1

W odwołaniu spółka Westermann Lernspielverlage GmbH, dawniej Westermann Lernspielverlag GmbH (zwana dalej „spółką Westermann”) wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 15 lipca 2015 r., Westermann Lernspielverlag/OHIM – Diset (bambinoLÜK) (T‑333/13, niepublikowanego, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”, EU:T:2015:490), w którym Sąd oddalił jej skargę mającą na celu stwierdzenie nieważności decyzji Drugiej Izby Odwoławczej Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) z dnia 3 kwietnia 2013 r. (sprawa R 1323/2012‑2) dotyczącej postępowania w sprawie sprzeciwu między Diset SA a spółką Westermann (zwanej dalej „sporną decyzją”).

2

Rozporządzenie Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz.U. 2009, L 78, s. 1), w brzmieniu mającym zastosowanie w niniejszej sprawie, w art. 8 ust. 1 lit. b) stanowi:

„W wyniku sprzeciwu właściciela wcześniejszego znaku towarowego, zgłoszonego znaku towarowego nie rejestruje się, jeżeli:

[…]

3

Artykuł 65 tego rozporządzenia, zatytułowany „Skargi do Trybunału Sprawiedliwości”, w ust. 1–3 stanowi:

„1.   Na decyzje izb odwoławczych w sprawie odwołań mogą być wnoszone skargi do Trybunału Sprawiedliwości.

2.   Skarga może być wniesiona na podstawie braku właściwości, naruszenia istotnego wymogu proceduralnego, naruszenia traktatu, niniejszego rozporządzenia lub każdego przepisu prawnego dotyczącego ich stosowania lub nadużycia władzy.

3.   Trybunał Sprawiedliwości ma właściwość w sprawie stwierdzenia nieważności lub zmiany zaskarżanej decyzji”.

4

Zgodnie z art. 69 lit. c) i d) regulaminu postępowania przed Sądem postępowanie może zostać zawieszone:

„[…]

5

Artykuł 77 regulaminu postępowania przed Sądem, zatytułowany „Informacje do celów doręczeń”, stanowi:

„1.   Do celów postępowania skarga wskazuje, czy przedstawiciel skarżącego wybrał sposób doręczeń, o którym mowa w art. 57 § 4, czy doręczenia za pośrednictwem faksu.

2.   Jeżeli skarga nie spełnia wymogów określonych w § 1, wszelkie doręczenia dla strony związane z postępowaniem są dokonywane, do czasu usunięcia braków, przesyłką poleconą na adres przedstawiciela tej strony. Doręczenie uważa się za dokonane prawidłowo z chwilą złożenia przesyłki poleconej na poczcie w miejscu, w którym ma siedzibę Sąd”.

6

W dniu 5 maja 2010 r. spółka Westermann dokonała w EUIPO zgłoszenia unijnego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia nr 207/2009.

7

Znakiem towarowym, dla którego wystąpiono o rejestrację, jest następujące oznaczenie graficzne:

8

Towary, dla których wniesiono o rejestrację, należą do klas 9, 16 i 28 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami (zwanego dalej „porozumieniem nicejskim”), i odpowiadają, dla każdej z tych klas, następującemu opisowi:

9

Zgłoszenie unijnego znaku towarowego zostało opublikowane w Biuletynie Wspólnotowych Znaków Towarowych nr 2010/122 z dnia 6 lipca 2010 r.

10

W dniu 14 września 2010 r. spółka Diset wniosła na podstawie art. 41 rozporządzenia nr 207/2009 sprzeciw wobec rejestracji spornego znaku towarowego dla towarów wskazanych w pkt 8 niniejszego wyroku.

11

Sprzeciw został w szczególności oparty na wcześniejszym graficznym unijnym znaku towarowym, zarejestrowanym w dniu 6 lipca 2004 r. pod numerem 3915121 dla towarów i usług należących do klas 16, 28 i 41 w rozumieniu porozumienia nicejskiego, przedstawionym poniżej:

12

Towary i usługi, dla których zarejestrowano wcześniejszy znak towarowy, należały do klas 16, 28 i 41 w rozumieniu porozumienia nicejskiego i odpowiadały, dla każdej z tych klas, następującemu opisowi:

13

W sprzeciwie powołano się na podstawę odmowy rejestracji wskazaną w art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009.

