WYROK TRYBUNAŁU (piąta izba)

z dnia 5 marca 2015 r. ( *1 )

„Odwołanie — Środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom w związku z sytuacją w Egipcie — Zamrożenie funduszy osób, wobec których prowadzone jest postępowanie sądowe w sprawie sprzeniewierzenia funduszy państwowych — Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji”

W sprawie C‑220/14 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 5 maja 2014 r.,

Ahmed Abdelaziz Ezz, zamieszkały w Gizie (Egipt),

Abla Mohammed Fawzi Ali Ahmed, zamieszkała w Londynie (Zjednoczone Królestwo),

Khadiga Ahmed Ahmed Kamel Yassin, zamieszkała w Londynie,

Shahinaz Abdel Azizabdel Wahab Al Naggar, zamieszkała w Gizie,

reprezentowani przez J. Lewisa, QC, B. Kennelly’ego, barrister, J. Pobjoya, barrister, oraz J. Binnsa, solicitor,

wnoszący odwołanie,

w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:

Rada Unii Europejskiej, reprezentowana przez M. Bishopa oraz I. Gurova, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana w pierwszej instancji,

Komisja Europejska, reprezentowana przez F. Castilla de la Torrego oraz D. Gauci, działających w charakterze pełnomocników,

interwenient w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (piąta izba),

w składzie: T. von Danwitz, prezes izby, C. Vajda, A. Rosas (sprawozdawca), E. Juhász i D. Šváby, sędziowie,

rzecznik generalny: E. Sharpston,

sekretarz: A. Calot Escobar,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,

wydaje następujący

Wyrok

1

Ahmed Abdelaziz Ezz i in. wnieśli odwołanie od wyroku Sądu Unii Europejskiej (trzecia izba) z dnia 27 lutego 2014 r., Ezz i in./Rada (T‑256/11, EU:T:2014:93, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), w którym Sąd oddalił ich skargi mające na celu stwierdzenie nieważności, po pierwsze, decyzji Rady 2011/172/WPZiB z dnia 21 marca 2011 r. w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją w Egipcie (Dz.U. L 76, s. 63), a po drugie, rozporządzenia Rady (UE) nr 270/2011 z dnia 21 marca 2011 r. w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją w Egipcie (Dz.U. L 76, s. 4) w zakresie, w jakim akty te ich dotyczą.

Ramy prawne i okoliczności powstania sporu

Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji

2

Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji została przyjęta rezolucją 58/4 z dnia 31 października 2003 r. przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Weszła ona w życie w dniu 14 grudnia 2005 r. Została ratyfikowana przez wszystkie państwa członkowskie i zatwierdzona przez Unię Europejską decyzją Rady 2008/801/WE z dnia 25 września 2008 r. (Dz.U. L 287, s. 1).

3

Zgodnie z art. 2 tej konwencji:

„Dla celów niniejszej konwencji:

[…]

f)

»Zakaz obrotu lub zajęcie« oznacza czasowy zakaz transferu, przekształcania, rozporządzania lub przemieszczania mienia lub czasowy nadzór lub kontrolę nad mieniem na podstawie nakazu wydanego przez sąd lub inny właściwy organ;

g)

»Konfiskata«, co obejmuje odpowiednio również przepadek, oznacza trwałe pozbawienie mienia na mocy decyzji sądu lub innego właściwego organu;

[…]”.

4

Rozdział III wspomnianej konwencji, który obejmuje jej art. 15–42, dotyczy kryminalizacji i stosowania prawa. Artykuły 15–27 tego rozdziału wyliczają różnorodne akty korupcji, które państwa powinny uznać za przestępstwa. Jako że celem tej konwencji jest umożliwienie kryminalizacji wzrastającej liczby aktów korupcji przy uwzględnieniu zagrożeń, jakie powodują one dla stabilności i bezpieczeństwa społeczeństw, odnosi się ona nie tylko do oferowania osobom nienależnych korzyści lub malwersacji funduszy publicznych, lecz także do handlu wpływami oraz zatajania lub prania dochodów z korupcji.

5

Artykuł 31 ust. 1 i 2 tejże konwencji brzmi następująco:

„1.   Każde państwo strona podejmie, w największym możliwym zakresie dozwolonym przez swój wewnętrzny system prawny, środki, jakie mogą być konieczne w celu umożliwienia konfiskaty:

a)

dochodów pochodzących z przestępstw ustanowionych zgodnie z niniejszą konwencją lub mienia wartości odpowiadającej wysokości takich dochodów;

b)

mienia, wyposażenia lub innych narzędzi, wykorzystanych lub przeznaczonych do wykorzystania w popełnieniu przestępstw określonych w niniejszej konwencji.

2.   Każde państwo strona podejmie takie środki, jakie mogą być konieczne w celu umożliwienia identyfikacji, odszukania, zakazania obrotu lub zajęcia którejkolwiek z pozycji wymienionej w ustępie 1 niniejszego artykułu, w celu ewentualnej konfiskaty”.

6

Artykuł 55 ust. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji brzmi następująco:

„Realizując wniosek złożony przez inne państwo stronę posiadające jurysdykcję w stosunku do przestępstwa objętego zakresem niniejszej konwencji, wezwane państwo strona podejmie środki w celu identyfikacji, odszukania oraz zablokowania lub zajęcia dochodów z przestępstwa, mienia, wyposażenia lub innych narzędzi wymienionych w ustępie 1 artykułu 31 niniejszej konwencji – w celu ewentualnej ich konfiskaty na podstawie decyzji wydanej bądź przez wzywające państwo stronę, bądź zgodnie z wnioskiem, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu – przez wezwane państwo stronę”.

Prawo Unii

7

W następstwie wydarzeń politycznych, które miały miejsce w Egipcie począwszy od stycznia 2011 r., Rada Unii Europejskiej przyjęła w dniu 21 marca 2011 r., na podstawie art. 29 TUE, decyzję 2011/172.

8

Zgodnie z motywami 1 i 2 decyzji 2011/172 w jej pierwotnym brzmieniu:

„(1)

W dniu 21 lutego 2011 r. Unia Europejska wyraziła gotowość do wsparcia procesu pokojowego i spokojnego przejścia do demokratycznych rządów cywilnych w Egipcie, opartych na praworządności, przy pełnym poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności, a także do wsparcia działań na rzecz budowy gospodarki umacniającej spójność społeczną i sprzyjającej wzrostowi.

(2)

W związku z tym należy objąć środkami ograniczającymi osoby wskazane jako odpowiedzialne za sprzeniewierzenie egipskich państwowych środków finansowych, które to osoby pozbawiają w ten sposób społeczeństwo Egiptu korzyści ze zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego oraz utrudniają rozwój demokracji w tym kraju”.

9

Zgodnie z art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 w jej pierwotnym brzmieniu:

„Zamrożone zostają wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze stanowiące własność, będące w posiadaniu lub dyspozycji lub pod kontrolą osób wskazanych jako odpowiedzialne za sprzeniewierzenie egipskich państwowych środków finansowych oraz powiązanych z nimi osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów, wymienionych w załączniku”.

10

O ile we francuskiej wersji językowej motywu 2 i art. 1 ust. 1 zostało zastosowane wyrażenie „personnes reconnues comme responsables” (osoby uznane za odpowiedzialne), o tyle angielska wersja językowa tych przepisów stosuje wyrażenie „persons having been identified as responsible” (osoby wskazane jako odpowiedzialne).

11

W dniu 11 lipca 2014 r., czyli po ogłoszeniu zaskarżonego wyroku, w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane sprostowanie do tej decyzji w odniesieniu do wersji językowych: bułgarskiej, hiszpańskiej, czeskiej, estońskiej, francuskiej, węgierskiej i niderlandzkiej (Dz.U. 2014, L 203, s. 113). Według tego sprostowania wspomniane przepisy należy rozumieć jako odnoszące się do osób „wskazanych” jako odpowiedzialne, a nie osób „uznanych” za odpowiedzialne.

12

Decyzja 2011/172 zawiera w załączniku „[w]ykaz osób fizycznych i prawnych, podmiotów i organów, o których mowa w art. 1”. Wykaz ten zawiera trzy rodzaje informacji. W kolumnie pierwszej widnieje „[i]mię i nazwisko (i ewent. pseudonimy)” zainteresowanego podmiotu prawa, kolumna druga obejmuje dotyczące go „[i]nformacje identyfikacyjne”, a w ostatniej kolumnie wskazane są „[p]owody umieszczenia w wykazie”.

