1.

Mianowanie sędziów Sądu reguluje art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE. Postanowienia te, które sformułowano dość zwięźle i podobnie, przewidują między innymi, że sędziowie są „mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich […] po konsultacji z komitetem przewidzianym w artykule 255” i „są wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności i mogących zajmować wysokie stanowiska sądowe”.

2.

Czy zasady określone w tych postanowieniach mają zastosowanie w krajowych procedurach wyboru kandydatów, którzy są proponowani przez rządy państw członkowskich celem mianowania na stanowisko sędziego Sądu? Jeżeli tak, to czy wymóg niezależności przewidziany w tych postanowieniach pociąga za sobą pewne szczególne obowiązki państw członkowskich, jeżeli chodzi o sposób organizowania i prowadzenia takich procedur? W szczególności czy prawo Unii stoi na przeszkodzie temu, aby państwo członkowskie, które powołało grupę niezależnych ekspertów w celu oceny kandydatów i sporządzenia listy rankingowej kandydatów spełniających wymogi pod względem kompetencji zawodowych i niezależności, wybrało z tej listy kandydata innego niż kandydat wskazany na pierwszym miejscu?

3.

Te właśnie pytania stanowią kluczowe kwestie, które podniesiono w ramach niniejszego postępowania.

4.

Zgodnie z art. 1 decyzji Rady 2010/124/UE z dnia 25 lutego 2010 r. w sprawie zasad działania komitetu, o którym mowa w art. 255 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ( 2 ) (zwanego dalej „komitetem powołanym na podstawie art. 255”), zasady te określono w załączniku do tej decyzji. Punkty 6–8 zasad stanowią:

5.

Artykuł 52 ust. 3 Lietuvos Respublikos Vyriausybės įstatymas (ustawy Republiki Litewskiej o rządzie) z dnia 19 maja 1994 r. ( 3 ) stanowi:

„Rząd wyznacza kandydatów na sędziów Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądu Unii Europejskiej [(zwanego dalej »Sądem«)] po uzyskaniu zgody prezydenta Republiki Litewskiej i zasięgnięciu opinii parlamentu litewskiego w sposób przewidziany w Lietuvos Respublikos Seimo statutas [(statucie parlamentu Republiki Litewskiej)]”.

6.

Punkty 2–4, 13, 15, 19, 21 i 22 Pretendento į Europos Sąjungos bendrojo teismo teisėjus atrankos tvarkos aprašas (opisu procedury wyboru kandydatów do mianowania na stanowisko sędziego [Sądu] w wersji mającej zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, przyjętego dekretem ministra sprawiedliwości Republiki Litewskiej nr 1R‑65 z dnia 9 marca 2021 r., stanowią:

„2. Grupa robocza ds. wyboru kandydata (zwana dalej »grupą roboczą«) zostaje ustanowiona zarządzeniem prezesa rady ministrów Republiki Litewskiej. Grupa robocza składa się z siedmiu osób. W skład grupy roboczej wchodzi minister sprawiedliwości Republiki Litewskiej (przewodniczący grupy roboczej) oraz przedstawiciel parlamentu Republiki Litewskiej, przedstawiciel prezydenta Republiki Litewskiej, przedstawiciel Rady Sądownictwa, przedstawiciel wydziału prawa Uniwersytetu Mykolasa Romerisa, przedstawiciel wydziału prawa Uniwersytetu Wileńskiego i przedstawiciel wydziału prawa Uniwersytetu Vytautas Magnus. Na sekretarza grupy roboczej wyznacza się urzędnika ministerstwa sprawiedliwości Republiki Litewskiej.

3. Grupa robocza, mając na uwadze sześć kryteriów wyboru kandydatów na stanowisko sędziego [Sądu] określonych w traktatach stanowiących podstawę działania Unii, które to kryteria określono w szóstym sprawozdaniu z działalności [komitetu powołanego na podstawie art. 255], […] informuje opinię publiczną o rozpoczęciu procedury wyboru poprzez zamieszczenie ogłoszenia na stronie ministerstwa sprawiedliwości, w którym zaprasza się osoby spełniające wspomniane kryteria wyboru do złożenia dokumentów zgłoszeniowych na potrzeby procedury wyboru […].

4. Grupa robocza wyznacza kandydatom termin na zgłoszenie w ministerstwie sprawiedliwości kandydatury w celu wzięcia udziału w procedurze wyboru wynoszący co najmniej 10 dni roboczych […].

[…]

13. Proces wyboru obejmuje ocenę, czy kandydaci spełniają kryteria określone w pkt 3 opisu, dokonywaną na podstawie dokumentów przedłożonych przez kandydatów oraz rozmowy kwalifikacyjnej […].

[…]

15. Na etapie wyboru kandydaci są oceniani na podstawie sześciu kryteriów określonych w pkt 3 opisu: spełnienia kryteriów formalno‑prawnych, doświadczenia zawodowego, kwalifikacji do pełnienia urzędu sędziego, kompetencji językowych, zdolności do pracy w zespole w środowisku międzynarodowym, w którym reprezentowanych jest kilka tradycji prawnych, oraz gwarancji niezależności, bezstronności, uczciwości i integralności.

[…]

19. Na koniec procesu wyboru każdy z członków grupy roboczej przyznaje kandydatowi ocenę od 1 do 10. Najniższa punktacja to 1, a najwyższa to 10. Poszczególne oceny przyznane przez członków grupy są sumowane. Na podstawie uzyskanego w ten sposób wyniku sporządza się ranking kandydatów. W rankingu muszą widnieć wszyscy kandydaci, co do których grupa robocza uważa, że spełniają oni kryteria umożliwiające wybór na stanowisko sędziego [Sądu], niezależnie od liczby uzyskanych punktów.

[…]

21. Na zakończenie procedury wyboru przewodniczący grupy roboczej przedstawia rządowi projekt aktu prawnego w sprawie wskazania kandydata z największą liczbą punktów do mianowania na stanowisko sędziego [Sądu], do którego to aktu załącza się protokół posiedzenia grupy roboczej wraz z załącznikiem (listą rankingową sporządzoną przez grupę roboczą, na której wskazuje się liczbę punków uzyskanych przez kandydatów) oraz życiorys najwyżej ocenionego kandydata.

