Sprawa T‑34/22

Consorziu di i Salamaghji Corsi – Consortium des Charcutiers Corses i in.

przeciwko

Komisji Europejskiej

Wyrok Sądu (druga izba w składzie powiększonym) z dnia 12 lipca 2023 r.

Chronione oznaczenie geograficzne – Chroniona nazwa pochodzenia – Wnioski o rejestrację chronionych oznaczeń geograficznych „Jambon sec de l’Île de Beauté”, „Lonzo de l’Île de Beauté” i „Coppa de l’Île de Beauté” – Wcześniejsze chronione nazwy pochodzenia „Jambon sec de Corse – Prisuttu”, „Lonzo de Corse – Lonzu” i „Coppa de Corse – Coppa di Corsica” – Kwalifikowalność nazw – Przywołanie – Artykuł 7 ust. 1 lit. a) i art. 13 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 – Zakres dokonywanej przez Komisję kontroli wniosków o rejestrację – Artykuł 50 ust. 1 i art. 52 ust. 1 rozporządzenia nr 1151/2012 – Błąd w ocenie

  1. Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 1151/2012 – Podział kompetencji między państwa członkowskie i Komisję

    (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1151/2012)

    (zob. pkt 21, 71, 75)

  2. Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 1151/2012 – Procedura rejestracji – Obowiązek weryfikacji przez Komisję spełnienia warunków rejestracji – Zakres – Ochrona zarejestrowanych już nazw

    [rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1151/2012, motyw 58, art. 7 ust. 1 lit. a), art. 13 ust. 1 lit. a) i b), art. 50 ust. 1, art. 52 ust. 1]

    (zob. pkt 22–24, 41–44)

  3. Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 1151/2012 – Ochrona zarejestrowanych nazw – Decyzja Komisji o rejestracji lub o odrzuceniu wniosku o rejestrację – Podstawa prawna

    [rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1151/2012, art. 7 ust. 1 lit. a), art. 13 ust. 1 lit. b)]

    (zob. pkt 29–40)

  4. Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 1151/2012 – Procedura rejestracji – Obowiązek weryfikacji przez Komisję spełnienia warunków rejestracji – Zakres uznania – Orzeczenie sądu krajowego, które stało się prawomocne – Brak wpływu

    (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1151/2012, motyw 58, art. 50, 52)

    (zob. pkt 54, 58–64, 73)

  5. Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 1151/2012 – Ochrona zarejestrowanych nazw – Bezprawne używanie, imitacja lub przywołanie nazwy chronionej – Przywołanie nazwy chronionej – Pojęcie – Kryteria

    [rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady: nr 1151/2012, art. 13 ust. 1 lit. b); nr 1308/2013, art. 103 ust. 2 lit. b)]

    (zob. pkt 77)

Streszczenie

Wnioski o rejestrację nazw jako ChOG: Komisja nie jest związana wcześniejszą oceną organów krajowych

Dysponuje ona autonomicznym zakresem uznania przy sprawdzaniu, czy taki wniosek spełnia przewidziane w prawie Unii kryteria kwalifikalności dotyczące rejestracji

Nazwy „Jambon sec de Corse”/„Jambon sec de Corse – Prisuttu”, „Lonzo de Corse”/„Lonzo de Corse – Lonzu” i „Coppa de Corse”/„Coppa de Corse – Coppa di Corsica” zostały zarejestrowane w 2014 r. jako chronione nazwy pochodzenia (ChNP) ( 1 ).

W 2015 r., Cunsorziu di i Salamaghji Corsi – Consortium des Charcutiers Corses (zwane dalej „Consortium”) zwróciło się do francuskich organów krajowych, na podstawie rozporządzenia nr 1151/2012 ( 2 ), o rejestrację nazw „Jambon sec de l’Île de Beauté”, „Lonzo de l’Île de Beauté” i „Coppa de l’Île de Beauté” jako chronionych oznaczeń geograficznych (ChOG).

W 2018 r. organy te przyjęły rozporządzenia dokonujące homologacji odpowiednich specyfikacji w celu przekazania ich Komisji Europejskiej do zatwierdzenia.

Związek zawodowy będący posiadaczem specyfikacji ChNP „Jambon sec de Corse – Prisuttu”, „Lonzo de Corse – Lonzu” i „Coppa de Corse – Coppa di Corsica” wniósł do Conseil d’État (rady stanu, Francja) o stwierdzenie nieważności tych rozporządzeń. Podniósł on, że termin „Île de Beauté” naśladuje termin „Corse” lub się z nim kojarzy, a zatem wprowadza w błąd względem nazw już zarejestrowanych jako ChNP. Conseil d’État (rada stanu) oddaliła ten wniosek w szczególności ze względu na to, że użycie odmiennych terminów i różnica w ochronie przyznanej z jednej strony przez ChNP, a z drugiej strony przez ChOG wykluczają to prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd.

Decyzją wykonawczą 2021/1879 ( 3 ) Komisja odmówiła jednak rejestracji nazw „Jambon sec de l’Île de Beauté”, „Lonzo de l’Île de Beauté” i „Coppa de l’Île de Beauté” jako ChOG. Komisja stwierdziła między innymi, że powszechnie wiadomo, iż nazwa „Île de Beauté” (fr. Wyspa Piękna) stanowi zwyczajową peryfrazę określającą jednoznacznie Korsykę w oczach francuskiego konsumenta. W związku z tym proponowane nazwy stanowią naruszenie ochrony przyznanej rozpatrywanym ChNP zgodnie z art. 13 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 1151/2012 ( 4 ). Z tego względu nie spełniają one kryteriów kwalifikowalności dotyczących rejestracji, a mianowicie kryteriów określonych w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1151/2012 ( 5 ).

Skarga wniesiona na tę decyzję przez Consortium i niektórych jego członków została oddalona przez Sąd.

Mimo że zarówno Trybunał, jak i Sąd miały już okazję orzekać w przedmiocie zakresu dokonywanej przez Komisję kontroli wniosków o rejestrację, sprawa ta pozwoliła Sądowi na wypowiedzenie się po raz pierwszy w kwestii tego, czy dana nazwa kwalifikuje się do rejestracji, zwłaszcza po tym, jak krajowe organy i sądy uznały, że w pojęciu właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta, skonfrontowanego z objętymi wnioskiem ChOG, nie powstanie wyobrażenie towarów posiadających już zarejestrowane ChNP. Ponadto Sąd po raz pierwszy wypowiedział się również w przedmiocie możliwości odmowy przez Komisję zarejestrowania danej nazwy na podstawie art. 7 ust. 1 lit. a) w związku z art. 13 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 1151/2012.

Ocena Sądu

Sąd oddalił zarzut, zgodnie z którym Komisja przekroczyła swoje kompetencje i naruszyła powagę rzeczy osądzonej.

W odniesieniu do kompetencji Komisji Sąd stwierdził, po pierwsze, że art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1151/2012 w związku z art. 13 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia może stanowić ważną podstawę prawną odmowy rejestracji danej nazwy. Prawdą jest, że art. 7 ust. 1 lit. a) dotyczy konkretnie „specyfikacji produktu” związanego z nazwą będącą przedmiotem wniosku o objęcie ochroną. Jednakże kwestia przywołania, o którym mowa w art. 13, leży u podstaw kwalifikowalności do rejestracji na podstawie tego przepisu. Komisja powinna bowiem ocenić, zgodnie z art. 50 ust. 1 rozporządzenia nr 1151/2012 w związku z motywem 58 tego rozporządzenia, po zakończeniu szczegółowego badania, czy specyfikacja towarzysząca wnioskowi o rejestrację zawiera elementy wymagane przez to rozporządzenie i czy elementy te nie wydają się obarczone oczywistymi błędami.

Specyfikacja ta, której sporządzenie stanowi niezbędny etap procedury rejestracji, powinna zawierać między innymi nazwę, o której ochronę się wnosi, w formie „stosowanej w handlu lub w języku potocznym”. Wynika z tego, że Komisja powinna sprawdzić, czy stosowanie to nie narusza ochrony przed przywołaniem przewidzianej w art. 13 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 1151/2012. Zezwolenie na rejestrację ChOG, które przywoływałoby już zarejestrowaną ChNP, pozbawiłoby bowiem skuteczności ochronę przewidzianą w art. 13 ust. 1 lit. b), ponieważ po zarejestrowaniu tej nazwy jako ChOG nazwa wcześniej zarejestrowana jako ChNP nie mogłaby już korzystać z ochrony przewidzianej względem niej w tym przepisie.

Dlatego też Komisja nie może być zobowiązana do zarejestrowania danej nazwy, jeżeli uzna stosowanie tej nazwy w handlu za niezgodne z prawem.

Po drugie, Sąd wyjaśnił zakres przeprowadzanego przez Komisję badania zgodności nazw z warunkami określonymi w rozporządzeniu nr 1151/2012.

