Sprawa C-456/10

Asociación Nacional de Expendedores de Tabaco y Timbre (ANETT)

przeciwko

Administración del Estado

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo)

„Swobodny przepływ towarów — Artykuły 34 TFUE i 37 TFUE — Krajowe przepisy ustanawiające zakaz dokonywania przywozu wyrobów tytoniowych przez detalicznych sprzedawców wyrobów tytoniowych — Norma dotycząca istnienia i funkcjonowania państwowego monopolu na sprzedaż wyrobów tytoniowych — Środek o skutku równoważnym z ograniczeniami ilościowymi — Względy uzasadniające — Ochrona konsumentów”

Streszczenie wyroku

1. Państwowe monopole o charakterze handlowym — Postanowienia traktatu — Zakres stosowania — Zasady dotyczące istnienia i funkcjonowania monopolu — Państwowy monopol w zakresie sprzedaży detalicznej wyrobów tytoniowych

   (art. 34 TFUE, 37 TFUE)

2. Swobodny przepływ towarów — Ograniczenia ilościowe — Środki o skutku równoważnym — Przepisy krajowe zakazujące dokonywania przywozu z innych państwa członkowskich wyrobów tytoniowych przez detalicznych sprzedawców wyrobów tytoniowych — Niedopuszczalność — Względy uzasadniające — Brak

   (art. 34 TFUE)

1.  Zgodność z prawem Unii przepisów krajowych zakazujących dokonywania przywozu wyrobów tytoniowych przez detalicznych sprzedawców wyrobów tytoniowych, należy oceniać w świetle art. 34 TFUE nie zaś art. 37 TFUE, ponieważ po pierwsze wpływają one na swobodny przepływ towarów w Unii, nie regulują zaś przy tym wykonywania prawa wyłączności wynikającego z omawianego monopolu i po drugie można je oddzielić od działania monopolu, gdyż odnoszą się one nie do sposobów prowadzenia sprzedaży detalicznej wyrobów tytoniowych na terytorium danego państwa członkowskiego, lecz do rynku tych wyrobów na wcześniejszym etapie łańcucha dystrybucji. Środek taki nie ma bowiem na celu regulowania systemu selekcji wyrobów przez monopol i nie jest nakierowany ani na sieć sprzedaży danego monopolu, ani na sprzedaż czy reklamę rozprowadzanych przez ten monopol wyrobów.

   (por. pkt 22, 26, 29–31)

2.  Artykuł 34 TFUE należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie krajowym przepisom zabraniającym osobom prowadzącym punkty sprzedaży wyrobów tytoniowych i znaczków prowadzenia działalności w zakresie przywozu wyrobów tytoniowych z innych państw członkowskich.

   W istocie takie przepisy stanowią środek o skutku równoważnym z ograniczeniami ilościowymi w rozumieniu tego artykułu, ponieważ zmuszają one detalicznych sprzedawców wyrobów tytoniowych do zaopatrywania się u posiadających zezwolenie hurtowników. Owi sprzedawcy detaliczni mogą sprzedawać wyrób tytoniowy pochodzący z innego państwa członkowskiego, tylko jeżeli wyrób ten znajduje się w ofercie posiadających zezwolenie hurtowników w danym państwie członkowskim, a ci mają go w swoich magazynach.

   Ograniczenie to nie może być uzasadnione ani chęcią zapewnienia kontroli fiskalnej, celnej i sanitarnej wyrobów tytoniowych, ani ochroną konsumentów, ani też względy o charakterze wyłącznie gospodarczym.

   (por. pkt 38, 39, 50, 52, 53, 56; sentencja)