14

W dniu 25 maja 2012 r. Wydział Sprzeciwów EUIPO częściowo uwzględnił sprzeciw. Stwierdził on, że istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 w wypadku kolidujących ze sobą oznaczeń, z wyjątkiem dotyczącym towarów należących do klasy 16 w rozumieniu porozumienia nicejskiego, wskazanych w zgłoszeniu unijnego znaku towarowego i odpowiadających następującemu opisowi: „artykuły i urządzenia papiernicze, zwłaszcza wieczne pióra, pióra z wkładem kulkowym, pisaki kolorowe i ołówki; artykuły biurowe (z wyjątkiem mebli), zwłaszcza stemple, poduszki do pieczątek, tusz do stempli, nożyki do otwierania listów, noże do papieru, kosze na listy, segregatory, podkłady do pisania, dziurkacze, zszywacze, zszywki biurowe i spinacze; odbitki, zdrapki, naklejki papierowe i z tworzyw sztucznych”.

15

W dniu 18 lipca 2012 r. spółka Westermann – działając na podstawie art. 58–64 rozporządzenia nr 207/2009 – wniosła do EUIPO odwołanie od decyzji Wydziału Sprzeciwów EUIPO.

16

W spornej decyzji Druga Izba Odwoławcza EUIPO częściowo uwzględniła skargę, zezwalając na rejestrację spornego znaku towarowego dla „oprogramowania, zwłaszcza do celów instruktażowych i dydaktycznych (wszystkich towarów, o ile nie są w związku z pojazdami mechanicznymi lub częściami do pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju)”, a także dla „sprzętu do przetwarzania danych, komputerów i pozostałego sprzętu komputerowego oraz jego części i akcesoriów do niego (ujętych w klasie 9) (wszystkich towarów, o ile nie są w związku z pojazdami mechanicznymi lub częściami do pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju)”, wszystkich należących do klasy 9 w rozumieniu porozumienia nicejskiego, oraz oddaliła skargę w odniesieniu do pozostałych towarów należących do klas 9, 16 i 28 w rozumieniu tego porozumienia.

17

Na poparcie skargi w pierwszej instancji spółka Westermann podniosła jedyny zarzut, oparty na naruszeniu art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009.

18

Sąd oddalił ten zarzut jako bezzasadny i w konsekwencji oddalił wniesioną przez spółkę Westermann skargę.

19

Spółka Westermann wnosi do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku, przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd oraz obciążenie EUIPO kosztami postępowania.

20

EUIPO wnosi do Trybunału o oddalenie odwołania i o obciążenie spółki Westermann kosztami postępowania.

21

Na poparcie odwołania spółka Westermann podnosi dwa zarzuty dotyczące, odpowiednio, naruszenia prawa do bycia wysłuchanym i prawa do rzetelnego procesu, a także naruszenia art. 8 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009.

22

Poprzez zarzut drugi, który należy rozpatrzyć w pierwszej kolejności, spółka Westermann twierdzi, że Sąd naruszył prawo oraz przeinaczył okoliczności faktyczne, uwzględniając – w ramach rozpatrywania zasadności oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w wypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych, dokonanej w spornej decyzji przez Drugą Izbę Odwoławczą EUIPO – wcześniejszy znak towarowy, na którym oparto sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego przez spółkę Westermann znaku towarowego, mimo że prawo do tego wcześniejszego znaku towarowego wygasło i nie wywoływało zatem skutków w dacie wniesienia przez nią skargi w pierwszej instancji.

23

Zdaniem spółki Westermann z orzecznictwa Trybunału, a w szczególności z wyroku z dnia 11 listopada 1997 r., SABEL (C‑251/95, EU:C:1997:528, pkt 22), wynika bowiem, że oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w wypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych należy dokonywać całościowo, uwzględniając wszystkie istotne czynniki danego wypadku, a w szczególności całościowe wrażenie wywoływane przez wspomniane znaki towarowe.

24

Spółka Westermann jest zatem zdania, że Sąd powinien był przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez Drugą Izbę Odwoławczą EUIPO w celu dokonania oceny sprzeciwu w oparciu o znaki towarowe Diset inne niż wspomniany wcześniejszy znak towarowy.

