Sprawa C‑146/14 PPU
Bashir Mohamed Ali Mahdi
(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Administratiwen syd Sofia‑grad)
„Wizy, azyl, imigracja i inne polityki związane ze swobodnym przepływem osób — Dyrektywa 2008/115/WE — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Artykuł 15 — Środek detencyjny — Przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego — Obowiązki organu administracyjnego lub sądowego — Kontrola sądowa — Brak dokumentów tożsamości obywatela państwa trzeciego — Przeszkody w wykonaniu decyzji o wykonaniu wydalenia — Odmowa wydania przez przedstawicielstwo dyplomatyczne państwa trzeciego dokumentu podróży umożliwiającego powrót obywatela tego państwa — Ryzyko ucieczki — Rozsądne perspektywy wydalenia — Brak współpracy — Ewentualny obowiązek wydania przez dane państwo członkowskie czasowego dokumentu dotyczącego statusu osoby”
Streszczenie – wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 5 czerwca 2014 r.
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego – Decyzja wydana z chwilą upływu maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego – Decyzja, która musi posiadać formę pisemną z podaniem uzasadnienia faktycznego i prawnego
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 6, 47; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 2, 3, 5, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Kontrola w rozsądnych odstępach czasu przesłanek stosowania środka detencyjnego – Przepisy proceduralne nieprzewidziane w prawie Unii – Kompetencje państw członkowskich
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 3)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego – Zakres kontroli sądowej organu sądowego rozpatrującego wniosek o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 3, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Uregulowanie krajowe przewidujące przedłużenie środka detencyjnego już z samego względu nieposiadania dokumentów tożsamości – Niedopuszczalność
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 1, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego – Brak współpracy – Pojęcie
[dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 6 lit. a)]
Kontrole graniczne, azyl i imigracja – Polityka imigracyjna – Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego – Dyrektywa 2008/115 – Środki detencyjne w celu wydalenia – Obywatel państwa trzeciego nieposiadający dokumentów tożsamości i zwolniony przez sąd krajowy ze względu na brak rozsądnej perspektywy wykonania decyzji o wykonaniu wydalenia – Obowiązek wydania dokumentu pobytowego lub zezwolenia przyznającego prawo pobytu – Brak – Obowiązek wydania pisemnego potwierdzenia dotyczącego sytuacji tego obywatela
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 4)
Artykuł 15 ust. 3 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, czytany w świetle art. 6 i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy interpretować w ten sposób, że wszelkie decyzje wydawane przez właściwy organ wobec obywatela państwa trzeciego po upływie maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego dotyczące dalszego losu tego środka detencyjnego muszą posiadać formę pisemną oraz zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne tej decyzji.
W istocie jedynym wymogiem wyraźnie przewidzianym w art. 15 dyrektywy 2008/115 odnośnie do wydania decyzji w formie pisemnej jest wymóg ustanowiony w art. 15 ust. 2: mianowicie środek detencyjny musi zostać zarządzony w formie pisemnej, z podaniem uzasadnienia faktycznego i prawnego. Ten wymóg wydania decyzji w formie pisemnej należy rozumieć jako odnoszący się do każdej decyzji dotyczącej przedłużeniu stosowania środka detencyjnego. Jednakże przepisy art. 15 tej dyrektywy nie wymagają wydania decyzji wydawanej po przeprowadzeniu kontroli w formie pisemnej. Organy przeprowadzające w rozsądnych odstępach czasu kontrolę środka detencyjnego zastosowanego względem obywatela państwa trzeciego, zgodnie z art. 15 ust. 3 zdanie pierwsze tej dyrektywy, nie mają zatem obowiązku wydania w ramach każdej kontroli wyraźnej decyzji zawierającej uzasadnienie faktyczne i prawne w formie pisemnej.
Mając na uwadze powyższe rozważania, choć organ przeprowadzający procedurę kontroli w momencie upływu maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego dopuszczonego przez art. 15 ust. 5 tejże dyrektywy rozstrzyga w przedmiocie dalszego losu tego środka, to jest on jednak zobowiązany do wydania tej decyzji na piśmie i do jej uzasadnienia. W takim przypadku kontrola środka detencyjnego i wydanie decyzji w przedmiocie dalszego losu środka mają miejsce w ramach tego samego etapu proceduralnego. W konsekwencji decyzja ta musi spełniać wymogi wynikające z art. 15 ust. 2 dyrektywy 2008/115. Taka decyzja musi ponadto w każdym wypadku podlegać nadzorowi organu sądowego zgodnie z art. 15 ust. 3 tej dyrektywy.
