Sprawa C‑106/14

Fédération des entreprises du commerce et de la distribution (FCD)

i

Fédération des magasins de bricolage et de l’aménagement de la maison (FMB)

przeciwko

Ministre de l’Écologie, du Développement durable et de l’Énergie

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Conseil d’État (Francja)]

„Odesłanie prejudycjalne — Środowisko naturalne i ochrona zdrowia ludzi — Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (rozporządzenie REACH) — Artykuł 7 ust. 2 i art. 33 — Obecne w wyrobach substancje wzbudzające szczególnie duże obawy — Obowiązek zgłoszenia i informowania — Obliczenie progu 0,1% masy”

Streszczenie – wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 10 września 2015 r.

1. Pytania prejudycjalne – Właściwość Trybunału – Granice – Badanie zgodności prawa krajowego z prawem Unii – Wyłączenie – Dostarczenie sądowi odsyłającemu kryteriów wykładni objętych prawem Unii – Włączenie

   (art. 267 TFUE)

2. Zbliżanie ustawodawstw – Rejestracja, ocena i udzielanie zezwoleń w zakresie chemikaliów – Rozporządzenie REACH – Przewodnik praktyczny przygotowany przez Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA) – Charakter wiążący – Brak

   (art. 288 TFUE; rozporządzenie nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmienione rozporządzeniem nr 366/2011, art. 77 ust. 2)

3. Zbliżanie ustawodawstw – Rejestracja, ocena i udzielanie zezwoleń w zakresie chemikaliów – Rozporządzenie REACH – Wyroby – Pojęcie – Produkt złożony składający się z wielu wyprodukowanych przedmiotów – Włączenie – Warunki

   (rozporządzenie nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmienione rozporządzeniem nr 366/2011, art. 3 pkt 3; dyrektywa 2006/12 Parlamentu Europejskiego i Rady)

4. Zbliżanie ustawodawstw – Rejestracja, ocena i udzielanie zezwoleń w zakresie chemikaliów – Rozporządzenie REACH – Substancje wzbudzające szczególnie duże obawy – Obowiązek notyfikacji – Zakres

   (rozporządzenie nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmienione rozporządzeniem nr 366/2011, art. 3 pkt 4, art. 7 ust. 2)

5. Zbliżanie ustawodawstw – Rejestracja, ocena i udzielanie zezwoleń w zakresie chemikaliów – Rozporządzenie REACH – Substancje wzbudzające szczególnie duże obawy – Obowiązek notyfikacji – Obecność substancji wzbudzającej szczególnie duże obawy w stężeniu wyższym niż 0,1% wag. – Ustalanie spoczywające na producencie i na importerze

   (rozporządzenie nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady zmienione rozporządzeniem nr 366/2011, motyw 130, art. 7 ust. 2, art. 59 ust. 1)

6. Zbliżanie ustawodawstw – Rejestracja, ocena i udzielanie zezwoleń w zakresie chemikaliów – Rozporządzenie REACH – Substancje wzbudzające szczególnie duże obawy – Obowiązek informowania – Zakres

   (rozporządzenie nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, zmienione rozporządzeniem nr 366/2011, art. 33, art. 59 ust. 1)

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 25)

2.  Mając na uwadze wolę prawodawcy przyznania na podstawie art. 77 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), zmienionego rozporządzeniem nr 366/2011, sekretariatowi Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) zadania w szczególności, polegającego na dostarczaniu w razie potrzeby wytycznych i narzędzi technicznych i naukowych w celu zapewnienia właściwego wdrożenia tego rozporządzenia, dokument taki, jak poradnik ECHA może stanowić części informacji, które mogą być uwzględniane dla celów wykładni samego rozporządzenia. Niemniej jednak, wbrew charakterowi technicznemu i naukowemu aspektów dotyczących substancji chemicznych stanowiących przedmiot regulacji rozporządzenia nr 1907/2006, dokument tego rodzaju ma nadal charakter czysto wyjaśniający. Zaproponowana w nim wykładnia przepisów tego rozporządzenia jest pozbawiona jakiegokolwiek znaczenia normatywnego. W istocie ten dokument opracowany przez ECHA nie figuruje wśród aktów prawnych Unii, o których mowa w art. 288 TFUE i nie powinien mieć prawnie wiążącego charakteru.

   (por. pkt 28)

3.  Z definicji wyrobu zawartej w art. 3 pkt 3 rozporządzenia nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), zmienionego rozporządzeniem nr 366/2011, wynika, że kwalifikacja przedmiotu jako wyrobu w rozumieniu tego rozporządzenia zależy od trzech czynników. Po pierwsze, pojęcie wyrobu obejmuje wyłącznie przedmioty, które przeszły „proces produkcji”. Pojęcie to dotyczy zatem wyłącznie przedmiotów wyprodukowanych, w przeciwieństwie do tych występujących w stanie naturalnym. Po drugie, ten proces produkcji ma nadać przedmiotowi „kształt, powierzchnię, konstrukcję lub wygląd zewnętrzny”, z wyłączeniem innych cech fizycznych lub chemicznych. Po trzecie, kształt ten lub wygląd zewnętrzny powstałe w wyniku procesu produkcji muszą określać bardziej funkcje danego przedmiotu aniżeli jego skład chemiczny.

   Co się tyczy produktu złożonego składającego się z wielu wyprodukowanych przedmiotów, które odpowiadają kryteriom, o których mowa w art. 3 pkt 3 rozporządzenia nr 1907/2006, należy stwierdzić, że rozporządzenie to nie zawiera żadnego przepisu regulującego w sposób szczególny taką sytuację. W tym względzie kwestia, czy produkt złożony może sam jako taki zostać zakwalifikowany jako wyrób, zależy wyłącznie od zweryfikowania owych kryteriów. Zatem kwalifikacja jako wyrób ma nadal zastosowanie względem każdego przedmiotu odpowiadającego kryteriom ze wspomnianego art. 3 pkt 3, który wchodzi w skład produktu złożonego, chyba że w następstwie procesu produkcji przedmiot ten stanie się odpadem w rozumieniu dyrektywy 2006/12 w sprawie odpadów, lub utraci swój kształt, powierzchnię, konstrukcję lub wygląd zewnętrzny, który w większym stopniu określa jego funkcję niż jego skład chemiczny.

   (por. pkt 47–50, 53, 54)

4.  Co się tyczy obowiązku zgłoszenia informacji o substancji wzbudzającej szczególnie duże obawy zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), zmienionego rozporządzeniem nr 366/2011, z lektury łącznej art. 3 pkt 4 i art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006 wynika, że ciążący na producencie obowiązek zgłoszenia dotyczy wyłącznie wyrobów, których produkcję lub składanie on sam zapewnia. Natomiast wspomniany obowiązek nie ma zastosowania względem wyrobu, który choć jest wykorzystywany przez tego producenta jako składnik, został wyprodukowany przez podmiot trzeci.

   (por. pkt 55, 57)

5.  W wypadkach objętych art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), zmienionego rozporządzeniem nr 366/2011, producent jest zobowiązany do przekazywania do Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) informacji odnośnie do obecności substancji wzbudzających szczególnie duże obawy w wyrobach przez niego produkowanych lub składanych. Jeżeli wyrób ten następnie jest używany na dalszym etapie przez kolejnego producenta jako komponent przy produkcji produktu złożonego, ten kolejny producent ze swojej strony nie jest już zobowiązany do przekazania do ECHA informacji co do obecności danej substancji w tym wyrobie. Takie zgłoszenie stanowiłoby bowiem podwójne działanie razem z tym podjętym przez producenta tego wyrobu. Taki nadmierny i zbyteczny obowiązek byłby trudny do pogodzenia z zasadą proporcjonalności, której przestrzeganie właśnie jest przypominane w motywie 130 tego rozporządzenia. Powyższe rozważania można przenieść mutatis mutandis na ciążący na importerach obowiązek zgłoszenia zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006.

   W celu stosowania art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1907/2006 na producencie ciąży obowiązek ustalenia, czy substancja wzbudzająca szczególnie duże obawy zidentyfikowana zgodnie z art. 59 ust. 1 tego rozporządzenia, jest obecna w stężeniu powyżej 0,1% wag. wytwarzanego przez niego produktu i na importerze produktu złożonego z kilku wyrobów, obowiązek ustalenia w odniesieniu do każdego wyrobu, czy taka substancja jest obecna w stężeniu powyżej 0,1% wag. tego wyrobu.

   (por. pkt 61–63, 83; sentencja)

6.  Artykuł 33 rozporządzenia nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), zmienionego rozporządzeniem nr 366/2011, należy interpretować w ten sposób, że w celu stosowania tego przepisu do dostawcy produktu, którego jeden albo więcej wyrobów wchodzących w jego skład zawiera zidentyfikowaną zgodnie z art. 59 ust. 1 tego rozporządzenia substancję wzbudzającą szczególnie duże obawy w stężeniu wyższym niż 0,1% wag. w przypadku każdego wyrobu, należy poinformowanie odbiorcy i – na żądanie – konsumenta, o obecności tej substancji poprzez przekazanie im przynajmniej nazwy danej substancji.

   Przyjęcie, że włączenie wyrobu jako komponenta produktu złożonego może przerwać przejście, przewidzianego w art. 33 rozporządzenia nr 1907/2006 obowiązku przekazywania informacji na każdy podmiot łańcucha zaopatrzeniowego byłoby bowiem niezgodne z takim obowiązkiem, ponieważ obowiązek ten odnosi się bezpośrednio do obecności w tym wyrobie substancji wzbudzającej szczególnie duże obawy. Tymczasem skuteczność przewidzianego w tym artykule obowiązku przekazania informacji, musi być zapewniona przez cały łańcuch zaopatrzenia aż do konsumenta końcowego. Obowiązek informacyjny ciążący na podmiotach następujących po sobie w ramach tego łańcucha ma więc podążać za wyrobem, którego dotyczy, aż do konsumenta końcowego.

   (por. pkt 79, 80, 82, 83; sentencja)