13

Ahmed Abdelaziz Ezz jest ujęty we wspomnianym wykazie na pozycji siódmej. Kolumna druga zawiera następujące informacje: „Były poseł do parlamentu. Data urodzenia: 12.01.1959. Mężczyzna”. Powody umieszczenia w wykazie podane w kolumnie trzeciej, które są takie same dla wszystkich 19 osób widniejących w wykazie, są sformułowane następująco: „[o]soba, wobec której władze egipskie prowadzą postępowanie sądowe w sprawie sprzeniewierzenia funduszy państwowych na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji”.

14

Abla Mohammed Fawzi Ali Ahmed jest ujęta w wykazie na pozycji ósmej. Kolumna druga zawiera następujące informacje: „Małżonka Ahmeda Abdelaziza Ezza. Data urodzenia: 31.01.1963. Kobieta”.

15

Khadiga Ahmed Ahmed Kamel Yassin jest ujęta w wykazie na pozycji dziewiątej. Kolumna druga zawiera następujące informacje: „Małżonka Ahmeda Abdelaziza Ezza. Data urodzenia: 25.05.1959. Kobieta”.

16

Shahinaz Abdel Aziz Abdel Wahab Al Naggar jest ujęta w wykazie na pozycji dziesiątej. Kolumna druga zawiera następujące informacje: „Małżonka Ahmeda Abdelaziza Ezza. Data urodzenia: 09.10.1969. Kobieta”.

17

Na podstawie art. 215 ust. 2 TFUE i decyzji 2011/172 Rada przyjęła rozporządzenie nr 270/2011. Artykuł 2 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia powtarza w istocie przepisy art. 1 ust. 1 i 2 decyzji 2011/172. Rozporządzenie to zawiera załącznik I, identyczny w treści z załącznikiem do decyzji 2011/172. Jak wynika z motywu 2 wspomnianego rozporządzenia, ponieważ środki wprowadzone decyzją 2011/172 „wchodz[iły] w zakres Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, […] do ich wdrożenia niezbędne [były] działania regulacyjne na szczeblu unijnym”, co uzasadniało przyjęcie tego aktu.

18

Rozporządzenie nr 270/2011 nie było przedmiotem sprostowania analogicznego do sprostowania do decyzji 2011/172.

Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

19

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 20 maja 2011 r. wnoszący odwołanie wnieśli skargę mającą na celu stwierdzenie nieważności decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011 w zakresie, w jakim akty te ich dotyczą.

20

Na poparcie swojej skargi podnieśli oni osiem zarzutów. Ich czwarty zarzut dotyczył błędów co do okoliczności faktycznych oraz ich kwalifikacji prawnej, którymi to błędami dotknięte miały być powody ich umieszczenia w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011. Twierdzili w tym względzie, że nie toczą się wobec nich postępowania sądowe w Egipcie.

21

W pkt 123–133 i 137 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, co następuje:

„123

Pismem z dnia 7 czerwca 2011 r. skierowanym do pełnomocników skarżących Rada uściśliła, że otrzymała »pismo egipskiego ministra spraw zagranicznych z dnia 13 lutego 2011 r. zawierające wniosek egipskiego prokuratora generalnego o zamrożenie aktywów niektórych byłych ministrów i urzędników«, wśród których wymieniono pierwszego ze skarżących. Do pisma Rady dołączona była kopia dokumentu z dnia 13 lutego 2011 r., na którym widniał nagłówek gabinetu egipskiego ministra spraw zagranicznych. W tym nieopatrzonym podpisem dokumencie przedstawiono wniosek egipskiego prokuratora generalnego o zamrożenie aktywów »byłych ministrów, urzędników i obywateli« egipskich. Wśród osób, których dotyczył wniosek, wymieniony był pierwszy ze skarżących, lecz nie skarżące druga, trzecia i czwarta.

[…]

125

Pismem z dnia 29 lipca 2011 r. Rada udzieliła odpowiedzi na pisma pełnomocników skarżących z dnia 13 maja, 9 czerwca i 15 lipca 2011 r. W odpowiedzi tej nie odniesiono się do ewentualnych dochodzeń w sprawie skarżących drugiej, trzeciej i czwartej. Wskazano jedynie, co następuje:

»[Skarżące te] znajdują się w wykazie osób wymienionych w przywołanym wyżej wniosku władz egipskich o wzajemną pomoc sądową (zostały wymienione pod nr 2, 3 i 4 załączonego wykazu). We wniosku wskazano, że egipski prokurator generalny wydał postanowienia w sprawie zajęcia aktywów wszystkich osób wymienionych w wykazie i że postanowienie to podtrzymał sąd karny«.

126

Do tego pisma Rady z dnia 29 lipca 2011 r. załączona była nota o sygnaturze NV93/11/ms z dnia 24 lutego 2011 r., w drodze której ambasada Arabskiej Republiki Egiptu w Brukseli (Belgia) zwracała się do wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa o przekazanie przygotowanego przez biuro egipskiego prokuratora generalnego wniosku o wzajemną pomoc sądową »właściwym organom sądowym«.

127

Do noty tej załączone były trzy inne dokumenty.

128

Pierwszym z nich był dokument nieopatrzony datą ani podpisem, zawierający wniosek o wzajemną pomoc sądową. Wniosek ten, zredagowany w języku angielskim, dotyczył »zamrożenia, konfiskaty i odzyskania aktywów niektórych byłych ministrów i urzędników«. Odnosił się do »dochodzenia prowadzonego przez egipskie ministerstwo publiczne w sprawach o sygnaturach 162 i 234 z roku 2010 […]; 34, 36, 38, 39, 55 i 70 z roku 2011 […], jak również [w] sprawie o sygnaturze 137/2011 […], dotyczących czynów zabronionych, takich jak korupcja, bezprawne przywłaszczenia aktywów publicznych oraz pranie pieniędzy, popełnionych przez byłych ministrów i urzędników« i wymieniał piętnaście osób, a wśród nich czworo skarżących. Następnie informowano w nim, że egipski prokurator generalny postanowił o zajęciu aktywów wymienionych tam osób i że zajęcie to zostało »podtrzymane przez sąd karny«.

129

Drugi dokument załączony do noty z dnia 24 lutego 2011 r. stanowił »wykaz byłych urzędników, [ich] żon i dzieci«, w którym wymieniono skarżące drugą, trzecią i czwartą na, odpowiednio, miejscach drugim, trzecim i czwartym.

130

Trzeci dokument załączony do noty z dnia 24 lutego 2011 r. stanowił streszczenie oskarżeń wobec pierwszego skarżącego w »sprawie o nr 38 z 2011 r.«, która została wymieniona we wniosku o wzajemną pomoc prawną opisanym w pkt 128 powyżej. Dokument ten nie był opatrzony datą. Ponadto nie miał nagłówka ani podpisu. Jednak podobnie jak nota z dnia 24 lutego 2011 r. i wszystkie inne załączone do niej dokumenty, opatrzony był pieczęcią ambasady Arabskiej Republiki Egiptu w Brukseli.

131

Jednakże z żadnego z ww. dokumentów nie wynikało, by wobec skarżących drugiej, trzeciej i czwartej toczyło się w Egipcie śledztwo w związku ze sprzeniewierzeniem funduszy publicznych.

132

Natomiast przywołany w pkt 128 powyżej wniosek o wzajemną pomoc prawną wskazuje w sposób jednoznaczny, że w dniu 24 lutego 2011 r., czyli niecały miesiąc przed wydaniem decyzji 2011/172 oraz rozporządzenia nr 270/2011, wszyscy skarżący byli objęci postanowieniem egipskiego prokuratora generalnego w sprawie zajęcia ich aktywów, które to postanowienie zostało podtrzymane przez sąd karny i wiązało się z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych.

133

Skarżący ponadto nie przedstawili żadnego dowodu, który mógłby powodować powstanie wątpliwości co do prawidłowości ustaleń faktycznych zawartych we wniosku o wzajemną pomoc prawną. Przeciwnie, orzeczenie sądu egipskiego, którego tłumaczenie skarżący przedłożyli w sekretariacie Sądu w dniu 5 marca 2013 r., potwierdza, że wobec drugiej skarżącej zastosowano jeszcze środek w postaci zamrożenia aktywów w dniu 30 stycznia 2013 r. Co więcej, skarżący nie kwestionowali podczas rozprawy istnienia ww. postanowienia o zajęciu.

[…]

137

[…] z dokumentu przywołanego w pkt 130 powyżej wynika jasno, że w »sprawie o nr 38 z 2011 r.« pierwszy skarżący został »oskarżony«, po pierwsze, o »bezprawne przywłaszczenie aktywów«»przedsiębiorstwa sektora publicznego, którego udziały posiadało państwo«, a po drugie, o »popełnienie czynów zabronionych polegających na korzystaniu z aktywów publicznych i ich pogorszeniu, jak również bezprawnym przywłaszczeniu i […] ułatwieniu przywłaszczenia [takich aktywów]«”.