(por. pkt 44, 47–49, 52; pkt 1 sentencji)
Prawo Unii nie stoi na przeszkodzie temu, aby uregulowanie krajowe gwarantujące poszanowanie tych zasad oraz pełną skuteczność przepisów prawa Unii przewidywało obowiązek przyjęcia przez organ przeprowadzający w rozsądnych odstępach czasu kontrolę środka detencyjnego stosowanego względem obywatela państwa trzeciego zgodnie z art. 15 ust. 3 zdanie pierwsze dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, na zakończenie każdej kontroli wyraźnej decyzji zawierającej uzasadnienie faktyczne i prawne. Taki obowiązek wynikałby wyłącznie z prawa krajowego.
(por. pkt 50, 51)
Artykuł 15 ust. 3 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że kontrola, której musi dokonać organ sądowy, do którego wpłynął wniosek o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego wobec obywatela państwa trzeciego, musi umożliwiać temu organowi wydanie indywidulanego rozstrzygnięcia merytorycznego w przedmiocie przedłużenia okresu stosowania środka detencyjnego względem tego obywatela w przedmiocie możliwości zastąpienia środka detencyjnego środkiem mniej represyjnym lub w przedmiocie zwolnienia tego obywatela, przy czym organ ten może oprzeć się na okolicznościach stanu faktycznego i dowodach przedstawionych przez organ administracyjny, który wszczął przed tym organem sądowym postępowanie, oraz na okolicznościach stanu faktycznego, dowodach i obserwacjach przedstawionych mu ewentualnie w toku toczącego się przed nim postępowania.
W istocie organ sądowy orzekający w przedmiocie wniosku o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego musi być w stanie orzec w przedmiocie wszystkich elementów stanu faktycznego i elementów prawnych, które są istotne dla ustalenia, czy przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego jest uzasadnione w świetle wymogów wynikających z dyrektywy 2008/115, co wymaga dogłębnego zbadania okoliczności stanu faktycznego każdego przypadku. Jeżeli pierwotnie zarządzony środek detencyjny nie jest już uzasadniony w świetle tych wymogów, właściwy organ sądowy musi być w stanie zastąpić własną decyzją decyzję organu administracyjnego bądź, w danym wypadku, orzeczenie organu sądowego zarządzające pierwotny środek detencyjny i orzec w przedmiocie możliwości zarządzenia zastępczego środka, względnie zwolnienia danego obywatela państwa trzeciego. W tym celu organ sądowy orzekający w przedmiocie wniosku o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego musi być w stanie wziąć pod uwagę zarówno elementy stanu faktycznego i dowody przedstawione przez organ administracyjny, który zarządził zastosowanie pierwotnego środka detencyjnego, jak i wszelkie ewentualne uwagi danego obywatela państwa trzeciego. Ponadto musi on być w stanie ustalić każdy inny element istotny dla wydania przezeń orzeczenia, na wypadek gdyby uznał to za konieczne. Wynika z tego, że kompetencje organu sądowego w ramach kontroli nie mogą w żadnym przypadku zostać ograniczone do samych tylko elementów przedstawionych przez dany organ administracyjny.
(por. pkt 62, 64; pkt 2 sentencji)
Artykuł 15 ust. 2 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym pierwotny okres stosowania środka detencyjnego wynoszący sześć miesięcy może zostać przedłużony już z tego powodu, że obywatel państwa trzeciego nie posiada żadnych dokumentów tożsamości. Wyłącznie do sądu odsyłającego należy dokonanie indywidualnej oceny okoliczności stanu faktycznego danej sprawy w celu ustalenia, czy mniej represyjny środek może zostać skutecznie zastosowany względem tego obywatela lub czy występuje ryzyko ucieczki tego obywatela.
(por. pkt 74; pkt 3 sentencji)
Artykuł 15 ust. 6 lit. a) dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że w przypadku obywatela państwa trzeciego, który nie otrzymał dokumentu tożsamości umożliwiającego jego wydalenie z zainteresowanego państwa członkowskiego, brak współpracy w rozumieniu tego przepisu można przyjąć jedynie wtedy, gdy z analizy zachowania tego obywatela w okresie stosowania środka detencyjnego wynika, że nie współpracował on przy wykonaniu wydalenia i że jest prawdopodobne, iż procedura ta potrwa dłużej niż przewidywano z powodu tego zachowania.