25

Ponadto spółka Westermann jest zdania, iż Sąd naruszył prawo, stwierdzając, po pierwsze, że element „bambino” jest dominujący w kolidujących ze sobą znakach towarowych, a element „lük” jest nieistotny ze względu na jego drugorzędną pozycję w złożonym znaku towarowym, oraz po drugie, że element graficzny przedstawiający stylizowane dziecko jest mniej odróżniający niż termin „bambino” i jest zatem nieistotny w ramach złożonego znaku towarowego, a także gdy stwierdził, że element nieznacznie odróżniający może stanowić element dominujący w ramach złożonego znaku towarowego, może prowadzić do pominięcia pozostałych elementów znaku towarowego oraz skutkować podobieństwem oznaczeń i w konsekwencji prawdopodobieństwem wprowadzenia w błąd.

26

EUIPO jest zdania, że zarzut drugi należy oddalić.

27

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału na mocy art. 65 ust. 2 rozporządzenia nr 207/2009 Sąd może stwierdzić nieważność lub dokonać zmiany decyzji izby odwoławczej EUIPO wyłącznie w wypadku „braku właściwości, naruszenia istotnego wymogu proceduralnego, naruszenia traktatu, [omawianego] rozporządzenia lub każdego przepisu prawnego dotyczącego ich stosowania lub nadużycia władzy”. Wynika z tego, że Sąd może stwierdzić nieważność lub dokonać zmiany decyzji będącej przedmiotem skargi wyłącznie wtedy, gdy w dacie wydania była ona objęta jedną z tych podstaw stwierdzenia nieważności lub dokonania zmiany. Sąd nie może natomiast stwierdzić nieważności lub dokonać zmiany wspomnianej decyzji z uwagi na podstawy, które zaistniały po jej wydaniu (zob. wyroki: z dnia 11 maja 2006 r., Sunrider/OHIM, C‑416/04 P, EU:C:2006:310, pkt 54, 55; z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 52, 53; a także postanowienie z dnia 30 czerwca 2010 r., Royal Appliance International/OHIM, C‑448/09 P, niepublikowane, EU:C:2010:384, pkt 43, 44).

28

A zatem Trybunał stwierdził, że w ramach kontroli zgodności z prawem decyzji izby odwoławczej EUIPO Sąd nie może uwzględnić decyzji, która zostanie wydana przez sąd krajowy w przedmiocie wygaśnięcia prawa do wcześniejszego znaku towarowego, na którym oparto sprzeciw (zob. podobnie wyroki: z dnia 11 maja 2006 r., Sunrider/OHIM, C‑416/04 P, EU:C:2006:310, pkt 55; z dnia 13 marca 2007 r., OHIM/Kaul, C‑29/05 P, EU:C:2007:162, pkt 53; a także postanowienie z dnia 30 czerwca 2010 r., Royal Appliance International/OHIM, C‑448/09 P, niepublikowane, EU:C:2010:384, pkt 45).

29

Ponadto Trybunał orzekł już, że zaistniałe po wniesieniu skargi przed Sądem wygaśnięcie prawa do wcześniejszego znaku towarowego nie skutkuje bezprzedmiotowością ani bezskutecznością decyzji izby odwoławczej EUIPO. Zawarta w tej decyzji ocena, zgodnie z którą istnieje prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd w wypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych, wywołuje zatem nadal skutki w chwili wydania wyroku przez Sąd (postanowienie z dnia 8 maja 2013 r., Cadila Healthcare/OHIM, C‑268/12 P, niepublikowane, EU:C:2013:296, pkt 31–34).

30

Mając na względzie powyższe rozważania, a także w zakresie, w jakim w niniejszym wypadku faktyczna data wygaśnięcia prawa do wcześniejszego znaku towarowego, na którym oparto sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego przez spółkę Westermann znaku towarowego – a mianowicie 13 czerwca 2013 r. – jest późniejsza od spornej decyzji, którą przyjęto w dniu 3 kwietnia 2013 r., należy stwierdzić, że w ramach kontroli zgodności z prawem spornej decyzji Sąd nie był zobowiązany do uwzględnienia decyzji EUIPO, w której stwierdzono to wygaśnięcie.

