POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (druga izba)

z dnia 15 lutego 2023 r.(*)

Odwołanie – Skarga o stwierdzenie nieważności – Artykuł 19 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Reprezentacja stron w postępowaniach ze skarg bezpośrednich przed sądami Unii Europejskiej – Adwokat lub radca prawny mający status osoby trzeciej w stosunku do strony skarżącej – Wymóg niezależności – Adwokat lub radca prawny wykonujący działalność w tej samej kancelarii co prezes zarządu strony skarżącej

W sprawie C‑546/21 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 31 sierpnia 2021 r.,

Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, z siedzibą w Warszawie (Polska), którą reprezentują K. Koźmiński, radca prawny, oraz T. Siemiński, adwokat,

wnosząca odwołanie,

w której drugą stroną postępowania jest:

Parlament Europejski, który reprezentują W.D. Kuzmienko oraz J. Rodrigues, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (druga izba),

w składzie: A. Prechal, prezes izby, M.L. Arastey Sahún, F. Biltgen (sprawozdawca), N. Wahl i J. Passer, sędziowie,

rzecznik generalny: N. Emiliou,

sekretarz: A. Calot Escobar,

podjąwszy, po wysłuchaniu stron i rzecznika generalnego, decyzję o wydaniu orzeczenia w formie postanowienia z uzasadnieniem, zgodnie z art. 182 regulaminu postępowania przed Trybunałem,

wydaje następujące

Postanowienie

1        W swoim odwołaniu Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris (Polska) wnosi o uchylenie postanowienia Sądu Unii Europejskiej z dnia 25 czerwca 2021 r., Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris/Parlament (T‑42/21, niepublikowanego, zwanego dalej „zaskarżonym postanowieniem”, EU:T:2021:385), w którym Sąd odrzucił jako niedopuszczalne oparte na art. 263 TFUE żądanie stwierdzenia nieważności rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie faktycznego zakazu aborcji w Polsce [2020/287(RSP)] (zwanej dalej „sporną rezolucją”).

 Ramy prawne

2        Zgodnie z art. 19 akapity od pierwszego do czwartego statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mającego zastosowanie do Sądu na podstawie art. 53 akapit pierwszy tego statutu:

„Państwa członkowskie i instytucje Unii [Europejskiej] reprezentuje przed Trybunałem Sprawiedliwości pełnomocnik, ustanawiany dla każdej sprawy; pełnomocnika może wspomagać doradca albo adwokat lub radca prawny.

Państwa będące stronami Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym [z dnia 2 maja 1992 (Dz.U. 1994, L 1, s. 3)] niebędące państwami członkowskimi oraz Urząd Nadzoru EFTA określony w tym Porozumieniu są reprezentowane w taki sam sposób.

Inne strony muszą być reprezentowane przez adwokatów lub radców prawnych.

Jedynie adwokat lub radca prawny uprawniony do występowania przed sądem państwa członkowskiego lub innego państwa, które jest stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, może reprezentować lub wspomagać stronę przed Trybunałem”.

 Okoliczności powstania sporu

3        Wnosząca odwołanie jest organizacją pozarządową prawa polskiego, której przedmiotem działalności jest ochrona wartości chronionych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej.

4        W dniu 26 listopada 2020 r. Parlament Europejski uchwalił sporną rezolucję, zawierającą krytykę w szczególności orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (Polska) z dnia 22 października 2020 r., które sprawiło, że zabiegi aborcji w przypadku pewnych wad płodu stały się nielegalne, i wskazującą na decydującą rolę odgrywaną w tym kontekście przez wnoszącą odwołanie.

 Postępowanie przed Sądem i zaskarżone postanowienie

5        Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 26 stycznia 2021 r. wnosząca odwołania wniosła skargę o stwierdzenie nieważności spornej rezolucji.

6        W dniu 23 marca 2021 r. w ramach środków organizacji postępowania Sąd zadał wnoszącej odwołanie pytanie na piśmie, na które odpowiedziała ona w dniu 7 kwietnia 2021 r.