22. Stanowi to rekomendację dla najwyżej ocenionego kandydata na stanowisko sędziego [Sądu] skierowaną do litewskiego rządu, który zgodnie z art. 52 ust. 3 ustawy o rządzie przedstawia kandydaturę na stanowisko sędziego [Sądu]”.

7.

Virgilijus Valančius, będący stroną skarżącą w postępowaniu głównym (zwany dalej „skarżącym”), został mianowany na stanowisko sędziego Sądu w dniu 13 kwietnia 2016 r., w następstwie zaproponowania jego kandydatury przez rząd litewski. Kadencja skarżącego wygasła w dniu 31 sierpnia 2019 r., ale po tej dacie pozostał on na stanowisku sędziego Sądu na podstawie art. 5 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwanego dalej „statutem”) ( 4 ).

8.

Decyzją z dnia 31 lipca 2019 r. rząd litewski zwrócił się do prezydenta Republiki Litewskiej i parlamentu litewskiego o wyrażenie zgody na kandydaturę V. Valančiusa na kolejną kadencję. W następstwie niepowodzenia tej nominacji, wynikającego z braku możliwości osiągnięcia konsensusu między trzema uczestniczącymi w procedurze instytucjami krajowymi, w marcu 2021 r. ogłoszono nabór kandydatur w celu wyłonienia kandydata na stanowisko sędziego Sądu. Jednocześnie dekretem prezesa rady ministrów powołano grupę roboczą, a zasady procedury wyboru, która miała zostać przeprowadzona, zatwierdzono zarządzeniem ministra sprawiedliwości.

9.

W dniu 10 maja 2021 r. grupa robocza oceniła potencjalnych kandydatów, ustalając listę ośmiu osób uznanych za spełniające kryteria wyboru na sędziego, uszeregowanych według uzyskanego wyniku (zwaną dalej „listą rankingową sporządzoną na podstawie oceny osiągnięć”). Skarżący został wskazany na liście rankingowej sporządzonej na podstawie oceny osiągnięć jako najodpowiedniejszy kandydat.

10.

W dniu 11 maja 2021 r. ministerstwo sprawiedliwości zaproponowało rządowi litewskiemu kandydaturę skarżącego.

11.

W dniu 6 kwietnia 2022 r. rząd litewski zaproponował prezydentowi Republiki Litewskiej i parlamentowi litewskiemu zatwierdzenie kandydatury osoby sklasyfikowanej na drugim miejscu na liście rankingowej sporządzonej na podstawie oceny osiągnięć. Decyzją z dnia 4 maja 2022 r. rząd litewski, biorąc pod uwagę zgodę wyrażoną przez prezydenta Republiki Litewskiej i litewski parlament, zaproponował tę osobę jako kandydata na stanowisko sędziego Sądu („pierwsza decyzja o przedstawieniu kandydatury”).

12.

W dniu 5 lipca 2022 r. komitet powołany na podstawie art. 255 wydał opinię niekorzystną dla tego kandydata.

13.

W dniu 14 września 2022 r. rząd Republiki Litewskiej zwrócił się do prezydenta Republiki Litewskiej i parlamentu litewskiego o zatwierdzenie propozycji kandydatury na stanowisko sędziego Sądu Sauliusa Lukasa Kalėdy, który figurował na trzecim miejscu listy rankingowej sporządzonej na podstawie oceny osiągnięć. Po uzyskaniu zgody obu instytucji rząd litewski postanowił zaproponować tę osobę jako kandydata („druga decyzja o przedstawieniu kandydatury”) ( 5 ).

14.

W następstwie uzyskania pozytywnej opinii komitetu powołanego na podstawie art. 255 S.L. Kalėda został mianowany na stanowisko sędziego Sądu przez przedstawicieli rządów państw członkowskich w dniu 15 września 2023 r. i zaprzysiężony na posiedzeniu Sądu w dniu 27 września 2023 r., który to moment stanowił zakończenie kadencji skarżącego jako sędziego Sądu.

15.

W dniu 18 maja 2022 r. skarżący wniósł skargę o stwierdzenie nieważności pierwszej decyzji o przedstawieniu kandydatury do Vilniaus apygardos administracinis teismas (okręgowego sądu administracyjnego w Wilnie, Litwa), domagając się w szczególności nakazania rządowi litewskiemu wznowienia procedur na potrzeby konsultacji i przedstawienia kandydata na stanowisko sędziego Sądu zgodnie z procedurami przewidzianymi ustawą poprzez przedstawienie do konsultacji i zaproponowanie kandydata najlepiej ocenionego przez grupę roboczą. W tym kontekście skarżący podniósł, że krajową procedurą wyboru kandydata na stanowisko sędziego Sądu (zwaną dalej „sporną procedurą krajową”) w zastosowanym kształcie naruszono zasady wynikające z art. 19 ust. 2 akapit trzeci TUE i art. 254 akapit drugi TFUE. Następnie skarżący rozszerzył zakres swojej skargi, aby objąć nią również drugą decyzję o przedstawieniu kandydatury ( 6 ).

16.

Vilniaus apygardos administracinis teismas (okręgowy sąd administracyjny w Wilnie), powziąwszy wątpliwości co do właściwej wykładni powyższych postanowień prawa Unii, postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

17.

Decyzją prezesa Trybunału Sprawiedliwości z dnia 26 września 2023 r. do sądu odsyłającego zwrócono się o informacje, czy fakt, że S.L. Kalėda został mianowany na stanowisko sędziego Sądu decyzją przedstawicieli rządów państw członkowskich z dnia 15 września 2023 r. ma jakiekolwiek znaczenie dla przedmiotu postępowania głównego, a jeżeli tak, to czy sąd chce podtrzymać swój wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Pismem z dnia 10 października 2023 r. sąd odsyłający wskazał, że mianowanie to nie ma wpływu na przedmiot postępowania głównego i że zamierza podtrzymać swój wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.

18.

Uwagi na piśmie w niniejszym postępowaniu zostały przedstawione przez skarżącego, rządy czeski, litewski, węgierski, niderlandzki, polski i szwedzki oraz przez Komisję Europejską. Skarżący, rządy czeski, irlandzki, litewski i polski oraz Komisja przedstawili również uwagi ustne na rozprawie w dniu 16 stycznia 2024 r.

19.

W swoich dwóch pytaniach, które mogą być rozpatrywane łącznie, sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE stoją na przeszkodzie przepisom krajowym lub praktyce krajowej, w ramach których rząd państwa członkowskiego, powoławszy grupę niezależnych ekspertów w celu oceny kandydatów, którzy mają być proponowani na stanowisko sędziego Sądu, i sporządzenia listy rankingowej kandydatów spełniających wymogi pod względem kompetencji zawodowych i niezależności określone w traktatach Unii, może wybrać z tej listy kandydata innego niż kandydat znajdujący się na pierwszym miejscu.

20.

Przed dokonaniem oceny treści tego pytania zbadam pewne kwestie proceduralne o charakterze wstępnym.

21.

Rządy niektórych państw członkowskich podnosiły szereg zastrzeżeń, kwestionując właściwość Trybunału, dopuszczalność wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym lub konieczność udzielenia przez Trybunał odpowiedzi na pytania postawione przez sąd odsyłający. Chociaż uczestnicy ci do pewnego stopnia połączyli swoje argumenty dotyczące tych trzech kwestii, mimo wszystko omówię te zagadnienia oddzielnie.

22.

Po pierwsze, niektóre rządy były zdania, że Trybunał nie jest właściwy do udzielenia odpowiedzi na skierowane do niego pytania prejudycjalne. Ich zdaniem, ponieważ procedura, w ramach której rząd wyłania kandydata, jest uregulowana wyłącznie prawem krajowym, postanowienia prawa Unii, o których wykładnię zwraca się sąd odsyłający, nie mają zastosowania w postępowaniu głównym. Niektóre rządy podkreślają również złożony charakter procedury mianowania na stanowiska sędziów Sądu, zwieńczonej wydaniem decyzji podjętej za wspólnym porozumieniem przedstawicieli rządów państw członkowskich, która to decyzja nie podlega kontroli Trybunału pod względem zgodności z prawem. Twierdzą one a fortiori, że Trybunał nie może być właściwy do orzekania w przedmiocie zgodności z prawem krajowego etapu tej złożonej procedury.

23.

W tym względzie pragnę na wstępie zauważyć, że przedstawione pytania prejudycjalne dotyczą zakresu art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE, a więc zagadnienia wymagającego wykładni tych postanowień prawa pierwotnego Unii, w związku z czym wchodzącego w zakres właściwości Trybunału na podstawie art. 267 TFUE ( 7 ).

24.

Ponadto pragnę przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich należy do ich kompetencji, faktem jest, że przy wykonywaniu tej kompetencji państwa członkowskie są zobowiązane do przestrzegania swoich obowiązków wynikających z prawa Unii. Może tak być w szczególności w przypadku przepisów krajowych dotyczących wydawania decyzji o powołaniu sędziów oraz, w stosownych przypadkach, przepisów dotyczących kontroli sądowej w odniesieniu do takich procedur powoływania ( 8 ). Wydaje mi się, że taka zasada musi a fortiori mieć zastosowanie do krajowych przepisów dotyczących wydawania decyzji, która ma być – jak wyjaśnię później – częścią procedury mianowania członków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

25.

Co więcej, nie jestem przekonany, czy można dostrzec analogię między niniejszą sprawą a sprawami, w których Trybunał orzekł, że zgodnie z art. 263 TFUE nie jest właściwy do kontroli ważności aktów przyjętych przez przedstawicieli rządów państw członkowskich działających nie członków Rady, ale właśnie w charakterze przedstawicieli rządów państw członkowskich, a więc wykonujących zbiorowo kompetencje państw członkowskich, tak jak ma to miejsce w przypadku decyzji o mianowaniu członków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ( 9 ).

26.

Zaskarżone decyzje nie są aktami o charakterze międzyrządowym, lecz aktami przyjętymi przez władze litewskie na podstawie prawa krajowego. Akty te można uznać, jak zauważają niektóre rządy, za akty wstępne, w tym znaczeniu, że mają one stanowić krok w złożonej procedurze ostatecznie prowadzącej do wydania decyzji o charakterze międzyrządowym. Nie zmienia to jednak faktu, że jeżeli zaskarżone decyzje – które niewątpliwie wywołują pewne skutki prawne – mogą być przedmiotem kontroli sądowej na podstawie prawa krajowego, brak właściwości Trybunału w odniesieniu do innego, odmiennego aktu (decyzji o przedstawieniu kandydatury wydanej przez przedstawicieli rządów państw członkowskich), nie ma żadnego znaczenia dla określenia kompetencji (choć nie obowiązku) Trybunału do udzielenia odpowiedzi na pytania prejudycjalne na podstawie art. 267 TFUE, o ile dotyczą one wykładni prawa Unii.

27.

Po drugie, niektóre rządy podniosły, że pytania prejudycjalne są niedopuszczalne, ponieważ odpowiedzi na te pytania nie są konieczne do rozstrzygnięcia sporu zawisłego przed sądem odsyłającym. Na poparcie tego stanowiska podano dwojakie uzasadnienie: (i) sąd odsyłający nie jest właściwy do uwzględnienia żądania skarżącego (nakazu skierowanego przeciwko rządowi), ponieważ wiązałoby się to z wykonywaniem rządowych prerogatyw w dziedzinie polityki zagranicznej; (ii) pytania są hipotetyczne, ponieważ sporna procedura krajowa – nawet przy założeniu, że przepisy prawa Unii zostałyby uznane za mające zastosowanie – została w każdym wypadku przeprowadzona zgodnie z tymi przepisami.

28.

