, IE, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W FI: bez zobowiązań, z wyjątkiem umowy dotyczącej usługi posprzedażowej lub poleasingowej, dla której: długość pobytu jest ograniczona do sześciu miesięcy; w przypadku naprawy artykułów użytku osobistego i domowego (CPC 633): test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników w przedsiębiorstwach użyteczności publicznej, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi tłumaczeń pisemnych i ustnych

(CPC 87905, z wyjątkiem tłumaczeń urzędowych lub przysięgłych)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IT, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DK, FI, HU, IE, LT, LV, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, FR, LU, LV, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, EL, ES, FI, HU, IE, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HR: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Usługi telekomunikacyjne (CPC 7544, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

Usługi pocztowe i kurierskie (CPC 751, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, FI, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, FI, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

Budownictwo i pokrewne usługi inżynierskie

(CPC 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517 oraz 518. BG: CPC 512, 5131, 5132, 5135, 514, 5161, 5162, 51641, 51643, 51644, 5165 oraz 517)

CSS:

 

UE: bez zobowiązań w BE, CZ, DK, ES, FR, NLSE.

 

W BE, DK, ES, NL, SE: bez ograniczeń.

 

W CZ: test potrzeb ekonomicznych.

 

W FR: bez zobowiązań, z wyłączeniem pracowników technicznych, dla których: zezwolenie na pracę zostaje udzielone na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy. Wymagane jest spełnienie wymogów testu potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi w zakresie badania terenu pod budowę

(CPC 5111)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, FI, HU, LT, LV, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi szkolnictwa wyższego

(CPC 923)

CSS:

 

UE z wyjątkiem LU, SE: bez zobowiązań.

 

W LU: bez zobowiązań, z wyjątkiem profesorów uniwersyteckich, w przypadku których: bez ograniczeń.

 

W SE: bez ograniczeń, z wyjątkiem dostawców usług w zakresie edukacji finansowanych ze środków publicznych i prywatnych, z pewnego rodzaju wsparciem państwa, dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

IP:

 

UE, z wyjątkiem SE: bez zobowiązań.

 

W SE: bez ograniczeń, z wyjątkiem dostawców usług w zakresie edukacji finansowanych ze środków publicznych i prywatnych, z pewnego rodzaju wsparciem państwa, dla których: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi związane z rolnictwem, łowiectwem i leśnictwem (CPC 881, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

UE z wyjątkiem BE, DE, DK, ES, FI, HR oraz SE: bez zobowiązań

 

W BE, DE, ES, HR, SE: bez ograniczeń

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W FI: bez zobowiązań, z wyjątkiem usług w zakresie doradztwa i konsultingu odnoszących się do leśnictwa, dla których: bez ograniczeń.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi w zakresie ochrony środowiska naturalnego

(CPC 9401, 9402, 9403, 9404, część 94060, 9405, część 9406 oraz 9409)

CSS:

 

W BE, CY, EE, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DE, DK, EL, HU, LT, LV, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi ubezpieczeniowe i związane z ubezpieczeniami (wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, FI, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W HU: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, FI, IT, LT, PL, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HU: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Pozostałe usługi finansowe (wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, ES, EE, EL, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, FI, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W HU: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FR, HR, IE, LV, LU, MT, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, FI, IT, LT, NL, PL, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W HU: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

Transport (CPC 71, 72, 73 i 74, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W BE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W PL: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem usług transportu lotniczego, dla których: bez ograniczeń.

 

W BE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

Usługi biur podróży i organizatorów turystyki (włącznie z pilotami wycieczek (8))

(CPC 7471)

CSS:

 

W AT, CY, CZ, DE, EE, ES, FR, HR, IT, LU, NL, PL, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W BG, EL, FI, HU, LT, LV, MT, PT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

W BE, IE: bez zobowiązań, z wyjątkiem pilotów wycieczek, dla których: bez ograniczeń.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Usługi przewodników turystycznych

(CPC 7472)

CSS:

 

W SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CY, CZ, DE, DK, EE, FI, FR, EL, HU, IE, IT, LV, LU, MT, NL, RO, SK, SI: test potrzeb ekonomicznych.

 

W ES, HR, LT, PL, PT: bez zobowiązań.

 

CAN: bez ograniczeń.

IP:

 

UE: bez zobowiązań.

 

CAN: bez zobowiązań.

Produkcja (CPC 884 i 885, wyłącznie usługi w zakresie doradztwa i konsultingu)

CSS:

 

W BE, CY, DE, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LV, LU, MT, NL, PL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BG, CZ, HU, LT, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

W DK: test potrzeb ekonomicznych, z wyjątkiem przypadku CSS, których pobyt nie przekracza trzech miesięcy.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.

IP:

 

W CY, DE, EE, EL, FI, FR, HR, IE, LV, LU, MT, NL, PT, SI, SE, UK: bez ograniczeń.

 

W AT, BE, BG, CZ, DK, ES, HU, IT, LT, PL, RO, SK: test potrzeb ekonomicznych.

 

CAN: bez ograniczeń, z wyjątkiem kierowników, dla których: bez zobowiązań.


(1)  Zastrzeżenie w zakresie usług prawnych opisane w załącznikach I lub II przez państwo członkowskie dotyczące „prawa krajowego”, jako obejmujące „Prawo UE i państwa członkowskiego” ma zastosowanie do niniejszego załącznika.

(2)  Zastrzeżenie w zakresie usług prawnych opisane w załącznikach I lub II przez państwo członkowskie dotyczące „prawa krajowego”, jako obejmujące „Prawo UE i państwa członkowskiego” ma zastosowanie do niniejszego załącznika.

(3)  Nie obejmuje doradztwa prawnego i usług w zakresie przedstawicielstwa prawnego w sprawach podatkowych, które znajdują się pod pozycją „Usługi w zakresie doradztwa prawnego w odniesieniu do międzynarodowego prawa publicznego i prawa zagranicznego”.

(4)  Część CPC 85201, która znajduje się w dziale „Usługi medyczne i stomatologiczne”.

(5)  Dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, z wyjątkiem UK i DK, zatwierdzenie organizacji badawczej oraz umowa o przyjęciu muszą spełniać warunki określone zgodnie z dyrektywą 2005/71/WE z dnia 12 października 2005 r.

(6)  Dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, z wyjątkiem UK i DK, zatwierdzenie organizacji badawczej oraz umowa o przyjęciu muszą spełniać warunki określone zgodnie z dyrektywą 2005/71/WE z dnia 12 października 2005 r.

(7)  Usługi konserwacji i naprawy maszyn biurowych oraz sprzętu, włącznie z komputerami (CPC 845) znajdują się pod pozycją „Usługi informatyczne”.

(8)  Usługodawcy, których zadaniem jest towarzyszenie grupie wycieczkowej składającej się przynajmniej z 10 osób fizycznych, bez występowania w charakterze przewodników w określonych miejscach.


ZAŁĄCZNIK 10-F

UZGODNIENIE DOTYCZĄCE WSPÓŁMAŁŻONKÓW PRACOWNIKÓW PRZENOSZONYCH WEWNĄTRZ PRZEDSIĘBIORSTWA

1.

W przypadku państw członkowskich Unii Europejskiej, które są objęte stosowaniem istniejącej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE z dnia 15 maja 2014 r.w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli lub stałych rezydentów państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa („dyrektywa ICT”), Unia Europejska rozszerza na współmałżonków kanadyjskich obywateli, będących pracownikami przenoszonymi wewnątrz przedsiębiorstwa do Unii Europejskiej, prawo czasowego wjazdu i pobytu równoważne prawu przyznanemu współmałżonkom pracowników przenoszonych wewnątrz przedsiębiorstwa na podstawie dyrektywy ICT; oraz

2.

Kanada rozszerza na współmałżonków obywateli Unii Europejskiej, będących pracownikami przenoszonymi wewnątrz przedsiębiorstwa do Kanady, traktowanie równoważne traktowaniu przyznanemu współmałżonkom obywateli kanadyjskich, będących pracownikami przenoszonymi wewnątrz przedsiębiorstwa w państwie członkowskim, z którego pochodzi pracownik Unii Europejskiej przenoszony wewnątrz przedsiębiorstwa.

ZAŁĄCZNIK 11-A

WYTYCZNE DOTYCZĄCE UMÓW O WZAJEMNYM UZNAWANIU („UWU”)

Wprowadzenie

Niniejszy załącznik zawiera praktyczne wytyczne mające na celu ułatwienie negocjacji UWU w odniesieniu do zawodów regulowanych. Te wytyczne nie są wiążące i nie zmieniają ani nie mają wpływu na prawa i obowiązki Stron w ramach niniejszej Umowy.

Definicje

Do celów niniejszego załącznika:

 

staż adaptacyjny to okres nadzorowanej praktyki zawodu regulowanego, połączonej w miarę możliwości z dalszym szkoleniem, w ramach jurysdykcji państwa przyjmującego pod nadzorem osoby wykwalifikowanej. Powyższy okres nadzorowanej praktyki podlega ocenie. Szczegółowe zasady regulujące staż adaptacyjny, jego ocenę i status zawodowy osoby nadzorowanej są określone, w stosownych przypadkach, przepisami państwa przyjmującego;

 

test umiejętności to test polegający na sprawdzeniu poziomu wiedzy zawodowej wnioskodawców, przeprowadzony przez właściwe władze jurysdykcji państwa przyjmującego w celu oceny zdolności wnioskodawców do wykonywania zawodu regulowanego w ramach jurysdykcji państwa przyjmującego. oraz

 

zakres praktyki to działalność lub grupa działalności objętych zawodem regulowanym.

Forma i treść UWU

Niniejsza sekcja określa różne kwestie, które można poruszyć podczas negocjacji oraz, jeżeli tak uzgodniono, uwzględnić w ostatecznych UWU. W sekcji tej wskazano elementy, które mogą być wymagane od zagranicznych pracowników chcących skorzystać z UWU.

1.   Uczestnicy

Strony UWU powinny być wyraźnie wskazane.

2.   Cel UWU

Cel UWU powinien być wyraźnie wyznaczony.

3.   Zakres UWU

W UWU należy jasno określić:

a)

zakres UWU, w odniesieniu do specjalnych tytułów i działalności zawodowych, które taka umowa obejmuje;

b)

kto jest uprawniony do używania danych tytułów zawodowych;

c)

czy mechanizm uznawania jest oparty na kwalifikacjach formalnych, licencji uzyskanej w ramach jurysdykcji państwa pochodzenia lub na innych wymogach; oraz

d)

czy UWU umożliwia czasowy lub stały dostęp do danego zawodu.

4.   Postanowienia dotyczące wzajemnego uznawania

UWU powinna jasno wskazywać warunki, które należy spełnić w celu uznania kwalifikacji w ramach każdej jurysdykcji oraz poziom uzgodnionej równoważności.

Poniższy czteroetapowy proces powinien uprościć i ułatwić uznawanie kwalifikacji.

Czteroetapowy proces uznawania kwalifikacji

Etap pierwszy: Weryfikacja równoważności

Podmioty negocjujące powinny sprawdzić ogólną równoważność zakresu praktyki lub kwalifikacji zawodu regulowanego w swoich odpowiednich jurysdykcjach.

Ocena kwalifikacji powinna zawierać wszystkie informacje właściwe do określenia uprawnień dotyczących zakresu praktyki związanych ze zdolnością prawną do wykonywania zawodu lub do określenia kwalifikacji wymaganych dla konkretnego zawodu regulowanego w ramach odpowiednich jurysdykcji.

W konsekwencji podmioty negocjujące powinny:

a)

określić działalność lub grupę działalności objętych uprawnieniami dotyczącymi zakresu praktyki w ramach zawodu regulowanego; oraz

b)

określić kwalifikacje wymagane w każdej jurysdykcji. Mogą one obejmować następujące elementy:

(i)

minimalny poziom wykształcenia, np. warunki egzaminów wstępnych, długość trwania studiów oraz studiowane przedmioty;

(ii)

minimalny poziom wymaganego doświadczenia, np. lokalizacja, długość i warunki praktycznego szkolenia lub nadzorowanej praktyki zawodowej przed uzyskaniem licencji lub ramy norm etycznych i dyscyplinarnych;

(iii)

zdane egzaminy, w szczególności egzaminy z kompetencji zawodowych;

(iv)

zakres, w jakim kwalifikacje objęte jedną z jurysdykcji są uznawane przez inną jurysdykcję; oraz

(v)

kwalifikacje, które właściwe władze w każdej z jurysdykcji są gotowe uznać, np. poprzez wskazanie konkretnych dyplomów lub certyfikatów lub poprzez odniesienie do konkretnych wymogów minimalnych, które mają podlegać certyfikacji przez właściwe władze jurysdykcji w państwie pochodzenia, włącznie z określeniem czy posiadanie pewnego poziomu kwalifikacji umożliwi uznanie w przypadku niektórych rodzajów działalności zakresu praktyki (poziom wykształcenia i czas trwania nauki, główne zagadnienia edukacyjne, ogólne przedmioty i dziedziny).

Istnieje ogólna równoważność między uprawnieniami dotyczącymi zakresu praktyki lub kwalifikacjami w zawodzie regulowanym, jeżeli nie ma znaczących różnic w tym względzie między jurysdykcjami.

Etap drugi: Ocena znaczących różnic

Znacząca różnica w zakresie kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu regulowanego istnieje w przypadku gdy:

a)

występują duże różnice w podstawowym zasobie wiedzy; lub

b)

występują różnice w długości i zawartości merytorycznej szkolenia między jurysdykcjami.

Istnieje znacząca różnica w zakresie praktyki, jeżeli:

a)

co najmniej jedna działalność zawodowa nie stanowi części danego zawodu w jurysdykcji państwa pochodzenia;

b)

te rodzaje działalności są objęte specjalnymi szkoleniami w jurysdykcji państwa przyjmującego; oraz

c)

szkolenie dotyczące tych rodzajów działalności w jurysdykcji państwa przyjmującego znacznie różni się pod względem merytorycznym od szkolenia, w którym uczestniczył wnioskodawca.

Etap trzeci: Środki kompensujące

Jeżeli podmioty negocjujące ustalą, że występują znaczące różnice w uprawnieniach dotyczących zakresu praktyki lub w kwalifikacjach między jurysdykcjami, mogą one wskazać środki kompensujące służące zniwelowaniu tych różnic.

Środek kompensujący może przyjąć formę m.in. stażu adaptacyjnego lub, jeżeli jest to wymagane, testu umiejętności.

Środki kompensujące powinny być proporcjonalne do znaczących różnic, które mają zniwelować. Przed określeniem środka kompensującego, podmioty negocjujące powinny również ocenić wszelkie praktyczne doświadczenie zawodowe uzyskane w jurysdykcji państwa pochodzenia, aby ustalić czy takie doświadczenie jest wystarczające, by zniwelować, w części lub w całości, znaczące różnice występujące w uprawnieniach dotyczących zakresu praktyki lub w kwalifikacjach między jurysdykcjami.

Etap czwarty: Określenie warunków dotyczących uznania

Po ukończeniu oceny ogólnej równoważności uprawnień dotyczących zakresu praktyki lub kwalifikacji w zawodzie regulowanym, podmioty negocjujące powinny określić w UWU:

a)

zdolność prawną do wykonywania zawodu regulowanego;

b)

kwalifikacje dotyczące zawodu regulowanego;

c)

konieczność wprowadzenia środków kompensujących;

d)

zakres, w jakim doświadczenie zawodowe może skompensować znaczące różnice;

e)

opis środka kompensującego, włącznie z zastosowaniem stażu adaptacyjnego lub testu umiejętności.

5.   Mechanizm dotyczący wdrożenia

UWU powinna określać:

a)

zasady i procedury stosowane w celu monitorowania i egzekwowania postanowień umowy;

b)

mechanizmy dialogu i współpracy administracyjnej między stronami UWU; oraz

c)

sposoby rozwiązywania przez indywidualnych wnioskodawców wszelkich kwestii wynikających z interpretacji lub wdrażania UWU.

Jako przewodnik dotyczący traktowania indywidualnych wnioskodawców UWU powinna obejmować szczegółowe dane dotyczące:

a)

punktu kontaktowego dysponującego informacjami na temat wszystkich kwestii związanych z wnioskiem, np. nazwa i adres odpowiednich władz, formalności dotyczące uzyskania licencji, informacje na temat dodatkowych wymogów, które należy spełnić w jurysdykcji państwa przyjmującego;

b)

czasu trwania procedur dotyczących rozpatrywania wniosków przez odpowiednie władze w jurysdykcji państwa przyjmującego;

c)

wymaganej od wnioskodawców dokumentacji oraz formy, w jakiej powinna być przedstawiona;

d)

przyjmowania dokumentów i świadectw wystawionych w jurysdykcji państwa przyjmującego w odniesieniu do kwalifikacji i uzyskiwania licencji;

e)

procedur odwoławczych lub przeglądowych stosowanych przez właściwe władze.

UWU powinna także obejmować następujące zobowiązania właściwych władz:

a)

wnioski w sprawie wymogów uzyskania licencji i kwalifikacji oraz dotyczące procedur będą rozpatrywane niezwłocznie;

b)

zagwarantowany zostanie wnioskodawcom odpowiedni czas na spełnienie wymogów procesu składania wniosków oraz odwołania się do właściwych władz lub przeglądu przeprowadzanego przez właściwe władze;

c)

badania lub testy będą organizowane z odpowiednią częstotliwością;

d)

opłaty ponoszone przez wnioskodawców chcących skorzystać z warunków UWU będą proporcjonalne do kosztów ponoszonych przez jurysdykcję państwa przyjmującego; oraz

e)

informacje będą dostarczane na temat wszelkich programów pomocowych w jurysdykcji państwa przyjmującego dotyczących praktycznego szkolenia oraz na temat wszelkich zobowiązań jurysdykcji państwa przyjmującego w tym kontekście.

6.   Uzyskanie licencji i inne przepisy w jurysdykcji państwa przyjmującego

W stosownych przypadkach UWU powinna także określić sposoby i warunki uzyskania licencji po ustaleniu kwalifikowalności oraz prawa i zobowiązania wynikające z licencji, np. treść licencji, przynależność do organizacji zawodowych, stosowanie tytułów zawodowych lub akademickich. Wszelkie wymogi uzyskania licencji inne niż kwalifikacje powinny być wyjaśnione, w tym wymogi dotyczące:

a)

posiadania adresu biurowego, utrzymywania siedziby lub bycia rezydentem;

b)

umiejętności językowych;

c)

dokumentu potwierdzającego nieskazitelny charakter;

d)

ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej;

e)

zgodności z wymogami jurysdykcji państwa przyjmującego w zakresie stosowania nazw handlowych lub firmy; oraz

f)

zgodności z zasadami etyki w jurysdykcji państwa przyjmującego, np. niezależności i właściwego postępowania.

Aby zapewnić przejrzystość UWU powinna zawierać następujące dane szczegółowe dotyczące każdej jurysdykcji państwa przyjmującego:

a)

właściwe prawo, które ma być stosowane, np. w zakresie postępowań dyscyplinarnych, odpowiedzialności lub zobowiązań finansowych;

b)

zasady dyscypliny i egzekwowania standardów zawodowych, włącznie z jurysdykcją w sprawach dyscyplinarnych i wszelkim wynikającym z tego wpływem na wykonywanie zawodu;

c)

sposoby przeprowadzanej weryfikacji kompetencji; oraz

d)

kryteria i procedury dotyczące cofnięcia rejestracji.

7.   Przegląd UWU

Jeżeli UWU zawiera warunki przeglądu lub cofnięcia UWU, należy jasno podać szczegółowe informacje na ten temat.

8.   Przejrzystość

Strony powinny:

a)

upublicznić tekst UWU, która została zawarta; oraz

b)

wzajemnie powiadomić się o zmianach kwalifikacji, które to zmiany mogą mieć wpływ na stosowanie lub wdrażanie UWU. Jeżeli jest to możliwe Strona powinna mieć możliwość przedstawienia uwag w sprawie zmian wprowadzonych przez drugą Stronę.


ZAŁĄCZNIK 13-A

TRANSGRANICZNY HANDEL USŁUGAMI FINANSOWYMI

Wykaz Kanady

Usługi ubezpieczeniowe i związane z ubezpieczeniami

1.

Artykuł 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych lub handlu tymi usługami, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do:

(i)

transportu morskiego, lotnictwa zarobkowego oraz lotów kosmicznych i transportu ładunków w przestrzeni kosmicznej (włączając satelity), przy czym ubezpieczenie to obejmuje: transportowane towary, pojazd transportujący towary oraz wszelką odpowiedzialność z nimi związaną; oraz

(ii)

towarów w tranzycie międzynarodowym;

b)

reasekuracji i retrocesji;

c)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1; oraz

d)

pośrednictwa ubezpieczeniowego takiego jak usługi brokerskie i agencyjne, dotyczące ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do usług wymienionych w lit. a) i b).

Usługi bankowe i inne usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń)

2.

Artykuł 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych lub handlu tymi usługami, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

b)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

Usługi zarządzania portfelem

3.

Artykuł 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych lub handlu tymi usługami, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do świadczenia następujących usług przedsiębiorstwu zbiorowego inwestowania zlokalizowanemu na jej terytorium:

a)

doradztwo inwestycyjne; oraz

b)

usługi zarządzania portfelem, z wyłączeniem:

(i)

usługi w zakresie przechowywania;

(ii)

usługi powiernicze; lub

(iii)

usługi realizacji zleceń klientów.

4.

Do celów niniejszego zobowiązania, zarządzanie portfelem oznacza zarządzanie portfelami zgodnie z mandatem udzielonym przez klientów w oparciu o zasadę uznania klienta, jeżeli pakiety te obejmują jeden lub większą liczbę instrumentów finansowych;

5.

Przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania to fundusze lub spółki zarządzające funduszami regulowane lub zarejestrowane zgodnie z właściwymi przepisami i regulacjami dotyczącymi papierów wartościowych. Niezależnie od postanowień ust. 3 Kanada może wymagać, aby przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania zlokalizowane w Kanadzie zachowało ostateczną odpowiedzialność za zarządzanie przedsiębiorstwem zbiorowego inwestowania lub fundusze, którymi zarządza.

6.

Zastrzeżenia dotyczące środków niezgodnych określone przez Kanadę w jej wykazie do załącznika III nie mają zastosowania do ust. 3 – 5.

Wykaz Unii Europejskiej

(mający zastosowanie do wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, o ile nie wskazano inaczej)

Usługi ubezpieczeniowe i związane z ubezpieczeniami

1.

Z wyjątkiem CY, EE, LV, LT, MTPL (1) art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do:

(i)

transportu morskiego, lotnictwa zarobkowego oraz lotów kosmicznych i transportu ładunków w przestrzeni kosmicznej (włączając satelity), przy czym ubezpieczenie to obejmuje: transportowane towary, pojazd transportujący towary oraz wszelką odpowiedzialność z nimi związaną; oraz

(ii)

towarów w tranzycie międzynarodowym;

b)

reasekuracji i retrocesji;

c)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1; oraz

d)

pośrednictwa ubezpieczeniowego takiego jak usługi brokerskie i agencyjne, dotyczące ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do usług wymienionych w lit. a) i b).

2.

Dla CY art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

bezpośrednich usług ubezpieczeniowych (włącznie z koasekuracją) dotyczących ubezpieczeń od ryzyka odnoszącego się do:

(i)

transportu morskiego, lotnictwa zarobkowego oraz lotów kosmicznych i transportu ładunków w przestrzeni kosmicznej (włączając satelity), przy czym ubezpieczenie to obejmuje: transportowane towary, pojazd transportujący towary oraz wszelką odpowiedzialność z nimi związaną; oraz

(ii)

towarów w tranzycie międzynarodowym;

b)

pośrednictwa ubezpieczeniowego;

c)

reasekuracji i retrocesji; oraz

d)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1.

3.

Dla EE art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczeń bezpośrednich (w tym koasekuracji):

b)

reasekuracji i retrocesji;

c)

pośrednictwa ubezpieczeniowego; oraz

d)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1.

4.

Dla LV i LT art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do:

(i)

transportu morskiego, lotnictwa zarobkowego oraz lotów kosmicznych i transportu ładunków w przestrzeni kosmicznej (włączając satelity), przy czym ubezpieczenie to obejmuje: transportowane towary, pojazd transportujący towary oraz wszelką odpowiedzialność z nimi związaną; oraz

(ii)

towarów w tranzycie międzynarodowym;

b)

reasekuracji i retrocesji; oraz

c)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1.

5.

Dla MT art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczenia ryzyka odnoszącego się do:

(i)

transportu morskiego, lotnictwa zarobkowego oraz lotów kosmicznych i transportu ładunków w przestrzeni kosmicznej (włączając satelity), przy czym ubezpieczenie to obejmuje: transportowane towary, pojazd transportujący towary oraz wszelką odpowiedzialność z nimi związaną; oraz

(ii)

towarów w tranzycie międzynarodowym;

b)

reasekuracji i retrocesji; oraz

c)

usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, jak opisano w ppkt (iv) definicji usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami zawartej w art. 13.1.

6.

Dla PL art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

ubezpieczenia ryzyka dotyczącego towarów w handlu międzynarodowym; oraz

b)

reasekuracji i retrocesji ryzyka dotyczącego towarów w handlu międzynarodowym.

Usługi bankowe i inne usługi finansowe (z wyłączeniem usług ubezpieczeniowych i związanych z ubezpieczeniami)

7.

Z wyjątkiem BE, CY, EE, LV, LT, MT, SI i RO art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

b)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

8.

Dla BE art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1.

9.

Dla CY art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

obrotu zbywalnymi papierami wartościowymi na własny rachunek lub na zlecenie klientów, zarówno na giełdzie jak i poza giełdą, bądź w inny sposób;

b)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

c)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

10.

Dla EEi LT art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

przyjmowania depozytów;

b)

udzielania wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów;

c)

leasingu finansowego;

d)

usług dokonywania wszelkich płatności i przekazu pieniędzy;

e)

gwarancji i zobowiązań;

f)

operacji przeprowadzanych na własny rachunek lub na rachunek klientów, zarówno na giełdzie, jak i na rynku pozagiełdowym;

g)

uczestnictwa w emisji wszelkiego rodzaju papierów wartościowych, w tym w gwarantowaniu i inwestycjach (publicznych i prywatnych) w charakterze agenta oraz świadczenia usług z tym związanych;

h)

pośrednictwa na rynku pieniężnym;

i)

zarządzania majątkiem, a szczególnie zarządzania środkami pieniężnymi i portfelem, wszelkich form zarządzania inwestycjami zbiorowymi oraz usług w zakresie przechowywania, deponowania i powiernictwa;

j)

usług rozliczeniowych i rozrachunkowych dotyczących aktywów finansowych, w tym papierów wartościowych, instrumentów pochodnych oraz innych instrumentów zbywalnych;

k)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

l)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

11.

Dla LV art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

uczestnictwa w emisji wszelkiego rodzaju papierów wartościowych, w tym w gwarantowaniu i inwestycjach (publicznych i prywatnych) w charakterze agenta oraz świadczenia usług z tym związanych;

b)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

c)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

12.

Dla MT art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

przyjmowania depozytów;

b)

udzielania wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów;

c)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

d)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

13.

Dla RO art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

przyjmowania depozytów;

b)

udzielania wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów;

c)

gwarancji i zobowiązań;

d)

pośrednictwa na rynku pieniężnym;

e)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

f)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

14.

Dla SI art. 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1 w odniesieniu do:

a)

udzielania wszelkiego rodzaju pożyczek i kredytów;

b)

przyjmowania gwarancji i zobowiązań ze strony zagranicznych instytucji kredytowych przez krajowe osoby prawne i wyłącznych właścicieli,

c)

dostarczania i transferu informacji finansowych, przetwarzania danych finansowych i związanego z tym oprogramowania, jak opisano w ppkt (xi) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1; oraz

d)

doradztwa i innych pomocniczych usług finansowych odnoszących się do usług bankowych i pozostałych usług finansowych, jak opisano w ppkt (xii) definicji usług bankowych i innych usług finansowych (z wyłączeniem ubezpieczeń) zawartej w art. 13.1, ale z wyłączeniem pośrednictwa, jak wskazano w tym podpunkcie.