7        Zaskarżonym postanowieniem Sąd odrzucił skargę jako oczywiście niedopuszczalną ze względu na to, że żaden z trzech pełnomocników procesowych wnoszącej odwołanie, a mianowicie adwokat i dwóch radców prawnych – przy czym ci ostatni mogą zwracać się o wpisanie na listę w okręgowej izbie radców prawnych, a po wpisaniu ich na tę listę są oni uprawnieni do reprezentowania swych klientów przed polskimi sądami – nie spełniał przesłanek niezależności przewidzianych w art. 19 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

8        W pierwszej kolejności w pkt 16 zaskarżonego postanowienia Sąd orzekł, że ze względu na sprawowane przez dwóch spośród owych trzech pełnomocników procesowych funkcje prezesa i wiceprezesa zarządu w strukturze wnoszącej odwołanie nie mieli oni statusu osób trzecich niezależnych od wnoszącej odwołanie, a zatem nie spełniali przesłanek określonych w art. 19 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zgodnie z wykładnią nadaną im w orzecznictwie.

9        W drugiej kolejności, co się tyczy trzeciego z tych pełnomocników procesowych, Sąd wskazał, po pierwsze, w pkt 18 zaskarżonego postanowienia, że ze strony internetowej wnoszącej odwołanie oraz z jej pisemnych odpowiedzi na środki organizacji postępowania wynika, że świadczy on usługi prawne w centrum interwencji procesowej wnoszącej odwołanie, w ramach którego jej członkowie mogą korzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej.

10      Po drugie, Sąd zauważył w pkt 19 zaskarżonego postanowienia, że trzeci ze wspomnianych pełnomocników procesowych prowadził działalność w ramach kancelarii prawnej, której jeden ze wspólników pełnił również funkcję prezesa zarządu wnoszącej odwołanie.

11      Po trzecie, w pkt 20 zaskarżonego postanowienia Sąd stwierdził, że w celu reprezentowania wnoszącej odwołanie w niniejszej sprawie trzeci z pełnomocników procesowych wnoszącej odwołanie współpracował z jej prezesem i wiceprezesem.

12      Sąd wywiódł z tego w pkt 21 zaskarżonego postanowienia, że w tych szczególnych okolicznościach powiązania występujące między owym trzecim pełnomocnikiem procesowym a wnoszącą odwołanie w sposób oczywisty ograniczały jego zdolność do obrony z pełną niezależnością jak najlepiej pojętego interesu wnoszącej odwołanie, choć zainteresowany nie wchodzi w skład zarządu wnoszącej odwołanie i nie jest z nią związany finansowo.

13      Sąd dodał w pkt 22 zaskarżonego postanowienia, że stwierdzenia tego nie podważa fakt, że ów trzeci pełnomocnik procesowy nie był związany z wnoszącą odwołanie żadną umową o pracę, jako że okoliczność ta nie wystarcza do wykazania, że adwokat lub radca prawny ma status osoby trzeciej niezależnej od wnoszącej odwołanie.

14      W konsekwencji Sąd orzekł w pkt 28 zaskarżonego postanowienia, że wniesioną do niego skargę należy odrzucić jako oczywiście niedopuszczalną, bez konieczności badania, czy sporna rezolucja jest aktem zaskarżalnym, oraz bez konieczności doręczenia skargi Parlamentowi.

 Postępowanie przed Trybunałem i żądania stron

15      W dniu 31 sierpnia 2021 r. wnosząca odwołanie złożyła odwołanie od zaskarżonego postanowienia.

16      W swoim odwołaniu wnosząca odwołanie wnosi do Trybunału o:

–        uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania co do istoty;

–        obciążenie Parlamentu kosztami postępowania; oraz

–        przydzielenie sprawy wielkiej izbie, zgodnie z art. 16 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

17      Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2022 r. prezes Trybunału zarządził zawieszenie postępowania w sprawie C‑546/21 P do czasu wydania przez Trybunał orzeczenia w sprawach połączonych C‑529/18 P i C‑531/18 P, PJ i PC/EUIPO.

18      Trybunał orzekł w tych sprawach połączonych wyrokiem z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO (C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218).