W tym względzie Komisja powinna przeprowadzić ( 6 ), przy wykorzystaniu właściwych środków, szczegółowe badanie wniosków w celu zapewnienia, by nie zawierały one oczywistych błędów oraz by uwzględniono w nich prawo Unii i interesy zainteresowanych stron spoza państwa członkowskiego, w którym je złożono.

Po trzecie, Komisja dysponuje odmiennym zakresem uznania w zależności od tego, czy chodzi o pierwszy etap procedury rejestracji danej nazwy, a mianowicie o etap, na którym gromadzone są dokumenty składające się na wniosek o rejestrację, który organy krajowe ewentualnie przekażą Komisji, czy też o drugi etap tej procedury, czyli własne badanie przez Komisję wniosków o rejestrację.

O ile z orzecznictwa wynika ( 7 ), że w odniesieniu do pierwszego z tych dwóch etapów Komisja dysponuje jedynie „ograniczonym zakresem uznania, a nawet nie dysponuje nim wcale”, o tyle dysponuje ona autonomicznym zakresem uznania w odniesieniu do decyzji o zarejestrowaniu danej nazwy jako ChNP lub ChOG w świetle kryteriów kwalifikowalności dotyczących rejestracji, o których mowa w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1151/2012 w związku z art. 13 ust. 1 lit. b) wspomnianego rozporządzenia.

Co się tyczy podnoszonego naruszenia powagi rzeczy osądzonej, Sąd dodał, że nie można powoływać się – w celu podważenia niezależnej oceny Komisji w zakresie wspomnianych kryteriów kwalifikowalności – na prawomocne orzeczenie sądu krajowego stwierdzające, że w przypadku właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta nie istnieje ryzyko skojarzenia zarejestrowanych ChNP z ChOG objętymi wnioskiem.


( 1 ) Na mocy, odpowiednio, rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 581/2014 z dnia 28 maja 2014 r. rejestrującego w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [Jambon sec de Corse/Jambon sec de Corse – Prisuttu (ChNP)] (Dz.U. 2014, L 160, s. 23), rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 580/2014 z dnia 28 maja 2014 r. rejestrującego w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [Lonzo de Corse/Lonzo de Corse – Lonzu (ChNP)] (Dz.U. 2014, L 160, s. 21) oraz rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 582/2014 z dnia 28 maja 2014 r. rejestrującego w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [Coppa de Corse/Coppa de Corse – Coppa di Corsica (ChNP)] (Dz.U. 2014, L 160, s. 25).

( 2 ) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.U. 2012, L 343, s. 1).

( 3 ) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/1879 z dnia 26 października 2021 r. w sprawie odrzucenia trzech wniosków o objęcie ochroną nazwy jako oznaczenia geograficznego zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 [„Jambon sec de l’Île de Beauté” (ChOG), „Lonzo de l’Île de Beauté” (ChOG), „Coppa de l’Île de Beauté” (ChOG)] (Dz.U. 2021, L 383, s. 1).

( 4 ) Artykuł 13 rozporządzenia nr 1151/2012, dotyczący „[o]chrony”, stanowi w ust. 1 lit. b), że „[z]arejestrowane nazwy są chronione przed: […] b) wszelkiego rodzaju niewłaściwym stosowaniem, imitacją lub przywołaniem, nawet jeśli podano prawdziwe pochodzenie produktów lub usług lub jeśli chroniona nazwa została przetłumaczona lub towarzyszą jej określenia takie jak: »styl«, »typ«, »metoda«, »zgodnie z recepturą stosowaną«, »imitacja« i tym podobne, w tym jeśli produkty te są wykorzystywane jako składnik […]”.

( 5 ) Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1151/2012, zatytułowanym „Specyfikacja produktu”: „1. Chroniona nazwa pochodzenia lub chronione oznaczenie geograficzne zawiera co najmniej następujące informacje: a) nazwę, która ma zostać objęta ochroną jako nazwa pochodzenia lub oznaczenie geograficzne, w formie stosowanej w handlu lub w języku potocznym […]”.

( 6 ) Zgodnie z motywem 58 i art. 50 ust. 1 rozporządzenia nr 1151/2012.

( 7 ) Wyroki: z dnia 29 stycznia 2020 r., GAEC Jeanningros (C‑785/18, EU:C:2020:46); z dnia 23 kwietnia 2018 r., CRM/Komisja (T‑43/15, niepublikowany, EU:T:2018:208).