z dnia 14 listopada 2013 r. ( *1 )
„Odwołanie — Dumping — Przywóz bawełnianej bielizny pościelowej pochodzącej z Pakistanu — Rozporządzenie (WE) nr 384/96 — Artykuł 3 ust. 7 — Pojęcie „pozostałych czynników””
W sprawie C‑638/11 P
mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 6 grudnia 2011 r.,
Rada Unii Europejskiej, reprezentowana przez J.P. Hixa, działającego w charakterze pełnomocnika, wspieranego przez G. Berrischa, Rechtsanwalt,
wnosząca odwołanie,
w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:
Gul Ahmed Textile Mills Ltd, reprezentowana przez adwokata L. Ruessmanna,
strona skarżąca w pierwszej instancji,
Komisja Europejska, reprezentowana przez A. Stobiecką-Kuik, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez E. McGoverna, barrister,
interwenient w pierwszej instancji,
TRYBUNAŁ (piąta izba),
w składzie: T. von Danwitz, prezes izby, K. Lenaerts, wiceprezes Trybunału, pełniący funkcję sędziego piątej izby, E. Juhász (sprawozdawca), A. Rosas i C. Vajda, sędziowie,
rzecznik generalny: E. Sharpston,
sekretarz: L. Hewlett, główny administrator,
uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 21 lutego 2013 r.,
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 25 kwietnia 2013 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 |
W odwołaniu Rada Unii Europejskiej wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 27 września 2011 r. w sprawie T‑199/04 Gul Ahmed Textile Mills przeciwko Radzie (zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), w którym Sąd stwierdził nieważność rozporządzenia Rady (WE) nr 397/2004 z dnia 2 marca 2004 r. nakładającego ostateczne cło antydumpingowe na przywóz bawełnianej bielizny pościelowej pochodzącej z Pakistanu (Dz.U. L 66, s. 1), w zakresie, w jakim dotyczy ono Gul Ahmed Textile Mills Ltd (zwanej dalej „Gul Ahmed Textile Mills”). |
Ramy prawne
2 |
Artykuł 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 384/96 z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. 1996, L 56, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1972/2002 z dnia 5 listopada 2002 r. (Dz.U. L 305, s. 1) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 384/96”), zatytułowany „Ustalenie szkody”, stanowi: „1. W rozumieniu niniejszego rozporządzenia termin »szkoda« oznacza, jeżeli nie określono inaczej, istotną szkodę dla przemysłu wspólnotowego, zagrożenie istotną szkodą dla przemysłu wspólnotowego lub istotne opóźnienie powstawania takiego przemysłu oraz jest interpretowany zgodnie z przepisami niniejszego artykułu. 2. Ustalenie szkody odbywa się na podstawie zebranych dowodów, po dokonaniu obiektywnej oceny zarówno: a) wielkości przywozu towarów po cenach dumpingowych i jego wpływu na ceny produktów podobnych na rynku Wspólnoty; oraz b) wpływu tego przywozu na przemysł wspólnotowy. 3. W odniesieniu do wielkości przywozu towarów po cenach dumpingowych uwzględnia się fakt, czy nastąpił jego znaczny wzrost w wartościach bezwzględnych bądź w stosunku do produkcji lub konsumpcji we Wspólnocie. W odniesieniu do wpływu przywozu towarów po cenach dumpingowych na ceny produktów wspólnotowych uwzględnia się fakt, czy nastąpiło znaczne podcięcie cenowe przywozu towarów po cenach dumpingowych w stosunku do cen wspólnotowych produktów podobnych lub czy przywóz ten w inny sposób nie spowoduje znacznego spadku tych cen bądź zahamuje ich znaczny wzrost, który nastąpiłby w innych warunkach. Żaden z powyższych czynników brany pod uwagę osobno lub łącznie nie musi stanowić decydującej wskazówki. […] 5. Ocena wpływu przywozu towarów po cenach dumpingowych na dany przemysł wspólnotowy obejmuje ocenę wszystkich istotnych czynników ekonomicznych i wskaźników oddziałujących na stan tego przemysłu, w tym faktu, czy przemysł wciąż przechodzi proces przezwyciężania skutków przywozu po cenach dumpingowych lub subsydiowanego mającego miejsce w przeszłości, rozmiarów faktycznego marginesu dumpingu, faktycznego i potencjalnego spadku sprzedaży, zysków, produkcji, udziału w rynku, wydajności, stopy zwrotu z inwestycji, wykorzystania mocy produkcyjnych; czynników wpływających na ceny wspólnotowe; faktycznych i potencjalnych skutków w zakresie przepływów pieniężnych, zapasów, zatrudnienia, wynagrodzeń, rozwoju, zdolności do pozyskania kapitału lub inwestycji. Wykaz ten nie jest wyczerpujący, a żaden z tych czynników brany pod uwagę osobno lub łącznie nie musi stanowić decydującej wskazówki. 