Sprawa C‑419/13

Art & Allposters International BV

przeciwko

Stichting Pictoright

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Hoge Raad der Nederlanden)

„Odesłanie prejudycjalne — Własność intelektualna — Prawo autorskie i prawa pokrewne — Dyrektywa 2001/29/WE — Artykuł 4 — Prawo do rozpowszechniania — Zasada wyczerpania — Pojęcie przedmiotu — Transfer obrazu chronionego dzieła z plakatu papierowego na płótno malarskie — Zamiana nośnika — Wpływ na wyczerpanie”

Streszczenie – wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 22 stycznia 2015 r.

1. Pytania prejudycjalne — Właściwość Trybunału — Wykładnia prawa krajowego — Wykluczenie

   (art. 267 TFUE)

2. Zbliżanie ustawodawstw — Prawo autorskie i prawa pokrewne — Dyrektywa 2001/29 — Harmonizacja niektórych aspektów prawa autorskiego i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym — Prawo rozpowszechniania — Wyczerpanie w wypadku pierwszej sprzedaży lub innego przeniesienia własności na obszarze Unii przez podmiot praw autorskich lub za jego zezwoleniem — Sprzedaż dzieła na obszarze Unii po zmianie jego nośnika bez zgody uprawnionego — Brak zastosowania zasady wyczerpania

   [dyrektywa 2001/29 Parlamentu Europejskiego i Rady, motyw 28, art. 2 lit. a), art. 4 ust. 2]

1.  Zobacz tekst orzeczenia.

   (por. pkt 22)

2.  Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 2001/29 w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym należy interpretować w ten sposób, że zasada wyczerpania prawa do rozpowszechniania nie ma zastosowania w sytuacji, gdy reprodukcja dzieła objętego ochroną, po dokonaniu jej sprzedaży na obszarze Unii Europejskiej za zgodą uprawnionego z prawa autorskiego, przeszła zamianę nośnika, taką jak transfer tej reprodukcji figurującej na plakacie papierowym na płótno malarskie, i została ponownie wprowadzona na rynek w swej nowej formie.

   W istocie stosując wyrażenia „materialnego nośnika” i „tego przedmiotu” w motywie 28 i w art. 4 ust. 2 dyrektywy 2001/29, prawodawca Unii chciał przyznać autorom kontrolę nad pierwszym wprowadzeniem na rynek na obszarze Unii każdego materialnego przedmiotu, w którym wyrażona jest ich twórczość intelektualna. W tym względzie zmiana polegająca na transferze na płótno malarskie obrazu dzieła artystycznego figurującego na plakacie papierowym pociąga za sobą stworzenie nowego przedmiotu, w którym wyrażony jest obraz chronionego dzieła, podczas gdy plakat jako taki przestaje istnieć. Tego rodzaju zmiana kopii chronionego dzieła, która powoduje większe przybliżenie wyniku do oryginału, jest w stanie ustanowić w rzeczywistości nową reprodukcję tego dzieła w rozumieniu art. 2 ust lit. a) dyrektywy 2001/29, która wchodzi w zakres wyłącznego prawa autora i wymaga jego zezwolenia.

   Ponadto okoliczność, iż farba drukarska zostaje zachowana w trakcie procesu transferu, nie jest w stanie wpłynąć na ustalenie, że nośnik obrazu uległ zmianie. Najistotniejsze jest ustalenie, czy przedmiot, który uległ zmianie, oceniany całościowo, jest sam w sobie, fizycznie, przedmiotem, który został wprowadzony na rynek za zgodą podmiotu prawa autorskiego. W konsekwencji zgoda uprawnionego z prawa autorskiego nie dotyczy rozpowszechniania przedmiotu, w którym wyrażony jest jego utwór, jeżeli przedmiot ten został zmieniony po jego pierwszej sprzedaży, w taki sposób, że stanowi on nową reprodukcję tego dzieła. W takim przypadku prawo do rozpowszechniania takiego przedmiotu zostaje wyczerpane jedynie w wyniku pierwszej sprzedaży lub pierwszego przeniesienia własności tego nowego przedmiotu za zgodą podmiotu prawa autorskiego.

   (por. pkt 37, 42, 43, 45, 46, 49; sentencja)