31

Należy dodać, że zgodnie z art. 55 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 w wypadku wygaśnięcia prawa uważa się, że unijny znak towarowy nie wywołuje skutków określonych w tym rozporządzeniu od daty złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia.

32

Gdyby zaś przyjąć, że Sąd powinien uwzględnić decyzję EUIPO, w której stwierdzono wygaśnięcie prawa do wcześniejszego znaku towarowego, na którym oparto sprzeciw – mimo że to wygaśnięcie nastąpiło w dacie późniejszej od daty przyjęcia decyzji Izby Odwoławczej EUIPO, w której stwierdzono zasadność sprzeciwu – byłoby to niezgodne z przywołanym w pkt 27 niniejszego wyroku utrwalonym orzecznictwem Trybunału, zgodnie z którym Sąd nie może stwierdzić nieważności lub dokonać zmiany takiej decyzji z uwagi na podstawy, które zaistniały po jej wydaniu.

33

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że w ramach rozpatrywania zasadności dokonanej w spornej decyzji przez Drugą Izbę Odwoławczą EUIPO oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w wypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych Sąd nie naruszył prawa, ponieważ w dacie, w której przyjęto tę decyzję, wcześniejszy znak towarowy – na którym oparto sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego przez spółkę Westermann znaku towarowego – wywoływał skutki określone w rozporządzeniu nr 207/2009.

34

Należy zatem oddalić podniesiony w tym względzie przez spółkę Westermann argument jako bezzasadny.

35

Ponadto należy przypomnieć, że zgodnie z art. 256 ust. 1 TFUE i z art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odwołanie jest ograniczone do kwestii prawnych. Wyłącznie Sąd jest właściwy do dokonania ustaleń i oceny istotnych okoliczności stanu faktycznego oraz oceny dowodów. Ocena tych okoliczności stanu faktycznego oraz dowodów nie stanowi zatem, z wyjątkiem wypadków ich przeinaczenia, kwestii prawnej, która jako taka jest poddana kontroli Trybunału w postępowaniu odwoławczym (zob. wyrok z dnia 11 maja 2006 r., Sunrider/OHIM, C‑416/04 P, EU:C:2006:310, pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo; a także postanowienie z dnia 4 czerwca 2015 r., Junited Autoglas Deutschland/OHIM, C‑579/14 P, niepublikowane, EU:C:2015:374, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo).

36

Co więcej, takie przeinaczenie musi w sposób oczywisty wynikać z dokumentów zawartych w aktach sprawy, bez konieczności dokonywania nowej oceny okoliczności faktycznych i dowodów (zob. podobnie wyrok z dnia 2 września 2010 r., Calvin Klein Trademark Trust/OHIM, C‑254/09 P, EU:C:2010:488, pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo).

37

W tych okolicznościach należy wskazać, że argumentacja spółki Westermann odnosząca się do oceny przez Sąd podobieństwa między kolidującymi ze sobą oznaczeniami, a w szczególności między elementami „bambino” i „lük” oraz elementem graficznym przedstawiającym stylizowane dziecko jest niedopuszczalna, ponieważ pod pretekstem podnoszonego naruszenia prawa argumentacja ta faktycznie ma na celu kwestionowanie – bez powołania się na jakiekolwiek przeinaczenie – samej oceny przez Sąd owych okoliczności faktycznych, co nie jest objęte zakresem sprawowanej przez Trybunał w ramach odwołania kontroli.

38

W konsekwencji zarzut drugi należy w części odrzucić jako niedopuszczalny, a w pozostałym zakresie oddalić jako bezzasadny.

39

W ramach zarzutu pierwszego spółka Westermann zarzuca Sądowi odmowę załączenia do akt rozpatrywanej sprawy pisma z dnia 12 czerwca 2015 r. – w którym powiadomiła ona Sąd o istnieniu decyzji Drugiej Izby Odwoławczej EUIPO z dnia 22 maja 2015 r. (sprawa R 2209/2014‑2), w której z mocą wsteczną od dnia 13 czerwca 2013 r. stwierdzono wygaśnięcie prawa do wcześniejszego znaku towarowego, na którym oparto sprzeciw – ze względu na to, iż dokument ten nie był przewidziany w regulaminie postępowania przed Sądem.

40

Zdaniem spółki Westermann, odmawiając uwzględnienia tego pisma i wskazania w zaskarżonym wyroku faktu, że wcześniejszy znak towarowy, na którym oparto sprzeciw, nie istniał już, gdy wydano wspomniany wyrok, Sąd uniemożliwił spółce Westermann przedstawienie istotnych dowodów i w konsekwencji naruszył przysługujące jej prawo do bycia wysłuchanym oraz prawo do rzetelnego procesu.

41

W replice spółka Westermann dodała, że sporna decyzja i zaskarżony wyrok naruszają przysługujące jej podstawowe prawo własności w zakresie, w jakim oddalono w nich dokonane przez nią zgłoszenie unijnego znaku towarowego.

42

Ponadto spółka Westermann twierdzi, że odmawiając, bez uzasadnienia, uwzględnienia wniosków o zawieszenie postępowania, które złożyła w pierwszej instancji, Sąd naruszył prawo do rzetelnego procesu, a także art. 69 lit. c) i d) i art. 77 regulaminu postępowania przed Sądem.

43

Zdaniem spółki Westermann w zakresie, w jakim te wnioski są należycie uzasadnione oraz niezbędne dla zapewnienia prawidłowego administrowania wymiarem sprawiedliwości, a EUIPO nie wyraziło wobec nich sprzeciwu, Sąd powinien był je uwzględnić.

44

EUIPO jest zdania, że zarzut pierwszy należy oddalić.

45

Na wstępie należy przypomnieć, iż z pkt 30 i 33 niniejszego wyroku wynika, że po pierwsze, w ramach sprawowanej przezeń kontroli zgodności z prawem spornej decyzji Sąd nie był zobowiązany do uwzględnienia decyzji EUIPO, w której stwierdzono wygaśnięcie prawa do wcześniejszego znaku towarowego, na którym oparto sprzeciw wobec rejestracji zgłoszonego przez spółkę Westermann znaku towarowego, oraz po drugie, że w dacie, w której przyjęto sporną decyzję, wspomniany wcześniejszy znak towarowy wywoływał określone w rozporządzeniu nr 207/2009 skutki.

46

W tych okolicznościach należy stwierdzić nieistotność dla sprawy zarówno argumentu dotyczącego tego, że odmawiając, bez uzasadnienia, załączenia do akt niniejszej sprawy pisma z dnia 12 czerwca 2015 r., w którym spółka Westermann powiadomiła Sąd o istnieniu decyzji EUIPO, w której stwierdzono wygaśnięcie prawa do wcześniejszego znaku towarowego, oraz pomijając wskazanie tej informacji w zaskarżonym wyroku, Sąd naruszył przysługujące spółce Westermann prawo do bycia wysłuchanym i prawo do rzetelnego procesu, jak i argumentu, zgodnie z którym Sąd błędnie i bez uzasadnienia oddalił sformułowane przez spółkę Westermann wnioski o zawieszenie postępowania.

47

Należy bowiem stwierdzić, że powyższe argumenty nie mogą podać w wątpliwość dokonanego przez Sąd w zaskarżonym wyroku stwierdzenia, zgodnie z którym Druga Izba Odwoławcza EUIPO słusznie stwierdziła istnienie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd w wypadku kolidujących ze sobą znaków towarowych.

48

Jeśli chodzi o argument dotyczący tego, że sporna decyzja i zaskarżony wyrok naruszają podstawowe prawo własności spółki Westermann, należy go odrzucić jako niedopuszczalny, ponieważ został on podniesiony po raz pierwszy na etapie repliki.

49

W konsekwencji zarzut pierwszy należy w części odrzucić jako niedopuszczalny, a w pozostałej części oddalić jako nieistotny dla sprawy.

50

Ze względu na to, że żaden z podniesionych przez spółkę Westermann zarzutów nie może zostać uwzględniony, należy oddalić odwołanie w całości.

51

Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania przed Trybunałem, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ EUIPO wniosło o obciążenie spółki Westermann kosztami postępowania, a spółka Westermann przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami niniejszego postępowania.

Z powyższych względów Trybunał (dziesiąta izba) orzeka, co następuje: