Sprawy połączone C‑387/15 i C‑388/15

Hilde Orleans i in.

przeciwko

Vlaams Gewest

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Raad van State (Belgia)]

„Odesłanie prejudycjalne — Środowisko naturalne — Dyrektywa 92/43/WE — Ochrona siedlisk przyrodniczych — Specjalne obszary ochrony — Teren „Natura 2000”„Estuarium rzek Escaut i Durme od granicy niderlandzkiej do Gandawy” — Rozbudowa obszaru portowego — Ocena skutków planu lub przedsięwzięcia dla chronionego terenu — Urzeczywistnienie się szkodliwych skutków — Wcześniejsze, ale jeszcze nie zakończone utworzenie strefy typu odpowiadającego zniszczonej części — Zakończenie po przeprowadzeniu oceny — Artykuł 6 ust. 3 i 4”

Streszczenie – wyrok Trybunału (siódma izba) z dnia 21 lipca 2016 r.

Środowisko naturalne – Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – Dyrektywa Rady 92/43 – Specjalne obszary ochrony – Zobowiązania państw członkowskich – Ocena skutków przedsięwzięcia dla danego terenu – Uwzględnienie utworzenia w przyszłości strefy siedliska przyrodniczego na tym terenie – Wyłączenie – Kwalifikacja rozwoju środka kompensującego – Warunek

(dyrektywa Rady 92/43, art. 6 ust. 3, 4)

Artykuł 6 ust. 3 dyrektywy 92/43 w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory należy interpretować w ten sposób, że środki zawarte w planie lub przedsięwzięciu, które nie są bezpośrednio związane z zagospodarowaniem terenu mającego znaczenie dla Wspólnoty lub konieczne do jego zagospodarowania, przewidujące przed urzeczywistnieniem się szkodliwych skutków dla typu siedliska przyrodniczego występującego na tym terenie utworzenie w przyszłości strefy tego typu, którego zakończenie nastąpi jednak po przeprowadzeniu oceny istotnego ewentualnego niekorzystnego wpływu na integralność tego terenu, nie mogą być brane pod uwagę przy tej ocenie. Środki takie mogą być uznane za środki kompensujące w rozumieniu ust. 4 tego artykułu, o ile spełnione są przesłanki przewidziane w tym przepisie.

W istocie negatywne oddziaływanie planu lub przedsięwzięcia, które nie jest bezpośrednio związane lub konieczne do zagospodarowania specjalnego obszaru ochrony i które narusza jego integralność, nie jest objęte art. 6 ust. 3 dyrektywy 92/43. Ponadto co się tyczy art. 6 ust. 4 owej dyrektywy, który jako przepis ustanawiający odstępstwo od kryterium udzielenia pozwolenia określonego w art. 6 ust. 3 zdanie drugie dyrektywy 92/43 powinien być interpretowany ściśle, przepis ten może mieć zastosowanie tylko po przeanalizowaniu oddziaływania danego planu lub przedsięwzięcia zgodnie z przepisami wspomnianego ust. 3. W celu określenia charakteru ewentualnych środków kompensujących należy dokładnie wskazać niekorzystne skutki dla danego terenu. Znajomość tych skutków dla celów ochrony odnoszących się do danego terenu stanowi niezbędną przesłankę zastosowania art. 6 ust. 4 wspomnianej dyrektywy, ponieważ w przeciwnym wypadku nie będzie można dokonać oceny żadnej z przesłanek zastosowania tego przepisu stanowiącego odstępstwo. Ocena ewentualnych nadrzędnych względów interesu publicznego oraz istnienia mniej szkodliwych alternatywnych rozwiązań wymaga bowiem ich rozważenia względem niekorzystnych skutków spowodowanych przez dany plan lub przedsięwzięcie na określonym terenie.

(por. pkt 59–61, 64; sentencja)