Wyrok Trybunału (siódma izba) z dnia 3 czerwca 2021 r. – Komisja/Niemcy (Wartości dopuszczalne – NO2)

(sprawa C‑635/18) ( 1 )

Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Środowisko naturalne – Dyrektywa 2008/50/WE – Jakość otaczającego powietrza – Artykuł 13 ust. 1 i załącznik XI – Systematyczne i trwałe przekraczanie wartości dopuszczalnych dla dwutlenku azotu (NO2) w niektórych strefach i aglomeracjach Niemiec – Artykuł 23 ust. 1 – Załącznik XV – „Jak najkrótszy” okres przekroczenia – Odpowiednie środki

1. 

Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Przedmiot sporu – Określenie w trakcie postępowania poprzedzającego wniesienie skargi – Dokładność zarzutów pierwotnie zawartych w skardze wszczynającej postępowanie – Dopuszczalność

(art. 258 TFUE)

(zob. pkt 47)

2. 

Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Przedmiot sporu – Określenie w trakcie postępowania poprzedzającego wniesienie skargi – Uwzględnienie okoliczności faktycznych, które zaistniały po wydaniu uzasadnionej opinii – Przesłanki – Okoliczności faktyczne mające ten sam charakter i stanowiące to samo zachowanie co pierwotne

(art. 258 TFUE)

(zob. pkt 53–58)

3. 

Środowisko naturalne – Zanieczyszczenie powietrza – Jakość otaczającego powietrza – Dyrektywa Rady 2008/50 – Wartości dopuszczalne dla ochrony zdrowia ludzkiego – Systematyczne i trwałe przekraczanie – Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego

(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50, art. 13 ust. 1, załącznik XI)

(zob. pkt 77–84, 89, 90; pkt 1 sentencji)

4. 

Środowisko naturalne – Zanieczyszczenie powietrza – Jakość otaczającego powietrza – Dyrektywa Rady 2008/50 – Wartości dopuszczalne dla ochrony zdrowia ludzkiego – Dwutlenek azotu – Przekroczenie – Kryteria oceny – Przekroczenie wartości dopuszczalnych w indywidualnym punkcie pomiarowym – Dopuszczalność

(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50, art. 13 ust. 1, art. 23 ust. 1, załącznik XI)

(zob. pkt 86, 87)

5. 

Środowisko naturalne – Zanieczyszczenie powietrza – Jakość otaczającego powietrza – Dyrektywa Rady 2008/50 – Wartości dopuszczalne dla ochrony zdrowia ludzkiego – Dwutlenek azotu – Przekroczenie – Konsekwencje – Obowiązek sporządzenia przez państwo członkowskie planu zapobiegawczego – Termin – Brak przyjęcia odpowiednich i skutecznych środków zapewniających, by okres przekroczenia był jak najkrótszy – Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego

(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50, art. 13 ust. 1, art. 23 ust. 1, załącznik XI, XV)

(zob. pkt 138–152; pkt 1 sentencji)

Sentencja

1)

Republika Federalna Niemiec:

–

uchybiła zobowiązaniom spoczywającym na niej na mocy art. 13 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy w związku z załącznikiem XI do niej przez to, że przekraczała w sposób systematyczny i trwały od dnia 1 stycznia 2010 r. do roku 2016 włącznie z jednej strony roczną wartość dopuszczalną dla dwutlenku azotu (NO2) w 26 strefach i aglomeracjach położonych na terytorium niemieckim, a mianowicie w strefach DEZBXX0001A (aglomeracja Berlina), DEZCXX0007A (aglomeracja Stuttgartu), DEZCXX0043S (rejencja Tybingi), DEZCXX0063S [rejencja Stuttgartu (bez aglomeracji)], DEZCXX0004A (aglomeracja Fryburga), DEZCXX0041S [rejencja Karlsruhe (bez aglomeracji)], DEZCXX0006A (aglomeracja Mannheim/Heidelberg), DEZDXX0001A (aglomeracja Monachium), DEZDXX0003A (aglomeracja Norymberga/Fürth/Erlangen), DEZFXX0005S (strefa III Hesja środkowa i północna), DEZFXX0001A [aglomeracja I (Ren-Men)], DEZFXX0002A [aglomeracja II (Kassel)], DEZGLX0001A (aglomeracja Hamburg), DEZJXX0015A [Grevenbroich (nadreńskie zagłębie węglowe)], DEZJXX0004A (Kolonia), DEZJXX0009A (Düsseldorf), DEZJXX0006A (Essen), DEZJXX0017A (Duisburg, Oberhausen, Mülheim), DEZJXX0005A (Hagen), DEZJXX0008A (Dortmund), DEZJXX0002A (Wuppertal), DEZJXX0011A (Akwizgran), DEZJXX0016S (strefy miejskie i tereny wiejskie Północnej Nadrenii-Westfalii), DEZKXX0006S (Moguncja), DEZKXX0007S (Wormacja/Frankenthal/Ludwigshafen), DEZKXX0004S (Koblencja/Neuwied), a z drugiej strony godzinową wartość dopuszczalną ustaloną dla NO2 w dwóch z tych stref, a mianowicie w aglomeracjach DEZCXX0007A (aglomeracja Stuttgartu) oraz DEZFXX0001A [aglomeracja I (Ren-Men)],

i

–

uchybiła zobowiązaniom spoczywającym na niej na mocy samego art. 23 ust. 1 dyrektywy 2008/50 lub w związku z sekcją A załącznika XV do niej, a w szczególności przewidzianemu w art. 23 ust. 1 akapit drugi tej dyrektywy zobowiązaniu do zapewnienia, aby plany ochrony jakości powietrza określały odpowiednie działania, tak aby okres, w którym wartości dopuszczalne nie są dotrzymane, był jak najkrótszy, przez to, że nie przyjęła od dnia 11 czerwca 2010 r. odpowiednich środków w celu zapewnienia przestrzegania wartości dopuszczalnych ustalonych dla NO2 we wszystkich tych strefach.

2)

Republika Federalna Niemiec pokrywa, poza własnymi kosztami, koszty poniesione przez Komisję Europejską.

3)

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej pokrywa własne koszty.

( 1 ) Dz.U. C 436 z 3.12.2018.