 W przedmiocie odwołania

 W przedmiocie zastosowania art. 182 regulaminu postępowania przed Trybunałem

19      Zgodnie z art. 182 regulaminu postępowania przed Trybunałem jeżeli Trybunał orzekał już w przedmiocie jednej lub wielu kwestii prawnych identycznych z kwestiami podniesionymi w zarzutach odwołania, głównego lub wzajemnego, i uznaje odwołanie za oczywiście zasadne, może on, na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron i rzecznika generalnego, stwierdzić w drodze postanowienia z uzasadnieniem zawierającego odniesienie do właściwego orzecznictwa, że odwołanie jest oczywiście zasadne.

20      Wnosząca odwołanie wyjaśniła, że nie ma zastrzeżeń co do zastosowania tego artykułu. Parlament natomiast zrezygnował z przedstawienia uwag.

21      W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że zarzuty odwołania dotyczą kwestii identycznych z tymi, w przedmiocie których Trybunał orzekł w wyroku z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO (C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218).

22      W konsekwencji w niniejszej sprawie należy zastosować art. 182 regulaminu postępowania przed Trybunałem.

 Co do istoty

23      Na poparcie odwołania, które jest skierowane wyłącznie przeciwko części zaskarżonego postanowienia zawierającej ocenę niezależności jednego z trzech pełnomocników procesowych wnoszącej odwołanie (zwanego dalej „radcą prawnym, o którym mowa”), podnosi ona dwa zarzuty, z których pierwszy dotyczy błędnej wykładni art. 19 akapity trzeci i czwarty statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a drugi naruszenia art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 126 regulaminu postępowania przed Sądem oraz zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań.

 Argumentacja wnoszącej odwołanie

24      W zarzucie pierwszym wnosząca odwołanie podnosi, że Sąd przekroczył granice wykładni określone w orzecznictwie Trybunału dotyczącym art. 19 akapity trzeci i czwarty statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, orzekając, po pierwsze, że wymóg niezależności adwokata lub radcy prawnego względem jego klienta oznacza również brak jakiegokolwiek wcześniejszego stosunku między nimi, a po drugie, że brak stosunku pracy między tym adwokatem lub radcą prawnym a jego klientem nie jest kryterium wystarczającym do uznania, że ów adwokat lub radca prawny jest niezależną osobą trzecią.

25      Wnosząca odwołanie uważa, że z orzecznictwa Trybunału wynika, iż spoczywający na adwokacie lub radcy prawnym obowiązek zachowania niezależności jest rozumiany nie jako brak jakichkolwiek powiązań z klientem, ale jako brak powiązań, które w oczywisty sposób ograniczają zdolność takiego prawnika do wypełniania zadań w zakresie obrony klienta w najlepszym interesie tego ostatniego (wyrok z dnia 4 lutego 2020 r., Uniwersytet Wrocławski i Polska/REA, C‑515/17 P i C‑561/17 P, EU:C:2020:73, pkt 64). Jednakże nie stanowią takich powiązań tego rodzaju powiązania, które adwokat lub radca prawny i jego klient utrzymują ze względu na długotrwałe stosunki zawodowe lub ze względu na liczne wcześniejsze usługi prawne.

26      Ze względu na złożone realia gospodarcze i dynamikę rozpatrywanego rynku stosowanie wymogu braku powiązań między adwokatami lub radcami prawnymi a ich klientami byłoby trudne, a wręcz niemożliwe. Dokonana przez Sąd wykładnia, zgodnie z którą adwokat lub radca prawny powinien wykonywać swoje zadania bez żadnego związku ze swoim klientem, miałaby „nieracjonalne w praktyce konsekwencje”, prowadzące do zakazu reprezentowania klienta przed sądami Unii przez pełnomocnika, który reprezentował już tego klienta we wcześniejszych sprawach.

27      Wnosząca odwołanie podnosi, że w obecnym stanie orzecznictwa Trybunału nie może w istocie istnieć „samoreprezentacja” strony nieuprzywilejowanej przed sądami Unii, co oznacza, że taka strona i jej adwokat lub radca prawny muszą stanowić dwie odrębne i niezależne od siebie osoby. Ponadto wnosząca odwołanie przypomina, że wymóg niezależności adwokata lub radcy prawnego jest ściśle związany ze spełnieniem przesłanki pozytywnej, a mianowicie przestrzegania przez adwokata lub radcę prawnego wymogów dyscypliny zawodowej, oraz przesłanki negatywnej, a mianowicie braku stosunku pracy między adwokatem lub radcą prawnym a jego klientem. Tymczasem w niniejszej sprawie radca prawny, o którym mowa, ani nie jest prawnikiem przedsiębiorstwa w ramach wnoszącej odwołanie, ani nie jest z nią związany jakimkolwiek stosunkiem podporządkowania.

28      Wnosząca odwołanie uważa, że nic nie pozwala na stwierdzenie, że wcześniejszy stosunek prawny wiążący stronę i jej adwokata lub radcę prawnego może mieć wpływ na jakość opinii prawnej wyrażonej przez tego ostatniego. Przyjęcie innej wykładni byłoby sprzeczne z zasadami proporcjonalności i pomocniczości, ponieważ przyznawałoby instytucjom Unii wyłączną kompetencję do decydowania o osobach, które mogą skutecznie reprezentować strony w postępowaniach przed sądami Unii.

 Ocena Trybunału

29      W odniesieniu do reprezentacji przed sądami Unii strony niewymienionej w art. 19 akapity pierwszy i drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy przypomnieć, że art. 19 akapity trzeci i czwarty tego statutu, mający zastosowanie do postępowania przed Sądem zgodnie z art. 56 tego statutu, przewiduje dwie odrębne i kumulatywne przesłanki, z których pierwsza stanowi, że strony niewymienione w art. 19 akapity pierwszy i drugi tego samego statutu powinny być reprezentowane przez adwokata lub radcę prawnego, a druga, że jedynie adwokat lub radca prawny uprawniony do występowania przed sądami w państwie członkowskim lub w innym państwie będącym stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym może reprezentować stronę lub wspierać ją w postępowaniu przed sądami Unii (wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 58 i przytoczone tam orzecznictwo).

30      Jeśli chodzi o pierwszą przesłankę, dotyczącą pojęcia „adwokata lub radcy prawnego”, z art. 19 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że „strona” w rozumieniu tego postanowienia, niezależnie od jej statusu, nie jest uprawniona do samodzielnego występowania przed sądem Unii, lecz musi korzystać z usług osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 61 i przytoczone tam orzecznictwo).

31      Wymóg ten jest zgodny z celem, jakim jest reprezentowanie przez adwokata lub radcę prawnego stron niewymienionych w art. 19 akapity pierwszy i drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który polega, po pierwsze, na uniemożliwieniu osobom prywatnym samodzielnego występowania przed sądem bez korzystania z usług pełnomocnika, a po drugie, na zapewnieniu, aby osoby prawne były bronione przez przedstawiciela, który jest wystarczająco niezależny od osoby prawnej, którą reprezentuje (zob. podobnie wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 63 i przytoczone tam orzecznictwo).

32      W tym względzie Trybunał przypomniał, że celem zadania polegającego na reprezentowaniu przez adwokata lub radcę prawnego, o którym mowa w art. 19 akapity trzeci i czwarty statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a które wykonywane jest w interesie należytego sprawowania wymiaru sprawiedliwości, jest przede wszystkim jak najlepsza ochrona i obrona interesów klienta, z zachowaniem pełnej niezależności i z poszanowaniem prawa oraz zasad wykonywania zawodu i etyki (wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 64 i przytoczone tam orzecznictwo).

33      Tym samym wymóg niezależności określa się nie tylko w sposób negatywny, czyli poprzez brak stosunku pracy między adwokatem lub radcą prawnym a jego klientem, lecz również w sposób pozytywny, a mianowicie poprzez odniesienie do dyscypliny zawodowej adwokata lub radcy prawnego (wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo).

34      W odniesieniu do pozytywnej definicji owego wymogu niezależności Trybunał podkreślił wyraźnie, że niezależność tę należy rozumieć nie jako brak jakichkolwiek powiązań adwokata lub radcy prawnego z jego klientem, lecz wyłącznie takich powiązań, które w sposób oczywisty ograniczałyby jego zdolność do wypełniania zadań w zakresie obrony klienta w jego najlepszym interesie, z poszanowaniem prawa oraz zasad wykonywania zawodu i etyki (wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo).

35      Aby bowiem uwzględnić cel zadania reprezentowania przez adwokata lub radcę prawnego, wymóg niezależności nałożony przez prawo Unii na przedstawicieli stron nieuprzywilejowanych należy interpretować w ten sposób, że ogranicza on przypadki niedopuszczalności ze względu na uchybienie w wykonywaniu zadań związanych z reprezentacją do sytuacji, w których oczywiste jest, że dany adwokat lub radca prawny nie jest w stanie wypełnić swojej funkcji jako obrońca poprzez jak najlepsze służenie interesom swego klienta, tak że należy go odsunąć od udziału w sprawie w interesie tego ostatniego (wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 74).

36      Tymczasem wbrew temu, co orzekł Sąd w pkt 18 i 21 zaskarżonego postanowienia, fakt świadczenia przez radcę prawnego, o którym mowa, usług prawnych w centrum interwencji procesowej wnoszącej odwołanie, nie może stanowić sytuacji mogącej w sposób oczywisty ograniczyć jego zdolność do obrony jej interesów.

37      Jak wynika z odpowiedzi wnoszącej odwołanie na środki organizacji postępowania Sądu, radca prawny, o którym mowa, świadczył usługi prawne na rzecz wnoszącej odwołanie i jej beneficjentów za pośrednictwem jej centrum interwencji procesowej wyłącznie w ramach swej działalności zawodowej jako współpracownik omawianej kancelarii prawnej. W związku z tym radca prawny, o którym mowa, oferował usługi pełnomocnika na rzecz beneficjentów wnoszącej odwołanie nie w ramach stosunku podporządkowania względem niej, lecz jako usługę na rzecz swojej klientki, a mianowicie wnoszącej odwołanie, przy czym owe powiązania łączące radcę prawnego, o którym mowa, i wnoszącą odwołanie w sposób oczywisty nie mogły ograniczać jego zdolności do obrony interesów jego klientki lub wskazanych beneficjentów przy poszanowaniu kryterium niezależności.

38      Ponadto w odniesieniu do okoliczności, że radca prawny, o którym mowa, prowadził działalność w tej samej kancelarii co prezes zarządu wnoszącej odwołanie, należy przypomnieć, że zawód adwokata lub radcy prawnego jest wykonywany w różnych formach, począwszy od działalności indywidualnej, aż po działalność w ramach dużych kancelarii międzynarodowych, oraz że do stowarzyszonych adwokatów lub radców prawnych należy swobodne określenie zasad ich współpracy i stosunków umownych, z zastrzeżeniem poszanowania prawa, krajowych zasad wykonywania zawodu i etyki zawodowej. Otóż należy domniemywać, że adwokat lub radca prawny będący współpracownikiem w ramach kancelarii spełnia te same wymogi niezależności co adwokat lub radca prawny prowadzący działalność indywidualnie lub jako wspólnik w kancelarii (zob. podobnie wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 79).

39      W pkt 19 i 21 zaskarżonego postanowienia Sąd uznał jednak, nie uwzględniając tego domniemania niezależności, że okoliczność, iż radca prawny, o którym mowa, wykonywał działalność w tej samej kancelarii prawnej, w której wspólnikiem jest prezes zarządu wnoszącej odwołanie, prowadzi do naruszenia możliwości wykonywania jego zadania obrony z pełną niezależnością interesów wnoszącej odwołanie. W związku z brakiem uwzględnienia tego domniemania Sąd dokonał błędnej wykładni kryterium niezależności w rozumieniu art. 19 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

40      Ponadto okoliczność, że prezes zarządu wnoszącej odwołanie ma również status wspólnika kancelarii prawnej, w ramach której prowadzi działalność radca prawny, o którym mowa, nie wystarcza do obalenia tego domniemania. Wnosząca odwołanie jest bowiem osobą prawną będącą osobą trzecią w stosunku do owej kancelarii prawnej, a okoliczność, że dwaj adwokaci lub radcowie prawni pracują dla tej samej kancelarii prawnej, jeden jako wspólnik, a drugi jako współpracownik, nie dowodzi sama w sobie, że wspólnik ten może sprawować rzeczywistą kontrolę nad tym współpracownikiem. Inaczej byłoby w przypadku, gdyby wnosząca odwołanie sama była osobą fizyczną będącą wspólnikiem lub członkiem założycielem kancelarii, o której mowa, w związku z czym byłaby ona w stanie sprawować rzeczywistą kontrolę nad tym współpracownikiem (zob. podobnie wyrok z dnia 24 marca 2022 r., PJ i PC/EUIPO, C‑529/18 P i C‑531/18 P, EU:C:2022:218, pkt 81). W związku z tym w niniejszej sprawie okoliczność, że prezes zarządu wnoszącej odwołanie jest również jednym ze wspólników kancelarii prawnej, w ramach której prowadzi działalność radca prawny, o którym mowa, nie stwarza trudności w świetle wymogów niezależności adwokata lub radcy prawnego.

41      Ponadto Sąd niesłusznie orzekł, że stosunki współpracy między radcą prawnym, o którym mowa, z jednej strony a prezesem i wiceprezesem zarządu wnoszącej odwołanie z drugiej strony w sposób oczywisty naruszają niezależność tego radcy prawnego.

42      W zakresie bowiem, w jakim wnosząca odwołanie jako osoba prawna musi koniecznie działać za pośrednictwem osób fizycznych, współpraca radcy prawnego, o którym mowa, z prezesem i wiceprezesem zarządu wnoszącej odwołanie w celu reprezentowania jej przed sądem w ramach niniejszej sprawy nie może sama w sobie i w braku konkretnych dowodów wskazujących na zależność radcy prawnego, o którym mowa, stanowić okoliczności mogącej podważyć niezależność tego radcy prawnego.

43      Z powyższego wynika, że Sąd naruszył prawo, uznając, iż radca prawny, o którym mowa, który świadczył usługi prawne na rzecz beneficjentów wnoszącej odwołanie w jej centrum interwencji procesowej i który prowadził działalność w kancelarii prawnej, w której wspólnikiem jest prezes zarządu wnoszącej odwołanie, współpracując jednocześnie, w celu reprezentowania wnoszącej odwołanie przed sądem, z jej prezesem i wiceprezesem zarządu, nie był niezależny od swojej klientki.

44      W świetle całości powyższych rozważań należy uwzględnić pierwszy zarzut odwołania jako oczywiście zasadny i w konsekwencji uchylić zaskarżone postanowienie, bez konieczności badania drugiego zarzutu odwołania.

 W przedmiocie postępowania przed Sądem

45      Zgodnie z art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Trybunał może, jeżeli uchyla orzeczenie Sądu, wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeżeli stan postępowania na to pozwala, lub skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd.

46      Ponieważ w niniejszej sprawie stan postępowania nie pozwala na wydanie orzeczenia co do istoty sprawy, należy skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd.

 W przedmiocie kosztów

47      Jako że sprawa zostaje przekazana do ponownego rozpoznania przez Sąd, rozstrzygnięcie o kosztach postępowania nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Z powyższych względów Trybunał (druga izba) postanawia, co następuje:

1)      Postanowienie Sądu Unii Europejskiej z dnia 5 lipca 2021 r., Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris/Parlement (T42/21, niepublikowane, EU:T:2021:481) zostaje uchylone.

2)      Sprawa T42/21 zostaje przekazana do ponownego rozpoznania przez Sąd Unii Europejskiej.

3)      Rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.


Sporządzono w Luksemburgu w dniu 15 lutego 2023 r.

Sekretarz

 

      Prezes izby

A. Calot Escobar

 

      A. Prechal


*      Język postępowania: polski.