Ponadto art. 15 ust. 6 dyrektywy 2008/115 wymaga, by przed przystąpieniem do badania, czy dany obywatel państwa trzeciego wykazał się brakiem współpracy, dany organ był w stanie wykazać, że pomimo wszelkich rozsądnych starań procedura wydalenia potrwa dłużej niż przewidywano, co wymaga, aby dane państwo członkowskie podejmowało aktywne starania mające na celu spowodowanie wydania dokumentów tożsamości dla tego obywatela.
Zatem aby stwierdzić, że dane państwo członkowskie podjęło wszelkie rozsądne starania w celu wykonania wydalenia i że zachodzi brak współpracy ze strony danego obywatela państwa trzeciego, konieczne jest szczegółowe zbadanie okoliczności faktycznych związanych z całym okresem stosowania pierwotnego środka detencyjnego. Badanie to ma za przedmiot okoliczności stanu faktycznego, które nie należy do zakresu kompetencji Trybunału w kontekście postępowania toczącego się na podstawie art. 267 TFUE i którego przeprowadzenie należy do sądu krajowego.
(por. pkt 83–85; pkt 4 sentencji)
Dyrektywę 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że państwo członkowskie nie może zostać zobowiązane do wydania niezależnego dokumentu pobytowego ani innego zezwolenia przyznającego prawo pobytu obywatelowi państwa trzeciego, który nie posiada dokumentów tożsamości i który nie otrzymał tych dokumentów z państwa swojego pochodzenia, po tym jak sąd krajowy zwolnił tego obywatela ze względu na brak rozsądnej perspektywy wykonania decyzji o wykonaniu wydalenia w rozumieniu art. 15 ust. 4 tej dyrektywy. W takim przypadku owo państwo członkowskie musi jednakże wydać temu obywatelowi pisemne potwierdzenie dotyczące jego sytuacji.
(por. pkt 89; pkt 5 sentencji)
Sprawa C‑146/14 PPU
Bashir Mohamed Ali Mahdi
(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Administratiwen syd Sofia‑grad)
„Wizy, azyl, imigracja i inne polityki związane ze swobodnym przepływem osób — Dyrektywa 2008/115/WE — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Artykuł 15 — Środek detencyjny — Przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego — Obowiązki organu administracyjnego lub sądowego — Kontrola sądowa — Brak dokumentów tożsamości obywatela państwa trzeciego — Przeszkody w wykonaniu decyzji o wykonaniu wydalenia — Odmowa wydania przez przedstawicielstwo dyplomatyczne państwa trzeciego dokumentu podróży umożliwiającego powrót obywatela tego państwa — Ryzyko ucieczki — Rozsądne perspektywy wydalenia — Brak współpracy — Ewentualny obowiązek wydania przez dane państwo członkowskie czasowego dokumentu dotyczącego statusu osoby”
Streszczenie – wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 5 czerwca 2014 r.
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego — Decyzja wydana z chwilą upływu maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego — Decyzja, która musi posiadać formę pisemną z podaniem uzasadnienia faktycznego i prawnego
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 6, 47; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 2, 3, 5, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Kontrola w rozsądnych odstępach czasu przesłanek stosowania środka detencyjnego — Przepisy proceduralne nieprzewidziane w prawie Unii — Kompetencje państw członkowskich
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 3)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego — Zakres kontroli sądowej organu sądowego rozpatrującego wniosek o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 3, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Uregulowanie krajowe przewidujące przedłużenie środka detencyjnego już z samego względu nieposiadania dokumentów tożsamości — Niedopuszczalność
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 1, 6)
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Ewentualne przedłużenie stosowania środka detencyjnego — Brak współpracy — Pojęcie
[dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 6 lit. a)]
Kontrole graniczne, azyl i imigracja — Polityka imigracyjna — Powrót nielegalnie przebywających obywateli państwa trzeciego — Dyrektywa 2008/115 — Środki detencyjne w celu wydalenia — Obywatel państwa trzeciego nieposiadający dokumentów tożsamości i zwolniony przez sąd krajowy ze względu na brak rozsądnej perspektywy wykonania decyzji o wykonaniu wydalenia — Obowiązek wydania dokumentu pobytowego lub zezwolenia przyznającego prawo pobytu — Brak — Obowiązek wydania pisemnego potwierdzenia dotyczącego sytuacji tego obywatela
(dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115, art. 15 ust. 4)
Artykuł 15 ust. 3 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, czytany w świetle art. 6 i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy interpretować w ten sposób, że wszelkie decyzje wydawane przez właściwy organ wobec obywatela państwa trzeciego po upływie maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego dotyczące dalszego losu tego środka detencyjnego muszą posiadać formę pisemną oraz zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne tej decyzji.
W istocie jedynym wymogiem wyraźnie przewidzianym w art. 15 dyrektywy 2008/115 odnośnie do wydania decyzji w formie pisemnej jest wymóg ustanowiony w art. 15 ust. 2: mianowicie środek detencyjny musi zostać zarządzony w formie pisemnej, z podaniem uzasadnienia faktycznego i prawnego. Ten wymóg wydania decyzji w formie pisemnej należy rozumieć jako odnoszący się do każdej decyzji dotyczącej przedłużeniu stosowania środka detencyjnego. Jednakże przepisy art. 15 tej dyrektywy nie wymagają wydania decyzji wydawanej po przeprowadzeniu kontroli w formie pisemnej. Organy przeprowadzające w rozsądnych odstępach czasu kontrolę środka detencyjnego zastosowanego względem obywatela państwa trzeciego, zgodnie z art. 15 ust. 3 zdanie pierwsze tej dyrektywy, nie mają zatem obowiązku wydania w ramach każdej kontroli wyraźnej decyzji zawierającej uzasadnienie faktyczne i prawne w formie pisemnej.
Mając na uwadze powyższe rozważania, choć organ przeprowadzający procedurę kontroli w momencie upływu maksymalnego okresu stosowania pierwotnego środka detencyjnego dopuszczonego przez art. 15 ust. 5 tejże dyrektywy rozstrzyga w przedmiocie dalszego losu tego środka, to jest on jednak zobowiązany do wydania tej decyzji na piśmie i do jej uzasadnienia. W takim przypadku kontrola środka detencyjnego i wydanie decyzji w przedmiocie dalszego losu środka mają miejsce w ramach tego samego etapu proceduralnego. W konsekwencji decyzja ta musi spełniać wymogi wynikające z art. 15 ust. 2 dyrektywy 2008/115. Taka decyzja musi ponadto w każdym wypadku podlegać nadzorowi organu sądowego zgodnie z art. 15 ust. 3 tej dyrektywy.
(por. pkt 44, 47–49, 52; pkt 1 sentencji)
Prawo Unii nie stoi na przeszkodzie temu, aby uregulowanie krajowe gwarantujące poszanowanie tych zasad oraz pełną skuteczność przepisów prawa Unii przewidywało obowiązek przyjęcia przez organ przeprowadzający w rozsądnych odstępach czasu kontrolę środka detencyjnego stosowanego względem obywatela państwa trzeciego zgodnie z art. 15 ust. 3 zdanie pierwsze dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, na zakończenie każdej kontroli wyraźnej decyzji zawierającej uzasadnienie faktyczne i prawne. Taki obowiązek wynikałby wyłącznie z prawa krajowego.
(por. pkt 50, 51)
Artykuł 15 ust. 3 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że kontrola, której musi dokonać organ sądowy, do którego wpłynął wniosek o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego wobec obywatela państwa trzeciego, musi umożliwiać temu organowi wydanie indywidulanego rozstrzygnięcia merytorycznego w przedmiocie przedłużenia okresu stosowania środka detencyjnego względem tego obywatela w przedmiocie możliwości zastąpienia środka detencyjnego środkiem mniej represyjnym lub w przedmiocie zwolnienia tego obywatela, przy czym organ ten może oprzeć się na okolicznościach stanu faktycznego i dowodach przedstawionych przez organ administracyjny, który wszczął przed tym organem sądowym postępowanie, oraz na okolicznościach stanu faktycznego, dowodach i obserwacjach przedstawionych mu ewentualnie w toku toczącego się przed nim postępowania.
W istocie organ sądowy orzekający w przedmiocie wniosku o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego musi być w stanie orzec w przedmiocie wszystkich elementów stanu faktycznego i elementów prawnych, które są istotne dla ustalenia, czy przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego jest uzasadnione w świetle wymogów wynikających z dyrektywy 2008/115, co wymaga dogłębnego zbadania okoliczności stanu faktycznego każdego przypadku. Jeżeli pierwotnie zarządzony środek detencyjny nie jest już uzasadniony w świetle tych wymogów, właściwy organ sądowy musi być w stanie zastąpić własną decyzją decyzję organu administracyjnego bądź, w danym wypadku, orzeczenie organu sądowego zarządzające pierwotny środek detencyjny i orzec w przedmiocie możliwości zarządzenia zastępczego środka, względnie zwolnienia danego obywatela państwa trzeciego. W tym celu organ sądowy orzekający w przedmiocie wniosku o przedłużenie okresu stosowania środka detencyjnego musi być w stanie wziąć pod uwagę zarówno elementy stanu faktycznego i dowody przedstawione przez organ administracyjny, który zarządził zastosowanie pierwotnego środka detencyjnego, jak i wszelkie ewentualne uwagi danego obywatela państwa trzeciego. Ponadto musi on być w stanie ustalić każdy inny element istotny dla wydania przezeń orzeczenia, na wypadek gdyby uznał to za konieczne. Wynika z tego, że kompetencje organu sądowego w ramach kontroli nie mogą w żadnym przypadku zostać ograniczone do samych tylko elementów przedstawionych przez dany organ administracyjny.
(por. pkt 62, 64; pkt 2 sentencji)
Artykuł 15 ust. 2 i 6 dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym pierwotny okres stosowania środka detencyjnego wynoszący sześć miesięcy może zostać przedłużony już z tego powodu, że obywatel państwa trzeciego nie posiada żadnych dokumentów tożsamości. Wyłącznie do sądu odsyłającego należy dokonanie indywidualnej oceny okoliczności stanu faktycznego danej sprawy w celu ustalenia, czy mniej represyjny środek może zostać skutecznie zastosowany względem tego obywatela lub czy występuje ryzyko ucieczki tego obywatela.
(por. pkt 74; pkt 3 sentencji)
Artykuł 15 ust. 6 lit. a) dyrektywy 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że w przypadku obywatela państwa trzeciego, który nie otrzymał dokumentu tożsamości umożliwiającego jego wydalenie z zainteresowanego państwa członkowskiego, brak współpracy w rozumieniu tego przepisu można przyjąć jedynie wtedy, gdy z analizy zachowania tego obywatela w okresie stosowania środka detencyjnego wynika, że nie współpracował on przy wykonaniu wydalenia i że jest prawdopodobne, iż procedura ta potrwa dłużej niż przewidywano z powodu tego zachowania.
Ponadto art. 15 ust. 6 dyrektywy 2008/115 wymaga, by przed przystąpieniem do badania, czy dany obywatel państwa trzeciego wykazał się brakiem współpracy, dany organ był w stanie wykazać, że pomimo wszelkich rozsądnych starań procedura wydalenia potrwa dłużej niż przewidywano, co wymaga, aby dane państwo członkowskie podejmowało aktywne starania mające na celu spowodowanie wydania dokumentów tożsamości dla tego obywatela.
Zatem aby stwierdzić, że dane państwo członkowskie podjęło wszelkie rozsądne starania w celu wykonania wydalenia i że zachodzi brak współpracy ze strony danego obywatela państwa trzeciego, konieczne jest szczegółowe zbadanie okoliczności faktycznych związanych z całym okresem stosowania pierwotnego środka detencyjnego. Badanie to ma za przedmiot okoliczności stanu faktycznego, które nie należy do zakresu kompetencji Trybunału w kontekście postępowania toczącego się na podstawie art. 267 TFUE i którego przeprowadzenie należy do sądu krajowego.
(por. pkt 83–85; pkt 4 sentencji)
Dyrektywę 2008/115 w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że państwo członkowskie nie może zostać zobowiązane do wydania niezależnego dokumentu pobytowego ani innego zezwolenia przyznającego prawo pobytu obywatelowi państwa trzeciego, który nie posiada dokumentów tożsamości i który nie otrzymał tych dokumentów z państwa swojego pochodzenia, po tym jak sąd krajowy zwolnił tego obywatela ze względu na brak rozsądnej perspektywy wykonania decyzji o wykonaniu wydalenia w rozumieniu art. 15 ust. 4 tej dyrektywy. W takim przypadku owo państwo członkowskie musi jednakże wydać temu obywatelowi pisemne potwierdzenie dotyczące jego sytuacji.
(por. pkt 89; pkt 5 sentencji)