1

W swoich odwołaniach Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) (sprawa C‑212/21 P) oraz Komisja Europejska (sprawa C‑223/21 P) wnoszą o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 27 stycznia 2021 r., ClientEarth/EBI (T‑9/19, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”, EU:T:2021:42). W wyroku tym Sąd stwierdził nieważność decyzji EBI doręczonej ClientEarth pismem z dnia 30 października 2018 r., w której odrzucono jako niedopuszczalny wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały Rady Dyrektorów EBI z dnia 12 kwietnia 2018 r. zatwierdzającej finansowanie projektu elektrowni na biomasę w Galicji (Hiszpania) (zwanej dalej „sporną decyzją”), który to wniosek ClientEarth złożył w dniu 9 sierpnia 2018 r. na podstawie art. 10 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty (Dz.U. 2006, L 264, s. 13), oraz decyzji Komisji 2008/50/WE z dnia 13 grudnia 2007 r. ustanawiającej szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zastosowania postanowień konwencji z Aarhus w odniesieniu do wniosków o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej aktów administracyjnych (Dz.U. 2008, L 13, s. 24).

2

Artykuł 2 pkt 2 Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, podpisanej w Aarhus (Dania) w dniu 25 czerwca 1998 r. i zatwierdzonej w imieniu Wspólnoty Europejskiej decyzją Rady 2005/370/WE z dnia 17 lutego 2005 r. (Dz.U. 2005, L 124, s. 1, zwanej dalej „konwencją z Aarhus”), przewiduje, że w rozumieniu tej konwencji:

„»władza publiczna« oznacza:

[…]

Definicja ta nie obejmuje organów lub instytucji w zakresie, w jakim działają jako władza sądownicza lub ustawodawcza”.

3

Artykuł 9 konwencji z Aarhus, zatytułowany „Dostęp do wymiaru sprawiedliwości”, stanowi w ust. 3 i 4, iż każda ze stron tej konwencji zapewnia, że członkowie społeczeństwa spełniający wymagania, o ile takie istnieją, określone w prawie krajowym, mają dostęp do administracyjnej lub sądowej procedury umożliwiającej kwestionowanie działań lub zaniechań osób prywatnych lub władz publicznych naruszających przepisy jej prawa krajowego w dziedzinie środowiska oraz że procedury te przewidują odpowiednie i prawnie skuteczne środki zaradcze oraz są bezstronne, oparte na zasadzie równości, terminowe i niedyskryminacyjne ze względu na koszty.

4

Motywy 3, 7, 10, 11, 18 i 20 rozporządzenia nr 1367/2006 mają następujące brzmienie:

[…]

[…]

[…]

[…]

5

Artykuł 1 ust. 1 tego rozporządzenia określa jego cel w następujący sposób:

„Celem niniejszego rozporządzenia jest przyczynienie się do realizacji zobowiązań wynikających z [konwencji z Aarhus] poprzez ustanowienie przepisów regulujących zastosowanie postanowień [tej] konwencji do instytucji i organów [Unii], w szczególności poprzez:

[…]

6

Zgodnie z art. 2 wspomnianego rozporządzenia:

„1.   Do celów niniejszego rozporządzenia:

[…]

[…]

[…]”.

7

Artykuł 10 owego rozporządzenia, zatytułowany „Wnioski o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej aktów administracyjnych”, przewiduje w ust. 1:

„Każda organizacja pozarządowa, która spełnia kryteria określone w art. 11, jest uprawniona do złożenia wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej do instytucji lub organu [Unii], które przyjęły akt administracyjny zgodnie z prawem ochrony środowiska […]”.

8

Artykuł 12 rozporządzenia nr 1367/2006, zatytułowany „Postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości”, stanowi w ust. 1:

„Organizacja pozarządowa, która złożyła wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej zgodnie z art. 10, może wnieść skargę do Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z właściwymi postanowieniami traktatu”.

9

Okoliczności powstania sporu przedstawione w pkt 37–62 zaskarżonego wyroku można streścić w podany niżej sposób.

10

Uchwałą z dnia 12 kwietnia 2018 r., opublikowaną na stronie internetowej EBI w dniu 28 czerwca 2018 r., Rada Dyrektorów EBI zatwierdziła propozycję finansowania projektu budowy w gminie Curtis (Teixeiro) w prowincji A Coruña w Galicji (Hiszpania) elektrowni na biomasę o mocy elektrycznej około 50 megawatów, zasilanej odpadami leśnymi zbieranymi w promieniu 100 km (zwanego dalej „projektem Curtis”), w formie kredytu, który miał zostać udzielony podmiotowi ad hoc, na maksymalną kwotę 60 mln EUR (zwaną dalej „uchwałą z dnia 12 kwietnia 2018 r.”).

11

Pismem z dnia 13 kwietnia 2018 r. EBI poinformował promotora projektu Curtis o uchwale z dnia 12 kwietnia 2018 r., wskazując, że wstępne zatwierdzenie finansowania tego projektu nie nakłada na EBI żadnego obowiązku udzielenia kredytu, lecz umożliwia owemu promotorowi podjęcie niezbędnych działań w celu sformalizowania tego kredytu.

12

W dniu 23 lipca 2018 r. służby EBI podpisały wewnętrzne porozumienie w sprawie warunków umowy finansowania projektu Curtis. Związaną z tym dokumentację podpisano w dniu 25 lipca 2018 r. Pierwszej wypłaty związanej z finansowaniem EBI dokonano w dniu 29 sierpnia 2018 r.

13

W dniu 9 sierpnia 2018 r. ClientEarth, będący organizacją pozarządową zajmującą się ochroną środowiska, na podstawie art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 złożył do EBI wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r.

14

Sporną decyzją, doręczoną ClientEarth pismem z dnia 30 października 2018 r., podpisanym przez sekretarza generalnego i zastępcę szefa służby prawnej EBI, wniosek ten odrzucono jako niedopuszczalny ze względu na to, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. nie stanowiła „aktu administracyjnego” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, a zatem nie mogła być przedmiotem wewnętrznej procedury odwoławczej prowadzonej przez EBI.

15

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 8 stycznia 2019 r. ClientEarth wniósł skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji, w uzasadnieniu której podniósł dwa zarzuty. Zarzut pierwszy dotyczył błędów w ocenie przy stosowaniu dwóch przesłanek, jakie uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. musiała spełniać, aby można było uznać ją za „akt administracyjny” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, stosownie do których, po pierwsze, akt musi zostać przyjęty „w zakresie prawa ochrony środowiska” oraz, po drugie, musi mieć „prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny”. Zarzut drugi dotyczył naruszenia spoczywającego na EBI obowiązku uzasadnienia.

16

EBI, popierany przez Komisję, wniósł do Sądu o oddalenie tej skargi. Na wstępie EBI podniósł, że złożony przez ClientEarth wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. jest nie do pogodzenia z niezależnością, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych, a tym samym jest on niedopuszczalny.

17

Sąd odrzucił przede wszystkim, w pkt 86–92 zaskarżonego wyroku, ten środek obrony EBI jako niedopuszczalny. Zauważył on, że w spornej decyzji uznano jedynie, iż uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. nie jest „aktem administracyjnym” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 ze względu na to, iż nie przyjęto jej „w zakresie prawa ochrony środowiska” i nie ma ona „prawnie wiążącego charakteru i skutku zewnętrznego”. Zdaniem Sądu EBI powołał się „w sposób niejasny i ogólny na handlowe i polityczne uprawnienia dyskrecjonalne przysługujące mu na podstawie traktatów i jego statutu, a także na swą rolę instytucjonalną i zadanie powierzone mu na mocy tego statutu jedynie w ramach badania tych dwóch względów, a nie niezależnej podstawy”. W pkt 91 tego wyroku Sąd orzekł zatem, że ocena tego, czy wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. jest nie do pogodzenia z niezależnością, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych, sprowadzałaby się do zastąpienia uzasadnienia przyjętego przez EBI w spornej decyzji jego własnym uzasadnieniem.

18

Ponadto w pkt 151 tego wyroku Sąd odesłał do pkt 92 zaskarżonego wyroku w celu odrzucenia jako niedopuszczalnej argumentacji opartej na tym, że w świetle art. 271 lit. c) TFUE i niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych, uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. nie można uznać za „akt administracyjny” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006.

19

Następnie Sąd w pkt 102–104 zaskarżonego wyroku zbadał zarzut drugi podniesiony przez ClientEarth w uzasadnieniu skargi i orzekł, że sporna decyzja umożliwiała mu zrozumienie powodów, dla których EBI odrzucił jako niedopuszczalny jego wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r., a także zakwestionowanie ich zasadności. Sąd – z uwagi na to, że decyzja ta umożliwiała mu również przeprowadzenie kontroli sądowej – oddalił zarzut drugi jako bezzasadny.

20

Wreszcie, co się tyczy podniesionego przez ClientEarth w uzasadnieniu skargi zarzutu pierwszego, który Sąd zbadał w ostatniej kolejności, z pkt 107 zaskarżonego wyroku wynika, że ten ostatni zauważył na wstępie, iż wykładni dwóch przesłanek wymienionych w pkt 15 niniejszego wyroku i określonych w art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 należy dokonywać w miarę możliwości „w świetle art. 9 ust. 3 i 4 konwencji z Aarhus […], a tym samym w świetle wymogu zapewnienia [ClientEarth] skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości”.

21

Co się tyczy w pierwszej kolejności części drugiej tego zarzutu, odnoszącej się do błędnego zastosowania przesłanki wymagającej, by akt został przyjęty „w zakresie prawa ochrony środowiska”, Sąd w pkt 118 zaskarżonego wyroku przypomniał, że prawodawca Unii Europejskiej zamierzał nadać pojęciu „prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 „szerokie znaczenie, które nie ogranicza się do kwestii związanych z ochroną środowiska naturalnego w ścisłym tego słowa znaczeniu”.

22

W pkt 121 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że zawarte w owym art. 2 ust. 1 lit. f) odniesienie do „przepisów prawnych [Unii]” należy rozumieć jako dotyczące „każdego przepisu prawa wtórnego Unii mającego charakter generalny”, w odróżnieniu od „aktu administracyjnego” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) tego rozporządzenia. W tym względzie Sąd zauważył, że skoro w dniu przyjęcia wspomnianego rozporządzenia rozróżnienie między aktami ustawodawczymi przyjmowanymi zgodnie ze zwykłą lub specjalną procedurą ustawodawczą a aktami regulacyjnymi przyjmowanymi zgodnie z inną procedurą nie było wprowadzone na poziomie traktatów Unii, pojęcia „przepisów prawnych” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) wspomnianego rozporządzenia nie można interpretować w ten sposób, że wyklucza ono uwzględnienie jako „prawa ochrony środowiska” przepisów „aktu regulacyjnego” przyjętego w tej dziedzinie.

23

W pkt 122–124 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że z przepisami prawnymi w zakresie „prawa ochrony środowiska” w rozumieniu tego art. 2 ust. 1 lit. f) należy utożsamiać przepisy o charakterze generalnym regulujące działalność EBI w zakresie udzielania kredytów na potrzeby realizacji celów traktatu FUE w dziedzinie środowiska, w szczególności te wynikające, po pierwsze, z deklaracji w sprawie zasad i standardów środowiskowych i społecznych, zatwierdzonej przez Radę Dyrektorów EBI w dniu 3 lutego 2009 r. (zwanej dalej „deklaracją z 2009 r.”), oraz, po drugie, ze strategii klimatycznej mającej na celu zmobilizowanie środków finansowych na przejście do niskoemisyjnej i odpornej na zmianę klimatu gospodarki, przyjętej przez EBI w dniu 22 września 2015 r. (zwanej dalej „strategią klimatyczną”).

24

W pkt 126 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że pojęcie „aktu administracyjnego” zawarte w art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 należy interpretować jako obejmujące „każdy środek o charakterze indywidualnym podlegający wymogom prawa wtórnego Unii, które niezależnie od ich podstawy prawnej zmierzają bezpośrednio do osiągnięcia celów polityki Unii w dziedzinie środowiska”.

25

W pkt 138–140 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. – z uwagi na to, iż uznano w niej, że projekt Curtis odpowiada celom działalności EBI w zakresie udzielania kredytów i spełnia środowiskowe kryteria kwalifikowalności projektów do finansowania przez ten organ, ustanowione w deklaracji z 2009 r. i w strategii klimatycznej – jest środkiem o charakterze indywidualnym przyjętym „w zakresie prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) tego rozporządzenia. W związku z tym uwzględnił on część drugą zarzutu pierwszego skargi.

26

Co się tyczy w drugiej kolejności części pierwszej zarzutu pierwszego, odnoszącej się do błędnego zastosowania przesłanki wymagającej, by akt miał „prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny”, Sąd w pkt 167–170 zaskarżonego wyroku stwierdził, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. odzwierciedlała ostateczne stanowisko Rady Dyrektorów EBI w sprawie kwalifikowalności projektu Curtis do finansowania przez ten organ w świetle jego aspektów środowiskowych i społecznych, w związku z czym „późniejszą decyzję Komitetu Zarządzającego o przyznaniu kredytu, po przeprowadzeniu audytu projektu Curtis w odniesieniu do pozostałych aspektów podlegających badaniu, można co najwyżej uznać za decyzję czysto wykonawczą”.

27

Stwierdziwszy, że złożony przez ClientEarth wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej odnosił się, „przynajmniej częściowo, do ostatecznych skutków prawnych wywołanych przez […] uchwałę [z dnia 12 kwietnia 2018 r.] wobec osób trzecich”, Sąd w pkt 171 i 172 zaskarżonego wyroku uwzględnił część pierwszą zarzutu pierwszego skargi i w związku z tym stwierdził nieważność spornej decyzji.

28

W odwołaniu w sprawie C‑212/21 P EBI wnosi do Trybunału o:

29

W odwołaniu w sprawie C‑223/21 P Komisja wnosi do Trybunału o:

30

W odpowiedzi na oba odwołania ClientEarth wnosi do Trybunału o:

31

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 30 kwietnia 2021 r. sprawy C‑212/21 P i C‑223/21 P połączono do celów pisemnego i ustnego etapu postępowania oraz wydania wyroku.

32

W uzasadnieniu swoich odwołań Komisja i EBI podnoszą po trzy zarzuty, w ramach których twierdzą, że Sąd naruszył prawo przy ocenie niezależności funkcjonalnej, na którą powołuje się EBI w dziedzinie operacji finansowych, jak również przy dokonywaniu wykładni i stosowaniu konwencji z Aarhus oraz pojęcia „aktu administracyjnego” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006.

33

EBI w zarzucie pierwszym i w części drugiej zarzutu drugiego w sprawie C‑212/21 P oraz Komisja w zarzucie trzecim w sprawie C‑223/21 P twierdzą, że Sąd, w szczególności w pkt 89–92 i 151 zaskarżonego wyroku, naruszył prawo poprzez odrzucenie jako niedopuszczalnego środka obrony opartego na niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych. Ich zdaniem Sąd niesłusznie orzekł, że spornej decyzji nie oparto na tej niezależności „w ramach niezależnej podstawy” w celu odrzucenia jako niedopuszczalnego wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. W każdym wypadku, jak twierdzi EBI, kwestia tego, czy wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej tej uchwały naruszał wspomnianą niezależność – ze względu na to, że ta znajduje swą podstawę w prawie pierwotnym Unii – wiąże się z bezwzględną przeszkodą procesową i Sąd powinien był ją zbadać z urzędu.

34

W tym względzie w pierwszej kolejności EBI zarzuca Sądowi, że w pkt 90 zaskarżonego wyroku w oczywisty sposób przeinaczył treść spornej decyzji, ponieważ w jej uzasadnieniu wyraźnie podano argument oparty na niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych. Wbrew stwierdzeniu zawartemu w pkt 91 wspomnianego wyroku analiza tego argumentu nie doprowadziłaby zatem Sądu do zastąpienia uzasadnienia EBI własnym uzasadnieniem i nie skutkowałaby „brakiem równowagi między stronami” w rozumieniu wyroku z dnia 11 czerwca 2020 r., Komisja/Di Bernardo (C‑114/19 P, EU:C:2020:457, pkt 59), ponieważ ClientEarth jest doświadczoną organizacją znającą prawo Unii.

35

W drugiej kolejności EBI i Komisja utrzymują, że wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwał Rady Dyrektorów EBI składany na podstawie art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 narusza niezależność, z jakiej organ ten korzysta na rynkach finansowych i która jest niezbędna do wypełniania leżącego w interesie ogólnym zadania powierzonego mu na mocy art. 309 TFUE. Taki wniosek mógłby również zaszkodzić reputacji i wiarygodności EBI na tych rynkach. W okresie, w którym wniosek ten mógłby zostać złożony, a także przez cały okres prowadzenia owej procedury odwoławczej i ewentualnych późniejszych postępowań sądowych EBI nie mógłby bowiem w praktyce negocjować i podpisywać dokumentacji umownej dotyczącej finansowania projektów zatwierdzonych już przez jego Radę Dyrektorów. Wynikającą stąd niepewność zwiększałaby nieprzewidywalna liczba wniosków o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej, które mogłyby zostać złożone.

36

Sąd powinien był z urzędu zbadać dopuszczalność wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r., złożonego na podstawie art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006, w świetle art. 15 ust. 3, art. 271 lit. c) oraz art. 308 i 309 TFUE, a także właściwych postanowień statutu EBI. Ponadto Sąd powinien był z urzędu oprzeć się na art. 271 lit. c) TFUE w celu odrzucenia skargi wniesionej przez ClientEarth, ponieważ postanowienie to w związku z art. 19 statutu EBI wyklucza wszelkie formy kontroli sądowej co do istoty uchwał Rady Dyrektorów tego organu.

37

W tym kontekście zarówno EBI, jak i Komisja podkreślają, po pierwsze, że wewnętrzna procedura odwoławcza dotycząca aktu administracyjnego na podstawie art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 jest nierozerwalnie związana ze skargą do sądu, o której mowa w art. 12 tego rozporządzenia, oraz, po drugie, że art. 271 lit. c) TFUE jest jednym z „właściwych postanowień traktatu”, które zgodnie z tym art. 12 należy uwzględniać przy ocenie zdolności sądowej, jaką ten ostatni przepis przyznaje organizacjom pozarządowym zajmującym się ochroną środowiska. Wspomniany art. 271 lit. c) zostałby zaś naruszony, gdyby uchwała Rady Dyrektorów EBI, której dotyczy wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej, była przedmiotem skargi wniesionej na podstawie art. 12 rozporządzenia nr 1367/2006 w związku z dotyczącymi środowiska obawami podniesionymi przez organizację pozarządową, która złożyła ten wniosek.

38

ClientEarth kwestionuje zasadność wszystkich tych argumentów.

39

W swojej argumentacji EBI i Komisja zarzucają Sądowi, że w pkt 89–92 i 151 zaskarżonego wyroku naruszył on prawo w zakresie, w jakim odrzucił jako niedopuszczalny argument dotyczący naruszenia gwarantowanej przez prawo pierwotne Unii niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych, ponieważ argumentu tego nie podniesiono jako niezależnej podstawy spornej decyzji. Tymczasem, w ich ocenie, argument ten należało w każdym wypadku przeanalizować jako wiążący się z bezwzględną przeszkodą procesową mogącą skutkować odrzuceniem skargi wniesionej przez ClientEarth.

40

Co się tyczy w pierwszej kolejności oczywistego przeinaczenia treści spornej decyzji, jakiego Sąd miał się dopuścić w pkt 89–91 zaskarżonego wyroku, w odniesieniu do niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych, z akapitów czwartego, piątego i siódmego tej decyzji wynika, że wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. odrzucono jako niedopuszczalny ze względu na to, że uchwała ta nie była „aktem administracyjnym” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, ponieważ nie została ona przyjęta „w zakresie prawa ochrony środowiska” i nie ma „prawnie wiążącego charakteru i skutku zewnętrznego”, a nie ze względu na to, że ów wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej naruszał niezależność, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych.

41

W akapicie szóstym spornej decyzji wskazano bowiem, że „każda decyzja EBI dotycząca udzielenia lub odmowy udzielenia wsparcia projektowi potencjalnie kwalifikującemu się do wsparcia oraz, stosownie do okoliczności, formy tego wsparcia wchodzi w zakres handlowych i politycznych uprawnień dyskrecjonalnych przysługujących [EBI] na podstawie traktatów i statutu”, a w akapicie ósmym, że proponowana przez ClientEarth wykładnia pojęcia „prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) wspomnianego rozporządzenia „nie byłaby już zgodna ani z instytucjonalną rolą EBI, ani z zadaniem, które spoczywa na nim na mocy jego statutu”.

42

W pkt 89 i 90 zaskarżonego wyroku Sąd mógł zatem orzec, nie naruszając przy tym prawa, że w spornej decyzji EBI powołał się wyłącznie „w sposób niejasny i ogólny na handlowe i polityczne uprawnienia dyskrecjonalne przysługujące mu na podstawie traktatów i jego statutu, a także na swą rolę instytucjonalną i zadanie powierzone mu na mocy tego statutu”, nie w ramach niezależnej podstawy niedopuszczalności wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r., lecz jedynie w ramach badania dwóch względów, o których mowa w pkt 40 niniejszego wyroku. W tych okolicznościach nie można Sądowi zarzucać, że w oczywisty sposób przeinaczył treść wspomnianej decyzji.

43

W tym względzie należy dodać, że w ramach oceny przestrzegania obowiązku uzasadnienia sąd Unii nie ma obowiązku uwzględnienia dodatkowych wyjaśnień przedstawionych dopiero w toku postępowania sądowego przez autora danego aktu, gdyż w przeciwnym wypadku zachodziłoby ryzyko naruszenia podziału kompetencji między administracją a sądem Unii i osłabienia kontroli zgodności z prawem aktów administracji (zob. podobnie wyrok z dnia 11 czerwca 2020 r., Komisja/Di Bernardo, C‑114/19 P, EU:C:2020:457, pkt 58).

44

Co się tyczy w drugiej kolejności spoczywającego na Sądzie obowiązku zbadania z urzędu zarzucanego naruszenia przez wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. niezależności, z jakiej EBI korzysta w dziedzinie operacji finansowych i której podstaw organ ten upatruje w szczególności w art. 15 ust. 3, art. 271 lit. c) oraz art. 308 i 309 TFUE, a także w pewnych postanowieniach statutu EBI, należy na wstępie zauważyć, że zarzucane naruszenie prawa pierwotnego Unii nie wystarcza do powstania po stronie sądu Unii obowiązku przystąpienia do badania z urzędu.

45

O ile bowiem niektóre zarzuty, takie jak brak uzasadnienia bądź niedostateczne uzasadnienie danej decyzji, mogą lub powinny zostać podniesione z urzędu, o tyle zarzut w przedmiocie zgodności z prawem materialnym rzeczonej decyzji, dotyczący naruszenia traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem w rozumieniu art. 263 TFUE, może być natomiast rozpatrywany przez sąd Unii tylko wtedy, gdy został podniesiony przez skarżącego (zob. podobnie wyrok z dnia 25 października 2017 r., Komisja/Włochy, C‑467/15 P, EU:C:2017:799, pkt 14, 15 i przytoczone tam orzecznictwo).

46

Sąd nie naruszył zatem prawa, powstrzymując się od zbadania zasadności argumentu EBI dotyczącego naruszenia niezależności, z jakiej korzysta on w dziedzinie operacji finansowych i która miałaby wynikać z art. 15 ust. 3 oraz art. 308 i 309 TFUE, a także z pewnych postanowień statutu EBI.

47

Niemniej powołanie się przez EBI na konieczność zachowania niezależności, z jakiej korzysta on w dziedzinie operacji finansowych, w związku z art. 271 lit. c) TFUE, jak wynika z pkt 110 złożonej przez EBI przed Sądem odpowiedzi na skargę, można było postrzegać jako zakwestionowanie właściwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej do dokonania kontroli, choćby pośrednio, uchwały Rady Dyrektorów EBI przy okazji rozpoznawania skargi o stwierdzenie nieważności odmowy przeprowadzenia przez EBI wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej tej uchwały. Ponadto EBI, popierany w tym względzie przez Komisję, podniósł, w szczególności na rozprawie przed Trybunałem, że istnieje nierozerwalny związek między prawem do złożenia wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały Rady Dyrektorów EBI a prawem do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez EBI w wyniku tej procedury odwoławczej. W związku z tym, ich zdaniem, w celu zachowania niezależności EBI konieczne jest pozbawienie organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną środowiska, takich jak ClientEarth, zarówno prawa do żądania wszczęcia wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej takiej uchwały, jak i prawa do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności ewentualnej decyzji odmownej.

48

W tym kontekście do Sądu należało zbadanie z urzędu właściwości sądu Unii do rozpoznania skargi o stwierdzenie nieważności decyzji rozstrzygającej w przedmiocie wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały Rady Dyrektorów EBI. Kwestia właściwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej do rozpoznania sporu wchodzi bowiem w zakres bezwzględnych przeszkód procesowych, w związku z czym może ona zostać zbadana przez sąd Unii na każdym etapie postępowania, także z urzędu (zob. podobnie wyrok z dnia 6 października 2020 r., Bank Refah Kargaran/Rada, C‑134/19 P, EU:C:2020:793, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo).

49

Zgodnie z art. 271 lit. c) TFUE skargi na uchwały Rady Dyrektorów EBI mogą być wnoszone, na warunkach określonych w art. 263 TFUE, „tylko przez państwa członkowskie lub Komisję i jedynie w związku z naruszeniem procedur przewidzianych w [art.] 19 [ust.] 2 i 5–7 statutu [EBI]”.

50

Z samego brzmienia art. 271 lit. c) TFUE wynika, że postanowienie to uzależnia możliwość wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności uchwał Rady Dyrektorów EBI od bardziej rygorystycznych warunków niż te, które nakłada art. 263 TFUE. Artykuł 271 lit. c) TFUE zawiera zatem ograniczenie ogólnej właściwości przyznanej przez ten traktat Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie kontroli zgodności z prawem aktów instytucji Unii i w związku z tym należy go interpretować ściśle (zob. analogicznie wyrok z dnia 3 czerwca 2021 r., Węgry/Parlament, C‑650/18, EU:C:2021:426, pkt 31). Jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 63 i 64 opinii, ograniczenie to dotyczy z jednej strony kręgu potencjalnych skarżących, a z drugiej strony – uprawnień sądu Unii w zakresie przeprowadzania kontroli co do istoty.

51

Wynika stąd, że art. 271 lit. c) TFUE nie reguluje bezpośrednio przypadku skargi wniesionej na podstawie art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 na decyzję EBI rozstrzygającą w przedmiocie wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały jego Rady Dyrektorów. Niemniej art. 271 lit. c) TFUE stanowi właściwe postanowienie traktatu w rozumieniu art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006, które należy uwzględnić przy ustalaniu możliwości wystąpienia do sądu Unii.

52

Jak zauważyła w istocie rzecznik generalna w pkt 68 opinii, art. 271 lit. c) TFUE zostałby pozbawiony skuteczności (effet utile), jeżeli w ramach skargi na decyzję EBI rozstrzygającą w przedmiocie wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały jego Rady Dyrektorów sąd Unii dokonywałby, w sposób pośredni, kontroli zasadności tej uchwały.

53

Natomiast w świetle pkt 50 niniejszego wyroku i wbrew twierdzeniom EBI i Komisji art. 271 lit. c) TFUE nie stoi co do zasady na przeszkodzie zażądaniu przez organizację pozarządową, zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006, wszczęcia wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały Rady Dyrektorów EBI ani wniesieniu do sądu Unii, na podstawie art. 12 ust. 1 tego rozporządzenia, skargi o stwierdzenie nieważności decyzji, w której wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały Rady Dyrektorów EBI uznano za niedopuszczalny.

54

W tym ostatnim przypadku celem skargi jest bowiem zbadanie przez sąd Unii nie zgodności z prawem czy zasadności uchwały Rady Dyrektorów EBI, lecz jedynie tego, czy EBI miał podstawy do odrzucenia jako niedopuszczalnego wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej takiej uchwały. Jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 73 opinii, uwzględnienie takiej skargi skutkowałoby jedynie tym, że EBI musiałby sam przeprowadzić wewnętrzną procedurę odwoławczą dotyczącą wspomnianej uchwały.

55

W niniejszym wypadku celem skargi wniesionej przez ClientEarth do Sądu było stwierdzenie nieważności spornej decyzji, opartej na art. 2 ust. 1 lit. g) w związku z art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006, doręczonej ClientEarth pismem z dnia 30 października 2018 r. podpisanym przez sekretarza generalnego i zastępcę szefa służby prawnej EBI, w której wniosek o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. odrzucono jako niedopuszczalny.

56

Ze względu na to, że celem tej skargi wniesionej na podstawie art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 było stwierdzenie nieważności spornej decyzji w oparciu o błędną kwalifikację prawną, jakiej miał dokonać EBI w odniesieniu do uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r., w świetle art. 2 ust. 1 lit. g) tego rozporządzenia, w ramach przeprowadzanej przez niego oceny dopuszczalności wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej dotyczącej tej uchwały, a nie zasadności tej ostatniej, art. 271 lit. c) TFUE nie może stać na przeszkodzie wniesieniu takiej skargi.

57

Sąd nie naruszył zatem prawa, uznając, że jest właściwy do rozpoznania skargi wniesionej przez ClientEarth na sporną decyzję. W tych okolicznościach fakt, że Sąd nie przeprowadził wprost analizy argumentów opartych na art. 271 lit. c) TFUE, nie może uzasadniać uchylenia zaskarżonego wyroku.

58

W świetle powyższych względów zarzut pierwszy i część drugą zarzutu drugiego EBI w sprawie C‑212/21 P oraz zarzut trzeci Komisji w sprawie C‑223/21 P należy oddalić jako bezzasadne.

59

EBI w części trzeciej zarzutu trzeciego w sprawie C‑212/21 P oraz Komisja w części pierwszej zarzutu pierwszego w sprawie C‑223/21 P twierdzą, że w pkt 107, 125 i 126 zaskarżonego wyroku Sąd niesłusznie uznał, iż przesłanki określone w art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 należy interpretować w świetle art. 9 konwencji z Aarhus.

60

Po pierwsze, w orzecznictwie Trybunału, w szczególności w wyrokach z dnia 13 stycznia 2015 r., Rada i Komisja/Stichting Natuur en Milieu i Pesticide Action Network Europe (C‑404/12 P i C‑405/12 P, EU:C:2015:5), i z dnia 3 września 2020 r., Mellifera/Komisja (C‑784/18 P, niepublikowanym, EU:C:2020:630), wykluczono obowiązek interpretowania rozporządzenia nr 1367/2006 zgodnie z postanowieniami tej konwencji.

61

Po drugie, z pkt 40 wyroku z dnia 16 lipca 2015 r., ClientEarth/Komisja (C‑612/13 P, EU:C:2015:486), wynika, że z uwagi na to, iż konwencję z Aarhus stworzono z uwzględnieniem krajowych porządków prawnych, a nie specyfiki prawnej charakteryzującej regionalne organizacje integracji gospodarczej, takie jak Unia, nie można dokonywać żadnych analogii pomiędzy wprowadzeniem w życie tej konwencji przez państwa członkowskie a jej wprowadzeniem w życie na poziomie Unii. Sąd nie mógł zatem oprzeć się w pkt 107 zaskarżonego wyroku na „podobnych względach”, których zresztą nie wyjaśniono, w celu dokonania wykładni art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 w świetle art. 9 ust. 3 i 4 tej konwencji.

62

Po trzecie, Sąd niesłusznie oparł się w pkt 125 i 126 zaskarżonego wyroku na zasadzie wykładni zgodnej z konwencją z Aarhus w celu dokonania oceny, czy uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. stanowi „indywidualnie adresowany środek” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, podczas gdy pojęcie to należy interpretować wyłącznie na podstawie kryteriów wynikających z art. 263 i 288 TFUE. W tym względzie z pkt 25 wyroku z dnia 3 grudnia 2020 r., Région de Bruxelles-Capitale/Komisja (C‑352/19 P, EU:C:2020:978), wynika, że konwencja z Aarhus nie może przesądzać o wykładni prawa pierwotnego Unii.

63

W części pierwszej zarzutu drugiego w sprawie C‑212/21 P oraz w części drugiej zarzutu pierwszego w sprawie C‑223/21 P odpowiednio EBI oraz Komisja twierdzą, że ponadto w pkt 107 zaskarżonego wyroku Sąd naruszył prawo przy dokonywaniu wykładni art. 2 i 9 konwencji z Aarhus. Przyjmując uchwałę z dnia 12 kwietnia 2018 r., Rada Dyrektorów EBI nie działała bowiem jako „władza publiczna” w rozumieniu art. 2 pkt 2 tej konwencji, w związku z czym jej art. 9 ust. 3 nie ma zastosowania. Przeciwnie, przyjęcie tej uchwały wpisuje się w działalność w zakresie finansowania realizowaną przez EBI jako bank.

64

ClientEarth kwestionuje zasadność wszystkich tych argumentów.

65

W swojej argumentacji EBI i Komisja utrzymują, że w pkt 107, 125 i 126 zaskarżonego wyroku Sąd dopuścił się szeregu naruszeń prawa przy dokonywaniu wykładni i stosowaniu konwencji z Aarhus.

66

W tym względzie w pierwszej kolejności należy przypomnieć, że przepisy prawa Unii należy, na ile to możliwe, interpretować w świetle prawa międzynarodowego, w szczególności jeśli są to przepisy, które mają na celu wprowadzenie w życie umowy międzynarodowej zawartej przez Unię (zob. podobnie wyroki: z dnia 14 lipca 1998 r., Safety Hi-Tech, C‑284/95, EU:C:1998:352, pkt 22; a także z dnia 19 grudnia 2019 r., Nederlands Uitgeversverbond i Groep Algemene Uitgevers, C‑263/18, EU:C:2019:1111, pkt 38).

67

Jest tak w przypadku rozporządzenia nr 1367/2006, które ma na celu wykonanie postanowień art. 9 ust. 3 konwencji z Aarhus w odniesieniu do instytucji Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 8 marca 2011 r., Lesoochranárske zoskupenie, C‑240/09, EU:C:2011:125, pkt 41).

68

Chociaż na ów art. 9 ust. 3 nie można powoływać się w celu dokonania oceny zgodności z prawem art. 10 ust. 1 rozporządzenia nr 1367/2006 (zob. podobnie wyroki: z dnia 13 stycznia 2015 r., Rada i in./Vereniging Milieudefensie i Stichting Stop Luchtverontreiniging Utrecht, od C‑401/12 P do C‑403/12 P, EU:C:2015:4, pkt 61; a także z dnia 13 stycznia 2015 r., Rada i Komisja/Stichting Natuur en Milieu i Pesticide Action Network Europe, C‑404/12 P i C‑405/12 P, EU:C:2015:5, pkt 53), to stwierdzenie to nie stoi na przeszkodzie temu, aby zgodnie z orzecznictwem przywołanym w pkt 66 niniejszego wyroku przepisy tego rozporządzenia były, na ile to możliwe, interpretowane w świetle konwencji z Aarhus (zob. podobnie wyrok z dnia 3 września 2020 r., Mellifera/Komisja, C‑784/18 P, niepublikowany, EU:C:2020:630, pkt 77).

69

Taka wykładnia stanowi bowiem zasadniczy środek gwarantujący, zgodnie z wolą prawodawcy Unii wyrażoną w motywie 3 wspomnianego rozporządzenia, że przepisy prawa Unii pozostaną zgodne z postanowieniami tej konwencji.

70

Co się tyczy w drugiej kolejności argumentu EBI i Komisji, zgodnie z którym Rada Dyrektorów EBI, przyjmując uchwałę z dnia 12 kwietnia 2018 r., nie działała jako „władza publiczna” w rozumieniu art. 2 pkt 2 konwencji z Aarhus, należy przypomnieć, po pierwsze, że stosownie do art. 2 pkt 2 lit. d) tej konwencji instytucje jakiejkolwiek regionalnej organizacji integracji gospodarczej, która, podobnie jak Unia, jest stroną owej konwencji, należy w rozumieniu tej konwencji uznać za władzę publiczną, z wyjątkiem sytuacji, gdy działają one jako władza sądownicza lub ustawodawcza.

71

Po drugie, stosownie do art. 2 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 1367/2006 pojęcie „instytucji i organów [Unii]”, do których rozporządzenie to ma zastosowanie zgodnie z jego art. 1 ust. 1, obejmuje „każdą instytucję publiczną, organ, urząd lub agencję ustanowioną przez traktat lub na jego podstawie, z wyjątkiem przypadków, gdy działają one jako władza sądownicza lub ustawodawcza”. W tym względzie w motywie 7 wspomnianego rozporządzenia wyjaśniono, że pojęcie to zdefiniowano „w […] szeroki i funkcjonalny sposób” ze względu na to, że konwencja z Aarhus zawiera „szeroką” definicję władz publicznych, do których ma ona zastosowanie, w celu zagwarantowania praw jednostkom i ich organizacjom wszędzie tam, gdzie sprawowana jest władza publiczna. Ponadto w motywie 11 tego rozporządzenia stwierdzono, że wykluczenie powinno dotyczyć również „innych procedur wyjaśniających, gdy instytucja lub organ [Unii] działa jako administracyjny organ odwoławczy zgodnie z postanowieniami traktatu”.

72

Wynika stąd, że działanie „instytucji i organów [Unii]” może być wyłączone z zakresu stosowania rozporządzenia nr 1367/2006 i konwencji z Aarhus tylko wtedy, gdy te instytucje i organy sprawują władzę sądowniczą lub ustawodawczą lub gdy działają jako administracyjny organ odwoławczy zgodnie z postanowieniami traktatu.

73

Tak jednak w niniejszym wypadku nie jest. Przyjęcie uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. zatwierdzającej propozycję finansowania projektu Curtis na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 19 ust. 3 statutu EBI nie wchodzi bowiem w zakres sprawowania władzy sądowniczej lub ustawodawczej przez Radę Dyrektorów EBI, który nie działał również jako „administracyjny organ odwoławczy zgodnie z postanowieniami traktatu” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 1367/2006 w związku z jego motywem 11.

74

Jak zauważyła w istocie rzecznik generalna w pkt 92–94 opinii, w ramach finansowania organizowanego na podstawie umowy EBI wykonuje uprawnienia dwojakiej natury. W tym zakresie EBI działa bowiem wprawdzie jako prywatny partner beneficjenta, lecz wykonuje on również zadania leżące w interesie ogólnym. W związku z tym dokonywanie wykładni art. 2 ust. 1 lit. c) tego rozporządzenia w ten sposób, że gdy EBI realizuje swoją działalność w zakresie finansowania, należy uznać go za „organ [Unii]”, zapewnia wykonanie wspomnianego rozporządzenia w sposób zgodny z art. 2 pkt 2 lit. d) konwencji z Aarhus.

75

W świetle powyższych względów część pierwszą zarzutu drugiego i część trzecią zarzutu trzeciego w sprawie C‑212/21 P oraz zarzut pierwszy w sprawie C‑223/21 P należy oddalić jako bezzasadne.

76

EBI w częściach pierwszej i drugiej zarzutu trzeciego w sprawie C‑212/21 P oraz Komisja w części pierwszej zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P twierdzą, że w pkt 120–124 i 138–140 zaskarżonego wyroku Sąd niesłusznie utożsamił środowiskowe kryteria kwalifikowalności projektów do finansowania przez EBI, które wynikają z deklaracji z 2009 r. i ze strategii klimatycznej, z przepisami prawnymi w zakresie prawa ochrony środowiska Unii w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 i że w związku z tym uznał on, iż uchwałę z dnia 12 kwietnia 2018 r. przyjęto „w zakresie prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) tego rozporządzenia.

77

W tym względzie EBI i Komisja podnoszą przede wszystkim, że pojęcie „przepisu prawnego” zawarte w art. 2 ust. 1 lit. f) wspomnianego rozporządzenia jest pojęciem formalnym, zdefiniowanym w procedurze przyjmowania odnośnego aktu. I tak zgodnie z art. 289 TFUE za „przepis prawny” można uznać jedynie przepis zawarty w akcie Unii przyjętym na podstawie postanowienia traktatów przewidującego przyjęcie tego aktu zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą lub specjalną procedurą ustawodawczą. W pkt 120–124 zaskarżonego wyroku Sąd nie uwzględnił więc wymogów wynikających z art. 289 TFUE i dokonał wykładni wykraczającej poza pojęcia „prawa” i „przepisu prawnego”, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. f) i g) rozporządzenia nr 1367/2006. Naruszeniem prawa obarczony jest w szczególności pkt 121 zaskarżonego wyroku ze względu na to, że Sąd orzekł w nim, iż wprowadzone przez traktat z Lizbony rozróżnienie między aktami ustawodawczymi a aktami regulacyjnymi jest pozbawione znaczenia w kontekście wykładni art. 2 ust. 1 lit. f) tego rozporządzenia.

78

Następnie EBI i Komisja zarzucają Sądowi, że uznał on, iż deklaracja z 2009 r. i strategia klimatyczna mają charakter wiążący. Oba te instrumenty jedynie ogólnie określają sposób postępowania EBI na poszczególnych etapach oceny projektów, nie ograniczając jednak korzystania z przysługujących temu organowi uprawnień dyskrecjonalnych. Spełnienie przez dany projekt kryteriów kwalifikowalności do finansowania wynikających z tych instrumentów nie daje prawa do uzyskania finansowania ze strony EBI, nie nakłada na jego Radę Dyrektorów obowiązku zatwierdzenia tego finansowania ani nie wiąże się dla EBI z obowiązkiem podpisania umowy kredytu, również po zatwierdzeniu przez Radę Dyrektorów.

79

Nawet przy założeniu, że deklaracja z 2009 r. i strategia klimatyczna ograniczają korzystanie przez EBI z jego uprawnień dyskrecjonalnych, takiego ograniczenia nie można uznać za nałożone przepisem prawa. Ponadto wewnętrzne wytyczne, których jedynym skutkiem jest zobowiązanie instytucji, która od nich odstępuje, do uzasadnienia swojej decyzji, nie stanowią źródła prawa. Pojęcie „przepisu prawnego”, o którym mowa w art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006, obejmuje zatem jedynie przepisy wywołujące względem obywatela bezpośrednie wiążące skutki prawne. Nie jest tak jednak w przypadku wytycznych, na mocy których instytucja ogranicza korzystanie z przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych na przyszłość.

80

Wreszcie EBI i Komisja kwestionują dokonaną w pkt 123 zaskarżonego wyroku analogię między polityką kredytową EBI w dziedzinie środowiska a jego wewnętrznymi przepisami dotyczącymi personelu. Podnoszą one, że w tej ostatniej dziedzinie EBI działa jako organ administracyjny, ponieważ jego decyzje mogą być przedmiotem kontroli sądowej, podczas gdy działalność EBI w zakresie udzielania kredytów w dziedzinie środowiska wchodzi w zakres wykonywania przez niego funkcji finansowej i nie przekłada się na decyzje administracyjne, które mogłyby być przedmiotem kontroli sądowej co do istoty.

81

ClientEarth kwestionuje zasadność wszystkich tych argumentów.

82

W swojej argumentacji EBI i Komisja zarzucają Sądowi, iż w pkt 120–124 i 138–140 zaskarżonego wyroku niesłusznie orzekł, że zarówno deklaracja z 2009 r., jak i strategia klimatyczna wchodzą w zakres pojęcia „prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 i że w związku z tym uchwałę z dnia 12 kwietnia 2018 r. przyjęto „w zakresie prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) tego rozporządzenia.

83

Pojęcie „prawa ochrony środowiska” zdefiniowano w art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 jako obejmujące „przepisy prawne [Unii], które bez względu na podstawę prawną przyczyniają się do realizacji celów polityki [Unii] w dziedzinie środowiska naturalnego”, o których mowa w art. 191 ust. 1 TFUE. Jak wynika z motywu 10 tego rozporządzenia, odesłanie do tych celów jest uzasadnione ze względu na to, że „prawo ochrony środowiska stale się rozwija”.

84

Z samego brzmienia art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 w związku z motywem 10 tego rozporządzenia wynika, że prawodawca Unii zamierzał nadać pojęciu „prawa ochrony środowiska” szeroki zakres.

85

W tym kontekście okoliczność, że w niektórych wersjach językowych, takich jak wersje hiszpańska, angielska, francuska czy portugalska, art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 odnosi się do „ustawodawstwa” lub „wszelkich przepisów ustawodawczych”, nie może oznaczać, wbrew stanowisku bronionemu przez EBI i przez Komisję, że pojęcie „prawa ochrony środowiska” jest na potrzeby stosowania tego rozporządzenia ograniczone do aktów ustawodawczych w rozumieniu art. 289 ust. 3 TFUE. Jak bowiem zauważyła rzecznik generalna w pkt 118 opinii, w innych wersjach językowych, a w szczególności w wersji niemieckiej, art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 posługuje się szerszym pojęciem „przepisów prawnych”, które może obejmować wszelkie prawnie wiążące akty o charakterze generalnym.

86

W tych okolicznościach zgodnie z orzecznictwem Trybunału przepis ten należy interpretować z uwzględnieniem ogólnej systematyki i celu uregulowania, którego stanowi on część (zob. podobnie wyrok z dnia 24 lutego 2022 r., Tiketa, C‑536/20, EU:C:2022:112, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

87

Otóż, zważywszy na pkt 84 niniejszego wyroku oraz na cele polityki Unii w dziedzinie środowiska naturalnego, pojęcie „prawa ochrony środowiska” należy interpretować szeroko w tym znaczeniu, że obejmuje ono wszelkie akty Unii, które – bez względu na ich podstawę prawną – przyczyniają się do realizacji celów tej polityki określonych w art. 191 ust. 1 TFUE [zob. podobnie wyrok z dnia 8 listopada 2022 r., Deutsche Umwelthilfe (Homologacja pojazdów silnikowych), C‑873/19, EU:C:2022:857, pkt 53]. Okoliczność, że zgodnie z samym brzmieniem art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006 podstawa prawna, na której akt przyjęto, nie jest kryterium mającym znaczenie w kontekście jego kwalifikacji jako „prawa ochrony środowiska”, pozwala na wysnucie wniosku, że procedura przyjęcia takiego aktu, która zgodnie z art. 289 TFUE determinuje to, czy ma on charakter ustawodawczy, czy też nie, również nie stanowi kryterium mającego znaczenie w kontekście tej kwalifikacji.

88

W niniejszym wypadku Rada Dyrektorów EBI, podejmując decyzję o przyznaniu finansowania na podstawie art. 9 ust. 1 i art. 19 ust. 3 statutu EBI, nie może bez uzasadnienia odejść od środowiskowych kryteriów kwalifikowalności projektów do finansowania, które wynikają z deklaracji z 2009 r. i ze strategii klimatycznej i które EBI sam zobowiązał się przestrzegać w ramach swojej działalności w zakresie udzielania kredytów, gdyż w przeciwnym wypadku EBI mógłby narazić się na sankcję w związku z naruszeniem zasad ogólnych prawa, takich jak zasada równego traktowania czy zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań (zob. analogicznie wyrok z dnia 28 czerwca 2005 r., Dansk Rørindustri i in./Komisja, C‑189/02 P, C‑202/02 P, od C‑205/02 P do C‑208/02 P i C‑213/02 P, EU:C:2005:408, pkt 209, 211).

89

Sąd nie naruszył zatem prawa, uznając w pkt 122–124 zaskarżonego wyroku, że zarówno deklaracja z 2009 r., jak i strategia klimatyczna wchodzą w zakres pojęcia „prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1367/2006, ponieważ określają one środowiskowe kryteria kwalifikowalności projektów do finansowania przez EBI, a zatem regulują jego działalność w zakresie udzielania kredytów na potrzeby realizacji celów traktatu FUE w dziedzinie środowiska.

90

Sąd nie naruszył również prawa, orzekając w pkt 138–140 zaskarżonego wyroku, że uchwałę z dnia 12 kwietnia 2018 r. – ze względu na to, iż stwierdzono w niej, że projekt Curtis spełnia wynikające z tych dwóch aktów środowiskowe kryteria kwalifikowalności projektów do finansowania przez EBI – przyjęto „w zakresie prawa ochrony środowiska” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006.

91

W świetle powyższych względów części pierwszą i drugą zarzutu trzeciego w sprawie C‑212/21 P oraz część pierwszą zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P należy oddalić jako bezzasadne.

92

W części drugiej zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P Komisja twierdzi, że w pkt 126–142 zaskarżonego wyroku Sąd nie uwzględnił orzecznictwa, stosownie do którego pojęcie „indywidualnie adresowanego środka” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 należy interpretować zgodnie z kryteriami wynikającymi z art. 263 i 288 TFUE. Sąd orzekł bowiem, naruszając zasady wynikające z pkt 65–67 i 84–86 wyroku z dnia 3 września 2020 r., Mellifera/Komisja (C‑784/18 P, niepublikowanego, EU:C:2020:630), że do uznania uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. za „indywidualnie adresowany środek” wystarczało to, że w drodze tej uchwały Rada Dyrektorów EBI zajęła ostateczne stanowisko w przedmiocie realizacji określonych celów środowiskowych. Przyjęcie takiego podejścia oznaczałoby, że akty niewiążące, takie jak zalecenia i opinie, mogą być przedmiotem wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej na podstawie art. 10 ust. 1 tego rozporządzenia, a następnie – skargi w oparciu o jego art. 12 ust. 1.

93

Popierając stanowisko Komisji, EBI podnosi, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. stanowi akt wewnętrzny, którego jedynym skutkiem jest umożliwienie służbom tego organu dalszego prowadzenia negocjacji umownych w sprawie zatwierdzonego finansowania, w związku z czym nie dotyczy ona indywidualnie podmiotów zewnętrznych.

94

ClientEarth podnosi, że argument, zgodnie z którym akt będący przedmiotem wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej należy uznać za „indywidualnie adresowany środek” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, nie został przed Sądem podniesiony ani przez EBI, ani przez Komisję, wobec czego jego wysunięcie przez tę ostatnią na etapie odwołania jest niedopuszczalne ze względu na to, że jest to argument nowy. W każdym wypadku uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. jest „indywidualnie adresowanym środkiem”, ponieważ ma ona zastosowanie do konkretnego wniosku dotyczącego finansowania projektu Curtis.

95

W swojej argumentacji Komisja zarzuca Sądowi, że w pkt 126–142 zaskarżonego wyroku naruszył on prawo przy dokonywaniu wykładni i stosowaniu pojęcia „indywidualnie adresowanego środka” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 poprzez przypisanie takiego charakteru uchwale z dnia 12 kwietnia 2018 r.

96

Co się tyczy w pierwszej kolejności podniesionej przez ClientEarth kwestii, czy zakwestionowanie przez Komisję zaskarżonego wyroku – w zakresie, w jakim uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. miała w nim zostać niesłusznie uznana za „indywidualnie adresowany środek” – jest dopuszczalne na etapie odwołania, należy przypomnieć, że wnoszący odwołanie może w odwołaniu podnieść przed Trybunałem zarzuty i argumenty, których źródłem jest sam zaskarżony wyrok i których przedmiotem jest podważenie zasadności tego wyroku pod względem prawnym (zob. podobnie wyroki: z dnia 29 listopada 2007 r., Stadtwerke Schwäbisch Hall i in./Komisja, C‑176/06 P, niepublikowany, EU:C:2007:730, pkt 17; z dnia 4 marca 2021 r., Komisja/Fútbol Club Barcelona, C‑362/19 P, EU:C:2021:169, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).

97

Zakwestionowanie przez Komisję – na etapie odwołania – uznania przez Sąd w pkt 140 i 142 zaskarżonego wyroku uchwały z dnia 12 kwietnia 2018 r. za „indywidualnie adresowany środek” jest zatem dopuszczalne.

98

W drugiej kolejności, co się tyczy zasadności uznania przez Sąd owej uchwały za taki środek, należy przypomnieć, że w celu ustalenia, czy dany akt ma charakter ogólny, czy indywidualny, sąd Unii musi w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę jego przedmiot i treść. Akt ma charakter generalny w rozumieniu art. 288 TFUE, jeżeli znajduje zastosowanie do sytuacji określonych obiektywnie i wywołuje skutki prawne względem kategorii osób określonych w sposób ogólny i abstrakcyjny. Co się tyczy tego drugiego kryterium, możliwość określenia z większą lub mniejszą dokładnością liczby czy nawet tożsamości podmiotów prawa, do których dany akt ma w konkretnym momencie zastosowanie, nie pozbawia go charakteru generalnego, o ile nie ulega wątpliwości, że ma on zastosowanie do tych podmiotów ze względu na zaistnienie pewnej obiektywnej sytuacji prawnej lub faktycznej w nim określonej w związku z jego celem (zob. podobnie wyrok z dnia 3 września 2020 r., Mellifera/Komisja, C‑784/18 P, niepublikowany, EU:C:2020:630, pkt 65–67 i przytoczone tam orzecznictwo).