Usługi zarządzania portfelem

15.

Artykuł 13.7 ust. 1 ma zastosowanie do transgranicznego świadczenia usług finansowych, jak określono w lit. a) definicji transgranicznego świadczenia usług finansowych zawartej w art. 13.1, w odniesieniu do usług zarządzania portfelem świadczonych dla klientów profesjonalnych z Unii Europejskiej zlokalizowanych w Unii Europejskiej przez kanadyjskie instytucje finansowe regulowane w Kanadzie po okresie przejściowym trwającym cztery lata od daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Dla większej przejrzystości, to zobowiązanie podlega systemowi nadzoru ostrożnościowego w Unii Europejskiej, włącznie z oceną równoważności (2);

16.

Do celów niniejszego rozdziału:

a)

zarządzanie portfelem to zarządzanie portfelami zgodnie z mandatem udzielonym przez klientów w oparciu o zasadę uznania klienta, gdzie portfele te obejmują co najmniej jeden instrument finansowy;

b)

usługi zarządzania portfelem nie obejmują:

(i)

usług w zakresie przechowywania;

(ii)

usług powierniczych; lub

(iii)

usług realizacji zleceń klientów; oraz

c)

w Unii Europejskiej klienci profesjonalni są zdefiniowani w pkt 1 lit. e) sekcji I załącznika II do dyrektywy 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r.w sprawie rynków instrumentów finansowych.


(1)  Skróty stosowane w niniejszym załączniku są zdefiniowane w pkt 8 uwagi do załącznika I (Zastrzeżenia dotyczące istniejących środków i zobowiązania w zakresie liberalizacji).

(2)  Oznacza to, że gdy Komisja Europejska przyjmuje decyzję o równoważności odnoszącą się do zarządzania portfelem, a kanadyjska instytucja finansowa spełnia pozostałe wymogi nadzoru ostrożnościowego w Unii Europejskiej, taka instytucja może świadczyć dowolne usługi zarządzania portfelem dla klientów profesjonalnych z Unii Europejskiej bez konieczności posiadania siedziby w Unii Europejskiej. Ponadto środki wprowadzane przez państwa członkowskie Unii Europejskiej ograniczające lub zakazujące transgranicznego zarządzania portfelem, włącznie z zastrzeżeniami zawartymi w jej wykazach do załączników I i II, nie mają już dłużej zastosowania do niniejszego zobowiązania.


ZAŁĄCZNIK 13-B

UZGODNIENIE W SPRAWIE STOSOWANIA ART. 13.16 UST. 1 ORAZ ART. 13.21

Strony uznają, że środki ostrożnościowe wzmacniają krajowe systemy finansowe, wspierają skuteczne, efektywne i solidne instytucje, rynki i infrastruktury oraz promują międzynarodową stabilność finansową poprzez ułatwianie podejmowania bardziej świadomych decyzji kredytowych i inwestycyjnych, poprawę integralności rynków oraz zmniejszanie ryzyka wystąpienia trudnej sytuacji finansowej i jej rozprzestrzenienia się.

W konsekwencji Strony zgadzają się na ujęcie w art. 13.16 ust. 1 ostrożnościowego wydzielenia umożliwiającego Stronom wprowadzenie lub utrzymanie środków z powodów ostrożnościowych oraz zapewniają rolę Komitetowi ds. Usług Finansowych, utworzonemu na podstawie art. 26.2 ust. 1 lit. f), przy ustaleniu czy, i w jakim zakresie, ostrożnościowe wydzielenie ma zastosowanie do sporów inwestycyjnych dotyczących usług finansowych na podstawie art. 13.21.

Proces odnoszący się do art. 13.21

1.

Komitet ds. Usług Finansowych, pełniąc swoją rolę w zakresie sporów inwestycyjnych na podstawie art. 13.21, podejmuje decyzję czy, i jeżeli tak, w jakim zakresie, ostrożnościowe wydzielenie stanowi ważny zarzut wobec roszczenia.

2.

Strony zobowiązują się do działania w dobrej wierze. Każda Strona przedstawia swoje stanowisko w ramach Komitetu ds. Usług Finansowych w terminie 60 dni od wniesienia sprawy do Komitetu ds. Usług Finansowych.

3.

Jeżeli Strona nieuczestnicząca w sporze powiadomi Komitet ds. Usług Finansowych w terminie 60 dni wskazanym w pkt. 2, że wszczęła w danej kwestii proces wewnętrznego ustalania, bieg terminu, o którym mowa w pkt. 2, zostaje zawieszony do momentu powiadomienia Komitetu ds. Usług Finansowych przez tę Stronę o jej stanowisku. Zawieszenie przekraczające sześć miesięcy jest uważane za naruszenie zobowiązania do działania w dobrej wierze.

4.

Jeżeli pozwany nie przedstawi swojego stanowiska Komitetowi ds. Usług Finansowych w terminie, o którym mowa w pkt. 2, zawieszenie biegu terminów lub postępowań określone w art. 13.21 ust. 3 nie ma już zastosowania a inwestor może dochodzić swoich roszczeń.

5.

Jeżeli Komitet ds. Usług Finansowych nie może przyjąć decyzji w sprawie wspólnego ustalenia w terminie 60 dni w odniesieniu do konkretnego sporu między inwestorem a państwem dotyczącego środka ostrożnościowego, Komitet ds. Usług Finansowych kieruje sprawę do Wspólnego Komitetu CETA (1). Ten okres 60 dni rozpoczyna swój bieg od momentu otrzymania przez Komitet ds. Usług Finansowych stanowiska Stron, zgodnie z pkt. 2.

6.

Wspólne ustalenie dokonane przez Komitet ds. Usług Finansowych lub Wspólny Komitet CEFTA jest wiążące dla trybunału wyłącznie w odniesieniu do danego sporu. Wspólne ustalenie nie stanowi wiążącego precedensu dla Stron w odniesieniu do zakresu i stosowania ostrożnościowego wydzielenia lub innych warunków niniejszej Umowy.

7.

O ile Wspólny Komitet CEFTA nie postanowi inaczej, jeżeli Wspólny Komitet CEFTA nie osiągnie porozumienia w terminie trzech miesięcy od skierowania do niego sprawy przez Komitet ds. Usług Finansowych na podstawie pkt. 5, każda Strona udostępnia swoje stanowisko trybunałowi, który orzeka w danym sporze. Trybunał uwzględnia ten zapis przy podejmowaniu decyzji.

Zasady wysokiego szczebla

8.

Strony zgadzają się, że stosowanie art. 13.16 ust. 1 przez Strony i trybunały powinno kierować się następującymi zasadami, których lista nie jest wyczerpująca:

a)

Strony mogą określić swój własny poziom regulacji ostrożnościowych. Strona może ustanowić i egzekwować środki, które przewidują wyższy poziom ochrony ostrożnościowej od poziomu wskazanego we wspólnych międzynarodowych zobowiązaniach dotyczących kwestii ostrożnościowych;

b)

stosowne rozważania przy ustalaniu czy środek spełnia wymogi art. 13.16 ust. 1 obejmują zakres, w jakim środek może być konieczny ze względu na pilny charakter sytuacji, oraz informacje dostępne dla Stron w momencie wprowadzania tego środka;

c)

mając na uwadze wysoce specjalistyczny charakter regulacji ostrożnościowych, podmioty stosujące te zasady polegają w najwyższym możliwym stopniu na regulacjach i zasadach ustanowionych w odpowiednich jurysdykcjach Stron oraz na decyzjach i faktycznych ustaleniach, włącznie z oceną ryzyka, dokonanych przez organy regulacyjne w dziedzinie finansów;

d)

(i)

z wyjątkiem sytuacji przewidzianej w ppkt (ii), środek jest uważany za spełniający wymogi art. 13.16 ust. 1 jeżeli:

A)

ma cel ostrożnościowy; oraz

B)

nie jest tak surowy w świetle swojego celu, że jest wyraźnie nieproporcjonalny do zamierzonego celu; oraz

(ii)

środek, który spełnia wymogi ppkt (i), nie spełnia wymogów art. 13.16 ust. 1 jeżeli stanowi ukryte ograniczenia dotyczące inwestycji zagranicznych lub arbitralną albo nieuzasadnioną dyskryminację między inwestorami w podobnych sytuacjach;

e)

o ile środek nie jest stosowany w sposób stanowiący arbitralną albo nieuzasadnioną dyskryminację między inwestorami w podobnych sytuacjach lub ukryte ograniczenia dotyczące inwestycji zagranicznych, taki środek jest uważany za spełniający wymogi art. 13.16 ust. 1 jeżeli:

(i)

jest zgodny z międzynarodowymi zobowiązanymi dotyczącymi kwestii ostrożnościowych, które są wspólne dla Stron;

(ii)

służy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji finansowej, która nie jest już wiarygodna lub może przestać być wiarygodna;

(iii)

służy poprawie sytuacji instytucji finansowej lub zarządzaniu instytucją finansową w trudnej sytuacji; lub

(iv)

służy utrzymaniu lub przywróceniu stabilności finansowej, w odpowiedzi na systemowy kryzys finansowy.

Przegląd okresowy

9.

Komitet ds. Usług Finansowych może za zgodą obu Stron zmienić niniejsze uzgodnienia w każdym momencie. Komitet ds. Usług Finansowych powinien dokonywać przeglądu niniejszego uzgodnienia przynajmniej co dwa lata.

W tym kontekście Komitet ds. Usług Finansowych może opracować wspólne uzgodnienia w sprawie stosowania art. 13.16 ust. 1 na podstawie dialogu i dyskusji przeprowadzonych w Komitecie w odniesieniu do konkretnych sporów i mając na uwadze międzynarodowe zobowiązania dotyczące kwestii ostrożnościowych, które są wspólne dla Stron.


(1)  Każda Strona zapewnia, że jej reprezentacja we Wspólnym Komitecie CEFTA do tego celu obejmuje organy ds. usług finansowych.


ZAŁĄCZNIK 13-C

UZGODNIENIE W SPRAWIE DIALOGU NA TEMAT REGULACJI SEKTORA USŁUG FINANSOWYCH

Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do umacniania stabilności finansowej. Dialog na temat regulacji sektora usług finansowych w ramach Komitetu ds. Usług Finansowych opiera się na zasadach i standardach ostrożnościowych uzgodnionych na poziomie wielostronnym. Strony zobowiązują się do skoncentrowania dyskusji na kwestiach dotyczących wpływu transgranicznego, takich jak transgraniczny handel papierami wartościowymi (włącznie z możliwością podejmowania dalszych zobowiązań w sprawie zarządzania portfelem), odpowiednie ramy dla obligacji zabezpieczonych oraz dla wymagań w zakresie zabezpieczeń w reasekuracji, a także do omawiania kwestii odnoszących się do działalności oddziałów.


WYKAZ KANADY DOTYCZĄCY DOSTĘPU DO RYNKU

ZAŁĄCZNIK 19-1

Instytucje rządowe na szczeblu centralnym

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział odnosi się do udzielania zamówień przez podmioty wymienione w niniejszym załączniku, pod warunkiem uwzględnienia następujących progów:

Progi:

Towary

130 000 SDR

Usługi

130 000 SDR

Usługi budowlane

5 000 000 SDR

W przypadku udzielania przez podmioty wymienione w niniejszym załączniku zamówień na czynności wymienione w sekcji B załącznika 19-3, zastosowanie mają progi określone w niniejszej sekcji.

Wykaz podmiotów

1.

Atlantic Canada Opportunities Agency

2.

Canada Border Services Agency

3.

Canada Emission Reduction Incentives Agency

4.

Canada Employment Insurance Commission

5.

Canada Industrial Relations Board

6.

Canada Revenue Agency

7.

Canada School of Public Service

8.

Canadian Centre for Occupational Health and Safety

9.

Canadian Environmental Assessment Agency

10.

Canadian Food Inspection Agency

11.

Canadian Forces Grievance Board

12.

Canadian Grain Commission

13.

Canadian Human Rights Commission

14.

Canadian Human Rights Tribunal

15.

Canadian Institutes of Health Research

16.

Canadian Intergovernmental Conference Secretariat

17.

Canadian International Trade Tribunal

18.

Canadian Northern Economic Development Agency

19.

Canadian Nuclear Safety Commission

20.

Canadian Polar Commission

21.

Canadian Radio-television and Telecommunications Commission

22.

Canadian Space Agency

23.

Canadian Transportation Accident Investigation and Safety Board

24.

Canadian Transportation Agency

25.

Copyright Board

26.

Correctional Service of Canada

27.

Courts Administration Service

28.

Department of Agriculture and Agri-Food

29.

Department of Canadian Heritage

30.

Department of Citizenship and Immigration

31.

Department of Employment and Social Development

32.

Department of Finance

33.

Department of Fisheries and Oceans

34.

Department of Foreign Affairs, Trade and Development

35.

Department of Health

36.

Department of Indian Affairs and Northern Development

37.

Department of Industry

38.

Department of Justice

39.

Department of National Defence

40.

Department of Natural Resources

41.

Department of Public Safety and Emergency Preparedness

42.

Department of Public Works and Government Services

43.

Department of the Environment

44.

Department of Transport

45.

Department of Veterans Affairs

46.

Department of Western Economic Diversification

47.

Director of Soldier Settlement

48.

Director, The Veterans' Land Act

49.

Economic Development Agency of Canada for the Regions of Quebec

50.

Federal Economic Development Agency for Southern Ontario

51.

Financial Consumer Agency of Canada

52.

Immigration and Refugee Board

53.

Indian Residential Schools Truth and Reconciliation Commission

54.

Library and Archives of Canada

55.

Military Police Complaints Commission

56.

National Battlefields Commission

57.

National Energy Board

58.

National Farm Products Council

59.

National Film Board

60.

Parole Board of Canada

61.

National Research Council of Canada

62.

Natural Sciences and Engineering Research Council

63.

Northern Pipeline Agency

64.

Office of Infrastructure of Canada

65.

Office of the Auditor General

66.

Office of the Chief Electoral Officer

67.

Office of the Commissioner for Federal Judicial Affairs

68.

Office of the Commissioner of Lobbying

69.

Office of the Commissioner of Official Languages

70.

Office of the Communications Security Establishment Commissioner

71.

Office of the Co-ordinator, Status of Women

72.

Office of the Correctional Investigator of Canada

73.

Office of the Director of Public Prosecutions

74.

Office of the Governor General's Secretary

75.

Office of the Public Sector Integrity Commissioner

76.

Office of the Superintendent of Financial Institutions

77.

Office of the Information Commissioner of Canada

78.

Office of the Privacy Commissioner of Canada

79.

Parks Canada Agency

80.

Patented Medicine Prices Review Board

81.

Privy Council Office

82.

Public Health Agency of Canada

83.

Public Service Commission

84.

Public Service Labour Relations and Employment Board

85.

Registrar of the Supreme Court of Canada

86.

Registry of the Competition Tribunal

87.

Registry of the Public Servants Disclosure Protection Tribunal

88.

Registry of the Specific Claims Tribunal

89.

Royal Canadian Mounted Police

90.

Royal Canadian Mounted Police External Review Committee

91.

Royal Canadian Mounted Police Public Complaints Commission

92.

Security Intelligence Review Committee

93.

Shared Services Canada

94.

Social Sciences and Humanities Research Council

95.

Statistics Canada

96.

Transportation Appeal Tribunal of Canada

97.

Treasury Board of Canada Secretariat

98.

Veterans Review and Appeal Board

Uwagi do załącznika 19-1 dotyczącego Kanady

1.

W przypadku Kanadyjskiej Agencji Kosmicznej (Canadian Space Agency), zamówienia towarów i usług objętych niniejszą Umową są ograniczone do zamówień dotyczących komunikacji satelitarnej, obserwacji ziemi oraz globalnych systemów nawigacji satelitarnej. To zobowiązanie obowiązuje przez okres pięciu lat od wejścia w życie niniejszej Umowy. Pięcioletni okres obejmuje okres tymczasowego stosowania, o ile został on przewidziany. Przed upływem okresu pięciu lat Kanada może powiadomić Unię Europejską o usunięciu tymczasowego zobowiązania. Powiadomienie staje się skuteczne z końcem tego pięcioletniego okresu. Jeżeli Kanada nie przekaże takiego powiadomienia, tymczasowe zobowiązanie nabierze trwałego charakteru.

2.

Artykuł 19.18 niniejszego rozdziału nie ma zastosowania do ewentualnego usunięcia tymczasowego zobowiązania opisanego w niniejszej uwadze.

ZAŁĄCZNIK 19-2

Instytucje rządowe poniżej szczebla centralnego

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział odnosi się do udzielania zamówień przez podmioty wymienione w niniejszym załączniku, pod warunkiem uwzględnienia następujących progów.

Progi:

Towary

200 000 SDR

Usługi

200 000 SDR

Usługi budowlane

5 000 000 SDR

W przypadku udzielania przez podmioty wymienione w niniejszym załączniku zamówień na czynności wymienione w sekcji B załącznika 19-3, zastosowanie mają progi określone w tej sekcji.

Wykaz podmiotów:

1.

ALBERTA

1.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

departamenty, ministerstwa, agencje, rady, komitety, komisje i podobne agencje rządowe;

2.

samorządy regionalne, lokalne, obejmujące dystrykty lub inne formy samorządów; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

1.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje następujących organów:

1.

Legislative Assembly

2.

Legislative Assembly Office

3.

Office of the Auditor General

4.

Office of the Chief Electoral Officer

5.

Office of the Ethics Commissioner

6.

Office of the Information and Privacy Commissioner

7.

Office of the Ombudsman

2.

KOLUMBIA BRYTYJSKA

2.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

ministerstwa, agencje, rady, komitety, komisje i podobne agencje rządowe;

2.

samorządy regionalne, lokalne, obejmujące dystrykty lub inne formy samorządów; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

2.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje Legislative Assembly (zgromadzenia ustawodawczego) oraz jego niezależnych urzędów.

3.

MANITOBA

3.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

departamenty, rady, komitety, komisje i podobne agencje rządowe;

2.

gminy, organizacje gminne; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

4.

NOWY BRUNSZWIK

4.1

Niniejszy załącznik obejmuje następujące departamenty, sekretariaty i agencje:

1.

Aboriginal Affairs Secretariat

2.

Agriculture, Aquaculture and Fisheries

3.

Ambulance New Brunswick Inc.

4.

Aquarium and Marine Center of New Brunswick

5.

Office of the Attorney General

6.

Child and Youth Advocate

7.

Education and Early Childhood Development

8.

Efficiency New Brunswick

9.

Elections New Brunswick

10.

Energy and Mines

11.

Environment and Local Government

12.

Executive Council Office

13.

FacilicorpNB Ltd.

14.

Farm Products Commission

15.

Finance

16.

Forest Protection Limited

17.

Health

18.

Horizon Health Network (Regional Health Authority)

19.

Justice

20.

Labour and Employment Board

21.

Natural Resources

22.

New Brunswick Arts Board

23.

New Brunswick Emergency Measures Organization

24.

New Brunswick Energy & Utilities Board

25.

New Brunswick Forest Products Commission

26.

New Brunswick Health Council

27.

New Brunswick Human Rights Commission

28.

New Brunswick Insurance Board

29.

New Brunswick Internal Services Agency

30.

New Brunswick Lotteries Commission

31.

New Brunswick Museum

32.

New Brunswick Police Commission

33.

New Brunswick Public Libraries

34.

Office of Human Resources

35.

Office of the Auditor General

36.

Office of the Commissioner of Official Languages

37.

Office of the Comptroller

38.

Office of the Consumer Advocate for Insurance

39.

Office of the Leader of the Opposition

40.

Office of the Lieutenant-Governor

41.

Office of the Premier

42.

Office of the Public Trustee

43.

Ombudsman

44.

Population Growth Secretariat

45.

Post-Secondary Education, Training and Labour

46.

Premier's Council on the Status of Disabled Persons

47.

Public Safety

48.

Vitalité (Regional Health Authority)

49.

Senior and Healthy Aging Secretariat

50.

Social Development

51.

Government Services

52.

Tourism, Heritage and Culture

53.

Transportation

54.

Village Historique Acadien

55.

Workplace Health, Safety and Compensation Commission

4.2

District Education Councils (rady szkolnictwa na szczeblu dystryktu)

1.

Wszystkie District Education Councils (rady szkolnictwa na szczeblu dystryktu)

4.3

Szkoły wyższe

1.

Mount Allison University

2.

St. Thomas' University

3.

Université de Moncton

4.

The University of New Brunswick

4.4

Community Colleges (szkoły wyższe typu Community College)

1.

Collège communautaire du Nouveau-Brunswick (CCNB)

2.

New Brunswick Community College (NBCC)

4.5

Regional Solid Waste Commissions (Regionalne komisje ds. odpadów stałych)

1.

Commission de gestion déchets de Kent

2.

Commission de gestion des déchets solides de la Péninsule acadienne

3.

Commission des Déchets Solides / Nepisiguit-Chaleur Solid Waste Commission

4.

Fredericton Region Solid Waste Commission

5.

Fundy Region Solid Waste Commission

6.

Kings County Region Solid Waste Commission

7.

La Commission de gestion enviro ressources du Nord-Ouest

8.

Northumberland Solid Waste Commission

9.

Restigouche Solid Waste Corporation

10.

Southwest Solid Waste Commission

11.

Valley Solid Waste Commission

12.

Westmorland-Albert Solid Waste Corporation

4.6

Wastewater Commissions (Komisje ds. ścieków)

1.

Fredericton Area Pollution Control Commission

2.

Greater Moncton Sewerage Commission

4.7

Gminy i organizacje gminne (nie dotyczy gminnych przedsiębiorstw energetycznych)

1.

City of Bathurst

2.

City of Campbellton

3.

City of Dieppe

4.

City of Edmundston

5.

City of Fredericton

6.

City of Miramichi

7.

City of Moncton

8.

City of Saint John

5.

NOWA FUNDLANDIA I LABRADOR

5.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

departamenty, rady, komisje;

2.

gminy, organizacje gminne; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

5.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje Legislative Assembly (zgromadzenia ustawodawczego).

6.

TERYTORIA PÓŁNOCNO-ZACHODNIE

6.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

ministerstwa, agencje;

2.

gminy; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

6.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje Legislative Assembly (zgromadzenia ustawodawczego).

7.

NOWA SZKOCJA

7.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie podmioty sektora publicznego w rozumieniu prawa o zamówieniach publicznych (Public Procurement Act), S.N.S. 2011, c. 12, z wyjątkiem:

1.

dowolnej wymienionej międzyrządowej lub sprywatyzowanej jednostki administracji rządowej, jeśli prowincja nie jest jej właścicielem lub nie kontroluje jej większej części;

2.

wszystkich podmiotów wymienionych lub opisanych w sekcji A załącznika 19-3, czy to jako włączenia lub wyłączenia;

3.

Emergency Health Services (oddział Departamentu Zdrowia) w odniesieniu do zamówień dotyczących pogotowia naziemnego dla celów opieki zdrowotnej w nagłych wypadkach (Emergency Health Care);

4.

Sydney Tar Ponds Agency;

5.

Nova Scotia Lands Inc.; oraz

6.

Harbourside Commercial Park.

8.

NUNAVUT

8.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

ministerstwa, agencje;

2.

gminy, organizacje gminne; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

8.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje Legislative Assembly (zgromadzenia ustawodawczego).

9.

ONTARIO

9.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

regionalne ministerstwa i agencje sklasyfikowane, ale nie obejmuje agencji energii, agencji o charakterze handlowym i przemysłowym ani Ontario Infrastructure and Lands Corporation;

2.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych; oraz

3.

gminy, ale nie obejmuje gminnych przedsiębiorstw energetycznych.

9.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje urzędów Legislative Assembly (zgromadzenia ustawodawczego).

10.

WYSPA KSIĘCIA EDWARDA

10.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

departamenty, agencje;

2.

gminy; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

11.

QUÉBEC

11.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

departamenty, agencje rządowe; oraz

2.

organizacje parapubliczne.

Agencje rządowe ” oznaczają podmioty wymienione w akapitach (2) do (4) punktu pierwszego sekcji 4 Act Respecting Contracting by Public Bodies (Prawo o poszanowaniu zawierania umów przez instytucje publiczne), C.Q.L.R. c. C-65.1, włączając Agence du revenu du Québec, oraz osoby wymienione w punkcie drugim tej sekcji, z wyjątkiem podmiotów i osób wskazanych w § 5 ustawy.

Organizacje parapubliczne ” oznaczają gminy, organizacje gminne i podmioty określone w akapitach (5) i (6) punktu pierwszego sekcji 4 Act Respecting Contracting by Public Bodies, w tym osoby prawne lub inne podmioty posiadane lub kontrolowane przez jedną lub kilka organizacji parapublicznych.

12.

SASKATCHEWAN

12.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

ministerstwa, agencje, przedsiębiorstwa federalne Rady Skarbu (Treasury Board Crown corporations), rady, komisje;

2.

gminy; oraz

3.

rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych.

13.

JUKON

13.1

Niniejszy załącznik obejmuje:

Departamenty

1.

Department of Community Services

2.

Department of Economic Development

3.

Department of Education

4.

Department of Energy, Mine and Resources

5.

Department of Environment

6.

Department of Finance

7.

Department of Health and Social Services

8.

Department of Highways and Public Works

9.

Department of Justice

10.

Department of Tourism and Culture

11.

Executive Council Office

12.

Public Service Commission

13.

Women's Directorate

14.

French Language Services Directorate

Agencje

1.

Yukon Worker's Compensation Health & Safety Board


ZAŁĄCZNIK 19-3

Pozostałe podmioty

Sekcja A

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział odnosi się do udzielania zamówień przez podmioty wymienione w sekcji A niniejszego załącznika, pod warunkiem uwzględnienia następujących progów:

Progi:

Towary

355 000 SDR

Usługi

355 000 SDR

Usługi budowlane

5 000 000 SDR

W przypadku udzielania zamówień na czynności wymienione w sekcji B zastosowanie mają progi określone w tej sekcji.

Wykaz podmiotów

1.

PODMIOTY FEDERALNE

1.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa federalne (Crown corporations) w rozumieniu części X prawa o administracji finansowej (Financial Administration Act (FAA)) R.S.C. 1985, c. F-11, które odpowiadają przed Parlamentem na podstawie sekcji 88 FAA.

2.

ALBERTA

2.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

Przedsiębiorstwa federalne, przedsiębiorstwa handlowe należące do rządu i inne podmioty będące własnością rządu stanu Alberta poprzez udziały w prawie własności; oraz

2.

korporacje lub podmioty posiadane lub kontrolowane przez władze regionalne, lokalne, władze dystryktu lub innego rodzaju samorząd objęty załącznikiem 19-2.

3.

KOLUMBIA BRYTYJSKA

3.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie:

1.

Przedsiębiorstwa federalne, przedsiębiorstwa handlowe należące do rządu i inne podmioty będące własnością rządu stanu Kolumbia Brytyjska poprzez udziały w prawie własności; oraz

2.

korporacje lub podmioty posiadane lub kontrolowane przez jeden lub więcej samorządów gminnych.

4.

MANITOBA

4.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa federalne na szczeblu prowincji (provincial Crown Corporations), z wyjątkiem:

1.

Manitoba Public Insurance Corporation

2.

Venture Manitoba Tours Limited

5.

NOWY BRUNSZWIK

5.1

Niniejszy załącznik obejmuje następujące przedsiębiorstwa federalne:

1.

Kings Landing Corporation

2.

New Brunswick Credit Union Deposit Insurance Corporation

3.

New Brunswick Highway Corporation

4.

New Brunswick Housing Corporation

5.

New Brunswick Investment Management Corporation

6.

New Brunswick Liquor Corporation

7.

New Brunswick Municipal Finance Corporation

8.