22

Sąd nie uwzględnił żadnego z tych zarzutów, wobec czego oddalił skargę w całości.

Żądania stron

23

Wnoszący odwołanie zwracają się do Trybunału o:

uchylenie zaskarżonego wyroku;

stwierdzenie nieważności decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011 w zakresie, w jakim akty te ich dotyczą;

obciążenie Rady kosztami postępowania odwoławczego oraz postępowania przed Sądem oraz

podjęcie wszelkich innych środków, które Trybunał uzna za stosowne.

24

Rada wnosi do Trybunału o:

oddalenie odwołania oraz

obciążenie wnoszących odwołanie kosztami postępowania.

25

Komisja wnosi do Trybunału o:

oddalenie odwołania oraz

obciążenie wnoszących odwołanie kosztami niniejszej instancji.

W przedmiocie odwołania

26

Wnoszący odwołanie podnoszą sześć zarzutów na poparcie odwołania.

W przedmiocie zarzutu pierwszego

27

W ramach zarzutu pierwszego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż decyzja 2011/172 została zgodnie z prawem wydana na podstawie art. 29 TUE. Zarzut ten odnosi się do pkt 44–47 zaskarżonego wyroku.

Zaskarżony wyrok

28

W celu ustalenia, jak należy rozumieć art. 29 TUE, Sąd dokonał analizy art. 21 TUE, 23–25 TUE i 28 TUE. W pkt 41 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, co następuje:

„Z łącznego brzmienia tych przepisów wynika, że »podejście Unii« w rozumieniu art. 29 TUE stanowią decyzje, które po pierwsze, wpisują się w ramy wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB), zdefiniowanej w art. 24 ust. 1 TUE, po drugie, dotyczą »problemu o charakterze geograficznym lub przedmiotowym«, a po trzecie, nie mają charakteru »działań operacyjnych« w rozumieniu art. 28 TUE”.

29

W pkt 44–46 tego wyroku Sąd stwierdził, że te trzy kryteria zostały spełnione w niniejszym przypadku. W pkt 47 wspomnianego wyroku uznał on, że art. 1 decyzji 2011/172 mógł być zgodnie z prawem przyjęty na podstawie art. 29 TUE.

Argumentacja stron

30

Wnoszący odwołanie podnoszą, że warunki umożliwiające wydanie decyzji na podstawie art. 29 TUE nie zostały w niniejszym przypadku spełnione. Powody umieszczenia w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172 nie są według nich objęte ramami zasad i celów WPZiB określonych w art. 21 TUE. Władze egipskie nigdy nie dały do zrozumienia w pismach przywołanych przez Radę, że czyny, które zarzuca się wnoszącym odwołanie, stanowią naruszenie „demokracji” w Egipcie lub „zrównoważonego rozwoju gospodarczego [lub] społecznego” tego państwa.

31

Zachowanie zarzucane pierwszemu wnoszącemu odwołanie, czyli oszustwo na szkodę akcjonariuszy spółki, nie uzasadnia działania Unii na szczeblu międzynarodowym w ramach WPZiB. Ponadto brak jest jakiegokolwiek materialnego zarzutu wobec małżonek A.A. Ezza. Uznanie, że oszustwa popełnione w państwie trzecim są objęte polityką zagraniczną i bezpieczeństwa Unii, skutkowałoby znacznym rozciągnięciem zakresu stosowania tej polityki na niekorzyść kompetencji państw członkowskich odnośnie do wzajemnej pomocy prawnej.

32

Ponadto władze egipskie nie wnioskowały do Unii o wydanie decyzji na podstawie art. 29 TUE, lecz zwróciły się o pomoc prawną, co jest objęte kompetencją krajowych organów sądowych.

33

Wreszcie wniosek tych władz dotyczył zatrzymania funduszy, które mogłyby zostać użyte w celu wykonania wyroku wydanego przez krajowy organ sądowy wobec A.A. Ezza i umożliwić „repatriację” danych kwot, w odniesieniu do czego brak jest kompetencji w ramach WPZiB. Sąd, uznając, że jeden z wnoszących odwołanie był oskarżony o czyny uznawane przez władze egipskie za stanowiące zagrożenie dla demokratycznego rządu Arabskiej Republiki Egiptu lub zrównoważonego rozwoju gospodarczego bądź społecznego w tym państwie, przeinaczył przedstawione mu dowody.

34

Rada zauważa, iż zarzut pierwszy łączy dwa zarzuty szczegółowe, jeden dotyczący braku podstawy prawnej decyzji 2011/172 oraz drugi dotyczący okoliczności, że wnoszący odwołanie nie spełniają przesłanek objęcia zakresem stosowania decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011. Przypomina, że Sąd odpowiedział na ich zarzut dotyczący braku podstawy prawnej w pkt 44–47 zaskarżonego wyroku.

35

W ocenie Rady wnoszący odwołanie interpretują w sposób błędny cele decyzji 2011/172, mimo iż żaden element tej decyzji nie pozwala dojść do wniosku, że powodem umieszczenia ich w wykazie osób, których fundusze i zasoby gospodarcze zostają zamrożone, ujętym w załączniku do tej decyzji, było oszustwo popełnione w państwie trzecim lub że celem tej decyzji jest zapewnienie wzajemnej pomocy prawnej.

36

Decyzja 2011/172 jest środkiem autonomicznym, który został przyjęty nie w odpowiedzi na wniosek władz egipskich, lecz w celu realizacji celów WPZiB i w wykonaniu uprawnień dyskrecjonalnych, które przysługują w tym względzie Radzie. Biorąc to po uwagę, podczas badania zarzutu niezgodności z prawem podniesionego wobec art. 1 decyzji 2011/172 Sąd nie wypowiedział się co do rzekomych czynów wnoszących odwołanie ani co do treści noty słownej NV93/11/ms i nie był zobowiązany tego uczynić.

37

Komisja podnosi, że zarzut pierwszy w zakresie, w jakim dotyczy braku podstawy prawnej decyzji 2011/172, jest niedopuszczalny, jako że nie został podniesiony w skardze o stwierdzenie nieważności przedstawionej w pierwszej instancji. Według niej jest on także nowy co do istoty w zakresie, w jakim kryterium dotyczące odpowiedzialności za sprzeniewierzenie funduszy publicznych, która stanowi podstawę zamrożenia funduszy wnoszących odwołanie, jest nie do pogodzenia z art. 21 TUE, jako że środek ten nie dąży do żadnego z celów określonych w art. 21 ust. 1 i 2 TUE. Ponadto odwołanie nie porusza w żaden sposób kwestii rozumowania przyjętego przez Sąd w pkt 34–54 zaskarżonego wyroku w odniesieniu do rozumienia i zakresu art. 29 TUE. Zarzut ten powinien z tego powodu zostać uznany za niedopuszczalny.

38

Posiłkowo Komisja uważa, że Sąd nie naruszył prawa, gdy uznał, iż spełnione są przesłanki stosowania art. 29 TUE. Podnosi ona, że wbrew temu, co sugerują wnoszący odwołanie, w niniejszym przypadku chodzi nie o uznanie, iż oszustwo popełnione w państwie trzecim jest objęte polityką zagraniczną i bezpieczeństwa Unii, lecz o reakcję na prośby rządu nowo sformowanego w państwie trzecim o ochronę funduszy publicznych tego państwa w celu umożliwienia ich przyszłego odzyskania i użycia na korzyść narodu egipskiego.

39

Komisja podkreśla ponadto, że okoliczność, iż wniosek władz egipskich został wyraźnie skierowany do organów sądowych Unii, nie ma wpływu na kwestię, czy art. 29 stanowi właściwą podstawę prawną dla przyjęcia decyzji 2011/172 w odniesieniu do środków ograniczających. Te środki ograniczające są bowiem środkami autonomicznymi, które Rada ma prawo przyjąć nawet w braku wniosku zainteresowanego państwa trzeciego.

40

Wreszcie odniesienie do repatriacji funduszy nie ma w niniejszym przypadku znaczenia, jako że kwestia ta znajduje się poza zakresem stosowania decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011.

Ocena Trybunału

41

W ramach zarzutu pierwszego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż decyzja 2011/172 została skutecznie wydana na podstawie art. 29 TUE.

42

Kontrola podstawy prawnej aktu umożliwia sprawdzenie kompetencji organu, który wydał akt (zob. podobnie wyrok Niemcy/Parlament i Rada, C‑376/98, EU:C:2000:544, pkt 83), oraz sprawdzenie, czy w procedurze przyjęcia tego aktu nie wystąpiły nieprawidłowości (wyrok ABNA i in., C‑453/03, C‑11/04, C‑12/04 i C‑194/04, EU:C:2005:741, pkt 53). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wybór podstawy prawnej aktu Unii musi opierać się na obiektywnych czynnikach, które mogą zostać poddane kontroli sądowej, a do których należą w szczególności cel i treść aktu (zob. w szczególności wyrok Parlament/Rada, C‑130/10, EU:C:2012:472, pkt 42).

43

W pkt 44–46 zaskarżonego wyroku Sąd zbadał cel i treść decyzji 2011/172 i stwierdził, że mogła ona zgodnie z prawem zostać wydana na podstawie art. 29 TUE. W szczególności w pkt 44 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że decyzja 2011/172 wpisuje się w ramy polityki wspierania nowych władz egipskich, mającej na celu sprzyjanie stabilizacji zarówno politycznej, jak i gospodarczej w Egipcie, a konkretniej – wspomaganie władz tego państwa w walce z defraudacją funduszy publicznych, i że w związku z tym mieści się ona w pełni we WPZiB i wypełnia cele określone w art. 21 ust. 2 lit. b) i d) TUE.

44

W tym względzie wnoszący odwołanie nie rozwijają żadnego argumentu mającego na celu wykazanie, że Sąd naruszył prawo w ramach rozumowania przedstawionego w punkcie poprzednim, lecz ograniczają się do twierdzenia w sposób ogólny, że władze egipskie nie zadeklarowały w pismach przedstawionych przez Radę, że czyny zarzucane wnoszącym odwołanie dotyczą naruszenia demokracji lub trwałego rozwoju gospodarczego bądź społecznego w Egipcie w rozumieniu art. 21 ust. 2 b) i c) TUE. W rezultacie argument wnoszących odwołanie nie może zostać uwzględniony.

45

Ponadto wnoszący odwołanie podważają zasadność decyzji 2011/172 w świetle art. 21 TUE.

46

Jednakże z uwagi na szeroki zakres zamierzeń i celów WPZiB, określonych w art. 3 ust. 5 TUE i art. 21 TUE oraz w przepisach szczególnych dotyczących WPZiB, zwłaszcza w art. 23 TUE i 24 TUE, argument ten nie może podważać oceny Sądu dotyczącej podstawy prawnej decyzji 2011/172.

47

Co się tyczy zarzutu szczegółowego dotyczącego przeinaczenia dowodów, należy stwierdzić, że wnoszący odwołanie nie wskazują, do których punktów zaskarżonego wyroku, zakwestionowanych w zarzucie pierwszym, zarzut ten się odnosi.

48

Wynika z tego, że zarzut pierwszy należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu drugiego

49

W ramach zarzutu drugiego wnoszący odwołanie podnoszą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż wypełnili oni przesłanki określone w art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 i w art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 270/2011 oraz powody ujęte w załącznikach do tych aktów dla celów przyjęcia wobec nich środków ograniczających dotyczących przetrzymywanych funduszy i ich zasobów gospodarczych oraz umieszczenia ich nazwisk w wykazie ujętym w załączniku do każdego z tych aktów.

Zaskarżony wyrok

50

Z uwagi na różnicę redakcyjną w wersji angielskiej w stosunku do innych wersji językowych art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 Sąd dokonał w pkt 62–84 zaskarżonego wyroku wykładni tego przepisu. W angielskiej wersji językowej decyzja ta przewiduje zamrożenie funduszy „persons having been identified as responsible” (osób, który zostały wskazane jako odpowiedzialne za sprzeniewierzenie), podczas gdy francuska wersja językowa odnosi się do osób „reconnues” (uznanych) za odpowiedzialne za sprzeniewierzenie.

51

Uwzględniwszy kontekst i cel wspomnianego przepisu, Sąd stwierdził w pkt 67 zaskarżonego wyroku, że przepisowi temu należy nadać szeroką wykładnię. W pkt 70–81 tego wyroku Sąd orzekł, że zasada, według której przepisy przewidujące kary administracyjne podlegają ścisłej wykładni, nie stoi na przeszkodzie tej wykładni. Podobnie orzekł on także w pkt 82–84 wspomnianego wyroku w odniesieniu do zasady domniemania niewinności.

52

Badając powody, dla których nazwisko wnoszących odwołanie zostało umieszczone w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172, Sąd porównał brzmienie tych powodów w różnych wersjach językowych tej decyzji. W pkt 93 zaskarżonego wyroku zauważył, że bez względu na wybrany wariant językowy powód umieszczenia w wykazie jest zgodny z art. 1 wspomnianej decyzji, i w pkt 94 tego wyroku stwierdził, iż angielska wersja językowa tego załącznika lepiej odpowiada celowi realizowanemu przez ten przepis.

53

Opierając się na brzmieniu art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 w angielskiej wersji językowej, Sąd orzekł w pkt 95 zaskarżonego wyroku, że „zamiarem Rady było zamrożenie aktywów skarżących z tego powodu, że prowadzone było wobec nich postępowanie sądowe w Egipcie mające jakikolwiek związek z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych”. W pkt 99 tego wyroku Sąd stwierdził, że „wpisując nazwiska skarżących do wykazu załączonego do decyzji 2011/172, Rada nie naruszyła kryteriów, które sama ustanowiła w art. 1 ust. 1 tej decyzji”.

Argumentacja stron

54

Wnoszący odwołanie podważają przede wszystkim dokonaną przez Sąd wykładnię art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 i art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 270/2011. Podnoszą, że Sąd naruszył prawo, opierając się na angielskiej wersji językowej tego przepisu. Twierdzą, że nie jest tak, iż angielska wersja językowa lepiej odpowiada celowi realizowanemu przez decyzję 2011/172, i że Sąd powinien był pogodzić różne wersje językowe. Sąd był zobowiązany do dokonania wykładni tego przepisu w zależności od ogólnej systematyki i celu uregulowania. Wnoszący odwołanie podważają również dokonaną przez Sąd w pkt 85–95 zaskarżonego wyroku wykładnię powodu uzasadniającego umieszczenie każdego z nich w załączniku do decyzji 2011/172 i w załączniku do rozporządzenia nr 270/2011.

55

Z uwagi na te błędne wykładnie Sąd zdaniem wnoszących odwołanie nie przeprowadził pełnej i ścisłej kontroli dowodów wymaganej prawem Unii. Oparł się on wyłącznie na twierdzeniach zawartych we wniosku o pomoc prawną, nie sprawdziwszy ich ścisłości. W szczególności nie wziął pod uwagę argumentu pierwszego wnoszącego odwołanie, zgodnie z którym sformułowana przeciwko niemu skarga miała w rzeczywistości cel polityczny i była pozbawiona jakiejkolwiek podstawy. Podobnie Sąd nie zbadał twierdzeń wnoszącego odwołanie, zgodnie z którymi był on poddany w Egipcie traktowaniu naruszającemu podstawowe gwarancje rzetelnego postępowania i państwa prawa.

56

Sąd naruszył prawo, orzekając w pkt 99 zaskarżonego wyroku, że Rada, umieszczając nazwisko wnoszących odwołanie w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172, nie naruszyła kryteriów, które sama ustanowiła w art. 1 ust. 1 tej decyzji.

57

Naruszenie to jest tym bardziej oczywiste w odniesieniu do drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie. Sąd stwierdził bowiem w pkt 131 zaskarżonego wyroku, że z żadnego z dokumentów przedstawionych przez Radę nie wynikało, by wobec tych wnoszących odwołanie toczyło się w Egipcie śledztwo w związku ze sprzeniewierzeniem funduszy publicznych. Powołując się na związek tych wnoszących odwołanie z pierwszym wnoszącym odwołanie, Sąd nie wziął pod uwagę wyroku Trybunału Tay Za/Rada (C‑376/10 P, EU:C:2012:138, pkt 66) ani wyroku Sądu Nabipour i in./Rada (T‑58/12, EU:T:2013:640, pkt 107, 108), na podstawie których wyłącznie własny udział osoby fizycznej w działaniach określonych w mającej znaczenie regulacji uzasadnia przyjęcie wobec niej środków ograniczających.

58

W ocenie Rady Sąd nie naruszył prawa, dokonując wykładni decyzji 2011/172. W każdym razie kwestia zamiaru organu, który wydał akt, jest według Rady ostateczne rozstrzygnięta od czasu opublikowania sprostowania do tej decyzji.

59

Co się tyczy dowodów toczenia się postępowania karnego wobec pierwszego wnoszącego odwołanie, Rada odnosi się do noty słownej NV93/11ms egipskiego prokuratora generalnego i do okoliczności, że ten wnoszący odwołanie przyznał w skardze, którą złożył do Sądu, iż toczy się wobec niego takie postępowanie. Śledztwo opiera się nie na naruszeniu Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji, lecz na zarzucanych wnoszącemu odwołanie przez władze egipskie okolicznościach dotyczących naruszeń opisanych w tej konwencji, w szczególności w jej art. 17 i 18. W rezultacie powody umieszczenia w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172 odzwierciedlają zdaniem Rady fakt, że władze egipskie prowadzą postępowanie sądowe, na co wskazuje sam pierwszy wnoszący odwołanie.

60

Rada podnosi, że wnoszący odwołanie nie wyjaśniają, w jaki sposób Rada i Sąd powinny były wziąć pod uwagę argument, zgodnie z którym skarga złożona wobec pierwszego wnoszącego odwołanie miała w rzeczywistości cel polityczny. Przypomina ona zresztą, że środki ograniczające, które zostały przyjęte wobec niego, nie stanowią sankcji karnej, tak że argument dotyczący naruszenia rzetelnego procesu i państwa prawa nie ma znaczenia.

61

Co się tyczy drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie, Rada podkreśla, że umieszczenie ich w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172 nie jest motywowane tym, że są one powiązane z pierwszym wnoszącym odwołanie. Przypomina ona w tym względzie, że Sąd stwierdził w szczególności w pkt 97 zaskarżonego wyroku, iż wnoszący odwołanie zostali umieszczeni w tym wykazie z tego jedynie powodu, że prowadzone było wobec nich postępowanie sądowe w Egipcie mające związek z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych.

62

Komisja podnosi, że wnoszący odwołanie nie podważają pkt 57–84 zaskarżonego wyroku, w których Sąd dokonuje wykładni art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172. Twierdzi ona, że Sąd słusznie dał pierwszeństwo szerokiej wykładni tego przepisu. Cel zamrożenia funduszy, mianowicie umożliwienie późniejszego odzyskania tych funduszy przez rząd egipski, nie mógłby bowiem zostać osiągnięty, gdyby trzeba było czekać na wszczęcie postępowania karnego. Zresztą brzmienie decyzji 2011/172 nie stoi na przeszkodzie takiej wykładni. Artykuł 1 ust. 1 decyzji 2011/172 i art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 270/2011 odnoszą się bowiem do osób uznanych za odpowiedzialne za sprzeniewierzenie funduszy publicznych oraz osób, które są z nimi „powiązane”. Ponadto art. 1 ust. 2 i art. 2 ust. 2 decyzji przewidują środek mający na celu zapobieżenie obchodzeniu przez zainteresowane osoby nałożonych na nie środków ograniczających. Komisja twierdzi zatem, że powód umieszczenia w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i do rozporządzenia nr 270/2011, mianowicie okoliczność „prowadzenia postępowania sądowego”, nie może być interpretowany w ten sposób, że oznacza, iż zainteresowane osoby muszą być „ścigane karnie”.

63

Co się tyczy dowodów, Komisja podkreśla, że Rada mogła się oprzeć na pismach pochodzących od władz egipskich, nie sprawdziwszy zasadności argumentów zawartych w tych pismach i nie uzależniając swojej decyzji od wyniku tego postępowania sądowego. O ile wobec pierwszego wnoszącego odwołanie wniosek o pomoc prawną egipskiego prokuratora generalnego odnosił się do szczegółowo przedstawionych okoliczności dotyczących zwłaszcza „przestępstwa spekulacji i umyślnego zamachu na dobra publiczne”, o tyle nie jest tak wobec drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie. Powód, dla którego ich fundusze zostały zajęte przez władze egipskie i zamrożone na podstawie aktów Unii, zasadzał się na okoliczności, że osoby te mogły ze względu na związek, który utrzymywały z pierwszym wnoszącym odwołanie, sprzeniewierzyć fundusze publiczne lub zostać wykorzystane do tego celu. Ponadto według informacji zawartych w tych pismach zajęcie funduszy wnoszących odwołanie było nakazane postanowieniami wydanymi przez prokuratora generalnego i potwierdzonymi przez sąd karny. Rada zatem przekazała istotne informacje, które służyły za podstawę sporządzenia rozpatrywanych wykazów.

64

Co się tyczy pełnej kontroli powodów umieszczenia w tych wykazach, postulowanej przez wnoszących odwołanie, Rada podkreśla, że do Rady nie należy sprawdzenie „solidności” argumentów władz egipskich ani rozstrzyganie sprawy krajowej co do istoty. Pisma władz egipskich stanowią odpowiednie informacje, na których Rada mogła się oprzeć w celu przyjęcia środków ograniczających.

65

Podobnie jak Rada, Komisja podkreśla, że odniesienie do Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji stanowi podstawę prawną wniosku o pomoc prawną i nie może być rozumiane jako ustalające szczególne powody prowadzenia postępowania sądowego wobec pierwszego wnoszącego odwołanie.

66

W konkluzji Rada twierdzi, że zarzut, zgodnie z którym rozumowanie Sądu jest zdawkowe, nie odzwierciedla zaskarżonego wyroku. Podkreśla, że wnoszący odwołanie nie podważają pkt 67 zaskarżonego wyroku i nie biorą pod uwagę szczegółowej analizy Sądu dotyczącej określenia kryteriów istotnych dla umieszczenia w wykazie ujętym w załączniku do decyzji 2011/172 (pkt 57–84 tego wyroku), określenia powodu umieszczenia w tym wykazie (pkt 85–95 wspomnianego wyroku) oraz kwalifikacji prawnej okoliczności faktycznych (pkt 118–157).

67

Wreszcie Rada podnosi, że wyrok Tay Za/Rada (EU:C:2012:138) nie ma znaczenia w niniejszym przypadku. Sprawa ta dotyczyła bowiem syna osoby kierującej przedsiębiorstwami, która była powiązana z przywódcami birmańskimi, a środki podjęte wobec reżimu tego państwa trzeciego odnosiły się do funkcjonariuszy, „któr[zy] opracowują, wdrażają lub odnoszą korzyści z polityk, utrudniających Birmie/Myanmar[owi] przejście do demokracji”. W niniejszym przypadku celem jest ochrona funduszy publicznych z zamiarem ich przyszłego zwrotu Arabskiej Republice Egiptu. Zatem sama okoliczność bycia małżonkiem osoby, którą łączą związki z przywódcami danego państwa, nie oznacza uznania powiązania z reżimem politycznym tego państwa. Natomiast sytuacja ta jest istotna, gdy środki ograniczające mają na celu ochronę funduszy publicznych, jako że niektóre dobra mogą być we wspólnym posiadaniu męża i jego małżonek. Sama okoliczność, że postanowienia zostały wydane w Egipcie – nawet jeśli nie są one ściśle konieczne do umieszczenia drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011 – stanowi poważną wskazówkę powiązania, jako że sądy egipskie mają lepszą wiedzę na temat reżimu małżeńskiego stosującego się do pierwszego wnoszącego odwołanie i jego małżonek.

Ocena Trybunału

68

Poprzez zarzut drugi wnoszący odwołanie kwestionują w pierwszej kolejności dokonaną przez Sąd wykładnię kryteriów umieszczenia w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011, a w drugiej kolejności – ich umieszczenia w świetle tych kryteriów oraz przyjętego uzasadnienia.

69

Wbrew temu, co podnoszą w pierwszej kolejności wnoszący odwołanie, Sąd dokonał wykładni art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 i art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 270/2011, biorąc pod uwagę rozbieżne brzmienie tych przepisów w różnych wersjach językowych decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011, ich kontekst i cel.

70

W tym względzie, nie naruszając prawa, Sąd określił w pkt 66 zaskarżonego wyroku, że celem tych aktów jest zapewnienie pomocy władzom egipskim w walce ze sprzeniewierzeniem państwowych środków finansowych. Cel ten wynika w istocie wyraźnie z motywu 2 decyzji 2011/172.

71

W świetle tego celu sąd tym bardziej nie naruszył prawa, orzekając w tymże pkt 66, że gdyby środki ograniczające były uzależnione od wydania orzeczeń w przedmiocie odpowiedzialności karnej osób podejrzanych o sprzeniewierzenie funduszy, to naruszona zostałaby skuteczność decyzji 2011/172, jako że osoby te w oczekiwaniu na skazanie dysponowałyby czasem koniecznym do przeniesienia swych aktywów do państw, które w żaden sposób nie współpracują z władzami egipskimi.

72

Słusznie zatem Sąd stwierdził w pkt 67 zaskarżonego wyroku, że art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 należy interpretować w ten sposób, iż odnosi się on nie tylko do osób ściganych, lecz także do osób, wobec których toczą się postępowania sądowe związane z postępowaniami karnymi za czyny polegające na „sprzeniewierzeniu egipskich państwowych środków finansowych”, które to osoby z tego tytułu mogą zostać zakwalifikowane jako powiązane z osobami, których dotyczą te postępowania karne.

73

Z uwagi na zasadność tej wykładni Sąd słusznie zauważył w pkt 93 zaskarżonego wyroku, że powód umieszczenia nazwiska wnoszących odwołanie jest zgodny z art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 bez względu na wersję językową tego powodu, a w pkt 94 wspomnianego wyroku, że angielska wersja językowa lepiej odpowiada celowi realizowanemu przez ten przepis. Zatem Sąd, nie naruszając prawa, stwierdził w pkt 95 zaskarżonego wyroku, że zamiarem Rady było zamrożenie aktywów wnoszących odwołanie z tego powodu, że prowadzone było wobec nich postępowanie sądowe w Egipcie mające jakikolwiek związek z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych.

74

Wnoszący odwołanie kwestionują w drugiej kolejności umieszczenie ich w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i do rozporządzenia nr 270/2011 na tej podstawie, że według nich umieszczenie to narusza decyzję 2011/172. Chociaż, jak właśnie zostało wskazane w pkt 72 niniejszego wyroku, przedstawiona przez wnoszących odwołanie interpretacja tej decyzji nie może zostać przyjęta, należy jednak zbadać argumenty wysunięte przez nich w tym względzie.

75

Co się tyczy sporządzonego przez władze egipskie wniosku o pomoc prawną, należy stwierdzić, że wniosek ten został zbadany w szczególności w pkt 128–134 i 137 zaskarżonego wyroku. W pkt 128 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że wniosek ten odnosi się do dochodzenia prowadzonego przez egipskiego prokuratora wobec czterech wnoszących odwołanie i dotyczy w szczególności czynów zabronionych takich jak korupcja i bezprawne przywłaszczenia aktywów publicznych. W pkt 133 wspomnianego wyroku Sąd zauważył, że wnoszący odwołanie nie przedstawili dowodów umożliwiających zakwestionowanie prawidłowości ustaleń faktycznych zawartych we wniosku o pomoc prawną. Ponadto wskazał on, że wnoszący odwołanie nie podważyli istnienia wydanego przez egipskiego prokuratora generalnego postanowienia mającego na celu zajęcie ich aktywów, podtrzymanego przez sąd karny. Co się tyczy w szczególności pierwszego wnoszącego odwołanie, Sąd zbadał w pkt 130 i 137 zaskarżonego wyroku jeden z dokumentów załączonych do wniosku o pomoc prawną i stwierdził, że pierwszy wnoszący odwołanie został „oskarżony” w „sprawie o nr 38 z 2011 r.” o „bezprawne przywłaszczenie aktywów”„przedsiębiorstwa sektora publicznego, którego udziały posiadało państwo”, oraz o „popełnienie czynów zabronionych polegających na korzystaniu z aktywów publicznych i ich pogorszeniu, jak również bezprawnym przywłaszczeniu i […] ułatwieniu przywłaszczenia [takich aktywów]”.

76

W tych okolicznościach, jako że wnoszący odwołanie nie podważają prawdziwości wniosku o pomoc prawną i dokumentów do niego załączonych ani postanowienia dotyczącego zajęcia ich aktywów, wbrew temu, co podnoszą, nie można zarzucić Sądowi, iż nie przeprowadził pełnej i ścisłej kontroli tych dowodów.

77

Należy w tym względzie podkreślić, że do Rady i Sądu należało nie sprawdzenie zasadności dochodzeń prowadzonych wobec wnoszących odwołanie, lecz wyłącznie sprawdzenie zasadności decyzji o zamrożeniu funduszy w świetle wniosku o pomoc prawną. Co się tyczy ustaleń faktycznych Sądu co do toczenia się postępowań sądowych dotyczących czterech wnoszących odwołanie, należy przypomnieć utrwalone orzecznictwo Trybunału, zgodnie z którym jedynie Sąd jest właściwy do dokonywania, po pierwsze, ustaleń faktycznych – z wyjątkiem sytuacji, gdy nieprawidłowość jego ustaleń wynika z akt sprawy – a po drugie, oceny tych okoliczności faktycznych. Ocena okoliczności faktycznych nie stanowi zatem, z wyłączeniem przypadków przeinaczenia dowodów, które zostały przedstawione, kwestii prawnej, która jako taka podlega kontroli Trybunału (zob. w szczególności wyroki: Versalis/Komisja, C‑511/11 P, EU:C:2013:386, pkt 66; a także Telefónica i Telefónica de España/Komisja, C‑295/12 P, EU:C:2014:2062, pkt 84).

78

Co się tyczy pierwszego wnoszącego odwołanie, wnoszący odwołanie dążą w rzeczywistości do tego, by została przeprowadzona nowa ocena dowodów, nie powołując się na jakiekolwiek przeinaczenie ich przez Trybunał, w zakresie, w jakim podnoszą, że wniosek o pomoc prawną władz egipskich, opisany w szczególności w pkt 128, 130 i 137 zaskarżonego wyroku, nie dostarcza dowodu, iż pierwszy wnoszący odwołanie jest ścigany w Egipcie, a w szczególności, że Sąd naruszył prawo, stwierdzając prowadzenie wobec niego postępowania sądowego w sprawie sprzeniewierzenia funduszy państwowych dokonanego w charakterze byłego deputowanego egipskiego. Argument ten należy zatem uznać za niedopuszczalny.

79

Argument wnoszących odwołanie, zgodnie z którym nie istnieje żaden dowód, że postanowienie zostało wydane „w sprawie sprzeniewierzenia funduszy państwowych na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji”, także należy oddalić w zakresie, w jakim z samego wniosku o pomoc sądową wynika, że pierwszy wnoszący odwołanie jest ścigany w Egipcie i że władze egipskie wskazały jako podstawę prawną wniosku o pomoc prawną tę konwencję, odnosząc się między innymi do jej art. 17–19, 23 i 31.

80

Co się tyczy drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie, o ile Sąd uznał w pkt 131 zaskarżonego wyroku, że z żadnego dokumentu nie wynikało, by wobec nich toczyło się w Egipcie śledztwo w związku ze sprzeniewierzeniem funduszy publicznych, o tyle stwierdził w pkt 132 wspomnianego wyroku, że ich aktywa zostały zajęte na mocy postanowienia egipskiego prokuratora generalnego, które zostało podtrzymane przez sąd karny i wiązało się z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych.

81

Co się tyczy argumentu wnoszących odwołanie, zgodnie z którym zajęcie ich aktywów w Egipcie nie dowodzi, że wobec drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie toczy się postępowanie sądowe, wystarczy przypomnieć, że zajęcie to zostało zarządzone przez egipskiego prokuratora generalnego i podtrzymane przez sąd karny, których należy uznać za organy sądowe. Argument wnoszących odwołanie, zgodnie z którym zajęcie to ma tylko charakter zapobiegawczy, jest bezzasadny w świetle okoliczności, że zajęcie to zostało zarządzone przez organy sądowe i że charakter zapobiegawczy środka nie sprawia, iż przestaje on mieć charakter sądowy.

82

Sąd nie naruszył z tego względu prawa, stwierdzając w pkt 134 zaskarżonego wyroku, że Rada nie dopuściła się błędu co do okoliczności faktycznych ani błędu co do kwalifikacji prawnej tych okoliczności, uznając w załączniku do decyzji 2011/172 drugą, trzecią i czwartą z wnoszących odwołanie za osoby, wobec których toczyło się postępowanie sądowe w Egipcie mające związek z dochodzeniami w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych.

83

Wnoszący odwołanie wskazują także cel polityczny skargi sformułowanej wobec pierwszego wnoszącego odwołanie oraz traktowanie go w Egipcie z naruszeniem zasad państwa prawa. Jednakże nie precyzują, na jaki zarzut wysunięty przed Sądem Sąd nie odpowiedział, ani nie wskazują, w jaki sposób Sąd naruszył prawo.

