WYROK SĄDU (ósma izba w składzie powiększonym)

z dnia 17 lipca 2024 r.(*)

Unia gospodarcza i walutowa – Unia bankowa – Jednolity mechanizm restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych i niektórych firm inwestycyjnych (SRM) – Jednolity fundusz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji (SRF) – Decyzja SRB w sprawie obliczenia składek ex ante za 2017 r. – Obowiązek uzasadnienia – Skuteczna ochrona sądowa – Równość traktowania – Zasada proporcjonalności – Zakres uznania, jakim dysponuje SRB – Zarzut niezgodności z prawem – Zakres uznania, jakim dysponuje Komisja – Ograniczenie w czasie skutków wyroku

W sprawie T‑142/22

Landesbank Baden-Württemberg, z siedzibą w Stuttgarcie (Niemcy), którą reprezentowali H. Berger, M. Weber i D. Schoo, adwokaci,

strona skarżąca,

przeciwko

Jednolitej Radzie ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB), którą reprezentowali J. Kerlin, T. Wittenberg i D. Ceran, w charakterze pełnomocników, których wspierali H.-G. Kamann i P. Gey, adwokaci,

strona pozwana,

SĄD (ósma izba w składzie powiększonym),

w składzie: A. Kornezov, prezes, G. De Baere, D. Petrlík (sprawozdawca), K. Kecsmár i S. Kingston, sędziowie,

sekretarz: S. Jund, administratorka,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 7 marca 2023 r.,

wydaje następujący

Wyrok(1)

1        W swojej skardze opartej na art. 263 TFUE skarżąca, Landesbank Baden-Württemberg, żąda stwierdzenia nieważności decyzji Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) SRB/ES/2021/82 z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie obliczenia składek ex ante za 2017 r. na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do Landesbank Baden-Württemberg (zwanej dalej „zaskarżoną decyzją”).

[…]

III. Żądania stron

20      Skarżąca wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji wraz z załącznikami;

–        tytułem żądania ewentualnego, stwierdzenie, że zaskarżona decyzja jest prawnie nieistniejąca w zakresie, w jakim jej dotyczy;

–        obciążenie SRB kosztami postępowania.

21      SRB wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżącej kosztami postępowania;

–        tytułem żądania ewentualnego, w przypadku stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji, utrzymania jej skutków w mocy aż do momentu jej zastąpienia inną decyzją lub, co najmniej, na okres sześciu miesięcy począwszy od daty uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

IV.    Co do prawa

[…]

B.      W przedmiocie zarzutów dotyczących zgodności z prawem zaskarżonej decyzji

[…]

2.      W przedmiocie zarzutu drugiego dotyczącego braku uzasadnienia

[…]

d)      W przedmiocie części siódmej dotyczącej zachowania danych innych instytucji

239    Skarżąca podniosła po raz pierwszy w replice, że wymogi określone przez Trybunał w wyroku z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja/Landesbank Baden-Württemberg i SRB (C‑584/20 P i C‑621/20 P, EU:C:2021:601), dotyczące wyważenia ciążącego na SRB obowiązku uzasadnienia z obowiązkiem poszanowania tajemnicy handlowej odnośnych instytucji, nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Zgodnie bowiem z wyrokiem z dnia 19 czerwca 2018 r., Baumeister (C‑15/16, EU:C:2018:464, pkt 54, 56), dane innych instytucji, na których opiera się zaskarżona decyzja, nie są już objęte tajemnicą handlową, ponieważ datą odniesienia dla okresu składkowego 2017 r. jest dzień 31 grudnia 2015 r., a dane te pochodzą sprzed pięciu lat.

240    SRB kwestionuje tę argumentację, nie podważając jednak dopuszczalności tej części zarzutu.

241    Należy przypomnieć, że to sama zasada rządząca metodą obliczania składek ex ante, jaka wynika z dyrektywy 2014/59 i rozporządzenia nr 806/2014, wiąże się z wykorzystywaniem przez SRB danych objętych tajemnicą handlową, które nie mogą być zawarte w uzasadnieniu decyzji ustalającej składki ex ante (wyrok z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja/Landesbank Baden-Württemberg i SRB, C‑584/20 P i C‑621/20 P, EU:C:2021:601, pkt 114).

242    W tym względzie SRB wskazała w zaskarżonej decyzji względy, dla których dane instytucji, które zostały uwzględnione dla celów obliczenia składek ex ante za rok 2017, były objęte tajemnicą handlową.

243    W szczególności SRB stwierdziła w motywie 100 zaskarżonej decyzji SRB, że tajemnice handlowe instytucji – to znaczy wszystkie informacje dotyczące prowadzonej przez nie działalności, które w przypadku ujawnienia ich konkurentowi lub szerszej opinii publicznej mogłyby poważnie naruszyć interesy instytucji – uznaje się za informacje poufne. W ramach obliczania składek ex ante informacje dostarczone przez instytucje za pośrednictwem formularza deklaracji danych, służące SRB za podstawę przy obliczaniu ich składek ex ante, zostały uznane za tajemnice handlowe.

244    Następnie w motywach 102–105 zaskarżonej decyzji SRB wskazała, że nie mogła ona ujawniać danych poszczególnych instytucji, które stanowią podstawę obliczeń dokonanych w tej decyzji, natomiast była ona uprawniona do ujawnienia zagregowanych i uwspólnionych danych w zakresie, w jakim dane te zostały skumulowane. Niemniej jednak zgodnie z tą decyzją instytucje korzystają z całkowitej przejrzystości w zakresie obliczania ich podstawowej składki rocznej i mnożnika korekty w odniesieniu do poszczególnych etapów obliczania tej składki, zdefiniowanych w załączniku I do rozporządzenia delegowanego 2015/63, które dotyczyły „obliczania wskaźników brutto” (etap 1), „przeskalowania wskaźników” (etap 3) i „obliczania wskaźnika złożonego” (etap 5). Ponadto instytucje były w stanie uzyskać uwspólnione dane wykorzystywane przez SRB bez różnicy w odniesieniu do wszystkich instytucji i skorygowane w oparciu o ich profil ryzyka na etapach obliczania dotyczących „dyskretyzacji wskaźników” (etap 2), „uwzględnienia przypisanego znaku” (etap 4) i „obliczania wskaźnika złożonego” (etap 6).

245    Tymczasem skarżąca kwestionuje wystarczający charakter tych wyjaśnień w zakresie, w jakim w dniu przyjęcia zaskarżonej decyzji dane innych instytucji pochodziły sprzed sześciu lat i w związku z tym nie były już objęte tajemnicą handlową, a pomimo tego SRB nie przedstawiła względów, dla których dane te nie zostały ujawnione.

246    Aby ocenić ten argument, należy przypomnieć, że jeżeli informacje, które mogły stanowić w pewnym okresie tajemnicę handlową, pochodzą sprzed co najmniej pięciu lat, są one uznawane zasadniczo, ze względu na upływ czasu, za historyczne i za takie, które utraciły z tego powodu swój poufny charakter, chyba że na zasadzie wyjątku strona powołująca się na taki charakter wykaże, że pomimo ich dawności informacje te stanowią nadal zasadnicze elementy jej strategii handlowej czy też strategii handlowej osób trzecich, których dotyczą (zob. podobnie wyrok z dnia 19 czerwca 2018 r., Baumeister, C‑15/16, EU:C:2018:464, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo).

247    W tym względzie bezsporne jest, że indywidualne dane instytucji, na których opiera się zaskarżona decyzja w celu obliczenia składki ex ante skarżącej, pochodziły w chwili wydania tej decyzji sprzed ponad pięciu lat.

248    Jednakże, jak SRB wyjaśniła w duplice i na rozprawie, a skarżąca temu nie zaprzeczyła, względna pozycja instytucji w stosunku do pozycji jej konkurentów może w rzeczywistości gospodarczej w sektorze bankowym pozostać identyczna lub podobna przez dłuższy okres, wykraczający poza pięć lat. Niektóre elementy, takie jak model biznesowy lub działalność takiej instytucji, pozostają bowiem stabilne w perspektywie krótko- i średnioterminowej, tak że instytucja prezentująca wcześniej wysoki profil ryzyka w świetle danych sprzed więcej niż pięciu lat może nadal mieć taki profil pod koniec okresu początkowego. Tak więc pomimo ich dawności informacje te stanowią nadal zasadnicze elementy pozycji handlowej instytucji kredytowych. W tych okolicznościach, gdyby takie istotne dane zostały ujawnione poprzez uzasadnienie zaskarżonej decyzji, podmioty gospodarcze działające w sektorze bankowym mogłyby się na nich oprzeć w celu wywnioskowania z nich aktualnej pozycji handlowej danego przedsiębiorstwa.

249    Skarżąca nie może zatem twierdzić, że SRB powinna była ujawnić w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji indywidualne dane innych instytucji umożliwiające sprawdzenie obliczenia jej składki ex ante, ponieważ chociaż pochodzą one sprzed sześciu lat, stanowią one jeszcze istotne elementy pozycji handlowej tych instytucji.

250    Wniosku tego nie podważa argument skarżącej, zgodnie z którym SRB, aby zrealizować ciążący na niej obowiązek uzasadnienia decyzji, powinna udostępnić jej w zanonimizowanej formie listę wszystkich danych instytucji, które znajdują się w tym samym przedziale co ona.

251    Z jednej strony nałożenie na SRB takiego obowiązku wykraczałoby poza wymogi nałożone przez orzecznictwo, które zostały przypomniane powyżej w pkt 217, 220 i 221.

252    Z drugiej strony SRB podniosła, przy czym nie zostało to w sposób poważny zakwestionowane, że nawet lista zanonimizowanych danych dla określonego przedziału wiązałaby się z ryzykiem, że podmioty gospodarcze działające w sektorze bankowym, będące rozsądnymi uczestnikami obrotu gospodarczego, mogłyby się zapoznać z tajemnicą handlową niektórych instytucji. W tym względzie skarżąca nie zakwestionowała w szczególności tego, że tacy uczestniczy wiedzieli, które instytucje miały zwykle wysokie wartości dla niektórych wskaźników ryzyka. Tymczasem, gdyby mieli oni dostęp do listy z takimi danymi każdego roku, mogliby oni śledzić zmiany wskaźników ryzyka dla tych instytucji, chociaż składają się na nie dane handlowe szczególnie chronione. Ryzyko takie istnieje w szczególności w przypadku dużych instytucji, a także tych, które mają siedzibę w państwach członkowskich, w których istnieje ograniczona liczba instytucji, które są objęte składkami ex ante. Nie da się zatem wykluczyć, przy takich założeniach, że rozsądny uczestnik obrotu gospodarczego byłby w stanie wydedukować tożsamość tych instytucji, nawet jeżeli zostałyby one zanonimizowane. W związku z tym nie można zarzucać SRB, że nie sporządziła listy wszystkich zanonimizowanych danych instytucji, które znajdowały się w tym samym przedziale.

253    Mając powyższe na uwadze, część siódmą zarzutu drugiego należy oddalić.

e)      W przedmiocie części trzeciej dotyczącej uzasadnienia rocznego poziomu docelowego

254    Skarżąca utrzymuje, że na podstawie zaskarżonej decyzji niemożliwe jest zrozumienie powodów, dla których roczny poziom docelowy został ustalony na 1/8 z 1,05 % całkowitej kwoty depozytów gwarantowanych. Dodatkowe wyjaśnienia przedstawione przez SRB w pkt 17 i nast. załącznika III do tej decyzji nie wystarczają zresztą, aby wyjaśnić, w jaki sposób został w rzeczywistości określony roczny poziom docelowy. Ponadto SRB nie przedstawiła prognozowanego rocznego poziomu docelowego, ani swojego stanowiska w sprawie pułapu, o którym mowa w art. 70 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 806/2014. Jak wskazuje na to decyzja ustalająca składki ex ante za okres składkowy 2022, SRB uznała się za uprawnioną do swobodnego podwyższenia rocznego poziomu docelowego poprzez zastosowanie współczynnika, który nie jest przewidziany przez mające zastosowanie przepisy, oraz do nałożenia, tym samym, nieproporcjonalnego obciążenia na instytucje.

255    SRB podniosła w odpowiedzi, że z motywów 50–63 zaskarżonej decyzji i z pkt 19–25 załącznika III do tej decyzji wynika, iż przedstawiła ona wystarczające uzasadnienie w odniesieniu do określenia rocznego poziomu docelowego na okres składkowy 2017.

256    W szczególności SRB określiła roczny poziom docelowy, biorąc pod uwagę wszystkie istotne elementy, a także kryteria określone w art. 69 ust. 2 rozporządzenia nr 806/2014. Ponadto, co się tyczy oczekiwanego wzrostu depozytów gwarantowanych, w zaskarżonej decyzji wyjaśniono, z jednej strony, że zgodnie z danymi dostarczonymi przez systemy gwarancji depozytów suma depozytów gwarantowanych wzrosła o 2,2 % w latach 2015–2016, a z drugiej strony, że przewidywana stopa wzrostu tych depozytów wyniesie od 1 % do 4 %. Jednocześnie sposób, w jaki zostały uwzględnione ewentualne skutki procykliczne, został przedstawiony w motywie 61 zaskarżonej decyzji oraz w pkt 23 i nast. załącznika III do tej decyzji.

257    Wreszcie skarżąca miała możliwość obliczenia ostatecznego poziomu docelowego oszacowanego w 2017 r. na podstawie znanych jej danych, podczas gdy brak ujawnienia interpretacji SRB dotyczącej pułapu 12,5 % przewidzianego w art. 70 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 806/2014 nie może mieć wpływu na uzasadnienie zaskarżonej decyzji.

258    Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia nr 806/2014 po upływie okresu początkowego środki finansowe dostępne w SRF muszą osiągnąć ostateczny poziom docelowy, odpowiadający co najmniej 1 % kwoty depozytów gwarantowanych wszystkich instytucji, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium wszystkich uczestniczących państw członkowskich.

259    Zgodnie z art. 69 ust. 2 rozporządzenia nr 806/2014 w okresie początkowym składki ex ante powinny być rozłożone w czasie możliwie równomiernie, aż do osiągnięcia wspomnianego w pkt 258 ostatecznego poziomu docelowego, przy jednoczesnym należytym uwzględnieniu fazy cyklu koniunkturalnego oraz wpływu, jaki te procykliczne składki mogą mieć na sytuację finansową poszczególnych instytucji.

260    W art. 70 ust. 2 rozporządzenia nr 806/2014 wyjaśniono, że w każdym roku składki należne od wszystkich instytucji kredytowych, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium wszystkich uczestniczących państw członkowskich, nie przekraczają 12,5 % ostatecznego poziomu docelowego.

261    Zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia delegowanego 2015/63 SRB oblicza składki ex ante – dla wszystkich instytucji, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium wszystkich uczestniczących państw członkowskich – na podstawie rocznego poziomu docelowego, przy uwzględnieniu ostatecznego poziomu docelowego, oraz na podstawie obliczanej kwartalnie średniej kwoty depozytów gwarantowanych z poprzedniego roku.

262    W niniejszej sprawie, jak wynika z motywu 63 zaskarżonej decyzji, SRB ustaliła dla okresu składkowego 2017 kwotę rocznego poziomu docelowego na 7 161 808 441 EUR.

263    W motywach 51 i 52 zaskarżonej decyzji SRB wyjaśniła zasadniczo, że w celu określenia rocznego poziomu docelowego wzięła pod uwagę ostateczny poziom docelowy oszacowany na 2023 r., konieczność rozłożenia składek ex ante w możliwie jednolity sposób w okresie początkowym, a także fazę cyklu koniunkturalnego i wpływ, jaki składki te miałyby na sytuację finansową instytucji. Następnie SRB uznała za właściwe, aby ustalić współczynnik, którego wartość opiera się na tych parametrach i na środkach finansowych dostępnych w SRF (zwany dalej „współczynnikiem”). W celu uzyskania rocznego poziomu docelowego SRB zastosowała ten współczynnik do jednej ósmej średniej kwoty depozytów gwarantowanych w 2016 r.

264    W motywach 54–62 zaskarżonej decyzji SRB przedstawiła podejście zastosowane w celu określenia rocznego poziomu docelowego.

265    W motywie 54 zaskarżonej decyzji SRB wyjaśniła, że szczególną uwagę należy zwrócić na oczekiwane zmiany wysokości depozytów gwarantowanych w okresie początkowym, ponieważ gdyby te depozyty rosły w czasie, ustalenie rocznego poziomu docelowego na poziomie 1 % kwoty wspomnianych depozytów nie wystarczyłoby do osiągnięcia ostatecznego poziomu docelowego.

266    W tym względzie SRB stwierdziła w motywie 55 zaskarżonej decyzji, że obliczona kwartalnie średnia kwota depozytów gwarantowanych wynosiła w 2016 r. 5,546 bln EUR.

267    W motywach 56–58 zaskarżonej decyzji SRB przedstawiła prognozę tego, jak będą ewoluować depozyty gwarantowane w przypadku pozostałych sześciu lat okresu początkowego, a mianowicie w latach 2018–2023. Oszacowała ona, że roczne stopy wzrostu depozytów gwarantowanych do końca okresu początkowego wyniosą od 1 % do 4 %.

268    W motywach 59–61 zaskarżonej decyzji SRB przedstawiła ocenę fazy cyklu koniunkturalnego i przewidywanego efektu procyklicznego, jaki składki ex ante mogą wywierać na sytuację finansową instytucji. W tym celu wskazała, że uwzględniła szereg elementów, takich jak w szczególności prognoza Komisji dotycząca wzrostu produktu krajowego brutto na 2017 r. czy też kluczowe wskaźniki dla sektora bankowego strefy euro, takie jak wypłacalność, jakość aktywów i rentowność instytucji. W tym względzie i w celu uniknięcia zaostrzenia procyklicznych skutków składek ex ante dla wypłacalności sektora bankowego SRB uznała, że właściwe byłoby określenie rocznego poziomu docelowego w odniesieniu do wskaźnika ewolucji depozytów gwarantowanych, który byłby niższy niż zalecany, gdyż jest najbardziej wiarygodny.

269    W motywie 62 zaskarżonej decyzji SRB stwierdziła, że ze względu na niepewność co do ożywienia gospodarczego, jej negatywny wpływ na przyszły wzrost depozytów gwarantowanych oraz na cykl koniunkturalny i ograniczoną liczbę danych, które mogą wskazywać na przyszły rozwój tych depozytów, istotne jest przyjęcie ostrożnego podejścia w odniesieniu do stóp wzrostu wspomnianych depozytów w nadchodzących latach aż do 2023 r.

270    W świetle tych rozważań SRB obliczyła w motywie 63 zaskarżonej decyzji kwotę rocznego poziomu docelowego, mnożąc średnią kwotę depozytów gwarantowanych w 2016 r. przez ów współczynnik wynoszący 1,05 % i dzieląc wynik tego obliczenia przez osiem, zgodnie z następującym wzorem matematycznym, który został zawarty w motywie 63 tej decyzji:

„Cel0 [kwota rocznego poziomu docelowego] = Łączna kwota depozytów gwarantowanych2016 * 0,0105 * ⅛ = EUR 7 161 808 441”.

271    Na rozprawie SRB wskazała jednak, że ustaliła ten roczny poziom docelowy dla okresu składkowego 2017 w następujący sposób:

272    Po pierwsze, na podstawie analizy prospektywnej SRB ustaliła kwotę depozytów gwarantowanych wszystkich instytucji, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium wszystkich uczestniczących państw członkowskich, prognozowaną na koniec okresu początkowego. W celu ustalenia tej kwoty SRB uwzględniła średnią kwotę depozytów gwarantowanych w 2016 r., roczną stopę wzrostu depozytów gwarantowanych, a także liczbę pozostałych okresów składkowych do końca okresu początkowego.

273    Po drugie, zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia nr 806/2014 SRB obliczyła 1 % prognozowanej kwoty depozytów gwarantowanych na koniec okresu początkowego, aby uzyskać szacunkową kwotę ostatecznego poziomu docelowego, która miała zostać osiągnięta do dnia 31 grudnia 2023 r.

274    Po trzecie, SRB odjęła od tej ostatniej kwoty zasoby finansowe dostępne w SRF już w 2017 r., aby uzyskać w ten sposób kwotę, jaka pozostawała do pobrania w okresach składkowych pozostałych do końca okresu początkowego.

275    Po czwarte, SRB podzieliła tę ostatnią kwotę przez liczbę pozostałych okresów składkowych, aby rozdzielić ją jednolicie między te okresy. Roczny poziom docelowy dla okresu składkowego 2017 został zatem ustalony na kwotę, o której mowa w pkt 262 powyżej, tj. około 7,161 mld EUR.

276    W celu zbadania, czy SRB wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku uzasadnienia w odniesieniu do określenia rocznego poziomu docelowego, należy przede wszystkim przypomnieć, że brak uzasadnienia lub jego niewystarczający charakter stanowi bezwzględną przeszkodę procesową, która może, a nawet powinna zostać uwzględniona przez sąd Unii z urzędu (zob. wyrok z dnia 2 grudnia 2009 r., Komisja/Irlandia i in., C‑89/08 P, EU:C:2009:742, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo). Wynika z tego, że Sąd może, a nawet powinien uwzględnić również braki w uzasadnieniu inne niż te, na które powołuje się skarżąca, w szczególności w przypadku, gdy zostaną one ujawnione w toku postępowania.

277    W tym celu na rozprawie strony zostały wysłuchane na okoliczność wszelkich ewentualnych braków w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, które mogłyby odnosić się do określenia rocznego poziomu docelowego. W szczególności, wielokrotnie wyraźnie o to pytana, SRB opisała, krok po kroku, metodę, według której rzeczywiście postępowała, określając roczny poziom docelowy dla okresu składkowego 2017 tak, jak została ona przedstawiona w pkt 274–277 powyżej.

278    Następnie, jeśli chodzi o treść obowiązku uzasadnienia, z orzecznictwa wynika, że uzasadnienie decyzji wydanej przez instytucję lub organ Unii powinno być w szczególności pozbawione sprzeczności, co umożliwia zainteresowanym zapoznanie się z rzeczywistymi motywami leżącymi u podstaw decyzji w celu obrony ich praw przed właściwym sądem, a temu sądowi – przeprowadzenie kontroli (zob. podobnie wyroki: z dnia 10 lipca 2008 r., Bertelsmann i Sony Corporation of America/Impala, C‑413/06 P, EU:C:2008:392, pkt 169 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 22 września 2005 r., Suproco/Komisja, T‑101/03, EU:T:2005:336, pkt 20, 45–47; z dnia 16 grudnia 2015 r., Grecja/Komisja, T‑241/13, EU:T:2015:982, pkt 56).

279    Podobnie, gdy autor zaskarżonej decyzji przedstawia w toku postępowania przed sądem Unii pewne wyjaśnienia dotyczące jej uzasadnienia, wyjaśnienia te powinny być spójne z rozważaniami przedstawionymi w tej decyzji (zob. podobnie wyroki: z dnia 22 września 2005 r., Suproco/Komisja, T‑101/03, EU:T:2005:336, pkt 45–47; z dnia 13 grudnia 2016 r., Printeos i in./Komisja, T‑95/15, EU:T:2016:722, pkt 54, 55).

280    Jeśli bowiem rozważania przytoczone w zaskarżonej decyzji nie są spójne z wyjaśnieniami przedstawionymi w toku postępowania sądowego, uzasadnienie danej decyzji nie spełnia funkcji, które zostały przypomniane w pkt 210 i 211 powyżej. W szczególności taka niespójność uniemożliwia, po pierwsze, zainteresowanym zapoznanie się przed wniesieniem skargi z rzeczywistymi motywami leżącymi u podstaw zaskarżonej decyzji i przygotowanie swej obrony w zakresie, który ich dotyczy, i, po drugie, sądowi Unii, określenie powodów, które stanowiły rzeczywistą podstawę prawną tej decyzji, oraz zweryfikowanie ich zgodności z mającymi zastosowanie przepisami.

281    Wreszcie należy przypomnieć, że gdy SRB przyjmuje decyzję ustalającą składki ex ante, powinna poinformować zainteresowane instytucje o metodzie obliczania tych składek (zob. wyrok z dnia 15 lipca 2021 r., Komisja/Landesbank Baden-Württemberg i SRB, C‑584/20 P i C‑621/20 P, EU:C:2021:601, pkt 122).

282    To samo powinno dotyczyć metody ustalania rocznego poziomu docelowego, ponieważ kwota ta ma istotne znaczenie dla systematyki takiej decyzji. Jak wynika bowiem z pkt 16 powyżej, sposób obliczania składek ex ante polega na podziale tej kwoty między wszystkie instytucje, których to dotyczy, efektem czego podwyższenie lub obniżenie tej kwoty pociąga za sobą odpowiednie podwyższenie lub obniżenie składki ex ante poszczególnych instytucji.

283    Z powyższego wynika, że o ile SRB jest zobowiązana przedstawić instytucjom, w drodze zaskarżonej decyzji, wyjaśnienia dotyczące metody określania rocznego poziomu docelowego, o tyle wyjaśnienia te powinny być spójne z wyjaśnieniami przedstawionymi przez SRB w toku postępowania sądowego i dotyczącymi faktycznie zastosowanej metody.

284    Nie ma to zaś miejsca w niniejszej sprawie.

285    Należy bowiem przede wszystkim zaznaczyć, że w motywie 63 zaskarżonej decyzji przedstawiono wzór matematyczny, który został przedstawiony przez SRB jako podstawa dla określenia kwoty rocznego poziomu docelowego. Tymczasem, jak wyjaśniono na rozprawie, okazuje się, że we wzorze tym nie ujęto elementów metody faktycznie zastosowanej przez SRB. Jak wynika bowiem z pkt 272–275 powyżej, w ramach tej metody SRB uzyskała kwotę rocznego poziomu docelowego, odejmując od ostatecznego poziomu docelowego środki finansowe dostępne w SRF w celu obliczenia kwoty, którą nadal miała otrzymać do końca okresu początkowego, i dzieląc tę ostatnią kwotę przez liczbę pozostałych okresów składkowych. Te dwa etapy obliczania nie znajdują zaś żadnego odzwierciedlenia we wspomnianym wzorze matematycznym.

286    Podobne niespójności mają również wpływ na sposób ustalenia współczynnika 1,05 %, który odgrywa jednak kluczową rolę we wzorze matematycznym, o jakim mowa w pkt 285 powyżej. Jak wynika bowiem z motywów 51 i 52 zaskarżonej decyzji, współczynnik ten można rozumieć w ten sposób, że opiera się on na szacowaniu ostatecznego poziomu docelowego na 2023 r., na konieczności rozłożenia składek ex ante w możliwie jednolity sposób w okresie początkowym, a także na analizie dotyczącej fazy cyklu koniunkturalnego i wpływu, jaki składki te miałyby na sytuację finansową instytucji. Jak zaś przyznała SRB na rozprawie, współczynnik ten został ustalony w sposób umożliwiający uzasadnienie wyniku obliczenia kwoty rocznego poziomu docelowego, czyli po obliczeniu przez SRB tej kwoty w zastosowaniu czterech etapów przedstawionych w pkt 272–275 powyżej, i, w szczególności, poprzez podział przez liczbę pozostałych okresów składkowych kwoty wynikającej z odliczenia środków finansowych dostępnych w SRF od ostatecznego poziomu docelowego. Takie postępowanie nie wynika jednak w żaden sposób z zaskarżonej decyzji.

287    Wynika z tego, że, jeśli chodzi o określenie rocznego poziomu docelowego, metoda rzeczywiście zastosowana przez SRB, objaśniona przez nią na rozprawie, nie odpowiada metodzie opisanej w zaskarżonej decyzji, w związku z czym rzeczywiste powody, w świetle których został ustalony ten poziom docelowy, nie mogły zostać zidentyfikowane na podstawie zaskarżonej decyzji ani przez instytucje kredytowe, ani przez Sąd.

288    W świetle powyższego należy stwierdzić, że zaskarżona decyzja jest nieprawidłowo uzasadniona w zakresie dotyczącym określenia rocznego poziomu docelowego.

289    Należy zatem uwzględnić część trzecią zarzutu drugiego. Biorąc pod uwagę wyzwania prawne i gospodarcze związane z niniejszą sprawą, w interesie prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości należy jednak przeprowadzić analizę pozostałych zarzutów skargi.

[…]

Z powyższych względów

SĄD (ósma izba w składzie powiększonym)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) SRB/ES/2021/82 z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie obliczenia składek ex ante za 2017 r. na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do Landesbank Baden-Württemberg.

2)      Skutki decyzji SRB/ES/2021/82 zostają utrzymane w mocy do czasu wejścia w życie, w rozsądnym terminie, który nie może przekroczyć sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku, nowej decyzji SRB ustalającej składki ex ante Landesbank Baden-Württemberg na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji za okres składkowy 2017.

3)      SRB pokrywa, poza własnymi kosztami, koszty poniesione przez Landesbank Baden-Württemberg.

Kornezov

De Baere

Petrlík

Kecsmár

 

Kingston

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 17 lipca 2024 r.

Podpisy


*      Język postępowania: niemiecki.


1      Poniżej zostały odtworzone jedynie te punkty wyroku, których publikację Sąd uznał za wskazaną.