Sprawa C‑102/15

Gazdasági Versenyhivatal

przeciwko

Siemens Aktiengesellschaft Österreich

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Fővárosi Ítélőtábla)

„Odesłanie prejudycjalne — Współpraca sądowa w sprawach cywilnych — Rozporządzenie (WE) nr 44/2001 — Jurysdykcja i uznawanie orzeczeń sądowych oraz ich wykonywanie w sprawach cywilnych i handlowych — Przedmiotowy zakres zastosowania — Powództwo o zwrot nienależnego świadczenia — Bezpodstawne wzbogacenie — Wierzytelność, u której podstaw leży bezzasadny zwrot grzywny nałożonej z powodu naruszenia prawa konkurencji”

Streszczenie – wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 28 lipca 2016 r.

1. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych – Rozporządzenie nr 44/2001 – Postanowienia tego rozporządzenia uznane za równoważne z postanowieniami konwencji brukselskiej – Wykładnia tych przepisów zgodnie z orzecznictwem Trybunału odnoszącym się do konwencji

   (Konwencja z dnia 27 września 1968 r., rozporządzenie Rady nr 44/2001)

2. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych – Jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych – Rozporządzenie nr 44/2001 – Zakres stosowania – Sprawy cywilne i handlowe – Pojęcie – Powództwo o zwrot nienależnego świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, u którego podstaw leży zwrot grzywny nałożonej w postępowaniu w sprawie naruszenia konkurencji – Wyłączenie

   (rozporządzenie Rady nr 44/2001, art. 1 ust. 1)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 28)

2.  Powództwo o zwrot nienależnego świadczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, u którego podstawy leży zwrot grzywny nałożonej w ramach postępowania w sprawie z zakresu ochrony konkurencji, nie należy do kategorii „spraw cywilnych i handlowych” w rozumieniu art. 1 rozporządzenia nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych.

   W istocie chociaż pewne spory między organem władzy publicznej a podmiotem prawa prywatnego mogą być objęte zakresem stosowania tego rozporządzenia, to inaczej jest w sytuacji, gdy organ władzy publicznej wykonuje swoje władztwo publiczne. Aby ustalić, czy to z taką sytuacją mamy do czynienia należy zidentyfikować stosunek prawny łączący strony sporu i zbadać podstawę wytoczonego powództwa oraz mające do niego zastosowanie zasady postępowania.

   Co się tyczy stosunku prawnego łączącego strony sporu w postępowaniu głównym należy zauważyć, że o ile powództwo podmiotu prawa prywatnego wytaczane w związku z egzekwowaniem poszanowania prawa konkurencji jest objęte zakresem stosowania rozporządzenia nr 44/2001, o tyle pewne jest, że kara nałożona przez organ administracyjny w ramach wykonywania uprawnień regulacyjnych przyznanych mu przez przepisy krajowe wchodzi w zakres pojęcia „spraw administracyjnych” i jest wyłączona z zakresu stosowania rozporządzenia nr 44/2001 zgodnie z jego art. 1 ust. 1. Jest tak w szczególności w przypadku kary grzywny nałożonej z powodu naruszenia przepisów prawa krajowego zakazujących ograniczania konkurencji. Z tego wynika, że spór w postępowaniu głównym, w ramach którego urząd ochrony konkurencji pragnie uzyskać od przedsiębiorstwa zapłatę wierzytelności związanej z karą grzywny, którą organ ten nałożył na rzeczone przedsiębiorstwo, należy od kategorii spraw administracyjnych.

   Co się tyczy zasad postępowania mających zastosowanie do wytoczonego powództwa, fakt, że urząd ochrony konkurencji wszczął powództwo przed sądami cywilnymi, niczego w tej kwestii nie zmienia. W istocie, niezależnie od charakteru postępowania przewidzianego przez przepisy prawa krajowego fakt dochodzenia przez powoda zwrotu kosztów w oparciu o wierzytelność powstałą na skutek działania organu władzy publicznej jest wystarczający, aby wytoczone powództwo traktować jako nieobjęte zakresem stosowania rozporządzenia nr 44/2001.

   (por. pkt 32–34, 38–40, 43; sentencja)