1

W swoim odwołaniu wnosząca je, WhatsApp Ireland Ltd, wnosi o uchylenie postanowienia Sądu Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2022 r., WhatsApp Ireland/Europejska Rada Ochrony Danych (T‑709/21, EU:T:2022:783), w którym sąd ten odrzucił jako niedopuszczalną skargę zmierzającą do uzyskania stwierdzenia nieważności decyzji Europejskiej Rady Ochrony Danych nr 1/2021 z dnia 28 lipca 2021 r., wydanej na podstawie art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólnego rozporządzenia o ochronie danych) (Dz.U. 2016, L 119, s. 1, zwanego dalej „RODO”), wydanej w następstwie dochodzenia przeprowadzonego przez Data Protection Commission (organu nadzorczego do spraw ochrony danych osobowych osób fizycznych, Irlandia) na podstawie art. 56 tego rozporządzenia w odniesieniu do transgranicznego przetwarzania danych przez WhatsApp Ireland w związku ze świadczeniem usług w Unii Europejskiej.

2

Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 15 maja 2023 r. Computer & Communications Computer & Communications Industry Association (zwane dalej „CCIA”), międzynarodowe stowarzyszenie zrzeszające przedsiębiorstwa prowadzące działalność w sektorze technologii informatycznych i komunikacyjnych, wniosło na podstawie art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 130 regulaminu postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości, mającego zastosowanie do postępowania odwoławczego na mocy art. 190 § 1 tego regulaminu, o dopuszczenie do udziału w niniejszym postępowaniu w charakterze interwenienta popierającego żądania WhatsApp Ireland.

3

CCIA opiera swój wniosek na przesłankach określonych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i Sądu, w szczególności w postanowieniu prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r., Illumina/Komisja (C‑611/22 P, EU:C:2023:205, pkt 10) oraz w postanowieniu z dnia 23 września 2019 r., Google i Alphabet/Komisja (T‑604/18, EU:T:2019:743, pkt 51), dotyczącym przysługującego stowarzyszeniom zawodowym prawa do przyłączenia się do spraw w charakterze interwenienta, zgodnie z którym stowarzyszeniu można zezwolić na takie przyłączenie się do sprawy, jeżeli: po pierwsze – jest ono reprezentatywne dla znacznej liczby przedsiębiorstw działających w sektorze, po drugie – jego cel obejmuje ochronę interesów jego członków, po trzecie – w danej sprawie mogą zostać podniesione mające zasadnicze znaczenie kwestie wpływające na funkcjonowanie sektora, którego dotyczą, i w związku z tym – po czwarte – wyrok, który ma zostać wydany, może w znacznym stopniu wpłynąć na interesy jego członków.

4

W tym względzie CCIA wskazuje, w odniesieniu do pierwszej i drugiej z przewidzianych w tym orzecznictwie przesłanek, że oparte na art. 65 ust. 1 lit. a) RODO decyzje Europejskiej Rady Ochrony Danych mogą być wydawane jedynie w sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych o charakterze transgranicznym, przy czym takie przetwarzanie jest zazwyczaj dokonywane przez wiodące w swych sektorach przedsiębiorstwa technologiczne, z których wiele jest członkami CCIA. Ponadto sądy Unii uznały już, że cel działalności tego stowarzyszenia obejmuje ochronę interesów jego członków.

5

W odniesieniu do trzeciej z określonych w tym orzecznictwie przesłanek CCIA wskazuje, że w niniejszej sprawie pojawia się kwestia, czy spółka, której dotyczy decyzja wydana przez Europejską Radę Ochrony Danych na podstawie art. 65 ust. 1 lit. a) RODO, ma prawo zaskarżyć taką decyzję bezpośrednio przed sądami Unii. Decyzje Europejskiej Rady Ochrony Danych są zdaniem tego stowarzyszenia wiążące dla wiodącego organu nadzorczego w rozumieniu tego przepisu, w związku z czym ten ostatni może być zmuszony do stwierdzenia, że pewne zachowanie danej spółki stanowi naruszenie rozporządzenia RODO, i do podwyższenia kwoty nakładanej grzywny, przy czym taka grzywna ma charakter sankcji karnej w rozumieniu art. 6 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r.

