1. 

Przedmiotem niniejszej sprawy jest odwołanie złożone przez kilku właścicieli gruntów ( 2 ) oraz stowarzyszenie właścicieli gospodarstw rolnych i leśnych ( 3 ) (zwanych dalej, ogółem, „skarżącymi”) od postanowienia Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie Sahlstedt i in. przeciwko Komisji ( 4 ).

2. 

Zaskarżonym postanowieniem Sąd odrzucił skargę o stwierdzenie nieważności wniesioną przez skarżących na decyzję Komisji 2005/101/WE z dnia 13 stycznia 2005 r. przyjmującą, na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG ( 5 ), wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na borealny region biogeograficzny ( 6 ). W istocie, po zakończeniu badania dopuszczalności skargi Sąd uznał, że sporna decyzja nie dotyczy skarżących bezpośrednio, w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE, i odrzucił skargę.

3. 

Warunek, zgodnie z którym aby osoba fizyczna lub prawna miała legitymację czynną w ramach skargi o stwierdzenie nieważności akt wspólnotowy powinien dotyczyć jej bezpośrednio, wymaga istnienia dwóch elementów. Po pierwsze, zaskarżony akt powinien wywierać bezpośredni wpływ na sytuację prawną skarżącego. Po drugie, akt ten nie powinien pozostawiać żadnego zakresu swobodnego uznania organom krajowym zobowiązanym do jego wykonania ( 7 ). W zaskarżonym postanowieniu Sąd orzekł, że te dwa elementy nie wystąpiły.

4. 

W ramach niniejszego odwołania Trybunał powinien zatem zbadać, jaki wpływ na sytuację prawną skarżących wywiera decyzja, która klasyfikuje niektóre obszary jako mające znaczenie dla Wspólnoty. Powinien on również dokonać oceny zakresu swobodnego uznania, jakim dysponują państwa członkowskie w odniesieniu do wykonania takiej decyzji.

5. 

W niniejszej opinii zaproponuję, aby Trybunał uwzględnił odwołanie, stwierdził nieważność zaskarżonego postanowienia i orzekł ostatecznie o dopuszczalności skargi wniesionej w pierwszej instancji.

6. 

Wskażę, w istocie, że Sąd naruszył prawo w trakcie badania dopuszczalności skargi uznając, iż sporna decyzja nie dotyczy skarżących bezpośrednio.

7. 

Przedstawię powody, dla których uważam, że przeciwnie, decyzja klasyfikująca tereny jako mające znaczenie dla Wspólnoty, w odniesieniu do których właściciele gruntów posiadają prawa, wpływa na ich sytuację prawną i pozostawia jedynie bardzo ograniczony zakres swobodnego uznania państwom członkowskim zobowiązanym do jej wykonania. Wskażę następnie, dlaczego, moim zdaniem, sporna decyzja dotyczy właścicieli gruntów również indywidualnie i dlaczego należy uznać, że stowarzyszenie MTK także posiada legitymację czynną.

8.

Dyrektywa ma na celu utworzenie spójnej europejskiej sieci ekologicznej, zwanej „Natura 2000”. Sieć ta powinna pozwolić na wspieranie zachowania i odtworzenia siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory na obszarze państw członkowskich Wspólnoty Europejskiej ( 8 ).

9.

Rzeczona sieć składa się ze „specjalnych obszarów ochrony”. Zgodnie z art. 1 lit. l) dyrektywy specjalny obszar ochrony oznacza „teren mający znaczenie dla Wspólnoty wyznaczony przez państwa członkowskie w drodze ustawy, decyzji administracyjnej i/lub umowy, na którym są stosowane konieczne środki ochronne w celu zachowania lub odtworzenia, we właściwym stanie ochrony, siedlisk przyrodniczych i/lub populacji gatunków, dla których teren został wyznaczony”.

10.

Tereny te zostają wyznaczone w drodze trzyetapowej procedury, o której mowa w art. 4 dyrektywy.

11.

W ramach pierwszego etapu państwa członkowskie proponują Komisji Wspólnot Europejskich wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty znajdujących się na ich terytorium w celu ochrony typów siedlisk przyrodniczych lub gatunków fauny i flory, o których mowa w dyrektywie. Do wykazu tego należy dołączyć wszelkie użyteczne informacje nie tylko o charakterze naukowym, ekologicznym ( 9 ), geograficznym ( 10 ), lecz także o charakterze gospodarczym i społecznym ( 11 ), oraz przekazać go Komisji w ciągu trzech lat od notyfikacji dyrektywy.

12.

W trakcie drugiego etapu Komisja, działając w ramach procedury z udziałem komitetu ad hoc ( 12 ), przyjmuje wykaz wybranych terenów jako terenów mających znaczenie dla Wspólnoty. Wykaz ten sporządza się w ciągu sześciu lat od notyfikacji dyrektywy.

13.

Wreszcie, trzeci etap został opisany w art. 4 ust. 4 dyrektywy. Stanowi on zakończenie procedury wyznaczania specjalnych obszarów ochrony.

14.

Przepis ten stanowi, że po zatwierdzeniu terenu mającego znaczenie dla Wspólnoty przez Komisję „państwa członkowskie wyznaczają ten teren jako specjalny obszar ochrony”.

15.

Ponadto, zgodnie z art. 4 ust. 5 dyrektywy, wraz z umieszczeniem terenu w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty podlega on przepisom art. 6 ust. 2–4 dyrektywy.

16.

Artykuł 6 dyrektywy określa system, jaki państwa członkowskie powinny przyjąć w celu zapewnienia ochrony i zagospodarowania obszarów Natura 2000.

17.

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy określa ogólny system ochrony, jaki państwa członkowskie powinny ustanowić dla specjalnych obszarów ochrony. System ten może przyjąć formę środków ustawowych, administracyjnych lub umownych oraz, we właściwym przypadku, planów zagospodarowania.

18.

W przeciwieństwie do tego przepisu, art. 6 ust. 2–4 dyrektywy znajduje zastosowanie od momentu umieszczenia terenu w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty.

19.

Zgodnie art. 6 ust. 2 dyrektywy państwa członkowskie powinny podjąć odpowiednie działania w celu uniknięcia pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych na specjalnych obszarach ochrony i niepokojenia chronionych gatunków. Przepis ten ma zatem przede wszystkim charakter prewencyjny.

20.

Artykuł 6 ust. 3 i 4 dyrektywy określa warunki, w których plany lub przedsięwzięcia mogące naruszyć integralność terenu mogą zostać zaakceptowane.

21.

Sporna decyzja określa, w wykonaniu dyrektywy, wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na borealny region biogeograficzny. Wykaz ten został przyjęty zgodnie z art. 4 ust. 2 akapit trzeci dyrektywy.

22.

Wśród terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, wymienionych w wykazie znajdującym się w załączniku I do spornej decyzji, znajdują się następujące tereny:

23.

Tereny wymienione w spornej decyzji obejmują tereny należące do właścicieli gruntów ( 13 ).

24.

W dniu 18 kwietnia 2005 r. skarżący wnieśli do Sądu skargę, domagając się częściowego lub całkowitego stwierdzenia nieważności spornej decyzji.

25.

Komisja w piśmie złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 5 lipca 2005 r. podniosła, na podstawie art. 114 § 1 regulaminu Sądu, zarzut niedopuszczalności.

26.

Postanowieniem prezesa pierwszej izby Sądu z dnia 27 września 2005 r. Republika Francuska została dopuszczona do udziału w sprawie w charakterze interwenienta popierającego żądania Komisji.

27.

Po dokonaniu analizy dotyczącej dopuszczalności skargi Sąd uznał, że sporna decyzja nie dotyczy skarżących bezpośrednio w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE i odrzucił skargę.

28.

Sąd przypomniał w pierwszej kolejności brzmienie art. 230 akapit czwarty WE, zgodnie z którym „[k]ażda osoba fizyczna lub prawna może wnieść […] skargę na decyzje, których jest adresatem, oraz na decyzje, które mimo przyjęcia w formie rozporządzenia lub decyzji skierowanej do innej osoby, dotyczą jej bezpośrednio i indywidualnie”.

29.

Po stwierdzeniu, że skarżący nie są adresatami spornej decyzji, Sąd zbadał zatem, czy decyzja ta dotyczy ich bezpośrednio i indywidualnie.

30.

Przypominając, w pkt 52 i 53 zaskarżonego postanowienia, orzecznictwo Trybunału w tym przedmiocie, Sąd zbadał, jakie skutki sporna decyzja wywiera na sytuację prawną właścicieli gruntów, będących osobami fizycznymi ( 14 ). Stwierdził on, co następuje:

31.

Sąd zbadał następnie drugi warunek określony w orzecznictwie, zgodnie z którym wykonanie zaskarżonego aktu powinno mieć charakter automatyczny i wynikać z samego uregulowania wspólnotowego. Toteż zbadał on, w pkt 55–58 zaskarżonego postanowienia, treść obowiązków ciążących na państwach członkowskich na podstawie art. 4 ust. 4 i 5, i art. 6 dyrektywy. Sąd doszedł do następujących wniosków:

32.

Sąd uznał zatem, że sporna decyzja nie dotyczy właścicieli gruntów, osób fizycznych, bezpośrednio w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE i orzekł, iż nie jest konieczne zbadanie, czy ten akt wspólnotowy dotyczy ich indywidualnie.

33.

W pkt 61 zaskarżonego postanowienia oraz uwzględniając wnioski, do jakich doszedł on w odniesieniu do bezpośredniego interesu właścicieli gruntów, osób fizycznych, Sąd orzekł, że nie można uznać, iż sporna decyzja dotyczy członków MTK bezpośrednio. Sąd wskazał również, że stowarzyszenie to nie udowodniło, że wniesienie skargi wynikało z jego własnego interesu.

34.

W konsekwencji Sąd odrzucił skargę wniesioną przez skarżących jako niedopuszczalną.

35.

Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 4 września 2006 r. skarżący wnieśli niniejsze odwołanie.

36.

Postanowieniem prezesa Trybunału z dnia 16 stycznia 2007 r. Królestwo Hiszpanii zostało dopuszczone do udziału w sprawie w charakterze interwenienta popierającego Komisję.

37.

W odwołaniu skarżący żądają stwierdzenia nieważności zaskarżonego postanowienia i spornej decyzji. Wnoszą również o to, aby Trybunał obciążył Komisję kosztami postępowania w obu instancjach.

38.

Komisja, popierana przez Królestwo Hiszpanii, wnosi o oddalenie odwołania i obciążenie skarżących kosztami postępowania.

39.

Skarżący podnoszą trzy zarzuty na poparcie odwołania, oparte, po pierwsze, na braku uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, po drugie, na błędnej ocenie Sądu, według której sporna decyzja nie dotyczy ich bezpośrednio w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE, i po trzecie, na braku skutecznej ochrony sądowej.

40.

Skarżący, w pkt 57–60 odwołania, podnoszą, że Sąd nie odniósł się do argumentu dotyczącego skutków prawnych obowiązku oceny planów, o którym mowa w art. 6 ust. 3 dyrektywy. Ich zdaniem argument ten został wyraźnie przedstawiony w pkt 21–29 uwag na piśmie złożonych w następstwie podniesienia przez Komisję zarzutu niedopuszczalności.

41.

Zarzut ten odnosi się do formalnego wymogu uzasadnienia. Ma on na celu zastosowanie sankcji wobec braku uzasadnienia zaskarżonego postanowienia.

42.

Co do odwołań wniesionych od wyroków wydanych przez Sąd, Trybunał wielokrotnie orzekał, że zagadnienie, czy Sąd odpowiedział na zarzuty stron i uzasadnił prawidłowo wyrok, stanowi kwestię prawną, która może jako taka zostać podniesiona w ramach odwołania ( 15 ).

43.

Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że Trybunał nie nakazuje Sądowi dokonania wyjaśnienia, które podejmuje w sposób wyczerpujący, punkt po punkcie, argumentację przedstawioną przez strony sporu. Uzasadnienie może zatem być dorozumiane, pod warunkiem, że umożliwia ono zainteresowanym poznanie powodów, dla których podjęte zostały dane środki, a właściwemu sądowi dostarcza elementów wystarczających dla dokonania kontroli ( 16 ). Jeśli chodzi o skargę opartą na art. 230 WE, wymóg uzasadnienia pociąga za sobą konieczność rozpatrzenia przez Sąd zarzutów w zakresie stwierdzenia nieważności podniesionych przez skarżącą i wyjaśnienia powodów prowadzących do nieuwzględnienia zarzutu lub stwierdzenia nieważności zaskarżonego aktu.

