Keywords

1. Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty zaskarżalne – Decyzja Parlamentu Europejskiego odmawiająca posłowi możliwości otrzymania części uzupełniających dobrowolnych świadczeń emerytalnych w formie wypłaty kapitału

(art. 230 WE, 241 WE)

2. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Prawa nabyte – Naruszenie – Brak

3. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Zasada pewności prawa – Zasada kontynuacji zobowiązań umownych – Naruszenie – Brak

4. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Uprawnienie Prezydium do zmiany przepisów stanowiących podstawę wspomnianej decyzji

(art. 199 akapit pierwszy WE)

5. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Brak mocy wstecznej – Zasada pewności prawa – Naruszenie – Brak

6. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań – Naruszenie – Brak

7. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Zasada równego traktowania – Naruszenie – Brak

(rozporządzenie Rady nr 1292/2004)

8. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Zasada proporcjonalności – Naruszenie – Brak

9. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Obowiązek skonsultowania się z Sekretarzem Generalnym Parlamentu i z Kolegium Kwestorów Parlamentu przed uchwaleniem wspomnianej decyzji – Naruszenie – Brak

(regulamin Parlamentu Europejskiego, art. 21 ust. 2)

10. Parlament – Przepisy dotyczące zwrotu kosztów i diet posłów do Parlamentu Europejskiego – Decyzja Prezydium Parlamentu zmieniająca przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów i uchylająca możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału – Zasada dobrej wiary przy wykonywaniu umów – Naruszenie – Brak

Summary

1. W ramach skargi o stwierdzenie nieważności decyzji Parlamentu Europejskiego odmawiającej skarżącemu możliwości otrzymania części uzupełniających (dobrowolnych) świadczeń emerytalnych w formie wypłaty kapitału zarzuty podnoszone przez skarżącego na poparcie skargi należy interpretować wyłącznie jako podniesione na poparcie zarzutu niezgodności z prawem, który z formalnego punktu widzenia został podniesiony jako odrębny zarzut wobec decyzji Prezydium tej instytucji, na której oparta została wspomniana decyzja.

Artykuł 4 przepisów dotyczących uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujących się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, który przewidywał możliwość otrzymywania przez posła do Parlamentu części jego emerytury w formie kapitału, został bowiem uchylony rzeczoną decyzją Prezydium i w związku z tym Dyrekcja Generalna ds. Finansów Parlamentu nie dysponowała w tym zakresie żadnym zakresem uznania i nie miała innej możliwości, jak tylko oddalić wniosek skarżącego oparty na tym przepisie.

(por. pkt 29, 31)

2. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie swych praw nabytych w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, ponieważ zdarzenie powodujące nabycie uzupełniających uprawnień emerytalnych określono w art. 1 ust. 1 przepisów dotyczących uzupełniającego systemu emerytalnego jako dzień zaprzestania pełnienia urzędu posła, zaś skarżący – z uwagi na to, że w chwili wejścia w życie tej decyzji wciąż pełnił swój urząd – nie nabył jeszcze swoich uprawnień do wspomnianej emerytury.

Chociaż bowiem zasada, zgodnie z którą skarżący może powoływać się na prawa nabyte tylko wówczas, gdy zdarzenie powodujące nabycie jego uprawnień nastąpiło zgodnie z przepisami obowiązującymi przed zmianą wprowadzoną do tego systemu, którą kwestionuje w swojej skardze, została wyrażona w orzecznictwie, które dotyczyło urzędników europejskich, ma ona zastosowanie ogólne, w szczególności zaś ma zastosowanie do posłów do Parlamentu Europejskiego, których uzupełniający system emerytalny charakteryzuje się tym samym elementem kluczowym co system emerytalny urzędników europejskich, gdyż w obu tych systemach dokonuje się wyliczeń aktuarialnych, w ramach których wartość rocznych składek powinna odpowiadać jednej trzeciej uprawnień emerytalnych nabytych w danym roku.

(por. pkt 44–46)

3. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady pewności prawa „związanej z umową o uzupełniające świadczenia emerytalne” i zasady kontynuacji zobowiązań umownych w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału.

Utworzenie uzupełniającego systemu emerytalnego posłów do Parlamentu Europejskiego, jak również jego wszelkie konieczne zmiany, należy bowiem postrzegać jako wewnętrzne środki organizacji administracji, których celem jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania Parlamentu, i z tego względu należą one do uprawnień władzy publicznej, które zostały przyznane Parlamentowi w celu wykonywania jego zadań traktatowych. Faktycznie jednym z podstawowych problemów wszystkich systemów parlamentarnych jest zagwarantowanie posłom niezależności, w tym ich niezależności finansowej, jako przedstawicielom społeczeństwa działającym w jego ogólnym interesie. W tym względzie gwarancja odpowiedniego wynagrodzenia finansowego, zapewniająca niezależność posła, nie powinna ograniczać się wyłącznie do okresu wykonywania mandatu, lecz w odpowiednim zakresie obejmować też okres przejściowy po wygaśnięciu tego mandatu i przewidywać emeryturę w zależności od długości mandatu posła do Parlamentu.

Wynika z tego, że sporny uzupełniający system emerytalny stanowi część przepisów prawnych, których celem jest zapewnienie, w interesie ogólnym, niezależności finansowej posłów.

W konsekwencji prawa i obowiązki wynikające z tego systemu zarówno dla Parlamentu, jak i dla posłów wpisują się w ramy wiążącego ich stosunku wynikającego z regulaminu i ich charakter nie jest tym samym zobowiązaniowy, lecz publicznoprawny. W tym stanie rzeczy okoliczność, że poseł przystąpił do tego systemu dobrowolnie, nie zmienia charakteru stosunku łączącego go z Parlamentem, który regulowany jest przez prawo publiczne.

(por. pkt 59–62)

4. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może podważać zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, podnosząc brak uprawnień Prezydium do jej uchwalenia.

W przypadku bowiem, gdy dane przepisy wpisują się w ramy wewnętrznych środków organizacji Parlamentu, wchodzą one w zakres jego kompetencji i środków, które jest on władny przyjąć na podstawie art. 199 akapit pierwszy WE. Utworzenie oraz w danym wypadku zmianę uzupełniającego systemu emerytalnego należy zaś postrzegać jako takie środki.

(por. pkt 64)

5. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady pewności prawa w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, ponieważ uchylenie tej możliwości zaczęło obowiązywać dopiero po dacie doręczenia wspomnianej decyzji wszystkim posłom, a decyzja ta, nie zawierając elementów retroaktywnych, nie dotyczyła posłów, którzy przestali pełnić swój urząd przed tą datą i tym samym nabyli prawa do uzupełniających świadczeń emerytalnych.

(por. pkt 65, 66)

6. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, ponieważ informacje, na które powołuje się celem wykazania takiego naruszenia, nie są dokładne, bezwarunkowe i spójne.

W tym zakresie okoliczności, że możliwość otrzymania części uzupełniających świadczeń emerytalnych w formie kapitału istniała w momencie przystąpienia tego posła do uzupełniającego systemu emerytalnego, nie można uznać za zapewnienie ze strony Parlamentu, że warunki funkcjonowania tego systemu w przyszłości nie ulegną zmianie. Jednocześnie za informacje dające podstawę do powstania u skarżącego uzasadnionych oczekiwań nie można uznać ani przykładowych wyliczeń wymiaru emerytury sporządzonych przez stowarzyszenie o celach niezarobkowych „Fonds de pension – députés au Parlement européen”, ani przyznania przez Prezydium Parlamentu, że niezależnie od sytuacji funduszu należy zagwarantować poszanowanie zobowiązań podjętych względem członków uzupełniającego systemu emerytalnego.

