Sprawy połączone od C-231/06 do C-233/06

Office national des pensions

przeciwko

Emilienne Jonkman i Hélène Vercheval

i

Noëlle Permesaen

przeciwko

Office national des pensions

(wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez cour du travail de Bruxelles)

„Równe traktowanie kobiet i mężczyzn — Ustawowy system emerytalny — Dyrektywa 79/7/EWG — Stewardesy — Przyznanie emerytury równej emeryturom stewardów — Jednorazowa zapłata składek wyrównawczych — Zapłata odsetek — Zasada skuteczności — Obowiązki państwa członkowskiego wynikające z wyroku prejudycjalnego”

Opinia rzecznika generalnego J. Kokott przedstawiona w dniu 29 marca 2007 r.   I - 5152

Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 21 czerwca 2007 r.   I - 5172

Streszczenie wyroku

  1. Polityka społeczna – Równość traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego – Dyrektywa 79/7

    (dyrektywa Rady 79/7)

  2. Państwa członkowskie – Zobowiązania – Wykonanie prawa wspólnotowego

    (art. 10 WE)

  1.  Dyrektywa 79/7 w sprawie stopniowego wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego nie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie — przy przyjmowaniu uregulowań umożliwiających osobom określonej płci, początkowo dyskryminowanym, skorzystanie w całym okresie wypłaty emerytury z systemu emerytalnego obejmującego kategorię osób odmiennej płci — uzależniało objęcie takim systemem od wpłaty składek wyrównawczych stanowiących różnicę między składkami wpłaconymi przez osoby początkowo dyskryminowane przez okres, w którym miała miejsce dyskryminacja, a składkami w wyższej wysokości wpłaconymi przez drugą kategorię osób w tym samym okresie, powiększonych o odsetki rekompensujące spadek wartości pieniądza.

    Jednakże każde działanie podejmowane przez państwo członkowskie w celu dostosowania się do takich norm prawa wspólnotowego jak zasada równego traktowania kobiet i mężczyzn winno być skuteczne. W związku z tym wyżej wspomniana dyrektywa stoi na przeszkodzie temu, by wspomniane wyżej państwo członkowskie wymagało, by zapłata składek wyrównawczych powiększona była o odsetki inne niż te mające na celu zrekompensowanie utraty wartości pieniądza. Dyrektywa ta stoi również na przeszkodzie wymogowi, zgodnie z którym zapłata ta dokonywana jest jednorazowo, w sytuacji gdy wymóg taki praktycznie czyni wyżej wymienione wyrównanie niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym. Jest tak w szczególności w sytuacji, w której kwota do zapłacenia przekracza roczną emeryturę zainteresowanego.

    (por. pkt 27, 28, 35 oraz pkt 1 sentencji)

  2.  W następstwie wydania wyroku w trybie prejudycjalnym, z którego wynika niezgodność ustawodawstwa krajowego z prawem wspólnotowym, to na władzach tego państwa członkowskiego spoczywa obowiązek przyjęcia środków ogólnych lub szczególnych odpowiednich do zapewnienia przestrzegania prawa wspólnotowego poprzez zadbanie w szczególności o uzgodnienie w najkrótszym czasie prawa krajowego z prawem wspólnotowym oraz zapewnienie pełnej skuteczności uprawnieniom, jakie wypływają dla podmiotów prawa z unormowań wspólnotowych.

    W razie stwierdzenia dyskryminacji sprzecznej z prawem wspólnotowym sąd krajowy zobowiązany jest – dopóki nie zostaną przyjęte środki zmierzające do przywrócenia równego traktowania – do niestosowania wszelkich dyskryminujących przepisów krajowych bez konieczności żądania lub oczekiwania uprzedniego uchylenia tych przepisów przez ustawodawcę oraz do zastosowania wobec członków gorzej traktowanej grupy przepisów obowiązujących wobec osób należących do tej drugiej kategorii.

    (por. pkt 41 oraz pkt 2 sentencji)