6. Należy wykazać, na podstawie dowodów zebranych w sprawie w odniesieniu do ust. 2, że przywóz towarów po cenach dumpingowych powoduje szkodę w rozumieniu niniejszego rozporządzenia. Obejmuje to w szczególności wykazanie, że wielkości lub poziomy cen ustalone na podstawie ust. 3 wywierają wpływ na przemysł wspólnotowy, zgodnie z ust. 5, oraz że wpływ ten można uznać za istotny. 7. Inne niż przywóz produktów po cenach dumpingowych znane czynniki, w tym samym czasie powodujące szkodę dla przemysłu wspólnotowego, również poddaje się ocenie w celu stwierdzenia, czy spowodowana przez nie szkoda nie została przypisana przywozowi towarów po cenach dumpingowych na podstawie ust. 6. Czynniki, które można w tym kontekście poddać ocenie, to m.in. wielkość i ceny przywożonych towarów niesprzedanych po cenach dumpingowych, zmniejszenie popytu, zmiana struktury konsumpcji, restrykcyjne praktyki handlowe i konkurencja między producentami z krajów trzecich i producentami wspólnotowymi, postęp technologiczny, wyniki wywozu i wydajność przemysłu wspólnotowego. […]”. |
Okoliczności powstania sporu
3 |
Zaskarżony wyrok zawiera następujące ustalenia:
[…]
|
Zaskarżony wyrok
4 |
Skargą złożoną w dniu 28 maja 2004 r. Gul Ahmed Textile Mills wniosła do Sądu o stwierdzenie nieważności rozporządzenia nr 397/2004, w zakresie, w jakim dotyczyło ono owej spółki. |
5 |
Gul Ahmed Textile Mills podniosła pięć zarzutów, dotyczących odpowiednio:
|
6 |
Sąd uznał za stosowane wypowiedzenie się w pierwszej kolejności w przedmiocie trzeciej części zarzutu piątego. W owej części skarżąca zarzuca Radzie zasadniczo naruszenie prawa poprzez brak zbadania tego, czy zniesienie wcześniejszych ceł antydumpingowych i ustanowienie ogólnego systemu preferencyjnego na początku 2002 r. na rzecz Islamskiej Republiki Pakistanu skutkowało przerwaniem związku przyczynowego między przywozem z Pakistanu i szkodą poniesioną przez przemysł wspólnotowy. |
7 |
W pierwszej kolejności w pkt 45–51 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że stowarzyszenia reprezentujące pakistańskich producentów eksportujących bieliznę pościelową już od początku postępowania administracyjnego zwracały uwagę instytucji Unii na to, że szkoda, jaką rzekomo poniósł przemysł wspólnotowy, była spowodowana dwoma czynnikami, to znaczy zniesieniem wcześniejszych ceł antydumpingowych oraz zniesieniem zwykłych należności celnych w ramach systemu ogólnych preferencji taryfowych ustanowionego na rzecz Islamskiej Republiki Pakistanu, a nie dumpingiem dotyczącym przywozu pochodzącego z Pakistanu. Zdaniem pakistańskich producentów eksportujących wzrost przywozu pochodzącego z Pakistanu został w ten sposób ułatwiony poprzez zniesienie niektórych należności celnych oraz poprzez zmianę ram normatywnych. |
8 |
W pkt 53–59 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że aby prawidłowo wywiązać się z obowiązku zbadania na podstawie art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96 wszystkich „znanych czynników, innych niż przywóz towarów po cenach dumpingowych, w tym samym czasie powodujących szkody dla przemysłu wspólnotowego”, instytucje Unii powinny prawidłowo rozdzielić i odróżnić szkodliwe skutki przywozów stanowiących przedmiot dumpingu od szkodliwych skutków pozostałych czynników. |
9 |
Sąd uznał w pkt 56 zaskarżonego wyroku, że wyliczenie „znanych czynników, innych niż przywóz towarów po cenach dumpingowych” w art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96 nie jest wyczerpujące, lecz ma charakter przykładowy, o czym świadczy użycie terminu „między innymi” wprowadzającego listę czynników, które mogą zostać uznane za właściwe. Sąd podkreślił w pkt 57 tego wyroku, że wspólnym celem art. 3 ust. 7 tego rozporządzenia i art. 3.5 kodeksu antydumpingowego z 1994 r. jest zapewnienie, że przywozowi będącemu przedmiotem dochodzenia nie zostaną przypisane inne ewentualne możliwe niekorzystne czynniki mające wpływ na szkodę poniesioną odpowiednio przez przemysły wspólnotowe lub krajowe, tak aby instytucjom tym nie przyznano ochrony wykraczającej poza to, co jest konieczne. |
10 |
Sąd stwierdził w pkt 59 zaskarżonego wyroku, że zniesienie wcześniejszych ceł antydumpingowych i zniesienie zwykłych ceł w ramach systemu ogólnych preferencji taryfowych były znanymi czynnikami, które instytucje Unii Europejskiej musiały wziąć pod uwagę przy ocenianiu rzeczywistego związku przyczynowego pomiędzy szkodą poniesioną przez przemysł wspólnotowy a pakistańskim przywozem produktu stanowiącego przedmiot dochodzenia antydumpingowego. |
11 |
Na tej podstawie Sąd wywnioskował w pkt 84 zaskarżonego wyroku, że z analizy przeprowadzonej przez instytucje Unii w niniejszej sprawie nie wynika, nawet w formie samego oszacowania, jaka byłaby szkoda poniesiona przez przemysł wspólnotowy w przypadku braku dumpingu, innymi słowy – jaka byłaby szkoda wynikająca jedynie z wejścia w życie systemu ogólnych preferencji taryfowych i zniesienia wcześniejszych ceł antydumpingowych, czy to w zakresie straty udziałów w rynku, czy to obniżenia zyskowności lub wydajności przemysłu wyżej opisanego, czy to rezygnacji z niższych segmentów rynku, czy to jakiegokolwiek innego znaczącego wskaźnika ekonomicznego. |
12 |
W związku z tym Sąd uwzględnił część trzecią zarzutu piątego i bez badania pozostałych zarzutów stwierdził nieważność rozporządzenia nr 397/2004 w zakresie dotyczącym Gul Ahmed Textile Mills. |
13 |
W tym kontekście Rada wniosła niniejsze odwołanie od zaskarżonego wyroku, popierane przez Komisję, uczestniczącą w charakterze interwenienta w pierwszej instancji. |
W przedmiocie odwołania
Argumentacja stron
14 |
Rada uważa, że Sąd naruszył art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96, dokonując błędnej interpretacji pojęcia „innych czynników” przewidzianego w tym przepisie. Rada podkreśliła co prawda, że Sąd prawidłowo przyjął, że rzeczony przepis zobowiązuje zasadniczo do rozdzielenia i odróżnienia szkodliwych skutków innych znanych czynników od szkody wyrządzonej przez przywozy stanowiące przedmiot dumpingu, niemniej jednak twierdzi ona, że Sąd popełnił błąd, stwierdzając, że dwa sporne czynniki, to znaczy zniesienie wcześniejszych należności celnych oraz ustanowienie systemu ogólnych preferencji taryfowych, stanowią „inne czynniki” w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96. W konsekwencji Sąd popełnił błąd, stwierdzając, że w niniejszej sprawie instytucje naruszyły ten przepis z uwagi na to, że nie rozdzieliły i nie rozróżniły od siebie domniemanych szkodliwych skutków dwóch spornych czynników. |
15 |
Rada uważa, że „inny czynnik” w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96 jest z definicji czynnikiem, który nie jest związany z przywozami stanowiącymi przedmiot dumpingu. Dwa sporne czynniki miałyby być ściśle związane z przywozami stanowiącymi przedmiot dumpingu pochodzącego z Pakistanu. Zdaniem Rady „czynnik, który ogranicza się do ułatwienia wzrostu przywozu stanowiącego przedmiot dumpingu, nie jest sam w sobie odmiennym czynnikiem powodującym szkodę, z uwagi na to, że każda szkoda wynikająca ze wzrostu przywozu stanowiącego przedmiot dumpingu jest spowodowana przez przywozy stanowiące przedmiot dumpingu, a nie przez czynniki ułatwiające wzrost takiego przywozu”. Taka wykładnia miałaby być potwierdzona przez raport grupy specjalnej WTO z dnia 28 października 2011 r., zatytułowany „Unia Europejska – Środki antydumpingowe dotyczące niektórych rodzajów obuwia z Chin” (WT/DS405/R). |
16 |
Rada podnosi, że o ile lista znajdująca się w art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96 nie jest wyczerpująca jako taka, to jednak nie zawiera ona dwóch spornych czynników jako stanowiących „inne czynniki” w rozumieniu tego przepisu. W rzeczywistości zmiany ram prawnych i normatywnych miały znaczenie jedynie w tym zakresie, w jakim wywołały one skutek na rynku oraz w jakim dwa sporne czynniki wywarły skutek jedynie w odniesieniu do przywozów stanowiących przedmiot dumpingu. Niemniej jednak, zdaniem Rady, żaden z tych dwóch czynników nie ma wpływu na wyniki przemysłu Unii. |
17 |
Ponadto Rada uważa, że naruszenie prawa, jakiego dopuścił się Sąd, wynika z błędnej interpretacji art. 3 ust. 6 i 7 rozporządzenia nr 384/96, co wynika ze stwierdzeń zawartych w pkt 84 zaskarżonego wyroku. |
18 |
Komisja zasadniczo popiera rozważania Rady. |
19 |
Gul Ahmed Textile Mills uważa, że zarzuty podniesione na poparcie odwołania w nieuzasadniony sposób ograniczają pojęcie „innych czynników” w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96. W rzeczywistości bowiem dokonana przez Radę wykładnia pojęcia „innych czynników” miałaby być sprzeczna z owym przepisem. Ponadto ponieważ celem tego przepisu jest czuwanie nad tym, aby żadna szkoda nie została przypisana przywozom stanowiącym przedmiot dumpingu, jeżeli wynika ona z innego czynnika, nie można dokonywać arbitralnego ograniczania czynników, których szkodliwe skutki należy wziąć pod uwagę. |
20 |
Zdaniem Gul Ahmed Textile Mills jeżeli chodzi o pojęcie „innych czynników”, to twierdzenie, że sporne czynniki były „ściśle związane” z przywozami stanowiącymi przedmiot dumpingu, nie jest prawidłowe. Zniesienie wcześniejszych ceł antydumpingowych odzwierciedlało dokonaną przez Unię korektę nieuzasadnionego wprowadzenia środków w 1997 r. i nie było związane z przywozami stanowiącymi przedmiot dumpingu ani w trakcie okresu dochodzenia, ani w okresie go poprzedzającym. Przyznanie przez Unię specjalnej preferencji taryfowej dla przywozów pochodzących z Pakistanu z dniem 1 stycznia 2002 r. nie było ustanowione specjalnie dla przywozu bielizny pościelowej stanowiącego przedmiot dumpingu. Zmiany ram regulujących rynek wynikają jedynie z działań Unii i nie mogą być „ściśle związane” z działaniem producentów z państw trzecich. |
21 |
Gul Ahmed Textile Mills podnosi, że sporne czynniki bezpośrednio zmniejszyły ciężar należności celnych dla całego przywozu bielizny pościelowej pochodzącej z Pakistanu, wpływając na tę okoliczność bezpośrednio na poziomie ceny przywozu na rynek Unii. Zaklasyfikowanie tych zmian taryfowych jako „zwykłego ułatwienia wzrostu wielkości przywozu stanowiącego przedmiot dumpingu” miałoby być w oczywisty sposób błędne. |
22 |
Zdaniem Gul Ahmed Textile Mills kluczową kwestią jest to, czy sporne czynniki bezpośrednio wpłynęły na poziom jednego ze wskaźników ekonomicznych, jakie instytucje Unii biorą pod uwagę przy ustalaniu, czy przemysł Unii poniósł szkodę materialną, oraz przy ustalaniu, jakie były tego powody. Otóż art. 3 ust. 5 rozporządzenia nr 384/96 wymaga oceny „istotnych czynników ekonomicznych i wskaźników znaczących dla stanu przemysłu”, a w przykładowym wykazie przewidzianym w tym przepisie znajdują się „czynniki wpływające na ceny wspólnotowe”. Pozwana w postępowaniu odwoławczym podkreśla, że sporne czynniki bezpośrednio skutkowały tym, że producenci unijni nagle zostali skonfrontowani z przywozami, które wkraczały na rynek unijny na poziomie cen znaczenie niższym niż dotychczas, bez żadnej zmiany cen franco statek (FOB) producentów pakistańskich. W związku z tym zmiany normatywne miały bezpośredni skutek na okoliczności gospodarcze brane pod uwagę przy ustalaniu szkody i związku przyczynowego pomiędzy tą szkodą a dumpingiem. |
Ocena Trybunału
23 |
Z motywów 108–115 rozporządzenia nr 397/2004 wynika, że instytucje Unii oceniły czynniki, jakie uznały za czynniki inne niż przywóz stanowiący przedmiot dumpingu. |
24 |
W szczególności ocenie poddano przywozy pochodzące z Indii, Turcji, Rumunii, Bangladeszu i Egiptu, a także czynniki związane z ograniczeniem popytu, z przywozem i wywozem przemysłu unijnego oraz z produktywnością tego przemysłu. |
25 |
W przypadku oceny związku przyczynowego pomiędzy przywozem będącym przedmiotem dumpingu a szkodą poniesioną przez przemysł unijny jest bezsporne, że instytucje Unii nie oceniły dwóch spornych środków, to znaczy zniesienia zwykłych należności celnych w ramach stosowania systemu preferencji ogólnych oraz zniesienia wcześniejszych cel antydumpingowych. |
26 |
Należy stwierdzić, że owe środki dotyczyły produktów pochodzących z Pakistanu oraz że rozporządzenie nr 397/2004 ma zastosowanie do wszystkich pakistańskich eksporterów. W ten sposób zgodnie z tym rozporządzeniem każdy wywóz produktu w nim wymieniony był przywozem stanowiącym przedmiot dumpingu w rozumieniu art. 3 rozporządzenia nr 384/96. |
27 |
Oczywiste jest, że zniesienie ceł antydumpingowych, z jednej strony z 12% i z drugiej strony z 6,7%, mogło skutkować ułatwieniem i uprzywilejowaniem przywozu odnośnych produktów. Z kolei skutek ten uwidacznia się na przywozach stanowiących przedmiot dumpingu. |
28 |
Z treści art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96, w szczególności z wyrażenia „znane czynniki […] w tym samym czasie powodujące szkody dla przemysłu wspólnotowego” wynika, że rozporządzenie to wymaga oceny czynników, które bezpośrednio wyrządzają szkodę, co zakłada bezpośredni związek przyczynowy. |
29 |
Z kolei w niniejszej sprawie zmiana warunków normatywnych przywozów stanowiących przedmiot dumpingu nie może zostać uznana za wyrządzającą taką szkodę. To sam przywóz wyrządza taką szkodę. |
30 |
W rzeczywistości bowiem przywóz stanowiący przedmiot dumpingu i warunki normatywne, w jakich jest on dokonywany, są ze sobą nierozerwalnie związane. |
31 |
W ten sposób sporne środki ułatwiające i faworyzujące przywóz są jedynie pośrednią przyczyną i nie mogą być uznawane za „inne czynniki” w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96. |
32 |
Wykładnia ta jest zgodna z raportem grupy specjalnej WTO z dnia 28 października 2011 r., zatytułowanym „Unia Europejska – Środki antydumpingowe dotyczące niektórych rodzajów obuwia z Chin”, w którym oceniano kwestię związku przyczynowego pomiędzy zniesieniem kontyngentu na przywóz a szkodą w świetle art. 3.5 kodeksu antydumpingowego z 1994 r. W punkcie 7.527 tego raportu stwierdzono, że zniesienie kontyngentu na przywóz, które pozwoliło na wzrost wielkości przywozu stanowiącego przedmiot dumpingu, nie stanowi samo w sobie czynnika powodującego szkodę. |
33 |
Kontyngenty na przywóz stanowiły warunki normatywne, w których dokonywano przywozu, w ten sam sposób co celne należności przywozowe. |
34 |
W tych okolicznościach Sąd naruszył prawo, orzekając, że dwa sporne czynniki stanowią „inne czynniki” w rozumieniu art. 3 ust. 7 rozporządzenia nr 384/96. |
35 |
Niemniej jednak wniosek ten nie przesądza kwestii, czy sporne czynniki powinny zostać uwzględnione przy ocenie istnienia szkody zgodnie z art. 3 ust. 2, 3 i 5 rozporządzenia nr 384/96. |
36 |
W konsekwencji należy uchylić zaskarżony wyrok. |
37 |
Na podstawie art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jeżeli Trybunał uchyla orzeczenie Sądu, może on wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala, lub skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd. |
38 |
W niniejszej sprawie nie zostały spełnione przesłanki dla tego, aby Trybunał mógł wydać ostateczne orzeczenie w sprawie. |
39 |
W związku z powyższym niniejszą sprawę należy skierować do ponownego rozpoznania przez Sąd, zastrzegając, że rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów zostanie wydane w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. |
Z powyższych względów Trybunał (piąta izba) orzeka, co następuje: |
|
|
|
Podpisy |
( *1 ) Język postępowania: angielski.