99

W niniejszym wypadku uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. – ze względu na to, że zatwierdza ona propozycję finansowania projektu Curtis w świetle jego aspektów środowiskowych i społecznych – dotyczy konkretnej sytuacji, a mianowicie finansowania tego projektu, i wywołuje skutki prawne względem jego promotora, umożliwiając mu podjęcie niezbędnych działań w celu sformalizowania kredytu.

100

Sąd nie naruszył zatem prawa, orzekając w pkt 140 i 142 zaskarżonego wyroku, że uchwała ta stanowi „indywidualnie adresowany środek” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006.

101

W związku z tym część drugą zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P należy oddalić jako bezzasadną.

102

EBI w częściach drugiej i trzeciej zarzutu drugiego w sprawie C‑212/21 P oraz Komisja w części trzeciej zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P twierdzą, że Sąd niesłusznie orzekł, iż uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. ma prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006, ponieważ odzwierciedla ostateczne stanowisko Rady Dyrektorów EBI w sprawie kwalifikowalności projektu Curtis do finansowania przez EBI w świetle jego aspektów środowiskowych i społecznych. Taka uchwała nie przyznaje bowiem indywidualnego prawa do uzyskania finansowania ze strony EBI, ponieważ stosunek między tym organem a potencjalnym kredytobiorcą staje się prawnie wiążący dopiero z chwilą podpisania stosownej umowy. W związku z tym wspomnianej uchwale nie można przypisać prawnie wiążącego charakteru.

103

Uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest ponadto wewnętrznie sprzeczne, ponieważ Sąd stwierdził jednocześnie, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. wywołuje skutki prawne względem promotora projektu Curtis, a – w pkt 167–170 tego wyroku – że nie stanowi ona „zobowiązania prawnego do przyznania kredytu” oraz że po jej przyjęciu procedura była kontynuowana.

104

W tym względzie EBI podnosi, że uchwała jego Rady Dyrektorów przyjęta na podstawie art. 19 ust. 3 statutu EBI jest decyzją o finansowaniu projektu stanowiącą jedność i nie ma możliwości wydzielenia w niej „części finansowej”, która nie jest ostateczna i nie ma prawnie wiążącego charakteru i skutku zewnętrznego, oraz „części środowiskowej”, która jest ostateczna i prawnie wiążąca względem osób trzecich.

105

W każdym wypadku istnienie prawnie wiążącego charakteru i skutku zewnętrznego w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 należało ustalić w odniesieniu do sytuacji prawnej ClientEarth. Sąd, zbadawszy w pkt 170 zaskarżonego wyroku sytuację prawną promotora projektu Curtis, potwierdził, że żaden tego rodzaju skutek nie wystąpił w odniesieniu do ClientEarth.

106

ClientEarth kwestionuje zasadność wszystkich tych argumentów.

107

W swojej argumentacji EBI i Komisja zarzucają Sądowi, że naruszył on prawo, orzekając w pkt 167–171 zaskarżonego wyroku, iż uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. jest aktem mającym „prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006.

108

W tym względzie z pkt 149 zaskarżonego wyroku wynika, że „ze względów ogólnej spójności” Sąd dokonał wykładni tego pojęcia zgodnie z pojęciem „aktów […] zmierzają[cych] do wywarcia skutków prawnych wobec osób trzecich”, o którym mowa w art. 263 akapit pierwszy TFUE, co do zasady wykluczającym akty, które wywołują skutki jedynie w wewnętrznej sferze instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii będących ich autorem, nie tworząc żadnych praw lub obowiązków względem osób trzecich (zob. podobnie wyroki: z dnia 25 lutego 1988 r., Les Verts/Parlament, 190/84, EU:C:1988:94, pkt 8; z dnia 25 czerwca 2020 r., Satcen/KF, C‑14/19 P, EU:C:2020:492, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo).

109

W pkt 167–171 zaskarżonego wyroku Sąd na podstawie tego orzecznictwa stwierdził, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. określa w sposób ostateczny stanowisko Rady Dyrektorów EBI w sprawie kwalifikowalności projektu Curtis do finansowania przez ten organ w świetle aspektów środowiskowych i społecznych tego projektu i że w związku z tym wywołuje ona skutki prawne względem osób trzecich, w szczególności względem promotora owego projektu, ze względu na to, że stwierdzono w niej, iż wspomniany projekt kwalifikuje się do finansowania przez EBI w świetle jego aspektów środowiskowych i społecznych, umożliwiając w ten sposób temu promotorowi podjęcie niezbędnych działań w celu sformalizowania kredytu.

110

Nie można dostrzec żadnej sprzeczności między – z jednej strony – stwierdzeniem, że aspekty środowiskowe projektu Curtis poddano ostatecznej ocenie, a – z drugiej strony – również wskazanymi we wspomnianych punktach zaskarżonego wyroku okolicznościami, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. nie stanowiła „zobowiązania prawnego do przyznania kredytu” i że procedura przyznania tego finansowania była kontynuowana, ponieważ pozostawały inne aspekty techniczne, ekonomiczne i finansowe wspomnianego projektu, co do których należało przeprowadzić audyt.

111

Ponadto wysunięty przez EBI argument, zgodnie z którym Sąd naruszył prawo, orzekając w pkt 167–170 zaskarżonego wyroku, że uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. zawierała „część finansową”, którą można było oddzielić od „części środowiskowej”, i że jedynie ta druga część była ostateczna i prawnie wiążąca względem osób trzecich, opiera się na błędnym rozumieniu tych punktów, w których Sąd zauważył jedynie, że w uchwale tej stwierdzono w sposób ostateczny, iż projekt Curtis kwalifikuje się do finansowania przez EBI w świetle swoich aspektów środowiskowych i społecznych, lecz w żaden sposób nie orzekł, że wspomniana uchwała opiera się na formalnym oddzieleniu tych ostatnich aspektów od aspektów finansowych lub innych aspektów dotyczących wspomnianego projektu.

112

Co więcej, argument, zgodnie z którym Sąd powinien był w pkt 170 zaskarżonego wyroku ocenić, czy uchwała z dnia 12 kwietnia 2018 r. ma „prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny” w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. g) rozporządzenia nr 1367/2006 względem ClientEarth, nie znajduje w tym rozporządzeniu żadnego oparcia. Ani bowiem ów przepis, ani art. 10 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia nie wymagają, aby akt administracyjny będący przedmiotem wniosku o wszczęcie wewnętrznej procedury odwoławczej miał prawnie wiążący charakter i skutek zewnętrzny względem organizacji pozarządowej, która ten wniosek składa.

113

W świetle powyższych względów części drugą i trzecią zarzutu drugiego w sprawie C‑212/21 P oraz część trzecią zarzutu drugiego w sprawie C‑223/21 P należy oddalić jako bezzasadne.

114

Mając na względzie wszystkie powyższe rozważania, odwołania należy oddalić w całości.

115

Stosownie do art. 184 § 2 regulaminu postępowania, jeżeli odwołanie jest bezzasadne, Trybunał rozstrzyga o kosztach. Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 owego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.

116

Ponieważ ClientEarth zażądał obciążenia EBI i Komisji kosztami postępowania, a EBI i Komisja przegrały sprawę, należy je obciążyć ich własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez ClientEarth w ramach obu odwołań.

Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje: