WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba)

z dnia 24 listopada 2020 r. ( *1 )

Odesłanie prejudycjalne – Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Rozporządzenie (UE) nr 1215/2012 – Jurysdykcja – Artykuł 7 pkt 1 i 2 – Jurysdykcja szczególna w sprawach, których przedmiotem jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego – Powództwo o zaniechanie praktyk handlowych uważanych za sprzeczne z prawem konkurencji – Zarzut nadużycia pozycji dominującej, polegającego na stosowaniu praktyk handlowych objętych postanowieniami umownymi – Platforma internetowa służąca do rezerwowania miejsc noclegowych booking.com

W sprawie C‑59/19

mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Bundesgerichtshof (federalny trybunał sprawiedliwości, Niemcy) postanowieniem z dnia 11 grudnia 2018 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 29 stycznia 2019 r., w postępowaniu:

Wikingerhof GmbH & Co. KG

przeciwko

Booking.com BV,

TRYBUNAŁ (wielka izba),

w składzie: K. Lenaerts, prezes, R. Silva de Lapuerta, wiceprezes, J.-C. Bonichot, A. Arabadjiev i A. Prechal, prezesi izb, T. von Danwitz, C. Toader, M. Safjan (sprawozdawca), D. Šváby, S. Rodin, K. Jürimäe, C. Lycourgos i P.G. Xuereb, sędziowie,

rzecznik generalny: H. Saugmandsgaard Øe,

sekretarz: D. Dittert, kierownik wydziału,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 27 stycznia 2020 r.,

rozważywszy uwagi, które przedstawili:

w imieniu Wikingerhof GmbH & Co. KG – V. Soyez i C. Aufdermauer, Rechtsanwälte,

w imieniu Booking.com BV – T. Winter, N. Hermann, L. Alexy i C. Bauch, Rechtsanwälte,

w imieniu rządu czeskiego – M. Smolek, J. Vláčil i A. Kasalická, w charakterze pełnomocników,

w imieniu Komisji Europejskiej – M. Heller i G. Meessen, w charakterze pełnomocników,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 10 września 2020 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 7 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2012, L 351, s. 1).

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy Wikingerhof GmbH & Co. KG, spółką prawa niemieckiego prowadzącą hotel w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn (Niemcy), a Booking.com BV, spółką prawa niderlandzkiego z siedzibą w Niderlandach, operatorem platformy internetowej służącej do rezerwowania miejsc noclegowych, w przedmiocie niektórych praktyk stosowanych przez tę ostatnią, w odniesieniu do których Wikingerhof twierdzi, że stanowią nadużycie pozycji dominującej.

Ramy prawne

3

Motywy 15, 16 i 34 rozporządzenia nr 1215/2012 mają następujące brzmienie:

„(15)

Przepisy o jurysdykcji powinny być w wysokim stopniu przewidywalne i opierać się na zasadzie, że jurysdykcję w ogólności mają sądy miejsca zamieszkania [względnie siedziby] pozwanego. Tak ustalona jurysdykcja powinna mieć miejsce zawsze [być zawsze dostępna], z wyjątkiem kilku dokładnie określonych przypadków, w których ze względu na przedmiot sporu lub autonomię stron uzasadnione jest inne kryterium powiązania [uzasadniony jest inny łącznik]. Siedziba osób prawnych musi być zdefiniowana wprost w rozporządzeniu celem wzmocnienia przejrzystości wspólnych przepisów i uniknięcia konfliktów kompetencyjnych.

(16)

Jurysdykcja oparta na łączniku miejsca zamieszkania powinna zostać uzupełniona jurysdykcją opartą na innych łącznikach, które powinny zostać dopuszczone ze względu na ścisły związek pomiędzy sądem a sporem prawnym lub w interesie prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości [prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości]. Istnienie ścisłego związku powinno zagwarantować pewność prawną [pewność prawa] oraz uniknięcie możliwości pozywania pozwanego przed sąd państwa członkowskiego, którego pozwany nie mógł rozsądnie przewidzieć. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza w przypadku sporów dotyczących zobowiązań pozaumownych wynikających z naruszenia prywatności i innych dóbr osobistych, w tym zniesławienia.

[…]

(34)

W celu zapewnienia ciągłości pomiędzy [Konwencją z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 1972, L 299, s. 32), zmienioną późniejszymi konwencjami o przystąpieniu nowych państw członkowskich do tej konwencji], rozporządzeniem [Rady] (WE) nr 44/2001 [z dnia 22 grudnia 2000 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2001, L 12, s. 1)] a niniejszym rozporządzeniem powinny być przewidziane przepisy przejściowe. Dotyczy to również wykładni postanowień [wspomnianej] konwencji oraz zastępujących ją rozporządzeń dokonywanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej”.

4

Rozdział II rozporządzenia nr 1215/2012, zatytułowany „Jurysdykcja”, obejmuje między innymi sekcję 1, noszącą tytuł „Przepisy ogólne”, i sekcję 2, noszącą tytuł „Jurysdykcja szczególna”. Artykuł 4 ust. 1 omawianego rozporządzenia, znajdujący się we wspomnianej sekcji 1, stanowi:

„Z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego państwa członkowskiego”.

5

Zawarty w sekcji 2 rozdziału II tego samego rozporządzenia art. 7 ma następujące brzmienie:

„Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego, może być pozwana w innym państwie członkowskim:

[…]

1)

a)

w sprawach dotyczących umowy – przed sądy miejsca wykonania danego zobowiązania;

[…]

2)

w sprawach dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego – przed sądy miejsca, w którym nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;

[…]”.

6

Artykuł 25 ust. 1, zawarty w zatytułowanej „Umowa dotycząca jurysdykcji” sekcji 7 rozdziału II rozporządzenia nr 1215/2012, brzmi następująco:

„Jeżeli strony, niezależnie od ich miejsca zamieszkania, uzgodniły, że sąd lub sądy państwa członkowskiego powinny rozstrzygać spór już wynikły albo spór przyszły mogący wyniknąć z określonego stosunku prawnego, to sąd lub sądy tego państwa mają jurysdykcję, chyba że umowa ta jest nieważna pod względem materialnym na mocy prawa danego państwa członkowskiego. […]”.

Postępowanie główne i pytanie prejudycjalne

7

W marcu 2009 r. spółka Wikingerhof zawarła ze spółką Booking.com standardową umowę w oparciu o formularz dostarczony przez tę ostatnią, w której przewidziano między innymi, co następuje:

„Ogólne warunki umowne

Hotel oświadcza, że otrzymał od Booking.com kopię wersji 0208 ogólnych warunków umownych […]. Warunki te są dostępne w wersji elektronicznej na stronie Booking.com […]. Hotel potwierdza, że przeczytał i zrozumiał te warunki i wyraża na nie zgodę. Warunki stanowią integralną część niniejszej umowy […]”.

8

Następnie Booking.com wielokrotnie zmieniła swoje warunki ogólne, dostępne za pośrednictwem systemu Extranet tej spółki umożliwiającym zaktualizowanie informacji dotyczących hotelu, a także danych dotyczących poszczególnych rezerwacji.

9

Wikingerhof zakwestionował na piśmie włączenie do umowy wiążącej tę spółkę z Booking.com nowej wersji warunków ogólnych, o czym Booking.com poinformowała swoich kontrahentów w dniu 25 czerwca 2015 r. Wikingerhof uznał, że nie miał innego wyboru niż zawarcie wspomnianej umowy ze względu na silną pozycję Booking.com na rynku usług pośrednictwa i portali rezerwacji miejsc noclegowych, nawet jeśli niektóre praktyki Booking.com są niesłuszne, a zatem są sprzeczne z prawem konkurencji.

10

Przed Landgericht Kiel (sądem krajowym w Kilonii, Niemcy) Wikingerhof wytoczył powództwo zmierzające do zakazania przez sąd spółce Booking.com umieszczania na platformie rezerwacji miejsc noclegowych, obok ceny wskazanej przez Wikingerhofu, bez zgody tej ostatniej, dopisku „najkorzystniejsza cena” lub „cena obniżona”; pozbawiania Wikingerhof dostępu do danych kontaktowych przekazywanych przez klientów tej spółki na wspomnianej platformie, a także uzależniania pozycji zajmowanej przez hotel prowadzony przez Wikingerhof na liście wyników wyszukiwania publikowanej na tej platformie od przyznania Booking.com prowizji przekraczającej 15%.

11

Booking.com podniosła zarzut braku właściwości miejscowej i jurysdykcji międzynarodowej Landgericht Kiel (sądu krajowego w Kilonii) ze względu na fakt istnienia umowy prorogacyjnej zawartej z Wikingerhofem, zgodnie z którą wyłącznie sądy w Amsterdamie (Niderlandy) są właściwe miejscowo do rozpoznawania sporów wynikłych z tej umowy.

12

Landgericht Kiel (sąd krajowy w Kilonii) orzekł, że nie może rozpoznać powództwa Wikingerhofu, ponieważ nie jest właściwy terytorialnie i nie ma jurysdykcji międzynarodowej. Orzeczenie to zostało utrzymane w mocy w postępowaniu apelacyjnym wyrokiem Oberlandesgericht Schleswig (wyższego sądu krajowego w Szlezwiku, Niemcy), zgodnie z którym sąd ów nie mógł uznać się za mający jurysdykcję ani jako sąd miejsca wykonania danego zobowiązania na podstawie art. 7 pkt 1 rozporządzenia nr 1215/2012, ani jako sąd miejsca, w którym nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę na podstawie art. 7 pkt 2 rzeczonego rozporządzenia.

13

Wikingerhof wniósł od tego wyroku skargę rewizyjną (Revision) do Bundesgerichtshof (federalnego trybunału sprawiedliwości, Niemcy).

14

Sąd ten zauważa, że nie powstaje kwestia ewentualnego wpływu na jurysdykcję sądów niemieckich, przed którymi Wikingerhof wszczął postępowanie, umowy jurysdykcyjnej, na którą powołuje się Booking.com, ponieważ nie została ona ważnie zawarta zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 25 rozporządzenia nr 1215/2012.

15

W niniejszej sprawie skarga rewizyjna jest w opinii sądu odsyłającego uzasadniona tym, że sąd apelacyjny popełnił błąd, uznając, że nie ma jurysdykcji do rozpoznania wytoczonego przed nim powództwa w oparciu o podstawę jurysdykcji w sprawach dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012.

16

Zdaniem sądu odsyłającego, który powołuje się na wyrok z dnia 5 lipca 2018 r., flyLAL-Lithuanian Airlines (C‑27/17, EU:C:2018:533), powództwo jest objęte zakresem spraw dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012, jeżeli przedmiotem tego powództwa jest pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej lub spowodowanie wydania przez sąd zakazów opartych na fakcie, że zarzucane działania stanowią nadużycie pozycji dominującej. Takie nadużycie pozycji dominującej mogłoby wynikać z uzależnienia zawarcia umowy od przyjęcia niesłusznych warunków.

17

Sąd odsyłający skłania się ku stwierdzeniu, że przedmiotem postępowania głównego jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012, w zakresie w jakim Wikingerhof zgodził się na podpisanie warunków spornej umowy, które uważa za nieuczciwe, jedynie ze względu na pozycję dominującą Booking.com, tym samym nie wyraził na nie zgody dobrowolnie. Wikingerhof twierdzi, że nie wyraził na nie dobrowolnie zgody. Spór w postępowaniu głównym nie dotyczy zatem wyłącznie wykładni tej umowy, lecz podnosi również kwestię, czy narzucenie pewnych warunków umownych przez przedsiębiorstwo, co do którego druga strona umowy uważa, że zajmuje ono pozycję dominującą, należy uznać za nadużycie, a zatem za działanie sprzeczne z prawem konkurencji.

18

W tych okolicznościach Bundesgerichtshof (federalny trybunał sprawiedliwości) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy art. 7 pkt 2 [rozporządzenia nr 1215/2012] należy interpretować w ten sposób, że jurysdykcja w sprawach dotyczących czynów niedozwolonych obejmuje również powództwo o zaniechanie określonego zachowania, jeżeli kwestionowane zachowanie znajduje oparcie w umowie, ale strona powodowa podnosi, że treść postanowień umownych jest wynikiem nadużycia przez stronę pozwaną pozycji dominującej?”.

W przedmiocie pytania prejudycjalnego

19

Poprzez pytanie prejudycjalne sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012 należy interpretować w ten sposób, że ma on zastosowanie do powództwa o zaniechanie określonych zachowań podejmowanych w ramach stosunku umownego łączącego powoda z pozwanym, które oparte jest na twierdzeniu powoda, w myśl którego pozwany dopuścił się nadużycia pozycji dominującej z naruszeniem prawa konkurencji.

20

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z motywem 34 rozporządzenia nr 1215/2012 rozporządzenie to uchyla i zastępuje rozporządzenie nr 44/2001, które z kolei zastąpiło Konwencję z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, zmienioną późniejszymi konwencjami o przystąpieniu nowych państw członkowskich do tej konwencji. W związku z tym wykładnia dokonana przez Trybunał w odniesieniu do przepisów tych ostatnich instrumentów prawnych odnosi się również do przepisów rozporządzenia nr 1215/2012, jeśli można je uznać za „równoważne”. Jest tak w przypadku art. 5 pkt 3 wspomnianej konwencji i art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 z jednej strony oraz art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012 z drugiej strony (zob. podobnie wyrok z dnia 9 lipca 2020 r., Verein für Konsumenteninformation, C‑343/19, EU:C:2020:534, pkt 22).

21

Podczas gdy art. 4 ust. 1 rozporządzenia nr 1215/2012 ustanawia jurysdykcję ogólną sądów państwa członkowskiego [miejsca zamieszkania] pozwanego, art. 7 pkt 1 i 2 tego rozporządzenia przewiduje jednak jurysdykcję szczególną odpowiednio w sprawach, których przedmiotem jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy, oraz w sprawach, których przedmiotem jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego, umożliwiając powodowi wytoczenie powództwa przed sądami innych państw członkowskich.

22

I tak, w przypadku powództw należących do pierwszej kategorii, art. 7 pkt 1 tego rozporządzenia pozwala powodowi wytoczyć powództwo przed sądem miejsca wykonania danego zobowiązania będącego podstawą powództwa, podczas gdy w odniesieniu do powództw należących do drugiej kategorii, art. 7 pkt 2 tego rozporządzenia przewiduje, że można je wytoczyć przed sądem miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę.

23

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału zakres pojęcia „czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego” w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012 obejmuje każde żądanie zmierzające do obciążenia odpowiedzialnością pozwanego, które nie dotyczy „umowy lub roszczeń wynikających z umowy” w rozumieniu art. 7 pkt 1 lit. a) tego rozporządzenia (zob. podobnie wyroki: z dnia 27 września 1988 r., Kalfelis, 189/87, EU:C:1988:459, pkt 18; z dnia 12 września 2018 r., Löber, C‑304/17, EU:C:2018:701, pkt 19), więc nie opiera się na obowiązku prawnym dobrowolnie zaciągniętym przez jedną osobę względem drugiej (wyrok z dnia 20 stycznia 2005 r., Engler, C‑27/02, EU:C:2005:33, pkt 51).

24

W niniejszej sprawie przyznanie jurysdykcji do rozpoznania sprawy w postępowaniu głównym sądowi, przed którym Wikingerhof wytoczył powództwo, zależy właśnie od rozróżnienia, jakiego należy dokonać pomiędzy, z jednej strony, postępowaniem, którego przedmiotem jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012, a z drugiej strony, postępowaniem, którego przedmiotem jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy w rozumieniu art. 7 pkt 1 lit. a) tego rozporządzenia. Z postanowienia odsyłającego wynika bowiem, że gdyby żądanie sformułowane przez Wikingerhof dotyczyło umowy i mogłoby w związku z tym zostać podniesione w miejscu, w którym zobowiązanie będące jego podstawą zostało wykonane albo miało być wykonane, sąd rozpoznający sprawę nie byłby właściwy do jego rozpoznania.

25

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości dwie podstawy jurysdykcji szczególnej ustanowione w przywoływanych przepisach należy interpretować w sposób autonomiczny, poprzez odwołanie się do systematyki i celów rozporządzenia nr 1215/2012, tak aby zapewnić jego jednolite stosowanie we wszystkich państwach członkowskich (zob. podobnie wyroki: z dnia 27 września 1988 r., Kalfelis, 189/87, EU:C:1988:459, pkt 16; z dnia 17 września 2002 r., Tacconi, C‑334/00, EU:C:2002:499, pkt 19; z dnia 18 lipca 2013 r., ÖFAB, C‑147/12, EU:C:2013:490, pkt 27). Wymóg ten, który obowiązuje w szczególności dla celów ustalenia odnośnych zakresów stosowania tych dwóch przepisów, oznacza, że pojęcia „umowy lub roszczeń wynikających z umowy” oraz „czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego” nie mogą być rozumiane jako odesłanie do kwalifikacji stosunku prawnego będącego przedmiotem sporu przed sądem krajowym znajdującej oparcie we właściwym prawie krajowym (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2014 r., Brogsitter, C‑548/12, EU:C:2014:148, pkt 18).

26

Co się tyczy, po pierwsze, systematyki rozporządzenia nr 1215/2012, akt ten opiera się na zasadzie jurysdykcji ogólnej sądów państwa członkowskiego miejsca zamieszkania pozwanego, podczas gdy jurysdykcja szczególna, przewidziana w szczególności w art. 7 owego rozporządzenia, stanowi wyjątek od tej zasady ogólnej, podlegający – jako taki – wykładni ścisłej (zob. podobnie wyrok z dnia 27 września 1988 r., Kalfelis, 189/87, EU:C:1988:459, pkt 19); w kontekście stosowania rzeczonego rozporządzenia – te dwie konstrukcje wzajemnie się wykluczają.

27

Jednocześnie, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 87 opinii, system ten charakteryzuje możliwość powołania się przez powoda na jedną z norm jurysdykcji szczególnej przewidzianych w tym rozporządzeniu.

28

Co się tyczy, po drugie, celów rozporządzenia nr 1215/2012, z motywu 16 tego rozporządzenia wynika, że przepisy o jurysdykcji szczególnej, na które powód może się powołać na podstawie, po pierwsze, art. 7 pkt 1 tego rozporządzenia, a po drugie, art. 7 pkt 2 tego rozporządzenia, zostały wprowadzone ze względu na istnienie w sprawach, których dotyczą te przepisy, szczególnie ścisłego związku pomiędzy żądaniem powoda a sądem, który miałby je rozpoznać lub w celu ułatwienia prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości (zob. podobnie wyrok z dnia 4 października 2018 r., Feniks, C‑337/17, EU:C:2018:805, pkt 36).

29

Należy zatem uznać, że możliwość zastosowania czy to art. 7 pkt 1 rozporządzenia nr 1215/2012, czy to art. 7 pkt 2 tego rozporządzenia zależy, po pierwsze, od wyboru powoda w kwestii ewentualnego powołania się na jedną z tych podstaw jurysdykcji szczególnej, a po drugie – od wyniku badania przez sąd, przed którym wytoczono powództwo, szczególnych przesłanek przewidzianych w tych przepisach.

30

W tym względzie, jeżeli powód powołuje się na jeden z tych przepisów, konieczne jest, aby sąd rozpoznający sprawę zbadał, czy roszczenia powoda mają, niezależnie od ich kwalifikacji w prawie krajowym, charakter umowny, czy też przeciwnie, charakter deliktowy lub quasi-deliktowy w rozumieniu analizowanego rozporządzenia.

31

W szczególności, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 90 opinii, sąd, przed którym wytoczono powództwo, musi ustalić, czy żądanie podniesione przez umawiające się strony – w stosunku do stanowiącego jego podstawę zobowiązania ex contractu, względnie ex delicto, należy do kategorii spraw dotyczących umowy w rozumieniu art. 7 pkt 1 rozporządzenia nr 1215/2012, czy też do kategorii spraw dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 tego rozporządzenia (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2014 r., Brogsitter, C‑548/12, EU:C:2014:148, pkt 26).

32

Powództwo jest objęte zakresem spraw dotyczących umowy w rozumieniu art. 7 pkt 1 lit. a) rozporządzenia nr 1215/2012, w przypadku gdy w celu wykazania zgodnego albo, przeciwnie, niezgodnego z prawem charakteru zachowania zarzucanego przez powoda pozwanemu niezbędna okazuje się wykładnia umowy wiążącej pozwanego z powodem (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2014 r., Brogsitter, C‑548/12, EU:C:2014:148, pkt 25). Jest tak w szczególności w przypadku powództwa, którego podstawą są postanowienia umowy lub przepisy prawa, które mają zastosowanie ze względu na tę umowę (zob. podobnie wyroki: z dnia 10 września 2015 r., Holterman Ferho Exploitatie i in., C‑47/14, EU:C:2015:574, pkt 53; z dnia 15 czerwca 2017 r., Kareda, C‑249/16, EU:C:2017:472, pkt. 3033).

33

Natomiast, gdy powód powołuje się w pozwie na zasady odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego, a mianowicie naruszenie obowiązku, względnie zobowiązania nałożonego przez prawo, i gdy nie wydaje się niezbędne zbadanie treści umowy zawartej z pozwanym dla celów oceny zgodnego z prawem lub bezprawnego charakteru zarzucanego pozwanemu zachowania, ponieważ obowiązek ten, względnie zobowiązanie to ciążą na pozwanym niezależnie od owej umowy, podstawa wytoczenia powództwa jest objęta zakresem czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012.

34

W niniejszym przypadku Wikingerhof powołuje się w pozwie na naruszenie niemieckiego prawa konkurencji, które przewiduje ogólny zakaz nadużywania pozycji dominującej, niezależny od istnienia jakiejkolwiek umowy lub innego dobrowolnego zobowiązania. Konkretnie spółka ta uważa, że nie miała innego wyboru niż zawarcie spornej umowy i ponoszenie skutków późniejszych zmian warunków ogólnych Booking.com ze względu na silną pozycję Booking.com na rynku właściwym, mimo że niektóre praktyki Booking.com są niesłuszne.

35

Tym samym zasadniczą kwestią prawną w postępowaniu głównym jest to, czy Booking.com nadużyła pozycji dominującej w rozumieniu wspomnianego prawa konkurencji. Tymczasem, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 122 i 123 opinii, w celu ustalenia w świetle tego prawa zgodnego z prawem lub bezprawnego charakteru praktyk zarzucanych Booking.com nie jest niezbędne dokonywanie wykładni umowy wiążącej strony w postępowaniu głównym; taka wykładnia jest jednak konieczna do celów ustalenia treści wspomnianych praktyk.

36

Należy zatem uznać, z zastrzeżeniem weryfikacji przez sąd odsyłający, że powództwo wytoczone przez Wikingerhof w zakresie, w jakim opiera się na wynikającym z przepisów prawa obowiązku powstrzymania się od nadużywania pozycji dominującej, należy do zakresu spraw dotyczących czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego w rozumieniu art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012.

37

Wykładnia ta jest zgodna z celami bliskości i prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, realizowanymi przez to rozporządzenie, wskazanymi w jego motywie 16 i przypomnianymi w pkt 28 niniejszego wyroku. Sąd właściwy na podstawie art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012, a mianowicie, w okolicznościach rozpatrywanych w postępowaniu głównym, ten sąd, w którego obszarze właściwości leży rynek, na który miało wpływ zarzucane zachowanie antykonkurencyjne, jest bowiem najbardziej odpowiedni do wydania orzeczenia w przedmiocie głównej kwestii zasadności tego twierdzenia, w szczególności w zakresie zbierania i oceny istotnych w tym względzie dowodów (zob. analogicznie wyroki: z dnia 29 lipca 2019 r., Tibor-Trans, C‑451/18, EU:C:2019:635, pkt 34; z dnia 9 lipca 2020 r., Verein für Konsumenteninformation, C‑343/19, EU:C:2020:534, pkt 38).

38

W świetle całości powyższych rozważań na zadane pytanie trzeba odpowiedzieć, iż art. 7 pkt 2 rozporządzenia nr 1215/2012 należy interpretować w ten sposób, że ma on zastosowanie do powództwa o zaniechanie określonych zachowań podejmowanych w ramach stosunku umownego łączącego powoda z pozwanym, które oparte jest na twierdzeniu powoda, w myśl którego pozwany dopuścił się nadużycia pozycji dominującej z naruszeniem prawa konkurencji.

W przedmiocie kosztów

39

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

 

Z powyższych względów Trybunał (wielka izba) orzeka, co następuje:

 

Artykuł 7 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych należy interpretować w ten sposób, że ma on zastosowanie do powództwa o zaniechanie określonych zachowań podejmowanych w ramach stosunku umownego łączącego powoda z pozwanym, które oparte jest na twierdzeniu powoda, w myśl którego pozwany dopuścił się nadużycia pozycji dominującej z naruszeniem prawa konkurencji.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: niemiecki.