44.

Jednakże, o ile Sąd nie jest zobowiązany do udzielenia szczegółowej odpowiedzi w odniesieniu do każdego z przedstawionych argumentów, w szczególności gdy argumenty te nie mają wystarczająco jasnego i precyzyjnego charakteru i nie zostały poparte szczegółowymi dowodami, to Trybunał uznał, że Sąd powinien jednak zbadać wszystkie zarzucane naruszenia prawa ( 17 ).

45.

Po przypomnieniu tych elementów należy zbadać, czy Sąd nie udzielił odpowiedzi na rzeczony argument przedstawiony przez skarżących i, w odpowiednim przypadku, czy był on zobowiązany do udzielenia odpowiedzi na ten argument.

46.

W niniejszym przypadku stwierdzam, że skarżący przedstawili w sposób jasny powody, dla których uważają, iż sporna decyzja dotyczy ich bezpośrednio. A mianowicie przedstawili oni w sposób szczegółowy w części 2.2 uwag na piśmie ( 18 ), a w szczególności w pkt 21–29, nowe obciążenia, jakie od tej pory spoczywają na właścicielach gruntów z uwagi na obowiązek oceny planów i przedsięwzięć, o którym mowa w art. 6 ust. 3 dyrektywy.

47.

Argument ten został przedstawiony na poparcie zarzutu dotyczącego bezpośredniego interesu skarżących. Nie jest to zarzut odrębny, do wykazania czego zmierza załączone przez skarżących do ich uwag streszczenie, jak również całość zarzutów powołanych na poparcie odwołania ( 19 ).

48.

Tok rozumowania Sądu w odniesieniu do bezpośredniego interesu właścicieli gruntów, osób fizycznych, przedstawiony został w pkt 54–59 zaskarżonego postanowienia, mających następujące brzmienie:

[…]

49.

W punkcie 61 zaskarżonego postanowienia Sąd doszedł zatem do wniosku, że decyzja nie dotyczy MTK bezpośrednio.

50.

Lektura zaskarżonego postanowienia jest wystarczająca do stwierdzenia, że Sąd wypowiedział się w odniesieniu do zarzutu dotyczącego bezpośredniego interesu skarżących. Prawdą jest, że Sąd nie zbadał, w sposób szczegółowy, skutków, jakie art. 6 ust. 3 dyrektywy wywiera na sytuację prawną właścicieli gruntów. Mogę jedynie ubolewać nad zwięzłością jego uzasadnienia w tej kwestii w zakresie, w jakim, należy przypomnieć, Sąd orzeka w przedmiocie przesłanki niedopuszczalności.

51.

Niemniej jednak uważam, że uzasadnienie zaskarżonego postanowienia pozwala Trybunałowi na dokonanie kontroli sądowej i umożliwia ponadto skarżącym poznanie powodów, ze względu na które Sąd orzekł, iż sporna decyzja nie dotyczy ich bezpośrednio. Zatem, jak wynika to jasno z zaskarżonego postanowienia, Sąd przyjął, że sporna decyzja nie zawiera żadnego uregulowania dotyczącego systemu ochrony, o którym mowa w art. 6 dyrektywy, i pozostawia, między innymi, pewien zakres swobodnego uznania państwom członkowskim zobowiązanym do jej wykonania.

52.

Proponuję zatem, aby Trybunał uznał zarzut pierwszy za bezzasadny.

53.

Skarżący utrzymują, że Sąd niesłusznie orzekł, iż sporna decyzja nie dotyczy ich bezpośrednio w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE i orzecznictwa Trybunału. Ich zdaniem Sąd naruszył prawo podczas badania dwóch warunków wymaganych przez orzecznictwo, zgodnie z którymi, po pierwsze, sporny akt powinien wpływać na sytuację prawną skarżącego i, po drugie, jego wykonanie powinno mieć charakter czysto automatyczny ( 20 ).

54.

W odniesieniu do pierwszego warunku skarżący podnoszą, że Sąd dokonał błędnej wykładni art. 6 dyrektywy, uznając że sporna decyzja nie wywołuje żadnego skutku prawnego dotyczącego ich bezpośrednio.

55.

Po pierwsze, ich zdaniem sporna decyzja w sposób nieunikniony powoduje zakwalifikowanie terenów wskazanych jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty jako specjalnych obszarów ochrony. Rzeczona decyzja reguluje zatem w sposób ostateczny kwestię włączenia tych terenów do sieci Natura 2000.

56.

Po drugie, sporna decyzja wiąże się z zakazem pogarszania stanu terenów zaklasyfikowanych jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty, jak również obowiązek oceny planów i przedsięwzięć, które mają zostać wdrożone na tych terenach, jak wskazano to w art. 6 ust. 3 dyrektywy. Okoliczność, że sporna decyzja jako taka nie określa obowiązków lub ograniczeń dotyczących korzystania z własności, jest bez znaczenia.

57.

Na poparcie tego wniosku skarżący zarzucają Sądowi, że zbadał skutki prawne spornej decyzji nie biorąc pod uwagę różnych etapów procedury selekcji terenów.

58.

W odniesieniu do drugiego warunku skarżący podnoszą, że Sąd dokonał również błędnej wykładni art. 6 dyrektywy, uznając że powstanie skutków prawnych wywołanych przez sporną decyzję wymagało podjęcia przez państwo członkowskie środków, w odniesieniu do których dysponowało ono swobodnym uznaniem.

59.

Komisji podnosi, że zaskarżone postanowienie jest zgodne z orzecznictwem Trybunału dotyczącym art. 230 akapit czwarty WE. Jej zdaniem sporna decyzja nie dotyczy skarżących bezpośrednio, bowiem nie zawiera ona żadnego postanowienia odnoszącego się do systemu ochrony, jaki państwa członkowskie powinny przyjąć na podstawie dyrektywy. Ponadto art. 6 ust. 3 dyrektywy, tak jak sporna decyzja, nie uniemożliwia skarżącym w żadnym razie realizowania przedsięwzięć w odniesieniu do nieruchomości, leśnictwa i rolnictwa na terenie specjalnych obszarów ochrony. Brzmienie tego przepisu jest jasne i określa jedynie wymóg zastosowania procedury oceny i przeprowadzenia konsultacji przez właściwe organy krajowe przed zatwierdzeniem przedsięwzięcia. Wreszcie, Komisja nie uważa za konieczne udzielenie odpowiedzi na przedstawione przez skarżących argumenty, zgodnie z którymi sporna decyzja dotyczy ich również indywidualnie.

60.

Królestwo Hiszpanii, jako interwenient popierający żądania Komisji, dodaje, że sporna decyzja stwierdza jedynie stan faktyczny, a mianowicie to, że zostały spełnione szczególne warunki środowiskowe na określonym terenie. Precyzuje ono ponadto, że skutki art. 6 ust. 3 dyrektywy nie wynikają ze spornej decyzji, lecz ze wskazania specjalnego obszaru ochrony dokonanego przez państwa członkowskie.

61.

Adresatami spornej decyzji, zgodnie z jej art. 2, są wyłącznie państwa członkowskie. Osoby fizyczne, w niniejszym przypadku właściciele gruntów, lub osoby prawne, w tym przypadku fundacja MTK n säätiö, które chciałyby złożyć skargę o stwierdzenie nieważności na tę decyzję, powinny zatem spełniać warunki określone w art. 230 akapit czwarty WE. W konsekwencji powinny one wykazać, że decyzja ta dotyczy ich bezpośrednio i indywidualnie. Jeśli sporna decyzja nie spełnia tych warunków, skarga wniesiona przez osobę fizyczną lub prawną jest niedopuszczalna.

62.

Taki jest przedmiot niniejszego sporu.

63.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i jak przypomniał to Sąd w pkt 52 zaskarżonego postanowienia, warunek, iż zaskarżony akt musi dotyczyć osoby fizycznej lub prawnej bezpośrednio, wymaga istnienia dwóch następujących elementów. Po pierwsze, akt ten powinien wywoływać bezpośredni wpływ na sytuację prawną jednostki. Po drugie, rzeczony akt nie powinien pozostawiać żadnego zakresu swobodnego uznania adresatom, których obowiązkiem jest go wykonać, co powinno mieć charakter czysto automatyczny i wynikać z samego uregulowania wspólnotowego, bez potrzeby stosowania innych przepisów pośrednich ( 21 ).

64.

W ramach niniejszej sprawy należy zatem zbadać, czy te dwa warunki zostały spełnione.

65.

Jak wskazałem, Sąd uznał, w pkt 54 zaskarżonego postanowienia, że sporna decyzja „określająca jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty obszary terytorium fińskiego, na których właścicielami gruntów są skarżący [osoby fizyczne][ ( 22 )], [nie] wywiera jako taka skutk[ów] na sytuację prawną skarżących”. Zdaniem Sądu sporna decyzja nie zawiera żadnego przepisu odnoszącego się do systemu ochrony terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, a zatem nie oddziałuje ona ani na prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości, ani na korzystanie z tych praw. Toteż w opinii Sądu umieszczenie tych obszarów w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty nie nakłada żadnych obowiązków na podmioty gospodarcze lub osoby prywatne.

66.

Nie podzielam tej tezy.

67.

Przeciwnie, uważam, że sporna decyzja wywołuje jako taka bezpośrednie skutki w odniesieniu do sytuacji prawnej właścicieli gruntów, i to nawet w braku środków ochronnych przyjętych przez zainteresowane państwo członkowskie.

68.

W przeciwieństwie do tego, co utrzymuje Królestwo Hiszpanii, sporna decyzja stanowi akt podlegający zaskarżeniu. Decyzja ta nie jest „aktem deklaratoryjnym” lub zwykłym środkiem pośrednim, bowiem w ostateczny sposób określa ona stanowisko Komisji w odniesieniu do terenów mających znaczenie dla Wspólnoty objętych systemem Natura 2000 ( 23 ).

69.

Ponadto sporna decyzja stanowi akt niekorzystny. Klasyfikując jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty obszary, do których właściciele gruntów posiadają prawa, decyzja ta pozbawia ich możliwości swobodnego nimi dysponowania ( 24 ).

70.

W istocie decyzja ta skutkuje nałożeniem na prawa właścicieli gruntów nowych ograniczeń, które nie istniały w chwili nabycia przez nich terenów i które utrudniają korzystanie z tych praw. Zgodnie ze sporną decyzją, właściciele gruntów nie mogą już korzystać ze swoich terenów lub ich sprzedać z pominięciem zaklasyfikowania ich własności jako terenów mających znaczenie dla Wspólnoty. Wpływ spornej decyzji na ich sytuację może zatem stanowić szkodę o charakterze gospodarczym i społecznym poprzez obniżenie wartości terenów bądź całkowite albo częściowe zaprzestanie działalności rolniczej lub w zakresie leśnictwa. Wpływ ten może zostać uwidoczniony poprzez szereg ograniczeń w wykonywaniu prerogatyw związanych z własnością, bowiem zaklasyfikowanie tych obszarów jako terenów mających znaczenie dla Wspólnoty powoduje, że zostają one obciążone nowymi obowiązkami.

71.

Po pierwsze, rzeczone obszary są klasyfikowane zgodnie z art. 4 ust. 4 dyrektywy jako specjalne obszary ochrony.

72.

Po drugie, państwa członkowskie są zobowiązane, zgodnie z art. 4 ust. 5 dyrektywy, do ustanowienia systemu ochrony terenów określonych w spornej decyzji, i to zgodnie z przepisami art. 6 ust. 1–4 dyrektywy ( 25 ). Państwa członkowskie powinny, na przykład, przyjąć wszelkie środki ochronne konieczne dla zachowania terenów ( 26 ). Mogą one zatem zakazać prowadzenia pewnej działalności na terenach chronionych, takiej jak karczowanie lub deforestacja, lub ograniczyć roboty budowlane i eksploatacyjne. Państwa członkowskie powinny ponadto uzależnić wszystkie plany i przedsięwzięcia mogące oddziaływać na tereny mające znaczenie dla Wspólnoty, takie jak przedsięwzięcia poboru wody, od uprzedniego udzielenia zezwolenia administracyjnego, którego podstawą jest ocena ich oddziaływania na dany teren ( 27 ).

73.

Środki te stanowią ograniczenie wykonywania prawa własności i są bezpośrednio związane z zaklasyfikowaniem terenów właścicieli gruntów jako terenów mających znaczenie dla Wspólnoty.

74.

W wymienionej powyżej sprawie Komisja przeciwko Infront WM, która moim zdaniem jest porównywalna, Trybunał uznał bezpośrednią implikację skarżącego. Zaskarżonym aktem była decyzja Komisji stwierdzająca zgodność z prawem wspólnotowym uregulowania wydanego przez Zjednoczone Królestwo zgodnie z dyrektywą 89/552/EWG ( 28 ) określającego warunki retransmisji istotnych wydarzeń przez nadawców telewizyjnych. Trybunał uznał, że akt ten dotyczył przedsiębiorstwa, w tym przypadku Infront WM AG, którego działalność polegała na nabywaniu i odsprzedaży praw do transmitowania wydarzeń sportowych bezpośrednio, o ile uregulowanie przyjęte przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej i zatwierdzone przez rzeczony akt nakłada na te podmioty pewne ograniczenia, w przypadku gdy zamierzają on retransmitować opisane wydarzenia, w odniesieniu do których Infront WM AG nabyła wyłączne prawa. Trybunał stwierdził, że „ponieważ ograniczenia te związane są z warunkami, na jakich nadawcy telewizyjni nabywają od Infront prawa do retransmisji telewizyjnej […], przepisy wydane przez Zjednoczone Królestwo oraz sporny akt skutkują tym, że prawom należącym do tej spółki towarzyszą nowe ograniczenia, które nie istniały w chwili, gdy Infront nabyła rzeczone prawa do retransmisji, i które czynią trudniejszym wykonywanie tych praw. Tak więc sporny akt wpływa bezpośrednio na sytuację prawną Infront [WM AG]” ( 29 ).

75.

Moim zdaniem orzecznictwo to można odnieść do niniejszej sprawy.

76.

W tych okolicznościach i uwzględniając powyższe elementy uważam, że sporna decyzja wpływa bezpośrednio na sytuację prawną właścicieli gruntów.

77.

Należy obecnie zbadać, czy środki wykonawcze, jakich wymaga sporna decyzja, są czysto automatyczne czy też przeciwnie, władze krajowe zachowują w tym zakresie swobodne uznanie.

78.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, w przypadku gdy akt wspólnotowy jest skierowany do państwa członkowskiego przez instytucję, jeśli działanie, jakie musi podjąć państwo członkowskie w celu wykonania tego aktu, ma charakter automatyczny lub jeśli skutki tego aktu w taki lub inny sposób zarysowują się jednoznacznie, akt ten dotyczy bezpośrednio każdej osoby, na którą ma wpływ ( 30 ).

79.

W przypadku gdy istnieje krajowy środek wykonawczy zajmujący miejsce pośrednie między zaskarżonym aktem i skarżącym, Trybunał uznaje, że nie stanowi to samo w sobie przesłanki niedopuszczalności skargi, jeśli środek ten ma charakter czysto automatyczny lub jeśli jego kierunek jest przewidywalny i może zostać wywnioskowany na podstawie uregulowania wspólnotowego ( 31 ). Trybunał orzekł, na przykład, że było tak w wyżej wymienionej sprawie Komisja przeciwko Infront WM. Mimo istnienia pewnego zakresu swobody w wykonaniu zaskarżonego aktu, Trybunał stwierdził, że władze krajowe nie dysponowały żadnym zakresem swobodnego uznania w odniesieniu do rezultatu, jaki należy osiągnąć, bowiem rezultat ten był określony wyłącznie przez ten akt ( 32 ).

80.

Jeśli natomiast zaskarżony akt pozostawia rzeczywisty wybór państwu członkowskiemu będącemu jego adresatem, które ma możliwość działania lub zaniechania działania, lub nie jest zobowiązane działać w określonym kierunku, wówczas Trybunał uważa, że jednostka nie może twierdzić, w celu wniesienia skargi, iż dotyczy on jej bezpośrednio ( 33 ).

81.

Jak wskazałem, Sąd zbadał, w pkt 55–58 zaskarżonego postanowienia, treść obowiązków ciążących na państwach członkowskich na podstawie art. 4 ust. 4 i 5, oraz art. 6 dyrektywy. Sąd na podstawie tych przepisów wywnioskował, że wszystkie te obowiązki wymagają wydania aktu przez zainteresowane państwo członkowskie w celu sprecyzowania, w jaki sposób zamierza ono zrealizować je na swoim terytorium. Następnie Sąd stwierdził, co następuje:

82.

Na podstawie tego ostatniego wniosku Sąd odrzucił skargę o stwierdzenie nieważności wniesioną przez właścicieli gruntów jako niedopuszczalną.

83.

Nie podzielam tego toku rozumowania z następujących powodów.

84.

Po pierwsze, należy przypomnieć, że sporna decyzja ma charakter ostateczny i w całości wiąże państwa członkowskie, nie pozostawiając im możliwości podważenia zaklasyfikowania terenów do systemu Natura 2000.

85.

Po drugie, w zakresie wykonania tej decyzji państwa członkowskie dysponują, moim zdaniem, jedynie bardzo ograniczonym zakresem swobodnego uznania.

86.

W niniejszej sprawie kwestia, w odniesieniu do której strony nie są zgodne, związana jest z tym, że sporna decyzja wymaga podjęcia przez państwa członkowskie środków, aby mogła zostać wykonana. Natomiast, jak wskazałem, istnienie krajowego przepisu wykonawczego, który znajduje się między zaskarżonym aktem a skarżącym, nie stanowi jako takie przesłanki niedopuszczalności skargi. W takiej sytuacji Trybunał bada zakres swobodnego uznania, jakim dysponują państwa członkowskie w wykonaniu zaskarżonego aktu.

87.

Otóż, w niniejszej sprawie, środki wykonawcze zostały określone w dyrektywie, która z definicji pozostawia państwom członkowskim pewien zakres swobodnego uznania. Należy przypomnieć, w istocie, że zgodnie z art. 249 akapit trzeci WE państwa członkowskie są związane w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, lecz dysponują pewną swobodą w odniesieniu do formy i środków, jakie zastosują w tym celu ( 35 ).

88.

W niniejszym przypadku powstaje zatem pytanie, czy, mając na uwadze przepisy dyrektywy, państwa członkowskie dysponują wystarczającym zakresem swobodnego uznania w wykonaniu spornej decyzji, który pozwala na podjęcie działania lub zaniechanie działania, czy też przeciwnie, są one zobowiązane do podjęcia działania w określonym kierunku.

89.

Sposób oraz warunki, w jakich sporna decyzja powinna zostać wykonana, są określone w art. 4 ust. 4 i 5, oraz art. 6 dyrektywy.

90.

Po pierwsze, po zatwierdzeniu przez Komisję wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, państwa członkowskie są zobowiązane do wyznaczenia tych terenów jako specjalnych obszarów ochrony możliwie najszybciej i nie później niż w ciągu sześciu lat. Jak wskazali skarżący, brzmienie art. 4 ust. 4 dyrektywy jest jasne i państwa członkowskie nie dysponują w tym zakresie swobodnym uznaniem ( 36 ).

91.

Po drugie, zgodnie z art. 4 ust. 5 dyrektywy państwa członkowskie są zobowiązane do stosowania systemu ochrony, o którym mowa w art. 6 ust. 2–4 dyrektywy, do obszarów wpisanych do wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty ( 37 ). Jak wskazał Trybunał w ww. wyroku Dragaggi i in., umieszczenie obszaru w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty i stosowanie środków ochrony, o których mowa w tym przepisie, są wyraźnie powiązane ( 38 ).

92.

Niewątpliwie organy krajowe nie są pozbawione wszelkiego pola manewru w wykonaniu art. 6 dyrektywy i spornej decyzji. W istocie, w celu wykonania obowiązków, jakie z nich wynikają, organy krajowe mogą ustanowić odpowiedni system ochrony terenów, który może różnić się w zależności od wymogów gospodarczych, społecznych i kulturowych oraz cech regionalnych i lokalnych każdego z państw członkowskich ( 39 ).

93.

Tym niemniej zakres swobodnego uznania, jaki im pozostawiono, jest, moim zdaniem, bardzo ograniczony.

94.

W istocie, organy krajowe powinny zapewnić, by właściciele obszarów zaklasyfikowanych jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty nie pogarszali stanu siedlisk przyrodniczych znajdujących się na należącym do nich obszarze oraz nie zakłócali życia gatunków znajdujących się na tym obszarze w zakresie sprzecznym z wymogami dyrektywy. W tym celu organy krajowe powinny podejmować środki ochronne, które, moim zdaniem, są w szerokim zakresie przewidywalne i idą w kierunku, który można z łatwością ustalić. Środki te powinny zatem pozwolić na zachowanie lub odtworzenie, we „właściwym stanie ochrony”, siedlisk przyrodniczych oraz gatunków dzikiej fauny i flory ważnych dla Wspólnoty ( 40 ). Powinny one również pozwolić na uniknięcie wszelkiego ryzyka zniszczenia lub zakłócenia funkcjonowania tych obszarów. Rzeczone środki stanowią bezpośrednie wykonanie spornej decyzji. To zatem one, i w niniejszym przypadku sporna decyzja, określają rezultat, jaki ma być osiągnięty. W odniesieniu do tego rezultatu organy krajowe nie dysponują więc żadnym zakresem swobodnego uznania.

95.

Otóż, niekorzystny wpływ na sytuację prawną właścicieli gruntów wynika z wymogu osiągnięcia tego rezultatu.

96.

Ponadto instytucje wspólnotowe określają coraz węższe granice swobodnego uznania dla właściwych organów krajowych.

97.

I tak, Komisja wydała wskazówki interpretacyjne dotyczące art. 6 dyrektywy, w których wskazała zakres i przedmiot każdego z przepisów tego artykułu ( 41 ). W odniesieniu, na przykład, do wykonania art. 6 ust. 2 dyrektywy Komisja precyzuje znaczenie pojęć niepokojenia i pogorszenia stanu siedlisk i wskazuje, w szczególności, państwom członkowskim sposób, w jaki należy dokonać oceny tych ryzyk. Komisja określa poza tym warunki i terminy, w jakich państwa członkowskie są zobowiązane przyjąć środki ochronne ( 42 ). W odniesieniu następnie do wykonania art. 6 ust. 4 dyrektywy Komisja precyzuje, co należy rozumieć przez „nadrzędny interes publiczny” i „środki kompensujące”. Wskazuje ona między innymi, kiedy należy podjąć te środki lub kto powinien ponieść ich koszt i kogo należy o nich powiadomić.

98.

Ponadto Komisja, poprzez procedurę dotyczącą skargi o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, i Trybunał, w ramach kontroli sądowej, wykonują szeroką kontrolę środków przyjętych przez państwa członkowskie na podstawie art. 6 dyrektywy. Świadczy o tym waga sporów dotyczących wykonania dyrektywy. W tym względzie Trybunał wskazał, że dokładność transpozycji dyrektywy ma „szczególne znaczenie, gdy zarządzanie wspólnym dziedzictwem powierzone jest państwom członkowskim na ich terytoriach” ( 43 ). Jego zdaniem i w zakresie, gdy dyrektywa przewiduje „złożone i techniczne przepisy”, „państwa członkowskie są w sposób szczególny zobowiązane do dbania o to, aby ich przepisy prawne mające zapewnić transpozycję tej dyrektywy były jasne i precyzyjne, również w zakresie podstawowych obowiązków nadzoru i kontroli” ( 44 ).

99.

Dlatego też Trybunał nie wahał się sprecyzować zasad mechanizmu ochrony, o którym mowa w art. 6 ust. 3 dyrektywy. Zdaniem Trybunału „odpowiednia ocena”, w rozumieniu tego przepisu, wymaga od właściwych organów krajowych, aby zidentyfikowały wszystkie aspekty planu, które mogą wpływać na cele ochrony danego terenu. Ponadto, według Trybunału, zezwolenie dotyczące planu lub przedsięwzięcia może zostać wydane tylko pod warunkiem, że właściwe władze krajowe uzyskały pewność, iż nie ma on skutków szkodliwych dla integralności danego terenu. Toteż, jak wskazał Trybunał, „jeżeli brak jest pewności co do niewystąpienia szkodliwych skutków […], właściwy organ powinien odmówić udzielenia zezwolenia” ( 45 ). Jak słusznie wskazali skarżący, zezwolenie wydane na podstawie tych kryteriów pozostawia państwom członkowskim jedynie bardzo ograniczony zakres swobodnego uznania ( 46 ).

100.

Toteż moim zdaniem, począwszy od momentu, gdy Komisja uznała obszar za teren mający znaczenie dla Wspólnoty, państwa członkowskie nie mają innego wyboru niż wyznaczenie tego obszaru jako specjalną strefę ochrony i przyjęcie systemu ochrony pozwalającego na zachowanie tego terenu, zgodnie z wymogami dyrektywy. Okoliczność, że państwa członkowskie mogą dysponować pewnym zakresem swobodnego uznania, niezależnie od tego, jak byłby on ograniczony, w odniesieniu do środków ochrony, które mają być przyjęte i w odniesieniu do procedury wydawania zezwoleń, nie może mieć, moim zdaniem, wpływu na skutki spornej decyzji jako takiej.

101.

Mając na uwadze wszystkie te elementy uważam, iż dwa wymagane przez orzecznictwo warunki, aby uznać, że akt wspólnotowy dotyczy osoby fizycznej lub prawnej bezpośrednio, zostały w niniejszym przypadku spełnione.

102.

Moim zdaniem Sąd naruszył prawo, uznając że sporna decyzja nie dotyczy właścicieli gruntów bezpośrednio, i proponuję w konsekwencji, aby Trybunał uchylił zaskarżone postanowienie.

103.

Uważam, że w tych okolicznościach nie jest konieczne badanie zarzutu trzeciego, dotyczącego braku skutecznej ochrony sądowej.

104.

Sądzę ponadto, że Trybunał może orzec ostatecznie o dopuszczalności skargi wniesionej przez skarżących w pierwszej instancji, i to zgodnie z art. 61 akapit pierwszy Statutu Trybunału Sprawiedliwości ( 47 ).

105.

Jako że Sąd nie dokonał tego w zaskarżonym postanowieniu, należy zbadać, w jakim zakresie sporna decyzja może dotyczyć właścicieli gruntów indywidualnie. Po dokonaniu tej analizy zbadam dopuszczalność skargi o stwierdzenie nieważności wniesionej przez MTK.

106.

W ramach zarzutu niedopuszczalności podniesionego w pierwszej instancji Komisja twierdzi, że sporna decyzja nie dotyczy właścicieli gruntów indywidualnie. Wskazuje ona przede wszystkim, że decyzja ta nie dotyczy ich w taki sposób, że byliby pozbawieni możliwości korzystania ze swego dobra. Rzeczona decyzja, zdaniem Komisji, nie przyznaje im żadnego prawa i nie nakłada na nich żadnego obowiązku. Komisja podkreśla następnie, że tereny, o których mowa w spornej decyzji, zostały określone wyłącznie na podstawie kryterium biologicznego, zgodnie art. 1lit. k) dyrektywy. W tym względzie Komisja uważa za niemożliwe zidentyfikowanie właścicieli obszarów zaklasyfikowanych jako tereny mające znaczenie dla Wspólnoty na podstawie spornej decyzji lub danych służących do jej wypracowania. Komisja wskazuje wreszcie, że tereny, o których mowa w tej decyzji, są przedmiotem zainteresowania podmiotów innych niż właściciele gruntów, takich jak przedsiębiorstwa budowlane, organizacje pozarządowe lub „przeciętny obywatel”.

107.

Skarżący są przeciwnego zdania i uważają, że właśnie znajdują się w szczególnej sytuacji, różniącej ich od wszelkich innych osób w zakresie, w jakim sporna decyzja dotyczy terenów, których są właścicielami i wpływa na ich sytuację prawną.

108.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem podmioty inne niż adresaci decyzji mogą utrzymywać, iż decyzja ta dotyczy ich indywidualnie tylko wtedy, gdy ma ona wpływ na ich sytuację ze względu na szczególne dla nich cechy charakterystyczne lub ze względu na sytuację faktyczną, która odróżnia ich od wszelkich innych osób, i w związku z tym indywidualizuje ich w sposób podobny jak adresata decyzji ( 48 ).

109.

Z orzecznictwa Trybunału wynika również, że gdy decyzja dotyczy grupy osób, które zostały zidentyfikowane lub mogą być zidentyfikowane w chwili wydania tego aktu i ze względu na określone cechy właściwe członkom tej grupy, ten akt może dotyczyć tych osób w sposób indywidualny, ponieważ należą one do ograniczonego kręgu podmiotów gospodarczych ( 49 ). Trybunał wskazał, że dzieje się tak w przypadku, gdy decyzja modyfikuje prawa nabyte przez jednostkę przed jej wydaniem ( 50 ).

110.

W niniejszej sprawie, moim zdaniem, właściciele gruntów należą do zamkniętego kręgu, na którego członków sporna decyzja wpływa w sposób szczególny, i to z trzech powodów.

111.

Po pierwsze, znajdują się oni w szczególnej sytuacji, bowiem posiadają prawa własności do terenów, o których mowa w spornej decyzji.

112.

Po drugie, właściciele gruntów mogli zostać zidentyfikowani przez Komisję w chwili, gdy wydała ona tę decyzję. W istocie tereny, o których mowa w spornej decyzji, zostały zidentyfikowane na podstawie współrzędnych geograficznych (szerokości i długości geograficznej). Dane te, które są proponowane, przekazywane i zatwierdzane przez państwo członkowskie, pozwalają na zidentyfikowanie działek, których dotyczy prawo własności. Prawa własności każdego z nas są ewidencjonowane, co do zasady, przez organy krajowe w rejestrach.

113.

Po trzecie, jak wykazałem, sporna decyzja wpływa na sytuację prawną właścicieli gruntów, a w szczególności na swobodne rozporządzanie ich prawami.

114.

W tych warunkach, moim zdaniem, dopuszczalność wniesionej przez nich skargi o stwierdzenie nieważności wpisuje się w utrwalone orzecznictwo Trybunału, zgodnie z którym jednostka może zakwestionować legalność aktu wspólnotowego, gdy akt ten modyfikuje prawa nabyte przez tę jednostkę przed jego wydaniem.

115.

Jak wskazałem w pkt 99–102 opinii przedstawionej w wymienionej wyżej sprawie Komisja przeciwko Infront WM, Trybunał orzekł tak w wyroku w sprawie Toepfer i Getreide–Import Gesellschaft przeciwko Komisji ( 51 ), w którym przyjął po raz pierwszy, że decyzja adresowana do państwa członkowskiego może dotyczyć jednostki indywidualnie. Trybunał przyjął to rozwiązanie również w wymienionym wyżej wyroku w sprawie Bock przeciwko Komisji, jak również w wyrokach Agricola commerciale olio i in. przeciwko Komisji i Savma przeciwko Komisji ( 52 ). W wyroku w sprawie CAM przeciwko Komisji ( 53 ) Trybunał przyjął także, że jednostka ma legitymację czynną, gdy zaskarżony środek dotyczy sytuacji mającej miejsce w chwili jego przyjęcia i narusza korzystanie z nabytych praw w przyszłości. Trybunał orzekł podobnie w wymienionym wyżej wyroku w sprawie Komisja przeciwko Infront WM.

116.

Ponadto, gdy rozpatrywane prawo ma rangę prawa podstawowego we wspólnotowym porządku prawnym, jak prawo własności ( 54 ), uważam, że oczywiste jest, iż naruszenie tego prawa powinno móc być przedmiotem skutecznej skargi sądowej wniesionej do sądu wspólnotowego.

117.

Moim zdaniem analiza ta znajduje poparcie w orzecznictwie wspólnotowym, a w szczególności w wyroku w sprawie Codorniu przeciwko Radzie ( 55 ). W sprawie tej spółka prawa hiszpańskiego, będąca właścicielem znaku towarowego Gran Cremant de Codorniu od 1924 r,. zażądała uchylenia artykułu rozporządzenia Rady, który zakazywał jej używania określenia „crémant”. Wydaje się, że Trybunał przyjął dopuszczalność skargi, mimo normatywnego charakteru zaskarżonego aktu, w celu ochrony prawa własności, jakie spółka ta posiadała do rzeczonego znaku towarowego zgodnie z prawem wspólnotowym.

118.

Moim zdaniem orzecznictwo to można jak najbardziej odnieść do niniejszej sprawy, bowiem prawa właścicieli gruntów zostały nabyte przed wydaniem spornej decyzji.

119.

Dlatego też, biorąc pod uwagę wszystkie te elementy uważam, że decyzja ta dotyczy ich indywidualnie.

120.

Właściciele gruntów spełniają zatem warunki określone w art. 230 akapit czwarty WE, aby wnieść skargę o stwierdzenie nieważności tej decyzji. W konsekwencji proponuję, aby Trybunał uznał ich skargę za dopuszczalną.

121.

Należy obecnie zbadać dopuszczalność skargi o stwierdzenie nieważności wniesionej przez MTK na sporną decyzję.

122.

Jak wynika z akt sprawy, MTK reprezentuje interesy 163000 podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne i leśne, w tym właścicieli gruntów ( 56 ).

123.

Dopuszczalność skargi wniesionej przez stowarzyszenie obrony interesów zbiorowych do sądu wspólnotowego wynika także z art. 230 akapit czwarty WE. Przepis ten, przypominam, uzależnia wniesienie skargi o stwierdzenie nieważności przez osoby fizyczne lub prawne od decyzji, której nie są oni adresatami, od dwóch warunków: iż decyzja ta dotyczy ich bezpośrednio i indywidualnie.

124.

Stowarzyszenie obrony interesów zbiorowych ma zatem legitymację czynną w zakresie żądania stwierdzenia nieważności decyzji, której nie jest ono adresatem, jedynie jeśli decyzja ta dotyczy go lub jego członków bezpośrednio i indywidualnie. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem stowarzyszenie nie ma legitymacji czynnej do działania przeciwko takiemu aktowi w imię obrony ogólnych i zbiorowych interesów członków, których ono reprezentuje ( 57 ). Pozwala to na uniknięcie tego, że poprzez założenie takiego stowarzyszenia jednostki mogłyby obejść wymogi proceduralne określone w art. 230 akapit czwarty WE ( 58 ).

125.

Jak wynika z orzecznictwa Trybunału, stowarzyszenie takie jak MTK ma legitymację do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności na decyzję Komisji jedynie w dwóch przypadkach. Po pierwsze, jego skarga jest dopuszczalna, gdy członkowie, których reprezentuje, lub niektórzy z nich, sami mają legitymację czynną ( 59 ). W takim przypadku uważa się, że stowarzyszenie zastępuje swoich członków. Po drugie, jego skarga może być dopuszczalna, jeśli może ono wykazać własny interes w prowadzeniu sporu. W orzecznictwie przyjęto, że może tak być w przypadku, gdy akt, którego stwierdzenia nieważności zażądano, oddziałuje na pozycję negocjatora zajmowaną przez stowarzyszenie ( 60 ).

126.

W ramach niniejszego sporu skarżący podnoszą, że skarga wniesiona przez MTK jest dopuszczalna, bowiem większość jego członków sama ma legitymację czynną.

127.

Podzielam ten pogląd.

128.

Moim zdaniem, w istocie, poprzez niniejszą skargę MTK zamierza bronić indywidualnych interesów niektórych z jego członków, a w szczególności interesów właścicieli gruntów. Otóż, jak wskazałem, moim zdaniem sporna decyzja dotyczy członków tych bezpośrednio i indywidualnie. Uważam zatem, że skarga MTK jest dopuszczalna w zakresie, w jakim ich ono reprezentuje.

129.

W świetle orzecznictwa Trybunału, moim zdaniem, jest to element wystarczający, aby uzasadnić dopuszczalność skargi MTK.

130.

Mając na uwadze powyższe rozważania, proponuję Trybunałowi oddalenie podniesionego przez Komisję zarzutu niedopuszczalności skargi wniesionej przez skarżących do Sądu.

131.

Proponuję ponadto, aby Trybunał przekazał sprawę Sądowi do rozpoznania i zastrzeżenie, iż rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie ( 61 ).

132.

W świetle powyższych rozważań proponuję Trybunałowi, aby orzekł w następujący sposób: