WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba)

z dnia 12 lutego 2015 r. ( *1 )

„Odwołanie — Decyzja Komisji nakazująca zwrot pomocy finansowej — Wykonanie wyroku Sądu Unii Europejskiej — Rozróżnienie pomiędzy odsetkami za zwłokę a odsetkami wyrównawczymi — Obliczenie odsetek”

W sprawie C‑336/13 P

mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 19 czerwca 2013 r.,

Komisja Europejska, reprezentowana przez F. Dintilhaca, G. Wilmsa oraz G. Zavvosa, działających w charakterze pełnomocników,

wnosząca odwołanie,

w której drugą stroną postępowania jest:

IPK International – World Tourism Marketing Consultants GmbH, z siedzibą w Monachium (Niemcy), reprezentowana przez C. Pitschasa, Rechtsanwalt,

strona skarżąca w pierwszej instancji,

TRYBUNAŁ (siódma izba),

w składzie: J.C. Bonichot, prezes izby, A. Arabadjiev i J.L. da Cruz Vilaça (sprawozdawca), sędziowie,

rzecznik generalny: Y. Bot,

sekretarz: A. Calot Escobar,

uwzględniając pisemny etap postępowania,

po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 4 września 2014 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1

Poprzez swoje odwołanie Komisja Europejska wnosi o stwierdzenie nieważności wyroku Sądu Unii Europejskiej IPK International/Komisja (T‑671/11, EU:T:2013:163, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), którym Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji z dnia 14 października 2011 r. [ENTR/R1/HHO/lsa – entre.r.l(2011)1183091] (zwanej dalej „sporną decyzją”) w części, w jakiej ogranicza ona kwotę odsetek do wypłaty na rzecz IPK International – World Tourism Marketing Consultants GmbH (zwanej dalej „IPK”) do 158618,27 EUR.

Okoliczności powstania sporu

2

Niniejszy spór wpisuje się w szereg spraw spornych między tymi samymi stronami, będących, począwszy od 1994 r., przedmiotem wielu postępowań toczących się przed Sądem i Trybunałem. Podłożem tych spraw jest decyzja Komisji z dnia 4 sierpnia 1992 r. przyznająca IPK pomoc finansową. Niemal 13 lat po przyjęciu tej decyzji Komisja, w oparciu o nieprawidłowości proceduralne, decyzją z dnia 13 maja 2005 r. uchyliła przyznanie pomocy finansowej. Następnie instytucja ta w dniu 4 grudnia 2006 r. przyjęła decyzję o zwrocie pomocy, w wykonaniu której IPK w dniu 15 maja 2007 r. zwróciła kwotę 318000 EUR, powiększoną o odsetki za zwłokę.

3

Wyrokiem IPK International/Komisja (T‑297/05, EU:T:2011:185) Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji z dnia 13 maja 2005 r. Uznał on, że Komisja wprawdzie słusznie stwierdziła istnienie nieprawidłowości proceduralnych co do zasady uzasadniających unieważnienie rzeczonej pomocy finansowej, jednakże powyższą decyzję należało unieważnić ze względu na niedochowanie terminu przedawnienia.

4

W konsekwencji pismem z dnia 27 lipca 2011 r. IPK zwróciła się do Komisji o zwrot zapłaconych kwot. Sporna kwota została podzielona na trzy transze, a mianowicie: pierwszą transzę w wysokości 212000 EUR niewypłaconą na rzecz IPK, czyli 40% pomocy finansowej przyznanej IPK w 1992 r., drugą transzę w wysokości 318000 EUR, w międzyczasie zwróconą przez IPK, czyli 60% owej pomocy finansowej, oraz trzecią transzę w wysokości 31961,63 EUR, odpowiadającą kwocie odsetek za zwłokę, którą IPK zapłaciła Komisji łącznie ze zwrotem drugiej transzy. IPK zażądała również zapłaty odsetek za zwłokę naliczonych od dnia 1 stycznia 1994 r., dotyczących pierwszej transzy, a od dnia 18 maja 2007 r., czyli od dnia następnego po dacie, w której IPK zwróciła już wypłacone kwoty powiększone o odsetki za zwłokę, dotyczących drugiej transzy.

5

W dniu 14 października 2011 r. Komisja wydała i podała do wiadomości IPK sporną decyzję, w której wskazała łączną kwotę, jaka powinna być wypłacona IPK, wraz z odsetkami uznanymi za „odsetki za zwłokę”. Odsetki te, w kwocie 158618,27 EUR, zostały naliczone na podstawie stóp procentowych Europejskiego Banku Centralnego (zwanego dalej „EBC”) i jego poprzednika, Europejskiego Instytutu Walutowego (zwanego dalej „EIW”), dla głównych operacji refinansowych. Komisja ponadto wskazała, że naliczyła te odsetki w odniesieniu do kwot 318000 EUR i 31 961,63 EUR od dnia 18 maja 2007 r. oraz w odniesieniu do kwoty 212000 EUR od dnia 1 stycznia 1994 r., aż do dnia 31 października 2011 r.

6

Pismem z dnia 17 października 2011 r. IPK zakwestionowała zgodność z prawem spornej decyzji i zwróciła się o podanie do jej wiadomości między innymi podstawy prawnej tej decyzji oraz uzasadnienia zakwalifikowania spornych odsetek jako „wyrównawczych”, a nie „za zwłokę”.

7

Pismem z dnia 25 października 2011 r. Komisja wyjaśniła w szczególności, że sporna decyzja została wydana na podstawie art. 266 TFUE. Podniosła również, że nie była zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę, lecz wywnioskowała z orzecznictwa obowiązek zapłaty odsetek wyrównawczych zgodnie z wyrokiem stwierdzającym nieważność.

Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

8

Pismem zarejestrowanym w sekretariacie Sądu w dniu 22 grudnia 2011 r. IPK wniosła skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji w zakresie, w jakim kwota odsetek przyznanych IPK ogranicza się do 158618,27 EUR. Sformułowała ona tylko jeden zarzut, dotyczący naruszenia art. 266 TFUE i mający na celu zakwestionowanie naliczenia odsetek dokonanego przez Komisję.

9

Zaskarżonym wyrokiem Sąd uwzględnił skargę IPK.

10

Z pkt 27 tego wyroku wynika, że według IPK Komisja uznała w spornej decyzji obowiązek zapłacenia tej spółce odsetek naliczonych od dnia 1 stycznia 1994 r. w odniesieniu do pierwszej transzy oraz od dnia 18 maja 2007 r. w odniesieniu do dwóch pozostałych transz. IPK wyjaśniła, że ten obowiązek Komisji nie jest przedmiotem niniejszego sporu, efektem czego w tym względzie zaskarżona decyzja stała się ostateczna. W pkt 33 tego wyroku Sąd stwierdził, że Komisja uznała na rozprawie, iż jest winna IPK kwotę 158618,27 EUR tytułem odsetek wyrównawczych.

11

W pkt 34 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że twierdzenia Komisji, zgodnie z którymi z jednej strony IPK jest wierzycielem w złej wierze, a z drugiej strony w wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) Sąd stwierdził istnienie niezgodnych z prawem zachowań tej spółki, nie mogą podważyć istnienia wierzytelności głównej ani okoliczności faktycznej, że Komisja jest zobowiązana do zapłaty odsetek.

12

W pkt 36 zaskarżonego wyroku Sąd przypomniał, że sporne odsetki, niezależnie od ich dokładnej nazwy, należy naliczać na podstawie stopy procentowej EBC dla głównych operacji refinansowych, powiększonej o 2 pkt. Wyjaśnił on, że to ryczałtowe powiększenie ma na celu uniknięcie bezpodstawnego wzbogacenia, przed wywnioskowaniem z tego w pkt 39 rzeczonego wyroku, iż Komisja niesłusznie nie powiększyła stóp odsetek wyrównawczych.

13

W odniesieniu do odsetek za zwłokę w pkt 41 zaskarżonego wyroku Sąd przypomniał, że „utrwalone orzecznictwo [potwierdziło] ciążący na Komisji bezwarunkowy obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę w szczególności w przypadku powstania odpowiedzialności pozaumownej Unii w odniesieniu do okresu po wydaniu wyroku stwierdzającego tę odpowiedzialność […], a także w przypadku zwrotu nienależnego świadczenia w następstwie wydania wyroku stwierdzającego nieważność”. Stwierdził on następnie, że na ustnym etapie postępowania Komisja przyznała, iż jest zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę, jakie byłyby należne od dnia ogłoszenia wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185), przed stwierdzeniem, że Komisja była zobowiązana do naliczenia od należnej kwoty głównej odsetek za zwłokę, które w tej sprawie, na podstawie zawartego w tej kwestii porozumienia stron, naliczane były od dnia 15 kwietnia 2011 r., niezależnie od okoliczności, że sporna decyzja stanowi jedyną podstawę prawną rozpatrywanej wierzytelności głównej.

14

W pkt 42 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że „Komisja była również zobowiązana do naliczania odsetek za zwłokę na podstawie należnej głównej kwoty wraz z naliczonymi wcześniej odsetkami wyrównawczymi”.

Żądania stron przed Trybunałem

15

Komisja wnosi do Trybunału o:

uchylenie zaskarżonego wyroku;

oddalenie skargi wniesionej przez IPK;

obciążenie tej spółki kosztami postępowania w obydwu instancjach.

16

IPK wnosi o oddalenie odwołania Komisji i obciążenie jej kosztami postępowania.

W przedmiocie odwołania

17

Na poparcie odwołania Komisja przywołuje sześć zarzutów opartych, po pierwsze, na błędzie co do prawa wynikającym z nieuwzględnienia orzecznictwa Trybunału w zakresie odsetek wyrównawczych, po drugie, na nieuwzględnieniu orzecznictwa dotyczącego rozróżnienia pomiędzy odsetkami wyrównawczymi a odsetkami za zwłokę, po trzecie, na błędzie co do prawa dotyczącym kapitalizacji odsetek wyrównawczych i naliczenia odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r., po czwarte, na błędnej interpretacji spornej decyzji i wcześniejszego wyroku Sądu, a także na przeinaczeniu faktów, po piąte, na niewystarczającym uzasadnieniu i sprzecznej argumentacji, oraz po szóste i ostatnie, na błędzie co do prawa w stosowaniu zasad prawa Unii dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia.

18

Zarzuty pierwszy, drugi i czwarty dotyczyły podstawy prawnej rozpatrywanej wierzytelności oraz stosowania orzecznictwa dotyczącego odsetek wyrównawczych. Ze względu na to, że kwestia należnych odsetek jest ściśle związana z kwestią podstawy prawnej obowiązku zapłaty ciążącego na Komisji, zarzuty te należy analizować łącznie.

W przedmiocie błędu co do prawa dotyczącego podstawy prawnej wierzytelności i stosowania orzecznictwa w zakresie odsetek wyrównawczych

Argumentacja stron

19

Komisja powołuje się na błąd co do prawa wynikający z nieuwzględnienia przez Sąd orzecznictwa mającego zastosowanie w zakresie odsetek wyrównawczych. Jej zdaniem Sąd nie przestrzegał orzecznictwa Trybunału wynikającego w szczególności z wyroku Mulder i in./Rada i Komisja (C‑104/89 i C‑37/90, EU:C:2000:38, pkt 214) oraz orzecznictwa Sądu wynikającego w szczególności z wyroku Agraz i in./Komisja (T‑285/03, EU:T:2008:526, pkt 50), zgodnie z którym odsetki wyrównawcze mają za zadanie wyrównanie strat wynikających z inflacji stwierdzonej w państwie członkowskim, w którym wierzyciel ma siedzibę, poprzez naprawienie strat wynikających z deprecjacji pieniądza.

20

Komisja twierdzi ponadto, że Sąd nie uwzględnił orzecznictwa dotyczącego rozróżnienia między odsetkami wyrównawczymi i odsetkami za zwłokę. Sąd powinien był bowiem uwzględnić różne funkcje, jakie spełniają te dwa rodzaje odsetek, poprzez ustalenie wyższej stopy odsetek za zwłokę. Ich celem jest bowiem zachęcenie dłużnika do jak najszybszego uregulowania swojego długu, podczas gdy odsetki wyrównawcze służą wyłącznie kompensowaniu utraty wartości majątku.