6

Odmówienie zainteresowanej spółce prawa do wniesienia skargi do sądu Unii, jak uczynił to Sąd w postanowieniu z dnia 7 grudnia 2022 r. w sprawie WhatsApp Ireland/Europejska Rada Ochrony Danych (T‑709/21, EU:T:2022:783), skutkowałoby pozbawieniem tej spółki prawa do skutecznej kontroli sądowej zagwarantowanego w art. 6 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Tego rodzaju rozstrzygnięcie zmuszałoby taką spółkę do wniesienia skargi do sądów krajowych, które nie byłyby uprawnione do stwierdzenia nieważności aktu Unii, lecz, co najwyżej, w przypadku wątpliwości co do wykładni przepisów prawa Unii, miałyby możliwość zwrócenia się do Trybunału z pytaniem prejudycjalnym. Postępowanie prejudycjalne nie może jednak zastąpić skargi o stwierdzenie nieważności, ponieważ w ramach tego postępowania Trybunałowi nie przysługiwałaby pełna właściwość w odniesieniu do wszystkich kwestii faktycznych i prawnych, podczas gdy decyzje Europejskiej Rady Ochrony Danych dotyczą złożonych kwestii faktycznych. W tych okolicznościach w niniejszej sprawie poruszone zostałyby istotne dla CCIA i jej członków kwestie.

7

Jeśli chodzi o czwartą z określonych w orzecznictwie przytoczonym w pkt 3 niniejszego postanowienia przesłanek, CCIA twierdzi, że wynik niniejszego postępowania może mieć wpływ na funkcjonowanie sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych, a w szczególności na jego członków w zakresie, w jakim oferowane przez nich usługi i produkty wiążą się, ze względu na swój charakter, z transgranicznym przetwarzaniem danych osobowych. Tym samym procedura, o której mowa w art. 65 ust. 1 lit. a) RODO, a zatem – decyzje Europejskiej Rady Ochrony Danych – dotyczą tego sektora w sposób szczególny.

8

Po doręczeniu stronom przez sekretarza Trybunału – zgodnie z art. 131 § 1 regulaminu postępowania, który ma zastosowanie do postępowania odwoławczego na mocy art. 190 § 1 tego regulaminu – złożonego przez CCIA wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, Europejska Rada Ochrony Danych przedstawiła w wyznaczonym terminie uwagi dotyczące tego wniosku.

9

Ponadto, w pismach złożonych w sekretariacie Trybunału w dniach 30 maja i 1 czerwca 2023 r. odpowiednio WhatsApp Ireland i Europejska Rada Ochrony Danych, działając na podstawie art. 131 regulaminu postępowania, wniosły o zachowanie, w stosunku do CCIA, poufności niektórych fragmentów załączników do odwołania i odpowiedzi na to odwołanie.

10

Zgodnie z art. 40 akapity drugi i trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej każda osoba mogąca uzasadnić interes w rozstrzygnięciu sprawy przedłożonej Trybunałowi, innej niż spór między państwami członkowskimi, między instytucjami Unii lub między tymi państwami a tymi instytucjami, jest uprawniona do przyłączenia się do tej sprawy w charakterze interwenienta.

11

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału pojęcie „interesu w rozstrzygnięciu sprawy” w rozumieniu tego przepisu należy definiować poprzez odniesienie do przedmiotu sporu jako takiego i rozumieć jako bezpośredni i faktyczny interes w rozstrzygnięciu co do samych żądań, a nie jako interes w odniesieniu do podniesionych zarzutów lub argumentów. Przez „rozstrzygnięcie sprawy” należy rozumieć oczekiwane orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, tak jak będzie ono ujęte w sentencji mającego zapaść orzeczenia (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 1 września 2022 r., Google i Alphabet/Komisja, C‑48/22 P, EU:C:2022:667, pkt 6 i przytoczone tam orzecznictwo).

12

W tym względzie należy w szczególności ustalić, czy zaskarżony akt dotyczy bezpośrednio osoby wnoszącej o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta i czy jej interes w rozstrzygnięciu sporu jest pewny. Co do zasady interes w rozstrzygnięciu sprawy można zaś uznać za wystarczająco bezpośredni jedynie w zakresie, w jakim rozstrzygnięcie to może zmienić sytuację prawną wnoszącego o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 1 września 2022 r., Google i Alphabet/Komisja, C‑48/22 P, EU:C:2022:667, pkt 7 i przytoczone tam orzecznictwo).

13

Jednakże również zgodnie z utrwalonym orzecznictwem reprezentatywne stowarzyszenie zawodowe, którego celem jest ochrona interesów jego członków, może mieć prawo do przyłączenia do sprawy w charakterze interwenienta, jeżeli spór dotyczy mających zasadnicze znaczenie kwestii mogących mieć wpływ na te interesy. W związku z tym wymóg, aby takie stowarzyszenie miało bezpośredni i aktualny interes w rozstrzygnięciu sprawy, należy uznać za spełniony, jeżeli stowarzyszenie to wykaże, że znajduje się w takiej sytuacji, i to niezależnie od kwestii, czy rozstrzygnięcie sporu może zmienić sytuację prawną stowarzyszenia jako takiego (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r., Illumina/Komisja, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, pkt 8 i przytoczone tam orzecznictwo).

14

Przyjęcie tak szerokiej interpretacji prawa do przyłączenia się do sprawy w charakterze interwenienta w przypadku reprezentatywnych stowarzyszeń zawodowych ma na celu umożliwienie lepszej oceny kontekstu sprawy, przy jednoczesnym uniknięciu zwiększenia się liczby indywidualnych interwencji, co zagrażałoby efektywności postępowania i jego sprawnemu przebiegowi. W odróżnieniu zaś od osób fizycznych i prawnych działających we własnym imieniu reprezentatywne zrzeszenia branżowe mogą występować z wnioskiem o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta nie w celu obrony swych prywatnych interesów, lecz w celu obrony zbiorowych interesów swoich członków. Przyłączenie się przez takie stowarzyszenie do sprawy w charakterze interwenienta daje bowiem perspektywę całokształtu tych interesów zbiorowych, których dotyczy mająca zasadnicze znaczenie kwestia, od której zależy rozstrzygnięcie sporu, i może tym samym umożliwić Trybunałowi dokonanie lepszej oceny kontekstu, w jakim została wniesiona sprawa (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r., Illumina/Komisja, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, pkt 9 i przytoczone tam orzecznictwo).

15

W związku z tym, zgodnie z orzecznictwem, o którym mowa w pkt 13 niniejszego postanowienia, a w szczególności jak wynika to z orzecznictwa Sądu, stowarzyszenie może zostać dopuszczone do sprawy w charakterze interwenienta, jeżeli: po pierwsze – jest ono reprezentatywne dla znacznej liczby przedsiębiorstw działających w danym sektorze, po drugie – jego cel obejmuje ochronę interesów jego członków, po trzecie –w danej sprawie mogą zostać podniesione mające zasadnicze znaczenie kwestie wpływające na funkcjonowanie sektora, którego dotyczą, i w związku z tym – po czwarte – wyrok, który ma zostać wydany, może w znacznym stopniu wpłynąć na interesy jego członków (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r., Illumina/Komisja, C‑611/22 P, EU:C:2023:205, pkt 10).

16

Należy jednak wskazać, że wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, który był przedmiotem postanowienia prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r., Illumina/Komisja (C‑611/122 P, EU:C:2023:205), został uwzględniony ze względu na okoliczność polegającą na tym, iż rozpatrywany w tej sprawie spór mógł mieć „szczególny wpływ” na trzy sektory, do których Komisja odniosła się wyraźnie w swoich wytycznych dotyczących stosowania przepisu, którego wykładnia i zakres stanowiły sedno tego sporu, w tym na konkretny sektor, w którym prowadzili działalność członkowie stowarzyszenia wnoszącego o dopuszczenie do tej sprawy w charakterze interwenienta (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 10 marca 2023 r.,Illumina/Komisja, C‑611/122 P, EU:C:2023:205, pkt 15–17). W związku z tym należy wyjaśnić, że stowarzyszenie, które wnosi o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, nie może wykazać, że pierwsza i trzecia z przesłanek, o których mowa w pkt 15 niniejszego postanowienia, zostały spełnione, ograniczając się do powołania jedynie na okoliczność, iż w danej sprawie mogą zostać podniesione mające zasadnicze znaczenie kwestie dotyczące sektora, w którym prowadzą działalność jego członkowie, w okolicznościach, gdy kwestie te dotyczą również znacznej liczby innych sektorów gospodarczych, ponieważ w przeciwnym razie realizacja celu, o którym mowa w pkt 14 niniejszego postanowienia, polegającego w szczególności na uniknięciu wzrostu liczby indywidualnych interwencji, byłaby zagrożona. Takie stowarzyszenie musi zatem również wykazać, w oparciu o obiektywne i wiarygodne dowody, że podnoszone w sporze kwestie wpływają na sektor, w którym prowadzą działalność jego członkowie, w sposób odmienny – pod względem jakościowym – w porównaniu z innymi sektorami.

17

W niniejszej sprawie CCIA nie wykazało jednak, że sektor technologii informacyjno-komunikacyjnych jest „sektorem, którego dotyczy” mająca zasadnicze znaczenie kwestia podniesiona w niniejszym sporze w tym sensie, że wynik tego sporu wpłynąłby na funkcjonowanie tego sektora w sposób odmienny, pod względem jakościowym, w stosunku do innych sektorów gospodarki.

18

Niewątpliwie sektor technologii informacyjno-komunikacyjnych jest objęty procedurą, o której mowa w art. 65 ust. 1 lit. a) RODO, ponieważ usługi i produkty oferowane przez przedsiębiorstwa należące do tego sektora wiążą się z przetwarzaniem danych osobowych o charakterze transgranicznym.

19

Jednakże, jak słusznie zauważyła Europejska Rada Ochrony Danych w swoich uwagach dotyczących wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, procedury te dotyczą wszystkich sektorów działalności, w których przedsiębiorstwa przetwarzają znaczne ilości danych osobowych, i to w różnych państwach członkowskich. CCIA ograniczyło się zaś do powołania się na konsekwencje, jakie wynik niniejszego sporu będzie miał dla wykonywania prawa do skutecznej ochrony sądowej, w szczególności w zakresie, w jakim w jego ramach będzie można w istocie rozstrzygnąć mającą zasadnicze znaczenie kwestię, czy decyzja podjęta przez Europejską Radę Ochrony Danych na podstawie art. 65 ust. 1 lit. a) RODO zmienia sytuację prawną spółki, której dane są przedmiotem sporu, w taki sposób, że stanowi ona akt zaskarżalny przez tę spółkę.

20

Należy zauważyć, że konsekwencje te będą miały wpływ na przedsiębiorstwa prowadzące działalność w każdym z sektorów, który może być przedmiotem postępowania na podstawie art. 65 ust. 1 lit. a) RODO. CCIA nie wyjaśniło zaś powodów, dla których odpowiedź, jakiej można by udzielić na tę mającą zasadnicze znaczenie kwestię, dotyczącą zaskarżalności decyzji wydanych na podstawie tego przepisu, miałaby, obiektywnie rzecz biorąc, wpływać na interesy przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze technologii informacyjno-komunikacyjnych w sposób odmienny pod względem jakościowym od interesów przedsiębiorstw prowadzących działalność w innych sektorach, które również przetwarzają duże ilości danych osobowych.

21

Z całości powyższych rozważań wynika, że CCIA nie wykazało, iż ma ono interes w rozstrzygnięciu sprawy w rozumieniu art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a zatem jego wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta należy oddalić.

22

W zakresie, w jakim wniosek CCIA o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta został oddalony, złożony wspólnie przez WhatsApp Ireland i Europejską Radę Ochrony Danych wniosek o zachowanie poufności w odniesieniu do tego stowarzyszenia stał się bezprzedmiotowy, zatem nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie tego wniosku.

23

Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ wniosek CCIA o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta nie został uwzględniony, a Europejska Rada Ochrony Danych nie wniosła o obciążenie go kosztami postępowania, należy rozstrzygnąć, że CCIA i Europejska Rada Ochrony Danych pokrywają własne koszty poniesione w związku ze złożonym przez CCIA wnioskiem o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia, co następuje: