1

W skardze Komisja Wspólnot Europejskich wnosi do Trybunału o stwierdzenie, że Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 1 ust. 1 i 2, art. 5, art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1 i 4, art. 8, art. 9 ust. 1 i 2 oraz art. 11 dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 103, str. 1, zwanej dalej „dyrektywą”).

2

Zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywa odnosi się do ochrony wszystkich gatunków ptactwa występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, do którego stosuje się traktat EWG. Obejmuje ona ochronę, gospodarowanie oraz kontrolę tych gatunków i ustanawia reguły ich eksploatacji. W art. 1 ust. 2 wyjaśnia się, że dyrektywę stosuje się do ptactwa, ich jaj, gniazd i naturalnych siedlisk.

3

Artykuł 5 dyrektywy stanowi:

„Bez uszczerbku dla art. 7 i 9 państwa członkowskie podejmują niezbędne środki w celu ustanowienia powszechnego systemu ochrony dla wszystkich gatunków ptactwa, określonych w art. 1, zabraniającego w szczególności:

4

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy zakazuje handlu chronionymi gatunkami ptactwa następującymi słowami:

„Bez uszczerbku dla przepisów ust. 2 i 3 państwa członkowskie zakazują w przypadku wszystkich gatunków ptactwa, określonych w art. 1, sprzedaży, transportu w celu sprzedaży, przetrzymywania w celu sprzedaży oraz oferowania do sprzedaży żywych lub martwych ptaków, jak również wszelkich łatwo rozpoznawalnych części lub produktów otrzymanych z tych ptaków”.

5

Część 1 i 2 załącznika III do dyrektywy zawiera listę gatunków, do których zgodnie z art. 6 ust. 2 i 3 tej dyrektywy w określonych warunkach zakaz sprzedaży nie znajduje zastosowania.

6

Artykuł 7 dyrektywy reguluje polowanie na chronione gatunki ptactwa. Ustęp 1 zdanie pierwsze tego artykułu stanowi:

„Z uwagi na ich poziom populacji, rozmieszczenie geograficzne oraz wskaźnik reprodukcji w całej Wspólnocie wolno polować na gatunki wymienione w załączniku II na mocy ustawodawstwa krajowego”.

7

Artykuł 7 ust. 4 dyrektywy stanowi:

„Państwa członkowskie zapewniają, aby praktyka łowiecka, w tym sokolnictwo, o ile jest ono praktykowane, prowadzona zgodnie z obowiązującymi środkami krajowymi, była zgodna z zasadami rozsądnego wykorzystywania i ekologicznie zrównoważonej kontroli gatunków danego ptactwa oraz aby ta praktyka była zgodna, gdy chodzi o populację tych gatunków, w szczególności gatunków wędrownych, ze środkami wynikającymi z art. 2. Państwa członkowskie sprawdzają w szczególności, czy na gatunki, do których stosuje się prawo łowieckie, nie są organizowane polowania w okresie wychowu młodych ani w czasie trwania poszczególnych faz reprodukcji. W przypadku gatunków wędrownych sprawdzają one w szczególności, czy na gatunki, do których mają zastosowanie przepisy łowieckie, nie są organizowane polowania w okresie ich reprodukcji lub ich powrotu do swoich miejsc wylęgu. Państwa członkowskie przekazują Komisji wszelkie stosowne informacje na temat praktycznego stosowania swoich przepisów łowieckich”.

8

Artykuł 8 dyrektywy przewiduje:

„1.   W odniesieniu do polowania, chwytania lub zabijania ptactwa na mocy niniejszej dyrektywy państwa członkowskie zabraniają wykorzystywania wszelkich środków, sposobów lub metod wykorzystywanych do nieselektywnego lub na dużą skalę chwytania lub zabijania ptactwa, lub mogących spowodować lokalne zanikanie gatunków, w szczególności tych wymienionych w załączniku IV lit. a).

2.   Ponadto państwa członkowskie zabraniają wszelkiego polowania ze środków transportu oraz w warunkach określonych w załączniku IV lit. b)”.

9

Zgodnie z art. 9 ust. 1 dyrektywy:

„Państwa członkowskie mogą odstąpić od przepisów art. 5, 6, 7 i 8, jeśli nie ma innego zadowalającego rozwiązania, z następujących przyczyn:

10

Zgodnie z art. 9 ust. 2 odstępstwa powinny określać:

11

Artykuł 11 dyrektywy nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby wprowadzenie gatunków ptactwa, które nie występują naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, nie naruszało miejscowej flory i fauny.

12

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 17 ust. 5, § 18, § 20 ust. 4 i § 21 Niederösterreichisches Naturschutzgesetz 2000, LGBl. (Niederösterreich) 87/2000 (ustawy Dolnej Austrii o ochronie przyrody, zwanej dalej „Nö NSchG”), § 95 Niederösterreichisches Jagdgesetz 1974, LGBl. (Niederösterreich) 76/74 (ustawy Dolnej Austrii o łowiectwie, zwanej dalej „Nö JagdG”) i § 22 Niederösterreichische Jagdverordnung, LGBl. (Niederösterreich) 28/77 (rozporządzenia Dolnej Austrii w sprawie polowań, zwanego dalej „Nö JagdVO”).

13

Paragraf 17 Nö NSchG przewiduje:

„[…]

5.   Sadzenie i rozprzestrzenianie roślin nierodzimych i nieprzystosowanych do danego miejsca oraz wprowadzanie i rozwój zwierząt nierodzimych w otwartym środowisku wymagają zezwolenia rządu kraju związkowego. Zezwolenia nie udziela się, jeżeli w trwały sposób wpływa to negatywnie na stan populacji rodzimych przystosowanych do danego miejsca, naturalne (genetyczne) cechy rodzimych gatunków fauny i flory lub piękno i charakterystyczne cechy krajobrazu.

[…]”.

14

Paragraf 18 Nö NSchG stanowi:

„1.   Przepisy dotyczące ochrony gatunków służą ochronie i zachowaniu gatunków dzikiej fauny i flory w ich naturalnej i historycznej różnorodności. Ochrona gatunków obejmuje:

2.   Rząd kraju związkowego określi w drodze rozporządzenia chronione całkowicie lub, jeżeli wystarczy to dla zachowania gatunku, chronione częściowo lub czasowo gatunki dziko rosnących roślin lub zwierząt objętych zakazem polowania, których ochrona i zachowanie są niezbędne:

3.   Gatunki nierodzime mogą zostać zrównane ze szczególnie chronionymi gatunkami rodzimymi w drodze rozporządzenia, jeżeli ochrona ich populacji jest niezbędna, aby w zakresie obowiązywania niniejszej ustawy ograniczyć lub wykluczyć przyczyny zmniejszenia ich populacji zagrażającego jej istnieniu oraz jeżeli gatunki te:

4.   W odniesieniu do gatunków podlegających szczególnej ochronie na podstawie ust. 2 i 3 zakazane jest:

[…]

5.   Jeśli brak jest innego zadowalającego rozwiązania, dozwolone jest w okresie od października do końca lutego usuwanie, uszkadzanie lub niszczenie znajdujących się w budynkach miejsc wylęgu lub gniazd zwierząt objętych szczególną ochroną, jeżeli nie ma w nich młodych.

6.   W razie potrzeby w rozporządzeniu można określić również środki ochrony siedlisk oraz zachowania i rozwoju populacji gatunków podlegających szczególnej ochronie oraz zakazać lub ograniczyć działania, które mogą jeszcze bardziej zredukować populacje.

[…]”.

15

Paragraf 20 Nö NSchG przewiduje:

„[…]

4.   Rząd kraju związkowego może w drodze decyzji zezwolić na odstępstwa od przepisów § 18, w szczególności w celach naukowych i edukacyjnych, jeżeli nie zachodzi obawa poważnego zagrożenia chronionych gatunków dzikiej fauny i flory […]. W pozwoleniu należy określić co najmniej:

16

Paragraf 21 Nö NSchG ma brzmienie następujące:

„1.   Bez uszczerbku dla przepisów szczególnych przewidzianych w przepisach niniejszej ustawy lub rozporządzeń i decyzji wydanych na podstawie niniejszej ustawy działania związane z gospodarczym wykorzystaniem terenów pozostają zasadniczo bez zmian […]. Odstępstwo to nie obowiązuje, jeżeli negatywne oddziaływanie na chronione rośliny i zwierzęta lub chronione siedliska ma charakter umyślny lub jeżeli działania te wpływają na rośliny i zwierzęta […] zagrożone wyginięciem.

2.   Bez uszczerbku dla regulacji szczególnych przewidzianych w przepisach niniejszej ustawy lub rozporządzeń i decyzji wydanych na podstawie niniejszej ustawy działania związane z odpowiednim czasowo i trwałym użytkowaniem rolniczym i leśnym terenów w ramach gospodarstwa rolnego lub leśnego […] pozostają bez zmian. Odstępstwo to nie obowiązuje, jeżeli negatywne oddziaływanie na chronione rośliny i zwierzęta lub chronione siedliska ma charakter umyślny lub jeżeli działania te wpływają na rośliny i zwierzęta […] zagrożone wyginięciem.

3.   Użytkowanie rolnicze lub leśne uważane jest za odpowiednie czasowo i trwałe, jeżeli działalność w gospodarstwie rolnym lub leśnym służy wytwarzaniu lub pozyskiwaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych i prowadzone jest zgodnie z metodami, które są przyjęte w danej okolicy i w określonym czasie lub na podstawie przekazanych doświadczeń, i jeżeli użytkowanie zgodne z warunkami przyrodniczo-przestrzennymi gwarantuje uzyskiwanie w sposób trwały dobrych wyników w sprawnie funkcjonującym systemie bez wyczerpania podstaw produkcji i bez niestosownego negatywnego oddziaływania na przyrodę i krajobraz”.

17

Paragraf 95 Nö JagdG przewiduje:

„1.   Wszelkie nieselektywne metody polowania są zakazane; w szczególności zakazane jest:

[…]

[…]

[…]”.

18

Paragraf 22 Nö JagdVO stanowi:

„1.   Następujące zwierzęta łowne mogą być tropione, chwytane lub zabijane zasadniczo wyłącznie w podanych poniżej okresach:

[…]

[…]

[…]

[…]”.

19

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 16, 16a i 16b Burgenländisches Naturschutz- und Landschaftspflegegesetz, LGBl. (Burgenland) 27/1991 (ustawy Burgenlandu o ochronie przyrody i konserwacji krajobrazu, zwanej dalej „Bgld NSchLPflG”), § 88a ust. 1 i 2 i § 88b Burgenländisches Jagdgesetz 1988, LGBl. (Burgenland) 11/1989 (ustawy Burgenlandu o łowiectwie, zwanej dalej „Bgld JagdG”), § 76 ust. 1 Burgenländische Jagdverordnung, LGBl. (Burgenland) 24/1989 (rozporządzenia Burgenlandu w sprawie polowań, zwanego dalej „Bgld JagdVO”) oraz § 2 i 6 Burgenländische Artenschutzverordnung 2001, LGBl. (Burgenland) 36/2001 (rozporządzenia Burgenlandu w sprawie ochrony gatunków, zwanego dalej „Bgld ArtenschutzVO”).

20

Paragraf 16 Bgld NSchLPflG stanowi:

„1.   Jeżeli nie są uważane za zwierzęta łowne lub nie podlegają przepisom z dziedziny rybołówstwa, są chronione:

2.   Rząd kraju związkowego może w odniesieniu do zwierząt chronionych i zagrożonych określić w rozporządzeniu:

[…]

4.   Zakazuje się tropienia, płoszenia, chwytania, transportowania, trzymania w niewoli, ranienia, zabijania, przechowywania, zabierania lub wyrządzania szkód zwierzętom chronionym na wszystkich etapach ich rozwoju. Zakazane jest oferowanie do sprzedaży oraz nabywanie i dalsze przekazywanie takich zwierząt lub ich części bez względu na ich stan, wiek lub formę rozwojową. Zakazane jest również publiczne ogłaszanie gotowości sprzedaży lub nabycia takich zwierząt.

5.   Kto posiada lub jest właścicielem zwierząt z gatunków chronionych (również w częściach lub formach rozwojowych) jest zobowiązany do udokumentowania ich pochodzenia na żądanie władz. Zwierzęta chronione znalezione w stanie martwym lub wymagającym opieki należy niezwłocznie przekazać władzom lub jednej ze wskazanych przez nie instytucji naukowej.

[…]”.

21

Paragraf 16a Bgld NSchLPflG przewiduje:

„1.   Rząd kraju związkowego zobowiązany jest do zapewnienia lub odtworzenia wystarczającej różnorodności i wystarczającej wielkości siedlisk dla gatunków wymienionych w dyrektywach 92/43/EWG i 79/409/EWG […]. Obejmuje to w szczególności następujące działania:

2.   Rząd kraju związkowego nadzoruje i dokumentuje stan ochrony gatunków wymienionych w dyrektywach […]

3.   Rząd kraju związkowego ustali w drodze rozporządzenia środki badawcze, kontrolne i ochronne w celu zagwarantowania, że nieumyślne chwytanie lub zabijanie nie będzie miało negatywnych skutków dla gatunków chronionych.

[…]”.

22

Paragraf 16b Bgld NSchLPflG przewiduje:

„Uwzględniając odpowiednie wymogi ochrony regularnie występujących gatunków ptaków wędrownych, rząd kraju związkowego przyjmuje szczególne środki ochrony w odniesieniu do obszarów ich wylęgu, pierzenia i zimowania oraz miejsc postoju wzdłuż ich tras migracji i ich bezpośredniego otoczenia. W tym celu zwraca szczególną uwagę na ochronę terenów podmokłych, w szczególności tych o znaczeniu międzynarodowym”.

23

Paragraf 88a Bgld JagdG stanowi:

„1.   W celu ochrony upraw winorośli (ust. 2) dozwolone jest zwalczanie szpaków w okresie od 15 lipca do 30 listopada.

2.   Konieczność tego środka należy stwierdzić w drodze rozporządzenia rządu kraju związkowego, jeżeli przewidywalne jest masowe wystąpienie szpaków w obszarze upraw winorośli […]”.

24

Paragraf 88b Bgld JagdG stanowi:

„[…]

2)   Polowania na słonkę mogą odbywać się w okresie od 1 marca do 15 kwietnia metodą »Schnepfenstrich« [w trakcie lotu tokowego]”.

25

Zgodnie z art. 76 Bgld JagdVO:

„1.   Następujące zwierzęta łowne nie mogą być tropione ani chwytane bądź zabijane w podanych poniżej okresach ochronnych:

[…]

[…]”.

26

Paragraf 2 Bgld ArtenschutzVO przewiduje:

„1.   Zakazane jest jakiekolwiek szkodliwe oddziaływanie na miejsca gniazdowania, reprodukcji, postoju i zimowania następujących zwierząt:

2.   Zakazane jest w szczególności

[…]”.

27

Paragraf 6 Bgld ArtenschutzVO stanowi:

„Wykorzystanie rolnicze lub leśne jest dozwolone zgodnie z § 19 [Bgld NSchLPflG]. Przepisy niniejszego rozporządzenia nie dotyczą właściwego wykonywania polowań i połowów”.

28

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 3, § 51 ust. 1–5, § 59 ust. 1 i § 68 ust. 1 Kärntner Jagdgesetz 2000, LGBl. (Kärnten) 21/2000 (ustawy Karyntii o łowiectwie, zwanej dalej „KrntJagdG”) oraz § 9 ust. 2 Kärntner Jagdgesetz 2000 — Durchführungsverordnung, LGBl. (Kärnten) 132/1991 (rozporządzenia Karyntii w sprawie polowań, zwanego dalej „KrntJagdVO”).

29

Paragraf 3 KrntJagdG przewiduje:

„1.   Polowanie należy prowadzić w odpowiedni sposób i zgodnie ze zwyczajami łowieckimi z zachowaniem zasad prawidłowego łowiectwa. Zakazane jest sprowadzanie zagrożenia dla populacji danego gatunku dzikiego wskutek nieprawidłowego prowadzenia polowań. Polowania należy ponadto prowadzić w taki sposób, aby nie redukować korzystnego dla dobra ogółu oddziaływania lasów i w szczególności aby zapobiegać szkodom leśnym powodowanym przez zwierzynę łowną […].

2.   Prawidłowe łowiectwo oznacza, że w wyniku jego prowadzenia wraz z działaniami pielęgnacyjnymi zostaje uzyskany i utrzymany dostosowany do wielkości i charakteru obszaru łowieckiego zróżnicowany i zdrowy stan gatunków zwierzyny łownej. Uwzględniać przy tym należy zrównoważony ekosystem, wymogi gospodarki rolnej i leśnej oraz ekologiczne planowanie przestrzenne. Prawidłowe łowiectwo oznacza również ochronę zwierzyny łownej zgodnie z przepisami.

[…]”.

30

Paragraf 51 KrntJagdG stanowi:

„1.   Przez cały rok podlegają ochronie […]

2.   W odniesieniu do zwierzyny łownej niewymienionej w § 1 rząd kraju związkowego określi w drodze rozporządzenia, uwzględniając zasady prawidłowego łowiectwa (§ 3), ochronę zagrożonych gatunków zwierzyny łownej oraz wiek, płeć i cechy biologiczne zwierzyny, jaka zwierzyna podlega ochronie przez cały rok lub w określonych okresach (okresy ochronne). […]

3.   W interesie prawidłowego łowiectwa rząd kraju związkowego może w przypadku poważnego zagrożenia populacji zwierzyny łownej wynikającego ze strat spowodowanych warunkami pogodowymi, katastrofami naturalnymi, epidemiami itp. wydłużyć okresy ochronne na terenie całego kraju, poszczególnych okręgów administracyjnych lub poszczególnych obszarów łowieckich lub postanowić, że określone gatunki zwierzyny łownej podlegają ochronie przez cały rok. Rozporządzenie takie należy uchylić, jak tylko odpadnie przyczyna jego wydania.

4.   Rząd kraju związkowego może w odniesieniu do określonych gatunków zwierzyny łownej wydłużyć okresy ochronne przyjęte zgodnie z ust. 1 lub 2 na wszystkich lub na określonych obszarach łowieckich lub — o ile nie dotyczy to zwierzyny łownej określonej w ust. 4a — uchylić lub skrócić je, jeżeli jest to uzasadnione interesem prawidłowego łowiectwa z uwzględnieniem warunków lokalnych i klimatycznych. Takie rozporządzenia mogą być wydawane na okres wynoszący maksymalnie dwa lata.

4a.   W celu umożliwienia zabijania, chwytania lub trzymania w sposób selektywny i w małej ilości ptactwa łownego chronionego przez cały rok […] rząd kraju związkowego może — jeśli nie ma innego zadowalającego rozwiązania — uchylić lub skrócić okres ochronny przyjęty dla tej zwierzyny zgodnie z ust. 1 w interesie zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, bezpieczeństwa lotniczego, w celu zapobiegania poważnym szkodom w odniesieniu do zbóż, inwentarza żywego, lasów, rybołówstwa i wody, w celu ochrony dzikiej fauny i flory lub do celów badawczych i naukowych, zwiększenia populacji lub ponownego wprowadzania oraz hodowli niezbędnej do tych celów. Rozporządzenie to może ponadto zostać wydane, pod warunkiem że populacje gatunków wymienionych w rozporządzeniu pomimo uchylenia lub skrócenia okresu ochronnego pozostaną we właściwym stanie ochrony. W przypadku gdy nie dotyczy to ptactwa łownego chronionego przez cały rok, rozporządzenie to może zostać wydane, jeżeli spełnione są inne warunki, w celu powszechnej ochrony własności lub w celu ochrony siedliska naturalnego. Takie rozporządzenie może zostać wydane na okres wynoszący maksymalnie dwa lata.

5.   Rząd kraju związkowego może ponadto zawiesić na odpowiedni okres stosowanie na poszczególnych lub wszystkich obszarach łowieckich danego okręgu administracyjnego okres ochronny obowiązujący w odniesieniu do określonego gatunku zwierzyny łownej — z wyjątkiem gatunków wymienionych w ust. 4a — jeżeli wymaga tego interes prawidłowego łowiectwa lub gospodarki rolnej i leśnej. Okres ochronny dla zwierzyny łownej wymienionej w ust. 4a może zostać zawieszony wyłącznie, jeżeli jest to konieczne dla ochrony któregoś z interesów wymienionych w ust. 4a i jeżeli nie ma innego zadowalającego rozwiązania i spełnione są przesłanki określone w ust. 4a zdanie drugie.

[…]”.

31

Paragraf 59 KrntJagdG stanowi:

„1.   Uprawniony do polowania jest zobowiązany do odnotowania na liście odstrzałów prowadzonej odrębnie dla każdego obszaru łowieckiego zwierzyny łownej zabitej, złapanej lub padłej w inny sposób w roku łowieckim na jego obszarze łowieckim; dla obszarów przyległych, dla których sporządzono tylko jeden plan odstrzału, odnotowania dokonuje się na jednej liście odstrzału. […]

2.   W celu prowadzenia listy odstrzałów należy korzystać z formularza ustalonego zarządzeniem krajowego zarządu związku łowieckiego Karyntii. W zarządzeniu należy uwzględnić treść i cel listy odstrzałów.

[…]”.

32

Zgodnie z § 68 KrntJagdG:

„1.   Zakazane jest:

[…]

[…]”.

33

Paragraf 9 KrntJagdVO ma brzmienie następujące:

„[…]

2.   Na następującą zwierzynę łowną wolno polować wyłącznie w podanych okresach (okresy polowań), poza którymi należy ją chronić:

[…]

[…]

[…]”.

34

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 27 ust. 1 i 2 Oberösterreichisches Natur- und Landschaftschutzgesetz 2001, LGBl. (Oberösterreich) 129/2001 (ustawy Górnej Austrii o ochronie przyrody i krajobrazu, zwanej dalej „Oö NSchG”), § 48 ust. 1–4 oraz § 60 ust. 3 Oberösterreichisches Jagdgesetz, LGBl. (Oberösterreich) 32/1964 (ustawy Górnej Austrii o łowiectwie, zwanej dalej „Oö JagdG”), § 5 ust. 2 i § 11 Oberösterreichische Artenschutzverordnung, LGBl. (Oberösterreich) 73/2003 (rozporządzenia Górnej Austrii w sprawie ochrony gatunków, zwanego dalej „Oö ArtenschutzVO”) oraz § 1 Oberösterreichische Schonzeitenverordnung, LGBl. (Oberösterreich) 30/1990 (rozporządzenia Górnej Austrii w sprawie okresów ochronnych, zwanego dalej „Oö SchonzeitenVO”).

35

Paragraf 27 Oö NSchG przewiduje:

„1.   Dziko rosnące rośliny i grzyby oraz dziko żyjące zwierzęta, na które nie wolno polować, mogą podlegać szczególnej ochronie na mocy rozporządzenia rządu krajowego, o ile ich gatunki rzadko występują w rodzimym krajobrazie lub ich populacja jest zagrożona lub ich ochrona leży w publicznym interesie, o ile inne interesy publiczne nie są ważniejsze od tych interesów ochrony. Przepis ten nie narusza stanowiących przeciwnie przepisów ustawowych.

2.   W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, należy, uwzględniając art. 5–7 i art. 9 dyrektywy w sprawie ochrony dzikiego ptactwa oraz art. 12 i 13 dyrektywy siedliskowej, bliżej określić w szczególności:

36

Paragraf 48 Oö JagdG stanowi:

„1.   Dla celów pielęgnacji zwierzyny łownej […] należy w koniecznym stopniu chronić ją, uwzględniając w odpowiednim stopniu wymogi kultury krajobrazu. Rząd kraju związkowego w drodze rozporządzenia po konsultacji z krajową radą łowiecką ustali dla poszczególnych gatunków zwierzyny łownej, w razie konieczności z rozróżnieniem w zależności od wieku i płci, okresy ochronne lub zawiesi całkowicie polowania na określone gatunki.

2.   W okresie ochronnym nie wolno polować, chwytać ani zabijać zwierząt gatunków chronionych.

3.   Zakazane jest usuwanie, uszkadzanie lub niszczenie gniazd i gniazd z jajami ptactwa łownego, ale osobom uprawnionym do polowania dozwolone jest zbieranie jaj ptactwa łownego w celu ich wylęgu w sztucznej hodowli.

4.   Rząd kraju związkowego udzielić zezwolenia na chwytanie zwierzyny łownej w okresie ochronnym w celach hodowlanych oraz na zabicie w celach naukowych lub badawczych.

[…]”.

37

Paragraf 60 Oö JagdG stanowi:

„[…]

3.   W budynkach mieszkalnych i gospodarczych oraz w ogrodzonych ogrodach posiadacz może chwytać lub zabijać lub przywłaszczać sobie […] jastrzębie, myszołowy i krogulce, jeżeli jest to niezbędne dla zapobieżenia poważnym szkodom, w szczególności w uprawach, hodowli i innych formach własności”.

38

Paragraf 5 Oö ArtenschutzVO ma brzmienie następujące:

„Ochroną objęte są […]:

39

Zgodnie z § 11 Oö ArtenschutzVO:

„Zezwolenia na selektywne chwytanie gatunków ptactwa poza obszarami ochrony ptactwa (art. 4 ust. 1 akapit czwarty dyrektywy ptasiej) […] do celów tradycyjnych wystaw ptaków śpiewających oraz na ich przetrzymywanie w okręgu administracyjnym można udzielić wyłącznie w okręgach […] na następujących warunkach:

[…]”.

40

Paragraf 1 Oö SchonzeitenVO przewiduje:

„1.   W podanym poniżej okresie ochronnym nie wolno polować, chwytać ani zabijać następujących zwierząt łownych:

[…]

głuszec, skrzekot i cietrzew:

[…]

słonka: od 1 maja do 30 września.

[…]

2.   Pierwszy i ostatni dzień danego okresu ochronnego wlicza się do tego okresu”.

41

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 3, § 54 ust. 1, § 59, § 60 ust. 3a i 4a, § 72 ust. 3 oraz § 103 i 104 Salzburger Jagdgesetz 1993, LGBl. (Salzburg) 100/1993 (ustawy Salzburga o łowiectwie, zwanej dalej „Sbg JagdG”), § 34 Salzburger Naturschutzgesetz 1999, LGBl. (Salzburg) 73/1999 (ustawy Salzburga o ochronie przyrody, zwanej dalej „Sbg NSchG”) i § 1 Salzburger Schonzeiten-Verordnung, LGBl (Salzburg) 53/1996 (rozporządzenia Salzburga w sprawie okresów ochronnych, zwanego dalej „Sbg SchonzeitenVO”).

42

Paragraf 3 Sbg JagdG przewiduje:

„Prawo do polowania należy wykonywać, przestrzegając zasad odpowiedzialnego łowiectwa […] w taki sposób, aby

43

Paragraf 54 Sbg JagdG stanowi:

„1.   Dla następujących gatunków zwierzyny łownej należy ustalić okresy ochronne w drodze rozporządzenia rządu kraju związkowego: […] głuszec, skrzekot, cietrzew, bażant, gołąb grzywacz, sierpówka, kaczka krzyżówka, głowienka, kaczka czernica, gęś zbożowa, gęś gęgawa, słonka, łyska, wrona czarna, wrona siwa, kruk, sroka, sójka, mewa śmieszka, czapla siwa, kormoran. Podczas okresów ochronnych (włącznie z pierwszym i ostatnim dniem) nie można tropić, chwytać ani zabijać tych zwierząt […]. Przy ustalaniu okresów ochronnych należy uwzględnić ich cechy biologiczne w perspektywie długotrwałej opieki oraz wymogi gospodarki rolnej i leśnej. Okresy ochronne można ustalić również odrębnie w zależności od wieku i płci. Dla gatunków ptactwa, które nie są wymienione w załączniku II do dyrektywy ptasiej […] jako ptactwo łowne w Austrii, można przewidzieć okresy odstrzału wyłącznie w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w § 104 ust. 4. W odniesieniu do wszystkich gatunków ptactwa należy zapewnić, aby okres gniazdowania, poszczególne fazy okresu lęgowego i wychowu młodych, a w przypadku ptaków wędrownych również powrót do miejsc gniazdowania były objęte okresem ochronnym.

[…]”.

44

Paragraf 59 Sbg JagdG stanowi:

„1.   […] Ponadto odstrzał dzikiego ptactwa, które nie jest wymienione w załączniku II do dyrektywy ptasiej jako ptactwo łowne w Austrii, może odbywać się wyłącznie w ramach planu odstrzałów. Rząd kraju związkowego może ustalić w drodze rozporządzenia, że w odniesieniu do określonych innych gatunków zwierzyny łownej odstrzał może odbywać się również wyłącznie w ramach planu odstrzałów, o ile jest to konieczne, aby osiągnąć i zachować populację zwierzyny łownej odpowiadającą zasadom określonym w § 3. […]

2.   W każdym planie odstrzałów należy uwzględnić odstrzały dokonane w latach poprzednich, liczbę padłych zwierząt, rozmiar i rozwój szkód leśnych powodowanych przez zwierzynę łowną oraz stan zdrowia i strukturę populacji zwierzyny.

3.   Rząd kraju związkowego określi w drodze rozporządzenia szczegółowe przepisy potrzebne do sporządzenia i przyjęcia planu odstrzału […]”.

45

Paragraf 60 Sbg JagdG ma brzmienie następujące:

„[…]

3a.   W odniesieniu do gatunków ptactwa określonych w § 59 ust. 1 zdanie drugie nie można ustalać minimalnych ilości odstrzału. Rząd kraju związkowego ustali w drodze rozporządzenia maksymalne ilości odstrzału i ich podział na obszary łowieckie stosując odpowiednio § 104 ust. 4. Przed wydaniem takiego rozporządzenia należy przeprowadzić konsultacje ze związkiem łowieckim Salzburga, związkiem rybackim Salzburga, izbą rolną i leśną Salzburga oraz krajowym rzecznikiem ochrony środowiska. Maksymalne ilości odstrzału należy ustalić w taki sposób, aby na terenie kraju związkowego została osiągnięta lub utrzymana populacja danego gatunku ptactwa odpowiadająca zasadom określonym w § 3 i aby nie wystąpiły szkody nie do przyjęcia.

[…]

4a.   W rocznym planie odstrzałów należy określić w odniesieniu do poszczególnych gatunków zwierzyny łownej, w razie potrzeby z podziałem na płeć i klasy wiekowe, minimalne albo maksymalne ilości odstrzału lub obie te ilości oraz podział odstrzałów na poszczególne obszary łowieckie […]”.

46

Paragraf 72 Sbg JagdG przewiduje:

„[…]

3.   Używanie pułapek mających na celu zabijanie dzikich zwierząt jest co do zasady zakazane. Rząd kraju związkowego może jednak nakazać uprawnionym do polowania lub wspólnotom łowieckim użycia takich pułapek, jeżeli:

[…]”.

47

Paragraf 103 Sbg JagdG stanowi:

„1.   Następujące gatunki zwierzyny łownej podlegają szczególnej ochronie na wszystkich etapach życia:

[…]

2.   W odniesieniu do gatunków zwierzyny łownej określonej w ust. 1 obowiązują następujące przepisy ochronne:

3.   Jeżeli prace rolne lub leśne zagrażają gniazdom z jajami, uprawniony do polowania może je przenieść lub zabrać w celu sztucznej hodowli, jeżeli nie można ochronić takiego gniazda w inny sposób”.

48

Paragraf 104 Sbg JagdG przewiduje:

„[…]

4.   Organ może zezwolić na dalsze odstępstwa od zakazów […], jeżeli nie pogorszy to stanu danego gatunku dzikiego i jeżeli nie ma innego zadowalającego rozwiązania dla osiągnięcia zamierzonego celu. Odstępstwa mogą być przyznane wyłącznie na następujące cele:

49

Paragraf 34 Sbg NSchG ma brzmienie następujące:

„1.   Organ ochrony przyrody na wniosek może zezwolić na odstępstwa od zakazów […]. Zezwolenie może […] być udzielone wyłącznie dla działań służących jednemu z następujących celów:

[…]

[…]

3.   Zezwolenia zgodnie z ust. 1 udziela się wyłącznie wtedy, gdy celu działania nie można osiągnąć inaczej w sposób zadowalający, a stan danej populacji gatunków zwierząt lub roślin nie pogorszy się również na obszarze ingerencji”.

50

Paragraf 1 Sbg SchonzeitenVO przewiduje:

„Dla wymienionych gatunków zwierzyny łownej ustala się następujące okresy ochronne za każdym razem obejmujące pierwszy i ostatni dzień okresu:

51

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 1 ust. 1 Zweite Durchführungsverordnung zum Tiroler Jagdgesetz 1983, LGBl. (Tirol) 16/1995 (drugiego rozporządzenia wykonawczego do ustawy Tyrolu o łowiectwie, zwanego dalej „DurchfVO Tiroler JagdG”) i § 4 ust. 3 Tiroler Naturschutzverordnung 1997, LGBl. (Tirol) 95/1997 (rozporządzenia Tyrolu w sprawie ochrony przyrody, zwanego dalej „Tiroler NSchVO”).

52

Paragraf 1 DurchfVO Tiroler JagdG przewiduje:

„1.   O ile nie postanowiono inaczej […], na następujące gatunki zwierzyny łownej wolno polować wyłącznie w podanych okresach (okresach polowań):

[…]

[…]”.

53

Paragraf 4 Tiroler NSchVO przewiduje:

„[…]

2.   Zakazane jest:

[…]

54

Rzecz dotyczy § 27 ust. 1 Vorarlberger Jagdverordnung, LGBl. (Vorarlberg) 24/1995 (rozporządzenia Vorarlbergu w sprawie łowiectwa, zwanego dalej „Vlbg JagdVO”), który przewiduje:

„1)   W następujących okresach, włącznie z pierwszym i ostatnim dniem, wolno polować na:

[…]

[…]”.

55

Rzecz dotyczy następujących przepisów: § 69 ust. 1 Wiener Jagdgesetz, LGBl. (Wien) 6/1948 (ustawy Wiednia o łowiectwie, zwanej dalej „Wiener JagdG”) i § 1 ust. 1 Wiener Schonzeitenverordnung, LGBl. (Wien) 26/1975 (rozporządzenia Wiednia w sprawie okresów ochronnych, zwanego dalej „Wiener SchonzeitenVO”).

56

Paragraf 69 Wiener JagdG przewiduje:

„1.   Uwzględniając wymogi kultury krajobrazu, należy ustalić w drodze rozporządzenia zgodnie z zasadami prawidłowego łowiectwa okresy ochronne dla poszczególnych gatunków zwierzyny łownej […], ewentualnie w rozróżnieniu na wiek i płeć. W okresie ochronnym nie wolno tropić, chwytać ani zabijać tej zwierzyny. Pierwszy i ostatni dzień wliczane są do okresu ochronnego.

[…]”.

57

Paragraf 1 Wiener SchonzeitenVO przewiduje:

„1.   Zakazane jest tropienie, chwytanie lub zabijanie następujących zwierząt łownych w wymienionych poniżej okresach ochronnych:

[…]

[…]”.

58

W dniu 13 kwietnia 2000 r. Komisja skierowała do Republiki Austrii wezwanie do usunięcia uchybienia dotyczące niektórych przepisów ustawowych i wykonawczych krajów związkowych tego państwa członkowskiego, które jej zdaniem nie spełniały wymogu pełnej i prawidłowej transpozycji dyrektywy.

59

Republika Austrii odpowiedziała pismem z dnia 26 lipca 2000 r., w którym poinformowała o zmianie niektórych tekstów, kwestionując jednak stanowisko Komisji w odniesieniu do prawidłowości transpozycji przepisów dyrektywy.

60

W dniu 17 października 2003 r. Komisja wydała uzasadnioną opinię, wzywając Republikę Austrii do przyjęcia środków niezbędnych do zastosowania się do niej w terminie dwóch miesięcy. Z opinii tej wynika, że Komisja nie podtrzymała niektórych pierwotnie sformułowanych zarzutów.

61

Pismem z dnia 23 grudnia 2003 r. Republika Austrii odpowiedziała na tę uzasadnioną opinię, wskazując, że zaplanowane są dalsze zmiany przepisów ustawowych i wykonawczych zgodne ze stanowiskiem prawnym Komisji, podtrzymując jednak niektóre argumenty na poparcie swojego stanowiska przyjętego w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia uchybienia.

62

W tych okolicznościach Komisja postanowiła wnieść niniejszą skargę.

63

Komisja sformułowała w skardze wobec pozwanej 39 zarzutów uchybienia.

64

W odpowiedzi na skargę pozwana uznała zasadność 13 zarzutów. Ponadto przyznała ona, że dwa inne zarzuty były w części zasadne.

65

W toku postępowania przed Trybunałem Komisja wycofała w części lub całości szereg zarzutów uchybienia, uznając, że niektóre przepisy dyrektywy zostały tymczasem prawidłowo transponowane w niektórych krajach związkowych.

66

Przedmiotem skargi na obecnym etapie postępowania jest jednak transpozycja tych samych przepisów, które zostały wymienione w piśmie wszczynającym postępowanie.

67

Komisja twierdzi, że z załącznika 1 dotyczącego § 1 Kärntner Tierartenschutzverordnung (rozporządzenia Karyntii w sprawie ochrony gatunków zwierząt, zwanego dalej „KrntTaSchVO”) wynika, iż wrona czarna, wrona siwa, sójka, kawka, sroka, wróbel i gołąb domowy nie są gatunkami chronionymi, chociaż jest to ptactwo dzikie. Ochrona wymagana przez dyrektywę powinna natomiast co do zasady obejmować wszystkie gatunki ptaków występujące naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich.

68

Komisja podnosi, że zgodnie z § 3 ust. 5 Niederösterreichische Verordnung über den Schutz wildwachsender Pflanzen und freilebender Tiere (rozporządzenia Dolnej Austrii w sprawie ochrony dzikiej flory i fauny, zwanego dalej „Nö NSchVO”), jedynie „rodzime” gatunki ptactwa są chronione całkowicie. Ponadto pięć gatunków, które należą do tej kategorii, to jest wrona czarna, wrona siwa, kawka, wróbel i gołąb domowy, były wyłączone z systemu ochrony przewidzianego w dyrektywie.

69

Komisja utrzymuje, że zgodnie z § 4 Steiermärkische Naturschutzverordnung (rozporządzenia Styrii w sprawie ochrony przyrody, zwanego dalej „StmkNSchVO”) szpak, wróbel, gołąb domowy i kruk, chociaż są gatunkami rodzimymi, nie są objęte ochroną wymaganą przez dyrektywę w okresie od 1 lipca do 31 stycznia.

70

Zdaniem Komisji z załącznika 1 do KrntTaSchVO wynika, że wrona czarna, wrona siwa, sójka, kawka, sroka, wróbel i gołąb domowy nie są chronione, tak jak przewiduje to dyrektywa.

71

Komisja podnosi, że zgodnie z § 3 ust. 5 Nö NSchVO chronione są jedynie „rodzime” gatunki ptactwa. Pięć z tych gatunków, to jest wrona czarna, wrona siwa, kawka, wróbel i gołąb domowy, jest przy tym wyłączonych z systemu ochrony wymaganego w dyrektywie. Ponadto do gatunków tych nie znajduje zastosowania powszechny system ochrony przewidziany w § 18 ust. 4 i 5 Nö NSchVO.

72

Komisja podnosi, że § 13 Steiermärkisches Naturschutzgesetz (ustawy Styrii o ochronie przyrody) przewiduje wydanie rozporządzeń w celu ochrony ptactwa objętego dyrektywą. Na podstawie tego przepisu nie wydano jednak żadnego rozporządzenia. Poza tym szpak, wróbel, gołąb domowy i kruk, chociaż są gatunkami rodzimymi, są objęte ochroną jedynie od 1 lutego do 30 czerwca.

73

Komisja podnosi, że z § 3 ust. 5 oraz § 4 pkt 1 i 2 Nö NSchVO wynika, iż wrona czarna, wrona siwa, kawka i wróbel są wyłączone całkowicie z ochrony wymaganej w dyrektywie, a sójka i sroka częściowo. Uregulowanie to stanowi zatem naruszenie art. 7 ust. 1 dyrektywy, który przewiduje, że polować wolno jedynie na gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy.

74

Komisja podkreśla, że § 49 ust. 1 Steiermärkisches Jagdgesetz (ustawy Styrii o łowiectwie, zwanej dalej „Stmk JagdG”) w związku z art. 1 ust. 1 Steiermärkische Jagdzeitenverordnung (rozporządzenia Styrii w sprawie okresów polowań) ustala okresy polowań niezgodne z przepisami dyrektywy, jeżeli chodzi o pewne gatunki, to jest głuszca (od 1 do 31 maja zamiast od 1 października do 28 lutego), cietrzewia (od 1 do 31 maja zamiast od 21 września do 31 marca) i słonkę (od 16 marca do 15 kwietnia i od 1 września do 31 grudnia zamiast od 11 września do 19 lutego).

75

Komisja uważa, że § 62 ust. 2 Stmk JagdG i § 5 ust. 1 Stmk NSchVO nie uwzględniają przepisów art. 9 dyrektywy, ponieważ przewidują one ogólne odstępstwo od przewidzianego w niej systemu ochrony w odniesieniu do usuwania miejsc wylęgu i gniazd gatunków znajdujących się w ogrodach przydomowych i budynkach.

76

Republika Austrii wskazuje, że zmiany niezbędne w celu doprowadzenia do zgodności wspomnianych przepisów krajowych z dyrektywą są w przygotowaniu.

77

Jeżeli chodzi o zarzut Komisji dotyczący zgodności systemu ochrony gołębia domowego w Karyntii z art. 5 dyrektywy, należy stwierdzić, że zgodnie z pkt 44 skargi gatunek ten objęty jest przepisami dyrektywy, ale zgodnie z pkt 47 skargi nie należy do gatunków dzikiego ptactwa.

78

Skarga jest więc w tym względzie sprzeczna, wobec czego nie spełnia wymogów art. 38 ust. 1 lit. c) regulaminu Trybunału. Jest ona zatem niedopuszczalna w zakresie, w jakim dotyczy systemu ochrony gołębia domowego w Karyntii.

79

Ponadto należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uchybienie powinno być oceniane na podstawie sytuacji mającej miejsce w państwie członkowskim w momencie upływu terminu wyznaczonego w uzasadnionej opinii, a zmiany w przepisach ustawowych lub wykonawczych, które nastąpiły w okresie późniejszym, nie mogą być uwzględniane przez Trybunał (zob. w szczególności wyroki: z dnia 30 maja 2002 r. w sprawie C-323/01 Komisja przeciwko Włochom, Rec. str. I-4711, pkt 8, i z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-23/05 Komisja przeciwko Luksemburgowi, Zb.Orz. str. I-9535, pkt 9).

80

Biorąc pod uwagę, że uzasadniona opinia została notyfikowana w dniu 17 października 2003 r., oraz uwzględniając termin wyznaczony w tej opinii, odpowiednie przepisy prawa krajowego powinny być zgodne z wymogami dyrektywy najpóźniej w dniu 17 grudnia 2003 r.

81

Z uwag Republiki Austrii dotyczących wspomnianych zarzutów uchybienia wynika natomiast, że to państwo członkowskie przyznaje, iż przepisy niezbędne w świetle tych różnych aspektów w celu prawidłowej transpozycji dyrektywy nie zostały przyjęte w wyznaczonym terminie.

82

Należy zatem stwierdzić, że skarga jest zasadna w odniesieniu do wspomnianych zarzutów uchybienia z wyjątkiem zarzutu dotyczącego systemu ochrony gołębia domowego w Karyntii, który jest niedopuszczalny.

83

Komisja podnosi, że zgodnie z art. 16 ust. 1 lit. b) Bgld NSchLPflG chronione są wszystkie gatunki ptaków z wyjątkiem szpaka na warunkach określonych w § 88a du Bgld JagdG. Szpak jest natomiast jej zdaniem gatunkiem, który powinien być chroniony zgodnie z art. 1 dyrektywy.

84

Komisja uważa również, że § 88a ust. 2 Bgld JagdG nie uzależnia wydania rozporządzenia od spełnienia warunków wprowadzenia odstępstwa przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

85

Republika Austrii podnosi, że szpak nie jest co do zasady gatunkiem, na który wolno polować w Burgenlandzie. Niemniej z uwagi na istotne szkody wyrządzane przez ten gatunek w uprawach winorośli ustawodawca kraju związkowego uznał za konieczne przyjęcie przepisów wprowadzających odstępstwo na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) dyrektywy. Polowanie na szpaka jest dozwolone tym samym jedynie w okresie od 15 lipca do 30 listopada.

86

Zdaniem tego państwa członkowskiego ochrona upraw winorośli, przywołana w § 88a ust. 1 Bgld JagdG, odpowiada celowi wspomnianego przepisu dyrektywy. Poza tym spełniony jest warunek braku innego zadowalającego rozwiązania, ponieważ winnice były corocznie atakowane przez stada mogące liczyć aż do 50000 szpaków, a konwencjonalne środki przepędzania okazały się niewystarczające.

87

W pierwszej kolejności należy przypomnieć z jednej strony, że zgodnie z art. 1 dyrektywa odnosi się do ochrony wszystkich gatunków ptactwa występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich i obejmuje ochronę, gospodarowanie oraz kontrolę tych gatunków, a z drugiej strony, że skuteczna ochrona ptaków jest typowym transgranicznym problemem środowiskowym, który implikuje wspólną odpowiedzialność państw członkowskich (zob. podobnie wyrok z dnia 8 lipca 1987 r. w sprawie 247/85 Komisja przeciwko Belgii, Rec. str. 3029, pkt 6).

88

W konsekwencji art. 1 dyrektywy stanowi przepis, który nie wskazuje kierunku programowego, lecz zawiera wiążącą normę prawną, którą należy transponować do porządków prawnych państw członkowskich.

89

W tym względzie Trybunał wyjaśnił, że transpozycja norm wspólnotowych do prawa krajowego nie wymaga bezwzględnie formalnego i dosłownego przejęcia ich przepisów do wyraźnego i szczególnego przepisu prawa, oraz że jej dokonanie może nastąpić poprzez odwołanie się do ogólnego kontekstu prawnego, o ile faktycznie gwarantuje on pełne stosowanie dyrektywy w sposób wystarczająco jasny i precyzyjny (zob. w szczególności wyrok z dnia 27 kwietnia 1988 r. w sprawie 252/85 Komisja przeciwko Francji, Rec. str. 2243, pkt 5).

90

Jeżeli chodzi o zarzut sformułowany przez Komisję, należy stwierdzić, że ustawodawstwo Burgenlandu wyłącza szpaka — gatunek objęty art. 1 dyrektywy — z ochrony dzikiego ptactwa całkowicie w okresie od 15 lipca do 30 listopada.

91

Jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 10 opinii, niezależnie od tego, czy sporne przepisy są dopuszczalne na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) tiret trzecie dyrektywy, całkowite wyłączenie jakiegoś gatunku ptactwa z systemu ochrony określonego w art. 1 dyrektywy, nawet na okres ograniczony, jakkolwiek istotny, jest niezgodne z tym ostatnim artykułem.

92

W tym względzie należy dodać, że dokładność transpozycji ma szczególne znaczenie w przypadku dyrektywy, która zarządzanie wspólnym dziedzictwem na ich terytoriach powierza państwom członkowskim (zob. wyroki: z dnia 8 lipca 1987 r. w sprawie 262/85 Komisja przeciwko Włochom, Rec. str. 3073, pkt 9, i z dnia 7 grudnia 2000 r. w sprawie C-38/99 Komisja przeciwko Francji, Rec. str. I-10941, pkt 53).

93

Wynika z tego, że przepisy ustawowe Burgenlandu objęte niniejszym zarzutem Komisji są niezgodne z art. 1ust. 1 i 2 dyrektywy.

94

Zarzut Komisji jest zatem uzasadniony.

95

Komisja podnosi, że § 27 ust. l Oö NSchG uzależnia ochronę dzikich zwierząt z jednej strony od wydania rozporządzenia wykonawczego, a z drugiej strony od spełnienia pewnych warunków. Artykuł 1 dyrektywy ustanawia natomiast obowiązek ochrony wszystkich gatunków dzikiego ptactwa. Ponadto zgodnie z § 5 pkt 2 Oö ArtenschutzVO sroka, sójka, wrona czarna i wrona siwa są całkowicie wyłączone z systemu ochrony przewidzianego w art. 1 dyrektywy.

96

Republika Austrii twierdzi, że § 27 ust. 2 Oö NSchG przewiduje system ochrony roślin i zwierząt w drodze rozporządzenia, który uwzględnia wymogi dyrektywy.

97

Państwo to dodaje, że dyrektywa dokonuje rozróżnienia między gatunkami rodzimymi i nierodzimymi i wiąże z tym konsekwencje prawne. Artykuł 11 dyrektywy wymaga mianowicie kontroli wprowadzania gatunków nierodzimych w celu ochrony miejscowej flory i fauny.

98

Po pierwsze, należy przypomnieć, że Trybunał stwierdził w pkt 22 wyżej wymienionego wyroku z dnia 8 lipca 1987 r. w sprawie Komisja przeciwko Belgii, że działanie ochronne dyrektywy powinno być zagwarantowane względem wszystkich gatunków ptactwa występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium danego państwa członkowskiego.

99

W konsekwencji środki ochrony, które państwa członkowskie obowiązane są przyjąć na podstawie art. 1 dyrektywy, powinny obejmować również dzikie ptactwo, których siedlisko naturalne nie znajduje się na terytorium tego państwa, lecz na terytorium innego lub innych państw członkowskich (zob. podobnie wyroki: ww. z dnia 8 lipca 1987 r. w sprawie Komisja przeciwko Belgii, pkt 22, i z dnia 8 lutego 1996 r. w sprawie C-149/94 Vergy, Rec. str. I-299, pkt 17 i 18).

100

Jeżeli chodzi o zarzut sformułowany przez Komisję, należy stwierdzić, że system ochrony ustanowiony w § 27 ust. 1 i 2 Oö NSchG, w szczególności upoważnienie przyznane władzom wykonawczym, związany jest licznymi warunkami dotyczącymi cech biologicznych wskazanych gatunków. Ponadto § 5 pkt 2 Oö ArtenSchutzVO wyłącza całkowicie pewne gatunki ze swojego zakresu zastosowania.

101

Jeżeli chodzi o argument Republiki Austrii oparty na art. 11 dyrektywy, należy stwierdzić, że przepis ten ogranicza się do ustanowienia nałożonego na państwa członkowskie szczególnego obowiązku zapewnienia, aby wprowadzenie gatunków ptactwa, które nie występują naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, nie naruszało miejscowej flory i fauny.

102

Dlatego też artykułu tego nie można przyjąć za podstawę prawną pozwalającą na odstępstwo od obowiązków ochrony spoczywających na państwach członkowskich na podstawie art. 1 dyrektywy i dotyczących wszystkich gatunków występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, to znaczy w odniesieniu do każdego z tych państw zarówno gatunków, które są tam rodzime, jak również występujących tylko w innych państwach członkowskich.

103

Jak wynika bowiem z pkt 15 ww. wyroku z dnia 27 kwietnia 1988 r. w sprawie Komisja przeciwko Francji, znaczenie pełnej i skutecznej ochrony dzikiego ptactwa na całym obszarze Wspólnoty, niezależnie od jego miejsca pobytu lub tras wędrówki, powoduje, że wszelkie przepisy krajowe określające ochronę dzikiego ptactwa według kryteriów fauny krajowej są niezgodne z dyrektywą.

104

Wynika z tego, że art. 1ust. 1 i 2 dyrektywy nie został transponowany prawidłowo w Górnej Austrii.

105

Należy zatem uwzględnić zarzut sformułowany przez Komisję w tym względzie.

106

Komisja utrzymuje, że uregulowanie dotyczące szpaka przewidziane w § 16 ust. 1 lit. b) Bgld NSchLPflG i w § 88a Bgld JagdG nie zapewnia temu gatunkowi ochrony zgodnej z art. 5 dyrektywy, w każdym razie nie przez cały rok.

107

Komisja podnosi również, że zgodnie z § 6 Bgld ArtenschutzVO przepisy tego rozporządzenia nie dotyczą polowań i połowów. Jej zdaniem przepis ten pozwala na umyślne szkodliwe oddziaływanie na gniazda oraz miejsca reprodukcji, postoju i zimowania gatunków chronionych.

108

Republika Austrii wyjaśnia, że prawodawca kraju związkowego przyjął przepisy wprowadzające odstępstwo ze względu znaczne szkody powodowane przez ten gatunek w uprawach winorośli.

109

Państwo to podnosi, że ochrona tego gatunku jest zapewniona dla wszystkich form rozwojowych, włącznie z jajem. Jeżeli chodzi o § 6 Bgld ArtenschutzVO, jego ostatnie zdanie nie może być interpretowane jako ustanawiające ogólne odstępstwo na rzecz polowań i połowów.

110

Należy wskazać najpierw, że powszechny system ochrony ustanowiony w art. 5 dyrektywy dotyczy zgodnie z jego pierwszym zdaniem wszystkich gatunków ptactwa określonych w art. 1 tej dyrektywy. System ten obejmuje między innymi zakaz umyślnego zabijania, chwytania lub płoszenia chronionych gatunków ptactwa.

111

Jak stwierdzono w pkt 90 i 91 niniejszego wyroku, całkowite wykluczenie szpaka w okresie od 15 lipca do 30 listopada z systemu ochrony przewidzianego w dyrektywie jest niezgodne z art. 1 tej dyrektywy.

112

W konsekwencji działania dopuszczone na mocy przepisów wspomnianych w pkt 106 niniejszego wyroku również są niezgodne z zakazami określonymi w art. 5 dyrektywy.

113

Jeżeli chodzi o powód wprowadzenia odstępstwa podany przez Republikę Austrii, prawdą jest, że zapobieganie szkodom w uprawach winorośli może co do zasady pozwolić na przyjęcie przepisów wprowadzających odstępstwo na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) tiret trzecie dyrektywy.

114

Niemniej ten ostatni przepis nie stanowi podstawy prawnej dla całkowitego wyłączenia danego gatunku, nawet w sposób ograniczony czasowo, z systemu ochrony przewidzianego w dyrektywie.

115

Całkowite wyłączenie danego gatunku ptactwa z systemu ochrony przewidzianego w dyrektywie, nawet w zakresie ograniczonym czasowo, może bowiem zagrozić samej egzystencji tego gatunku. Dlatego też państwa członkowskie mogą wprowadzać odstępstwa od systemu ochrony dzikiego ptactwa wyłącznie z zachowaniem wymogów określonych w art. 9 ust. 2 dyrektywy.

116

Jeżeli chodzi o ochronę gniazd oraz miejsc reprodukcji, postoju i zimowania, należy przypomnieć, że objęte są one zakresem stosowania systemu ochrony ustanowionego w art. 5 dyrektywy, w szczególności w lit. b)–d).

117

Jeżeli chodzi o sporne przepisy, należy zaznaczyć, że zgodnie z § 16 ust. 4 Bgld NSchLPflG zakazuje się tropienia, płoszenia, chwytania, transportowania, trzymania w niewoli, ranienia, zabijania, przechowywania, zabierania chronionych zwierząt.

118

Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z § 16 ust. 2 lit. d) tej ustawy rozporządzenie wykonawcze ma określić gatunki zwierząt, dla ochrony których zakazane jest usuwanie, uszkadzanie lub niszczenie gniazd i miejsc ich lokalizacji, miejsc tokowania, reprodukcji, postoju i kwater zimowych.

119

Należy stwierdzić, że — jak zaznaczyła rzecznik generalna w pkt 26 opinii — § 16 ust. 2 w związku z ust. 4 Bgld NSchPflG prowadzi do braku ochrony niektórych gatunków ptactwa, wobec czego przepisy te należy uznać za niezgodne z art. 5 dyrektywy.

120

Dodać trzeba, że przepisy Bgld ArtenschutzVO nie usuwają tego braku transpozycji. Zakazy określone w § 2 tego rozporządzenia dotyczą bowiem jedynie miejsc gniazdowania, reprodukcji, postoju i zimowania niewielkiej liczby gatunków, a nie wszystkich gatunków chronionych.

121

Ponadto zgodnie z § 6 tego rozporządzenia środki ochrony ustanowione w tym rozporządzeniu nie znajdują zastosowania do polowań i połowów.

122

Te czynności mogą jednak mieć szkodliwe oddziaływanie na miejsca chronione na podstawie art. 5 lit. b)–d) dyrektywy.

123

Ponieważ Republika Austrii nie przedstawiła argumentacji, która mogłaby uzasadniać omawianą regulację, uchybienie zobowiązaniom należy uznać za wykazane.

124

W konsekwencji zarzut dotyczący naruszenia art. 5 dyrektywy należy uznać za zasadny w odniesieniu do wszystkich spornych przepisów Burgenlandu.

125

Komisja zaznacza, że § 68 ust. 1 KrntJagdG nie transponuje zakazów określonych w art. 5 lit. a) i e) dyrektywy. Paragraf 68 ust. 1 ogranicza się bowiem do zakazów dotyczących gniazd i miejsc reprodukcji. Ponadto również § 51 ust. 4a KrntJagdG nie gwarantuje transpozycji wspomnianych przepisów dyrektywy.

126

Republika Austrii twierdzi, że całość przepisów prawnych znajdujących zastosowanie w Karyntii zapewnia zakaz szkodliwego oddziaływania na miejsca lęgowe ptactwa łownego. Zakazane jest również niszczenie gniazd i miejsc lęgowych tych gatunków lub wybieranie jaj bez zezwolenia.

127

Należy zauważyć, że chociaż uregulowanie przewidziane w § 68 ust. 1 KrntJagdG przewiduje środki ochrony dotyczące gniazd, miejsc lęgowych, jaj i miejsc reprodukcji ptactwa łownego, to nie zawiera ono jednak żadnego przepisu odnoszącego się do obowiązku zapewnienia, że ptaki określone w art. 1 dyrektywy nie będą zabijane, chwytane lub przetrzymywane, zgodnie z wymogiem art. 5 lit. a) i e) dyrektywy.

128

Należy zaznaczyć ponadto, że również § 51 ust. 4a KrntJagdG nie zapewnia transpozycji tych przepisów dyrektywy, ponieważ przewiduje on jedynie pewną grupę wyjątków od powszechnej ochrony wynikających z zakazu prowadzenia polowań, zawartego w ust. 1 tego paragrafu.

129

Trzeba zatem stwierdzić, że zakazy przewidziane w art. 5 lit. a) i e) dyrektywy, to znaczy zakaz zabijania, chwytania, lub przetrzymywania chronionego ptactwa, nie zostały ustanowione w przepisach krajowych wspomnianych w pkt 125 niniejszego wyroku.

130

Zarzut Komisji należy zatem uznać za zasadny w tym względzie.

131

Komisja twierdzi, że § 27 ust. 1 Oö NSchG obejmuje działania programowe, które ograniczają się do gatunków rodzimych. Ustanowiona tam delegacja do wydania rozporządzenia uzależnia bowiem ochronę w szczególności od tego, aby dany gatunek był gatunkiem rzadkim w rodzimym krajobrazie, aby jego populacja była zagrożona lub aby jego ochrona leżała w publicznym interesie.

132

Komisja dodaje, że zgodnie z § 5 pkt 2 Oö ArtenschutzVO sroka, sójka, wrona czarna i wrona siwa są całkowicie wyłączone z przewidzianego tam systemu ochrony.

133

Republika Austrii podkreśla, że § 27 ust. 2 Oö NSchG przewiduje ochronę roślin i zwierząt w drodze rozporządzenia, uwzględniając w szczególności art. 5–7 i 9 dyrektywy. Ten cel ustawodawcy w żaden sposób nie może być osłabiony poprzez odesłanie do § 27 ust. 1 Oö NSchG.

134

Państwo to dodaje, że dyrektywa dokonuje rozróżnienia pomiędzy gatunkami rodzimymi i obcymi i wiąże z tym konsekwencje prawne. Artykuł 11 dyrektywy wymaga bowiem kontroli wprowadzania obcych gatunków w celu ochrony miejscowej fauny i flory.

135

Należy przypomnieć w pierwszej kolejności, że — jak wynika z pkt 110 niniejszego wyroku niniejszego wyroku — zakres stosowania art. 5 dyrektywy obejmuje wszystkie gatunki określone w art. 1 dyrektywy. W konsekwencji wyłączenie sroki, sójki, wrony czarnej i wrony siwej z systemu ochrony gatunków znajdującego zastosowanie w Górnej Austrii nie jest zgodne z dyrektywą.

136

Ponadto ograniczanie liczby chronionych gatunków w zależności od pewnych warunków odnoszących się do cech biologicznych i względów interesu publicznego jest również niezgodne z dyrektywą.

137

Argument Republiki Austrii, iż władze wykonawcze zobowiązane są postępować w sposób zgodny z dyrektywą, nie może zmienić tego wniosku. Wystarczy bowiem stwierdzić, że zgodne z przepisami dyrektywy wykonanie przepisów przez te władze nie może samo w sobie przedstawiać jasności i dokładności wymaganej dla spełnienia wymogu bezpieczeństwa prawnego (zob. podobnie wyroki: z dnia 19 września 1996 r. w sprawie C-236/95 Komisja przeciwko Grecji, Rec. str. I-4459, pkt 12 i 13, i z dnia 10 maja 2001 r. w sprawie C-144/99 Komisja przeciwko Niderlandom, Rec. str. I-3541, pkt 21).

138

Nie można przyjąć również argumentu opartego przez to państwo członkowskie na art. 11 dyrektywy. Jak wynika z pkt 101 i 102 niniejszego wyroku, artykułu tego nie można bowiem uważać za podstawę prawną pozwalającą na odstępstwo od obowiązków ochrony spoczywających na państwach członkowskich na podstawie art. 1 dyrektywy.

139

W konsekwencji należy uwzględnić zarzut Komisji dotyczący naruszenia art. 5 dyrektywy w Górnej Austrii.

140

Komisja utrzymuje, że zgodnie z § 5 ust. 2 Oö ArtenschutzVO sroka, wrona czarna i wrona siwa są wyłączone z systemu ochrony przewidzianego w art. 6 ust. 1 dyrektywy.

141

Republika Austrii wskazuje, że wymienione gatunki zostały pominięte na liście ptactwa, na które wolno polować w Austrii na podstawie załącznika II do dyrektywy, pomimo że eksperci są zgodni co do tego, że powinny one zostać włączone w odniesieniu do Austrii do tego załącznika.

142

Należy przypomnieć, że art. 6 ust. 1 dyrektywy przewiduje, iż państwa członkowskie zakazują w odniesieniu do wszystkich gatunków ptactwa określonych w art. 1 tej dyrektywy sprzedaży, transportu w celu sprzedaży, przetrzymywania w celu sprzedaży oraz oferowania do sprzedaży żywych lub martwych ptaków.

143

W odniesieniu do podniesionego przez Komisję zarzutu należy stwierdzić, że wyłączenie wspomnianych gatunków z zakresu stosowania § 5 ust. 2 Oö ArtenschutzVO pozwala na handel ptakami, który jest zakazany w art. 6 ust. 1 dyrektywy.

144

W tych okolicznościach nie można uwzględnić argumentacji Republiki Austrii względem znaczenia załącznika II do dyrektywy dla zarzutu podniesionego przez Komisję.

145

Załącznik ten odnosi się bowiem do przepisów art. 7 dyrektywy, gdyż jego przedmiotem jest sytuacja gatunków łownych, a nie systemu ochrony ustanowionego w art. 6 ust. 1 dyrektywy.

146

Tym samym niezależnie od stosowanych przepisów łowieckich państwa członkowskie są zobowiązane od zapewnienia transpozycji zakazu handlu ustanowionego w tym ostatnim przepisie.

147

Z powyższego wynika, że zakaz ten nie został wprowadzony w Górnej Austrii w odniesieniu do wymienionych wyżej trzech gatunków ptactwa.

148

W konsekwencji należy uwzględnić skargę w tym względzie.

149

Komisja utrzymuje, że zgodnie z § 9 ust. 2 KrntJagdVO na wronę czarną, sójkę i srokę wolno polować od 1 lipca do 15 marca. Takie uregulowanie jest jednak niezgodne z wymogami dyrektywy w przedmiocie polowań.

150

Republika Austrii zaznacza, że prawodawca wspólnotowy zaniechał umieszczenia krukowatych w części 2 załącznika II do dyrektywy na liście gatunków, na które wolno polować na terytorium Republiki Austrii.

151

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 i 3 dyrektywy na gatunki określone w części 2 załącznika II wolno polować w ramach przepisów krajowych jedynie w państwach członkowskich, w odniesieniu do których są one tam wymienione.

152

Bezsporne jest, że gatunki objęte zarzutem Komisji nie należą do gatunków ptactwa, na które wolno polować w Austrii na podstawie części 2 tego załącznika.

153

W konsekwencji ustanowienie sezonu łowieckiego na te gatunki jest niezgodne z art. 7 ust. 1 dyrektywy.

154

Należy dodać, że argument oparty przez Republikę Austrii na rzekomym zaniechaniu prawodawcy wspólnotowego, jeżeli chodzi o treść części 2 załącznika II do dyrektywy, oraz fakt, że Republika Austrii stara się o włączenie rzeczonych gatunków do listy gatunków, na które wolno polować na jej terytorium, nie są istotne dla oceny zasadności zarzutu podniesionego przez Komisję.

155

Z powyższego wynika, że art. 7 ust. 1 dyrektywy nie został prawidłowo transponowany w Karyntii.

156

Skargę Komisji należy zatem uznać za zasadną w tym względzie.

157

Komisja twierdzi, że zgodnie z § 5 pkt 2 Oö ArtenschutzVO sroka, sójka, wrona czarna i wrona siwa nie należą do gatunków podlegających ochronie. Uregulowanie to stanowi zatem odstępstwo od art. 7 ust. 1 dyrektywy, który przewiduje, że w Austrii wolno polować jedynie na gatunki wymienione w części 2 załącznika II.

158

Republika Austrii odsyła do argumentacji przytoczonej przez nią w odniesieniu do zarzutu dotyczącego transpozycji tego samego przepisu dyrektywy w Karyntii (zob. pkt 150 niniejszego wyroku).

159

Państwo to podnosi również, że w każdym razie uregulowanie to jest stosowane zgodnie z dyrektywą.

160

Jeżeli chodzi o zasadność zarzutu podniesionego przez Komisję, należy odesłać do pkt 154 niniejszego wyroku dotyczącego znaczenia części 2 załącznika II do dyrektywy do celów stosowania art. 7 ust. 1 dyrektywy w Austrii.

161

Wynika z niego, że § 5 pkt 2 Oö ArtenschutzVO należy uznać za niezgodny z tym przepisem dyrektywy.

162

Jeżeli chodzi o podniesiony przez Republikę Austrii argument wykonania zgodnego z dyrektywą, wystarczy przypomnieć, że zwykła praktyka administracyjna, która z natury może być dowolnie zmieniana przez administrację i nie jest odpowiednio znana, nie może być postrzegana jako ważne wykonanie obowiązków transpozycji danej dyrektywy (zob. podobnie wyroki: z dnia 13 marca 1997 r. w sprawie C-197/96 Komisja przeciwko Francji,Rec. str. I-1489, pkt 14, z dnia 9 marca 2000 r. w sprawie C-358/98 Komisja przeciwko Włochom, Rec. str. I-1255, pkt 17, i z dnia 10 marca 2005 r. w sprawie C-33/03 Komisja przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, Zb.Orz. str. I-1865, pkt 25).

163

W konsekwencji należy uwzględnić zarzut podniesiony przez Komisję.

164

Komisja podnosi, że zgodnie z § 88b ust. 2 Bgld JagdG na słonkę wolno polować od 1 marca do 15 kwietnia w trakcie lotu tokowego. Ponadto okresy ochronne przyjęte w § 76 Bgld JagdVO odbiegają od wymogów określonych w art. 7 ust. 4 dyrektywy w odniesieniu do gołębia grzywacza (chronionego od 16 kwietnia do 30 czerwca, podczas gdy zdaniem Komisji powinien być chroniony od 1 lutego do 31 sierpnia), sierpówki (chronionej od 16 kwietnia do 30 czerwca zamiast od 1 marca do 20 października), turkawki (chronionej od 1 listopada do 30 czerwca zamiast od 11 kwietnia do 31 sierpnia) i słonki (chronionej od 1 stycznia do 28 lutego oraz od 16 kwietnia do 30 września zamiast od 20 lutego do 10 września).

165

Republika Austrii twierdzi, że okresy ochronne przyjęte w § 76 Bgld JagdVO uwzględniają warunki klimatyczne w tym regionie. Ponadto dzięki prowadzeniu w Burgenlandzie polowania selektywnego w szczególności kury gatunku słonka nie są płoszone w żadnej fazie okresu reprodukcji. Ponadto przewidziane okresy ochronne uwzględniają warunki wprowadzania odstępstw określone w art. 9 dyrektywy. W końcu, ponieważ w przypadku tego gatunku wolno polować jedynie na koguty, stanowi to działanie zgodne z tymże art. 9.

166

Należy zaznaczyć, że Komisja przedstawiła w skardze kalendarze polowań na słonkę, gołębia grzywacza, sierpówkę i turkawkę, które różnią się w istotny sposób od kalendarzy przyjętych w przepisach krajowych wspomnianych w pkt 164 niniejszego wyroku.

167

Kalendarze te różnią się nie tylko całkowitą długością okresów ochronnych, lecz również datami rozpoczęcia i zakończenia tych okresów.

168

W celu oceny zasadności zarzutu podniesionego przez Komisję należy stwierdzić, że okresy ochronne, których należy przestrzegać na podstawie art. 7 ust. 4 dyrektywy, powinny zostać przyjęte z uwzględnieniem miarodajnych danych ornitologicznych (zob. w szczególności wyrok z dnia 17 stycznia 1991 r. w sprawie C-157/89 Komisja przeciwko Włochom, Rec. str. I-57, pkt 15, 19 i 24).

169

Skarga nie zawiera natomiast żadnych informacji, które potwierdzałyby słuszność okresów zalecanych przez Komisję w świetle kryteriów referencyjnych określonych w art. 7 ust. 4 dyrektywy, takich jak zasady rozsądnego wykorzystywania i ekologicznie zrównoważonej regulacji populacji danych gatunków ptactwa.

170

Należy dodać, że przedstawienie danych naukowych było tym bardziej pożądane, że Republika Austrii zaznaczyła, iż okresy polowań zostały przyjęte w Burgenlandzie z uwzględnieniem szczególnych warunków klimatycznych w tym regionie.

171

W związku z tym obowiązkiem Komisji było przedstawienie danych naukowych w celu wykazania, że sporne uregulowania łowieckie są niezgodne z art. 7 ust. 4 dyrektywy.

172

Ponieważ brak jest takich danych, skargę należy w tym względzie oddalić.

173

Komisja podnosi w pierwszej kolejności, że § 9 ust. 2 KrntJagdVO ustala dla niektórych gatunków okresy polowań, które wypadają w różnych fazach reprodukcji i wychowu młodych, nie odwołując się w sposób odpowiedni do warunków wprowadzenia odstępstwa przewidzianych w art. 9 dyrektywy. Gatunki, których to dotyczy, to głuszec (na którego wolno polować od 10 do 31 maja, podczas gdy zdaniem Komisja powinien to być okres od 1 października do 28 lutego), cietrzew (na którego wolno polować od 10 do 31 maja zamiast od 21 września do 31 marca), słonka (na którą wolno polować od 1 września do 31 grudnia i od 16 marca do 10 kwietnia zamiast od 11 września do 19 lutego), łyska (na którą wolno polować od 16 sierpnia do 31 stycznia zamiast od 21 września do 10 marca), gołąb grzywacz (na którego wolno polować od 1 sierpnia do 31 grudnia i od 16 marca do 10 kwietnia zamiast od 1 września do 31 stycznia) i sierpówka (na którą wolno polować od 1 sierpnia do 31 grudnia i od 16 marca do 10 kwietnia zamiast od 21 października do 20 lutego).

174

Jeżeli chodzi w szczególności o polowania wiosenne, Komisja podnosi w drugiej kolejności, że ustalone w ten sposób okresy polowań obejmują fazę tokowania głuszca, cietrzewia i słonki.

175

W tym względzie Komisja podnosi, że niemożliwe jest rozróżnienie między tą fazą z jednej strony, a okresem gniazdowania, reprodukcji i wychowu młodych z drugiej strony. W konsekwencji jej zdaniem przepis krajowy wspomniany w pkt 173 niniejszego wyroku jest sprzeczny z art. 7 ust. 4 dyrektywy.

176

Komisja podkreśla, że faza tokowania stanowi część okresu gniazdowania, reprodukcji i wychowu młodych. Fakt, iż poprzedza ona reprodukcję w ścisłym tego słowa znaczeniu, nie może prowadzić do jej wyłączenia w odniesieniu do wspomnianych gatunków z zakresu stosowania art. 7 ust. 4 dyrektywy.

177

Komisja utrzymuje w trzeciej kolejności, że § 3 KrntJagdG, który reguluje kryteria zatwierdzania planów odstrzałów, nie odwołuje się w ogóle do warunków i kryteriów wprowadzania odstępstw określonych w art. 9 dyrektywy.

178

Republika Austrii przyznaje, że okresy polowań przyjęte w Karyntii nie są zgodne z dyrektywą, jeżeli chodzi o łyskę, gołębia grzywacza i sierpówkę.

179

Państwo to uważa natomiast, że polowanie na koguty gatunku głuszec, cietrzew i słonka w miejscu tokowania odbywa się poza okresem gniazdowania, reprodukcji, wylęgu i wychowu młodych. Reprodukcja u tych gatunków odbywa się w innych miejscach niż tokowanie. Ponadto restrykcyjne przepisy mają zagwarantować, że odstrzał obejmie jedynie niewielką ilość osobników męskich i że zapewniona będzie ochrona samic w okresie lęgowym.

180

Republika Austrii podkreśla, że przepisy łowieckie przyjęte w § 51 ust. 2 KrntJagdG, które przewidują polowanie na te trzy gatunki podczas fazy tokowania, lecz nie w trakcie okresów gniazdowania, wylęgu i wychowu młodych, odpowiadają wymogom ochrony określonym w art. 7 ust. 4 dyrektywy. Okresy polowań są bowiem przyjmowane w taki sposób, żeby możliwy był selektywny odstrzał ptactwa łownego w niewielkich ilościach i pod ścisłymi warunkami kontroli, jeśli nie ma innego zadowalającego rozwiązania i polowanie to nie zagraża zachowaniu danych populacji.

181

Republika Austrii dodaje, że głuszec, cietrzew i słonka objęte są planowaniem odstrzałów, które jest zgodne z dyrektywą. Odstrzał tych gatunków odbywa się na podstawie dokładnego obliczenia populacji na każdym obszarze łowieckim, a na odstrzał pojedynczych osobników zezwolenia udzielane są indywidualnie. Ponadto zezwolenia te udzielane są w drodze decyzji administracyjnej osobom posiadającym uprawnienia łowieckie.

182

Państwo to twierdzi również, że ze względu na restrykcyjne przepisy dotyczące monitorowania populacji i liczbę odstrzałów indywidualnych jedynie niewielka liczbę kogutów rzeczonych gatunków podlega odstrzałowi.

183

Zdaniem tego państwa ogólny zakaz polowania na wspomniane gatunki w okresie tokowania spowodowałby, że myśliwi straciliby zainteresowanie tymi gatunkami ptactwa łownego i zaprzestali wysiłków w celu ochrony ich siedlisk. Miałoby to natychmiastowe oddziaływanie na populację tych gatunków, które wymagają specjalnego siedliska, a mianowicie łąk leśnych, których powierzchnia znacznie się zmniejszyła.

184

Ponieważ pozwana uznała niezgodność okresów polowań przyjętych w Karyntii w odniesieniu do łyski, gołębia grzywacza i sierpówki, należy stwierdzić zasadność zarzutu dotyczącego tych gatunków.

185

Jeżeli chodzi o słonkę, należy zauważyć, że polowanie jest dopuszczalne nie tylko od końca lata do początku zimy, to jest od 1 września do 31 grudnia, lecz również od końca zimy do początku wiosny, to jest od 16 marca do 10 kwietnia. Polowanie jest więc możliwe przez prawie pięć miesięcy.

186

Uregulowanie dotyczące polowań o takim zakresie czasowym nie może być w żadnym razie objęte zakresem stosowania art. 9 dyrektywy.

187

Ze względu na swój charakter i zakres takie przepisy łowieckie są bowiem niezgodne z celami ochrony realizowanymi przez dyrektywę.

188

Ponieważ pozwana nie przedstawiła żadnego powodu wprowadzenia odstępstwa z wymienionych we wspomnianym art. 9, który mógłby uzasadniać takie uregulowanie, należy uznać, że uchybienie zostało wykazane również w tym względzie.

189

Natomiast dla głuszca i cietrzewia rzeczone przepisy przewidują tylko jeden okres polowań wiosennych.

190

Okres ten pokrywa się jednak częściowo z okresem tokowania tych gatunków.

191

Należy zatem określić, czy okres tokowania jest objęty zakazami przewidzianymi w art. 7 ust. 4 dyrektywy.

192

W tym względzie należy zaznaczyć, że system ochrony ustanowiony w tym przepisie jest zdefiniowany szeroko, z odniesieniem do szczególnych cech biologicznych danych gatunków, ponieważ odwołuje się oprócz okresu gniazdowania również do poszczególnych faz reprodukcji i wychowania młodych.

193

Tylko taka bowiem koncepcja odpowiada celowi art. 7 ust. 4 dyrektywy, którym jest — jak już stwierdził Trybunał — zapewnienie całkowitej ochrony w okresach, w których przeżycie gatunków dzikiego ptactwa jest szczególnie zagrożone (zob. wyroki: ww. z dnia 17 stycznia 1991, Komisja przeciwko Włochom, pkt 14, i z dnia 19 stycznia 1994 r. w sprawie C-435/92 Association pour la protection des animaux sauvages i in., Rec. str. I-67, pkt 9). Orzecznictwo odzwierciedla bowiem stanowisko, że każda ingerencja w okresach istotnych dla reprodukcji może oddziaływać szkodliwie na rozmnażanie ptaków, nawet jeżeli dotyczy ona jedynie części ich populacji.

194

Odnosi się to również do okresu tokowania, w którym wspomniane gatunki są szczególnie wyeksponowane i wrażliwe.

195

Należy więc stwierdzić, że wspomniana faza stanowi część okresu, w którym art. 7 ust. 4 dyrektywy zakazuje co do zasady jakiegokolwiek polowania.

196

W kwestii, czy odstępstwa wymienione w art. 9 dyrektywy mogą być stosowane do sytuacji objętych szczególnymi wymogami ochrony zgodnie z art. 7 ust. 4 dyrektywy, należy przypomnieć, że Trybunał orzekł w wyroku z dnia 16 października 2003 r. w sprawie C-182/02 Ligue pour la protection des oiseaux i in., Rec. str. I-12105, pkt 9, że art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy dopuszcza możliwość zezwolenia, przy zachowaniu pozostałych wymogów tego artykułu, na chwytanie, przetrzymywanie lub inne legalne wykorzystywanie niektórych ptaków w okresach wskazanych w art. 7 ust. 4 dyrektywy, w których przeżycie dzikiego ptactwa jest szczególnie zagrożone.

197

W konsekwencji polowanie na dzikie ptactwo praktykowane w celach rekreacyjnych w okresach wskazanych w art. 7 ust. 4 dyrektywy może — z zastrzeżeniem, że spełnione są wymogi przewidziane w art. 9 ust. 2 tej dyrektywy — odpowiadać „legalnemu wykorzystaniu” w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Ligue pour la protection des oiseaux i in., pkt 11).

198

Niemniej ciężar dowodu zachowania tych wymogów w odniesieniu do każdego odstępstwa spoczywa na władzach krajowych, które podejmują w tej sprawie decyzję (zob. podobnie wyroki: z dnia od 15 grudnia 2005 r. w sprawie C-344/03 Komisja przeciwko Finlandii, Zb.Orz. str. I-11033, pkt 39 i 60, oraz z dnia 8 czerwca 2006 r. w sprawie C-60/05 WWF Italia i in., Zb.Orz. str. I-5083, pkt 34).

199

Dla stwierdzenia, czy przepisy łowieckie zawarte w § 51 ust. 2 KrntJagdG są zgodne z art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy, w szczególności jeżeli chodzi o wymóg ograniczenia polowania w drodze odstępstwa do „małych ilości”, należy przypomnieć, że państwa członkowskie, przyjmując przepisy transponujące ten przepis, zobowiązane są zapewnić, że we wszystkich przypadkach stosowania przewidzianych w nich odstępstw i w odniesieniu do wszystkich gatunków chronionych polowania dozwolone w drodze odstępstwa nie będą przekraczać nałożonego tym przepisem limitu ograniczającego je do małych ilości, przy czym limit ten należy określić na podstawie danych ściśle naukowych (zob. ww. wyrok w sprawie WWF Italia i in., pkt 29).

200

Nawet jeżeli — jak podnosi pozwana — polowanie na głuszca i cietrzewia objęte jest planowaniem odstrzałów, wspomniany przepis krajowy nie określa jednak, co w tym kontekście oznacza pojęcie „małych ilości” w rozumieniu art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy.

201

Transpozycja dyrektywy zgodna z prawem wspólnotowym wymaga, aby właściwe władze, którym powierzono udzielanie zezwoleń na polowania na ptaki danego gatunku w drodze odstępstwa, mogły oprzeć się na danych wystarczająco precyzyjnych w odniesieniu do limitów ilościowych, które należy zachować (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie WWF Italia i in., pkt 36).

202

W konsekwencji przepisy łowieckie zawarte w § 51 ust. 2 KrntJagdG nie są zgodne z art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy.

203

Należy dodać, że Republika Austrii przyznała, że omawiane gatunki występują na danym terenie również zimą i jesienią, wyjaśniając jednak, że polowanie w tym okresie odbywa się w gorszych warunkach. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia w świetle prawnych ram ochrony ustanowionych w dyrektywie.

204

Również w tych warunkach § 51 ust. 2 KrntJagdG nie jest zgodny z początkiem art. 9 ust. 1 dyrektywy, która uzależnia odstępstwo od przepisów ochrony ptactwa od braku innego zadowalającego rozwiązania (zob. podobnie wyrok z dnia 9 czerwca 2005 r. w sprawie C-135/04 Komisja przeciwko Hiszpanii, Zb.Orz. str. I-5261, pkt 18).

205

W końcu, uwzględniając argumentację Republiki Austrii odnośnie do konieczności zezwolenia na polowania na głuszca i cietrzewia w celu zachowania i konserwacji ich siedlisk przez myśliwych, należy zauważyć, że chociaż ochrona flory figuruje pośród powodów wprowadzenia odstępstwa wymienionych w art. 9 ust. 1 lit. a) tiret czwarte dyrektywy, to jednak ochrona tego siedliska może być zapewniona niezależnie od polowań (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Finlandii, pkt 35 i 40).

206

Ponadto — jak stwierdziła rzecznik generalna w pkt 61 opinii — państwa członkowskie są zobowiązane do tej ochrony na podstawie art. 4 dyrektywy zarówno w obrębie, jak i poza obrębem specjalnych obszarów ochrony ptactwa.

207

Argumentację Republiki Austrii należy zatem odrzucić w całości.

208

W konsekwencji należy stwierdzić, że przepisy łowieckie w Karyntii dotyczące wszystkich gatunków objętych niniejszym zarzutem są niezgodne z dyrektywą.

209

Skarga Komisji jest zatem w tym względzie zasadna.

210

Komisja podnosi, że § 22 Nö JagdVO ustala okresy polowań na niektóre gatunki, które obejmują okres gniazdowania lub fazy reprodukcji i wychowu młodych. Dotyczy to głuszca (na którego wolno polować od 1 maja do 31 maja w latach parzystych, podczas gdy zdaniem Komisji okres ten powinien trwać od 1 października do 28 lutego), cietrzewia (na którego wolno polować od 1 do 31 maja w latach nieparzystych zamiast od 21 września do 31 marca), skrzekota (na którego wolno polować od 1 stycznia do 31 grudnia zamiast od 1 października do 28 marca), słonki (na którą wolno polować od 1 września do 31 grudnia i od 1 marca do 15 kwietnia zamiast od 11 września do 19 lutego) i gołębia grzywacza (na którego wolno polować od 1 sierpnia do 31 stycznia zamiast od 1 września do 31 stycznia).

211

Republika Austrii przyznaje, że za początek polowania jesiennego na gołębia grzywacza powinien być przyjęty 1 września, jak twierdzi Komisja.

212

Jeżeli chodzi o przepisy dotyczące polowania na głuszca, cietrzewia i słonkę, odsyła ona do swojej argumentacji dotyczącej transpozycji art. 7 ust. 4 dyrektywy w Karyntii (zob. pkt 179–183 niniejszego wyroku).

213

Państwo to przypomina, że okres polowań wiosennych na te gatunki wypada w okresie tokowania, który poprzedza okres gniazdowania, wylęgu i wychowu młodych. W konsekwencji system ochrony szczególnej ustanowiony w art. 7 ust. 4 dyrektywy nie znajduje zastosowania.

214

Zdaniem Republiki Austrii okresy polowań dotyczące skrzekota nie mogą być przedmiotem niniejszej skargi, ponieważ gatunek ten nie był przedmiotem postępowania poprzedzającego wniesienie skargi.

215

Państwo to utrzymuje poza tym, że koguty tego gatunku są większe od kogutów cietrzewia i z tego powodu utrudniają im tokowanie.

216

Uwzględniając odpowiedź pozwanej na zarzut dotyczący okresu polowania na gołębia grzywacza, należy stwierdzić uchybienie w tym względzie.

217

Odnośnie do skrzekota należy stwierdzić, że stanowi on krzyżówkę tych dwóch gatunków i że niezależnie od tego, czy w sensie biologicznym stanowi on osobny gatunek ptactwa, różni się w każdym razie od głuszca i cietrzewia.

218

Przepisy dotyczące polowania na skrzekota w Dolnej Austrii powinny były zostać wymienione w wezwaniu do usunięcia uchybienia, gdyż zgodnie z orzecznictwem Trybunału wyznacza ono przedmiot sporu (zob. podobnie wyroki: z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie C-441/02 Komisja przeciwko Niemcom, Zb.Orz. str. I-3449, pkt 59 i 60, i z dnia 30 stycznia 2007 r. w sprawie C-150/04 Komisja przeciwko Danii, Zb.Orz. str. I-1163, pkt 66 i 67).

219

Skargę Komisji należy zatem uznać za niedopuszczalną w tym względzie.

220

Jeżeli chodzi o zarzut dotyczący niewystarczającej ochrony słonki, należy zaznaczyć, że na ten gatunek wolno polować od 1 marca do 15 kwietnia oraz od końca lata do początku zimy.

221

Zezwolenie w § 22 Nö JagdVO na polowanie na ten gatunek przez więcej niż pięć miesięcy powoduje, że populacja tego gatunku jest poddana nadmiernej presji.

222

Jak wynika z pkt 186 i 187 niniejszego wyroku, uregulowanie takie w żadnym wypadku nie może być objęte zakresem zastosowania art. 9 dyrektywy.

223

W odniesieniu do głuszca i cietrzewia należy przypomnieć, że — jak wynika z pkt 194 i 195 niniejszego wyroku — polowanie wiosenne odpowiada fazie tokowania wspomnianych gatunków, która stanowi okres, dla którego art. 7 ust. 4 dyrektywy wymaga szczególnych środków ochrony.

224

Wprawdzie dla obu tych gatunków nie przewidziano polowania jesiennego, a polowanie wiosenne możliwe jest co dwa lata, niemniej Republika Austrii nie wykazała konkretnie, w jaki sposób zapewnione jest przestrzeganie art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy, w szczególności w odniesieniu do ograniczenia polowań do „małych ilości”.

225

Jak wynika bowiem z pkt 199 i 201 niniejszego wyroku, obowiązkiem władz danego państwa członkowskiego jest zapewnienie w sposób wystarczający dokładny pod względem prawnym i na podstawie uznanych danych naukowych, że limit ilościowy nie zostanie w żadnym wypadku przekroczony i w ten sposób zagwarantowana zostanie pełna ochrona danych gatunków (zob. również wyrok z dnia 9 grudnia 2004 r. w sprawie C-79/03 Komisja przeciwko Hiszpanii, Zb.Orz. str. I-11619, pkt 41 i 43).

226

W spornych przepisach brak jest jednak tego rodzaju dokładnych danych.

227

Niniejszy zarzut Komisji jest zatem zasadny w odniesieniu do wszystkich wymienionych gatunków z wyjątkiem skrzekota, w odniesieniu do którego jest on niedopuszczalny.

228

Komisja podnosi, że zgodnie z § 1 ust. 1 Oö SchonzeitenVO polowanie jest dozwolone w okresie gniazdowania oraz w fazie reprodukcji i wychowu młodych w odniesieniu z jednej strony do kogutów gatunku głuszec (na które wolno polować od 1 do 31 maja, podczas gdy zdaniem Komisji właściwy okres trwa od 1 października do 28 lutego), cietrzew (na które wolno polować od 1 do 31 maja zamiast od 21 września do 31 marca) i skrzekot (na które wolno polować od 1 do 31 maja zamiast od 1 października do 28 marca) oraz z drugiej strony do słonki (na którą wolno polować od 1 października do 30 kwietnia zamiast od 11 września do 19 lutego).

229

Republika Austrii twierdzi, że polowanie wiosenne na głuszca, cietrzewia i skrzekota wypada w okresie tokowania i z tego powodu nie wchodzi w zakres stosowania art. 7 ust. 4 dyrektywy.

230

Państwo to odsyła w tym względzie do argumentacji przedstawionej w pkt 179–183 niniejszego wyroku w odniesieniu do przepisów łowieckich obowiązujących w Karyntii.

231

Jeżeli chodzi o słonkę, podnosi ono, że przewidziane okresy polowań odbiegają od dyrektywy jedynie w odniesieniu do samców. W rzeczywistości jedynie na nie wolno polować w okresie tokowania. W konsekwencji samice nie są płoszone w żadnej fazie okresu reprodukcji. Szczególne cechy biologiczne tego gatunku dostarczają ponadto gwarancji, że te przepisy łowieckie są zgodne z zasadami rozsądnego wykorzystania i zrównoważonej regulacji danych populacji.

232

W odniesieniu do zarzutu dotyczącego ochrony głuszca i cietrzewia należy przypomnieć, że — jak wynika pkt 194 i 195 niniejszego wyroku — okres polowania taki jak przyjęto w Górnej Austrii dla tych dwóch gatunków odpowiada okresowi, który powinien stanowić przedmiot szczególnej ochrony na podstawie art. 7 ust. 4 dyrektywy.

233

Wprawdzie w odniesieniu do obu tych gatunków dozwolone jest jedynie polowanie wiosenne, niemniej Republika Austrii nie przedstawiła dowodów, które mogłyby wykazać, że uregulowanie to odpowiada wymogom określonym w art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy i sprecyzowanym w orzecznictwie (zob. pkt 199 i 201 niniejszego wyroku). W szczególności w spornym uregulowaniu nie jest jasne, w jaki sposób gwarantuje ono, że polowania ograniczać się będą do „małych ilości”.

234

Odnośnie do zarzutu dotyczącego przepisów w sprawie polowania na skrzekota, będącego krzyżówką głuszca i cietrzewia, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 1 dyrektywa odnosi się do ochrony wszystkich gatunków ptactwa występujących naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, do którego stosuje się traktat.

235

Jak podkreśliła w tym względzie rzecznik generalna w pkt 93 opinii, gatunek biologiczny stanowi zbiór wszystkich osobników tworzących wspólnotę reprodukcyjną.

236

W odpowiedzi na skargę Republika Austrii zakwestionowała jednak, że ze skojarzenia osobnika męskiego i żeńskiego skrzekota może powstać potomstwo w naturze, czemu Komisja nie zaprzeczyła.

237

Komisja nie wykazała zatem, że w przypadku skrzekota istnieje wspólnota reprodukcji, która pozwalałaby na uznanie go za osobny gatunek, objęty z tego powodu zakresem stosowania dyrektywy.

238

Zarzut odnoszący się do przepisów dotyczących polowania na skrzekota w Górnej Austrii należy zatem oddalić jako bezzasadny.

239

Jeżeli chodzi o przepisy dotyczące polowań na słonkę, należy stwierdzić, że na gatunek ten wolno polować nie tylko wiosną, ale również jesienią i zimą.

240

Jak wynika z pkt 186 i 187 niniejszego wyroku, uregulowanie takie jest ze względu na zakres przewidzianych przez nie okresów polowania niezgodne z wymogami ochronnymi dyrektywy i nie może być uzasadnione na podstawie art. 9 dyrektywy.

241

W końcu, jeżeli chodzi o rozróżnienie dokonane przez Republikę Austrii na osobniki męskie i żeńskie tego gatunku, wystarczy zaznaczyć, że rozróżnienie takie nie ma żadnej podstawy prawnej w przepisach dyrektywy dotyczących zakresu ochrony, jaki należy zapewnić dzikiemu ptactwu.

242

Zarzut Komisji należy zatem uwzględnić w odniesieniu do przepisów łowieckich obowiązujących w Górnej Austrii względem wszystkich wymienionych gatunków z wyjątkiem skrzekota.

243

Komisja podnosi, że z § 54 ust. 1 Sbg JagdG w związku z § 1 Sbg SchonzeitenVO wynika, iż w odniesieniu do niektórych gatunków polowanie jest dozwolone w okresie gniazdowania, reprodukcji lub wychowu młodych, to znaczy w okresach, w których polowanie jest co do zasady zakazane, przy czym nie są spełnione warunki i kryteria wprowadzenia odstępstwa przewidziane w art. 9 dyrektywy. Dotyczy to głuszca (na którego wolno polować od 1 do 31 maja, podczas gdy zdaniem Komisji powinien to być okres od 1 października do 28 lutego), cietrzewia (na którego wolno polować od 1 maja do 15 czerwca zamiast od 21 września do 31 marca), skrzekota (na którego wolno polować od 1 maja do 15 czerwca zamiast od 1 października do 28 marca) i słonki (na którą wolno polować od 1 marca do 15 kwietnia i od 1 października do 31 grudnia zamiast od 11 września do 19 lutego).

244

Komisja zaznacza, że § 60 ust. 3a Sbg JagdG ogranicza się do ustalenia ilości minimalnej i ewentualnie ilości maksymalnej odłowu. Brak jest więc jakiejkolwiek możliwości, by w ramach planowania odstrzałów dokonać oceny powodów wprowadzenia odstępstwa w świetle art. 9 dyrektywy.

245

Jeżeli chodzi o polowanie na głuszca, cietrzewia i skrzekota w okresie tokowania, Republika Austrii odsyła zasadniczo do swojej argumentacji dotyczącej systemu ochrony tych gatunków w Karyntii (zob. pkt 179–183 niniejszego wyroku).

246

Państwo to wyjaśnia, że w ramach procedury przyjęcia rozporządzenia w sprawie planów odstrzałów właściwe władze uwzględniają warunki i kryteria, na podstawie których dozwolone jest wprowadzenie odstępstwa od zakazów przewidzianych w dyrektywie zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2.

247

Dodaje ono, że zgodnie z § 60 ust. 3a Sbg JagdG maksymalne ilości odstrzału należy ustalić w taki sposób, aby na terenie kraju związkowego została osiągnięta lub utrzymana populacja odpowiadająca zasadom określonym w § 3 Sbg JagdG. Ponadto rozporządzenie w sprawie planów odstrzałów sporządzane jest na podstawie specyfikacji odnotowanych szkód oraz zgłoszeń i szacunków populacji danych gatunków. Liczby podane w tym rozporządzeniu należy rozumieć jako maksymalne ilości odstrzałów.

248

Republika Austrii dodaje, że dozwolone ingerencje dotyczą jedynie gatunków określonych w § 59 ust. 1 Sbg JagdG, to jest tych, które nie są wymienione w załączniku II do dyrektywy jako gatunki, na które wolno polować w Austrii. W tym względzie nie sporządzono jednak żadnych planów odstrzału, wobec czego gatunki te są objęte ogólnym zakazem polowań. Polowanie na nie może być dozwolone w niektórych wypadkach tylko na podstawie § 104 ust. 4 Sbg JagdG i to wyłącznie poza okresami ochronnymi ustanowionymi w dyrektywie.

249

Jak wynika z rozważań zawartych w pkt 186 i 187 niniejszego wyroku, polowanie wiosenne na słonkę dodatkowo, obok również dozwolonego polowania jesiennego, nie może być uzasadnione na podstawie art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy.

250

Jeżeli chodzi o określenie, czy warunki i kryteria wprowadzenia odstępstwa są spełnione w odniesieniu do polowania na głuszca i cietrzewia, względem których dozwolone jest jedynie polowanie wiosenne, należy stwierdzić, że § 59 ust. 1 Sbg JagdG znajduje zastosowanie wyłącznie do gatunków, które nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy jako gatunki, na które wolno polować w Austrii.

251

Głuszec i cietrzew są jednak wymienione w tym załączniku, nie podlegają więc planowaniu odstrzałów.

252

Jeżeli chodzi o kwestię, czy polowanie na te gatunki może być uzasadnione na podstawie art. 9 dyrektywy, należy stwierdzić, że pozwana nie wykazała, iż ustawodawstwo Salzburga jest zgodne z powodem wprowadzenia odstępstwa wymienionym w art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy.

253

Paragraf 59 ust. 1 SbgJagdG powierza bowiem ocenę planu odstrzałów władzom wykonawczym bez powiązania wykonania tego upoważnienia z wiążącymi wskaźnikami liczbowymi.

254

W konsekwencji skarga jest zasadna w odniesieniu do przepisów dotyczących polowania na słonkę, głuszec i cietrzewia.

255

Jeżeli chodzi o przepisy Salzburga dotyczące polowania na skrzekota, należy przypomnieć, że nie zostało wykazane — jak wynika z pkt 234–237 niniejszego wyroku — że gatunek ten jest objęty zakresem stosowania dyrektywy.

256

Zarzut dotyczący polowania na skrzekota w Salzburgu należy zatem oddalić jako bezzasadny.

257

Z powyższego wynika, że niniejszy zarzut jest zasadny w odniesieniu do przepisów łowieckich Salzburga dotyczących wszystkich wymienionych gatunków z wyjątkiem skrzekota.

258

Komisja podnosi, że § 1 ust. 1 DurchfVO Tiroler JagdG ustala okresy polowań, które pokrywają się częściowo z okresami gniazdowania, reprodukcji lub wychowu młodych w odniesieniu do głuszca (na którego wolno polować od 1 do 15 maja w latach nieparzystych, podczas gdy zdaniem Komisji okres ten powinien trwać od 1 października do 28 lutego) i cietrzewia (na którego wolno polować od 10 do 31 maja zamiast od 21 września do 31 marca), stanowiąc w ten sposób odstępstwo od art. 7 ust. 4 dyrektywy.

259

Komisja podkreśla, że jeżeli polowanie na głuszca i cietrzewia, które są gatunkami szczególnie zagrożonymi w Austrii, może mieć miejsce jedynie wyjątkowo zgodnie z art. 9 dyrektywy, należy zapewnić zachowanie przewidzianych w tym przepisie warunków i kryteriów wprowadzenie odstępstwa.

260

Republika Austrii odsyła do swojej argumentacji w sprawie przepisów dotyczących polowania wiosennego w okresie tokowania na wspomniane gatunki odnoszącej się do Karyntii (zob. pkt 179–183 niniejszego wyroku).

261

Państwo to podkreśla, że polowanie w Tyrolu końcem jesieni lub zimą jest utrudnione i że w każdym razie populacje tych gatunków nie są zagrożone w tym regionie.

262

Jeżeli chodzi o zakres systemu ochrony przewidziany w art. 7 ust. 4 dyrektywy, należy przypomnieć, że — jak wynika z pkt 194 i 195 niniejszego wyroku — system ten obejmuje fazę tokowania głuszca i cietrzewia.

263

Odnośnie do argumentu Republiki Austrii dotyczącego trudności w prowadzeniu polowania w Tyrolu jesienią i zima wystarczy zaznaczyć, że taki wzgląd nie może być przyporządkowany żadnemu z powodów wprowadzenia odstępstwa przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

264

Skarga jest zatem zasadna w odniesieniu do okresów polowań na głuszca i cietrzewia przyjętych w § 1 ust. 1 DurchfVO Tiroler JagdG.

265

Komisja podnosi, że okres polowania ustalony w § 27 ust. 1 Vlbg JagdVO nie jest zgodny z wymogami przewidzianymi w art. 7 ust. 4 dyrektywy, jeżeli chodzi o cietrzewia. Okres ten został ustalony od 11 maja do 31 maja, podczas gdy zdaniem Komisji powinien trwać od 21 września do 31 marca. Wypada on zatem w okresie tokowania tego gatunku.

266

Republika Austrii twierdzi, że dla gatunków ptactwa łownego — z wyjątkiem cietrzewia — Vlbg JagdVO ustala okresy polowania zgodne z zgodne z przepisami dyrektywy. Odsyła ona w tym względzie do swojej argumentacji dotyczącej transpozycji dyrektywy w Karyntii (zob. pkt 179–183 niniejszego wyroku).

267

W celu oceny zasadności zarzutu Komisji wystarczy stwierdzić, że — jak wynika z pkt 194 i 195 niniejszego wyroku — Republika Austrii nie wykazała, że przepisy, których dotyczy ten zarzut, spełniają warunki i kryteria wprowadzenia odstępstwa wymienione w art. 9 dyrektywy w świetle szczególnych wymogów ochrony zawartych w art. 7 ust. 4 tej dyrektywy.

268

Zarzut Komisji dotyczący okresu polowania na cietrzewia przyjętego w § 27 ust. 1 Vlbg JagdVO jest zatem zasadny.

269

Komisja podnosi, że § 69 Wiener JagdG w związku z § 1 ust. 1 Wiener SchonzeitenVO ustanawia okres polowania na słonkę pokrywający się częściowo z okresami gniazdowania, reprodukcji i wychowu młodych, które co do zasady objęte są zakazem zawartym w art. 7 ust. 4 dyrektywy, nie odsyłając przy tym do odpowiednich warunków wprowadzenia odstępstwa przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

270

Republika Austrii utrzymuje, że przepisy łowieckie, których dotyczy ten zarzut, są zgodne z kryteriami wprowadzenia odstępstwa przewidzianymi w art. 9 ust. 1 lit. c) dyrektywy.

271

Uwzględniając orzecznictwo przypomniane w pkt 198 niniejszego wyroku, należy zaznaczyć, że w odniesieniu do Wiednia Republika Austrii nie przedstawiła dowodów mogących wykazać, że warunki i kryteria wymienione w art. 9 dyrektywy zostały spełnione, w szczególności jeżeli chodzi o ograniczenie polowań na ptactwo do „małych ilości” zgodnie z ust. 1 lit. c) tego artykułu, jak również braku innego zadowalającego rozwiązania zgodnie z początkiem tego ustępu.

272

W konsekwencji skargę należy uwzględnić w odniesieniu do okresu polowania na słonkę w Wiedniu przyjętego w § 69 Wiener JagdG w związku z § 1 ust. 1 Wiener SchonzeitenVO.

273

Komisja podnosi, że § 20 ust. 4 Nö NSchG nie określa w sposób wystarczający środków polowania zakazanych na podstawie art. 8 dyrektywy w związku z załącznikiem IV lit. a). Jest natomiast jedynie odesłaniem o charakterze ogólnym do dozwolonych środków, urządzeń lub metod chwytania lub zabijania.

274

Komisja twierdzi, że nawet jeżeli właściwe władze są zobowiązane do działania zgodnie z dyrektywą, praktyka zgodna z dyrektywą nie odpowiada wymogom odpowiedniej transpozycji prawa wspólnotowego.

275

Republika Austrii uważa, że § 20 ust. 4 Nö NSchG, który zezwala na zabijanie zwierząt chronionych na podstawie zezwoleń specjalnych, odpowiada przepisom art. 8 dyrektywy.

276

Państwo to twierdzi, że ze względu na technikę legislacyjną przyjętą w odniesieniu do celu realizowanego przez § 20 ust. 4 Nö NSchG, ochrona wymagana przez dyrektywę jest zapewniona. Właściwe władze są bowiem zobowiązane do ustalenia dozwolonych środków, urządzeń lub metod chwytania lub zabijania w specjalnych decyzjach zezwalających. Władze te zobowiązane są do podejmowania decyzji w sposób zgodny z dyrektywą oraz uwzględniając zasadę spójnego stosowania prawa krajowego, przestrzegając również zakazów określonych w § 95 Nö JagdG.

277

Jak przypomniano w pkt 92 niniejszego wyroku, dokładność transpozycji ma szczególne znaczenie w przypadku dyrektywy, która zarządzanie wspólnym dziedzictwem powierza państwom członkowskim na ich terytoriach (zob. wyrok z dnia 13 października 1987 r. w sprawie 236/85 Komisja przeciwko Niderlandom, Rec. str. 3989, pkt 5).

278

W konsekwencji powoływanie się na praktykę zgodną z dyrektywą nie spełnia wymogów jej prawidłowej transpozycji.

279

W szczególności, jeżeli chodzi o środki, urządzenia lub metody chwytania lub zabijania, zadaniem państw członkowskich jest ustanowienie prawnie wiążącego wykazu praktyk nielegalnych (zob. podobnie ww. wyrok z dnia 13 października 1987 r. Komisja przeciwko Niderlandom, pkt 27 i 28).

280

Należy dodać, że ustanowione w dyrektywie zakazy używania określonych środków przy polowaniu powinny wynikać z przepisów normatywnych. Zasada pewności prawa wymaga, aby dane zakazy zostały ujęte w przepisach bezwzględnie obowiązujących (zob. podobnie wyrok z dnia 15 marca 1990 r. w sprawie C-339/87 Komisja przeciwko Niderlandom, Rec. str. I-851, pkt 22).

281

To, że nie występuje praktyka niezgodna z dyrektywą, nie może zwalniać danego państwa członkowskiego z jego obowiązku przyjęcia przepisów ustawowych lub wykonawczych w celu zapewnienia odpowiedniej transpozycji jej przepisów. Ponadto fakt, iż w którymś państwie członkowskim nie korzysta się z określonej metody polowania, nie może stanowić powodu dla braku transpozycji tego zakazu do krajowego porządku prawnego (zob. ww. wyrok z dnia 15 marca 1990 r. w sprawie Komisja przeciwko Niderlandom, pkt 32).

282

Należy dodać, że odesłanie do § 95 Nö JagdG nie może mieć znaczenia, ponieważ ustawą tą objęte są wyłącznie gatunki łowne dzikich zwierząt, a nie wszystkie gatunki dzikiego ptactwa, które objęte są zakresem stosowania dyrektywy.

283

W konsekwencji art. 8 dyrektywy nie został transponowany prawidłowo w Dolnej Austrii.

284

Skarga Komisji jest więc zasadna w tym względzie.

285

Komisja podnosi, że zgodnie z § 88a ust. L Bgld JagdG polowanie na szpaka jest dozwolone od 15 lipca do 30 listopada i że zgodnie z ust. 2 tego paragrafu w przypadku przewidywalnego masowego wystąpienia tego gatunku konieczność tego środka stwierdzana jest w drodze rozporządzenia wykonawczego. Takie upoważnienie nie odnosi się w sposób wystarczający do warunków i kryteriów wprowadzenia odstępstwa wymienionych w art. 9 dyrektywy.

286

Republika Austrii twierdzi, że uwzględniając znaczne szkody, jakie szpak wyrządza w uprawach winorośli, Burgenland uznał za konieczne, by skorzystać z zezwalającego na odstępstwo przepisu art. 9 dyrektywy i przyjąć § 88a Bgld JagdG. Brak było innego zadowalającego rozwiązania, ponieważ konwencjonalne środki przepędzania tego gatunku okazały się niewystarczające.

287

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że każde odstępstwo od systemu ochrony dyrektywy powinno być sprawdzone pod kątem warunków i kryteriów określonych w art. 9 tej dyrektywy. W konsekwencji państwa członkowskie nie mogą upoważniać władz wykonawczych do ustanawiania odstępstw od zasad ochrony przyjętych w dyrektywie, nie określając w sposób dokładny wymogów materialnych i formalnych wynikających z tego artykułu, którym odstępstwa takie powinny podlegać (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie WWF Italia i in., pkt 25 i 28).

288

Należy jednak stwierdzić, że § 88a Bgld JagdG ani nie przewiduje dozwolonych środków, urządzeń lub metod chwytania lub zabijania, ani nie przewiduje w sposób wiążący konkretnych zasad danej ingerencji.

289

Zgodnie z ust. 2 tego paragrafu wystarczy bowiem, aby w rozporządzeniu wykonawczym stwierdzono zagrożenie dla upraw winorośli wynikające z obecności szpaków. Nie jest natomiast wymagane, aby przewidziane rozporządzenie zawierało dokładne wskazania odnośnie do kryteriów ustanowionych w art. 9 ust. 2 dyrektywy.

290

Tym samym przepisy § 88a Bgld JagdG dotyczące zwalczania szpaków nie odpowiadają wymogom wprowadzania odstępstw określonym w art. 9 dyrektywy.

291

Zarzut Komisji jest zatem zasadny w tym względzie.

292

Komisja podnosi, że ogólne upoważnienie przyznane w § 20 ust. 4 Nö NSchG w odniesieniu do celów naukowych lub edukacyjnych nie zawiera wyczerpującego wykazu warunków i kryteriów, które należy spełnić w celu ustanowienia odstępstwa od przepisów o ochronie dzikiego ptactwa. To upoważnienie jest ponadto sformułowane tak niejasno, że w żaden sposób nie może być uzasadnione na podstawie art. 9 dyrektywy.

293

Komisja podnosi również, że § 21 ust. 2 tej samej ustawy zezwala też na wprowadzenie odstępstwa od przepisów o ochronie dzikiego ptactwa w celach gospodarki rolnej lub leśnej, nie uzależniając tego odstępstwa od warunków i kryteriów przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

294

Republika Austrii twierdzi, że ochrona wymagana w dyrektywie jest zapewniona poprzez § 20 ust. 4 Nö NSchG. Stosując ten przepis, właściwe władze są bowiem zobowiązane do działania z jednej strony zgodnie z dyrektywą i z drugiej strony w rozumieniu jednolitego stosowania prawa krajowego, a zatem uwzględniając wymogi ochrony ustanowione w prawie łowieckim. W każdym razie w praktyce wprowadzane są jedynie odstępstwa bardzo restrykcyjne.

295

Państwo to twierdzi, że wprowadzenie odstępstwa przewidzianego w § 20 ust. 4 Nö NSchG obejmuje ponadto możliwość zastosowania w razie potrzeby kryteriów bardziej restrykcyjnych niż kryteria przewidziane w art. 9 dyrektywy. Jeżeli chodzi o § 21 ust. 2 Nö NSchG, przepis ten stanowi wyraźnie, że odstępstwa nie znajdują zastosowania, jeżeli negatywne oddziaływanie na chronione rośliny i zwierzęta lub chronione siedliska ma charakter umyślny.

296

Republika Austrii dodaje, że nawet jeżeli odstępstwa od przepisów łowieckich oraz innych ograniczeń i zakazów przewidzianych w art. 5, 6 i 8 dyrektywy powinny być oparte na co najmniej jednym z powodów wymienionych w art. 9 ust. 1, należy również uwzględnić fakt, że chwytanie ptaków w małych ilościach jest możliwe przy zachowaniu pozostałych wymogów określonych w tym ostatnim artykule.

297

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że możliwość wprowadzenia odstępstwa od przepisów ochronnych dotyczących prowadzenia polowań oraz od zakazów zapisanych w art. 5, 6 i 8 dyrektywy jest uzależniona na podstawie art. 9 tej dyrektywy od pewnej liczby warunków i kryteriów.

298

Należy również przypomnieć, że w odniesieniu do istotnych wymogów dotyczących prawnej formy transpozycji Trybunał stwierdził, iż w celu zapewnienia pełnego stosowania dyrektywy pod względem prawnym, a nie tylko faktycznym, państwa członkowskie zobowiązane są ustanowić jednoznaczne ramy prawne w danej dziedzinie oraz że fakt, iż działania niezgodne z zakazami dyrektywy nie występują w danym państwie członkowskim, nie może uzasadniać braku przepisów ustawowych (zob. ww. wyrok z dnia 15 marca 1990 r. w sprawie Komisja przeciwko Niderlandom, pkt 25).

299

Należy dodać, że warunki i kryteria, na podstawie których państwa członkowskie mogą wprowadzać odstępstwa od zakazów przewidzianych w dyrektywie, powinny być ujęte w precyzyjnych przepisach krajowych (zob. wyrok z dnia 7 marca 1996 r. w sprawie C-118/94 Associazione Italiana per il WWF i in., Rec. str. I-1223, pkt 22).

300

Wynika z tego, że same przepisy ustawowe lub wykonawcze przyjmowane w tej dziedzinie przez państwa członkowskie powinny wymieniać enumeratywnie powody, na podstawie których można ewentualnie wprowadzić odstępstwo od przepisów ochronnych przewidzianych w dyrektywie.

301

Ponadto, jak stwierdzono w pkt 162 niniejszego wyroku, praktyka administracyjna zgodna z dyrektywą nie spełnia wymogów prawidłowej transpozycji.

302

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że z uwagi na swoje brzmienie § 20 ust. 4 Nö NSchG nie może stanowić prawidłowej transpozycji jednego z powodów wprowadzenia odstępstwa przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

303

Jeżeli chodzi o § 21 ust. 2 Nö NSchG, który wyłącza użytkowanie w celach gospodarki rolnej lub leśnej z zakazów w dziedzinie ochrony ptactwa, należy stwierdzić, że przepis ten nie znajduje zastosowania, jeżeli negatywne oddziaływanie na chronione rośliny i zwierzęta lub chronione siedliska ma charakter umyślny.

304

Różne zakazy przewidziane w art. 5 dyrektywy, które mogą mieć zastosowanie do użytkowania w celach gospodarki rolnej lub leśnej, odnoszą się jednak do negatywnego oddziaływania o charakterze umyślnym.

305

W konsekwencji odstępstwa przewidziane w § 21 ust. 2 Nö NSchG nie mogą być objęte art. 9 dyrektywy.

306

Z powyższego wynika, że zarzut Komisji dotyczący naruszenia art. 9 ust. 1 i 2 dyrektywy przez ustawodawstwo Dolnej Austrii jest zasadny w odniesieniu do § 20 ust. 4 Nö NSchG.

307

Natomiast w odniesieniu do § 21 ust. 2 Nö NSchG zarzut ten jest bezzasadny.

308

Komisja utrzymuje, że § 60 ust. 3 Oö JagdG nie odpowiada wymogom i kryteriom przewidzianym w art. 9 dyrektywy, ponieważ dopuszczalność środków dozwolonych tym przepisem krajowym nie jest uzależniona od braku innego zadowalającego rozwiązania.

309

Republika Austrii twierdzi, że przepis ten jest zgodny z prawem wspólnotowym, ponieważ spełnione są wszystkie wymogi materialne i formalne określone w art. 9 dyrektywy. Ptactwo objęte wspomnianym przepisem krajowym jest bowiem chronione przez cały rok i za każdym razem należy uzyskać zezwolenie, aby wprowadzić odstępstwo od systemu ochrony ustanowionego w § 48 Oö JagdG.

310

Państwo to utrzymuje również, że z prac przygotowawczych do § 60 ust. 3 Oö JagdG wynika, że ustawodawca Górnej Austrii sam zbadał wymogi i kryteria określone w art. 9 dyrektywy.

311

Ustawodawca ten uznał, że uprawnienia przyznane posiadaczom w celu zapobieżenia poważnym szkodom w uprawach, hodowli i innych formach własności są uzasadnione, ponieważ posiadacze nie dysponują co do zasady innym zadowalającym rozwiązaniem, jeżeli wymienione zwierzęta dostaną się do budynków mieszkalnych lub gospodarczych.

312

Należy zaznaczyć, że § 60 ust. 3 Oö JagdG zezwala na chwytanie lub zabijanie i przywłaszczanie ptaków chronionych w celu zapobieżenia szkodom w „innych formach własności”.

313

Taki powód odstępstwa nie odpowiada interesom, które chronione są przez art. 9 ust. 1 lit. a) tiret trzecie dyrektywy.

314

Ponadto z art. 9 ust. 2 tiret czwarte dyrektywy wynika, że władze państwa członkowskiego, którym powierzono stosowanie dyrektywy, są zobowiązane do wyznaczenia organu, który w przypadku każdego zamierzonego odstępstwa zbada, czy warunki wymagane do zezwolenia na wprowadzenie takiego odstępstwa zostały spełnione, zdecyduje, jakie środki, sposoby lub metody mogą być wykorzystywane, oraz określi limity tego środka oraz osoby, które mogą je podejmować.

315

Paragraf 60 ust. 3 Oö JagdG nie zawiera natomiast takich przepisów.

316

Należy stwierdzić również, że przepis ten nie określa szczegółowych zasad kontroli przewidzianych w art. 9 ust. 2 tiret piąte dyrektywy.

317

W końcu jeżeli chodzi o argument zgodnej z dyrektywą wykładni dokonywanej przez właściwe władze, wystarczy przypomnieć, jak to już zostało stwierdzone w pkt 162 niniejszego wyroku, że zwykła praktyka administracyjna, która z natury może być dowolnie zmieniana przez administrację i nie jest odpowiednio znana, nie może być postrzegana jako ważne wykonanie obowiązku transpozycji danej dyrektywy, który spoczywa na państwa członkowskich jako adresatach dyrektywy.

318

Paragraf 60 ust. 3 Oö JagdG nie jest zatem zgodny z art. 9 ust. 1 i 2 dyrektywy.

319

W konsekwencji należy uwzględnić skargę Komisji w tym względzie.

320

Komisja podnosi, że zgodnie z § 34 ust. 1 Sbg NSchG na odstępstwa od przepisów ochronnych można zezwolić między innymi w celu produkcji napojów. Nie zostało natomiast wykazane, pod które kryterium wprowadzenia odstępstwa określone w dyrektywie można podporządkować ten przepis.

321

Komisja utrzymuje również, że zgodnie z § 72 ust. 3 Sbg JagdG odstępstwa od zakazu używania pułapek w celu zabijania dzikich zwierząt mogą być wprowadzone bez uwzględnienia wymogów i kryteriów przewidzianych w art. 9 dyrektywy. Ścisła wykładnia § 72 ust. 3 Sbg JagdG nie wystarcza ponadto do spełnienia w sposób prawnie wiążący wspomnianych wymogów i kryteriów.

322

Jeżeli chodzi o produkcję napojów, o której mowa w § 34 ust. 1 Sbg NSchG, Republika Austrii utrzymuje, że przepis ten nie znajduje zastosowania do ptaków. Chodzi o odstępstwo mające na celu umożliwienie produkcji napojów alkoholowych z niektórych gatunków roślin. Ponadto przepis ten pozwala na wprowadzenie odstępstw wyłącznie, jeżeli spełnione są warunki określone w ust. 3 tego paragrafu.

323

Jeżeli chodzi o używanie pułapek na podstawie § 72 ust. 3 Sbg JagdG, państwo to utrzymuje, że warunki wprowadzenia odstępstwa są zgodne z wymogami art. 9 dyrektywy.

324

Należy zauważyć w pierwszej kolejności, że § 34 ust. 1 Sbg NSchG wymienia powód wprowadzenia odstępstwa związany z produkcją napojów, który nie figuruje w enumeratywnym wykazie powodów wymienionych w art. 9 ust. 1 dyrektywy.

325

Poza tym ust. 1 i 3 tego paragrafu nie zawierają żadnych ograniczeń odnośnie do szczegółowych zasad zastosowania przewidzianego w nim odstępstwa.

326

Jeżeli chodzi w drugiej kolejności o § 72 ust. 3 Sbg JagdG, należy stwierdzić, że przepis ten również nie uwzględnia wyczerpującego charakteru wykazu powodów wprowadzenia odstępstw zawartego w art. 9 ust. 1 dyrektywy. Paragraf § 72 ust. 3 pozwala na ustawianie pułapek, jeżeli interes publiczny o znaczeniu porównywalnym do ochrony życia lub zdrowia ludzi nie może być ochroniony w inny sposób.

327

Taki powód wprowadzenia odstępstwa nie figuruje natomiast we wspomnianym wykazie.

328

W konsekwencji należy uznać niniejszy zarzut Komisji za zasadny.

329

Komisja podnosi, że § 4 ust. 3 Tiroler NSchVO przewiduje, że dopuszczalne jest przepędzanie wron, szpaków i kosów z upraw rolnych i leśnych oraz ogrodów przydomowych, nie odnosząc się przy tym do wymogów i kryteriów przewidzianych w art. 9 dyrektywy.

330

Republika Austrii uważa, że § 4 ust. 3 Tiroler NSchVO nie jest sprzeczny z art. 9 dyrektywy, ponieważ nie stanowi on odstępstwa od art. 5–7 tej dyrektywy. W szczególności zgodnie z art. 5 lit. d) dyrektywy zakazane jest jedynie płoszenie, które mogłoby mieć [istotne] znaczenie w odniesieniu do celów dyrektywy. Dozwolone przepędzanie tych trzech gatunków nie ma jednak takiego znaczenia.

331

Państwo to podkreśla ponadto, że system ochrony określony w art. 5–7 dyrektywy, jak również system odstępstw przewidziany w art. 9 ust. 1 i 2, dotyczą płoszenia mającego charakter umyślny.

332

Zgodnie z brzmieniem § 4 ust. 3 Tiroler NSchVO trzy gatunki dzikiego ptactwa zostają wyłączone z systemu ochrony przewidzianego w dyrektywie bez żadnego ograniczenia, jeżeli osobniki tego gatunku znajdą się na terenie lub w pobliżu upraw rolnych i leśnych oraz ogrodów przydomowych.

333

Należy zaznaczyć, że odstępstwu temu nie towarzyszy żadne ograniczenie odnośnie do szczegółów jego wprowadzenia.

334

Dodać trzeba, że jeżeli wspomniane gatunki faktycznie przepędzane byłyby ze wszystkich wskazanych miejsc, ich siedliska zostałyby zredukowane prawie do zera. W konsekwencji, wbrew temu, co twierdzi Republika Austrii, wynikające z tego negatywne oddziaływanie może mieć istotne znaczenie dla celów ochrony przewidzianych w dyrektywie.

335

Wobec powyższego należy stwierdzić, że wymogi i kryteria wprowadzenia odstępstwa określone w art. 9 dyrektywy nie są zachowane w § 4 ust. 3 Tiroler NSchVO.

336

W konsekwencji należy uwzględnić zarzut podniesiony przez Komisję odnośnie do tego przepisu.

337

Komisja podnosi, że § 17 ust. 5 Nö NSchG uzależnia wprowadzanie gatunków zwierząt niewystępujących naturalnie w stanie dzikim w Górnej Austrii od warunku, że ingerencje te nie będą oddziaływać negatywnie w trwały sposób na rodzime środowisko naturalne. Warunek ten stanowi dodatkowe kryterium względem kryteriów przewidzianych w art. 11 dyrektywy.

338

Republika Austrii twierdzi, że w ramach wykładni § 17 ust. 5 Nö NSchG zgodnej ze wspomnianym przepisem dyrektywy, zezwolenia na wprowadzenie do środowiska gatunku nierodzimego odmówi się zawsze, jeżeli oddziałuje to w sposób negatywny na lokalną faunę i florę.

339

W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że — jak stwierdzono w pkt 103 niniejszego wyroku — znaczenie pełnej i skutecznej ochrony dzikiego ptactwa na całym obszarze Wspólnoty, niezależnie od jego miejsca pobytu lub tras wędrówki, powoduje, że wszelkie przepisy krajowe określające ochronę dzikiego ptactwa według kryterium dziedzictwa krajowego są niezgodne z dyrektywą.

340

Należy zaznaczyć również, że art. 11 dyrektywy, zgodnie z którym państwa członkowskie zapewniają, aby wprowadzenie gatunków ptactwa, które nie występują naturalnie w stanie dzikim na europejskim terytorium państw członkowskich, nie naruszało miejscowej flory i fauny, ustanawia ramy prawne wiążące w sposób szczególny, jeżeli chodzi o możliwość zezwalania na wprowadzanie takich gatunków.

341

Paragraf 17 ust. 5 Nö NSchG przewiduje system ochrony, który odróżnia się pod wieloma względami od systemu określonego w art. 11 dyrektywy. Należy go zatem uznać za niezgodny z tym ostatnim przepisem.

342

Jeżeli chodzi o argument, iż § 17 ust. 5 Nö NSchG jest w każdym razie interpretowany przez właściwe władze krajowe w sposób zgodny z dyrektywą, wystarczy przypomnieć, że — jak wynika z pkt 162 niniejszego wyroku — taka sytuacja nie może zagwarantować pełnej transpozycji dyrektywy.

343

W konsekwencji należy uwzględnić ten ostatni zarzut Komisji.

344

Z całości powyższych rozważań wynika, że nie dokonując prawidłowej transpozycji:

Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 10 WE i 249 WE oraz art. 18 dyrektywy.

345

Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja wniosła o obciążenie Republiki Austrii kosztami postępowania, a ta co do istoty przegrała sprawę w dotychczas spornym zakresie, należy obciążyć ją kosztami postępowania.

346

Jeżeli chodzi o zarzuty uchybienia wskazane w skardze wszczynającej postępowanie, które w późniejszym etapie postępowania zostały cofnięte przez Komisję, należy stwierdzić, że ich cofnięcie nastąpiło w wyniku zmian dokonanych we wspomnianych przepisach krajowych. Cofnięcie to należy zatem przypisać stronie pozwanej, ponieważ przepisy prawa krajowego zostały przystosowane do wymogów prawa wspólnotowego z opóźnieniem. W konsekwencji, na podstawie art. 69 § 5 regulaminu, Republikę Austrii należy obciążyć kosztami związanym z tymi zarzutami. W konsekwencji skarżącą należy obciążyć całością kosztów niniejszego postępowania.

Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:

Republika Austrii uchybiła zobowiązaniom ciążącym na niej na mocy art. 10  i 249 WE oraz art. 18 dyrektywy 79/409.