21

Wreszcie Komisja twierdzi, że Sąd oparł się na błędnej interpretacji spornej decyzji i wcześniejszego wyroku Sądu, a także na przeinaczeniu faktów.

22

Komisja przyznaje, że w spornej decyzji i na rozprawie uznała ona, iż jest zobowiązana do zaspokojenia wierzytelności wynikającej z pierwotnej decyzji o przyznaniu pomocy „reanimowanej” wyrokiem IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r. Uważa ona jednak, że ciążący na niej obowiązek zapłaty wynika bezpośrednio z obowiązku wykonania rzeczonego wyroku oraz że z tego względu Sąd błędnie uznał, iż sporna decyzja, w zakresie, w jakim stanowi „uznanie długu”, stanowi jedyną podstawę prawną obowiązku zapłaty kwoty głównej i odsetek. Sąd powinien był uznać, że ten obowiązek zapłaty był oparty na art. 266 TFUE.

23

IPK uważa, że Komisja dokonała błędnej interpretacji zaskarżonego wyroku, ponieważ Sąd nie podważył faktu, iż odsetki wyrównawcze mają zrekompensować deprecjację pieniądza. Ponadto IPK podnosi, że deprecjacja ta nie stanowi jedynego parametru do wykorzystania w celu naliczenia odsetek wyrównawczych. Ich funkcją jest również zrekompensowanie utraconych korzyści czy też unikanie bezpodstawnego wzbogacenia.

24

IPK uważa również, że okoliczność, iż obliczenie formalnie jest takie samo, jeśli chodzi o te dwa rodzaje rozpatrywanych odsetek, nie uniemożliwia uznania funkcji właściwej każdemu z nich. Ponadto istnieje istotna różnica w naliczaniu odsetek tych dwóch kategorii, ponieważ odsetki wyrównawcze są naliczane wyłącznie na podstawie kwoty długu głównego, natomiast odsetki za zwłokę są naliczane na tejże podstawie, powiększonej o odsetki wyrównawcze należne od daty ogłoszenia wyroku.

25

Wreszcie IPK przyznaje, że Sąd powinien był oprzeć się na art. 266 TFUE. Uważa ona jednak, że ten błąd co do prawa jest pozbawiony wpływu na sposób naliczenia rozpatrywanych odsetek.

Ocena Trybunału

26

W pkt 34 i 41 zaskarżonego wyroku Sąd uznał, że sporna decyzja stanowi jedyną podstawę prawną rozpatrywanej wierzytelności głównej.

27

Należy jednak przypomnieć, że art. 264 akapit pierwszy TFUE przewiduje, iż w wypadku uwzględnienia skargi o stwierdzenie nieważności zaskarżony akt jest uznawany za nieważny.

28

W niniejszej sprawie wyrok IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r., którym Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji z dnia 13 maja 2005 r. wskazanej w pkt 2 niniejszego wyroku, skutkował ponownym nabraniem mocy przez decyzję o przyznaniu spornej pomocy finansowej z dnia 4 sierpnia 1992 r.

29

Ponadto z art. 266 akapit pierwszy TFUE wynika, że instytucja, która wydała uchylony akt, jest obowiązana do podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność tego aktu. Powoduje to między innymi zapłatę należnych kwot i zwrot nienależnie wypłaconych kwot, a także zapłatę odsetek za zwłokę.

30

W tym względzie należy podkreślić, że zapłata odsetek za zwłokę stanowi środek zapewniający wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność w rozumieniu art. 266 akapit pierwszy TFUE, jeśli chodzi o ryczałtowe odszkodowanie za pozbawienie korzystania z wierzytelności oraz zachęcenie dłużnika do niezwłocznego wykonania wyroku stwierdzającego nieważność.

31

Z powyższego wynika, że nałożony na Komisję obowiązek zapłaty wierzytelności głównej wraz z odsetkami znajduje podstawę nie w wykonaniu spornej decyzji, lecz w wykonaniu wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r. na podstawie art. 266 TFUE.

32

Należy zatem stwierdzić, że Sąd dopuścił się błędu co do prawa, uznając w pkt 34 i 41 zaskarżonego wyroku, iż sporna decyzja stanowiła jedyną podstawę rozpatrywanej wierzytelności.

33

Jednakże zarzuty skierowane przeciwko uzupełniającym podstawom orzeczenia Sądu nie mogą prowadzić do uchylenia tego orzeczenia i dlatego są nieistotne dla sprawy (zob. podobnie wyroki: Francja/People’s Mojahedin Organization of Iran, C‑27/09 P, EU:C:2011:853, pkt 79; Węgry/Komisja, C‑31/13 P, EU:C:2014:70, pkt 82).

34

W niniejszej sprawie uzasadnienie zawarte w pkt 34 zaskarżonego wyroku stanowi odpowiedź na zarzut Komisji, zgodnie z którym wierzyciel jest w złej wierze. W szczególności ostatnie zdanie tego punktu, w którym Sąd stwierdził, że sporna decyzja stanowi jedyną podstawę prawną rozpatrywanej wierzytelności głównej, rozpoczyna się zwrotem „ponadto” i kończy krótką analizę wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r. mającą na celu wykazanie, że podejście Komisji stanowi błędną interpretację tego wyroku. To ostatnie zdanie wykazuje zatem charakter uzupełniający.

35

Co więcej, w pkt 41 zaskarżonego wyroku Sąd kończy swoją argumentację dotyczącą obowiązku zapłaty przez Komisję odsetek za zwłokę od dnia ogłoszenia wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r., wyjaśniając, że – jak zostało wspomniane w pkt 34 zaskarżonego wyroku – stwierdzenie to obowiązuje niezależnie od faktu, iż sporna decyzja stanowi jedyną podstawę prawną rozpatrywanej wierzytelności głównej.

36

Ze względu na to, że zarzut dotyczący zasadniczo podstawy prawnej rozpatrywanej wierzytelności odnosi się do względów uzupełniających, w konsekwencji należy go oddalić jako nieistotny.

37

Ponadto, jak stwierdził rzecznik generalny w pkt 93 opinii, przyznanie odsetek wyrównawczych nie należy do środków wykonania wyroku stwierdzającego nieważność w rozumieniu art. 266 akapit pierwszy TFUE, lecz wchodzi w zakres art. 266 akapit drugi TFUE, który odsyła do art. 340 TFUE, czyli do sporów dotyczących odpowiedzialności pozaumownej Unii (zob. podobnie wyrok Komisja/Brazzelli Lualdi i in., C‑136/92 P, EU:C:1994:211, pkt 42). Ta kategoria odsetek ma bowiem na celu rekompensatę czasu, który upłynął do sądowej oceny wysokości szkody, niezależnie od opóźnienia, które można przypisać dłużnikowi.

38

Wynika z tego, że Sąd błędnie uznał, iż Komisja była dłużnikiem odsetek zakwalifikowanych jako „wyrównawcze”, podczas gdy tylko odsetki za zwłokę mogą być przyznane w ramach wykonania wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r. na podstawie art. 266 akapit pierwszy TFUE.

39

W konsekwencji zarzuty odwołania dotyczące zasadniczo stosowania orzecznictwa w zakresie odsetek wyrównawczych należy oddalić jako nieistotne.

W przedmiocie błędu co do prawa dotyczącego kapitalizacji odsetek wyrównawczych i naliczenia odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r.

Argumentacja stron

40

W ramach zarzutu trzeciego można wyodrębnić dwie części. W jednej części tego zarzutu Komisja kwestionuje nałożony na nią obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r.

41

Skarżąca podkreśla, że co do zasady można żądać odsetek za zwłokę po wezwaniu do usunięcia uchybień, które zostaje zastąpione sentencją Sądu w wypadku zasądzenia. Bez tego zasądzenia Sąd nie mógłby nakazać zapłaty owych odsetek z mocą wsteczną. Komisja kwestionuje zatem fakt, że data 15 kwietnia 2011 r. została utrzymana jako punkt wyjścia obowiązku zapłaty odsetek za zwłokę, ponieważ taki obowiązek powinien wynikać nie z wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r., lecz wyłącznie ze spornej decyzji.

