Sprawa C‑489/15

CTL Logistics GmbH

przeciwko

DB Netz AG

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Landgericht Berlin)

Odesłanie prejudycjalne – Transport kolejowy – Dyrektywa 2001/14/WE – Opłaty za infrastrukturę – Pobieranie opłat – Krajowy organ kontrolny czuwający nad zgodnością opłat za infrastrukturę z tą dyrektywą – Umowa użytkowania infrastruktury zawarta między zarządcą infrastruktury kolejowej a przedsiębiorstwem kolejowym – Zasada niedyskryminacji – Zwrot opłat bez udziału tego organu i poza procedurami odwoławczymi wymagającymi jego udziału – Uregulowanie krajowe pozwalające sądowi cywilnemu na ustalenie właściwej kwoty w wypadku opłat niezgodnych z zasadą słuszności

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 9 listopada 2017 r.

  1. Transport–Transport kolejowy–Dyrektywa 2001/14–Alokacja zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobieranie opłat–Pobieranie opłat za infrastrukturę–Zobowiązania państw członkowskich–Przestrzeganie niezależności zarządcy infrastruktury–Zakres

    (dyrektywa 2001/14 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2004/49, motyw 12, motyw 20, motyw 34)

  2. Transport–Transport kolejowy–Dyrektywa 2001/14–Alokacja zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobieranie opłat–Pobieranie opłat za infrastrukturę–Zobowiązania państw członkowskich–Zakres–Ustalanie i pobieranie opłat za infrastrukturę kolejową–Wyłączenie–Kompetencje zarządcy infrastruktury

    (dyrektywa 2001/14 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2004/49, art. 4 ust. 1)

  3. Transport–Transport kolejowy–Dyrektywa 2001/14–Alokacja zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobieranie opłat–Pobieranie opłat za infrastrukturę–Zobowiązania państw członkowskich–Przestrzeganie niezależności zarządcy infrastruktury–Zakres–Uregulowanie krajowe pozwalające sądowi cywilnemu na ustalenie opłaty zgodnie z zasadą słuszności–Niedopuszczalność

    (dyrektywa 2001/14 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniona dyrektywą 2004/49, motyw 12, art. 4 ust. 5, art. 30 ust. 1, ust. 3, ust. 5, ust. 6)

  1.  Zobacz tekst orzeczenia.

    (zob. pkt 38–41)

  2.  Zobacz tekst orzeczenia.

    (zob. pkt 77–79)

  3.  Przepisy dyrektywy 2001/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2001 r. w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz przyznawania świadectw bezpieczeństwa, zmienionej dyrektywą 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r., a w szczególności art. 4 ust. 5 i art. 30 ust. 1, 3, 5 i 6 wspomnianej dyrektywy, należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one stosowaniu uregulowania krajowego takiego jak będące przedmiotem postępowania głównego, przewidującego kontrolę słusznego charakteru opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej w indywidualnych wypadkach przez sądy powszechne i możliwość zmiany w razie potrzeby kwoty tych opłat niezależnie od monitoringu prowadzonego przez organ kontrolny przewidziany w art. 30 dyrektywy 2001/14, zmienionej dyrektywą 2004/49.

    Z motywu 12 dyrektywy 2001/14 wynika zatem, że systemy pobierania opłat i alokacji zdolności przepustowej powinny zachęcać zarządców infrastruktury kolejowej do optymalizacji wykorzystania infrastruktury w ramach określonych przez państwa członkowskie (wyrok z dnia 28 lutego 2013 r., Komisja/Hiszpania, C‑483/10, EU:C:2013:114, pkt 44). Zarządcy infrastruktury mogą wprawdzie co do zasady obliczać kwotę opłaty za pomocą systemu pobierania opłat mającego zastosowanie wobec wszystkich przedsiębiorstw kolejowych, ale nie mogliby dojść do optymalizacji wynikającej z takiego systemu, gdyby w każdej chwili narażeni byli na ryzyko, że sąd cywilny ustali w oparciu o zasadę słuszności na podstawie § 315 BGB opłatę mającą zastosowanie tylko wobec przedsiębiorstwa kolejowego będącego stroną postępowania, gdyż ustalenie tej opłaty przez ten sąd ograniczałoby zakres swobody zarządcy infrastruktury w stopniu, który byłby nie do pogodzenia z celami dyrektywy 2001/14 (zob. podobnie wyrok z dnia 3 października 2013 r., Komisja/Włochy, C‑369/11, EU:C:2013:636, pkt 43).

    (zob. pkt 80, 81, 103; sentencja)