(por. pkt 70–75)

7. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady równego traktowania w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, opierając się na porównaniu zmian wprowadzonych w uzupełniającym systemie emerytalnym posłów w następstwie wejścia w życie tej decyzji ze zmianami wprowadzonymi w systemie emerytalnym członków Komisji Europejskiej i członków sądów wspólnotowych w następstwie wejścia w życie rozporządzenia nr 1292/2004 zmieniającego rozporządzenie nr 422/67/EWG, nr 5/67/Euratom określające uposażenie przewodniczącego i członków Komisji oraz prezesa, sędziów, rzeczników generalnych oraz sekretarza Trybunału Sprawiedliwości oraz prezesa, członków i sekretarza Sądu Pierwszej Instancji.

Inaczej bowiem niż w przypadku zmian w systemach emerytalnych członków Komisji i sądów Unii wprowadzonych rozporządzeniem nr 1292/2004 zmiany w uzupełniającym systemie emerytalnym posłów wprowadzone w następstwie wejścia w życie decyzji Prezydium z dnia 1 kwietnia 2009 r. nie wypływają na wartość aktuarialną emerytury, której mogą spodziewać się członkowie tego systemu.

A zatem, ponieważ posłowie z jednej strony i członkowie Komisji i sądów Unii z drugiej strony znajdują się w sytuacji faktycznej i prawnej istotnie odmiennej w zakresie wpływu zmian wprowadzonych w ich systemach emerytalnych w następstwie wejścia w życie, odpowiednio, wspomnianej decyzji Prezydium Parlamentu i rozporządzenia nr 1292/2004, mogli oni zostać potraktowani odmiennie w odniesieniu do przyjęcia przepisów przejściowych w tym względzie.

(por. pkt 86, 87, 89)

8. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady proporcjonalności w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, Parlament w ramach wykonywania swoich uprawnień w zakresie regulowania uzupełniającego systemu emerytalnego miał prawo realizować cele wskazane w tej decyzji, środki podjęte w niej w celu realizacji tych celów były właściwe do ich osiągnięcia, a zniesienie możliwości wypłaty części emerytury w formie kapitału stanowiło środek najmniej dolegliwy dla członków uzupełniającego systemu emerytalnego.

(por. pkt 93, 94, 114, 116, 117)

9. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie art. 29 przepisów dotyczących zwrotu kosztów oraz diet posłów, zgodnie z którym kwestorzy i Sekretarz Generalny czuwają, zgodnie z wytycznymi Przewodniczącego, nad interpretacją i prawidłowym stosowaniem wspomnianych przepisów, aby podważyć zgodność z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, ponieważ przepis ten dotyczy jedynie interpretacji i stosowania przepisów dotyczących zwrotu kosztów oraz diet posłów, nie zaś ich zmian, a Prezydium było uprawnione do dokonywania zmian w tych przepisach. Ponadto decyzja zmieniająca została uchwalona na wniosek tegoż Sekretarza Generalnego, a na podstawie art. 21 ust. 2 regulaminu Parlamentu kwestorzy uczestniczą w posiedzeniach Prezydium z głosem doradczym.

(por. pkt 121–123)

10. Poseł do Parlamentu Europejskiego nie może powoływać się na naruszenie zasady dobrej wiary przy wykonywaniu umów w celu podważenia zgodności z prawem decyzji Prezydium tej instytucji zmieniającej przepisy dotyczące uzupełniającego (dobrowolnego) systemu emerytalnego posłów, znajdujące się w załączniku VII do przepisów dotyczących zwrotu kosztów i diet posłów, i uchylającej możliwość wypłaty posłowi części jego emerytury w formie kapitału, ponieważ stosunki łączące posła z Parlamentem wpisują się w ramy łączącego te podmioty stosunku regulaminowego i tym samym należą do sfery uprawnień publicznych, którymi Parlament dysponuje w celu wykonywania swoich zadań traktatowych.

(por. pkt 124–126)