84

Wnoszący odwołanie podnoszą wreszcie, że podczas kontroli umieszczenia w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i do rozporządzenia nr 270/2011 Sąd powinien wziąć pod uwagę osobiste zaangażowanie osoby fizycznej w dokonywanie czynów objętych mającą znaczenie regulacją. Należy jednakże zauważyć, że kryterium przewidziane w art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172, na mocy którego zamrożone zostają wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze osób wskazanych jako odpowiedzialne za sprzeniewierzenie egipskich państwowych środków finansowych, należy interpretować w ten sposób, że pozwala on na przyjęcie za podstawę środków ograniczających prowadzenia postępowań sądowych związanych z dochodzeniem sądowym w sprawie sprzeniewierzenia funduszy publicznych bez konieczności ustalenia osobistego zaangażowania zainteresowanej osoby. Wynika z tego, że orzecznictwo przywołane przez wnoszących odwołanie i wspomniane w pkt 57 niniejszego wyroku nie ma znaczenia.

85

W świetle całości tych okoliczności zarzut drugi należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu trzeciego

Argumentacja stron

86

W ramach zarzutu trzeciego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż Rada dopełniła obowiązku uzasadnienia w decyzji 2011/172 i w rozporządzeniu nr 270/2011.

87

Podnoszą oni, że Rada uzasadniła umieszczenie ich w wykazach ujętych w załącznikach do tych aktów pojedynczym powodem identycznym dla każdego z nich, mianowicie, że wobec każdego z nich „władze egipskie prowadzą postępowanie sądowe w sprawie sprzeniewierzenia funduszy państwowych na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji”. Powód taki jest ich zdaniem niejednoznaczny i nie pozwala określić „szczególnych i konkretnych” przyczyn, dla których na wnoszących odwołanie zostały nałożone środki ograniczające. Nieścisłość uzasadnienia przyjętego przez Radę jest pogłębiona znacznymi rozbieżnościami pomiędzy wersjami językowymi decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011 oraz pozbawia wnoszących odwołanie możliwości optymalnej obrony ich praw.

88

Rada zauważa, że wnoszący odwołanie nie wyjaśniają, w jaki sposób Sąd naruszył prawo, uznając za ważne brzmienie powodów umieszczenia w wykazach. W każdym razie wnoszący odwołanie otrzymali wszystkie dokumenty mające znaczenie dla potrzeb ich obrony.

89

Podkreśla ponadto, że to wnoszący odwołanie dopiero po raz pierwszy powołują się na trudności spowodowane rozbieżnościami pomiędzy wersjami językowymi decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011. Rada przypomina, że wnoszący odwołanie posługiwali się językiem angielskim podczas postępowania, tak że trudno jest dostrzec, w jaki sposób odniesienie do angielskiej wersji językowej zaskarżonych środków miałoby przeszkodzić im w obronie na najlepszych możliwych warunkach.

90

Komisja podnosi, że uzasadnienie tych aktów było wystarczające.

Ocena Trybunału

91

W pkt 107–109 zaskarżonego wyroku Sąd, nie naruszając prawa, przypomniał orzecznictwo dotyczące uzasadnienia aktów, a w szczególności aktów nakładających środki ograniczające takie jak zamrożenie funduszy.

92

Po skontrolowaniu w pkt 113 zaskarżonego wyroku wzmianek dotyczących podstawy prawnej decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011 Sąd sprawdził w pkt 114 tego wyroku, że względy natury faktycznej, na podstawie których Rada zdecydowała o zamrożenia aktywów, są wystarczająco uszczegółowione, aby wnoszący odwołanie mogli kwestionować ich prawidłowość przed Radą, a następnie przed sądem Unii. W pkt 115 wspomnianego wyroku Sąd sprawdził, że względy te nie mają charakteru stereotypowego, lecz że wiążą się one z konkretną sytuacją wnoszących odwołanie.

93

Sąd, nie naruszając prawa, orzekł w pkt 116 zaskarżonego wyroku, że decyzja 2011/172 i rozporządzenie nr 270/2011 wymieniają okoliczności prawne i faktyczne stanowiące – zdaniem ich autora – ich podstawę i że z ich brzmienia wynika jasno rozumowanie Rady.

94

Należy zatem oddalić zarzut trzeci.

W przedmiocie zarzutu czwartego

Argumentacja stron

95

W ramach zarzutu czwartego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając w pkt 158–185 zaskarżonego wyroku, iż przysługujące wnoszącym odwołanie prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej nie zostały naruszone.

96

Sąd ich zdaniem niesłusznie uznał, że decyzja 2011/172 i rozporządzenie nr 270/2011 są wystarczająco uzasadnione. Nie wziął także pod uwagę okoliczności, że wnoszący odwołanie otrzymali kopię wniosku o pomoc prawną dopiero cztery miesiące po przyjęciu tej decyzji i tego rozporządzenia, czyli po dniu złożenia skargi do Sądu. Informacje przedstawione w piśmie z dnia 29 lipca 2011 r. są według nich niekompletne. Sąd nie zbadał, czy przyjęte przez Radę okoliczności faktyczne, na których opiera się umieszczenie wnoszących odwołanie w wykazach ujętych w załącznikach do tych aktów, zostały ustalone. Stwierdzenie przez Sąd zgodności z prawem umieszczenia drugiej, trzeciej i czwartej z wnoszących odwołanie w tych wykazach jest oparte na powodzie innym niż ten przedstawiony przez Radę.

97

Rada podnosi, że wnoszący odwołanie nie wykazują, w jaki sposób przeszkodzono im w pełnym skorzystaniu z prawa do obrony i z prawa do skutecznej ochrony sądowej, jako że byli oni w stanie złożyć skargę o stwierdzenie nieważności w terminie ustalonym zgodnie z prawem i że w ramach tej skargi zakwestionowali te właśnie okoliczności, które zostały im przedstawione w odpowiedzi na wnioski o udzielenie informacji skierowane przez nich w następstwie przyjęcia decyzji 2011/172 i rozporządzenia nr 270/2011.

98

Rada i Komisja przypominają, że Sąd stwierdził w pkt 164 i 165 zaskarżonego wyroku, iż Rada powiadomiła wnoszących odwołanie o dokumentach niezbędnych do ich obrony. Wnoszący odwołanie nie kwestionują zaś tych punktów zaskarżonego wyroku.

99

Co się tyczy pozostałych argumentów, Rada podnosi, że odniosła się już do nich w ramach odpowiedzi na inne zarzuty.

Ocena Trybunału

100

W pkt 158–185 zaskarżonego wyroku, do których odnosi się zarzut czwarty, Sąd odpowiedział na trzy odrębne argumenty przywołane przez wnoszących odwołanie.

101

Przede wszystkim w pkt 159–166 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że argument wnoszących odwołanie stanowiący, iż nie przedstawiono im dowodów, na których podstawie ich aktywa zostały zamrożone, nie ma oparcia w faktach. Punkty 164 i 165 zaskarżonego wyroku, w których Sąd stwierdza, że Rada powiadomiła wnoszących odwołanie o dokumentach niezbędnych do ich obrony, brzmią następująco:

„164

Po pierwsze, z akt sprawy wynika bowiem, że […] pismem z dnia 7 czerwca 2011 r. Rada udzieliła odpowiedzi na wniosek z dnia 1 kwietnia 2011 r., wskazując, że odesłała skarżących do dokumentu »egipskiego ministra spraw zagranicznych z dnia 13 lutego 2011 r. zawierającego wniosek egipskiego prokuratora generalnego o zamrożenie aktywów niektórych byłych ministrów i urzędników na podstawie Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji, który to wniosek wymieniał [pierwszego ze skarżących] w wykazie osób, których dotyczył«. Ten dokument z dnia 13 lutego 2011 r. był załączony do pisma Rady.

165

Po drugie, pismem z dnia 29 lipca 2011 r. przywołanym w pkt 125 powyżej Rada ustosunkowała się między innymi do pisma z dnia 13 maja 2011 r. Poinformowała pełnomocników skarżących, by odnieśli się nie tylko do »informacji, które [zostały] już przedstawione w poprzednim piśmie Rady z dnia 7 czerwca 2011 r.«, lecz również do »noty […] przedstawicielstwa egipskiego przy U[nii] E[uropejskiej] z dnia 24 lutego 2011 r., przekazującej wniosek o wzajemną pomoc prawną egipskiego prokuratora generalnego«. Nota ta oraz wniosek o wzajemną pomoc prawną, opisane, odpowiednio, w pkt 126 i 128 powyżej, były załączone do wspomnianego pisma Rady”.

102

Jako że wnoszący odwołanie nie powołali się na przeinaczenie okoliczności faktycznych lub dowodów, zarzut czwarty należy odrzucić, zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 77 niniejszego wyroku, jako niedopuszczalny w zakresie, w jakim odnosi się on do pkt 159–166 zaskarżonego wyroku.

103

Następnie w pkt 167–170 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił argument wnoszących odwołanie dotyczący braku uzasadnienia decyzji 2011/172 oraz rozporządzenia nr 270/2011.

104

W tym względzie w pkt 93 niniejszego wyroku stwierdzono już, że Sąd nie naruszył prawa, orzekając, iż akty te były uzasadnione zgodnie z wymogami prawa. Z tego względu należy oddalić zarzut czwarty jako bezzasadny w zakresie, w jakim odnosi się do pkt 167–170 zaskarżonego wyroku.

105

Wreszcie w pkt 171–185 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił kilka argumentów wnoszących odwołanie mających na celu wykazanie naruszenia przysługującego im prawa do skutecznej ochrony sądowej. W ramach niniejszego zarzutu wnoszący odwołanie podnoszą, że Sąd nie wziął pod uwagę okoliczności, iż kopię wniosku o pomoc prawną, stanowiącego zasadniczy dowód, na którym opierają się decyzja 2011/72 i rozporządzenie nr 270/2011, przedstawiono im w dniu 29 lipca 2011 r., czyli cztery miesiące po przyjęciu tych aktów. W rezultacie wnoszący odwołanie uważają, wbrew ocenie Sądu w pkt 182 zaskarżonego wyroku, że Rada nie udzieliła im odpowiedzi „w stosownym czasie”.

106

Wystarczy stwierdzić, że wnoszący odwołanie nie podnieśli tego argumentu przed Sądem, tak że na etapie odwołania nie jest dopuszczalne powoływanie się przez nich na naruszenie prawa popełnione przez Sąd w tym względzie.

107

Należy zatem oddalić zarzut czwarty.

W przedmiocie zarzutu piątego

Argumentacja stron

108

W ramach zarzutu piątego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż ingerencja w ich prawo własności lub swobodę prowadzenia działalności gospodarczej jest proporcjonalna.

109

Sąd nie zbadał możliwości skorzystania ze środków mniej uciążliwych niż środki ograniczające w celu osiągnięcia zakładanych celów. Ograniczył się do zauważenia w pkt 207 zaskarżonego wyroku, że wnoszący odwołanie nie wykazali, iż Rada mogła przewidzieć wydanie środków mniej restrykcyjnych, lecz równie odpowiednich jak środki przewidziane w decyzji 2011/172 i w rozporządzeniu nr 270/2011. Ponadto Sąd nie zbadał sytuacji każdego z wnoszących odwołanie w sposób indywidualny. W braku takich naruszeń Sąd nieuchronnie doszedłby do wniosku, że rozpatrywane środki ograniczające stanowią nieproporcjonalną ingerencję w przysługujące wnoszącym odwołanie prawo własności lub swobodę prowadzenia działalności gospodarczej.

110

Rada przypomina, że Sąd obszernie zbadał proporcjonalność środków w pkt 187–217 zaskarżonego wyroku. Ponadto zbadanie sytuacji każdego z wnoszących odwołanie nie było jej zdaniem potrzebne, gdyż rozpatrywane środki ograniczające nie stanowią kary za domniemany lub udowodniony czyn karalny i nie powinny zatem być dostosowane do zachowania osób, które są nimi objęte. W tym względzie Rada podnosi, że ani przed Sądem, ani przed Trybunałem wnoszący odwołanie nie powołali się na jakąkolwiek okoliczność, która uzasadniałaby takie zróżnicowane traktowanie. Zatem niesłusznie zarzucają oni, że Sąd naruszył prawo, nie biorąc pod uwagę argumentu, jako że argument ten nigdy nie został mu przedstawiony.

Ocena Trybunału

111

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem odwołanie musi dokładnie wskazywać zakwestionowane części orzeczenia, którego uchylenie ma na celu, oraz zawierać argumenty prawne, które szczegółowo uzasadniają to żądanie (zob. w szczególności wyroki: Francja/Monsanto i Komisja, C‑248/99 P, EU:C:2002:1, pkt 68; a także Inuit Tapiriit Kanatami i in./Parlament i Rada, C‑583/11 P, EU:C:2013:625, pkt 46).

112

Wnoszący odwołanie nie przedstawiają zaś żadnego argumentu prawnego mającego na celu wykazanie naruszenia prawa w pkt 205–209 zaskarżonego wyroku, w których Sąd przeprowadził kontrolę proporcjonalności rozpatrywanych środków ograniczających. Wnoszący odwołanie ograniczają się do podważenia podanego przez Sąd w pkt 207 zaskarżonego wyroku i przypomnianego w pkt 109 niniejszego wyroku powodu, dla którego Sąd ten stwierdził, że nie przedstawili oni dowodów wykazujących, iż było możliwe wydanie środków mniej restrykcyjnych, nawet nie starając się wykazać, że przedstawili oni takie dowody przed Sądem.

113

Co się tyczy osobistej sytuacji każdego z wnoszących odwołanie, wystarczy przypomnieć, że zasadność umieszczenia w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i do rozporządzenia nr 270/2011 została skontrolowana przez Sąd w odpowiedzi na zarzut czwarty skargi o stwierdzenie nieważności. W tym względzie należy zauważyć, że Sąd odniósł się do art. 1 ust. 3 decyzji 2011/172, zgodnie z którym właściwe organy państw członkowskich mogą pod pewnymi warunkami w każdym szczególnym przypadku zezwolić na odblokowanie lub udostępnienie niektórych zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych. Artykuł 4 rozporządzenia nr 270/2011 zawiera podobny przepis. W świetle swoistego celu zamrożenia funduszy dotyczącego wszystkich wnoszących odwołanie (mianowicie zablokowania aktywów, które mogły wejść do majątku wnoszących odwołanie w następstwie sprzeniewierzenia funduszy publicznych dokonanego na szkodę władz egipskich), tymczasowego i odwracalnego charakteru środków, podkreślonego w pkt 209 zaskarżonego wyroku, oraz tych przepisów umożliwiających odblokowanie pewnych funduszy w każdym szczególnym przypadku Sąd nie był zobowiązany do przeprowadzenia kontroli proporcjonalności środka ograniczającego względem każdego z wnoszących odwołanie.

114

Wynika z tego, że zarzut piąty należy częściowo odrzucić jako niedopuszczalny, a częściowo oddalić jako bezzasadny.

W przedmiocie zarzutu szóstego

Argumentacja stron

115

W ramach zarzutu szóstego wnoszący odwołanie twierdzą, że Sąd naruszył prawo, orzekając, iż Rada nie popełniła oczywistego błędu w ocenie.

116

Sąd uznał bowiem w pkt 235 i 236 zaskarżonego wyroku, że Rada spełniła kryteria określone w art. 1 ust. 1 decyzji 2011/172 i w art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 270/2011. Ponadto, jak wynika z pkt 237 tego wyroku, argumenty Rady wymagały, „by w gestii Rady leżało sprawdzenie, czy ponoszą oni odpowiedzialność karną za sprzeniewierzenie egipskich funduszy publicznych”.

117

Rada i Komisja podnoszą, że na argumenty te odpowiedziano już w odniesieniu do innych zarzutów odwołania.

Ocena Trybunału

118

Należy stwierdzić, że wnoszący odwołanie odsyłają do swojej argumentacji przedstawionej na poparcie zarzutu drugiego, a zatem podważają ocenę Sądu dotyczącą zasadności umieszczenia ich w wykazach ujętych w załącznikach do decyzji 2011/172 i do rozporządzenia nr 270/2011. Jako że ta ocena Sądu została potwierdzona przez Trybunał w ramach badania zarzutu drugiego, wynika z tego, że zarzut szósty należy oddalić jako bezzasadny.

119

Ponieważ wszystkie zarzuty zostały odrzucone lub oddalone, odwołanie należy w części odrzucić, a w części oddalić.

W przedmiocie kosztów

120

Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest bezzasadne, Trybunał rozstrzyga o kosztach.

121

Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.

122

Ponieważ Rada i Komisja wniosły o obciążenie wnoszących odwołanie kosztami postępowania, a ci ostatni przegrali sprawę, należy obciążyć wnoszących odwołanie kosztami.

 

Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Odwołanie zostaje w części odrzucone, a w części oddalone.

 

2)

Ahmed Abdelaziz Ezz oraz Abla Mohammed Fawzi Ali Ahmed, Khadiga Ahmed Ahmed Kamel Yassin i Shahinaz Abdel Azizabdel Wahab Al Naggar pokrywają, poza własnymi kosztami, koszty poniesione przez Radę Unii Europejskiej i Komisję Europejską.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: angielski.