Wyrok Sądu (druga izba) z dnia 19 października 2022 r. –
Sistem ecologica/Komisja

(sprawa T‑81/21)

Rozporządzenie (UE, Euratom) nr 883/2013 – Dochodzenie w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Komunikat OLAF‑u skierowany do krajowych organów celnych – Sprawozdanie z dochodzenia OLAF‑u – Skarga o stwierdzenie nieważności – Akt niepodlegający zaskarżeniu – Skarga o odszkodowanie – Wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom

1. 

Skarga o stwierdzenie nieważności – Właściwość sądu Unii – Żądania wydania wyroku deklaratoryjnego – Niedopuszczalność

(art. 263 TFUE)

(zob. pkt 27)

2. 

Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Raport końcowy i decyzja Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) o zamknięciu dochodzenia w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Wyłączenie – Niedopuszczalność

(art. 263 TFUE; rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013)

(zob. pkt 37, 40–42, 45, 47)

3. 

Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Skierowany do władz krajowych komunikat Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) o wstępnych wynikach dochodzenia – Pisma OLAF‑u dotyczące zażalenia strony skarżącej i odmawiające jej przeprowadzenia spotkania i udzielenia dostępu do akt sprawy dotyczących jej – Wyłączenie – Niedopuszczalność

(art. 263 TFUE; rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady: nr 1049/2001; nr 883/2013; rozporządzenie Rady nr 515/97)

(zob. pkt 52, 56–60, 62–65)

4. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Szkoda – Związek przyczynowy – Przesłanki kumulatywne

(art. 340 akapit drugi TFUE)

(zob. pkt 68, 69)

5. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom – Instytucja dysponująca ograniczonym lub niedysponująca żadnym zakresem uznania – Wystarczający charakter zwykłego naruszenia prawa Unii

(art. 340 akapit drugi TFUE)

(zob. pkt 71)

6. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie prawa Unii – Kontrola na miejscu przeprowadzona przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w ramach dochodzenia w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Kontrola objęta prawem krajowym – Brak właściwości sądu Unii – Kontrole prowadzone w państwie członkowskim i w państwie trzecim – Nieporównywalne sytuacje – Brak bezprawności mogącej powodować powstanie odpowiedzialności pozaumownej Unii

(art. 340 akapit drugi TFUE; Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Bośnią i Hercegowiną, z drugiej strony protokół nr 5, art. 7 ust. 2; rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013, art. 9)

(zob. pkt 82–86)

7. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie prawa Unii – Dochodzenie Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Niemożność przedstawienia przez stronę skarżącą uwag przed wysłaniem do władz krajowych komunikatu OLAF‑u o wstępnych wynikach dochodzenia – Odmowa przez dyrektora generalnego OLAF‑u nadania biegu zażaleniu strony skarżącej – Prawo do dobrej administracji – Naruszenie prawa do bycia wysłuchanym – Brak

(art. 340 akapit drugi TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 2 lit. c); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013, art. 9 ust. 4)

(zob. pkt 95, 96, 100–105, 110–113, 156)

8. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie prawa Unii – Dochodzenie Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Odmowa dostępu strony skarżącej do dotyczących jej akt sprawy – Naruszenie prawa do obrony – Brak

(art. 340 akapit drugi TFUE; rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013, art. 9 ust. 4)

(zob. pkt 115, 116)

9. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie prawa Unii – Dochodzenie Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Wniosek o udzielenie dostępu stronie skarżącej do dotyczących jej akt sprawy – Pismo, które nie zostało z urzędu zakwalifikowane przez OLAF jako wniosek o udzielenie dostępu do dokumentów – Brak bezprawności mogącej powodować powstanie odpowiedzialności pozaumownej Unii

(art. 340 akapit drugi TFUE; rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady: nr 1049/2001; nr 883/2013)

(zob. pkt 119–123)

10. 

Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) – Dochodzenia – Wszczęcie – Przesłanki – Poważne podejrzenia dotyczące nadużyć finansowych lub korupcji bądź innej nielegalnej działalności mogących przynieść szkody interesom finansowym Unii – Pojęcie – Istnienie racjonalnej wątpliwości, co do oszustw – Włączenie

(rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013, art. 5 ust. 1)

(zob. pkt 142, 146, 150, 151)

11. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom – Norma prawna przyznająca uprawnienia jednostkom – Pojęcie – Zasada bezstronności mająca zastosowanie do Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w ramach dochodzenia w sprawie oszustwa dotyczącego ceł konwencyjnych, wyrównawczych i antydumpingowych nałożonych na przywóz biodiesla do Unii – Włączenie – Zaangażowanie dyrektora OLAF‑u w dochodzenie – Brak uzasadnionej wątpliwości co do jego bezstronności

(art. 340 akapit drugi TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 1; rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013)

(zob. pkt 159–162)

12. 

Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Niezgodność z prawem – Wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej przyznającej uprawnienia jednostkom – Norma prawna przyznająca uprawnienia jednostkom – Pojęcie – Zasada domniemania niewinności i obowiązek zachowania poufności spoczywający na Europejskim Urzędzie ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) w ramach prowadzonych przezeń dochodzeń – Włączenie

(art. 340 akapit drugi TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 48 ust. 1; rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 883/2013, art. 10)

(zob. pkt 169)

Sentencja

1) 

Skarga zostaje oddalona.

2) 

„Sistem ecologica” production, trade and services d.o.o. Srbac zostaje obciążona kosztami postępowania.