42

Wreszcie uwzględnienie tej daty zaprzecza stanowisku przyjętemu przez Sąd, ponieważ ten orzekł, iż obowiązek zwrotu wynika wyłącznie ze spornej decyzji wydanej w dniu 14 października 2011 r.

43

W drugiej części trzeciego zarzutu odwołania Komisja twierdzi, że Sąd nie mógł nakazać kapitalizacji odsetek wyrównawczych, ponieważ w wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r. nie jest nakazana żadna wyraźna kapitalizacja tych odsetek.

44

IPK uważa, że jedynym celem tego ostatniego wyroku była analiza zgodności z prawem spornej decyzji. Fakt, że Sąd nie zbadał skutków prawnych wynikających z tego wyroku, nie zwalnia Komisji z obowiązku zapłaty odsetek zarówno za zwłokę, jak i wyrównawczych. Ponadto spółka ta przypomina, że na ustnym etapie postępowania przed Sądem Komisja przyznała, iż jest zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r.

45

IPK dodaje, że odsetki za zwłokę powinny być naliczane na podstawie kwoty wierzytelności głównej powiększonej o odsetki wyrównawcze należne do daty ogłoszenia rzeczonego wyroku.

Ocena Trybunału

46

W odniesieniu do przywołanego błędu co do prawa dotyczącego obowiązku zapłaty odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r. należy podkreślić, że na ustnym etapie postępowania przed Sądem Komisja przyznała, iż jest zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę, licząc od tej daty.

47

Właściwość Trybunału w ramach odwołania jest ograniczona do oceny prawnego rozstrzygnięcia w przedmiocie zarzutów rozpatrywanych w pierwszej instancji. Jedna strona co do zasady nie może więc podnosić po raz pierwszy przed Trybunałem zarzutu, którego nie podniosła przed Sądem, ponieważ prowadziłoby to do umożliwienia Trybunałowi kontroli zgodności z prawem rozstrzygnięcia przyjętego przez Sąd w odniesieniu do zarzutów, których ten nie rozpoznał (zob. podobnie wyrok Niemcy/Komisja, C‑544/09 P, EU:C:2011:584, pkt 63). Wynika z tego, że część zarzutu podniesioną po raz pierwszy w tym kontekście należy uznać za niedopuszczalną (zob. podobnie wyrok FENIN/Komisja, C‑205/03 P, EU:C:2006:453, pkt 22).

48

Część trzeciego zarzutu odwołania opartą na błędzie co do prawa w odniesieniu do obowiązku przyznania odsetek za zwłokę od dnia 15 kwietnia 2011 r., ze względu na to, że jest nowa, należy odrzucić jako niedopuszczalną.

49

Jeśli chodzi o błąd co do prawa dotyczący kapitalizacji odsetek, z pkt 37 i 38 niniejszego wyroku wynika, że odsetek należnych w niniejszej sprawie od Komisji nie można zakwalifikować jako wyrównawczych.

50

Jak podkreśla rzecznik generalny w pkt 117 opinii, odsetki te nie stanowią dodatkowego odszkodowania, które sumuje się z wierzytelnością główną i samo w sobie rodzi odsetki.

51

Zatem kapitalizacja odsetek, taka jak nakazana przez Sąd w pkt 42 zaskarżonego wyroku, w zakresie, w jakim oparta jest na wyrównawczym charakterze odsetek naliczonych wcześniej, stanowi błąd co do prawa.

52

Należy zatem uznać zarzut Komisji w zakresie, w jakim odnosi się on do kapitalizacji odsetek.

53

Wprawdzie jeśli uzasadnienie wyroku Sądu obarczone jest naruszeniem prawa Unii, ale sentencja wydaje się zasadna w świetle innych argumentów prawnych, to naruszenie takie nie może skutkować uchyleniem tego wyroku, przy czym w takiej sytuacji uzasadnienie to należy zastąpić innym (zob. podobnie wyrok Comitato „Venezia vuole vivere” i in./Komisja, C‑71/09 P, C‑73/09 P i C‑76/09 P, EU:C:2011:368, pkt 118 i przytoczone orzecznictwo).

54

Jak jednak przyznał rzecznik generalny w pkt 120 opinii, żadna szczególna okoliczność niniejszej sprawy nie uzasadnia kapitalizacji odsetek za zwłokę należnych IPK.

55

W tych okolicznościach zarzut trzeci należy uznać za zasadny w części opartej na błędzie co do prawa wynikającym z kapitalizacji odsetek i za niedopuszczalny w pozostałym zakresie.

W przedmiocie niewystarczającego charakteru i sprzeczności uzasadnienia

Argumentacja stron

56

W zarzucie piątym Komisja twierdzi, że Sąd nie odpowiedział na jej argumenty dotyczące kwoty odsetek, ograniczając się w tym zakresie do odesłania do orzecznictwa. Ponadto Sąd zaprzeczył sam sobie, z jednej strony stwierdzając, że odsetki wyrównawcze mają zrekompensować deprecjację pieniądza wynikającą z inflacji, a z drugiej strony ustalając ryczałtowo kwotę przyznanych odsetek wyrównawczych.

57

Jeśli chodzi o odsetki za zwłokę, Komisja zarzuca również Sądowi, iż uzasadnienie wyroku jest sprzeczne w zakresie, w jakim za punkt wyjścia zapłaty tych odsetek przyjął on datę 15 kwietnia 2011 r., uznając, że sporna decyzja stanowi jedyną podstawę prawną ciążącego na Komisji obowiązku zapłaty.

58

IPK uważa, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie jest sprzeczne ani niewystarczające.

Ocena Trybunału

59

W odniesieniu, po pierwsze, do uzasadnienia zaskarżonego wyroku dotyczącego naliczenia odsetek wyrównawczych należy stwierdzić, tak jak rzecznik generalny w pkt 98 i 99 opinii, że Sąd punkt po punkcie odpowiedział na argumenty podniesione przed nim przez Komisję.

60

Argument oparty na niewystarczającym uzasadnieniu dotyczącym naliczenia odsetek wyrównawczych należy zatem oddalić jako bezzasadny.

61

Ponadto z pkt 37 i 38 niniejszego wyroku wynika, że odsetek spornych w niniejszej sprawie nie można zakwalifikować jako odsetek wyrównawczych.

62

Zatem argument oparty na tym, że zaskarżony wyrok zawiera sprzeczne uzasadnienie w odniesieniu do naliczenia odsetek wyrównawczych, należy oddalić jako nieistotny.

63

Po drugie, w odniesieniu do sprzeczności uzasadnienia wyroku, jeśli chodzi o naliczenie odsetek za zwłokę, z pkt 31 i 32 niniejszego wyroku wynika, że Sąd dopuścił się błędu co do prawa, uznając, iż sporna decyzja stanowiła jedyną podstawę prawną rozpatrywanej wierzytelności głównej.

64

Jednakże błędy co do prawa, jakich dopuścił się Sąd w odniesieniu do obowiązku uzasadnienia, nie mogą pociągać za sobą uchylenia zaskarżonego wyroku, jeżeli jego sentencja jest zasadna z innych względów prawnych (zob. podobnie wyroki: Komisja/Sytraval i Brink’s France, C‑367/95 P, EU:C:1998:154, pkt 47; a także Biret i Cie/Rada, C‑94/02 P, EU:C:2003:518, pkt 63).

65

Z pkt 41 zaskarżonego wyroku wynika, że na ustnym etapie postępowania przed Sądem sama Komisja przyznała, że jest zobowiązana do zapłaty odsetek za zwłokę, jakie byłyby należne od dnia ogłoszenia wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r., co oznacza, iż Sąd oparł się na istnieniu porozumienia stron w celu orzeczenia, że rozpatrywane odsetki były należne od daty ogłoszenia tego wyroku.

66

Argument oparty na sprzeczności uzasadnienia zaskarżonego wyroku w odniesieniu do naliczenia odsetek za zwłokę w konsekwencji należy oddalić jako nieistotny.

67

W związku z tym należy oddalić zarzut piąty odwołania.

W przedmiocie błędu co do prawa w odniesieniu do stosowania zasad prawa Unii w dziedzinie bezpodstawnego wzbogacenia

Argumentacja stron

68

W zarzucie szóstym Komisja kwestionuje powiększenie o 2 pkt stopy procentowej ustalonej przez EBC. Jej zdaniem Sąd dopuścił się błędu zarówno faktycznego, ponieważ Komisja nie wzbogaciła się, jak i co do prawa, ponieważ zapłata odsetek wyrównawczych miała na celu uniknięcie zubożenia wierzyciela, a nie uniemożliwienie wzbogacenia dłużnika.

69

Skarżąca dodaje, że ryczałtowe zastosowanie stopy procentowej dla głównych operacji refinansowych powiększonej o 2 pkt zubożyłoby Unię na korzyść wierzyciela w złej wierze, co byłoby sprzeczne z ogólnymi zasadami prawa Unii w dziedzinie bezpodstawnego wzbogacenia.

70

Według IPK przyznanie odsetek wyrównawczych ma na celu nie tylko zrekompensowanie deprecjacji pieniądza, lecz również uniemożliwienie bezpodstawnego wzbogacenia.

Ocena Trybunału

71

Z pkt 29–31 niniejszego wyroku wynika, że nałożony na Komisję obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę wynika z zastosowania art. 266 akapit pierwszy TFUE. Komisja nie może zatem skutecznie utrzymywać, że wykonanie tego obowiązku skutkowałoby bezpodstawnym wzbogaceniem po stronie IPK.

72

W konsekwencji szósty zarzut odwołania należy oddalić jako bezzasadny.

73

Mając na względzie powyższe rozważania, należy uchylić zaskarżony wyrok wyłącznie w zakresie, w jakim nakazuje on ustalenie odsetek za zwłokę należnych od Komisji na rzecz IPK na podstawie głównej kwoty wierzytelności wraz z naliczonymi wcześniej odsetkami. W pozostałym zakresie odwołanie zostaje oddalone.

W przedmiocie skierowania sprawy do Sądu

74

Zgodnie z art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wypadku uchylenia orzeczenia Sądu Trybunał może albo skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd, albo sam wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala.

75

W niniejszej sprawie Trybunał jest zdania, że dysponuje on wszystkimi informacjami niezbędnymi do orzeczenia w przedmiocie kapitalizacji odsetek żądanej przez IPK.

76

Jak bowiem stwierdzono w pkt 54 niniejszego wyroku, nie można uwzględnić żądania kapitalizacji odsetek należnych IPK. W konsekwencji odsetki za zwłokę należne od Komisji na rzecz IPK powinny być naliczone jedynie na podstawie kwoty rozpatrywanej wierzytelności głównej do momentu całkowitego wykonania wyroku IPK International/Komisja (EU:T:2011:185) z dnia 15 kwietnia 2011 r.

W przedmiocie kosztów

77

Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest zasadne i Trybunał orzeka wyrokiem kończącym postępowanie w sprawie, Trybunał rozstrzyga o kosztach. Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Zgodnie z art. 138 § 3 regulaminu postępowania, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron, każda z nich pokrywa własne koszty.

78

W niniejszym przypadku, ponieważ żądania obu stron postępowania zostały uwzględnione częściowo, strony pokrywają własne koszty w niniejszej instancji.

 

Z powyższych względów Trybunał (siódma izba) orzeka, co następuje:

 

1)

Wyrok Sądu Unii Europejskiej IPK International/Komisja (T‑671/11, EU:T:2013:163) uchyla się w zakresie, w jakim nakazuje on ustalenie odsetek za zwłokę należnych od Komisji Europejskiej na rzecz IPK International – World Tourism Marketing Consultants GmbH na podstawie głównej kwoty wierzytelności wraz z naliczonymi wcześniej odsetkami.

 

2)

Odwołanie oddala się w pozostałym zakresie.

 

3)

Odsetki za zwłokę należne od Komisji Europejskiej na rzecz IPK International – World Tourism Marketing Consultants GmbH powinny być naliczone wyłącznie na podstawie kwoty wierzytelności głównej.

 

4)

Komisja Europejska i IPK International – World Tourism Marketing Consultants GmbH pokrywają własne koszty w niniejszej instancji.

 

Podpisy


( *1 ) Język postępowania: niemiecki.