Należy przypomnieć, że – jak wynika z utrwalonego orzecznictwa – jedynie do sądu krajowego, przed którym zawisł spór i na którym spoczywa odpowiedzialność za wydanie orzeczenia, należy – przy uwzględnieniu okoliczności konkretnej sprawy – zarówno ocena, czy do wydania wyroku jest mu niezbędne uzyskanie orzeczenia prejudycjalnego, jak i ocena znaczenia pytań, które przedkłada Trybunałowi. W związku z tym jeśli postawione pytania dotyczą wykładni przepisu prawa Unii, Trybunał jest w zasadzie zobowiązany do wydania orzeczenia. Wynika stąd, że pytania dotyczące prawa Unii korzystają z domniemania posiadania znaczenia dla sprawy. Odmowa wydania przez Trybunał orzeczenia w przedmiocie złożonego przez sąd krajowy wniosku jest możliwa tylko wtedy, gdy jest oczywiste, że wykładnia przepisu prawa Unii, o którą wniesiono, nie ma żadnego związku ze stanem faktycznym lub z przedmiotem postępowania głównego, gdy problem jest natury hipotetycznej bądź gdy Trybunał nie dysponuje informacjami w zakresie stanu faktycznego lub prawnego niezbędnymi do udzielenia użytecznej odpowiedzi na postawione mu pytania ( 10 ).

29.

Nie dostrzegam żadnego elementu, który mógłby obalić to domniemanie w niniejszej sprawie. Istnieje bowiem rzeczywisty spór zawisły przed sądem odsyłającym, w którym skarżący powołał się na przepisy prawa Unii, a ich wykładnia stanowi przedmiot pytań prejudycjalnych ( 11 ). To, czy powołane przepisy Unii mają rzeczywiście zastosowanie w tym sporze, a jeżeli tak, czy były one przestrzegane, stanowi kwestię dotyczącą istoty pytań prejudycjalnych, w związku z czym nie może wpływać na ich dopuszczalność ( 12 ).

30.

Nie uważam też za bardziej przekonujący argumentu opartego na zarzucanym sądowi odsyłającemu braku uprawnień do kontroli zaskarżonych decyzji czy też do uwzględnienia żądania skarżącego w określonej formie, której się domaga. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pytania dotyczące wykładni prawa Unii, z którymi zwrócił się sąd krajowy, należy rozstrzygać w ramach stanu faktycznego i prawnego, za którego ustalenie ów sąd jest odpowiedzialny i którego prawidłowość nie podlega ocenie przez Trybunał ( 13 ). To, czy skarga zawisła przed sądem odsyłającym jest dopuszczalna lub czy postanowienie odsyłające wydano zgodnie z właściwymi przepisami regulującymi postępowanie krajowe, stanowi zagadnienia wykraczające poza zakres właściwości Trybunału na podstawie art. 267 TFUE ( 14 ).

31.

Analogicznie to, czy właściwe organy krajowe prawidłowo zastosowały zasady wynikające z odpowiednich przepisów prawa Unii w procedurze krajowej, nie jest kwestią podlegającą ocenie Trybunału. Na potrzeby niniejszego postępowania wystarczy zauważyć, że strony postępowania głównego nie zgadzają się w tej kwestii, a sąd odsyłający zwraca się do Trybunału o pomoc w celu wydania rozstrzygnięcia w tym względzie. Jest to wystarczający powód, by uznać odesłanie prejudycjalne za dopuszczalne. W kontekście postępowania prejudycjalnego rolą Trybunału Sprawiedliwości jest wyjaśnienie prawidłowej wykładni rozpatrywanych przepisów prawa Unii, a rolą sądu odsyłającego jest zastosowanie tych przepisów zgodnie z ich wykładnią do okoliczności sprawy ( 15 ), z wyciągnięciem wszystkich stosownych konsekwencji z ich ewentualnego naruszenia ( 16 ).

32.

Po trzecie, niektóre rządy twierdzą, że ponieważ S.L. Kalėda objął w międzyczasie stanowisko, postępowanie główne stało się bezprzedmiotowe, co oznacza, że nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na zadane pytania prejudycjalne. Uważają, że nawet jeśli sporną procedurą krajową naruszono by prawa skarżącego (quod non), jego żądania nie można już uwzględnić: decyzja sądu odsyłającego nie miałaby wpływu na ważność decyzji przedstawicieli rządów państw członkowskich o mianowaniu S.L. Kalėdy na stanowisko sędziego Sądu.

33.

W tym względzie należy przypomnieć, że procedura prejudycjalna zakłada, między innymi, rzeczywiste istnienie przed sądami krajowymi sporu, w ramach którego sądy te będą obowiązane wydać orzeczenie, które będzie mogło uwzględniać orzeczenie wydane w trybie prejudycjalnym ( 17 ).

34.

W niniejszej sprawie zgadzam się z tymi rządami, że nawet gdyby zaskarżone decyzje zostały uchylone przez sąd odsyłający, nie miałoby to bezpośredniego wpływu na ważność decyzji przedstawicieli rządów państw członkowskich o powołaniu S.L. Kalėdy na stanowisko sędziego Sądu. W tym kontekście pragnę nadmienić, że fakt, iż S.L. Kalėda spełnia wymogi określone w traktatach, wydaje się nie budzić sporu między stronami. Podobnie jestem zdania, że skierowane przez skarżącego do sądu odsyłającego żądanie w przedmiocie ponownego przeprowadzenia procedury wyboru kandydata na stanowisko sędziego Sądu obecnie jest już bezprzedmiotowe, ponieważ stanowisko, którego dotyczyła procedura, już nie jest dostępne.

35.

W tym kontekście dla zapewnienia kompletności wywodu warto dodać, że ostateczna weryfikacja, czy dany kandydat spełnia wymogi w zakresie kompetencji i niezależności określone w traktatach, należy do przedstawicieli rządów państw członkowskich, a ocena ta nie podlega kontroli sądowej sądów Unii ani sądów krajowych. Członek Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdy zostanie już mianowany, nie może zostać automatycznie usunięty z urzędu ze względu na (podnoszony lub faktyczny) błąd popełniony w toku procedury wyboru na szczeblu krajowym. Stałoby to w sprzeczności z zasadą nieusuwalności sędziów ( 18 ).

36.

Nie oznacza to jednak, że błędy popełnione w procesie mianowania nie mogą zostać naprawione. Artykuł 6 statutu stanowi: „Sędzia może być zwolniony z funkcji lub pozbawiony prawa do emerytury bądź innych podobnych korzyści tylko wówczas, gdy w jednomyślnej opinii sędziów i rzeczników generalnych Trybunału Sprawiedliwości nie spełnia on już wymaganych warunków lub nie czyni zadość zobowiązaniom wynikającym z jego urzędu. […] Jeżeli daną osobą jest członek Sądu lub sądu wyspecjalizowanego, Trybunał orzeka po konsultacji z zainteresowanym sądem […]” ( 19 ).

37.

Z przytoczonego postanowienia wynika, że jeżeli wiedzę o okoliczności mogącej wywoływać wątpliwości co do tego, czy ocena dokonana przez przedstawicieli rządów państw członkowskich opierała się na kompletnych, prawidłowych i prawdziwych informacjach, powzięto po mianowaniu sędziego, wówczas Trybunał mógłby zbadać tę kwestię i w razie potrzeby podjąć decyzję o uruchomieniu procedury przewidzianej w art. 6 statutu. Może tak być na przykład w sytuacji, gdy kandydat świadomie przekazał właściwym organom krajowym lub komitetowi powołanemu na podstawie art. 255 wprowadzające w błąd informacje lub sfałszowane dokumenty ( 20 ).

38.

Należy również zauważyć, że prerogatywa Trybunału do badania takich kwestii już po mianowaniu wynika z obowiązku, a nie z szerokich uprawnień dyskrecjonalnych. Jak konsekwentnie stwierdzał Trybunał, również w wyroku Simpson (w sprawie dotyczącej błędu w procesie mianowania sędziego Sądu do spraw Służby Publicznej) z prawa podstawowego do niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy, zapisanego w art. 47 Karty, wynika, że „każdy sąd jest zobowiązany zbadać, czy ze względu na swój skład stanowi on taki właśnie sąd, jeżeli pojawia się w tym względzie poważna wątpliwość. Badanie to jest nieodzowne w kontekście zaufania, jakie sądy społeczeństwa demokratycznego muszą wzbudzać u jednostek. W tym sensie taka kontrola stanowi istotny wymóg formalny, którego należy bezwzględnie dochować i którego spełnienie należy sprawdzić z urzędu” ( 21 ).

39.

Niezależnie od powyższego nie jest dla mnie oczywiste, że spór, którego dotyczy niniejsza sprawa, stał się bezprzedmiotowy. Sąd odsyłający zapytany o to przez Trybunał Sprawiedliwości stwierdził bowiem, że sprawa w postępowaniu głównym jest nadal w toku, i nie uznał za konieczne wycofania wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym na podstawie art. 267 TFUE, ponieważ odpowiedź na te pytania jest nadal niezbędna do wydania orzeczenia w przedmiocie sporu ( 22 ). Co więcej, podczas rozprawy skarżący oświadczył – czemu rząd litewski nie zaprzeczył – że po podjęciu postępowania w następstwie jego zawieszenia przez sąd odsyłający na podstawie w oparciu o art. 267 TFUE, będzie on mógł zmienić formę żądania, domagając się przykładowo wydania wyroku deklaratoryjnego, który mógłby zapewnić mu zadośćuczynienie jako formę naprawienia szkody lub umożliwić domaganie się odszkodowania pieniężnego.

40.

Z tego względu mając na uwadze informacje przedstawione zarówno przez sąd odsyłający, jak i przez strony postępowania głównego, jestem zdania, że odpowiedź na zadane pytania jest nadal niezbędna, by sąd odsyłający mógł rozstrzygnąć zawisły przed nim spór.

41.

Procedurę mianowania sędziów Sądu i wymogi dotyczące mianowania uregulowano w art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE. W postanowieniach tych, które mają podobną treść, stwierdzono, że sędziowie Sądu muszą w szczególności być: (i) „wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności i mogących zajmować wysokie stanowiska sądowe” oraz (ii) „mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich”, po konsultacji z komitetem powołanym na mocy art. 255.

42.

Pierwszą kwestią, która stanowi sedno niniejszej sprawy, jest to, czy wynikający z tych postanowień wymóg, by sędziowie Sądu byli wybierani spośród osób o niekwestionowanej niezależności (zwany dalej „wymogiem niezależności”) powoduje powstanie po stronie państw członkowskich jakiegokolwiek obowiązku pod względem procedury wyboru kandydatów, którzy mają być proponowani na takie stanowiska.

43.

Większość rządów, które przedstawiły uwagi, była zdania, że odpowiedź na to pytanie jest przecząca. Podkreślają one, że art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE dotyczą procedury mianowania kandydatów na sędziów, a więc procedury, która ma miejsce po zaproponowaniu kandydata przez państwo członkowskie. Postanowienia te z kolei nie zawierają żadnej szczególnej zasady dotyczącej sposobu wybierania kandydatów przez państwa członkowskie. W związku z tym rządy te twierdzą, że procedura wyboru kandydatów należy do wyłącznej kompetencji państw członkowskich, dysponujących w tym względzie nieograniczonymi uprawnieniami dyskrecjonalnymi.

44.

Na kolejnych stronach wyjaśnię powody, dla których nie podzielam tego stanowiska. Zanim odniosę się jednak do tych argumentów, pozwolę sobie poczynić kilka wstępnych uwag na temat pojęcia „niezawisłości sędziowskiej” i tego, z czym wiąże się ono w sytuacjach takich jak sytuacja zaistniała w postępowaniu głównym.

45.

Trybunał wielokrotnie stwierdzał, że art. 19 TUE nadaje konkretny wyraz zapisanej w art. 2 TUE podstawowej wartości, jaką jest państwo prawne ( 23 ), powierzając Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej i sądom krajowym odpowiedzialność za zapewnienie kontroli sądowej w porządku prawnym Unii ( 24 ). Prawo do skutecznej kontroli sądowej dokonywanej przez niezależny sąd, przewidziane obecnie w art. 47 Karty – zostało uznane przez Trybunał za„nieodłączną cechę państwa prawa” ( 25 ). Trybunał orzekł też, że gwarancja niezależności, która ma dwa aspekty – niezależność sensu stricto i bezstronność ( 26 ), są integralnym elementem sądzenia, a zatem są niezbędne zarówno na szczeblu Unii (jeżeli chodzi o członków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej), jak i na szczeblu państw członkowskich (jeżeli chodzi o członków sądów krajowych, którzy mogą orzekać w kwestiach dotyczących stosowania lub wykładni prawa Unii) ( 27 ).

46.

Dodatkowo Trybunał stwierdził jasno, że gwarancja niezależności zakłada istnienie zasad rządzących wymiarem sprawiedliwości, pozwalające wykluczyć, w przekonaniu jednostek, wszelką uzasadnioną wątpliwość co do niepodatności tego organu na czynniki zewnętrzne oraz jego neutralności względem ścierających się przed nim interesów ( 28 ).

47.

Ściślej rzecz ujmując, ze spójnego orzecznictwa wynika, że muszą istnieć dwa zestawy zasad. Jeden zestaw zasad – który można uznać za mający charakter ex ante – ma na celu zagwarantowanie, aby na sędziów mogły być powoływane wyłącznie osoby, które są i wydają się niezależne. Wśród tych zasad znajdują się warunki materialne oraz zasady proceduralne podejmowania decyzji dotyczących powoływania sędziów ( 29 ). Inny zestaw zasad, który można by uznać za mający charakter ex post – służy zapewnieniu, aby osoby powołane na stanowiska sędziowskie sprawowały urząd w taki sposób, aby nie pojawiały się obiektywnie uzasadnione wątpliwości co do ich niezawisłości. Do zasad tych należą między innymi zasady określające podstawy wyłączenia i odwołania sędziów ( 30 ) oraz inne aspekty działalności sędziów ( 31 ).

48.

Z powyższego orzecznictwa wynika zatem expressis verbis, że w prawie Unii istnieje tylko jedno pojęcie „niezawisłości sędziowskiej” ( 32 ), które ma zastosowanie w równym stopniu do sądów Unii, jak i sądów krajowych. W tym celu odpowiednie systemy prawne powinny w szczególności dysponować przepisami regulującymi powoływanie sędziów, zawartymi w ustawie uchwalonej przez władzę ustawodawczą ( 33 ) i sformułowanymi w sposób wystarczająco jasny, precyzyjny i wyczerpujący ( 34 ), aby zachować faktyczną niezawisłość sędziów, jak i oznaki tej niezawisłości ( 35 ).

49.

W kontekście powyższego kolejną kwestią, którą przeanalizuję, jest to, czy – a jeżeli tak, to w jaki sposób – powyższe zasady można zastosować w sytuacji takiej jak sytuacja w postępowaniu głównym.

50.

Na tym etapie muszę powrócić do podniesionych przez niektóre rządy zastrzeżeń, o których mowa w pkt 43 niniejszej opinii, dotyczących możliwości zastosowania zasad wynikających z art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE do procedury krajowej, której dotyczy sprawa.

51.

Prawdą jest, że procedura ta i wieńczące ją decyzje rządu litewskiego, analizowane odrębnie, nie dotyczą mianowania sędziego, ponieważ prowadzą one jedynie do wyboru kandydata na to stanowisko. Niemniej jednak – moim zdaniem – element ten w tym kontekście nie ma znaczenia. W rzeczywistości argumenty wysuwane przez niektóre rządy w tym względzie wydają mi się niezwykle formalistyczne.

52.

Krajowe procedury wyboru kandydatów i decyzje wieńczące te procedury stanowią integralną część ogólnego procesu, który prowadzi do mianowania sędziów Sądu. Proces ten składa się z trzech odrębnych etapów: jeden odbywa się na szczeblu krajowym (i służy wybraniu kandydata), drugi odbywa się na szczeblu Unii (przed komitetem powołanym na podstawie art. 255 ( 36 )), a trzeci odbywa się na szczeblu międzyrządowym (gdy przedstawiciele rządów państw członkowskich wydają decyzję).

53.

Każdy z tych trzech etapów stanowi niezbędny etap procesu. W szczególności przedstawiciele rządów państw członkowskich nie mogą podjąć decyzji w sprawie mianowania członka Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dopóki formalny wniosek w tym zakresie nie zostanie przedstawiony przez rząd krajowy (a dana osoba nie zostanie przesłuchana przez komitet powołany na podstawie art. 255).

54.

Nie może być wątpliwości co do tego, że – zważywszy na milczenie traktatów w tej kwestii – państwa członkowskie dysponują dużą swobodą co do sposobu zorganizowania, ukształtowania i przeprowadzania procedury kandydata. Mogą zastosować standardową procedurę, która ma zastosowanie we wszystkich przypadkach podobnych mianowań, lub – przeciwnie – za każdym razem stosować procedurę ad hoc. Procedury te mogą być stosunkowo proste i nieskomplikowane bądź też obejmować różne etapy proceduralne, przykładowo angażujące w proces wyboru różne instytucje lub organy.

55.

W tym względzie całkiem rozsądne wydaje mi się zatem podejście komitetu powołanego na podstawie art. 255, który stwierdził, że istnienie „otwartej, przejrzystej i rygorystycznej krajowej procedury wyboru” jest elementem odnotowywanym jako pozytywny przy dokonywaniu oceny adekwatności kandydata, podczas gdy brak jakiejkolwiek takiej procedury sam w sobie nie może stanowić podstawy dla uznania kandydata za nieodpowiedniego na to stanowisko ( 37 ).

56.

W związku z tym być może warto przypomnieć, że jak Trybunał wielokrotnie zauważał, żaden z przepisów prawa Unii (w tym art. 2 i 19 TUE) nie narzuca państwom członkowskim określonego modelu konstytucyjnego regulującego stosunki i interakcje pomiędzy poszczególnymi gałęziami władzy państwowej, w szczególności w zakresie określania i rozgraniczenia ich kompetencji ( 38 ). Ponadto Trybunał orzekł również, że jak wynika z art. 4 ust. 2 TUE, Unia szanuje tożsamość narodową państw członkowskich nierozerwalnie związaną z ich podstawowymi strukturami politycznymi i konstytucyjnymi, wskutek czego państwa te dysponują pewnym zakresem uznania w celu zapewnienia realizacji zasad państwa prawnego ( 39 ).

57.

Co się zatem tyczy powoływania sędziów krajowych, Trybunał orzekł, że – co do zasady – sam fakt, że przepisy krajowe przewidują, iż decyzje, których dotyczy sprawa, są wydawane przez prezydenta ( 40 ), prezesa rady ministrów ( 41 ) lub organy ustawodawcze ( 42 ) państwa lub po konsultacji z nimi, nie stanowi sam w sobie elementu mogącego budzić wątpliwości co do niezawisłości sędziów względem tych instytucji. Trybunał orzekł również, że udział organów doradczych, przykładowo złożonych z innych sędziów, o ile organy te same są wystarczająco niezależne, może przyczynić się do obiektywizacji tego procesu poprzez zakreślenie ram swobody, jaką dysponują instytucje biorące udział w tym procesie. Zaangażowania takich organów nie można jednak uznać za niezbędne ( 43 ). Nie jest również problemem samo w sobie to, że instytucja posiadająca uprawnienia decyzyjne cieszy się pewnym zakresem swobody w wyborze kandydata, który ma być powołany ( 44 ).

58.

Niemniej jednak Trybunał konsekwentnie wyjaśniał, że swoboda państw członkowskich w kształtowaniu stosunków między gałęziami władzy publicznej, określaniu ich własnej struktury sądownictwa i – co nie mniej ważne – regulowaniu procesu powoływania sędziów krajowych nie zwalnia ich z przestrzegania prawa Unii. W szczególności państwa członkowskie są zobowiązane do przestrzegania wymogu niezależności sądów, wynikającego z art. 2 i 19 TUE ( 45 ). Jak bowiem zostało wspomniane w pkt 24 powyżej, z utrwalonego orzecznictwa wynika, że chociaż organizacja wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich należy do kompetencji tych państw, to przy jej wykonywaniu nadal mają one obowiązek dotrzymywać ciążących na nich zobowiązań wynikających z prawa Unii.

59.

Zasady te muszą koniecznie mieć zastosowanie do procesu mianowania sędziów Sądu, i to na każdym z trzech etapów. Sztuczne i nieracjonalne wydaje mi się twierdzenie, że pierwszy etap tego procesu, mimo iż ma kluczowe znaczenie i ze względu na decyzję, do której prowadzi, jest decydujący, powinno się uznać za „obszar wolny od prawa Unii” ( 46 ). Nieprzypadkowo zatem w swoim orzecznictwie dotyczącym niezawisłości sędziowskiej Trybunał często odwoływał się do procesu mianowania sędziów ( 47 ), który rozumiem jako obejmujący wszystkie poszczególne etapy proceduralne, które ostatecznie prowadzą do formalnego mianowania sędziów.

60.

Z drugiej strony jest dla mnie równie jasne, że nie można poszczególnych etapów analizować w oderwaniu od pozostałych: znaczenie ma to, w jaki sposób cały proces, obejmujący poszczególne etapy, może być obiektywnie postrzegany przez społeczeństwo ( 48 ).

61.

W tym kontekście jestem zdania, że nie można uznać, iż państwo członkowskie przestrzega prawa Unii, jeżeli krajowa procedura wyboru kandydatów na stanowisko członka Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kształcie przyjętym przez ustawodawcę krajowego lub po prostu stosowanym w praktyce przez właściwe organy ( 49 ) może podważać prawidłowość całego procesu mianowania, a w rezultacie jego wynik ( 50 ). A dzieje się tak w przypadku, gdy niezależnie od istnienia przepisów prawa Unii, które regulują z jednej strony dwa pozostałe etapy procesu mianowania ( 51 ), a z drugiej strony inne aspekty działalności sędziów, aby zapewnić sprawowanie urzędu w sposób wolny od wpływów zewnętrznych ( 52 ), przebieg procedury wyboru może budzić uzasadnione wątpliwości co do niezawisłości wybranej osoby.

62.

Przedstawię kilka skrajnych przykładów: byłoby tak na przykład w sytuacji, gdyby jednym z kryteriów udziału w naborze kandydatów była przynależność do określonej partii politycznej lub w przypadku decyzji o wyborze kandydata, który otwarcie zadeklarował (w prasie, przed organem publicznym lub komisją itd.), że działałby w interesie swojego państwa pochodzenia lub zgodnie z poleceniami instytucji, która go wybrała.

63.

Z tych względów nie mogę również zgodzić się z argumentem przedstawionym przez niektóre rządy, że decyzja, czy dany kandydat spełnia wymogi określone w traktatach, leży wyłącznie w gestii komitetu powołanego na podstawie art. 255.

64.

Jest oczywiste, że komitet powołany na podstawie art. 255 powinien odgrywać w tym względzie kluczową rolę. Bezsprzecznie weryfikacja adekwatności „kandydatów” do pełnienia funkcji sędziego lub rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości lub Sądu stanowi rację bytu tego komitetu. Nie budzi raczej także moim zdaniem wątpliwości założenie, że utworzenie komitetu powołanego na podstawie art. 255 – wywodzącego się z koncepcji „komitetu doradczego” rozważanego w tzw. sprawozdaniu Due ze stycznia 2000 r. ( 53 ) i w raporcie końcowym grupy roboczej dotyczącej funkcjonowania Trybunału z marca 2003 r. ( 54 ) – nie miało być tylko zabiegiem pro forma, lecz rzeczywiście miało służyć „podniesieniu poprzeczki” państwom członkowskim ( 55 ).

65.

Niemniej faktem pozostaje, że komitet powołany na podstawie art. 255 jest organem jedynie doradczym, który wydaje niewiążące opinie w powierzonych mu sprawach. Jego rola nie może być rozumiana jako rola jedynego organu, na którym spoczywa misja weryfikowania kompetencji zawodowych i niezależności kandydatów. Ze względów przytoczonych powyżej jest to moim zdaniem zadanie wszystkich podmiotów instytucjonalnych zaangażowanych w ten proces (organów krajowych, komitetu powołanego na podstawie art. 255 oraz przedstawicieli rządów państw członkowskich), przy czym każdy z wymienionych, aby zapewnić spełnienie tych wymogów, działa w ramach swoich kompetencji i na odpowiednim etapie procesu.

66.

To właśnie w świetle powyższych zasad odniosę się teraz do pytań prejudycjalnych zadanych przez Vilniaus apygardos administracinis teismas (okręgowy sąd administracyjny w Wilnie), w kształcie przeformułowanym w pkt 19 powyżej.

67.

Z powyższych rozważań wynika, że aby rozstrzygnąć kwestie rozważane w niniejszej sprawie, należy odpowiedzieć przede wszystkim na pytanie, czy analizowana procedura krajowa, w swoim kształcie lub poprzez sposób jej stosowania przez władze litewskie – podważa prawidłowość analizowanego procesu mianowania sędziów Sądu.

68.

Ocena tej kwestii należy, co do zasady, do sądu odsyłającego, który dokonuje jej przy uwzględnieniu wszystkich istotnych okoliczności. Niemniej jednak, aby pomóc sądowi odsyłającemu, stwierdzę, że nie dostrzegam żadnej okoliczności prawnej ani faktycznej o charakterze systemowym lub indywidualnym ( 56 ), która sama w sobie lub rozpatrywana powiązaniu z innymi ( 57 ) mogłaby wzbudzić w jednostkach obiektywnie uzasadnione wątpliwości co do niezawisłości kandydata zaproponowanego przez rząd litewski do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu.

69.

Po pierwsze, ważne wydaje się, by podkreślić na wstępie, że wszystkie osoby uwzględnione na liście rankingowej sporządzonej przez grupę roboczą zostały uznane przez ten organ za spełniające wymogi w zakresie kompetencji i niezależności określone w traktatach UE ( 58 ). Co więcej, jak wspomniano powyżej, rozumiem, że w postępowaniu głównym nie pojawiły się żadne wątpliwości co do tego, że S.L. Kalėda faktycznie spełnia te wymogi.

70.

Po drugie, jak rozumiem, w spornej procedurze krajowej rząd litewski w żaden sposób nie zlekceważył ram prawnych, które sam ustanowił i których miał obowiązek przestrzegać ( 59 ). W szczególności zgodnie z obowiązującym prawem krajowym grupa robocza wydaje się pełnić rolę organu doradczego, a jej rekomendacja dotycząca powołania najwyżej ocenionego kandydata nie wydaje się wiążąca dla rządu litewskiego.

71.

Po trzecie, żaden z przepisów prawa Unii, w tym art. 19 TFUE ani art. 254 TFUE, nie zobowiązuje rządów do przedstawiania kandydata, który ich zdaniem „najlepiej nadaje się” na dane stanowisko. Jeżeli chodzi o mianowanie sędziego Sądu, w traktatach UE istnieje jedynie wymóg, aby kandydaci spełniali dwa określone wymogi: kompetencji i niezależności. O ile dany rząd uzna, że wymogi te spełniają różni kandydaci, dysponuje on uprawnieniami dyskrecjonalnymi celem zaproponowania wybranego przez siebie kandydata.

72.

W tym względzie chciałbym dodać, że przy wyborze kandydatów rządy z pewnością nie są pozbawione możliwości stosowania dodatkowych kryteriów wyboru, o ile kryteria te są zgodne z kryteriami kompetencji i niezależności przewidzianymi w traktatach. Przykładowo nie wydaje mi się niewłaściwe, że rząd może zechcieć uwzględnić również kwestię równowagi płciowej lub geograficznej ( 60 ). Podobnie uważam, że kryteria określone w odpowiednim ustawodawstwie litewskim (spełnienie kryteriów formalno‑prawnych, doświadczenie zawodowe, kwalifikacje do pełnienia urzędu sędziego, kompetencje językowe, zdolność do pracy w zespole w środowisku międzynarodowym, w którym reprezentowane są różne tradycje prawne, oraz gwarancje niezależności, bezstronności, uczciwości i integralności ( 61 )) są całkowicie zgodne z kryteriami przewidzianymi w traktatach.

73.

Pragnę przy tym na koniec przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem zarówno Trybunału Sprawiedliwości ( 62 ), jak i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ( 63 ), nie każda nieprawidłowość, która może wystąpić w toku procesu mianowania sędziego, musi koniecznie wywoływać wątpliwości co do niezawisłości tego sędziego. Wszystko zależy od charakteru nieprawidłowości i okoliczności, w których nieprawidłowość ta wystąpiła ( 64 ). Poważne wątpliwości zachodzą w szczególności wówczas, gdy nieprawidłowości są tego rodzaju i takiej wagi, że powodują rzeczywiste ryzyko, iż inne gałęzie władzy (w szczególności władza wykonawcza) – czy też, dodam, inne osoby fizyczne lub prawne, publiczne bądź prywatne – mogłyby wywierać na tego sędziego bezprawny nacisk. Co do zasady drobne nieprawidłowości nie prowadzą natomiast do podnoszenia kwestii niezawisłości sędziów.

74.

Wydaje mi się zatem, że żaden z elementów spośród tych wymienionych we wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym czy też w uwagach stron przedstawionych na piśmie lub ustnie nie może doprowadzić do powstania w przekonaniu jednostek wątpliwości co do niezawisłości kandydata wybranego przez rząd litewski ( 65 ). W szczególności nie dostrzegam niczego, co mogłoby skłonić obiektywnego obserwatora do uznania, że taka osoba mogłaby przykładowo uważać się za podporządkowaną lub zależną ( 66 ) od jakiejś władzy krajowej lub w każdym razie byłaby skłonna, sprawując funkcje sędziego w Sądzie, poddać się jakiemuś zewnętrznemu ( 67 ) – bezpośredniemu lub pośredniemu ( 68 ) – wpływowi.

75.

W związku z tym uważam, że przedmiotowe krajowe uregulowania lub praktyka, określone w odpowiednich przepisach krajowych (i z tego co obserwuję zastosowane w spornej procedurze krajowej), są zgodne z art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE.

76.

Podsumowując, proponuję, aby na pytania prejudycjalne przedstawione przez Vilniaus apygardos administracinis teismas (okręgowy sąd administracyjny w Wilnie, Litwa) Trybunał odpowiedział w ten sposób, że art. 19 ust. 2 TUE i art. 254 TFUE nie stoją na przeszkodzie przepisom krajowym ani praktyce krajowej, w ramach których rząd państwa członkowskiego, powoławszy grupę niezależnych ekspertów w celu oceny kandydatów, którzy mają być proponowani na stanowisko sędziego Sądu, i sporządzenia listy rankingowej kandydatów spełniających wymogi pod względem kompetencji zawodowych i niezależności określone w traktatach Unii, może wybrać z tej listy kandydata innego niż kandydat znajdujący się na pierwszym miejscu.