Sprawa C‑661/15
X BV
przeciwko
Staatssecretaris van Financiën
(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hoge Raad der Nederlanden)
Odesłanie prejudycjalne – Unia celna – Wspólnotowy kodeks celny – Artykuł 29 – Przywóz pojazdów – Ustalanie wartości celnej – Artykuł 78 – Kontrola zgłoszenia – Artykuł 236 ust. 2 – Zwrot należności celnych przywozowych – Termin trzech lat – Rozporządzenie (EWG) nr 2454/93 – Artykuł 145 ust. 2 i 3 – Ryzyko wadliwości – Termin dwunastu miesięcy – Ważność
Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 12 października 2017 r.
Unia celna–Wspólna taryfa celna–Wartość celna–Wartość transakcyjna–Ustalenie–Towary, na które wpływ mają wady stwierdzone po dopuszczeniu towarów do swobodnego obrotu–Uwzględnienie zwrotów wydatków, które to zwroty są dokonywane przez sprzedającego jako wypełnienie zobowiązania gwarancyjnego przewidzianego w umowie–Pojęcie towarów wadliwych–Wykładnia–Uwzględnienie kontekstu i zwykłego znaczenia pojęć
(rozporządzenie Rady nr 2913/92, art. 29 ust. 1, ust. 3; rozporządzenie Komisji nr 2454/93 zmienione rozporządzeniem nr 444/2002, art. 145 ust. 2)
Unia celna–Wspólna taryfa celna–Wartość celna–Wartość transakcyjna–Ustalenie–Towary, na które wpływ mają wady stwierdzone po dopuszczeniu towarów do swobodnego obrotu–Uwzględnienie zwrotów wydatków, które to zwroty są dokonywane przez sprzedającego jako wypełnienie zobowiązania gwarancyjnego przewidzianego w umowie–Pojęcie towarów wadliwych–Towary, w stosunku do których istnieje, związane z procesem produkcji, ryzyka wadliwości–Włączenie
(rozporządzenie Rady nr 2913/92, art. 29 ust. 1, ust. 3; rozporządzenie Komisji nr 2454/93 zmienione rozporządzeniem nr 444/2002, art. 145 ust. 2)
Unia celna–Wspólna taryfa celna–Wartość celna–Wartość transakcyjna–Ustalenie–Towary, na które wpływ mają wady stwierdzone po dopuszczeniu towarów do swobodnego obrotu–Uwzględnienie zmian cen towarów–Warunek–Zmiana następująca w ciągu dwunastu miesięcy od daty przyjęcia zgłoszenia do procedury dopuszczenia do swobodnego obrotu–Niezgodność ze Wspólnotowym kodeksem celnym–Nieważność art. 145 ust. 3 rozporządzenia nr 2454/93
(rozporządzenie Rady nr 2913/92, art. 29, art. 78, art. 236 ust. 2; rozporządzenie Komisji nr 2454/93 zmienione rozporządzeniem nr 444/2002, art. 145 ust. 3)
Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 25–27)
Wykładni art. 145 ust. 2 rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny, zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 444/2002 z dnia 11 marca 2002 r. w związku z art. 29 ust. 1 i 3 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny należy dokonywać w taki sposób, iż przepis ten dotyczy sytuacji takiej jak w postępowaniu głównym, w której stwierdzono, że w chwili przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie towarów do swobodnego obrotu w odniesieniu do określonego towaru istnieje ryzyko związane z jego produkcją, polegające na tym, że podczas użytkowania może on stać się wadliwy i w związku z tym sprzedawca, wypełniając zobowiązanie gwarancyjne przewidziane w umowie sprzedaży zawartej z kupującym, udziela kupującemu upustu w formie pokrycia kosztów, które powstały dla niego na skutek eliminującego powyższe ryzyko dostosowania towaru.
(zob. pkt 40; pkt 1 sentencji)
Artykuł 145 ust. 3 rozporządzenia nr 2454/93, zmienionego rozporządzeniem nr 444/2002, przewidujący termin dwunastu miesięcy od daty przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie towarów do swobodnego obrotu, w którym musi nastąpić dostosowanie faktycznie zapłaconej bądź należnej ceny, jest nieważny.
Należy bowiem przypomnieć, że jak wynika z pkt 34 i 35 niniejszego wyroku, art. 29 kodeksu celnego ustanawia ogólną zasadę, zgodnie z którą wartość celna przywożonych towarów musi odpowiadać ich wartości transakcyjnej, czyli cenie faktycznie zapłaconej lub należnej za towary i że ta zasada ogólna została doprecyzowana w art. 145 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego.
Z wyroku z dnia 19 marca 2009 r., Mitsui & Co. Deutschland (C‑256/07, EU:C:2009:167, pkt 36) wynika, że art. 145 ust. 2 i 3 rozporządzenia wykonawczego w brzmieniu wprowadzonym rozporządzeniem nr 444/2002 nie ma zastosowania do sytuacji powstałych przed wejściem w życie drugiego z tych rozporządzeń, ponieważ przepis ten naruszałby uzasadnione oczekiwania zainteresowanych podmiotów gospodarczych. Trybunał uznał że było tak, ponieważ właściwe organy celne stosowały ogólny trzyletni termin, przewidziany w art. 236 ust. 2 kodeksu celnego, w przypadku dostosowania wartości transakcyjnej towarów po dokonaniu przywozu w celu określenia wartości celnej towarów z uwagi na ich wadliwość.
Tymczasem art. 145 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego przewiduje, że dostosowanie ceny zgodnie z jego ust. 2 może zostać uwzględnione przy określaniu wartości celnej jedynie wówczas, gdy dostosowania dokonano w okresie dwunastu miesięcy od daty przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie towarów do swobodnego obrotu. W konsekwencji, jeżeli dostosowanie ceny następuje po upływie terminu przewidzianego w art. 145 ust. 3, wartość celna towarów objętych przywozem nie będzie odpowiadać ich wartości transakcyjnej w rozumieniu art. 29 kodeksu celnego i nie będzie mogła zostać dostosowana.
Należy ponadto przypomnieć, że art. 78 kodeksu celnego pozwala organom celnym na kontrolę zgłoszenia celnego na wniosek zgłaszającego po dokonaniu zwolnienia towarów i ewentualny zwrot nadpłaty, jeżeli należności celne przywozowe uiszczone przez zgłaszającego przekraczają kwotę prawnie należną w chwili ich zapłaty. Zwrot ten należy przeprowadzić zgodnie z art. 236 kodeksu celnego, jeżeli zostaną spełnione warunki zawarte w tym przepisie, a mianowicie dotrzymanie terminu, co do zasady trzyletniego, na złożenie wniosku o zwrot (zob. podobnie wyrok z dnia 20 października 2005 r., Overland Footwear, C‑468/03, EU:C:2005:624, pkt 53, 54).
Trybunał orzekł w tym względzie, że art. 78 kodeksu celnego ma zastosowanie do dostosowań danych branych pod uwagę przy określaniu wartości celnej, a co za tym idzie – przy ustalaniu wysokości należności przywozowych. W konsekwencji dostosowanie wartości celnej wynikające z „wadliwości” towarów objętych przywozem na warunkach określonych w art. 145 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego może zostać dokonane poprzez kontrolę zgłoszenia celnego na podstawie art. 78 kodeksu celnego.
Z powyższego wynika, jak zaznaczył rzecznik generalny w pkt 62 swej opinii, że na podstawie art. 29 kodeksu celnego w związku z art. 78 i art. 236 ust. 2 tego kodeksu, dłużnik może otrzymać zwrot należności celnych przywozowych, proporcjonalnie do obniżenia wartości celnej wynikającego ze stosowania art. 145 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego, przed upływem trzech lat, licząc od dnia powiadomienia dłużnika o tych należnościach.
Tymczasem art. 145 ust. 3 owego rozporządzenia ogranicza tę możliwość do terminu dwunastu miesięcy, przez co dostosowanie wartości celnej w wyniku zastosowania jego art. 145 ust. 2 może być uwzględnione jedynie wtedy, gdy dostosowanie ceny nastąpiło w owym terminie dwunastu miesięcy.
W konsekwencji art. 145 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego jest sprzeczny z art. 29 kodeksu celnego w związku z art. 78 i art. 236 ust. 2 tego kodeksu.
(zob. pkt 57–59, 61–66; pkt 2 sentencji)