New Brunswick Research and Productivity Council

9.

Opportunities New Brunswick

10.

Financial and Consumer Services Commission

11.

Regional Development Corporation

12.

Service New Brunswick

6.

NOWA FUNDLANDIA I LABRADOR

6.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa federalne na szczeblu prowincji, z wyjątkiem:

1.

Nalcor Energy i wszystkich jego obecnych i przyszłych oddziałów i jednostek zależnych, z wyjątkiem Newfoundland and Labrador Hydro.

2.

Research & Development Corporation of Newfoundland and Labrador i jej dowolne przedsiębiorstwo zależne.

7.

TERYTORIA PÓŁNOCNO-ZACHODNIE

7.1

Niniejszy załącznik obejmuje terytorialne przedsiębiorstwa federalne:

8.

NOWA SZKOCJA

8.1

Niniejszy załącznik obejmuje każdy podmiot wskazany jako rządowe przedsiębiorstwo handlowe na podstawie prawa o finansach (Finance Act), S.N.S. 2010, c. 2 oraz prawa o zamówieniach publicznych (Public Procurement Act), z wyjątkiem wymienionych międzyrządowych lub sprywatyzowanych jednostek administracji rządowej na podstawie prawa o finansach na szczeblu prowincji (Provincial Finance Act ), jeżeli prowincja nie jest jego właścicielem lub nie kontroluje jego większej części.

9.

NUNAVUT

9.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie terytorialne przedsiębiorstwa federalne:

10.

ONTARIO

10.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie należące do rządu podmioty na szczeblu prowincji i gminy o charakterze handlowym lub przemysłowym.

10.2

Niniejszy załącznik nie obejmuje przedsiębiorstw energetycznych, z wyjątkiem Hydro One i Ontario Power Generation.

11.

WYSPA KSIĘCIA EDWARDA

11.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa federalne na szczeblu prowincji, z wyjątkiem: Innovation PEI

12.

QUÉBEC

12.1

Niniejszy załącznik obejmuje przedsiębiorstwa rządowe i osoby prawne lub inne podmioty posiadane lub kontrolowane przez jedno lub kilka z tych przedsiębiorstw, które nie konkurują z sektorem prywatnym.

12.2

Przedsiębiorstwo rządowe oznacza podmiot określony w sekcji 7 Act Respecting Contracting by Public Bodies.

13.

SASKATCHEWAN

13.1

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa federalne na szczeblu prowincji, korporacje posiadane lub kontrolowane przez jeden lub więcej samorządów gminnych oraz Saskatchewan Liquor and Gaming Authority.

14.

JUKON

Niniejszy załącznik obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa rządowe w rozumieniu Corporate Governance Act, R.S.Y. 2002, c. 45, z wyjątkiem:

a)

Yukon Development Corporation

Uwagi do sekcji A załącznika 19-3 dotyczącego Kanady

1.

Niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień związanych z działaniami interwencyjnymi Canada Deposit Insurance Corporation lub jej jednostek zależnych lub zamówień składanych przez jakąkolwiek jednostkę zależną stworzoną w związku z takimi działaniami interwencyjnymi.

2.

Niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień udzielanych przez Canada Lands Company Limited lub jej jednostki zależne dla celów działalności deweloperskiej związanej z nieruchomościami przeznaczonymi do komercyjnej sprzedaży lub odsprzedaży.

3.

Ontario Power Generation zastrzega sobie prawo do przyznawania preferencji ofertom, które zapewniają korzyści prowincji, takich jak faworyzowanie lokalnego podwykonawstwa, w odniesieniu do zamówień dotyczących budowy lub utrzymania obiektów jądrowych lub usług powiązanych. Kryterium kwalifikacji związane z korzyściami dla prowincji przy ocenie ofert nie przekracza 20 procent wszystkich punktów.

4.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień na produkcję, przesył i dystrybucję energii ze źródeł odnawialnych, innej niż energia elektryczna wytworzona przez elektrownie wodne, udzielanych przez prowincję Ontario, jak określono w Green Energy Act, S.O. 2009, c. 12, Sch. A.

Sekcja B

Następujące progi mają zastosowanie do udzielania zamówień przez podmioty zamawiające w załącznikach 19-1 i 19-2 oraz sekcji A załącznika 19-3, które w ramach swojej podstawowej działalności prowadzą jeden z wymienionych poniżej rodzajów działalności lub dowolne ich kombinacje:

1.

udostępnianie portów lotniczych lub innych urządzeń infrastruktury portów lotniczych przewoźnikom lotniczym;

2.

udostępnianie lub eksploatacja sieci świadczących usługi publiczne w zakresie transportu kolejami, systemami automatycznymi, tramwajami, trolejbusami, autobusami lub linowego;

3.

udostępnianie portów morskich lub śródlądowych lub innych urządzeń infrastruktury portów przewoźnikom morskim lub śródlądowym;

4.

udostępnianie lub eksploatacja sieci stacjonarnych w celu świadczenia usług publicznych w związku z produkcją, transportem lub dystrybucją wody pitnej i oczyszczaniem ścieków lub dostawą wody pitnej do takich sieci;

5.

udostępnianie lub eksploatacja stałych sieci przeznaczonych do świadczenia usług publicznych w związku z produkcją, transportem lub dystrybucją energii elektrycznej lub dostawy energii elektrycznej do takich sieci; lub

6.

udostępnianie lub eksploatacja stałych sieci przeznaczonych do świadczenia usług publicznych w związku z produkcją, transportem lub dystrybucją gazu lub energii cieplnej, bądź też dostarczanie gazu lub energii cieplnej do takich sieci.

Progi:

Towary

400 000 SDR

Usługi

400 000 SDR

Usługi budowlane

5 000 000 SDR

Uwagi do sekcji B załącznika 19-3 dotyczącego Kanady

1.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień udzielanych przez podmioty zamawiające w odniesieniu do form działalności wymienionych w sekcji B powyżej, które są poddane na danym rynku działaniu sił konkurencji.

2.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień składanych przez podmioty zamawiające w odniesieniu do form działalności wymienionych w sekcji B:

a)

na zakup wody, energii lub paliw do produkcji energii;

b)

na prowadzenie takiej działalności poza Kanadą; lub

c)

w celu odsprzedaży lub wynajmowania stronom trzecim, zakładając, że podmiot zamawiający nie posiada szczególnego lub wyłącznego prawa do sprzedaży lub wynajmowania przedmiotu takich umów, a pozostałe podmioty mają swobodę sprzedaży lub wynajmu na tych samych warunkach, co podmiot zamawiający.

3.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień udzielanych przez podmioty zamawiające z myślą o eksploatacji obszaru geograficznego do celów poszukiwania lub wydobycia ropy naftowej, gazu, węgla lub innych paliw stałych.

ZAŁĄCZNIK 19-4

Towary

1.

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział obejmuje wszystkie towary.

2.

Z zastrzeżeniem zastosowania art. 19.3.1 w odniesieniu do zamówień udzielanych przez Departament obrony narodowej, Kanadyjską królewską policję konną, Departament rybołówstwa i oceanów dla Kanadyjskiej straży przybrzeżnej, Kanadyjski organ ds. bezpieczeństwa transportu lotniczego oraz siły policyjne na szczeblu prowincji i gminy, niniejszy dział obejmuje jedynie towary opisane w dowolnej federalnej klasyfikacji dostaw (FSC), wymienione poniżej:

FSC

22.

Urządzenia kolejowe

FSC

23.

Pojazdy silnikowe, przyczepy i pojazdy jednośladowe (z wyjątkiem autobusów w pozycji 2310; oraz, z wyjątkiem samochodów ciężarowych i przyczep wojskowych w pozycjach 2320 i 2330 oraz gąsienicowych pojazdów bojowych, szturmowych i taktycznych w pozycji 2350 i gąsienicowych pojazdów bojowych, szturmowych i taktycznych w pozycji 2355 klasyfikowanych wcześniej w pozycji 2320)

FSC

24.

Ciągniki

FSC

25.

Elementy składowe wyposażenia pojazdów

FSC

26.

Opony i dętki

FSC

29.

Osprzęt silnika

FSC

30.

Układy przeniesienia napędu mechanicznego

FSC

32.

Maszyny i sprzęt do obróbki drewna

FSC

34.

Maszyny do obróbki metalu

FSC

35.

Wyposażenie usługowe i handlowe

FSC

36.

Maszyny przemysłowe specjalistyczne

FSC

37.

Maszyny i urządzenia rolnicze

FSC

38.

Sprzęt stosowany w budownictwie, górnictwie, przemyśle wydobywczym i drogownictwie

FSC

39.

Sprzęt do przeładunku materiałów

FSC

40.

Liny, powrozy, łańcuchy i osprzęt

FSC

41.

Urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne

FSC

42.

Sprzęt przeciwpożarowy, ratowniczy i zabezpieczający (z wyjątkiem pozycji 4220: morski sprzęt ratowniczy i sprzęt do nurkowania; oraz pozycji 4230: sprzęt do odkażania i impregnowania)

FSC

43.

Pompy i sprężarki

FSC

44.

Piece, wytwornice pary, wyposażenie osuszające oraz reaktory jądrowe

FSC

45.

Urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne, ciepłownicze i do usuwania odpadków

FSC

46.

Sprzęt do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków

FSC

47.

Rury, przewody rurowe, węże i armatura

FSC

48.

Zawory

FSC

49.

Wyposażenie warsztatu używane do konserwacji i napraw

FSC

52.

Narzędzia pomiarowe

FSC

53.

Wyroby metalowe i materiały ścierne

FSC

54.

Konstrukcje i rusztowania z prefabrykatów

FSC

55.

Tarcica, wyroby stolarskie, sklejka i płaty okleinowe

FSC

56.

Materiały konstrukcyjne i budowlane

FSC

61.

Przewody elektryczne oraz sprzęt do wytwarzania i dystrybucji energii elektrycznej

FSC

62.

Osprzęt oświetleniowy i lampy

FSC

63.

Systemy alarmowe i systemy sygnalizacji (z wyjątkiem pozycji 6350: Systemy wykrywania problemów związanych z bezpieczeństwem stosowane w kontroli bezpieczeństwa)

FSC

65.

Sprzęt i środki zaopatrzenia medycznego, stomatologicznego i weterynaryjnego

FSC

66.

Przyrządy i wyposażenie laboratoryjne (z wyjątkiem pozycji 6615: mechanizmy automatycznych pilotów i elementy żyroskopów obiektów latających; pozycji 6635: badania i kontrole właściwości fizycznych związane z kontrolami bezpieczeństwa; oraz pozycji 6665: przyrządy i aparatura do wykrywania zagrożeń)

FSC

67.

Sprzęt fotograficzny

FSC

68.

Chemikalia i wyroby chemiczne

FSC

69.

Pomoce i artykuły szkoleniowe

FSC

70.

Ogólnego przeznaczenia sprzęt do automatycznego przetwarzania danych, oprogramowanie użytkowe, środki zaopatrzenia i sprzęt wspierający (z wyjątkiem pozycji 7010: konfiguracje urządzeń do automatycznego przetwarzania danych (ADPE)

FSC

71.

Meble

FSC

72.

Wyposażenie oraz sprzęt użytku domowego do pomieszczeń mieszkalnych i handlowych

FSC

73.

Sprzęt do przygotowywania i podawania posiłków

FSC

74.

Maszyny biurowe, urządzenia do przetwarzania tekstu i sprzęt do rejestracji obrazu

FSC

75.

Urządzenia i artykuły biurowe

FSC

76.

Książki, mapy i inne wydawnictwa (z wyjątkiem pozycji 7650: rysunki i specyfikacje)

FSC

77.

Instrumenty muzyczne, gramofony i radia

FSC

78.

Sprzęt rekreacyjny i sportowy

FSC

79.

Sprzęt i środki czyszczące

FSC

80.

Pędzle, farby, środki do gruntowania i kleje

FSC

81.

Pojemniki, opakowania i środki do pakowania

FSC

85.

Środki toaletowe

FSC

87.

Produkty rolne

FSC

88.

Zwierzęta żywe

FSC

91.

Paliwa, smary, oleje i woski

FSC

93.

Materiały przetworzone niemetalowe

FSC

94.

Surowce niemetaliczne

FSC

96.

Ruda, minerały i ich produkty pierwotne

FSC

99.

Różne

Uwagi do załącznika 19-4 dotyczącego Kanady

1.

W przypadku prowincji Ontario i Québec, niniejsza uwaga ma zastosowanie do zamówień na pojazdy transportu zbiorowego. Pojazd transportu zbiorowego oznacza samochód osobowy, autobus, trolejbus, wagon metra, pasażerski wagon kolejowy lub lokomotywę kolei podziemnej (metra) lub naziemnej, wykorzystywane dla potrzeb transportu publicznego.

a)

Podmioty zamawiające w prowincji Ontario i Québec, przy zakupie pojazdów transportu zbiorowego, mogą, zgodnie z warunkami określonymi w niniejszym rozdziale, wymagać, aby zwycięski oferent zamówień zrealizował do 25 procent wartości zamówienia w Kanadzie.

b)

Ewentualne obniżenie tej wartości procentowej wartości zamówienia, o którym decyzję podjął rząd Kanady lub prowincji Ontario lub prowincji Québec, na skutek umowy międzynarodowej lub przepisów prawa krajowego, regulacji lub odpowiedniej polityki, na stałe zastąpi powyższy odsetek wynoszący 25 procent na mocy niniejszego rozdziału w tej prowincji i dla kategorii pojazdów transportu zbiorowego, do której stosuje się taką nową wartość procentową. W przypadku stosowania niniejszej uwagi prowincje Ontario i Québec muszą traktować oferentów z Unii Europejskiej w sposób nie mniej korzystny niż oferentów kanadyjskich lub innych oferentów z państw trzecich.

c)

Pojęcie „wartości” odnosi się do kosztów kwalifikowalnych przy zakupie pojazdów transportu zbiorowego w odniesieniu do elementów składowych, podzespołów i surowców produkowanych w Kanadzie, w tym pracy lub innych powiązanych usług, takich jak usługi posprzedażowe i konserwacyjne, określone w ofercie. Obejmuje ono również wszystkie koszty związane z montażem końcowym pojazdów transportu zbiorowego w Kanadzie. Oferent będzie odpowiedzialny za określenie, która część wartości zamówienia zostanie zrealizowana z wykorzystaniem wartości uzyskanej w Kanadzie. Prowincja Québec może jednak wymagać, by montaż końcowy odbywał się w Kanadzie.

d)

Montaż końcowy:

(i)

montaż końcowy autobusu obejmuje:

A)

montaż i podłączenie silnika, skrzyni biegów, osi, w tym układu hamulcowego;

B)

montaż i podłączenie układów ogrzewania i klimatyzacji;

C)

montaż układów pneumatycznych i elektrycznych oraz drzwi;

D)

montaż siedzeń dla pasażerów i uchwytów;

E)

montaż tablicy z nazwą celu podróży;

F)

montaż rampy dla wózków inwalidzkich; oraz

G)

kontrolę końcową, testy drogowe i przygotowanie do dostawy.

(ii)

montaż końcowy pociągu obejmuje:

A)

montaż i podłączenie układów wentylacji, ogrzewania i klimatyzacji;

B)

montaż i podłączenie ram wózków, zawieszenia, osi i mechanizmu różnicowego;

C)

montaż i podłączenie silników napędowych, układu sterowania napędu i zasilania pomocniczego;

D)

montaż i podłączenie urządzenia sterowania hamowaniem, urządzeń hamulcowych oraz sprężarek hamulca pneumatycznego;

E)

montaż i podłączenie układu komunikacji, systemu informacji pokładowej i zdalnego systemu monitorowania; oraz

F)

inspekcję, weryfikację wszystkich prac montażowych i połączeniowych oraz badania punktów zamocowania w celu sprawdzenia wszystkich funkcji.

e)

Koszty kwalifikowalne muszą zapewnić zwycięskiemu oferentowi wystarczającą elastyczność, by mógł zrealizować wartość zamówienia u kanadyjskich dostawców na konkurencyjnych warunkach, wliczając w to cenę i jakość. Umowy nie mogą być dzielone w celu ograniczenia wyboru kosztów kwalifikowalnych przez oferenta.

f)

Podmioty zamawiające muszą wskazać istnienie takich warunków w sposób jasny i obiektywny zarówno w ogłoszeniach o przetargu, jak i w dokumentacji przetargowej.

g)

Stosowanie niniejszego punktu zostanie poddane przeglądowi pięć lat po wejściu w życie niniejszej Umowy.

h)

Stosowanie niniejszego punktu zostanie poddane przeglądowi z myślą o ograniczeniu jego niezgodności z postanowieniami niniejszego rozdziału w przypadku, gdy Stany Zjednoczone Ameryki na stałe obniżą swoje lokalne ograniczenia dotyczące zawartości stosowane wobec pojazdów w tranzycie (tabor szynowy) poniżej 25 procent dla lokalnych i państwowych instytucji zamawiających.

2.

W odniesieniu do prowincji Wyspa Księcia Edwarda, niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień na materiały budowlane, które są wykorzystywane do budowy i utrzymania autostrad.

3.

W odniesieniu do prowincji Québec niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień następujących towarów przez Hydro-Québec (zgodnie z HS): HS 7308.20; HS 8406; HS 8410; HS 8426; HS 8504; HS 8535; HS 8536; HS 8537; HS 8544; HS 8705.10; HS 8705.20; HS 8705.90; HS 8707; HS 8708; HS 8716.39; lub HS 8716.40.

4.

W odniesieniu do prowincji Manitoba niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień następujących towarów przez Manitoba Hydro Electric Board:

a)

tekstylia – odzież ognioodporna i inna odzież robocza;

b)

budynki prefabrykowane;

c)

mosty i części mostów, wieże i maszty kratowe, z żelaza lub stali;

d)

turbiny na parę wodną i turbiny na inne rodzaje pary; turbiny hydrauliczne i koła wodne; turbiny gazowe, z wyłączeniem silników turboodrzutowych i turbośmigłowych;

e)

transformatory elektryczne, przekształtniki i wzbudniki;

f)

aparatura do przesyłu lub eksploatacji energii elektrycznej;

g)

części do aparatury do przesyłu lub eksploatacji energii elektrycznej;

h)

kabel koncentryczny i inne współosiowe przewody elektryczne;

i)

Pozostałe przewody elektryczne, do napięć przekraczających 1000 V;

j)

rozwiązania typu „gate”;

k)

słupy drewniane i poprzeczniki; albo

l)

prądnice.


ZAŁĄCZNIK 19-5

Usługi

1.

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział odnosi się do usług określonych w pkt 2 i 3. Kwestię usług budowlanych ujęto w załączniku 19-6. Usługi wymienione w niniejszym załączniku i w załączniku 19-6 są określone zgodnie z CPC.

2.

Niniejszy załącznik obejmuje zamówienia następujących usług przez podmioty centralne określone w załączniku 19-1 oraz w sekcji A załącznika 19-3:

861

Usługi w zakresie doradztwa prawnego w odniesieniu do międzynarodowego prawa publicznego i prawa zagranicznego

862

Usługi rachunkowo-księgowe i audytorskie

3.

Niniejszy załącznik obejmuje zamówienia następujących usług przez podmioty określone w załącznikach 19-1 i 19-2 oraz w sekcji A załącznika 19-3:

Nr referencyjny CPC

Opis

633

Usługi naprawy artykułów użytku osobistego i domowego

7512

Komercyjne usługi kurierskie (w tym wielomodalne)

7523

Usługi w zakresie elektronicznej wymiany danych (EDI)

7523

Poczta elektroniczna

7523

Zaawansowane/związane z wartością dodaną usługi świadczone za pośrednictwem faksu, łącznie z przechowywaniem i przesyłaniem, przechowywaniem i wyszukiwaniem

Usługi w zakresie konwersji kodu i protokołu

7523

Usługi informacji on-line i odzyskiwania baz danych

7523

Usługi poczty głosowej

822

Usługi w zakresie nieruchomości świadczone na podstawie wynagrodzenia lub umowy

841

Usługi doradztwa w zakresie instalacji sprzętu komputerowego

842

Usługi w zakresie implementacji oprogramowania, w tym usługi konsultingowe dotyczące systemów i oprogramowania, analizy systemów, projektowanie, programowanie i usługi konserwacji

843

Usługi w zakresie przetwarzania danych, w tym usługi przetwarzania, zestawiania i zarządzania obiektami

843

Usługi w zakresie przetwarzania informacji lub danych on-line (łącznie z przetwarzaniem transakcji)

844

Usługi baz danych

845

Usługi konserwacji i naprawy urządzeń biurowych oraz sprzętu, włącznie z komputerami

849

Pozostałe usługi informatyczne

86501

Usługi konsultingowe związane z zarządzaniem ogólnym

86503

Usługi konsultingowe związane z zarządzaniem rynkiem

86504

Usługi konsultingowe związane z zarządzaniem zasobami ludzkimi

86505

Usługi konsultingowe związane z zarządzaniem produkcją

866

Usługi związane z usługami konsultingowymi w zakresie zarządzania (z wyjątkiem pozycji 86602 Usługi arbitrażowe i koncyliacyjne)

8671

Usługi architektoniczne

8672

Usługi inżynieryjne

8673

Usługi inżynieryjne kompleksowe (wyłączając 86731 Usługi inżynieryjne kompleksowe w zakresie infrastruktury transportowej realizowanej „pod klucz”)

8674

Usługi w zakresie planowania urbanistycznego i architektury krajobrazu

8676

Usługi w zakresie badań i analiz technicznych, w tym kontroli i inspekcji jakości (z wyjątkiem w odniesieniu do FSC 58 i środków transportu)

874

Usługi sprzątania budynków

8861 do 8864 oraz 8866

Usługi naprawy metalowych wyrobów gotowych, maszyn i urządzeń

94

Unieszkodliwianie ścieków i odpadków, prace sanitarne i podobne usługi

Uwagi do załącznika 19-5 dotyczącego Kanady:

1.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień dotyczących następujących pozycji:

a)

wszystkich usług, w odniesieniu do tych towarów zakupionych przez Departament obrony narodowej, Kanadyjską królewską policję konną, Departament rybołówstwa i oceanów dla Kanadyjskiej straży przybrzeżnej, Kanadyjski organ ds. bezpieczeństwa transportu lotniczego oraz siły policyjne na szczeblu prowincji i gminy, które nie są objęte załącznikiem 19-4; oraz

b)

usług zamówionych w ramach wsparcia sił zbrojnych zlokalizowanych zagranicą.

2.

Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do instrumentów polityki pieniężnej, kursów wymiany, długu publicznego, zarządzania rezerwami ani innych polityk obejmujących transakcje papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi, w szczególności transakcje zawierane przez instytucje zamawiające celem uzyskania funduszy lub kapitału. Niniejszy rozdział nie ma zatem zastosowania do zamówień związanych z emisją, zakupem, sprzedażą lub zbyciem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych. Wyłączenie dotyczy także usług banków centralnych.

3.

W przypadku podmiotów zamawiających objętych załącznikiem 19-2, progi będą wynosić 355 000 SDR, gdy podmiot zamawia usługi konsultingowe dotyczące spraw o charakterze poufnym, co do których można w uzasadniony sposób oczekiwać, że ich ujawnienie naruszyłoby tajemnice rządowe, spowodowało zakłócenia gospodarcze lub w podobny sposób byłoby sprzeczne z interesem publicznym.

4.

W odniesieniu do prowincji Québec niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień udzielanych przez organizację o charakterze niekomercyjnym w odniesieniu do planowania urbanistycznego, a także wynikających z niego planów i przygotowania specyfikacji oraz zarządzania robotami, pod warunkiem że organizacja o charakterze niekomercyjnym przestrzega, przy udzielaniu zamówienia, zobowiązań podmiotu zamawiającego określonych w niniejszym rozdziale.

5.

W odniesieniu do prowincji Québec niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień następujących usług przez Hydro-Québec (zgodnie z CPC):

 

84 – Usługi informatyczne

 

86724 – Usługi inżynierii projektowej w zakresie inżynierii lądowej i wodnej

 

86729 – Pozostałe usługi inżynieryjne.

6.

W odniesieniu do prowincji Manitoba niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień usług przez Manitoba Hydro Electric Board:

ZAŁĄCZNIK 19-6

Usługi budowlane

1.

O ile nie określono inaczej, niniejszy rozdział odnosi się do wszystkich usług budowlanych określonych w dziale 51 CPC.

2.

Zamówienia na usługi budowlane udzielone przez podmioty wymienione w załącznikach 19-1 i 19-2 oraz sekcji A załącznika 19-3, które obejmują, w całości lub częściowo, jakiekolwiek przyznanie dostawcy usług budowlanych, na określony czas, tymczasowego prawa własności lub prawa do kontrolowania i prowadzenia prac cywilnych lub budowlanych wynikających z takiego zamówienia oraz prawa do żądania zapłaty za wykorzystywanie takich prac przez okres realizacji zamówienia, podlegają jedynie następującym postanowieniom: Artykuły 19.1, 19.2, 19.4, 19.5, 19.6 (z wyjątkiem ust. 3 lit. e) i l)), art. 19.15 (z wyjątkiem ust. 3 i 4) oraz 19.17.

3.

Niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień na usługi budowlane, jak opisano w ust. 2, które są przyznawane przez podmioty zamawiające przy prowadzeniu rodzajów działalności wymienionych w sekcji B załącznika 19–3.

Uwagi do załącznika 19-6 dotyczącego Kanady

1.

W odniesieniu do instytucji rządowych na szczeblu centralnym wymienionych w załączniku 19-1, niniejszy załącznik obejmuje usługi pogłębiania oraz usługi pogłębiania, które są związane z umowami na usługi budowlane, pod warunkiem spełnienia następujących wymogów:

a)

statek lub inne urządzenia pływające wykorzystywane w świadczeniu usług pogłębiania:

(i)

są marki lub produkcji kanadyjskiej lub unijnej; albo

(ii)

zostały zasadniczo zmodyfikowane w Kanadzie lub w Unii Europejskiej i są własnością osoby mającej siedzibę w Kanadzie lub w Unii Europejskiej przez co najmniej rok poprzedzający złożenie oferty przez oferenta; oraz

b)

statek musi być zarejestrowany w:

(i)

Kanadzie; albo

(ii)

państwie członkowskim Unii Europejskiej i przyznano mu tymczasowe zezwolenie na podstawie Coasting Trade Act, S.C. 1992, c. 31. Tymczasowe zezwolenie zostanie przyznane jednostce Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem mających zastosowanie nieuznaniowych wymogów (1). Wymóg, zgodnie z którym tymczasowe zezwolenia będą wydawane jedynie w przypadku niedostępności kanadyjskiego statku, za który opłacono cło, lub kanadyjskiego statku, za który nie opłacono cła, nie będzie stosowany do wniosków o wydanie takiego tymczasowego zezwolenia.

2.

Prowincja Québec zastrzega sobie prawo do przyjmowania lub utrzymywania dowolnych środków faworyzujących podzlecanie lokalnym przedsiębiorcom w przypadku zamówień udzielanych przez Hydro-Québec. Dla większej pewności należy zaznaczyć, że środek ten nie będzie w żadnym wypadku warunkiem udziału lub kwalifikacji dostawców.

3.

W odniesieniu do prowincji Manitoba niniejszy załącznik nie obejmuje zamówień usług budowlanych przez Manitoba Hydro Electric Board.

(1)  Dla większej pewności należy zaznaczyć, że Coasting Trade Act nie nakłada wymogu obywatelstwa dla członków załogi.


ZAŁĄCZNIK 19-7

Uwagi ogólne

1.

Niniejszy rozdział nie obejmuje udzielania zamówień:

a)

na budowę i remonty statków, w tym powiązanych usług architektonicznych i inżynieryjnych, dla podmiotów na szczeblu centralnym wymienionych w załączniku 19-1 i sekcji A załącznika 19-3; oraz dla podmiotów na szczeblu regionalnym i lokalnym w Kolumbii Brytyjskiej, Manitobie, Nowej Fundlandii i Labradorze, Nowym Brunszwiku, Nowej Szkocji, Québecu oraz na Wyspie Księcia Edwarda, objętych załącznikiem 19-2 i sekcją A załącznika 19-3;

b)

na produkty rolne, mające na celu realizację rolniczych programów wsparcia i programów żywienia ludności;

c)

na usługi transportu, które stanowią część umowy w sprawie zamówienia publicznego lub mają charakter incydentalny;

d)

w odniesieniu do międzynarodowych przejść granicznych pomiędzy Kanadą a innym państwem, w tym projektowania, budowy, eksploatacji lub utrzymania takich przejść oraz powiązanej infrastruktury;

e)

pomiędzy jednostkami zależnymi lub powiązanymi tego samego podmiotu lub pomiędzy podmiotem a jego jednostkami zależnymi lub powiązanymi lub pomiędzy podmiotem a ogólną, ograniczoną lub specjalną spółką osobową, w której podmiot posiada większość lub udziały kontrolne; oraz

f)

na towary zakupione do celów reprezentacyjnych lub promocyjnych lub na usługi lub roboty budowlane zakupione do celów reprezentacyjnych lub promocyjnych poza granicami prowincji, w odniesieniu do prowincji Alberta, Kolumbia Brytyjska, Nowa Fundlandia i Labrador, Nowa Szkocja, Wyspa Księcia Edwarda, Québec i Saskatchewan;

g)

na zamówienia publiczne na usługi, z wyłączeniem zamówień na usługi budowlane, które przyznają usługodawcy prawo do świadczenia usługi publicznej i korzystania z niej w interesie ogólnym, w całości lub częściowo, na dostarczenie usługi na podstawie umowy w sprawie zamówienia;

h)

mających na celu przejęcie, rozbudowę, produkcję lub współprodukcję materiału programowego przez nadawców oraz kontrakty dotyczące czasu nadawania;

i)

udzielanych przez podmioty z Québecu na dzieła sztuki lokalnych artystów lub zamówień udzielanych przez jakiejkolwiek gminy, rady szkoły lub instytucje akademickie z innych prowincji i terytoriów w odniesieniu do sektorów kultury. Do celów niniejszego punktu dzieła sztuki obejmują konkretne prace artystyczne, które mają zostać umieszczone w budynku publicznym lub w miejscu publicznym;

j)

udzielanych przez podmioty zamawiające objęte załącznikami 19-1 i 19-2 oraz sekcją A załącznika 19-3 w związku z prowadzeniem działalności w sektorach wody pitnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, o ile takie zamówienia nie są objęte sekcją B załącznika 19-3;

k)

podlegających polityce zachęt Northwest Territories Business Incentive Policy; oraz

l)

podlegających polityce Nunavummi Nangminiqaqtunik Ikajuuti (polityka NNI).

2.

Niniejszy rozdział nie ma zastosowania do:

a)

żadnego środka przedsięwziętego lub utrzymywanego w odniesieniu do ludności rdzennej, ani do odstępstw dla przedsiębiorstw należących do ludności rdzennej; niniejszy rozdział nie dotyczy istniejących praw przyznanych ludności rdzennej lub praw traktatowych jakiegokolwiek z ludów należących do ludności rdzennej Kanady chronionych sekcją 35 Konstytucji z 1982 r.; oraz

b)

żadnych środków przedsięwziętych lub utrzymywanych przez Québec w odniesieniu do sektorów kultury.

3.

Dla większej pewności, niniejszy rozdział należy interpretować zgodnie z następującymi zasadami:

a)

zamówienie, w zakresie, w jakim udzielane jest ono przez Kanadę, jest definiowane jako transakcje umowne, mające na celu nabycie towarów lub usług z bezpośrednią korzyścią dla rządu lub do bezpośredniego wykorzystania przez rząd. Udzielanie zamówień jest procesem, który rozpoczyna się po określeniu przez podmiot jego wymogów i trwa do chwili udzielenia zamówienia włącznie;

b)

w przypadku gdy zamówienie, które ma być udzielone przez podmiot, nie jest objęte niniejszym rozdziałem, załączników Kanady do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku nie należy rozumieć jako obejmujących jakiekolwiek składniki towarowe lub usługowe tego zamówienia;

c)

wszelkie wyłączenia, które są związane szczegółowo albo ogólnie z podmiotami lub przedsiębiorstwami na szczeblu poniżej centralnego, objętymi załącznikami 19-1 lub 19-2 lub sekcją A załącznika 19-3 stosuje się również do podmiotu lub podmiotów i przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw będących ich następcami, w taki sposób, aby utrzymać wartość zakresu stosowania załączników Kanady do jej wykazu dotyczącego dostępu do rynku dla niniejszego rozdziału;

d)

usługi objęte niniejszym rozdziałem podlegają wyłączeniom Kanady od rozdziału ósmego (Inwestycje), dziewiątego (Transgraniczny handel usługami) i trzynastego (Usługi finansowe) i zastrzeżeniom do nich;

e)

niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień udzielanych przez podmiot zamawiający w imieniu innego podmiotu, jeżeli zamówienie nie byłoby objęte niniejszym rozdziałem, gdyby zostało udzielone bezpośrednio przez ten podmiot; oraz

f)

niniejszy rozdział nie obejmuje zamówień udzielanych przez podmiot zamawiający podmiotowi rządowemu.

4.

Regionalny rozwój gospodarczy

a)

Prowincje i terytoria: Manitoba, Nowa Fundlandia i Labrador, Nowy Brunszwik, Nowa Szkocja, Terytoria Północno-Zachodnie, Nunavut, Wyspa Księcia Edwarda lub Jukon mogą odstąpić od stosowania niniejszego rozdziału w celu wsparcia regionalnego rozwoju gospodarczego, bez udzielania nienależnego wsparcia działalności monopolistycznej.

b)

Wszelkie zamówienia kwalifikujące się do objęcia odstępstwem zgodnie z niniejszą uwagą:

(i)

muszą mieć szacowaną łączną wartość wynoszącą nie więcej niż 1 mln CAD; oraz

(ii)

muszą wspierać małe firmy lub możliwości zatrudnienia na obszarach wiejskich.

c)

Jeżeli zamówienie spełnia wymogi lit. b) ppkt (ii), ale jego całkowita wartość przekracza kwotę 1 mln CAD, wartość części zamówienia, które zostałaby objęta odstępstwem, nie może przekroczyć 1 mln CAD.

d)

Żadna prowincja ani terytorium wymienione w lit. a) nie mogą udzielić odstępstwa na mocy niniejszej uwagi więcej niż dziesięć razy rocznie.

e)

Zamówienie nie kwalifikuje się do zastosowania odstępstwa na mocy niniejszej uwagi, jeżeli jest ono finansowane przez rząd federalny.

f)

Zamówienie kwalifikujące się do zastosowania odstępstwa na mocy niniejszej uwagi należy zgłosić co najmniej 30 dni przed podpisaniem umowy w sprawie zamówienia, podając:

(i)

szczegółowy opis okoliczności uzasadniających odstępstwo na mocy niniejszej uwagi;

(ii)

informacje dotyczące obszaru, na którym zamówienie powinno zapewnić regionalne korzyści gospodarcze oraz, jeśli jest dostępna, nazwę dostawcy; oraz

(iii)

wyjaśnienia dotyczące zgodności zamówienia z wymogami niniejszej uwagi.


ZAŁĄCZNIK 19-8

Środki publikacji

Sekcja A:

Media elektroniczne lub papierowe wykorzystywane do publikowania aktów prawnych, regulacji, orzeczeń sądowych, powszechnie stosowanych zarządzeń administracyjnych, standardowych klauzul umownych oraz procedur dotyczących zamówień publicznych objętych niniejszym rozdziałem zgodnie z art. 19.5

1.    KANADA

1.1   Podmioty rządowe i przedsiębiorstwa federalne (Crown Corporations):

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Statutes of Canada:

http://laws.justice.gc.ca/

b)

Canada Gazette:

http://www.gazette.gc.ca

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

Orzeczenia sądu najwyższego:

http://scc.lexum.org/decisia-scc-csc/scc-csc/scc-csc/en/2013/nav_date.do

b)

Sprawozdania trybunału federalnego:

http://reports.fja-cmf.gc.ca/eng/index.html

c)

Federalny trybunał apelacyjny:

http://www.fca-caf.gc.ca

d)

Kanadyjski trybunał ds. handlu międzynarodowego (Canadian International Trade Tribunal):

http://www.citt-tcce.gc.ca

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

Government Electronic Tendering System (GETS):

https://buyandsell.gc.ca/

b)

Canada Gazette:

http://www.gazette.gc.ca

c)

Contracting Policy:

http://www.tbs-sct.gc.ca/pol/doc-eng.aspx?id=14494&section=text

2.    PROWINCJE I TERYTORIA

2.1   Alberta

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Alberta Acts, Regulations and Codes:

http://www.qp.alberta.ca/Laws_Online.cfm

b)

Alberta Gazette:

http://www.qp.alberta.ca/Alberta_Gazette.cfm

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

Alberta Justice – Alberta Courts:

http://www.albertacourts.ab.ca/index.php?p=169

3.

Decyzje administracyjne:

a)

http://www.canlii.org/en/ab/

2.2   Kolumbia Brytyjska

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.bclaws.ca/

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.courts.gov.bc.ca/index.aspx

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.courts.gov.bc.ca/index.aspx

2.3   Manitoba

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Manitoba Gazette:

http://web2.gov.mb.ca/laws/index.php

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.manitobacourts.mb.ca/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.gov.mb.ca/tenders

4.

Gminy, organizacje gminne:

a)

City of Winnipeg:

http://www.winnipeg.ca/matmgt/info.stm

b)

City of Brandon:

https://purchasing.brandon.ca/

c)

City of Thompson:

http://www.thompson.ca/index.aspx?page=96

d)

City of Steinbach:

http://www.steinbach.ca/home

e)

City of Portage La Prairie:

http://www.city.portage-la-prairie.mb.ca

5.

Finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych:

a)

Red River College:

http://www.rrc.ca/

b)

Regional Health Authorities of Manitoba:

http://www.rham.mb.ca/rhampp.html

c)

University of Brandon:

https://www.brandonu.ca/finance/faculty-staff-resources/purchasing-department/;

i https://www.brandonu.ca/vp-finance/files/Purchasing-Manual-revised-October-2012.pdf

d)

University College of the North:

https://www.ucn.ca/defaulted.aspx

e)

University of Manitoba:

http://www.umanitoba.ca/admin/governance/governing_documents/financial/392.html

f)

University of Winnipeg:

http://www.uwinnipeg.ca/index/cms-filesystem-action/pdfs/admin/policies/purchasing%20procedures%2004-01-13.pdf

g)

Winnipeg Regional Health Authority:

http://www.wrha.mb.ca/about/busopp/contracting.php

6.

Rady szkolne:

a)

Beautiful Plains:

http://www.beautifulplainssd.ca/

b)

Border Land:

http://www.blsd.ca/Board/boardpolicies/Pages/default.aspx

c)

Division scolaire franco-manitobaine:

https://www.dsfm.mb.ca/SiteWeb2010/documents/La%20CSFM/Directives%202012/ADM%20-%20administration/ADM%2019%20Appel%20d_offres.pdf

d)

Evergreen:

http://www.esd.ca/Parents-and-Community/Documents/Administration%20Manual/5%20-%20Business%20Administration/5.130%20Purchasing%20Procedure.pdf

e)

Flin Flon:

http://www.ffsd.mb.ca/division/policies

f)

Fort La Bosse:

http://www.flbsd.mb.ca/division-info/policies#sectiond

g)

Frontier:

http://www.frontiersd.mb.ca/governance/policy/SitePages/Section%20D%20-%20Business%20Administration.aspx; oraz

http://www.frontiersd.mb.ca/governance/policy/Documents/Section%20D%20-%20Business%20Administration/D.3.B%20Tenders%20(Policy%20and%20Regulation).pdf

h)

Garden Valley:

http://www.gvsd.ca/images/PDF/Policies/POLICY_MANUAL_1.pdf

i)

Hanover:

http://hsd.ca/board/division-policies/

j)

Interlake:

http://www.isd21.mb.ca/

k)

Kelsey:

http://www.ksd.mb.ca

l)

Lakeshore:

http://www.lakeshoresd.mb.ca/regulations-and-procedures

m)

Lord Selkirk:

http://www.lssd.ca/division/policy_documents/pdfs/B-16%20Purchasing.pdf

n)

Louis Riel:

https://www.lrsd.net/leadership/administrative-guidelines/

o)

Manitoba Institute of Trade and Technology (dawniej Winnipeg Tech. College):

www.mitt.ca

p)

Mountain View:

http://www.mvsd.ca/governance.cfm?subpage=435

q)

Mystery Lake:

http://www.mysterynet.mb.ca/documents/general/5.130-purchasing-procedure.pdf

r)

Park West:

http://www.pwsd.ca/Policies/Section%205/Section%205.html

s)

Pembina Trails:

http://www.pembinatrails.ca/board_administration/open_tenders.html

t)

Pine Creek:

http://www.pinecreeksd.mb.ca/section-d-fiscal-management.html

u)

Portage la Prairie:

http://www.plpsd.mb.ca/board-and-governance/policies/d

v)

Prairie Rose:

http://www.prsdmb.ca/policies-d/

w)

Prairie Spirit:

https://sites.google.com/a/prspirit.org/prairie-spirit-5/division/policy-manual

x)

Public Schools Finance Board:

http://www.edu.gov.mb.ca/k12/finance/

y)

Red River Valley:

http://rrvsd.ca/wp-content/uploads/2015/09/DJB-Purchasing-Procedures.pdf

z)

River East Transcona:

http://www.retsd.mb.ca/yourretsd/Policies/Documents/DJB.pdf

aa)

Rolling River:

http://www.rrsd.mb.ca/governance/PolicyManual/Pages/default.aspx

bb)

Seine River:

http://www.srsd.mb.ca/PolMan/DJ_REG.pdf

cc)

Seven Oaks:

http://www.7oaks.org/News/Pages/Tenders.aspx

dd)

Southwest Horizon:

http://www.shmb.ca/images/stories/Administrative-Manual/Section2/purchasing%20procedures.pdf

ee)

St. James-Assiniboia:

http://polmanual.sjsd.net/?p=Section D–Fiscal Management/

ff)

Sunrise:

http://www.sunrisesd.ca/OperationalDepartments/Pages/default.aspx

gg)

Swan Valley:

http://www.svsd.ca/svsd/policiesnum.htm

hh)

Turtle Mountain:

http://www.tmsd.mb.ca/procedures/D/D-10.pdf

ii)

Turtle River:

http://trsd32.mb.ca/TRSD/PDF's/TRSDPolicies/Administration.pdf

jj)

Western:

http://www.westernsd.mb.ca/index.php?option=com_phocadownload&view=category&id=61:section-d-fiscal-management&Itemid=73#

kk)

Whiteshell:

http://www.sdwhiteshell.mb.ca/

ll)

Winnipeg:

https://www.winnipegsd.ca/Pages/Bids-and-Tenders.aspx

7.

Przedsiębiorstwa federalne (Crown corporations):

a)

Manitoba Hydro:

https://www.hydro.mb.ca/selling_to_mh/selling_index.shtml?WT.mc_id=2030

b)

Manitoba Liquor and Lotteries:

http://www.mbll.ca/

2.4   Nowy Brunszwik

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

New Brunswick Acts and Regulations:

http://www2.gnb.ca/content/gnb/en/departments/attorney_general/acts_regulations.html

b)

The Royal Gazette:

http://www2.gnb.ca/content/gnb/en/departments/attorney_general/royal_gazette/content/

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

The New Brunswick Reports:

http://www.mlb.nb.ca/html/canadian-case-law-search.php; oraz

https://www.canlii.org/en/nb/

b)

Dominion Law Reports:

http://www.carswell.com/product-detail/dominion-law-reports-4th-series/

c)

Supreme Court Reports:

http://www.scc-csc.gc.ca/

d)

National Reporter:

http://www.mlb.nb.ca/site/catalog/nr.htm

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

New Brunswick Opportunities Network:

http://www.gnb.ca/tenders

b)

Réseau de possibilités d'affaires du Nouveau-Brunswick:

http://www.gnb.ca/soumissions

2.5   Nowa Fundlandia i Labrador

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.gpa.gov.nl.ca

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.gpa.gov.nl.ca

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.gpa.gov.nl.ca

2.6   Terytoria Północno-Zachodnie

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.contractregistry.nt.ca/Public/PublicHome.asp

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.contractregistry.nt.ca/Public/PublicHome.asp

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.contractregistry.nt.ca/Public/PublicHome.asp

2.7   Nowa Szkocja

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Office of the Legislative Counsel:

http://nslegislature.ca

b)

The Registry of Regulations:

http://www.gov.ns.ca/just/regulations/

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

The Courts of Nova Scotia:

http://www.courts.ns.ca/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.novascotia.ca/tenders/

2.8   Nunavut

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.justice.gov.nu.ca/apps/authoring/dspPage.aspx?page=STATUTES+AND+REGULATIONS+PAGE

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.canlii.org/en/nu/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

NNI Contracting Appeals Board Annual Report:

http://nni.gov.nu.ca/documents

b)

Polityki i procedury dotyczące zamówień publicznych rządu Nunavut są dostępne na stronie:

http://www.gov.nu.ca/sites/default/files/files/Procurement%20Procedures.pdf

2.9   Ontario

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Statutes and Regulations of Ontario:

http://www.ontario.ca/laws

b)

The Ontario Gazette:

http://www.ontario.ca/ontario-gazette

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.ontariocourts.ca/decisions_index/en/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.doingbusiness.mgs.gov.on.ca/

4.

Rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych; gminy; i wszystkie należące do rządu podmioty na szczeblu prowincji i gminy o charakterze handlowym lub przemysłowym:

a)

http://www.marcan.net/en/on/index.php

5.

Hydro One:

http://www.hydroone.com/DoingBusiness/Pages/default.aspx

6.

Ontario Power Generation:

http://www.opg.com/working-with-opg/suppliers/supply-chain/Pages/Become%20a%20Supplier.aspx

2.10   Wyspa Księcia Edwarda

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.gov.pe.ca/law/regulations/index.php3

b)

The Royal Gazette of Prince Edward Island

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.gov.pe.ca/courts/supreme/index.php3?number=1000150&lang=E

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.gov.pe.ca/finance/index.php3?number=1041973

2.11   Québec

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Publications du Québec:

http://www3.publicationsduquebec.gouv.qc.ca/loisreglements.fr.html

b)

Gazette officielle du Québec:

http://www3.publicationsduquebec.gouv.qc.ca/gazetteofficielle.en.html

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

Annuaire de jurisprudence et de doctrine du Québec

b)

Jurisprudence Express (J.E.)

c)

Jugements.qc.ca:

http://www.jugements.qc.ca/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

Publications du Québec:

http://www3.publicationsduquebec.gouv.qc.ca/loisreglements.fr.html

b)

Gazette officielle du Québec:

http://www3.publicationsduquebec.gouv.qc.ca/gazetteofficielle.fr.html

c)

Site internet du Secrétariat du Conseil du trésor:

http://www.tresor.gouv.qc.ca/fr/faire-affaire-avec-letat/les-marches-publics/)

2.12   Saskatchewan

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

Queen's Printer:

http://www.publications.gov.sk.ca

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

Queen's Bench:

http://www.sasklawcourts.ca

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

SaskTenders:

www.sasktenders.ca

2.13   Jukon

1.

Przepisy ustawowe i wykonawcze:

a)

http://www.gov.yk.ca/legislation/index.html

2.

Orzeczenia sądowe:

a)

http://www.yukoncourts.ca/

3.

Wyroki i postępowania administracyjne:

a)

http://www.hpw.gov.yk.ca/selling/bidchallenge.html

Sekcja B:

Elektroniczne lub papierowe media wykorzystywane do publikacji powiadomień wymaganych w art. 19.6, 19.8.7 i 19.15.2 zgodnie z art. 19.5

1.    KANADA

1.1   Podmioty rządowe i przedsiębiorstwa federalne (Crown Corporations):

1.

Government Electronic Tendering System (GETS):

https://buyandsell.gc.ca/procurement-data/tenders

2.

MERX, Cebra Inc.:

http://www.merx.ca

2.    PROWINCJE I TERYTORIA

2.1   Alberta

1.

Alberta Purchasing Connection:

http://www.purchasingconnection.ca

2.2   Kolumbia Brytyjska

1.

BC Bid:

http://www.bcbid.gov.bc.ca

2.3   Manitoba

1.

Na szczeblu prowincji:

a)

http://www.gov.mb.ca/tenders

2.

Gminy, organizacje gminne:

a)

City of Winnipeg:

http://www.winnipeg.ca/matmgt/bidopp.asp

b)

City of Brandon:

http://brandon.ca/purchasing-a-tenders

c)

City of Steinbach:

http://www.steinbach.ca/city_services/tender_opportunities/

d)

City of Portage La Prairie:

http://www.city-plap.com/main/category/opportunities/; oraz

http://www.rfp.ca/organization/City-of-Portage-la-Prairie

e)

City of Thompson:

http://www.thompson.ca/index.aspx?page=229

3.

Finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych:

a)

University of Manitoba:

http://umanitoba.ca/admin/financial_services/purch/bid_opportunities.html; oraz

https://www.biddingo.com/

b)

University of Winnipeg:

https://www.merx.com/

c)

University of Brandon:

http://www.rfp.ca/organization/Brandon-University

d)

Red River College:

www.merx.com

e)

University College of the North:

www.merx.com

f)

Winnipeg Regional Health Authority:

http://www.wrha.mb.ca/about/busopp/bids.php

g)

Regional Health Authorities of Manitoba:

www.healthprocanada.com; and www.biddingo.com

4.

Rady szkolne:

a)

Beautiful Plains:

http://www.beautifulplainssd.ca/

b)

Border Land:

http://www.blsd.ca/About/tenders/Pages/default.aspx

c)

Brandon:

https://www.bsd.ca/Division/tenders/Pages/default.aspx

d)

Division scolaire franco-manitobaine:

www.MERX.com

e)

Evergreen:

http://www.esd.ca/Programs/Pages/Maintenance-and-Transportation.aspx

f)

Flin Flon:

http://www.ffsd.mb.ca

g)

Fort La Bosse:

http://www.flbsd.mb.ca/

h)

Frontier:

http://www.frontiersd.mb.ca/resources/Pages/bidopportunities.aspx

i)

Garden Valley:

http://www.gvsd.ca

j)

Hanover:

www.merx.com

k)

Interlake:

http://www.isd21.mb.ca/request_for_proposals.html

l)

Kelsey:

http://www.ksd.mb.ca

m)

Lord Selkirk:

http://www.lssd.ca/

n)

Lakeshore:

www.merx.com

o)

Louis Riel:

www.merx.com

p)

Mountain View:

http://www.mvsd.ca/index.cfm

q)

Mystery Lake:

http://www.mysterynet.mb.ca

r)

Park West:

http://www.pwsd.ca/home.html

s)

Pembina Trails:

http://www.pembinatrails.ca/board_administration/open_tenders.html

t)

Pine Creek:

http://www.pinecreeksd.mb.ca

u)

Portage la Prairie:

http://www.plpsd.mb.ca/

v)

Prairie Rose:

http://www.prsdmb.ca/

w)

Prairie Spirit:

https://sites.google.com/a/prspirit.org/prairie-spirit-5/employment/tenders-and-rfp

x)

Red River Valley:

http://rrvsd.ca/

y)

River East Transcona:

www.merx.com

z)

Rolling River:

http://www.rrsd.mb.ca/governance/PolicyManual/Pages/default.aspx

aa)

Seine River:

http://www.srsd.mb.ca/

bb)

Seven Oaks:

http://www.7oaks.org/News/Pages/Tenders.aspx; oraz www.merx.com

cc)

Southwest Horizon:

http://www.shmb.ca/

dd)

St. James-Assiniboia:

www.merx.com

ee)

Sunrise:

http://www.sunrisesd.ca/OperationalDepartments/Purchasing/Proposals%20and%20Tenders/Pages/default.aspx

ff)

Swan Valley:

http://www.svsd.ca/

gg)

Turtle Mountain:

http://www.tmsd.mb.ca

hh)

Turtle River:

http://trsd32.mb.ca

ii)

Western:

http://www.westernsd.mb.ca/

jj)

Whiteshell:

http://www.sdwhiteshell.mb.ca/

kk)

Winnipeg:

https://www.winnipegsd.ca/Pages/Bids-and-Tenders.aspx

ll)

Manitoba Institute of Trade and Technology (dawniej Winnipeg Tech. College):

www.mitt.ca

mm)

Public Schools Finance Board:

http://www.plansource.ca/Portals/61984/spr/wca.htm

5.

Przedsiębiorstwa federalne (Crown corporations):

a)

Manitoba Hydro:

http://www.merx.com/English/Nonmember.asp?WCE=Show&TAB=3&PORTAL=MERX&State=1&hcode=ZnHb9N%2fychQhquB6o2pU2g%3d%3d

b)

Manitoba Liquor and Lotteries:

www.merx.com; oraz

www.winnipegconstruction.ca (tylko budownictwo)

2.4   Nowy Brunszwik

1.

New Brunswick Opportunities Network:

https://nbon-rpanb.gnb.ca/welcome?language=En

2.

Réseau de possibilités d'affaires du Nouveau-Brunswick:

http://www.gnb.ca/soumissions

2.5   Nowa Fundlandia i Labrador

1.

Informacje dostępne na głównej stronie internetowej, agencja zamówień publicznych:

http://www.gpa.gov.nl.ca/index.html

2.6   Terytoria Północno-Zachodnie

1.

Rejestr umów:

http://www.contractregistry.nt.ca/Public/PublicHome.asp

2.7   Nowa Szkocja

1.

Usługi zaopatrzeniowe:

http://www.novascotia.ca/tenders/

2.8   Nunavut

1.

http://www.nunavuttenders.ca/

2.9   Ontario

1.

https://ontariotenders.bravosolution.com/esop/nac-host/public/web/login.html

2.

Rady szkolne oraz finansowane ze środków publicznych ośrodki akademickie, ośrodki zdrowia i podmioty zajmujące się świadczeniem usług socjalnych; Gminy; i wszystkie należące do rządu podmioty na szczeblu prowincji i gminy o charakterze handlowym lub przemysłowym:

a)

http://www.marcan.net/en/on/index.php

3.

Hydro One:

http://www.hydroone.com/DoingBusiness/Pages/default.aspx

4.

Ontario Power Generation:

http://www.opg.com/working-with-opg/suppliers/supply-chain/Pages/Become%20a%20Supplier.aspx

2.10   Wyspa Księcia Edwarda

1.

http://www.gov.pe.ca/finance/index.php3?number=1041973

2.11   Québec

1.

Ogłoszenia o zamówieniach publicznych (art. 19.6), wnioski o zakwalifikowanie, nazwy wybranych dostawców w kontekście zamówienia na dostawę lub zamówienia na wykonanie zadania, oraz informacje dotyczące udzielonych zamówień (art. 19.15.2) są publikowane przez SEAO, elektroniczny system przetargowy zatwierdzony przez rząd Québecu (http://www.seao.ca).

2.

W Québecu, zgodnie z rozporządzeniami, wykaz uniwersalny może być stosowany jedynie w ramach procedury kwalifikowania dostawcy (art. 19.8.7).

2.12   Saskatchewan

1.

SaskTenders:

www.sasktenders.ca

2.13   Jukon

1.

http://www.gov.yk.ca/tenders/tms.html

2.

http://www.hpw.gov.yk.ca/tenders/index.html

Sekcja C:

Adres lub adresy stron internetowych, na których strony publikują statystyki dotyczące zamówień zgodnie z art. 19.15.5 oraz ogłoszenia dotyczące udzielonych zamówień zgodnie z art. 19.15.6

1.    KANADA

1.1   Podmioty rządowe i przedsiębiorstwa federalne (Crown Corporations):

1.

Purchasing Activity Report:

http://www.tbs-sct.gc.ca/pubs_pol/dcgpubs/con_data/siglist-eng.asp

2.

Government Electronic Tendering System (GETS):

https://buyandsell.gc.ca/

2.    PROWINCJE I TERYTORIA

2.1   Alberta

1.

http://www.purchasingconnection.ca

2.2   Kolumbia Brytyjska

1.

http://www.bcbid.gov.bc.ca

2.3   Manitoba

1.

http://www.gov.mb.ca/tenders

2.

http://www.merx.com

2.4   Nowy Brunszwik

1.

http://www.gnb.ca/tenders

2.

http://www.gnb.ca/soumissions

2.5   Nowa Fundlandia i Labrador

1.

http://www.gpa.gov.nl.ca

2.6   Terytoria Północno-Zachodnie

1.

http://www.contractregistry.nt.ca/Public/PublicHome.asp

2.7   Nowa Szkocja

1.

http://www.novascotia.ca/tenders/

2.8   Nunavut

1.

http://www.nunavuttenders.ca/

2.

http://www.gov.nu.ca/eia/programs-services/information-businesses

2.9   Ontario

1.

http://www.doingbusiness.mgs.gov.on.ca/

2.10   Wyspa Księcia Edwarda

1.

http://www.gov.pe.ca/finance/index.php3?number=1041973

2.11   Québec

1.

Statistiques sur les acquisitions gouvernementales:

http://www.tresor.gouv.qc.ca/faire-affaire-avec-letat/publications/statistiques-sur-les-acquisitions-gouvernementales/

2.

Avis concernant les marchés adjugés Système électronique d'appel d'offres approuvé par le gouvernement du Québec SEAO (http://www.seao.ca)

2.12   Saskatchewan

1.

www.sasktenders.ca

2.13   Jukon

1.

http://www.gov.yk.ca/tenders/tms.html

2.

http://www.hpw.gov.yk.ca/registry/


WYKAZ UNII EUROPEJSKIEJ DOTYCZĄCY DOSTĘPU DO RYNKU

ZAŁĄCZNIK 19-1

Instytucje rządowe na szczeblu centralnym zamawiające zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału

Towary

Wyszczególnione w załączniku 19-4

Progi

130 000 SDR

Usługi

Wyszczególnione w załączniku 19-5

Progi

130 000 SDR

Usługi budowlane oraz koncesje na roboty budowlane

Wyszczególnione w załączniku 19-6

Progi

5 000 000 SDR

Sekcja A: Podmioty Unii Europejskiej

1.

Rada Unii Europejskiej

2.

Komisja Europejska

3.

Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ)

Sekcja B: Instytucje zamawiające instytucji rządowych państw członkowskich Unii Europejskiej

(Uwaga: niniejszy wykaz jest wyczerpujący)

BELGIA

1.

Services publics fédéraux:

1.

Federale Overheidsdiensten:

SPF Chancellerie du Premier Ministre

FOD Kanselarij van de Eerste Minister

SPF Personnel et Organisation

FOD Kanselarij Personeel en Organisatie

SPF Budget et Contrôle de la Gestion

FOD Budget en Beheerscontrole

SPF Technologie de l'Information et de la Communication (Fedict)

FOD Informatie- en Communicatietechnologie (Fedict)

SPF Affaires étrangères, Commerce extérieur et Coopération au Développement

FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

SPF Intérieur

FOD Binnenlandse Zaken

SPF Finances

FOD Financiën

SPF Mobilité et Transports

FOD Mobiliteit en Vervoer

SPF Emploi, Travail et Concertation sociale

FOD Werkgelegenheid, Arbeid en sociaal overleg

SPF Sécurité Sociale et Institutions publiques de Sécurité Sociale

FOD Sociale Zekerheid en Openbare Instellingen van sociale Zekerheid

SPF Santé publique, Sécurité de la Chaîne alimentaire et Environnement

FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

SPF Justice

FOD Justitie

SPF Economie, PME, Classes moyennes et Energie

FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie

Ministère de la Défense

Ministerie van Landsverdediging

Service public de programmation Intégration sociale, Lutte contre la pauvreté Et Economie sociale

Programmatorische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, Armoedsbestrijding en sociale Economie

Service public fédéral de Programmation Développement durable

Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling

Service public fédéral de Programmation Politique scientifique

Programmatorische federale Overheidsdienst Wetenschapsbeleid

2.

Régie des Bâtiments:

2.

Regie der Gebouwen:

Office national de Sécurité sociale

Rijksdienst voor sociale Zekerheid

Institut national d'Assurance sociales Pour travailleurs indépendants

Rijksinstituut voor de sociale Verzekeringen der Zelfstandigen

Institut national d'Assurance Maladie-Invalidité; Office national des Pensions

Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering; Rijksdienst voor Pensioenen

Caisse auxiliaire d'Assurance Maladie-Invalidité

Hulpkas voor Ziekte-en Invaliditeitsverzekering

Fond des Maladies professionnelles

Fonds voor Beroepsziekten

Office national de l'Emploi

Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening

La Poste (1)

De Post (1)

BUŁGARIA

1.

Администрация на Народното събрание (Administracja Rady Narodowej)

2.

Администрация на Президента (Administracja Prezydenta)

3.

Администрация на Министерския съвет (Administracja Rady Ministrów)

4.

Конституционен съд (Trybunał Konstytucyjny)

5.

Българска народна банка (Narodowy Bank Bułgarii)

6.

Министерство на външните работи (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

7.

Министерство на вътрешните работи (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

8.

Министерство на извънредните ситуации (Ministerstwo ds. Sytuacji Nadzwyczajnych)

9.

Министерство на държавната администрация и административната реформа (Ministerstwo Administracji Państwowej i Reformy Administracyjnej)

10.

Министерство на земеделието и храните (Ministerstwo Rolnictwa i Żywności)

11.

Министерство на здравеопазването (Ministerstwo Zdrowia)

12.

Министерство на икономиката и енергетиката (Ministerstwo Gospodarki i Energii)

13.

Министерство на културата (Ministerstwo Kultury)

14.

Министерство на образованието и науката (Ministerstwo Edukacji i Nauki)

15.

Министерство на околната среда и водите (Ministerstwo Środowiska i Wody)

16.

Министерство на отбраната (Ministerstwo Obrony)

17.

Министерство на правосъдието (Ministerstwo Sprawiedliwości)

18.

Министерство на регионалното развитие и благоустройството (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Robót Publicznych)

19.

Министерство на транспорта (Ministerstwo Transportu)

20.

Министерство на труда и социалната политика (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej)

21.

Министерство на финансите (Ministerstwo Finansów)

22.

държавни агенции, държавни комисии, изпълнителни агенции и други държавни институции, създадени със закон или с постановление на Министерския съвет, които имат функции във връзка с осъществяването на изпълнителната власт (agencje państwowe, komisje państwowe, agencje wykonawcze i inne organy państwowe utworzone na podstawie ustawy lub rozporządzenia Rady Ministrów, których zadania są związane ze sprawowaniem władzy wykonawczej)

23.

Агенция за ядрено регулиране (Agencja Nadzoru Nuklearnego)

24.

Държавна комисия за енергийно и водно регулиране (Komisja Nadzoru nad Zasobami Energetycznymi i Wodnymi)

25.

Държавна комисия по сигурността на информацията (Państwowa Komisja ds. Bezpieczeństwa Informacji)

26.

Комисия за защита на конкуренцията (Komisja ds. Ochrony Konkurencji)

27.

Комисия за защита на личните данни (Komisja ds. Ochrony Danych Osobowych)

28.

Комисия за защита от дискриминация (Komisja ds. Ochrony przed Dyskryminacją)

29.

Комисия за регулиране на съобщенията (Komisja Regulacji Łączności)

30.

Комисия за финансов надзор (Komisja Nadzoru Finansowego)

31.

Патентно ведомство на Република България (Urząd Patentowy Republiki Bułgarii)

32.

Сметна палата на Република България (Trybunał Obrachunkowy Republiki Bułgarii)

33.

Агенция за приватизация (Agencja Prywatyzacyjna)

34.

Агенция за следприватизационен контрол (Agencja ds. Kontroli Poprywatyzacyjnej)

35.

Български институт по метрология (Bułgarski Instytut Meteorologiczny)

36.

Държавна агенция „Архиви” (Państwowa Agencja „Archiwa”)

37.

Държавна агенция „Държавен резерв и военновременни запаси” (Państwowa Agencja „Rezerwa państwowa i zapasy na wypadek wojny”)

38.

Държавна агенция за бежанците (Państwowa Agencja ds. Uchodźców)

39.

Държавна агенция за българите в чужбина (Państwowa Agencja ds. Bułgarów Przebywających Za Granicą)

40.

Държавна агенция за закрила на детето (Państwowa Agencja ds. Ochrony Dzieci)

41.

Държавна агенция за информационни технологии и съобщения (Państwowa Agencja ds. Technologii Informatycznych i Komunikacji)

42.

Държавна агенция за метрологичен и технически надзор (Państwowa Agencja ds. Nadzoru Metrologicznego i Technicznego)

43.

Държавна агенция за младежта и спорта (Państwowa Agencja ds. Młodzieży i Sportu)

44.

Държавна агенция по туризма (Państwowa Agencja ds. Turystyki)

45.

Държавна комисия по стоковите борси и тържища (Państwowa Komisja ds. Wymiany Towarowej i Rynków Towarowych)

46.

Институт по публична администрация и европейска интеграция (Instytut Administracji Publicznej i Integracji Europejskiej)

47.

Национален статистически институт (Narodowy Instytut Statystyczny)

48.

Агенция „Митници” (Agencja Celna)

49.

Агенция за държавна и финансова инспекция (Agencja ds. Kontroli Finansów Publicznych)

50.

Агенция за държавни вземания (Agencja ds. Ściągania Należności Państwa)

51.

Агенция за социално подпомагане (Agencja ds. Pomocy Socjalnej)

52.

Държавна агенция „Национална сигурност” (Państwowa Agencja „Bezpieczeństwo Narodowe”)

53.

Агенция за хората с увреждания (Agencja ds. Osób Niepełnosprawnych)

54.

Агенция по вписванията (Agencja Rejestrowa)

55.

Агенция по енергийна ефективност (Agencja ds. Efektywności Energetycznej)

56.

Агенция по заетостта (Agencja ds. Zatrudnienia)

57.

Агенция по геодезия, картография и кадастър (Agencja ds. Geodezji, Kartografii i Katastru)

58.

Агенция по обществени поръчки (Agencja ds. Zamówień Publicznych)

59.

Българска агенция за инвестиции (Bułgarska Agencja Inwestycyjna)

60.

Главна дирекция „Гражданска въздухоплавателна администрация” (Dyrekcja Generalna „Administracji lotnictwa cywilnego”)

61.

Дирекция за национален строителен контрол (Dyrekcja ds. Krajowego Nadzoru Budownictwa)

62.

Държавна комисия по хазарта (Państwowa Komisja Hazardowa)

63.

Изпълнителна агенция „Автомобилна администрация” (Agencja Wykonawcza „Administracja ds. Pojazdów”)

64.

Изпълнителна агенция „Борба с градушките” (Agencja Wykonawcza „Ochrona przed Gradem”)

65.

Изпълнителна агенция „Българска служба за акредитация” (Agencja Wykonawcza „Bułgarski Urząd Akredytacyjny”)

66.

Изпълнителна агенция „Главна инспекция по труда” (Agencja Wykonawcza „Generalna Inspekcja Pracy”)

67.

Изпълнителна агенция „Железопътна администрация” (Agencja Wykonawcza „Administracja Kolei”)

68.

Изпълнителна агенция „Морска администрация” (Agencja Wykonawcza „Administracja Morska”)

69.

Изпълнителна агенция „Национален филмов център” (Agencja Wykonawcza „Krajowe Centrum Filmowe”)

70.

Изпълнителна агенция „Пристанищна администрация” (Agencja Wykonawcza „Administracja Portów”)

71.

Изпълнителна агенция „Проучване и поддържане на река Дунав” (Agencja Wykonawcza „Eksploatacja i Utrzymanie Rzeki Dunaj”)

72.

Фонд „Републиканска пътна инфраструктура” (Krajowy Fundusz Infrastruktury)

73.

Изпълнителна агенция за икономически анализи и прогнози (Agencja Wykonawcza ds. Analiz i Prognoz Gospodarczych)

74.

Изпълнителна агенция за насърчаване на малките и средни предприятия (Agencja Wykonawcza ds. Promocji Małych i Średnich Przedsiębiorstw)

75.

Изпълнителна агенция по лекарствата (Agencja Wykonawcza ds. Leków)

76.

Изпълнителна агенция по лозата и виното (Agencja Wykonawcza ds. Winorośli i Wina)

77.

Изпълнителна агенция по околна среда (Agencja Wykonawcza ds. Środowiska)

78.

Изпълнителна агенция по почвените ресурси (Agencja Wykonawcza ds. Zasobów Gleby)

79.

Изпълнителна агенция по рибарство и аквакултури (Agencja Wykonawcza ds. Rybołówstwa i Akwakultury)

80.

Изпълнителна агенция по селекция и репродукция в животновъдството (Agencja Wykonawcza ds. Selekcji i Reprodukcji w ramach Hodowli Zwierząt)

81.

Изпълнителна агенция по сортоизпитване, апробация и семеконтрол (Agencja Wykonawcza ds. Badania Odmian Roślin, Inspekcji Polowej i Kontroli Materiału Siewnego)

82.

Изпълнителна агенция по трансплантация (Agencja Wykonawcza ds. Transplantacji)

83.

Изпълнителна агенция по хидромелиорации (Agencja Wykonawcza ds. Hydromelioracji)

84.

Комисията за защита на потребителите (Komisja Ochrony Konsumentów)

85.

Контролно-техническата инспекция (Inspektorat Nadzoru Technicznego)

86.

Национална агенция за приходите (Krajowa Agencja ds. Dochodów)

87.

Национална ветеринарномедицинска служба (Krajowa Służba Weterynaryjna)

88.

Национална служба за растителна защита (Krajowa Służba Ochrony Roślin)

89.

Национална служба по зърното и фуражите (Krajowa Służba ds. Zbóż i Pasz)

90.

Държавна агенция по горите (Agencja Lasów Państwowych)

91.

Висшата атестационна комисия (Wyższa Komisja Atestacyjna)

92.

Национална агенция за оценяване и акредитация (Krajowa Agencja ds. Oceny i Akredytacji)

93.

Националната агенция за професионално образование и обучение (Krajowa Agencja ds. Edukacji i Szkolenia Zawodowego)

94.

Национална комисия за борба с трафика на хора (Bułgarska Krajowa Komisja ds. zwalczania handlu ludźmi)

95.

Дирекция „Материално-техническо осигуряване и социално обслужване” на Министерство на вътрешните работи (Dyrekcja „Zabezpieczenie materiałowo-techniczne i służby opieki społecznej” przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych)

96.

Дирекция „Оперативно издирване” на Министерство на вътрешните работи (Dyrekcja „Dochodzenia operacyjne” przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych)

97.

Дирекция „Финансово-ресурсно осигуряване” на Министерство на вътрешните работи (Dyrekcja „Zabezpieczenie finansowe i zabezpieczenie w zasoby” przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych)

98.

Изпълнителна агенция „Военни клубове и информация” (Agencja Wykonawcza „Kluby Wojskowe i Informacja”)

99.

Изпълнителна агенция „Държавна собственост на Министерството на отбраната” (Agencja Wykonawcza „Własność Państwowa w Ministerstwie Obrony”)

100.

Изпълнителна агенция „Изпитвания и контролни измервания на въоръжение, техника и имущества”(Agencja Wykonawcza „Środki Testowania i Kontroli Broni, Sprzętu i Własności”)

101.

Изпълнителна агенция „Социални дейности на Министерството на отбраната” (Agencja Wykonawcza „Działalność Socjalna w Ministerstwie Obrony”)

102.

Национален център за информация и документация (Krajowe Centrum Informacji i Dokumentacji)

103.

Национален център по радиобиология и радиационна защита (Krajowe Centrum Radiobiologii i Ochrony przed Promieniowaniem)

104.

Национална служба „Полиция” (Krajowy urząd „Policja”)

105.

Национална служба „Пожарна безопасност и защита на населението” (Krajowy urząd „Bezpieczeństwo pożarowe i ochrona ludności”)

106.

Национална служба за съвети в земеделието (Krajowa służba doradztwa rolniczego)

107.

Служба „Военна информация” (Służba informacji wojskowej)

108.

Служба „Военна полиция” (Policja Wojskowa)

109.

Авиоотряд 28 (Eskadra powietrzna nr 28)

REPUBLIKA CZESKA

1.

Ministerstvo dopravy (Ministerstwo Transportu)

2.

Ministerstvo financí (Ministerstwo Finansów)

3.

Ministerstvo kultury (Ministerstwo Kultury)

4.

Ministerstvo obrany (Ministerstwo Obrony)

5.

Ministerstvo pro místní rozvoj (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego)

6.

Ministerstvo práce a sociálních věcí (Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych)

7.

Ministerstvo průmyslu a obchodu (Ministerstwo Przemysłu i Handlu)

8.

Ministerstvo spravedlnosti (Ministerstwo Sprawiedliwości)

9.

Ministerstvo školství, mládeže a tělovýchovy (Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu)

10.

Ministerstvo vnitra (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

11.

Ministerstvo zahraničních věcí (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

12.

Ministerstvo zdravotnictví (Ministerstwo Zdrowia)

13.

Ministerstvo zemědělství (Ministerstwo Rolnictwa)

14.

Ministerstvo životního prostředí (Ministerstwo Środowiska)

15.

Poslanecká sněmovna PČR (Izba Deputowanych Parlamentu Republiki Czeskiej)

16.

Senát PČR (Senat Parlamentu Republiki Czeskiej)

17.

Kancelář prezidenta (Kancelaria Prezydenta)

18.

Český statistický úřad (Czeski Urząd Statystyczny)

19.

Český úřad zeměměřičský a katastrální (Czeski Urząd Nadzoru Kartograficznego i Kataster)

20.

Úřad průmyslového vlastnictví (Urząd Własności Przemysłowej)

21.

Úřad pro ochranu osobních údajů (Urząd Ochrony Danych Osobowych)

22.

Bezpečnostní informační služba (Służby Ochrony Informacji)

23.

Národní bezpečnostní úřad (Narodowy Urząd Bezpieczeństwa)

24.

Česká akademie věd (Akademia Nauk Republiki Czeskiej)

25.

Vězeňská služba (Służba Więziennictwa)

26.

Český báňský úřad (Czeski Urząd ds. Górnictwa)

27.

Úřad pro ochranu hospodářské soutěže (Urząd Ochrony Konkurencji)

28.

Správa státních hmotných rezerv (Administracja Krajowymi Rezerwami Materialnymi)

29.

Státní úřad pro jadernou bezpečnost (Krajowy Urząd Bezpieczeństwa Jądrowego)

30.

Energetický regulační úřad (Urząd Regulacji Energetyki)

31.

Úřad vlády České republiky (Kancelaria Rządu Republiki Czeskiej)

32.

Ústavní soud (Sąd Konstytucyjny)

33.

Nejvyšší soud (Sąd Najwyższy)

34.

Nejvyšší správní soud (Naczelny Sąd Administracyjny)

35.

Nejvyšší státní zastupitelství (Biuro Oskarżyciela Publicznego)

36.

Nejvyšší kontrolní úřad (Najwyższa Izba Kontroli)

37.

Kancelář Veřejného ochránce práv (Biuro Obrońcy Praw Publicznych)

38.

Grantová agentura České republiky (Urząd Subsydiów Republiki Czeskiej)

39.

Státní úřad inspekce práce (Państwowy Urząd Inspekcji Pracy)

40.

Český telekomunikační úřad (Czeski Urząd Telekomunikacji)

41.

Ředitelství silnic a dálnic ČR (ŘSD) (Dyrekcja Dróg i Autostrad Republiki Czeskiej)

DANIA

1.

Folketinget — The Danish Parliament Rigsrevisionen — The National Audit Office

2.

Statsministeriet — The Prime Minister's Office

3.

Udenrigsministeriet — Ministry of Foreign Affairs

4.

Beskæftigelsesministeriet — Ministry of Employment

5 styrelser og institutioner — 5 agencji i instytucji

5.

Domstolsstyrelsen — The Court Administration

6.

Finansministeriet — Ministry of Finance

5 styrelser og institutioner — 5 agencji i instytucji

7.

Forsvarsministeriet — Ministry of Defence

5 styrelser og institutioner — 5 agencji i instytucji

8.

Ministeriet for Sundhed og Forebyggelse — Ministry of the Interior and Health

Adskillige styrelser og institutioner, herunder Statens Serum Institut — Kilka agencji i instytucji, w tym Statens Serum Institut

9.

Justitsministeriet — Ministry of Justice

Rigspolitichefen, anklagemyndigheden samt 1 direktorat og et antal styrelser — Commissioner of Police, 1 dyrekcja i kilka agencji

10.

Kirkeministeriet — Ministry of Ecclesiastical Affairs

10 stiftsøvrigheder — 10 organów diecezjalnych

11.

Kulturministeriet — Ministry of Culture

4 styrelser samt et antal statsinstitutioner — Departament i kilka instytucji

12.

Miljøministeriet — Ministry of the Environment

5 styrelser — 5 agencji

13.

Ministeriet for Flygtninge, Invandrere og Integration — Ministry of Refugee, Immigration and Integration Affairs

1 styrelse — 1 agencja

14.

Ministeriet for Fødevarer, Landbrug og Fiskeri — Ministry of Food, Agriculture and Fisheries

4 direktorater og institutioner — 4 dyrekcje i instytucje

15.

Ministeriet for Videnskab, Teknologi og Udvikling — Ministry of Science, Technology and Innovation

Adskillige styrelser og institutioner, Forskningscenter Risø og Statens uddannelsesbygninger — Kilka agencji i instytucji, w tym Risoe National Laboratory i Danish National Research i budynki edukacyjne

16.

Skatteministeriet — Ministry of Taxation

1 styrelse og institutioner — 1 agencja i kilka instytucji

17.

Velfærdsministeriet — Ministry of Welfare

3 styrelser og institutioner — 3 agencje i kilka instytucji

18.

Transportministeriet — Ministry of Transport

7 styrelser og institutioner, herunder Øresundsbrokonsortiet — 7 agencji i instytucji, w tym Øresundsbrokonsortiet

19.

Undervisningsministeriet — Ministry of Education

3 styrelser, 4 undervisningsinstitutioner og 5 andre institutioner — 3 agencje, 4 placówki edukacyjne, 5 innych instytucji

20.

Økonomi- og Erhvervsministeriet — Ministry of Economic and Business Affairs

Adskillige styrelser og institutioner — Kilka agencji i instytucji

21.

Klima- og Energiministeriet — Ministry for Climate and Energy

3 styrelser og institutioner — 3 agencje i instytucje

NIEMCY

1.

Federal Foreign Office

Auswärtiges Amt

2.

Federal Chancellery

Bundeskanzleramt

3.

Federal Ministry of Labour and Social Affairs

Bundesministerium für Arbeit und Soziales

4.

Federal Ministry of Education and Research

Bundesministerium für Bildung und Forschung

5.

Federal Ministry for Food, Agriculture and Consumer Protection

Bundesministerium für Ernährung, Landwirtschaft und Verbraucherschutz

6.

Federal Ministry of Finance

Bundesministerium der Finanzen

7.

Federal Ministry of the Interior (tylko towary do zastosowań cywilnych)

Bundesministerium des Innern

8.

Federal Ministry of Health

Bundesministerium für Gesundheit

9.

Federal Ministry for Family Affairs, Senior Citizens, Women and Youth

Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend

10.

Federal Ministry of Justice

Bundesministerium der Justiz

11.

Federal Ministry of Transport, Building and Urban Affairs

Bundesministerium für Verkehr, Bau und Stadtentwicklung

12.

Federal Ministry of Economic Affairs and Technology

Bundesministerium für Wirtschaft und Technologie

13.

Federal Ministry for Economic Co-operation and Development

Bundesministerium für wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung

14.

Federal Ministry of Defence

Bundesministerium der Verteidigung

15.

Federal Ministry of Environment, Nature Conservation and Reactor Safety

Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit

ESTONIA

1.

Vabariigi Presidendi Kantselei (Urząd Prezydenta Republiki Estońskiej)

2.

Eesti Vabariigi Riigikogu (Parlament Republiki Estońskiej)

3.

Eesti Vabariigi Riigikohus (Sąd Najwyższy Republiki Estońskiej)

4.

Riigikontroll (Państwowy Urząd Nadzoru Republiki Estonii)

5.

Õiguskantsler (Kanclerz Praw)

6.

Riigikantselei (Kancelaria Stanu)

7.

Rahvusarhiiv (Państwowe Archiwum Estońskie)

8.

Haridus- ja Teadusministeerium (Ministerstwo Edukacji i Badań)

9.

Justiitsministeerium (Ministerstwo Sprawiedliwości)

10.

Kaitseministeerium (Ministerstwo Obrony)

11.

Keskkonnaministeerium (Ministerstwo Środowiska)

12.

Kultuuriministeerium (Ministerstwo Kultury)

13.

Majandus- ja Kommunikatsiooniministeerium (Ministerstwo Gospodarki i Komunikacji)

14.

Põllumajandusministeerium (Ministerstwo Rolnictwa)

15.

Rahandusministeerium (Ministerstwo Finansów)

16.

Siseministeerium (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

17.

Sotsiaalministeerium (Ministerstwo Spraw Społecznych)

18.

Välisministeerium (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

19.

Keeleinspektsioon (Inspektorat Języka)

20.

Riigiprokuratuur (Urząd Prokuratora)

21.

Teabeamet (Komisja Informacji)

22.

Maa-amet (Estońska Komisja Gruntów)

23.

Keskkonnainspektsioon (Inspektorat Środowiska)

24.

Metsakaitse- ja Metsauuenduskeskus (Centrum Ochrony Lasów i Gospodarki Leśnej)

25.

Muinsuskaitseamet (Komisja ds. Dziedzictwa)

26.

Patendiamet (Urząd Patentowy)

27.

Tehnilise Järelevalve Amet (Estoński Urząd Nadzoru Technicznego)

28.

Tarbijakaitseamet (Komisja Ochrony Konsumenta)

29.

Riigihangete Amet (Urząd Zamówień Publicznych)

30.

Taimetoodangu Inspektsioon (Inspektorat Hodowli Roślin)

31.

Põllumajanduse Registrite ja Informatsiooni Amet (Komisja Rejestrów Rolnych i Informacji)

32.

Veterinaar- ja Toiduamet (Komisja Weterynaryjna i Żywności)

33.

Konkurentsiamet (Estoński Urząd ds. Konkurencji)

34.

Maksuamet (Urząd Podatkowy i Celny)

35.

Statistikaamet (Estoński Urząd Statystyczny)

36.

Tolliamet (Komisja Policji Bezpieczeństwa)

37.

Kodakondsus- ja Migratsiooniamet (Komisja Obywatelstwa i Migracji)

38.

Piirivalveamet (Krajowa Komisja Straży Granicznej)

39.

Politseiamet (Komisja Policji Krajowej)

40.

Eesti Kohtuekspertiisi ja Instituut (Centrum Medycyny Sądowej)

41.

Keskkriminaalpolitsei (Centralna Policja Kryminalna)

42.

Päästeamet (Komisja Ratownictwa)

43.

Andmekaitse Inspektsioon (Estoński Inspektorat Ochrony Danych Osobowych)

44.

Ravimiamet (Państwowa Agencja ds. Leków)

45.

Sotsiaalkindlustusamet (Zakład Ubezpieczeń Społecznych)

46.

Tööturuamet (Komisja Rynku Pracy)

47.

Tervishoiuamet (Komisja Ochrony Zdrowia)

48.

Tervisekaitseinspektsioon (Inspektorat Ochrony Zdrowia)

49.

Tööinspektsioon (Inspektorat Pracy)

50.

Lennuamet (Estońska Administracja Lotnictwa Cywilnego)

51.

Maanteeamet (Estońska Administracja Dróg)

52.

Veeteede Amet (Administracja Morska)

53.

Julgestuspolitsei (Centralne Organy Ścigania)

54.

Kaitseressursside Amet (Agencja Zasobów Obronnych)

55.

Kaitseväe Logistikakeskus (Centrum Logistyczne Sił Obrony)

GRECJA

1.

Υπουργείο Εσωτερικών (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

2.

Υπουργείο Εξωτερικών (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

3.

Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών (Ministerstwo Gospodarki i Finansów)

4.

Υπουργείο Ανάπτυξης (Ministerstwo Rozwoju)

5.

Υπουργείο Δικαιοσύνης (Ministerstwo Sprawiedliwości)

6.

Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Ministerstwo Edukacji i Religii)

7.

Υπουργείο Πολιτισμού (Ministerstwo Kultury)

8.

Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ministerstwo Zdrowia i Solidarności Społecznej)

9.

Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Ministerstwo Środowiska, Planowania Przestrzennego i Robót Publicznych)

10.

Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Ministerstwo Zatrudnienia i Ochrony Socjalnej)

11.

Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών (Ministerstwo Transportu i Komunikacji)

12.

Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Ministerstwo Rozwoju Wsi i ds. Żywności)

13.

Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (Ministerstwo Floty Handlowej oraz Polityki Morza Egejskiego i Wysp Egejskich)

14.

Υπουργείο Μακεδονίας- Θράκης (Ministerstwo Macedonii i Tracji)

15.

Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας (Sekretariat Generalny ds. Komunikacji)

16.

Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης (Sekretariat Generalny ds. Informacji)

17.

Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς (Sekretariat Generalny ds. Młodzieży)

18.

Γενική Γραμματεία Ισότητας (Sekretariat Generalny ds. Równości)

19.

Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Sekretariat Generalny ds. Bezpieczeństwa Socjalnego)

20.

Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού (Sekretariat Generalny ds. Greków mieszkających za granicą)

21.

Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας (Sekretariat Generalny ds. Przemysłu)

22.

Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (Sekretariat Generalny ds. Badań i Technologii)

23.

Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (Sekretariat Generalny ds. Sportu)

24.

Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων (Sekretariat Generalny ds. Robót Publicznych)

25.

Γενική Γραμματεία Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος (Krajowa Służba Statystyczna)

26.

Εθνικό Συμβούλιο Κοινωνικής Φροντίδας (Krajowa Rada Opieki Społecznej)

27.

Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (Organizacja Budownictwa dla Robotników)

28.

Εθνικό Τυπογραφείο (Krajowy Urząd Publikacji)

29.

Γενικό Χημείο του Κράτους (Główne Laboratorium Państwowe)

30.

Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (Grecki Fundusz Drogowy)

31.

Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Uniwersytet Ateński)

32.

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Uniwersytet w Salonikach)

33.

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Uniwersytet Tracji)

34.

Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Uniwersytet Egejski)

35.

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Uniwersytet w Janinie)

36.

Πανεπιστήμιο Πατρών (Uniwersytet w Patras)

37.

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (Uniwersytet Macedoński)

38.

Πολυτεχνείο Κρήτης (Politechnika Kreteńska)

39.

Σιβιτανίδειος Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων (Szkoła Techniczna Sivitanidios)

40.

Αιγινήτειο Νοσοκομείο (Szpital Eginition)

41.

Αρεταίειο Νοσοκομείο (Szpital Areteio)

42.

Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης (Krajowe Centrum Administracji Publicznej)

43.

Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Υλικού (Α.Ε. Organizacja ds. zarządzania materiałami publicznymi)

44.

Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (Organizacja rolniczych ubezpieczeń)

45.

Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (Organizacja ds. budynków szkolnych)

46.

Γενικό Επιτελείο Στρατού (Sztab generalny wojsk lądowych)

47.

Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (Sztab generalny marynarki wojennej)

48.

Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (Sztab generalny lotnictwa)

49.

Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (Grecka Komisja Energii Atomowej)

50.

Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Sekretariat Generalny ds. Dalszej Edukacji)

51.

Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (Ministerstwo Obrony Narodowej)

52.

Γενική Γραμματεία Εμπορίου (Sekretariat Generalny ds. Handlu)

53.

Ελληνικά Ταχυδρομεία Poczta Grecka (EL. TA)

HISZPANIA

 

Presidencia de Gobierno

 

Ministerio de Asuntos Exteriores y de Cooperación

 

Ministerio de Justicia

 

Ministerio de Defensa

 

Ministerio de Economía y Hacienda

 

Ministerio del Interior

 

Ministerio de Fomento

 

Ministerio de Educación y Ciencia

 

Ministerio de Industria, Turismo y Comercio

 

Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales

 

Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación

 

Ministerio de la Presidencia

 

Ministerio de Administraciones Públicas

 

Ministerio de Cultura

 

Ministerio de Sanidad y Consumo

 

Ministerio de Medio Ambiente

 

Ministerio de Vivienda

FRANCJA

1.   Ministères

 

Services du Premier ministre

 

Ministère chargé de la santé, de la jeunesse et des sports

 

Ministère chargé de l'intérieur, de l'outre-mer et des collectivités territoriales

 

Ministère chargé de la justice

 

Ministère chargé de la défense

 

Ministère chargé des affaires étrangères et européennes

 

Ministère chargé de l'éducation nationale

 

Ministère chargé de l'économie, des finances et de l'emploi

 

Secrétariat d'Etat aux transports

 

Secrétariat d'Etat aux entreprises et au commerce extérieur

 

Ministère chargé du travail, des relations sociales et de la solidarité

 

Ministère chargé de la culture et de la communication

 

Ministère chargé du budget, des comptes publics et de la fonction publique

 

Ministère chargé de l'agriculture et de la pêche

 

Ministère chargé de l'enseignement supérieur et de la recherche

 

Ministère chargé de l'écologie, du développement et de l'aménagement durables

 

Secrétariat d'Etat à la fonction publique

 

Ministère chargé du logement et de la ville

 

Secrétariat d'Etat à la coopération et à la francophonie

 

Secrétariat d'Etat à l'outre-mer

 

Secrétariat d'Etat à la jeunesse et aux sports et de la vie associative

 

Secrétariat d'Etat aux anciens combattants

 

Ministère chargé de l'immigration, de l'intégration, de l'identité nationale et du co-développement

 

Secrétariat d'Etat en charge de la prospective et de l'évaluation des politiques publiques

 

Secrétariat d'Etat aux affaires européennes

 

Secrétariat d'Etat aux affaires étrangères et aux droits de l'homme

 

Secrétariat d'Etat à la consommation et au tourisme

 

Secrétariat d'Etat à la politique de la ville

 

Secrétariat d'Etat à la solidarité

 

Secrétariat d'Etat en charge de l'emploi

 

Secrétariat d'Etat en charge du commerce, de l'artisanat, des PME, du tourisme et des services

 

Secrétariat d'Etat en charge du développement de la région-capitale

 

Secrétariat d'Etat en charge de l'aménagement du territoire

2.   Établissements publics nationaux

 

Académie de France à Rome

 

Académie de marine

 

Académie des sciences d'outre-mer

 

Académie des technologies

 

Agence Centrale des Organismes de Sécurité Sociale (A.C.O.S.S.)

 

Agences de l'eau

 

Agence de biomédecine

 

Agence pour l'enseignement du français à l'étranger

 

Agence française de sécurité sanitaire des aliments

 

Agence française de sécurité sanitaire de l'environnement et du travail

 

Agence Nationale de l'Accueil des Etrangers et des migrations

 

Agence nationale pour l'amélioration des conditions de travail (ANACT)

 

Agence nationale pour l'amélioration de l'habitat (ANAH)

 

Agence Nationale pour la Cohésion Sociale et l'Egalité des Chances

 

Agence pour la garantie du droit des mineurs

 

Agence nationale pour l'indemnisation des français d'outre-mer (ANIFOM)

 

Assemblée permanente des chambres d'agriculture (APCA)

 

Bibliothèque nationale de France

 

Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg

 

Caisse des Dépôts et Consignations

 

Caisse nationale des autoroutes (CNA)

 

Caisse nationale militaire de sécurité sociale (CNMSS)

 

Caisse de garantie du logement locatif social

 

Casa de Velasquez

 

Centre d'enseignement zootechnique

 

Centre d'études de l'emploi

 

Centre hospitalier national des Quinze-Vingts

 

Centre international d'études supérieures en sciences agronomiques (Montpellier Sup Agro)

 

Centre des liaisons européennes et internationales de sécurité sociale

 

Centre des Monuments Nationaux

 

Centre national d'art et de culture Georges Pompidou

 

Centre national des arts plastiques

 

Centre national de la cinématographie

 

Institut national supérieur de formation et de recherche pour l'éducation des jeunes handicapés et les enseignements adaptés

 

Centre National d'Etudes et d'expérimentation du machinisme agricole, du génie rural, des eaux et des forêts (CEMAGREF)

 

Ecole nationale supérieure de Sécurité Sociale

 

Centre national du livre

 

Centre national de documentation pédagogique

 

Centre national des œuvres universitaires et scolaires (CNOUS)

 

Centre national professionnel de la propriété forestière

 

Centre National de la Recherche Scientifique (C.N.R.S)

 

Centres d'éducation populaire et de sport (CREPS)

 

Centres régionaux des œuvres universitaires (CROUS)

 

Collège de France

 

Conservatoire de l'espace littoral et des rivages lacustres

 

Conservatoire National des Arts et Métiers

 

Conservatoire national supérieur de musique et de danse de Paris

 

Conservatoire national supérieur de musique et de danse de Lyon

 

Conservatoire national supérieur d'art dramatique

 

Ecole centrale de Lille

 

Ecole centrale de Lyon

 

École centrale des arts et manufactures

 

École française d'archéologie d'Athènes

 

École française d'Extrême-Orient

 

École française de Rome

 

École des hautes études en sciences sociales

 

Ecole du Louvre

 

École nationale d'administration

 

École nationale de l'aviation civile (ENAC)

 

École nationale des Chartes

 

École nationale d'équitation

 

Ecole Nationale du Génie de l'Eau et de l'environnement de Strasbourg

 

Écoles nationales d'ingénieurs

 

Ecole nationale d'ingénieurs des industries des techniques agricoles et alimentaires de Nantes

 

Écoles nationales d'ingénieurs des travaux agricoles

 

École nationale de la magistrature

 

Écoles nationales de la marine marchande

 

École nationale de la santé publique (ENSP)

 

École nationale de ski et d'alpinisme

 

École nationale supérieure des arts décoratifs

 

École nationale supérieure des arts et industries textiles Roubaix

 

Ecole nationale supérieure des arts et techniques du théâtre

 

Écoles nationales supérieures d'arts et métiers

 

École nationale supérieure des beaux-arts

 

École nationale supérieure de céramique industrielle

 

École nationale supérieure de l'électronique et de ses applications (ENSEA)

 

Ecole Nationale Supérieure des Sciences de l'information et des bibliothécaires

 

Écoles nationales vétérinaires

 

École nationale de voile

 

Écoles normales supérieures

 

École polytechnique

 

École de viticulture — Avize (Marne)

 

Etablissement national d'enseignement agronomique de Dijon

 

Établissement national des invalides de la marine (ENIM)

 

Établissement national de bienfaisance Koenigswarter

 

Fondation Carnegie

 

Fondation Singer-Polignac

 

Haras nationaux

 

Hôpital national de Saint-Maurice

 

Institut français d'archéologie orientale du Caire

 

Institut géographique national

 

Institut National des Appellations d'origine

 

Institut national des hautes études de sécurité

 

Institut de veille sanitaire

 

Institut National d'enseignement supérieur et de recherche agronomique et agroalimentaire de Rennes

 

Institut National d'Etudes Démographiques (I.N.E.D)

 

Institut National d'Horticulture

 

Institut National de la jeunesse et de l'éducation populaire

 

Institut national des jeunes aveugles — Paris

 

Institut national des jeunes sourds — Bordeaux

 

Institut national des jeunes sourds — Chambéry

 

Institut national des jeunes sourds — Metz

 

Institut national des jeunes sourds — Paris

 

Institut national de physique nucléaire et de physique des particules (I.N.P.N.P.P)

 

Institut national de la propriété industrielle

 

Institut National de la Recherche Agronomique (I.N.R.A)

 

Institut National de la Recherche Pédagogique (I.N.R.P)

 

Institut National de la Santé et de la Recherche Médicale (I.N.S.E.R.M)

 

Institut national d'histoire de l'art (I.N.H.A.)

 

Institut National des Sciences de l'Univers

 

Institut National des Sports et de l'Education Physique

 

Instituts nationaux polytechniques

 

Instituts nationaux des sciences appliquées

 

Institut national de recherche en informatique et en automatique (INRIA)

 

Institut national de recherche sur les transports et leur sécurité (INRETS)

 

Institut de Recherche pour le Développement

 

Instituts régionaux d'administration

 

Institut des Sciences et des Industries du vivant et de l'environnement (Agro Paris Tech)

 

Institut supérieur de mécanique de Paris

 

Institut Universitaires de Formation des Maîtres

 

Musée de l'armée

 

Musée Gustave-Moreau

 

Musée du Louvre

 

Musée du Quai Branly

 

Musée national de la marine

 

Musée national J.-J.-Henner

 

Musée national de la Légion d'honneur

 

Musée de la Poste

 

Muséum National d'Histoire Naturelle

 

Musée Auguste-Rodin

 

Observatoire de Paris

 

Office français de protection des réfugiés et apatrides

 

Office National des Anciens Combattants et des Victimes de Guerre (ONAC)

 

Office national de la chasse et de la faune sauvage

 

Office National de l'eau et des milieux aquatiques

 

Office national d'information sur les enseignements et les professions (ONISEP)

 

Office universitaire et culturel français pour l'Algérie

 

Palais de la découverte

 

Parcs nationaux

 

Universités

3.   Institutions, autorités et juridictions indépendantes

 

Présidence de la République

 

Assemblée Nationale

 

Sénat

 

Conseil constitutionnel

 

Conseil économique et social

 

Conseil supérieur de la magistrature

 

Agence française contre le dopage

 

Autorité de contrôle des assurances et des mutuelles

 

Autorité de contrôle des nuisances sonores aéroportuaires

 

Autorité de régulation des communications électroniques et des postes

 

Autorité de sûreté nucléaire

 

Comité national d'évaluation des établissements publics à caractère scientifique, culturel et professionnel

 

Commission d'accès aux documents administratifs

 

Commission consultative du secret de la défense nationale

 

Commission nationale des comptes de campagne et des financements politiques

 

Commission nationale de contrôle des interceptions de sécurité

 

Commission nationale de déontologie de la sécurité

 

Commission nationale du débat public

 

Commission nationale de l'informatique et des libertés

 

Commission des participations et des transferts

 

Commission de régulation de l'énergie

 

Commission de la sécurité des consommateurs

 

Commission des sondages

 

Commission de la transparence financière de la vie politique

 

Conseil de la concurrence

 

Conseil supérieur de l'audiovisuel

 

Défenseur des enfants

 

Haute autorité de lutte contre les discriminations et pour l'égalité

 

Haute autorité de santé

 

Médiateur de la République

 

Cour de justice de la République

 

Tribunal des Conflits

 

Conseil d'Etat

 

Cours administratives d'appel

 

Tribunaux administratifs

 

Cour des Comptes

 

Chambres régionales des Comptes

 

Cours et tribunaux de l'ordre judiciaire (Cour de Cassation, Cours d'Appel, Tribunaux d'instance et Tribunaux de grande instance)

4.   Autre organisme public national

 

Union des groupements d'achats publics (UGAP)

 

Agence Nationale pour l'emploi (A.N.P.E)

 

Autorité indépendante des marchés financiers

 

Caisse Nationale des Allocations Familiales (CNAF)

 

Caisse Nationale d'Assurance Maladie des Travailleurs Salariés (CNAMS)

 

Caisse Nationale d'Assurance-Vieillesse des Travailleurs Salariés (CNAVTS)

CHORWACJA

 

Hrvatski sabor (Parlament Chorwacji)

 

Predsjednik Republike Hrvatske (Prezydent Republiki Chorwacji)

 

Ured predsjednika Republike Hrvatske (Urząd Prezydenta Republiki Chorwacji)

 

Ured predsjednika Republike Hrvatske po prestanku obnašanja dužnosti (Urząd Prezydenta Republiki Chorwacji po zakończeniu kadencji)

 

Vlada Republike Hrvatske (Rząd Republiki Chorwacji)

 

uredi Vlade Republike Hrvatske (Urzędy Rządu Republiki Chorwacji)

 

Ministarstvo gospodarstva (Ministerstwo Gospodarki)

 

Ministarstvo regionalnoga razvoja i fondova Europske unije (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Funduszy UE)

 

Ministarstvo financija (Ministerstwo Finansów)

 

Ministarstvo obrane (Ministerstwo Obrony)

 

Ministarstvo vanjskih i europskih poslova (Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Europejskich)

 

Ministarstvo unutarnjih poslova (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

 

Ministarstvo pravosuđa (Ministerstwo Sprawiedliwości)

 

Ministarstvo uprave (Ministerstwo Administracji Publicznej)

 

Ministarstvo poduzetništva i obrta (Ministerstwo Przedsiębiorczości i Rzemiosła)

 

Ministarstvo rada i mirovinskog sustava (Ministerstwo Pracy i Systemu Emerytalnego)

 

Ministarstvo pomorstva, prometa i infrastrukture (Ministerstwo Spraw Morskich, Transportu i Infrastruktury)

 

Ministarstvo poljoprivrede (Ministerstwo Rolnictwa)

 

Ministarstvo turizma (Ministerstwo Turystyki)

 

Ministarstvo zaštite okoliša i prirode (Ministerstwo Ochrony Środowiska)

 

Ministarstvo graditeljstva i prostornoga uređenja (Ministerstwo Budownictwa i Planowania Przestrzennego)

 

Ministarstvo branitelja (Ministerstwo ds. Weteranów)

 

Ministarstvo socijalne politike i mladih (Ministerstwo Polityki Społecznej i Młodzieży)

 

Ministarstvo zdravlja (Ministerstwo Zdrowia)

 

Ministarstvo znanosti, obrazovanja i sporta (Ministerstwo Nauki, Edukacji i Sportu)

 

Ministarstvo kulture (Ministerstwo Kultury)

 

državne upravne organizacije (Państwowe organizacje administracyjne)

 

uredi državne uprave u županijama (Urzędy administracji państwowej na szczeblu powiatów)

 

Ustavni sud Republike Hrvatske (Trybunał Konstytucyjny Republiki Chorwacji)

 

Vrhovni sud Republike Hrvatske (Sąd Najwyższy Republiki Chorwacji)

 

sudovi (Sądy)

 

Državno sudbeno vijeće (Krajowa Rada Sądownictwa)

 

državna odvjetništva (Urząd prokuratora generalnego)

 

Državnoodvjetničko vijeće (Urząd prokuratora krajowego)

 

pravobraniteljstva (Urzędy rzecznika praw obywatelskich)

 

Državna komisija za kontrolu postupaka javne nabave (Państwowa Komisja ds. Nadzoru nad Procedurami Zamówień Publicznych)

 

Hrvatska narodna banka (Narodowy Bank Chorwacji)

 

državne agencije i uredi (Państwowe agencje i urzędy)

 

Državni ured za reviziju (Państwowy Urząd Kontroli)

IRLANDIA

1.

President's Establishment

2.

Houses of the Oireachtas — [Parliament]

3.

Department of the Taoiseach — [Prime Minister]

4.

Central Statistics Office

5.

Department of Finance

6.

Office of the Comptroller and Auditor General

7.

Office of the Revenue Commissioners

8.

Office of Public Works

9.

State Laboratory

10.

Office of the Attorney General

11.

Office of the Director of Public Prosecutions

12.

Valuation Office

13.

Commission for Public Service Appointments

14.

Office of the Ombudsman

15.

Chief State Solicitor's Office

16.

Department of Justice, Equality and Law Reform

17.

Courts Service

18.

Prisons Service

19.

Office of the Commissioners of Charitable Donations and Bequests

20.

Department of the Environment, Heritage and Local Government

21.

Department of Education and Science

22.

Department of Communications, Energy and Natural Resources

23.

Department of Agriculture, Fisheries and Food

24.

Department of Transport

25.

Department of Health and Children

26.

Department of Enterprise, Trade and Employment

27.

Department of Arts, Sports and Tourism

28.

Department of Defence

29.

Department of Foreign Affairs

30.

Department of Social and Family Affairs

31.

Department of Community, Rural and Gaeltacht — [Gaelic speaking regions] Affairs

32.

Arts Council

33.

National Gallery

WŁOCHY

I.   Podmioty dokonujące zakupów:

1.

Presidenza del Consiglio dei Ministri (Urząd Rady Ministrów)

2.

Ministero degli Affari Esteri (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

3.

Ministero dell'Interno (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

4.

Ministero della Giustizia e Uffici giudiziari (esclusi i giudici di pace) (Ministerstwo Sprawiedliwości i urzędy sądowe (inne niż giudici di pace)

5.

Ministero della Difesa (Ministerstwo Obrony)

6.

Ministero dell'Economia e delle Finanze (Ministerstwo Gospodarki i Finansów)

7.

Ministero dello Sviluppo Economico (Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego)

8.

Ministero del Commercio internazionale (Ministerstwo Handlu Zagranicznego)

9.

Ministero delle Comunicazioni (Ministerstwo Komunikacji)

10.

Ministero delle Politiche Agricole e Forestali (Ministerstwo Polityki Rolnej i Leśnej)

11.

Ministero dell'Ambiente e Tutela del Territorio e del Mare (Ministerstwo Środowiska, Gruntów i Morza)

12.

Ministero delle Infrastrutture (Ministerstwo Infrastruktury)

13.

Ministero dei Trasporti (Ministerstwo Transportu)

14.

Ministero del Lavoro e delle politiche sociali e della Previdenza sociale (Ministerstwo Pracy, Polityki Społecznej i Bezpieczeństwa Socjalnego)

15.

Ministero della Solidarietà sociale (Ministerstwo Solidarności Społecznej)

16.

Ministero della Salute (Ministerstwo Zdrowia)

17.

Ministero dell'Istruzione dell' università e della ricerca (Ministerstwo Edukacji, Szkolnictwa Wyższego i Badań)

18.

Ministero per i Beni e le Attività culturali comprensivo delle sue articolazioni periferiche (Ministerstwo Dziedzictwa i Kultury, w tym jego podmioty podporządkowane)

II.   Inne krajowe organy publiczne:

CONSIP (Concessionaria Servizi Informatici Pubblici) (2)

CYPR

1.

a)

Προεδρία και Προεδρικό Μέγαρο (Urząd i Pałac Prezydencki)

b)

Γραφείο Συντονιστή Εναρμόνισης (Urząd Koordynatora ds. harmonizacji)

2.

Υπουργικό Συμβούλιο (Rada Ministrów)

3.

Βουλή των Αντιπροσώπων (Izba Reprezentantów)

4.

Δικαστική Υπηρεσία (Służba Sądowa)

5.

Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας (Biuro Prawne Republiki)

6.

Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας (Urząd Nadzoru Republiki)

7.

Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (Komisja Służb Publicznych)

8.

Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (Komisja Służb Edukacji)

9.

Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως (Urząd Komisarza Administracji (Rzecznik Praw Obywatelskich))

10.

Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (Komisja Ochrony Konkurencji)

11.

Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου (Służba Nadzoru Wewnętrznego)

12.

Γραφείο Προγραμματισμού (Biuro Planowania)

13.

Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας (Ministerstwo Skarbu)

14.

Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Komisarz Urzędu Ochrony Danych Osobowych)

15.

Γραφείο Εφόρου Δημοσίων Ενισχύσεων (Urząd Komisarza Pomocy Publicznej)

16.

Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών (Organ ds. Kontroli Przetargów)

17.

Υπηρεσία Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών (Organ ds. Nadzoru i Rozwoju Spółdzielni)

18.

Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων (Organ ds. Kontroli Uchodźców)

19.

Υπουργείο Άμυνας (Ministerstwo Obrony)

20.

a)

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (Ministerstwo Rolnictwa, Zasobów Naturalnych i Środowiska)

b)

Τμήμα Γεωργίας (Departament Rolnictwa)

c)

Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (Służby Weterynaryjne)

d)

Τμήμα Δασών (Departament Leśnictwa)

e)

Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (Departament Rozwoju Zasobów Wodnych)

f)

Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης (Departament Nadzoru Geologicznego)

g)

Μετεωρολογική Υπηρεσία (Służby Meteorologiczne)

h)

Τμήμα Αναδασμού (Departament Konsolidacji Gruntów)

(i)

Υπηρεσία Μεταλλείων (Służba Kopalń)

j)

Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών (Instytut Badań Rolnictwa)

k)

Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (Departament Rybołówstwa i Badań Morskich)

21.

a)

Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως (Ministerstwo Sprawiedliwości i Porządku Publicznego)

b)

Αστυνομία (Policja)

c)

Πυροσβεστική Υπηρεσία Κύπρου (Straż Pożarna Cypru)

d)

Τμήμα Φυλακών (Departament Więziennictwa)

22.

a)

Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (Ministerstwo Handlu, Przemysłu i Turystyki)

b)

Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη (Departament Rejestru Spółek i Syndyków Mas Upadłościowych)

23.

a)

Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ministerstwo Pracy i Ubezpieczeń Społecznych)

b)

Τμήμα Εργασίας (Departament Pracy)

c)

Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Departament Ubezpieczeń Społecznych)

d)

Τμήμα Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (Departament Służb Ochrony Socjalnej)

e)

Κέντρο Παραγωγικότητας Κύπρου (Centrum Produkcyjności Cypru)

f)

Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο Κύπρου (Wyższy Instytut Hotelarstwa Cypru)

g)

Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο (Wyższy Instytut Techniczny)

h)

Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας (Departament Inspekcji Pracy)

i)

Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων (Departament Spraw Pracowniczych)

24.

a)

Υπουργείο Εσωτερικών (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

b)

Επαρχιακές Διοικήσεις (Administracje Okręgów)

c)

Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (Departament Zagospodarowania Przestrzennego Miast i Mieszkalnictwa)

d)

Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μεταναστεύσεως (Departament Rejestru Cywilnego i Departament Migracji)

e)

Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας (Departament Gruntów i Pomiarów)

f)

Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών (Urząd Prasy i Informacji)

g)

Πολιτική Άμυνα (Obrona Cywilna)

h)

Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκαταστάσεων Εκτοπισθέντων (Służba opieki i rehabilitacji osób wysiedlonych)

i)

Υπηρεσία Ασύλου (Służba azylowa)

25.

Υπουργείο Εξωτερικών (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

26.

a)

Υπουργείο Οικονομικών (Ministerstwo Finansów)

b)

Τελωνεία (Cło i akcyza)

c)

Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων (Departament Urzędu Podatkowego)

d)

Στατιστική Υπηρεσία (Urząd Statystyczny)

e)

Τμήμα Κρατικών Αγορών και Προμηθειών (Departament Zamówień i Dostaw Rządowych)

f)

Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού (Departament Administracji Publicznej i Personelu)

g)

Κυβερνητικό Τυπογραφείο (Urząd Publikacji Rządowych)

h)

Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής (Departament Służb Informatycznych)

27.

Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (Ministerstwo Εdukacji i Kultury)

28.

a)

Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων (Ministerstwo Komunikacji i Robót)

b)

Τμήμα Δημοσίων Έργων (Departament Robót Publicznych)

c)

Τμήμα Αρχαιοτήτων (Departament Przedmiotów Antycznych)

d)

Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας (Departament Lotnictwa Cywilnego)

e)

Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας (Departament Marynarki Handlowej)

f)

Τμήμα Ταχυδρομικών Υπηρεσιών (Departament Służb Pocztowych)

g)

Τμήμα Οδικών Μεταφορών (Departament Transportu Drogowego)

h)

Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών (Departament Służb Mechanicznych i Elektryczności)

i)

Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (Departament Łączności Elektronicznej)

29.

a)

Υπουργείο Υγείας (Ministerstwo Zdrowia)

b)

Φαρμακευτικές Υπηρεσίες (Służby Farmaceutyczne)

c)

Γενικό Χημείο (Główne Laboratorium)

d)

Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας (Służby Medyczne i Zdrowia Publicznego)

e)

Οδοντιατρικές Υπηρεσίες (Służby Dentystyczne)

f)

Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας (Służby Zdrowia Psychicznego)

ŁOTWA

A)   Ministrijas, īpašu uzdevumu ministru sekretariāti un to padotībā esošās iestādes (Ministerstwa, sekretariaty ministrów ds. zadań specjalnych i podległe im instytucje):

1.

Aizsardzības ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Obrony i podległe mu instytucje)

2.

Ārlietu ministrija un tas padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Spraw Zagranicznych i podległe mu instytucje)

3.

Ekonomikas ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Gospodarki i podległe mu instytucje)

4.

Finanšu ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Finansów i podległe mu instytucje)

5.

Iekšlietu ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i podległe mu instytucje)

6.

Izglītības un zinātnes ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Edukacji i Nauki i podległe mu instytucje)

7.

Kultūras ministrija un tas padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Kultury i podległe mu instytucje)

8.

Labklājības ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Opieki Społecznej i podległe mu instytucje)

9.

Satiksmes ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Transportu i podległe mu instytucje)

10.

Tieslietu ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Sprawiedliwości i podległe mu instytucje)

11.

Veselības ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Zdrowia i podległe mu instytucje)

12.

Vides aizsardzības un reģionālās attīstības ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Ochrony Środowiska i Rozwoju Regionalnego i podległe mu instytucje)

13.

Zemkopības ministrija un tās padotībā esošās iestādes (Ministerstwo Rolnictwa i podległe mu instytucje)

14.

Īpašu uzdevumu ministra sekretariāti un to padotībā esošās iestādes (Ministerstwa do zadań specjalnych i podległe im instytucje)

B)   Citas valsts iestādes (Inne instytucje państwowe):

1.

Augstākā tiesa (Sąd Najwyższy)

2.

Centrālā vēlēšanu komisija (Centralna Komisja Wyborcza)

3.

Finanšu un kapitāla tirgus komisija (Komisja Rynków Finansowych i Kapitałowych)

4.

Latvijas Banka (Bank Łotwy)

5.

Prokuratūra un tās pārraudzībā esošās iestādes (Urząd Prokuratora oraz instytucje pod jego nadzorem)

6.

Saeima un tās padotībā esošās iestādes (Parlament i podległe mu instytucje)

7.

Satversmes tiesa (Trybunał Konstytucyjny)

8.

Valsts kanceleja un tās pārraudzībā esošās iestādes (Kancelaria Stanu oraz instytucje będące pod jej nadzorem)

9.

Valsts kontrole (Państwowy Urząd Kontroli)

10.

Valsts prezidenta kanceleja (Kancelaria Prezydenta Państwa)

11.

Citas valsts iestādes, kuras nav ministriju padotībā (Inne instytucje państwowe, niepodlegające ministerstwom):

Tiesībsarga birojs (Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich)

Nacionālā radio un televīzijas padome (Narodowa Rada Radiofonii i Telewizji)

Inne instytucje państwowe

LITWA

 

Prezidentūros kanceliarija (Urząd Prezydenta)

 

Seimo kanceliarija (Kancelaria Seimas (Parlamentu))

 

Seimui atskaitingos institucijos: (Instytucje podległe Seimas (Parlamentowi))

 

Lietuvos mokslo taryba (Rada Nauki)

 

Seimo kontrolierių įstaiga (Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich przy Sejmie)

 

Valstybės kontrolė (Państwowy Urząd Kontroli)

 

Specialiųjų tyrimų tarnyba (Specjalne Służby Wywiadowcze)

 

Valstybės saugumo departamentas (Departament Bezpieczeństwa Stanu)

 

Konkurencijos taryba (Rada Konkurencji)

 

Lietuvos gyventojų genocido ir rezistencijos tyrimo centras (Centrum Badań nad Eksterminacją Ludności i Ruchem Oporu)

 

Vertybinių popierių komisija (Litewska Komisja Papierów Wartościowych)

 

Ryšių reguliavimo tarnyba (Urząd Regulacji Łączności)

 

Nacionalinė sveikatos taryba (Narodowa Komisja Zdrowia)

 

Etninės kultūros globos taryba (Rada Ochrony Folkloru)

 

Lygių galimybių kontrolieriaus tarnyba (Urząd Rzecznika Równouprawnienia)

 

Valstybinė kultūros paveldo komisija (Krajowa Komisja Dziedzictwa Kulturowego)

 

Vaiko teisių apsaugos kontrolieriaus įstaiga (Instytucja Rzecznika Praw Dziecka)

 

Valstybinė kainų ir energetikos kontrolės komisija (Państwowa Komisja Regulacji Cen Zasobów Energii)

 

Valstybinė lietuvių kalbos komisija (Komisja Państwowa Języka Litewskiego)

 

Vyriausioji rinkimų komisija (Centralny Komitet Wyborczy)

 

Vyriausioji tarnybinės etikos komisija (Główna Komisja ds. etyki urzędowej)

 

Žurnalistų etikos inspektoriaus tarnyba (Urząd Inspektora Etyki Dziennikarskiej)

 

Vyriausybės kanceliarija (Kancelaria Rządu)

 

Vyriausybei atskaitingos institucijos (Instytucje podległe rządowi)

 

Ginklų fondas (Fundusz Uzbrojenia)

 

Informacinės visuomenės plėtros komitetas (Komitet Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego)

 

Kūno kultūros ir sporto departamentas (Departament Edukacji Fizycznej i Sportu)

 

Lietuvos archyvų departamentas (Departament Archiwów Litewskich)

 

Mokestinių ginčų komisija (Komisja Sporów Podatkowych)

 

Statistikos departamentas (Departament Statystyki)

 

Tautinių mažumų ir išeivijos departamentas (Departament Mniejszości Narodowych oraz Litwinów Poza Granicami Kraju)

 

Valstybinė tabako ir alkoholio kontrolės tarnyba (Państwowa Służba Kontroli Tytoniu i Alkoholu)

 

Viešųjų pirkimų tarnyba (Urząd Zamówień Publicznych)

 

Valstybinė atominės energetikos saugos inspekcija (Państwowy Inspektorat Bezpieczeństwa Energii Jądrowego)

 

Valstybinė duomenų apsaugos inspekcija (Państwowy Inspektorat Ochrony Danych)

 

Valstybinė lošimų priežiūros komisija (Państwowa Komisja Kontroli Gier Losowych)

 

Valstybinė maisto ir veterinarijos tarnyba (Państwowe Służby Żywności i Weterynaryjne)

 

Vyriausioji administracinių ginčų komisija (Główna Komisja Sporów Administracyjnych)

 

Draudimo priežiūros komisija (Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego)

 

Lietuvos valstybinis mokslo ir studijų fondas (Litewska Państwowa Fundacja Nauki i Kształcenia)

 

Konstitucinis Teismas (Trybunał Konstytucyjny)

 

Lietuvos bankas (Bank Litwy)

 

Aplinkos ministerija (Ministerstwo Środowiska)

 

Įstaigos prie Aplinkos ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Środowiska)

 

Generalinė miškų urėdija (Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych)

 

Lietuvos geologijos tarnyba (Litewski Urząd Pomiarów Geologicznych)

 

Lietuvos hidrometeorologijos tarnyba (Litewska Służba Hydrometeorologiczna)

 

Lietuvos standartizacijos departamentas (Litewska Rada ds. Normalizacji)

 

Nacionalinis akreditacijos biuras (Litewskie Krajowe Biuro Akredytacyjne)

 

Valstybinė metrologijos tarnyba (Państwowa Służba ds. Metrologii)

 

Valstybinė saugomų teritorijų tarnyba (Państwowa Służba ds. Obszarów Chronionych)

 

Valstybinė teritorijų planavimo ir statybos inspekcija (Państwowy Inspektorat Planowania Terytorialnego i Budownictwa)

 

Finansų ministerija (Ministerstwo Finansów)

 

Įstaigos prie Finansų ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Finansów)

 

Muitinės departamentas (Litewska Służba Celna)

 

Valstybės dokumentų technologinės apsaugos tarnyba (Służba Bezpieczeństwa Technologicznego Dokumentów Państwowych)

 

Valstybinė mokesčių inspekcija (Państwowa Inspekcja Podatkowa)

 

Finansų ministerijos mokymo centras (Centrum Szkoleniowe Ministerstwa Finansów)

 

Krašto apsaugos ministerija (Ministerstwo Obrony Narodowej)

 

Įstaigos prie Krašto apsaugos ministerijos (Instytucje Podległe Ministerstwu Obrony Narodowej)

 

Antrasis operatyvinių tarnybų departamentas (Drugi Departament Dochodzeniowy)

 

Centralizuota finansų ir turto tarnyba (Scentralizowana Służba ds. Finansów i Własności)

 

Karo prievolės administravimo tarnyba (Służba Administracyjna ds. Poboru Wojskowego)

 

Krašto apsaugos archyvas (Krajowa Służba Archiwów Obrony)

 

Krizių valdymo centras (Centrum Zarządzania Kryzysowego)

 

Mobilizacijos departamentas (Departament ds. Mobilizacji)

 

Ryšių ir informacinių sistemų tarnyba (Służba ds. Systemów Komunikacji i Informacji)

 

Infrastruktūros plėtros departamentas (Departament Rozwoju Infrastruktury)

 

Valstybinis pilietinio pasipriešinimo rengimo centras (Centrum Obrony Cywilnej)

 

Lietuvos kariuomenė (Litewskie Siły Zbrojne)

 

Krašto apsaugos sistemos kariniai vienetai ir tarnybos (Jednostki i służby wojskowe systemu obrony narodowej)

 

Kultūros ministerija (Ministerstwo Kultury)

 

Įstaigos prie Kultūros ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Kultury)

 

Kultūros paveldo departamentas (Departament Litewskiego Dziedzictwa Kulturowego)

 

Valstybinė kalbos inspekcija (Państwowa Komisja ds. Języka)

 

Socialinės apsaugos ir darbo ministerija (Ministerstwo Zabezpieczenia Społecznego i Pracy)

 

Įstaigos prie Socialinės apsaugos ir darbo ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Zabezpieczenia Społecznego i Pracy)

 

Garantinio fondo administracija (Administracja Funduszu Gwarancyjnego)

 

Valstybės vaiko teisių apsaugos ir įvaikinimo tarnyba (Państwowa Służba ds. Ochrony Praw Dziecka i Adopcji)

 

Lietuvos darbo birža (Litewska Giełda Pracy)

 

Lietuvos darbo rinkos mokymo tarnyba (Litewski Urząd ds. Szkoleń na Rynku Pracy)

 

Trišalės tarybos sekretoriatas (Sekretariat Komisji Trójstronnej)

 

Socialinių paslaugų priežiūros departamentas (Departament ds. Monitorowania Służb Socjalnych)

 

Darbo inspekcija (Inspekcja Pracy)

 

Valstybinio socialinio draudimo fondo valdyba (Państwowy Fundusz Ubezpieczeń Społecznych)

 

Neįgalumo ir darbingumo nustatymo tarnyba (Służby ds. orzekania o niepełnosprawności i zdolności do pracy)

 

Ginčų komisija (Komisja ds. Sporów)

 

Techninės pagalbos neįgaliesiems centras (Państwowe centrum ds. urządzeń wspomagających dla osób niepełnosprawnych)

 

Neįgaliųjų reikalų departamentas (Departament Spraw Osób Niepełnosprawnych)

 

Susisiekimo ministerija (Ministerstwo Transportu i Komunikacji)

 

Įstaigos prie Susisiekimo ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Transportu i Komunikacji)

 

Lietuvos automobilių kelių direkcija (Litewska Administracja Dróg)

 

Valstybinė geležinkelio inspekcija (Państwowa Inspekcja Kolejowa)

 

Valstybinė kelių transporto inspekcija (Państwowa Inspekcja Transportu Drogowego)

 

Pasienio kontrolės punktų direkcija (Dyrekcja ds. Granicznych Punktów Kontroli)

 

Sveikatos apsaugos ministerija (Ministerstwo Zdrowia)

 

Įstaigos prie Sveikatos apsaugos ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Zdrowia)

 

Valstybinė akreditavimo sveikatos priežiūros veiklai tarnyba (Państwowa Agencja ds. Akredytacji Ośrodki Opieki Zdrowotnej)

 

Valstybinė ligonių kasa (Państwowy Fundusz Pacjentów)

 

Valstybinė medicininio audito inspekcija (Państwowa Inspekcja Kontroli Medycznej)

 

Valstybinė vaistų kontrolės tarnyba (Państwowa Agencja Kontroli Leków)

 

Valstybinė teismo psichiatrijos ir narkologijos tarnyba (Litewska Służba Psychiatrii Sądowej i Badania Uzależnień)

 

Valstybinė visuomenės sveikatos priežiūros tarnyba (Państwowa Służba Zdrowia Publicznego)

 

Farmacijos departamentas (Departament Farmacji)

 

Sveikatos apsaugos ministerijos Ekstremalių sveikatai situacijų centras (Centrum opieki zdrowotnej w nagłych wypadkach przy Ministerstwie Zdrowia)

 

Lietuvos bioetikos komitetas (Litewski Komitet Bioetyczny)

 

Radiacinės saugos centras (Centrum Ochrony przed Promieniowaniem)

 

Švietimo ir mokslo ministerija (Ministerstwo Edukacji i Nauki)

 

Įstaigos prie Švietimo ir mokslo ministerijos (Instytucje Podległe Ministerstwu Edukacji i Nauki)

 

Nacionalinis egzaminų centras (Krajowe Centrum Egzaminacyjne)

 

Studijų kokybės vertinimo centras (Centrum Oceny Jakości Placówek Szkolnictwa Wyższego)

 

Teisingumo ministerija (Ministerstwo Sprawiedliwości)

 

Įstaigos prie Teisingumo ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Sprawiedliwości)

 

Kalėjimų departamentas (Departament Placówek Więziennictwa)

 

Nacionalinė vartotojų teisių apsaugos taryba (Krajowa Rada Ochrony Praw Konsumentów)

 

Europos teisės departamentas (Departament Prawa Europejskiego)

 

Ūkio ministerija (Ministerstwo Gospodarki)

 

Įstaigos prie Ūkio ministerijos (Instytucje podległe Ministerstwu Gospodarki)

 

Įmonių bankroto valdymo departamentas (Departament Zarządzania Upadłością Przedsiębiorstw)

 

Valstybinė energetikos inspekcija (Państwowa Inspekcja Energetyczna)

 

Valstybinė ne maisto produktų inspekcija (Państwowa Inspekcja Produktów Nieżywnościowych)

 

Valstybinis turizmo departamentas (Litewski Państwowy Departament Turystyki)

 

Užsienio reikalų ministerija (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

 

Diplomatinės atstovybės ir konsulinės įstaigos užsienyje bei atstovybės prie tarptautinių organizacijų (Misje dyplomatyczne i konsulaty oraz przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych)

 

Vidaus reikalų ministerija (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

 

Įstaigos prie Vidaus reikalų ministerijos (Instytucje Podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych)

 

Asmens dokumentų išrašymo centras (Centrum Personalizacji Dokumentów Poświadczających Tożsamość)

 

Finansinių nusikaltimų tyrimo tarnyba (Służby Śledcze ds. Przestępczości Finansowej)

 

Gyventojų registro tarnyba (Urząd Rejestracji Mieszkańców)

 

Policijos departamentas (Departament Policji)

 

Priešgaisrinės apsaugos ir gelbėjimo departamentas (Departament Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa Pożarowego)

 

Turto valdymo ir ūkio departamentas (Departament Zarządzania Własnością i Gospodarki)

 

Vadovybės apsaugos departamentas (Departament Ochrony Osób Ważnych (VIP))

 

Valstybės sienos apsaugos tarnyba (Państwowy Departament Służby Granicznej)

 

Valstybės tarnybos departamentas (Departament Służby Cywilnej)

 

Informatikos ir ryšių departamentas (Departament Informatyki i Komunikacji)

 

Migracijos departamentas (Departament Migracji)

 

Sveikatos priežiūros tarnyba (Departament Opieki Zdrowotnej)

 

Bendrasis pagalbos centras (Centrum Zarządzania Kryzysowego)

 

Žemės ūkio ministerija (Ministerstwo Rolnictwa)

 

Įstaigos prie Žemės ūkio ministerijos (Instytucje Podległe Ministerstwu Rolnictwa)

 

Nacionalinė mokėjimo agentūra (Krajowa agencja płatnicza)

 

Nacionalinė žemės tarnyba (Krajowa Służba ds. Gruntów)

 

Valstybinė augalų apsaugos tarnyba (Państwowa Służba Ochrony Roślin)

 

Valstybinė gyvulių veislininkystės priežiūros tarnyba (Państwowa Służba Nadzoru Hodowli Zwierząt)

 

Valstybinė sėklų ir grūdų tarnyba (Państwowa Służba ds. Nasion)

 

Žuvininkystės departamentas (Departament Rybołówstwa)

 

Teismai (Sądy)

 

Lietuvos Aukščiausiasis Teismas (Sąd Najwyższy Litwy)

 

Lietuvos apeliacinis teismas (Sąd Apelacyjny Litwy)

 

Lietuvos vyriausiasis administracinis teismas (Naczelny Sąd Administracyjny Litwy)

 

Apygardų teismai (Sądy Powiatowe)

 

Apygardų administraciniai teismai (Administracyjne Sądy Powiatowe)

 

Apylinkių teismai (Sądy Okręgowe)

 

Nacionalinė teismų administracija (Krajowa Administracja Sądów)

 

Generalinė prokuratūra (Urząd Prokuratora)

 

Kiti centriniai valstybinio administravimo subjektai (institucijos, įstaigos, tarnybos) (Inne podmioty centralnej administracji publicznej (instytucje, placówki, agencje)

Muitinės kriminalinė tarnyba (Służba ds. Przestępczości Celnej)

Muitinės informacinių sistemų centras (Centrum Systemów Informacji Celnej)

Muitinės laboratorija (Laboratorium Celne)

Muitinės mokymo centras (Centrum Szkolenia Urzędników Celnych)

LUKSEMBURG

1.

Ministère d'Etat

2.

Ministère des Affaires Etrangères et de l'Immigration

Ministère des Affaires Etrangères et de l'Immigration: Direction de la Défense (Armée)

3.

Ministère de l'Agriculture, de la Viticulture et du Développement Rural:

Ministère de l'Agriculture, de la Viticulture et du Développement Rural: Administration des Services Techniques de l'Agriculture

4.

Ministère des Classes moyennes, du Tourisme et du Logement

5.

Ministère de la Culture, de l'Enseignement Supérieur et de la Recherche

6.

Ministère de l'Economie et du Commerce extérieur

7.

Ministère de l'Education nationale et de la Formation professionnelle

Ministère de l'Education nationale et de la Formation professionnelle: Lycée d'Enseignement Secondaire et d'Enseignement Secondaire Technique

8.

Ministère de l'Egalité des chances

9.

Ministère de l'Environnement

Ministère de l'Environnement: Administration de l'Environnement

10.

Ministère de la Famille et de l'Intégration

Ministère de la Famille et de l'Intégration: Maisons de retraite

11.

Ministère des Finances

12.

Ministère de la Fonction publique et de la Réforme administrative

Ministère de la Fonction publique et de la Réforme administrative: Service Central des Imprimés et des Fournitures de l'Etat – Centre des Technologies de l'informatique de l'Etat

13.

Ministère de l'Intérieur et de l'Aménagement du territoire

Ministère de l'Intérieur et de l'Aménagement du territoire: Police Grand-Ducale Luxembourg – Inspection générale de Police

14.

Ministère de la Justice

Ministère de la Justice: Etablissements Pénitentiaires

15.

Ministère de la Santé

Ministère de la Santé: Centre hospitalier neuropsychiatrique

16.

Ministère de la Sécurité sociale

17.

Ministère des Transports

18.

Ministère du Travail et de l'Emploi

19.

Ministère des Travaux publics

Ministère des Travaux publics: Bâtiments Publics – Ponts et Chaussées

WĘGRY

 

Nemzeti Erőforrás Minisztérium (Ministry of National Resources)

 

Vidékfejlesztési Minisztérium (Ministry of Rural Development)

 

Nemzeti Fejlesztési Minisztérium (Ministry of National Development)

 

Honvédelmi Minisztérium (Ministry of Defence)

 

Közigazgatási és Igazságügyi Minisztérium (Ministry of Public Administration and Justice)

 

Nemzetgazdasági Minisztérium (Ministry for National Economy)

 

Külügyminisztérium (Ministry of Foreign Affairs)

 

Miniszterelnöki Hivatal (Prime Minister's Office)

 

Belügyminisztérium (Ministry of Internal Affairs)

 

Központi Szolgáltatási Főigazgatóság (Central Services Directorate)

MALTA

1.

Uffiċċju tal-Prim Ministru (Kancelaria Premiera)

2.

Ministeru għall-Familja u Solidarjeta' Soċjali (Ministerstwo Rodziny i Solidarności Społecznej)

3.

Ministeru ta' l-Edukazzjoni Zghazagh u Impjieg (Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Zatrudnienia)

4.

Ministeru tal-Finanzi (Ministerstwo Finansów)

5.

Ministeru tar-Riżorsi u l-Infrastruttura (Ministerstwo Zasobów i Infrastruktury)

6.

Ministeru tat-Turiżmu u Kultura (Ministerstwo Turystyki i Kultury)

7.

Ministeru tal-Ġustizzja u l-Intern (Ministerstwo Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych)

8.

Ministeru għall-Affarijiet Rurali u l-Ambjent (Ministerstwo Spraw Wiejskich i Środowiska)

9.

Ministeru għal Għawdex (Ministerstwo ds. Gozo)

10.

Ministeru tas-Saħħa, l-Anzjani u Kura fil-Kommunita' (Ministerstwo Zdrowia, Osób Starszych i Opieki Społecznej)

11.

Ministeru ta' l-Affarijiet Barranin (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

12.

Ministeru għall-Investimenti, Industrija u Teknologija ta' Informazzjoni (Ministerstwo Inwestycji, Przemysłu i Technologii Informacyjnych)

13.

Ministeru għall-Kompetittivà u Komunikazzjoni (Ministerstwo ds. Konkurencji i Komunikacji)

14.

Ministeru għall-Iżvilupp Urban u Toroq (Ministerstwo Rozwoju Obszarów Miejskich i Dróg)

15.

L-Uffiċċju tal-President (Urząd Prezydenta)

16.

Uffiċċju ta 'l-Iskrivan tal-Kamra tad-Deputati (Urząd Kancelarii Izby Przedstawicieli)

NIDERLANDY

MINISTERIE VAN ALGEMENE ZAKEN — (MINISTERSTWO SPRAW OGÓLNYCH)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Bureau van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid — (Rada Doradcza ds. Polityki Rządu)

Rijksvoorlichtingsdienst: — (Służby Informacyjne Rządu Niderlandów)

MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES — (MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Centrale Archiefselectiedienst (CAS) — (Centralna Służba Selekcji Archiwów)

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) — (Służba Ogólna ds. Wywiadu i Bezpieczeństwa)

Agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) — (Agencja ds. Danych Osobowych i Dokumentów Podróży)

Agentschap Korps Landelijke Politiediensten — (Krajowa Agencja Służb Policji)

MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN — (MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH)

Directoraat-generaal Regiobeleid en Consulaire Zaken (DGRC) — (Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Spraw Konsularnych)

Directoraat-generaal Politieke Zaken (DGPZ) — (Dyrekcja Generalna do spraw Politycznych)

Directoraat-generaal Internationale Samenwerking (DGIS) — (Dyrekcja generalna ds. Współpracy Międzynarodowej)

Directoraat-generaal Europese Samenwerking (DGES) — (Dyrekcja generalna ds. Współpracy Europejskiej)

Centrum tot Bevordering van de Import uit Ontwikkelingslanden (CBI) — (Centrum Promocji Importu z Państw Rozwijających się)

Centrale diensten ressorterend onder S/PlvS — (Służby pomocnicze podlegające sekretarzowi generalnemu i jego zastępcy)

Buitenlandse Posten (ieder afzonderlijk) — (różne Misje Zagraniczne)

MINISTERIE VAN DEFENSIE — (MINISTERSTWO OBRONY)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Commando Diensten Centra (CDC) — (Wojskowe Służby Pomocnicze)

Defensie Telematica Organisatie (DTO) — (Organizacja ds. Telematyki w Służbach Obrony)

Centrale directie van de Defensie Vastgoed Dienst — (Dyrekcja Centralna Służb ds. Nieruchomości Sił Obrony)

De afzonderlijke regionale directies van de Defensie Vastgoed Dienst — (Dyrekcje Regionalne Służb ds. Nieruchomości Sił Obrony)

Defensie Materieel Organisatie (DMO) — (Organizacja ds. Materiałów służących do obrony)

Landelijk Bevoorradingsbedrijf van de Defensie Materieel Organisatie — (Krajowa Agencja Zaopatrzeniowa Organizacji ds. Materiałów służących do obrony)

Logistiek Centrum van de Defensie Materieel Organisatie — (Centrum Logistyczne Organizacji ds. Materiałów służących do obrony)

Marinebedrijf van de Defensie Materieel Organisatie — (Placówki Utrzymania Sprzętu Organizacji ds. Materiałów służących do obrony)

Defensie Pijpleiding Organisatie (DPO) — (Organizacja na rzecz Bezpieczeństwa Rurociągów)

MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN — (MINISTERSTWO SPRAW GOSPODARCZYCH)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Centraal Planbureau (CPB) — (Biuro Analiz Polityki Gospodarczej)

Bureau voor de Industriële Eigendom (BIE) — (Urząd Własności Przemysłowej)

SenterNovem — (SenterNovem – Agencja na rzecz zrównoważonych innowacji)

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) — (Państwowy Nadzór nad Kopalniami)

Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) — (Niderlandzki Urząd ds. Konkurencji)

Economische Voorlichtingsdienst (EVD) — (Niderlandzka Agencja Handlu Zagranicznego)

Agentschap Telecom — (Agencja ds. Radiokomunikacji)

Kenniscentrum Professioneel & Innovatief Aanbesteden, Netwerk voor Overheidsopdrachtgevers (PIANOo) — (Profesjonalne i innowacyjne zamówienia, sieć instytucji zamawiających)

Regiebureau Inkoop Rijksoverheid — (Biuro ds. Koordynacji Zakupów Instytucji Rządowych)

Octrooicentrum Nederland — (Niderlandzki Urząd Patentowy)

Consumentenautoriteit — (Urząd Konsumentów)

MINISTERIE VAN FINANCIËN — (MINISTERSTWO FINANSÓW)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Belastingdienst Automatiseringscentrum — (Centrum Informatyczne Administracji Podatkowej i Celnej)

Belastingdienst — (Administracja Podatkowa i Celna)

De afzonderlijke Directies der Rijksbelastingen — (różne oddziały Administracji Podatkowej i Celnej na terenie Niderlandów)

Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (incl. Economische Controle dienst (ECD) — (Służba Informacji Podatkowej i Dochodzeń Podatkowych (w tym Służba Kontroli Gospodarczej)

Belastingdienst Opleidingen — (Centrum Szkoleniowe Służb Podatkowych i Celnych)

Dienst der Domeinen — (Służba ds. Własności Państwowej)

MINISTERIE VAN JUSTITIE — (MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Dienst Justitiële Inrichtingen — (Agencja ds. Zakładów Poprawczych)

Raad voor de Kinderbescherming — (Agencja ds. opieki nad dziećmi i ochrony dzieci)

Centraal Justitie Incasso Bureau — (Centralna Agencja ds. Poboru Kar)

Openbaar Ministerie — (Urząd Prokuratora Generalnego)

Immigratie en Naturalisatiedienst — (Służby ds. Imigracji i Naturalizacji)

Nederlands Forensisch Instituut — (Niderlandzki Instytut Medycyny Sądowej)

Dienst Terugkeer & Vertrek — (Agencja ds. Repatriacji i Wyjazdów)

MINISTERIE VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT — (MINISTERSTWO ROLNICTWA, ŚRODOWISKA I JAKOŚCI ŻYWNOŚCI)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Dienst Regelingen (DR) — (Krajowa Służba Wdrażania Regulacji Prawnych (Agencja))

Agentschap Plantenziektenkundige Dienst (PD) — (Służba Ochrony Roślin (Agencja)

Algemene Inspectiedienst (AID) — (Ogólna Służba Kontroli)

Dienst Landelijk Gebied (DLG) — (Służba Rządowa ds. Zrównoważonego Rozwoju Wsi)

Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) — (Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i Produktów Konsumenckich)

MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAPPEN — (MINISTERSTWO EDUKACJI, KULTURY I NAUKI)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Inspectie van het Onderwijs — (Inspektorat ds. Edukacji)

Erfgoedinspectie — (Inspektorat ds. Dziedzictwa)

Centrale Financiën Instellingen — (Agencja ds. Centralnego Finansowania Instytucji)

Nationaal Archief — (Archiwa Państwowe)

Adviesraad voor Wetenschaps- en Technologiebeleid — (Komitet Doradczy ds. Polityki Naukowej i Technologicznej )

Onderwijsraad — (Rada ds. Edukacji)

Raad voor Cultuur — (Rada ds. Kultury)

MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID — (MINISTERSTWO SPRAW SPOŁECZNYCH I ZATRUDNIENIA)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Inspectie Werk en Inkomen — (Inspekcja Pracy i Dochodów)

Agentschap SZW- (Agencja SZW)

MINISTERIE VAN VERKEER EN WATERSTAAT — (MINISTERSTWO TRANSPORTU, ROBÓT PUBLICZNYCH I GOSPODARKI WODNEJ)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart — (Dyrekcja Generalna ds. Transportu i Lotnictwa Cywilnego)

Directoraat-generaal Personenvervoer — Dyrekcja Generalna ds. Transportu Pasażerskiego)

Directoraat-generaal Water — (Dyrekcja Generalna ds. Zagadnień związanych z wodą)

Centrale diensten — (Służby Centralne)

Shared services Organisatie Verkeer en Watersaat — (Wspólne służby Organizacji Transportu Wodnego i Gospodarki Wodnej) (nowa organizacja)

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut KNMISwedish — (Królewski Niderlandzki Instytut Meteorologiczny)

Rijkswaterstaat, Bestuur — (Roboty Publiczne i Gospodarka Wodna, Zarząd)

De afzonderlijke regionale Diensten van Rijkswaterstaat — (Każda oddzielna służba regionalna Dyrekcji Generalnej ds. Robót Publicznych i Gospodarki Wodnej)

De afzonderlijke specialistische diensten van Rijkswaterstaat — (Każda oddzielna wyspecjalizowana służba Dyrekcji Generalnej ds. Robót Publicznych i Gospodarki Wodnej)

Adviesdienst Geo-Informatie en ICT — (Komitet Doradczy ds. Geoinformacji i technologii informacyjno-komunikacyjnych)

Adviesdienst Verkeer en Vervoer (AVV) – (Komitet Doradczy ds. Ruchu Drogowego i Transportu)

Bouwdienst – (Służba Budownictwa)

Corporate Dienst — (Obsługa administracyjna)

Data ICT Dienst — (Służba ds. Danych i Informatyki)

Dienst Verkeer en Scheepvaart — (Służba ds. Ruchu Statków i Transportu Drogą Wodną)

Dienst Weg- en Waterbouwkunde (DWW) — (Służba Inżynierii Drogowej i Wodnej)

Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ) — (Krajowy Instytut Zarządzania Strefami Morskimi i Przybrzeżnymi)

Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling (RIZA) — (Krajowy Instytut Zarządzania Zasobami Wody Pitnej i Oczyszczania Wody)

Waterdienst — (Służby Wodne)

Inspectie Verkeer en Waterstaat, Hoofddirectie — (Inspektorat Transportu Wodnego i Gospodarki Wodnej, Dyrekcja Główna)

Kontrola państwowa portu

Directie Toezichtontwikkeling Communicatie en Onderzoek (TCO) — (Dyrekcja Rozwoju i Nadzoru Komunikacji i Badań)

Toezichthouder Beheer Eenheid Lucht — (Jednostka zarządzająca „Powietrze”)

Toezichthouder Beheer Eenheid Water — (Jednostka zarządzająca „Woda”)

Toezichthouder Beheer Eenheid Land — (Jednostka zarządzająca „Ziemia”)

MINISTERIE VAN VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER — (MINISTERSTWO BUDOWNICTWA, PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO I ŚRODOWISKA)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Directoraat-generaal Wonen, Wijken en Integratie — (Dyrekcja Generalna ds. Budownictwa, Wspólnot i Integracji)

Directoraat-generaal Ruimte — (Dyrekcja Generalna ds. Polityki Przestrzennej)

Directoraat-general Milieubeheer — (Dyrekcja Generalna ds. Ochrony Środowiska)

Rijksgebouwendienst — (Agencja ds. Budynków Rządowych)

VROM Inspectie — (Inspektorat VROM)

MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT — (MINISTERSTWO ZDROWIA, OPIEKI SPOŁECZNEJ I SPORTU)

Bestuursdepartement — (Centralne departamenty policji i personelu)

Inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire Zaken — (Inspekcja Ochrony Zdrowia i Zdrowia Zwierząt)

Inspectie Gezondheidszorg — (Inspekcja ds. Opieki Zdrowotnej)

Inspectie Jeugdhulpverlening en Jeugdbescherming — (Służby ds. Młodzieży i Inspekcja Ochrony Młodzieży)

Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieu (RIVM) — (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego i Środowiska)

Sociaal en Cultureel Planbureau — (Urząd Planowania Społecznego i Kulturalnego)

Agentschap t.b.v. het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen — (Agencja – Rada Oceny Leków)

TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL — (DRUGA IZBA STANÓW GENERALNYCH)

EERSTE KAMER DER STATEN-GENERAAL — (PIERWSZA IZBA STANÓW GENERALNYCH)

RAAD VAN STATE — (RADA PAŃSTWA)

ALGEMENE REKENKAMER — (NIDERLANDZKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY)

NATIONALE OMBUDSMAN — (KRAJOWY RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH)

KANSELARIJ DER NEDERLANDSE ORDEN — (KAPITUŁA ORDERÓW NIDERLANDZKICH)

KABINET DER KONINGIN — (GABINET KRÓLOWEJ)

RAAD VOOR DE RECHTSPRAAK EN DE RECHTBANKEN — (ORGANY KIEROWNICZE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI I KOMITET DORADCZY I SĄDY POWSZECHNE)

AUSTRIA

A/   Aktualny zakres podmiotów

1.

Bundeskanzleramt (Urząd Kanclerza Federalnego)

2.

Bundesministerium für europäische und internationale Angelegenheiten (Federalne Ministerstwo Spraw Europejskich i Międzynarodowych)

3.

Bundesministerium für Finanzen (Federalne Ministerstwo Finansów)

4.

Bundesministerium für Gesundheit (Federalne Ministerstwo Zdrowia)

5.

Bundesministerium für Inneres (Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

6.

Bundesministerium für Justiz (Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości)

7.

Bundesministerium für Landesverteidigung und Sport (Federalne Ministerstwo Obrony i Sportu)

8.

Bundesministerium für Land- und Forstwirtschaft, Umwelt und Wasserwirtschaft (Federalne Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa, Środowiska i Zarządzania Wodami)

9.

Bundesministerium für Arbeit, Soziales und Konsumentenschutz (Federalne Ministerstwo Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Ochrony Konsumentów)

10.

Bundesministerium für Unterricht, Kunst und Kultur (Federalne Ministerstwo Edukacji, Sztuki i Kultury)

11.

Bundesministerium für Verkehr, Innovation und Technologie (Federalne Ministerstwo Transportu, Innowacji i Technologii)

12.

Bundesministerium für Wirtschaft, Familie und Jugend (Federalne Ministerstwo Spraw Gospodarczych, Rodziny i Młodzieży)

13.

Bundesministerium für Wissenschaft und Forschung (Federalne Ministerstwo Nauki i Badań)

14.

Bundesamt für Eich- und Vermessungswesen (Federalny Urząd Kalibracji i Miar)

15.

Österreichische Forschungs- und Prüfzentrum Arsenal Gesellschaft m.b.H (Austriackie Centrum Badań i testów Arsenal Sp. z o.o.)

16.

Bundesanstalt für Verkehr (Federalny Instytut Ruchu Drogowego)

17.

Bundesbeschaffung G.m.b.H (Zamówienia Federalne Sp. z o.o.)

18.

Bundesrechenzentrum G.m.b.H (Federalne Centrum Przetwarzania Danych Sp. z o.o.)

B/   Wszystkie inne centralne instytucje publiczne, w tym ich regionalne i lokalne pododdziały, pod warunkiem że nie mają one charakteru przemysłowego lub handlowego.

POLSKA

1.

Kancelaria Prezydenta RP

2.

Kancelaria Sejmu RP

3.

Kancelaria Senatu RP

4.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

5.

Sąd Najwyższy

6.

Naczelny Sąd Administracyjny

7.

Sądy powszechne – rejonowe, okręgowe i apelacyjne

8.

Trybunat Konstytucyjny

9.

Najwyższa Izba Kontroli

10.

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

11.

Biuro Rzecznika Praw Dziecka

12.

Biuro Ochrony Rządu

13.

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego

14.

Centralne Biuro Antykorupcyjne

15.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

16.

Ministerstwo Finansów

17.

Ministerstwo Gospodarki

18.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

19.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

20.

Ministerstwo Edukacji Narodowej

21.

Ministerstwo Obrony Narodowej

22.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

23.

Ministerstwo Skarbu Państwa

24.

Ministerstwo Sprawiedliwości

25.

Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej

26.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

27.

Ministerstwo Środowiska

28.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

29.

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

30.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

31.

Ministerstwo Zdrowia

32.

Ministerstwo Sportu i Turystyki

33.

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

34.

Urząd Regulacji Energetyki

35.

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

36.

Urząd Transportu Kolejowego

37.

Urząd Dozoru Technicznego

38.

Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych

39.

Urząd do Spraw Cudzoziemców

40.

Urząd Zamówień Publicznych

41.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

42.

Urząd Lotnictwa Cywilnego

43.

Urząd Komunikacji Elektronicznej

44.

Wyższy Urząd Górniczy

45.

Główny Urząd Miar

46.

Główny Urząd Geodezji i Kartografii

47.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego

48.

Główny Urząd Statystyczny

49.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji

50.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych

51.

Państwowa Komisja Wyborcza

52.

Państwowa Inspekcja Pracy

53.

Rządowe Centrum Legislacji

54.

Narodowy Fundusz Zdrowia

55.

Polska Akademia Nauk

56.

Polskie Centrum Akredytacji

57.

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji

58.

Polska Organizacja Turystyczna

59.

Polski Komitet Normalizacyjny

60.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

61.

Komisja Nadzoru Finansowego

62.

Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych

63.

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

64.

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

65.

Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa

66.

Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej

67.

Komenda Główna Policji

68.

Komenda Główna Straży Granicznej

69.

Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

70.

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

71.

Główny Inspektorat Transportu Drogowego

72.

Główny Inspektorat Farmaceutyczny

73.

Główny Inspektorat Sanitarny

74.

Główny Inspektorat Weterynarii

75.

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

76.

Agencja Wywiadu

77.

Agencja Mienia Wojskowego

78.

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa

79.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

80.

Agencja Rynku Rolnego

81.

Agencja Nieruchomości Rolnych

82.

Państwowa Agencja Atomistyki

83.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej

84.

Polska Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

85.

Agencja Rezerw Materiałowych

86.

Narodowy Bank Polski

87.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

88.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

89.

Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu

90.

Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa

91.

Służba Celna Rzeczypospolitej Polskiej

92.

Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe”

93.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

94.

Samodzielne Publiczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, jeśli ich organem założycielskim jest minister, centralny organ administracji rządowej lub wojewoda.

PORTUGALIA

1.

Presidência do Conselho de Ministros (Prezydencja Rady Ministrów)

2.

Ministério das Finanças (Ministerstwo Finansów)

3.

Ministério da Defesa Nacional (Ministerstwo Obrony)

4.

Ministério dos Negócios Estrangeiros e das Comunidades Portuguesas (Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Społeczności Portugalskich)

5.

Ministério da Administração Interna (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

6.

Ministério da Justiça (Ministerstwo Sprawiedliwości)

7.

Ministério da Economia (Ministerstwo Gospodarki)

8.

Ministério da Agricultura, Desenvolvimento Rural e Pescas (Ministerstwo Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Rybołówstwa)

9.

Ministério da Educação (Ministerstwo Edukacji)

10.

Ministério da Ciência e do Ensino Superior (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego)

11.

Ministério da Cultura (Ministerstwo Kultury)

12.

Ministério da Saúde (Ministerstwo Zdrowia)

13.

Ministério do Trabalho e da Solidariedade Social (Ministerstwo Pracy i Solidarności Społecznej)

14.

Ministério das Obras Públicas, Transportes e Habitação (Ministerstwo Robót Publicznych, Transportu i Mieszkalnictwa)

15.

Ministério das Cidades, Ordenamento do Território e Ambiente (Ministerstwo ds. Miast, Zarządzania Gruntami i Środowiska)

16.

Ministério para a Qualificação e o Emprego (Ministerstwo Kwalifikacji i Zatrudnienia)

17.

Presidênciaa da Republica (Prezydencja Republiki)

18.

Tribunal Constitucional (Trybunał Konstytucyjny)

19.

Tribunal de Contas (Trybunał Obrachunkowy)

20.

Provedoria de Justiça (Rzecznik Praw Obywatelskich)

RUMUNIA

 

Administrația Prezidențială (Administracja Prezydencka)

 

Senatul României (Rumuński Senat)

 

Camera Deputaților (Izba Deputowanych)

 

Înalta Curte de Casație și Justiție (Sąd Najwyższy)

 

Curtea Constituțională (Trybunał Konstytucyjny)

 

Consiliul Legislativ (Rada Legislacyjna)

 

Curtea de Conturi (Trybunał Obrachunkowy)

 

Consiliul Superior al Magistraturii (Najwyższa Rada Sędziów)

 

Parchetul de pe lângă Înalta Curte de Casație și Justiție (Urząd Prokuratora Generalnego przy Sądzie Najwyższym)

 

Secretariatul General al Guvernului (Sekretariat Generalny Rządu)

 

Cancelaria Primului Ministru (Kancelaria Premiera)

 

Ministerul Afacerilor Externe (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

 

Ministerul Economiei și Finanțelor (Ministerstwo Gospodarki i Finansów)

 

Ministerul Justiției (Ministerstwo Sprawiedliwości)

 

Ministerul Apărării (Ministerstwo Obrony)

 

Ministerul Internelor și Reformei Administrative (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Reformy Administracyjnej)

 

Ministerul Muncii, Familiei și Egalității de Sanse (Ministerstwo Pracy i Równości Szans)

 

Ministerul pentru Intreprinderi Mici și Mijlocii, Comerț, Turism și Profesii Liberale (Ministerstwo ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Handlu, Turystyki i Wolnych Zawodów)

 

Ministerul Agriculturii și Dezvoltării Rurale (Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa i Wsi)

 

Ministerul Transporturilor (Ministerstwo Transportu)

 

Ministerul Dezvoltării, Lucrărilor Publice și Locuinței (Ministerstwo Rozwoju, Robót Publicznych i Mieszkalnictwa)

 

Ministerul Educației Cercetării și Tineretului (Ministerstwo Edukacji, Badań i Młodzieży)

 

Ministerul Sănătății Publice (Ministerstwo Zdrowia Publicznego)

 

Ministerul Culturii și Cultelor (Ministerstwo Kultury i Wyznań)

 

Ministerul Comunicațiilor și Tehnologiei Informației (Ministerstwo Łączności i Technologii Informatycznych)

 

Ministerul Mediului și Dezvoltării Durabile (Ministerstwo Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju)

 

Serviciul Român de Informații (Rumuńska Służba Bezpieczeństwa Wewnętrznego)

 

Serviciul Român de Informații Externe (Rumuńska Służba Wywiadu Zagranicznego)

 

Serviciul de Protecție și Pază (Służba Ochrony)

 

Serviciul de Telecomunicații Speciale (Specjalna Służba Telekomunikacyjna)

 

Consiliul Național al Audiovizualului (Krajowa Rada ds. Audiowizualnych Środków Przekazu)

 

Consiliul Concurenței (CC) (Rada ds. Konkurencji)

 

Direcția Națională Anticorupție (Krajowa Dyrekcja ds. Przeciwdziałania Korupcji)

 

Inspectoratul General de Poliție (Główny Inspektorat Policji)

 

Autoritatea Națională pentru Reglementarea și Monitorizarea Achizițiilor Publice (Krajowy Organ ds. Regulacji i Monitorowania Zamówień Publicznych)

 

Consiliul Național de Soluționare a Contestațiilor (Krajowa Rada Rozpatrywania Skarg)

 

Autoritatea Națională de Reglementare pentru Serviciile Comunitare de Utilități Publice (ANRSC) (Krajowy Urząd ds. Regulacji Usług Użyteczności Publicznej)

 

Autoritatea Națională Sanitară Veterinară și pentru Siguranța Alimentelor (Krajowy Urząd ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego i Weterynaryjnego oraz Bezpieczeństwa Żywności)

 

Autoritatea Națională pentru Protecția Consumatorilor (Krajowy Urząd Ochrony Konsumentów)

 

Autoritatea Navală Română (Rumuński Urząd Morski)

 

Autoritatea Feroviară Română (Rumuński Urząd Kolejnictwa)

 

Autoritatea Rutieră Română (Rumuński Urząd Drogownictwa)

 

Autoritatea Națională pentru Protecția Drepturilor Copilului-și Adopție (Krajowy Urząd ds. Ochrony Praw Dziecka i Adopcji)

 

Autoritatea Națională pentru Persoanele cu Handicap (Krajowy Urząd ds. Osób Niepełnosprawnych)

 

Autoritatea Națională pentru Tineret (Krajowy Urząd ds. Młodzieży)

 

Autoritatea Națională pentru Cercetare Stiințifica (Krajowy Urząd ds. Badań Naukowych)

 

Autoritatea Națională pentru Comunicații (Krajowy Urząd ds. Komunikacji)

 

Autoritatea Națională pentru Serviciile Societății Informaționale (Krajowy Urząd ds. Usług dla Społeczeństwa Informacyjnego)

 

Autoritatea Electorală Permanente (Rada Stała ds. Wyborów)

 

Agenția pentru Strategii Guvernamentale (Agencja ds. Strategii Rządowych)

 

Agenția Națională a Medicamentului (Krajowa Agencja Leków)

 

Agenția Națională pentru Sport (Krajowa Agencja Sportu)

 

Agenția Națională pentru Ocuparea Forței de Muncă (Krajowa Agencja Zatrudnienia)

 

Agenția Națională de Reglementare în Domeniul Energiei (Krajowa Agencja Regulacji Energetyki)

 

Agenția Română pentru Conservarea Energiei (Rumuńska Agencja Poszanowania Energii)

 

Agenția Națională pentru Resurse Minerale (Krajowa Agencja Bogactw Naturalnych)

 

Agenția Română pentru Investiții Străine (Rumuńska Agencja Inwestycji Zagranicznych)

 

Agenția Națională a Funcționarilor Publici (Krajowa Agencja Służby Cywilnej)

 

Agenția Națională de Administrare Fiscală (Krajowa Agencja Administracji Fiskalnej)

 

Agenția de Compensare pentru Achiziții de Tehnică Specială (Agencja ds. kompensacji w przypadku zamówień dotyczących techniki specjalistycznej)

 

Agenția Națională Anti-doping (Krajowa Agencja Antydopingowa)

 

Agenția Nucleară (Agencja Jądrowa)

 

Agenția Națională pentru Protecția Familiei (Krajowa Agencja Ochrony Rodziny)

 

Agenția Națională pentru Egalitatea de Sanse între Bărbați și Femei (Krajowy Urząd ds. Równości Płci)

 

Agenția Națională pentru Protecția Mediului (Krajowa Agencja Ochrony Środowiska)

 

Agenția Națională Antidrog (Krajowa Agencja Antynarkotykowa)

SŁOWENIA

1.

Predsednik Republike Slovenije (Prezydent Republiki Słowenii)

2.

Državni zbor (Zgromadzenie Narodowe)

3.

Državni svet (Rada Narodowa)

4.

Varuh človekovih pravic (Rzecznik Praw Obywatelskich)

5.

Ustavno sodišče (Trybunał Konstytucyjny)

6.

Računsko sodišče (Trybunał Obrachunkowy)

7.

Državna revizijska komisja (Krajowa Komisja Rewizyjna)

8.

Slovenska akademija znanosti in umetnosti (Słoweńska Akademia Nauki i Sztuki)

9.

Vladne službe (Służby Rządowe)

10.

Ministrstvo za finance (Ministerstwo Finansów)

11.

Ministrstvo za notranje zadeve (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych)

12.

Ministrstvo za zunanje zadeve (Ministerstwo Spraw Zagranicznych)

13.

Ministrstvo za obrambo (Ministerstwo Obrony)

14.

Ministrstvo za pravosodje (Ministerstwo Sprawiedliwości)

15.

Ministrstvo za gospodarstvo (Ministerstwo Gospodarki)

16.

Ministrstvo za kmetijstvo, gozdarstvo in prehrano (Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa i Żywności)

17.

Ministrstvo za promet (Ministerstwo Transportu)

18.

Ministrstvo za okolje, prostor in energijo (Ministerstwo Środowiska, Planowania Przestrzennego oraz Energii)

19.

Ministrstvo za delo, družino in socialne zadeve (Ministerstwo Pracy, Rodziny i Spraw Społecznych).

20.

Ministrstvo za zdravje (Ministerstwo Zdrowia)

21.

Ministrstvo za visoko šolstvo, znanost in tehnogijo (Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, Nauki i Technologii)

22.

Ministrstvo za kulturo (Ministerstwo Kultury)

23.

Ministerstvo za javno upravo (Ministerstwo Administracji Publicznej)

24.

Vrhovno sodišče Republike Slovenije (Sąd Najwyższy Republiki Słowenii)

25.

Višja sodišča (Sądy wyższe)

26.

Okrožna sodišča (Sądy okręgowe)

27.

Okrajna sodišča (Sądy powiatowe)

28.

Vrhovno tožilstvo Republike Slovenije (Naczelny Prokurator Republiki Słowenii)

29.

Okrožna državna tožilstva (Okręgowi Prokuratorzy Krajowi)

30.

Družbeni pravobranilec Republike Slovenije (Pełnomocnik ds. społecznych Republiki Słowenii)

31.

Državno pravobranilstvo Republike Slovenije (Pełnomocnik ds. krajowych Republiki Słowenii)

32.

Upravno sodišče Republike Slovenije (Sąd Administracyjny Republiki Słowenii)

33.

Senat za prekrške Republike Slovenije (Senat Wykroczeń Republiki Słowenii)

34.

Višje delovno in socialno sodišče v Ljubljani (Wyższy Sąd Pracy i Społeczny)

35.

Delovna sodišča (Sądy pracy)

36.

Upravne enote (Lokalne jednostki administracyjne)

SŁOWACJA

 

Ministerstwa i inne organy rządowe na szczeblu centralnym, o których mowa w ustawie nr 575/2001 Biuletyn ustaw w sprawie struktury i działań organów rządowych i organów administracji państwowej na szczeblu centralnym, w brzmieniu określonym w późniejszych zmianach:

 

Ministerstvo hospodárstva Slovenskej republiky (Ministerstwo Gospodarki Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo financií Slovenskej republiky (Ministerstwo Finansów Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo dopravy, výstavby a regionálneho rozvoja Slovenskej republiky (Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Rozwoju Regionalnego Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo pôdohospodárstva a rozvoja vidieka Slovenskej republiky (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo vnútra Slovenskej republiky (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo obrany Slovenskej republiky (Ministerstwo Obrony Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo spravodlivosti Slovenskej republiky (Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo zahraničných vecí Slovenskej republiky (Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo práce, sociálnych vecí a rodiny Slovenskej republiky (Ministerstwo Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo životného prostredia Slovenskej republiky (Ministerstwo Środowiska Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo školstva, vedy, výskumu a športu Slovenskej republiky (Ministerstwo Edukacji, Nauki, Badań i Sportu Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo kultúry Slovenskej republiky (Ministerstwo Kultury Republiki Słowackiej)

 

Ministerstvo zdravotníctva Slovenskej republiky (Ministerstwo Służby Zdrowia Republiki Słowackiej)

 

Úrad vlády Slovenskej republiky (Biuro rządu Republiki Słowackiej)

 

Protimonopolný úrad Slovenskej republiky (Urząd Antymonopolowy Republiki Słowackiej)

 

Štatistický úrad Slovenskej republiky (Urząd Statystyczny Republiki Słowackiej)

 

Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky (Urząd Pomiaru Gruntów, Kartografii i Katastru Republiki Słowackiej)

 

Úrad jadrového dozoru Slovenskej republiky (Urząd Regulacji Energii Jądrowej Republiki Słowackiej)

 

Úrad pre normalizáciu, metrológiu a skúšobníctvo Slovenskej republiky (Słowacki Urząd Norm, Metrologii i Badań)

 

Úrad pre verejné obstarávanie (Urząd Zamówień Publicznych)

 

Úrad priemyselného vlastníctva Slovenskej republiky (Urząd Własności Przemysłowej Republiki Słowackiej)

 

Správa štátnych hmotných rezerv Slovenskej republiky (Administracja Państwowych Rezerw Materiałowych Republiki Słowackiej)

 

Národný bezpečnostný úrad (Urząd Bezpieczeństwa Narodowego)

 

Kancelária Prezidenta Slovenskej republiky (Kancelaria Prezydenta Republiki Słowackiej)

 

Národná rada Slovenskej republiky (Rada Narodowa Republiki Słowackiej)

 

Ústavný súd Slovenskej republiky (Trybunał Konstytucyjny Republiki Słowackiej)

 

Najvyšší súd Slovenskej republiky (Sąd Najwyższy Republiki Słowackiej)

 

Generálna prokuratúra Slovenskej republiky (Urząd Prokuratora Generalnego Republiki Słowackiej)

 

Najvyšší kontrolný úrad Slovenskej republiky (Najwyższy Urząd Kontroli Republiki Słowackiej)

 

Telekomunikačný úrad Slovenskej republiky (Urząd Telekomunikacji Republiki Słowackiej)

 

Poštový úrad (Urząd Regulacji Poczty)

 

Úrad na ochranu osobných údajov (Urząd Ochrony Danych Osobowych)

 

Kancelária verejného ochrancu práv (Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich)

 

Úrad pre finančný trh (Urząd Rynku Finansowego)

FINLANDIA

OIKEUSKANSLERINVIRASTO – JUSTITIEKANSLERSÄMBETET (URZĄD KANCLERZA SPRAWIEDLIWOŚCI)

LIIKENNE- JA VIESTINTÄMINISTERIÖ – KOMMUNIKATIONSMINISTERIET (MINISTERSTWO TRANSPORTU I KOMUNIKACJI)

 

Viestintävirasto – Kommunikationsverket (Fiński Urząd Regulacji Komunikacji)

 

Ajoneuvohallintokeskus AKE – Fordonsförvaltningscentralen AKE (Fińska Administracja ds. Pojazdów)

 

Ilmailuhallinto – Luftfartsförvaltningen (Fiński Urząd Lotnictwa Cywilnego)