WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba)
z dnia 3 października 2019 r. ( *1 )
Odesłanie prejudycjalne – Społeczeństwo informacyjne – Swobodny przepływ usług – Dyrektywa 2000/31/WE – Odpowiedzialność usługodawców będących pośrednikami – Artykuł 14 ust. 1 i 3 – Usługodawca świadczący usługi hostingowe – Możliwość wymagania od usługodawcy, by przerwał naruszenie lub mu zapobiegł – Artykuł 18 ust. 1 – Osobowe, materialne i terytorialne granice zakresu nakazu – Artykuł 15 ust. 1 – Brak ogólnego obowiązku w zakresie nadzoru
W sprawie C‑18/18
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy, Austria) postanowieniem z dnia 25 października 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 10 stycznia 2018 r., w postępowaniu:
Eva Glawischnig-Piesczek
przeciwko
Facebook Ireland Limited,
TRYBUNAŁ (trzecia izba),
w składzie: A. Prechal, prezes izby, F. Biltgen, J. Malenovský (sprawozdawca), C.G. Fernlund i L.S. Rossi, sędziowie,
rzecznik generalny: M. Szpunar,
sekretarz: D. Dittert, kierownik wydziału,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 13 lutego 2019 r.,
rozważywszy uwagi przedstawione:
– |
w imieniu E. Glawischnig-Piesczek przez M. Windhagera i W. Niklfelda, Rechtsanwälte, |
– |
w imieniu Facebook Ireland Limited przez G. Kresbacha, K. Struckmanna i A. Tauchena, Rechtsanwälte, |
– |
w imieniu rządu austriackiego przez G. Hessego, G. Kunnerta i A. Jurgutyte-Ruez, działających w charakterze pełnomocników, |
– |
w imieniu rządu łotewskiego przez I. Kucinę, E. Petrocką-Petrovską i V. Soņecę, działające w charakterze pełnomocników, |
– |
w imieniu rządu portugalskiego przez L. Ineza Fernandesa i M. Figueireda, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez T. Rendasa, conseiller juridique, |
– |
w imieniu rządu fińskiego przez J. Heliskoskiego, działającego w charakterze pełnomocnika, |
– |
w imieniu Komisji Europejskiej przez G. Brauna, F. Wilmana, S.L. Kalėdę i P. Costę de Oliveirę, działających w charakterze pełnomocników, |
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 4 czerwca 2019 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywy o handlu elektronicznym) (Dz.U. 2000, L 178, s. 1). |
2 |
Wniosek ów został złożony w ramach sporu pomiędzy E. Glawischnig-Piesczek a Facebook Ireland Limited z siedzibą w Irlandii, w przedmiocie publikacji na stronie użytkownika, znajdującej się na portalu społecznościowym Facebook, wiadomości zawierającej oświadczenie naruszające cześć E. Glawischnig-Piesczek. |
Ramy prawne
Prawo Unii
3 |
Motywy 6, 7, 9, 10, 40, 41, 45–48, 52, 58 i 60 dyrektywy 2000/31 stanowią:
[…]
[…]
[…]
[…]
[…]
[…]
|
4 |
Artykuł 14 dyrektywy 2000/31, zatytułowany „Hosting”, stanowi: „1. Państwa członkowskie zapewniają, żeby w przypadku świadczenia usługi społeczeństwa informacyjnego polegającej na przechowywaniu informacji przekazanych przez usługobiorcę usługodawca nie był odpowiedzialny za informacje przechowywane na żądanie usługobiorcy, pod warunkiem że:
[…] 3. Niniejszy artykuł nie ma wpływu na możliwość wymagania od usługodawcy przez sądy lub organy administracyjne, zgodnie z systemem prawnym [z systemami prawnymi] państw członkowskich, żeby przerwał on naruszenia prawa lub im zapobiegł oraz nie ma wpływu na możliwość ustanowienia procedur regulujących usuwanie lub uniemożliwianie dostępu do tych informacji przez państwa członkowskie”. |
5 |
Zgodnie z art. 15 ust. 1 tej dyrektywy: „Państwa członkowskie nie nakładają na usługodawców świadczących usługi określone w art. 12, 13 i 14 ogólnego obowiązku nadzorowania informacji, które przekazują lub przechowują, ani ogólnego obowiązku aktywnego poszukiwania faktów i okoliczności wskazujących na bezprawną działalność”. |
6 |
Artykuł 18 ust. 1 wspomnianej dyrektywy przewiduje: „Państwa członkowskie zadbają o to, żeby powództwa dostępne w prawie krajowym dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego umożliwiały szybkie podjęcie środków, łącznie ze środkami tymczasowymi mającymi na celu przerwanie każdego rzekomego [podnoszonego] naruszenia prawa oraz zapobieżenie wszelkim dalszym szkodom [na odnośnych interesach]”. |
Prawo austriackie
7 |
Zgodnie z § 1330 ust. 1 Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch (ogólnego kodeksu cywilnego) kto poniósł rzeczywistą stratę lub utracił zysk z powodu naruszenia jego czci, jest uprawniony do żądania odszkodowania. Zgodnie z § 1330 ust. 2 Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch tak samo jest w przypadku, gdy ktoś rozpowszechnia okoliczności narażające na szkodę dobre imię, sytuację materialną lub perspektywy na przyszłość osoby trzeciej, mimo że o nieprawdziwości tych okoliczności wiedział lub wiedzieć powinien. W takim przypadku można żądać odwołania twierdzenia oraz opublikowania tego odwołania. |
8 |
Zgodnie z § 78 ust. 1 Urheberrechtsgesetz (ustawy o prawie autorskim) niedozwolone jest wystawianie na widok publiczny wizerunków osób lub rozpowszechnianie tych wizerunków w sposób prowadzący do ich publicznego udostępnienia, jeżeli narusza to uzasadnione interesy osoby, o której wizerunek chodzi, lub – w wypadku gdy osoba ta zmarła bez wyrażenia zgody na publikację lub jej nakazania – bliskich tej osoby. |
9 |
Na podstawie § 18 ust. 1 E-Commerce-Gesetz (ustawy o handlu elektronicznym) dostawcy usług hostingowych nie mają ogólnego obowiązku nadzorowania informacji, które przechowują, przekazują lub udostępniają, ani też poszukiwania z własnej inicjatywy faktów lub okoliczności wskazujących na zachowania bezprawne. |
Spór w postępowaniu głównym i pytania prejudycjalne
10 |
Eva Glawischnig-Piesczek była posłanką do Nationalrat (niższej izby parlamentu, Austria), przewodniczącą klubu parlamentarnego „die Grünen” („Zielonych”) i federalnym rzecznikiem tej partii politycznej. |
11 |
Facebook Ireland prowadzi światową platformę mediów społecznościowych (zwaną dalej „Facebook Service”) dla użytkowników znajdujących się poza Stanami Zjednoczonymi Ameryki i Kanadą. |
12 |
W dniu 3 kwietnia 2016 r. użytkownik Facebook Service udostępnił na swojej osobistej stronie artykuł z austriackiego internetowego czasopisma informacyjnego oe24.at zatytułowany „Zieloni za utrzymaniem dochodu minimalnego dla uchodźców”, co spowodowało wygenerowanie na tej stronie „podglądu” oryginalnej witryny, zawierającego tytuł i krótkie streszczenie tego artykułu, a także fotografię E. Glawischnig-Piesczek. Użytkownik ten opublikował ponadto, w odniesieniu do tego artykułu, komentarz zredagowany w słowach, co do których sąd odsyłający stwierdził, że mogły naruszać cześć powódki w postępowaniu głównym, znieważyć powódkę i ją zniesławić. Wpis ten mógł być konsultowany przez każdego użytkownika Facebook Service. |
13 |
Pismem z dnia 7 lipca 2016 r. E. Glawischnig-Piesczek zwróciła się między innymi do Facebook Ireland o usunięcie tego komentarza. |
14 |
Ze względu na to, że Facebook Ireland nie wycofał wspomnianego komentarza, E. Glawischnig-Piesczek wytoczyła powództwo przed Handelsgericht Wien (sądem gospodarczym w Wiedniu, Austria), który postanowieniem w przedmiocie środka tymczasowego z dnia 7 grudnia 2016 r. zobowiązał Facebook Ireland do natychmiastowego zaniechania, do chwili prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie z powództwa o zaniechanie, publikowania lub rozpowszechniania zdjęć powódki w postępowaniu głównym, ponieważ opis im towarzyszący zawiera twierdzenia identyczne lub o równoznacznej treści. |
15 |
Facebook Ireland uniemożliwił dostęp w Austrii do pierwotnie opublikowanej treści. |
16 |
Oberlandesgericht Wien (wyższy sąd krajowy w Wiedniu, Austria), do którego wniesiono środek odwoławczy, utrzymał w mocy postanowienie wydane w pierwszej instancji w odniesieniu do identycznych twierdzeń. Sąd ten orzekł natomiast, że rozpowszechniania twierdzeń o równoznacznej treści należy zaniechać jedynie w odniesieniu do twierdzeń, o których Facebook Ireland został powiadomiony przez powódkę w postępowaniu głównym, przez osoby trzecie lub w inny sposób. |
17 |
Handelsgericht Wien (sąd gospodarczy w Wiedniu) i Oberlandesgericht Wien (wyższy sąd krajowy w Wiedniu) oparły ich orzeczenia na art. 78 ustawy o prawie autorskim i art. 1330 kodeksu cywilnego, w szczególności z tego powodu, że opublikowany komentarz zawierał wypowiedzi nadmiernie naruszające cześć E. Glawischnig-Piesczek i sugerował ponadto, iż jej zachowanie miało charakter przestępczy, bez przedstawienia jakiegokolwiek dowodu w tym względzie. |
18 |
Każda ze stron w postępowaniu głównym wniosła skargę rewizyjną do Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego, Austria). |
19 |
Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy), do którego zwrócono się o rozstrzygnięcie kwestii, czy nakaz zaniechania, wydany względem dostawcy usług hostingowych, który jest operatorem sieci społecznościowej mającej licznych użytkowników, można także rozszerzyć na identyczne twierdzenie o identycznej lub równoznacznej treści, o którym dostawca ten nie wiedział, wskazuje, że zgodnie z jego własnym orzecznictwem taki obowiązek należy uznać za proporcjonalny, gdy usługodawca dowiedział się już o co najmniej jednym przypadku naruszenia interesów danej osoby, spowodowanego treściami zamieszczonymi przez użytkownika, a tym samym zagrożenie popełnieniem dalszych naruszeń zostaje dowiedzione. |
20 |
Uznawszy jednak, że zawisły przed nim spór dotyczy wykładni prawa Unii Europejskiej, Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
|
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
W przedmiocie pytań pierwszego i drugiego
21 |
Poprzez pytania pierwsze i drugie, które należy zbadać łącznie, sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy dyrektywę 2000/31, a w szczególności jej art. 15 ust. 1, należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie temu, aby sąd państwa członkowskiego mógł:
|
22 |
Na wstępie jest bezsporne, że Facebook Ireland świadczy usługi hostingowe w rozumieniu art. 14 dyrektywy 2000/31. |
23 |
W tym względzie należy przypomnieć, że art. 14 ust. 1 tej dyrektywy ma na celu zwolnienie dostawcy usług hostingowych z odpowiedzialności, gdy dostawca ten spełnia jedną z dwóch przesłanek wymienionych w tym przepisie, a mianowicie brak wiedzy o bezprawnych działaniach lub informacjach, lub niezwłoczne podjęcie działań w celu usunięcia tych informacji lub uniemożliwienia dostępu do nich, gdy tylko się o nich dowie. |
24 |
Ponadto z art. 14 ust. 3 dyrektywy 2000/31 w związku z motywem 45 tej dyrektywy wynika, że zwolnienie to nie ma wpływu na możliwość wymagania od danego dostawcy usług hostingowych przez sądy krajowe lub krajowe organy administracyjne, żeby przerwał on naruszenie prawa lub mu zapobiegł, w tym poprzez usunięcie informacji o bezprawnym charakterze lub poprzez uniemożliwienie dostępu do nich. |
25 |
Z powyższego wynika, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 32 opinii, że dostawca usług holdingowych może być adresatem nakazów wydanych na podstawie prawa krajowego danego państwa członkowskiego, nawet jeśli spełnia jedną z alternatywnych przesłanek wymienionych w art. 14 ust. 1 dyrektywy 2000/31, czyli nawet w przypadku, gdy nie jest on uważany za ponoszącego odpowiedzialność. |
26 |
Ponadto art. 18 dyrektywy 2000/31, znajdujący się w jej rozdziale III, zatytułowanym „Wykonanie”, przewiduje w ust. 1, że państwa członkowskie zadbają o to, żeby powództwa dostępne w prawie krajowym dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego umożliwiały szybkie podjęcie środków, łącznie ze środkami tymczasowymi mającymi na celu przerwanie każdego podnoszonego naruszenia prawa oraz zapobieżenie wszelkim dalszym szkodom odnośnych interesów. |
27 |
W niniejszym przypadku, jak wynika z pkt 13 niniejszego wyroku i z samego brzmienia zadanych pytań, Facebook Ireland, po pierwsze, wiedział o przedmiotowej informacji o bezprawnym charakterze. Następnie Facebook Ireland nie podjął niezwłocznie działań w celu usunięcia tej informacji lub uniemożliwienia dostępu do niej, jak przewiduje art. 14 ust. 1 dyrektywy 2000/31. Wreszcie powódka w postępowaniu głównym wystąpiła do sądu krajowego o wydanie nakazu, o którym mowa we wspomnianym art. 18. |
28 |
W motywie 52 owej dyrektywy uściślono, że szczególny charakter wynikający z faktu, iż szkody, które mogą powstać w związku z usługami społeczeństwa informacyjnego, charakteryzują się zarówno szybkością, jak i ich szerokim zasięgiem geograficznym, a także konieczność zapewnienia, aby władze krajowe nie podważały wzajemnego zaufania, które powinny w sobie pokładać, doprowadziły do tego, że prawodawca Unii Europejskiej wezwał państwa członkowskie do zapewnienia dostępności właściwych sposobów dochodzenia praw przed sądem. |
29 |
Tym samym przy stosowaniu art. 18 ust. 1 dyrektywy 2000/31 państwa członkowskie dysponują szczególnie szerokim zakresem uprawnień dyskrecjonalnych w odniesieniu do środków zaskarżenia i procedur pozwalających na przyjęcie niezbędnych środków. |
30 |
Co więcej, ponieważ te ostatnie środki – zgodnie z szeregiem wersji językowych tego przepisu, w tym między innymi wersji hiszpańskiej, angielskiej i francuskiej – mają wyraźnie na celu przerwanie „każdego” podnoszonego naruszenia lub zapobieżenie „wszelkim” dalszym szkodom na odnośnych interesach, nie można, co do zasady zakładać żadnego ograniczenia ich zakresu przy wprowadzaniu ich w życie. Wykładni tej nie podważa okoliczność, że w niektórych wersjach językowych tych przepisów, między innymi w wersji niemieckiej, przewiduje się, iż rzeczone środki mają na celu przerwanie „podnoszonego naruszenia” oraz zapobieżenie „dalszemu szkodzeniu odnośnym interesom”. |
31 |
W art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 określono, że państwa członkowskie nie nakładają na usługodawców świadczących usługi określone w art. 12, 13 i 14 ogólnego obowiązku nadzorowania informacji, które przekazują lub przechowują, ani ogólnego obowiązku aktywnego poszukiwania faktów i okoliczności wskazujących na bezprawną działalność. |
32 |
To właśnie w świetle wszystkich powyższych przepisów należy udzielić odpowiedzi na pytania przedstawione przez sąd odsyłający. |
33 |
Po pierwsze, sąd odsyłający stawia w istocie pytanie, czy art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 stoi na przeszkodzie temu, by sąd państwa członkowskiego nakazał dostawcy usług hostingowych usunięcie informacji, które przechowuje i których treść jest identyczna z informacją uprzednio uznaną za mającą bezprawny charakter, lub zablokowania dostępu do takich informacji. |
34 |
W tym względzie o ile art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 zakazuje państwom członkowskim nakładania na dostawców usług hostingowych ogólnego obowiązku nadzorowania informacji, które przekazują lub przechowują, czy też ogólnego obowiązku aktywnego poszukiwania faktów lub okoliczności wskazujących na bezprawną działalność, jak wynika z motywu 47 rzeczonej dyrektywy, o tyle zakaz ten nie dotyczy obowiązków nadzoru „mających zastosowanie do przypadków szczególnych”. |
35 |
Taki szczególny przypadek może w szczególności znaleźć swoje źródło, tak jak w sprawie w postępowaniu głównym, w konkretnej informacji, przechowywanej przez danego dostawcę usług hostingowych na wniosek określonego użytkownika jego platformy społecznościowej, której treść została przeanalizowana i oceniona przez właściwy sąd państwa członkowskiego, który w wyniku dokonanej oceny uznał tę informację za mającą bezprawny charakter. |
36 |
Zważywszy, że platforma społecznościowa ułatwia szybkie przekazywanie informacji przechowywanych przez dostawcę usług hostingowych pomiędzy jego różnymi użytkownikami, istnieje rzeczywiste ryzyko, że informacja uznana za mającą bezprawny charakter została następnie powielona i udostępniona przez innego użytkownika tej platformy. |
37 |
W tych okolicznościach w celu zapewnienia, że dany dostawca usług hostingowych zapobiegnie „wszelkim” dalszym szkodom na odnośnych interesach, zasadne jest, by właściwy sąd mógł wymagać od tego dostawcy usług hostingowych zablokowania dostępu do przechowywanych informacji, których treść jest identyczna do tej uprzednio uznanej za mającą bezprawny charakter, lub usunięcia takich informacji, niezależnie od tego, kto wnioskował o przechowywanie tych informacji. W świetle w szczególności tej identyczności treści przedmiotowych informacji nakazu wydanego w tym zakresie nie można uznać za nakładający na dostawcę usług hostingowych obowiązku nadzoru, w sposób ogólny, informacji, które przechowuje, ani ogólnego obowiązku poszukiwania faktów lub okoliczności wskazujących na bezprawną działalność w rozumieniu art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31. |
38 |
Po drugie, sąd odsyłający stawia w istocie pytanie, czy art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 stoi na przeszkodzie temu, by sąd państwa członkowskiego nakazał dostawcy usług hostingowych usunięcia informacji, które przechowuje i których treść jest równoznaczna z informacją uprzednio uznaną za mającą bezprawny charakter, lub zablokowania dostępu do takich informacji. |
39 |
Z uwag zawartych w postanowieniu odsyłającym wynika, że poprzez wyrażenie „informacje o równoznacznej treści” sąd odsyłający rozumie informacje przekazujące wiadomość, której treść jest w istocie niezmieniona, a zatem bardzo niewiele różni się od informacji, która doprowadziła do stwierdzenia bezprawności. |
40 |
W tym względzie należy podkreślić, że bezprawny charakter treści informacji nie wynika samo w sobie z użycia pewnych słów połączonych w pewien sposób, lecz z faktu, że wiadomość przekazana za pomocą tej treści jest uznana za bezprawną w odniesieniu, jak w niniejszej sprawie, do wypowiedzi zniesławiających dotyczących konkretnej osoby. |
41 |
Z powyższego wynika, że aby nakaz zaniechania bezprawnego działania i zapobieżenia ponownemu popełnieniu takiego czynu oraz wszelkiej dalszej szkody na danych interesach mógł faktycznie doprowadzić do osiągnięcia tych celów, ów nakaz powinien móc obejmować również informacje, których treść, przekazując przy tym zasadniczo tę samą wiadomość, została sformułowana w nieco inny sposób ze względu na użyte słowa lub ich kombinację, w stosunku do informacji, której treść została uznana za mającą bezprawny charakter. W przeciwnym bowiem razie, jak podkreśla sąd odsyłający, skutki takiego nakazu można byłoby łatwo obejść, przechowując wiadomości lekko różniące się od wiadomości uprzednio uznanych za bezprawne, co mogłoby doprowadzić do powstania sytuacji, w której zainteresowana osoba zmuszona jest do wielokrotnego wszczynania postępowań w celu doprowadzenia do zaniechania działań, których jest ofiarą. |
42 |
Niemniej jednak należy również przypomnieć w tym kontekście, że jak wynika z art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 i jak zostało przypomniane w pkt 34 niniejszego wyroku, sąd państwa członkowskiego, po pierwsze, nie może wydać nakazu wobec dostawcy usług hostingowych nakładającego na niego obowiązek nadzorowania, w sposób ogólny, informacji, które przechowuje, ani, po drugie, zobowiązać go do aktywnego poszukiwania faktów lub okoliczności leżących u podstaw treści mającej bezprawny charakter. |
43 |
W tym względzie należy w szczególności zauważyć, że jak wynika z motywu 41 dyrektywy 2000/31, prawodawca Unii, przyjmując tę dyrektywę, zamierzał wprowadzić równowagę pomiędzy różnymi wchodzącymi w grę interesami. |
44 |
W związku z tym art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 oznacza, że cel realizowany za pomocą nakazu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 tej dyrektywy, w świetle jej motywu 41, polegający w szczególności na skutecznej ochronie dobrego imienia i czci danej osoby, nie może być osiągnięty za pomocą nadmiernego obowiązku nałożonego na dostawcę usług hostingowych. |
45 |
W związku z powyższym ważne jest, aby równoznaczne informacje, o których mowa w pkt 41 niniejszego wyroku, zawierały konkretne elementy odpowiednio określone przez podmiot wydający nakaz, takie jak nazwisko osoby, której dotyczy uprzednio stwierdzone naruszenie, okoliczności, w jakich zostało stwierdzone to naruszenie, jak również treść równoznaczna z tą, która została uznana za bezprawną. Różnice w sformułowaniu tej treści równoznacznej z treścią uznaną za bezprawną nie mogą w żadnym wypadku wymagać od dostawcy usług hostingowych dokonania niezależnej oceny owej treści. |
46 |
W tych okolicznościach obowiązek taki jak opisany w pkt 41 i 45 niniejszego wyroku, po pierwsze, w zakresie, w jakim rozciąga się on również na informacje o równoznacznej treści, wydaje się wystarczająco skuteczny, aby zapewnić ochronę osoby, której dotyczą zniesławiające wypowiedzi. Po drugie, ochrona ta nie jest zapewniana poprzez nadmierny obowiązek nałożony na dostawcę usług hostingowych, ponieważ nadzór i wyszukiwanie, których wymaga ten obowiązek, są ograniczone do informacji zawierających elementy określone w nakazie, a ich zniesławiająca treść o równoznacznym charakterze nie zobowiązuje dostawcy usług hostingowych do dokonania niezależnej oceny, gdyż dostawca taki może skorzystać z technik i zautomatyzowanych środków wyszukiwania. |
47 |
W związku z tym nakaz taki nie może nakładać na dostawcę usług hostingowych obowiązku nadzorowania, w sposób ogólny, informacji, które dostawca ten przechowuje, ani ogólnego obowiązku aktywnego poszukiwania faktów lub okoliczności wskazujących na bezprawną działalność w rozumieniu art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31. |
48 |
Po trzecie, chociaż sąd odsyłający nie przedstawił wyjaśnień w tym względzie w uzasadnieniu swojego postanowienia odsyłającego, to brzmienie pytań, które skierował do Trybunału, sugeruje, że wątpliwości sądu odsyłającego dotyczą również kwestii, czy art. 15 ust. 1 dyrektywy 2000/31 może stać na przeszkodzie temu, aby takie nakazy jak te, o których mowa w pkt 37 i 46 niniejszego wyroku, mogły wywoływać skutki na skalę światową. |
49 |
W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie należy przypomnieć, że – jak wynika w szczególności z art. 18 ust. 1 dyrektywy 2000/31 – dyrektywa ta nie przewiduje w tym względzie żadnego ograniczenia, w szczególności terytorialnego, zakresu środków, które państwa członkowskie są uprawnione do przyjęcia zgodnie z tą dyrektywą. |
50 |
W konsekwencji, biorąc również pod uwagę pkt 29 i 30 niniejszego wyroku, dyrektywa 2000/31 nie stoi na przeszkodzie temu, aby wspomniane środki nakazowe wywierały skutki na skalę światową. |
51 |
Niemniej jednak z motywów 58 i 60 tej dyrektywy wynika, że z uwagi na ogólnoświatowy wymiar usługi elektronicznej prawodawca Unii uznał, że konieczne jest zapewnienie spójności przepisów Unii w tej dziedzinie z przepisami mającymi zastosowanie na szczeblu międzynarodowym. |
52 |
Do państw członkowskich należy zapewnienie, aby przyjęte przez nie środki, które wywierają skutki na skalę światową, należycie uwzględniały te ostatnie przepisy. |
53 |
Mając na względzie całość powyższych rozważań, na pytania pierwsze i drugie należy odpowiedzieć, że dyrektywę 2000/31, w szczególności jej art. 15 ust. 1, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie temu, aby sąd państwa członkowskiego mógł:
|
W przedmiocie pytania trzeciego
54 |
Biorąc pod uwagę odpowiedź udzieloną na pytania pierwsze i drugie, nie ma potrzeby rozpatrywania pytania trzeciego. |
W przedmiocie kosztów
55 |
Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi. |
Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje: |
Dyrektywę 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego („dyrektywę o handlu elektronicznym”), w szczególności jej art. 15 ust. 1, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie temu, aby sąd państwa członkowskiego mógł: |
|
|
|
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: niemiecki.