Sprawa T-338/02

Segi i in.

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej

Skarga o odszkodowanie – Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne – Wspólne stanowisko Rady – Środki skierowane do osób, grup i podmiotów uczestniczących w aktach terrorystycznych – Oczywisty brak właściwości – Skarga oczywiście bezzasadna

Postanowienie Sądu Pierwszej Instancji (druga izba) z dnia 7 czerwca 2004 r. II–0000

Streszczenie postanowienia

1. Skarga o odszkodowanie – Przedmiot – Roszczenie o naprawienie szkody wynikającej z przyjęcia wspólnego stanowiska – Brak właściwości sądu wspólnotowego – Brak skutecznego środka zaskarżenia w postępowaniu sądowym – Deklaracja Rady dotycząca prawa do odszkodowania – Brak wpływu – Właściwość sądu wspólnotowego do rozpoznania skargi o odszkodowanie opartej na naruszeniu przez Radę kompetencji Wspólnoty

(art. 5 UE, 34 UE i 46 UE)

2. Unia Europejska – Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych – Podstawa prawna – Artykuł 34 UE – Obowiązek przestrzegania przepisów wspólnotowych

(art. 61 lit. e) WE; art. 34 UE; wspólne stanowisko Rady 2001/931/WPZiB, art. 4)

1. Sąd jest w sposób oczywisty niewłaściwy do rozpoznania skargi o odszkodowanie dotyczącej roszczenia o naprawienie szkody ewentualnie spowodowanej przyjęciem na podstawie art. 34 UE wspólnego stanowiska, ponieważ na mocy art. 46 UE nie jest przewidziany w ramach tytułu VI Traktatu UE żaden środek w celu dochodzenia odszkodowania.

Nawet jeśli wynikiem powyższego będzie prawdopodobnie brak skutecznego środka zaskarżenia w postępowaniu sądowym, sytuacja ta nie może stanowić sama w sobie podstawy do uznania istnienia konkretnej kompetencji wspólnotowej w systemie prawnym opartym na zasadzie kompetencji powierzonych, wynikającym z art. 5 UE.

Pozbawiona jest również mocy prawnej deklaracja Rady dotycząca prawa do odszkodowania zawarta w protokole posiedzenia, podczas którego przyjęto wspólne stanowisko, o ile deklaracja taka nie została w żaden sposób ujęta w treści przedmiotowego przepisu. Ponadto taka deklaracja nie może stanowić podstawy skargi przed sądami wspólnotowymi bez pozostawania w sprzeczności z systemem sądowniczym ustanowionym w Traktacie UE.

Sąd jest natomiast właściwy do rozpoznania tego typu skargi o odszkodowanie, w zakresie w jakim skarżący powołują się na naruszenie kompetencji Wspólnoty. Sądy wspólnotowe są bowiem właściwe w zakresie oceny treści aktu przyjętego w ramach Traktatu UE w celu ustalenia, czy akt ten nie narusza kompetencji Wspólnoty

(por. pkt 33–34, 36, 38–41)

2. Przyjęcie wspólnego stanowiska przez Radę może stać się bezprawne z powodu przekroczenia kompetencji Wspólnoty, jedynie jeżeli nastąpiło zamiast działania opartego na przepisie Traktatu WE, którego podjęcie byłoby alternatywnie lub jednocześnie obowiązkowe.

Nie można przyjąć, że wspólne stanowisko przewidujące pomoc policyjną i sądową między państwami Członkowskim zgodnie z art. 34 UE jest niezgodne z systemem kompetencji wspólnotowych ustanowionych w Traktacie WE, ponieważ niezależnie od kwestii, czy tego rodzaju środki mogą być oparte na art. 308 WE, art. 61 lit. e) WE wyraźnie przewiduje, że Rada przyjmuje środki w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych zgodnie z postanowieniami Traktatu UE.

(por. pkt 45–46)

POSTANOWIENIE SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (druga izba)

z dnia 7 czerwca 2004 r. (*)

W sprawie T-338/02

Segi,

Araitz Zubimendi Izaga, zamieszkała w Hernani (Hiszpania),

Aritza Galarraga, zamieszkały w Saint Pée sur Nivelle (Francja),

reprezentowani przez adwokata D. Rougeta,

strona skarżąca

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej, reprezentowanej przez M. Vitsentzatosa i M. Bauera, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

popieranej przez

Królestwo Hiszpanii, reprezentowane przez swego pełnomocnika, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

i przez

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, początkowo reprezentowane przez P. Ormond, a następnie przez C. Jackson, działające w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu,

interwenienci,

mającej za przedmiot roszczenie odszkodowawcze mające na celu naprawienie szkody rzekomo poniesionej przez skarżących wskutek wpisania Segi na listę osób, grup i podmiotów, o których mowa w art. 1 wspólnego stanowiska Rady 2001/931/WPZiB z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie zastosowania szczególnych środków w celu zwalczania terroryzmu (Dz.U. L 344, str. 93), wspólnego stanowiska Rady 2002/340/WPZiB z dnia 2 maja 2002 r. uaktualniającego wspólne stanowisko 2001/931 (Dz.U. L 116, str. 75) i wspólnego stanowiska Rady 2002/462/WPZiB z dnia 17 czerwca 2002 r. uaktualniającego wspólne stanowisko 2001/931 i uchylającego wspólne stanowisko 2002/340 (Dz.U. L 160, str. 32),

SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI

WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (druga izba),

w składzie: J. Pirrung, prezes, A. W. H. Meij i N. J. Forwood, sędziowie,

sekretarz: H. Jung,

wydaje następujące

Postanowienie

Okoliczności powstania sporu

1 Z akt sprawy wynika, że Segi jest organizacją mającą za cel obronę żądań młodych Basków, jak również tożsamości, kultury i języka baskijskiego. Zgodnie z danymi podanymi przez skarżących, organizacja ta została utworzona w dniu 16 czerwca 2001 r. i ma siedzibę w Bayonne (Francja) oraz w Donostii (Hiszpania). Organizacja ta ustanowiła jako swych rzeczników Araitz Zubimendi Izagę i Aritzę Galarragę. Dane te nie zostały poparte żadnymi urzędowymi dokumentami.

2 W dniu 28 września 2001 r. Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych uchwaliła rezolucję 1373 (2001), w której postanowiła w szczególności, że wszystkie państwa udzielają sobie wzajemnie możliwie najdalej idącej pomocy przy dochodzeniach karnych i przy innego rodzaju postępowaniach w sprawie finansowania lub wspierania aktów terrorystycznych, w tym pomocy w gromadzeniu znajdującego się w ich posiadaniu materiału dowodowego niezbędnego dla postępowania.

3 W dniu 27 grudnia 2001 r., mając na uwadze konieczność podjęcia przez Wspólnotę działań w celu wprowadzenia w życie rezolucji 1373 (2001) Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych, Rada przyjęła wspólne stanowisko 2001/931/WPZiB w sprawie zastosowania szczególnych środków w celu zwalczania terroryzmu (Dz.U. L 344, str. 93). Wspólne stanowisko zostało przyjęte na podstawie art. 15 UE należącego do tytułu V Traktatu UE, noszącego nazwę „Postanowienia dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa” (WPZiB) i na podstawie art. 34 UE, należącego do tytułu VI Traktatu UE noszącego nazwę „Postanowienia o współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych” (powszechnie zwanego wymiarem sprawiedliwości i sprawami wewnętrznymi, WSiSW).

4 Artykuły 1 i 4 wspólnego stanowiska 2001/931 stanowią:

„Artykuł 1

1. Niniejsze wspólne stanowisko stosuje się, zgodnie z przepisami poniższych artykułów, do osób, grup i podmiotów uczestniczących w aktach terrorystycznych i wymienionych w Załączniku.

[…]

6. Nazwiska osób i nazwy podmiotów na liście w Załączniku są poddawane kontroli w regularnych odstępach czasu, co najmniej raz w ciągu każdych sześciu miesięcy, w celu zapewnienia, że istnieją podstawy do utrzymania ich na liście”.

„Artykuł 4

Państwa Członkowskie, poprzez współpracę policyjną i sądową w sprawach karnych w ramach tytułu VI Traktatu o Unii Europejskiej, zapewniają sobie nawzajem jak najszerszą pomoc w zapobieganiu i zwalczaniu aktów terrorystycznych. W tym celu, w odniesieniu do dochodzeń i postępowań prowadzonych przez ich władze wobec jakichkolwiek osób, grup i podmiotów wymienionych w Załączniku, w pełni wykorzystują, na wniosek, swoje obecne uprawnienia zgodnie z aktami Unii Europejskiej i innymi umowami międzynarodowymi, uzgodnieniami i konwencjami, które wiążą Państwa Członkowskie”.

5 Załącznik do wspólnego stanowiska 2001/931 wymienia w pkt 2 obejmującym „grupy i podmioty”:

„* – Euskadi Ta Askatasuna/Tierra Vasca y Libertad / Baskijska Ojczyzna i Wolność (E.T.A.)

(Następujące organizacje są częścią grupy terrorystycznej E.T.A.: K.a.s., Xaki; Ekin, Jarrai-Haika-Segi, Gestoras pro-amnistía.)”.

6 Przypis do tego Załącznika wskazuje, że „osoby zaznaczone * podlegają jedynie art. 4.”

7 W dniu 27 grudnia 2001 r. Rada przyjęła również wspólne stanowisko 2001/930/WPZiB w sprawie zwalczania terroryzmu (Dz.U. L 344, str. 90), rozporządzenie (WE) nr 2580/2001 w sprawie szczególnych środków restrykcyjnych skierowanych przeciwko niektórym osobom i podmiotom mających na celu zwalczanie terroryzmu (Dz.U. L 344, str. 70) i decyzję 2001/927/WE ustanawiającą listę przewidzianą w art. 2 ust. 3 rozporządzenia nr 2580/2001 (Dz.U. L 344, str. 83). Żaden z tych aktów nie wymienia skarżących.

8 Zgodnie z deklaracją Rady, która została załączona do protokołu przy przyjęciu wspólnego stanowiska 2001/931 i rozporządzenia nr 2580/2001 (zwaną dalej „deklaracją Rady dotyczącą prawa do odszkodowania”):

„Rada przypomina, w związku z art. 1 ust. 6 wspólnego stanowiska [2001/931], że każdy błąd dotyczący wskazanych osób, grup lub podmiotów daje poszkodowanemu prawo do dochodzenia odszkodowania przed sądem”.

9 Na mocy postanowień z dnia 5 lutego i 11 marca 2002 r. Juzgado Central de Instrucción nº 5 de la Audiencia Nacional (centralny sąd śledczy nr 5 przy Audiencia Nacional) w Madrycie (Hiszpania) orzekł, że działalność Segi jest nielegalna i zarządził aresztowanie niektórych domniemanych przywódców Segi, ze względu na to, że organizacja ta wchodzi w skład baskijskiej organizacji separatystycznej ETA.

10 Na mocy orzeczenia z dnia 23 maja 2002 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka odrzucił jako niedopuszczalną skargę wniesioną przez skarżących przeciwko piętnastu Państwom Członkowskim, dotyczącą wspólnego stanowiska 2001/931, ze względu na okoliczność, że w przedmiotowym stanie faktycznym nie nabyli oni statusu ofiary naruszenia Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

11 W dniach 2 maja i 17 czerwca 2002 r. Rada przyjęła na podstawie art. 15 UE i 34 UE wspólne stanowiska 2002/340/WPZiB i 2002/462/WPZiB uaktualniające wspólne stanowisko 2001/931 (Dz.U. L 116, str. 75 i Dz.U. L 160, str. 32). Załączniki do tych dwóch wspólnych stanowisk zawierają nazwę Segi, o takim samym brzmieniu jak we wspólnym stanowisku 2001/931.

Przebieg postępowania i żądania stron

12 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 13 listopada 2002 r. skarżący wnieśli niniejszą skargę.

13 W odrębnym piśmie procesowym złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 12 lutego 2003 r. Rada podniosła zarzut niedopuszczalności zgodnie z art. 114 regulaminu Sądu, w przedmiocie którego skarżący przedstawili swe uwagi.

14 Na mocy postanowienia prezesa drugiej izby Sądu z dnia 5 czerwca 2003 r. dopuszczone zostały interwencje Królestwa Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej na poparcie żądań Rady. Zjednoczone Królestwo zrezygnowało z przedstawienia uwag w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności skargi. Królestwo Hiszpanii złożyło uwagi w kwestii zarzutu niedopuszczalności skargi w wyznaczonym terminie.

15 W ramach zarzutu niedopuszczalności skargi Rada, wspierana przez Królestwo Hiszpanii, wnosi do Sądu o:

– odrzucenie skargi jako oczywiście niedopuszczalnej;

– obciążenie „skarżącej” kosztami postępowania.

16 W swych uwagach dotyczących tego zarzutu skarżący wnoszą do Sądu o:

– uznanie skargi o odszkodowanie za dopuszczalną;

– ewentualnie, stwierdzenie naruszenia przez Radę ogólnych zasad prawa wspólnotowego;

– w każdym razie, obciążenie Rady kosztami postępowania.

Co do prawa

Argumenty stron

17 Rada i Królestwo Hiszpanii podnoszą, po pierwsze, że Segi nie ma zdolności sądowej. Dodają, że Araitz Zubimendi Izaga i Aritza Galarraga nie są uprawnieni do reprezentowania Segi ani – zdaniem Królestwa Hiszpanii – nie mają legitymacji czynnej przed Sądem.

18 Rada i Królestwo Hiszpanii wskazują, po drugie, że art. 288 akapit drugi WE zakłada, że podnoszona szkoda musi wynikać z działania Wspólnoty (wyrok Trybunału z dnia 26 listopada 1975 r. w sprawie 99/74 Société des grands moulins des Antilles przeciwko Komisji, Rec. str. 1531, pkt 17). Ponieważ Rada działała w ramach swych kompetencji w zakresie WPZiB oraz w zakresie WSiSW, brak jest działania wspólnotowego.

19 Rada i Królestwo Hiszpanii podnoszą, po trzecie, że odpowiedzialność pozaumowna Wspólnoty zakłada wykazanie bezprawności zachowania zarzucanego instytucji. Zgodnie z art. 35 UE i art. 46 UE Sąd nie jest jednakże właściwy w sprawie oceny legalności działania w ramach WPZiB oraz WSiSW.

20 Na wstępie skarżący podkreślają, że jest szczególnie szokujące, że Rada neguje istnienie skarżącego stowarzyszenia i jego zdolność prawną jedynie w celu uniemożliwienia mu zakwestionowania umieszczenia go w Załączniku do wspólnego stanowiska 2001/931 i uzyskania odszkodowania. Stanowi to naruszenie ogólnych zasad prawa wspólnotowego, zawartych w szczególności w art. 1, art. 6 ust. 1 i art. 13 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

21 W odniesieniu do skarżącego stowarzyszenia skarżący twierdzą, że zgodnie z prawem Państw Członkowskich, prawem wspólnotowym i orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka uznaje się zdolność sądową stowarzyszenia de facto, w szczególności, gdy działa ono w obronie swych praw (wyroki Trybunału z dnia 8 października 1974 r. w sprawie 18/74 Syndicat général du personnel des organismes européens przeciwko Komisji, Rec. str. 933 i z dnia 28 października 1982 r. w sprawie 135/81 Groupement des agences de voyages przeciwko Komisji, Rec. str. 3799, pkt 11; wyrok Sądu z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie T-161/94 Sinochem Heilongjiang przeciwko Radzie, Rec. str. II-695, pkt 34). Poprzez wydanie deklaracji dotyczącej prawa do odszkodowania Rada uznała, w zakresie dochodzenia odszkodowania, zdolność sądową „grup” i „podmiotów”, o których mowa we wspólnym stanowisku. Ponadto Rada –umieszczając skarżące stowarzyszenie na przedmiotowej liście – potraktowała je jako niezależny podmiot prawny.

22 Co się tyczy dwóch osób fizycznych znajdujących się pośród skarżących, skarżący podnoszą, że skutecznie działają oni w podwójnym charakterze, zarówno jako skarżący indywidualni, jak również jako przedstawiciele stowarzyszenia.

23 Skarżący twierdzą, że we Wspólnocie prawa, w której stosowane są prawa podstawowe, w szczególności te zawarte w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, powinni oni posiadać skuteczny środek zaskarżenia do celów stwierdzenia ich szkody i uzyskania odszkodowania. W przeciwnym razie sytuacja ta stanowiłaby odmowę dostępu do wymiaru sprawiedliwości, co oznaczałoby, że instytucje, kiedy działają w ramach Unii, czynią to w sposób całkowicie arbitralny.

24 Skarżący uważają, że Rada podstępnie obrała podstawę prawną dla przedmiotowego działania w zamiarze uniknięcia jakiejkolwiek demokratycznej kontroli, sądowej lub pozasądowej. To nadużycie procedury zostało w sposób jasny potępione przez Parlament Europejski, w szczególności w uchwale P5_TA(2002)0055 z dnia 7 lutego 2002 r. Wybór różnych podstaw prawnych dla aktów dotyczących terroryzmu przyjętych przez Radę w dniu 27 grudnia 2001 r. miał na celu pozbawienie pewnej kategorii osób, w szczególności określonych w art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931, prawa do skutecznego środka zaskarżenia, w przeciwieństwie do tych, o których mowa w rozporządzeniu nr 2580/2001. Sąd jest właściwy do ukarania takiego nadużycia procedury w ramach skargi o odszkodowanie.

25 Co się tyczy deklaracji Rady dotyczącej prawa do odszkodowania, do Sądu należy dokonanie jej wykładni i określenie znaczenia prawnego. Odpowiedzialność Państw Członkowskich jest w tym zakresie o tyle niepodzielna, że, po pierwsze, chodzi o działanie Rady, po drugie, sądy krajowe nie są właściwe w zakresie orzekania w sprawach szkód wyrządzonych przez Radę i, po trzecie, nierozsądne byłoby zmuszanie poszkodowanych do podejmowania działań przed sądami piętnastu Państw Członkowskich. Na mocy tej deklaracji Sąd uzyskał właściwość w zakresie orzekania w sprawach dotyczących kategorii osób wskazanych w art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931, jak również w zakresie dotyczącym osób wskazanych w rozporządzeniu nr 2580/2001 i art. 3 tego wspólnego stanowiska, które to osoby mogą się powołać na działanie Wspólnoty. Wymieniony w tej deklaracji błąd stanowi uchybienie i w przedmiotowej sprawie składa się z błędów co do faktu, co do kwalifikacji prawnej, naruszenia prawa i nadużycia władzy.

26 Jeżeli Sąd miałby się uznać za niewłaściwy w przedmiotowej sprawie, skarżący uważają, że należałoby wówczas stwierdzić naruszenie przez Radę ogólnych zasad prawa wspólnotowego, sformułowanych w szczególności w art. 1, 6 ust. 1 i art. 13 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

27 W zakresie kosztów skarżący podnoszą, że obciążenie nimi skarżących byłoby niesłuszne, albowiem ubiegają się oni o odszkodowanie za poniesioną szkodę w złożonym i trudnym kontekście prawnym.

Ocena Sądu

28 Zgodnie z art. 114 § 1 regulaminu, jeżeli strona tego zażąda, Sąd może rozstrzygnąć o niedopuszczalności skargi bez rozpoznawania istoty sprawy. Zgodnie z art. 114 § 3 regulaminu, jeżeli Sąd nie zadecyduje inaczej, dalsze postępowanie w przedmiocie wniosku odbywa się ustnie.

29 Zgodnie z art. 111 regulaminu, jeżeli skarga jest wyraźnie pozbawiona podstawy prawnej, Sąd może, nie podejmując dalszych czynności procesowych, podjąć decyzję w przedmiocie skargi, wydając postanowienie wraz z uzasadnieniem.

30 Sąd uważa, że na podstawie informacji zawartych w aktach przedmiotowa sprawa jest wyjaśniona w sposób wystarczający i że nie ma potrzeby otwierania procedury ustnej.

31 Należy na wstępie przypomnieć, że skarżący żądają w skardze naprawienia szkody wynikającej z faktu umieszczenia Segi na liście załączonej do wspólnego stanowiska 2001/931, uaktualnionego wspólnymi stanowiskami 2002/340 i 2002/462.

32 Należy ponadto wskazać, że działania, które zostały wskazane jako przyczyna szkody rzekomo poniesionej przez skarżących, są wspólnymi stanowiskami przyjętymi na podstawie art. 15 UE należącego do tytułu V Traktatu UE dotyczącego WPZiB i na podstawie art. 34 UE należącego do tytułu VI Traktatu UE dotyczącego WSiSW.

33 Należy wreszcie stwierdzić, że skarżący mogą być poszkodowani jedynie w zakresie art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931, jak wyraźnie wskazano w przypisie do Załącznika do tego wspólnego stanowiska. Przepis ten stanowi, że Państwa Członkowskie zapewniają sobie nawzajem jak najszerszą pomoc w zapobieganiu i zwalczaniu aktów terrorystycznych poprzez współpracę policyjną i sądową w sprawach karnych w ramach tytułu VI Traktatu o Unii Europejskiej i nie wskazuje żadnego środka podlegającego WPZiB. Stąd art. 34 UE jest jedyną właściwą podstawą prawną działań wskazanych jako przyczyna rzekomej szkody.

34 Należy stwierdzić, że w ramach tytułu VI Traktatu UE nie jest przewidziany żaden środek w celu dochodzenia odszkodowania.

35 W ramach Traktatu UE w wersji wynikającej z Traktatu z Amsterdamu, kompetencje Trybunału Sprawiedliwości są enumeratywnie wymienione w art. 46 UE. Artykuł ten, zawierający właściwe postanowienia w przedmiotowej sprawie, które nie zostały zmienione na mocy Traktatu z Nicei, przewiduje, co następuje:

„Postanowienia Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali oraz Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, dotyczące kompetencji Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i wykonywania tych kompetencji, stosuje się do następujących postanowień niniejszego Traktatu:

[...]

b) postanowień tytułu VI, na warunkach przewidzianych w artykule 35 [UE];

[...]

d) artykułu 6 ustęp 2 [UE] w odniesieniu do działań instytucji, o ile Trybunał Sprawiedliwości jest właściwy na mocy Traktatów ustanawiających Wspólnoty Europejskie i na mocy niniejszego Traktatu;

[...]”.

36 Z art. 46 UE wynika, że jedyne środki prawne przewidziane w ramach tytułu VI Traktatu UE są zawarte w art. 35 UE ust. 1, 6 i 7 i dotyczą wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, skargi o stwierdzenie nieważności i rozstrzygania sporów między Państwami Członkowskimi.

37 Należy ponadto stwierdzić, że zapewnienie poszanowania praw podstawowych zgodnie z art. 6 ust. 2 UE nie ma znaczenia w przedmiotowej sprawie, ponieważ art. 46 lit. d) UE nie przyznaje Trybunałowi Sprawiedliwości żadnej dodatkowej kompetencji.

38 Co się tyczy podniesionego przez skarżących braku skutecznego środka zaskarżenia, należy stwierdzić, że skarżący prawdopodobnie nie dysponują – ani przed sądami wspólnotowymi, ani przed sądami krajowymi – żadnym skutecznym środkiem zaskarżenia w postępowaniu sądowym przeciwko umieszczeniu Segi na liście osób, grup lub podmiotów uczestniczących w aktach terrorystycznych. Wbrew twierdzeniu Rady nie będzie dla skarżących pomocne oparcie skargi na indywidualnej odpowiedzialności każdego z Państw Członkowskich za działania krajowe podjęte w wykonaniu wspólnego stanowiska 2001/931, w sytuacji gdy skarżący usiłują uzyskać naprawienie szkody rzekomo spowodowanej przez umieszczenie Segi w Załączniku do wspólnego stanowiska. Powołanie się przed sądami krajowymi na indywidualną odpowiedzialność każdego z Państw Członkowskich z racji ich udziału w przyjęciu przedmiotowego wspólnego stanowiska wydaje się być mało skuteczne. Poza tym, ze względu na wybór formy wspólnego stanowiska, a nie np. decyzji na podstawie art. 34 UE, brak jest możliwości kwestionowania legalności umieszczenia Segi we wskazanym Załączniku, w szczególności poprzez wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w kwestii ważności. W każdym razie w systemie prawnym opartym na zasadzie kompetencji powierzonych, wynikającym z art. 5 UE, brak środka zaskarżenia w postępowaniu sądowym nie stanowi sam w sobie podstawy do uznania istnienia konkretnej kompetencji wspólnotowej (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 25 lipca 2002 r. w sprawie C-50/00 P Unión de Pequeños Agricultores przeciwko Radzie, Rec. str. I-6677, pkt 44 i 45).

39 Skarżący powołują się ponadto na deklarację Rady dotyczącą prawa do odszkodowania, zgodnie z którą „każdy błąd dotyczący wskazanych osób, grup lub podmiotów daje poszkodowanemu prawo do żądania odszkodowania przed sądem”. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem deklaracje zawarte w protokole mają ograniczoną wartość, ponieważ nie mogą one być brane pod uwagę przy wykładni przepisu prawa wspólnotowego, jeżeli treść takiej deklaracji nie została w żaden sposób ujęta w treści danego przepisu i w związku z tym nie ma znaczenia prawnego (wyroki Trybunału z dnia 26 lutego 1991 r. w sprawie C-292/89 Antonissen, Rec. str. I-745, pkt 18 i z dnia 29 maja 1997 r. w sprawie C-329/95 VAG Sverige, Rec. str. I-2675, pkt 23). Należy stwierdzić, że wskazana deklaracja nie określa ani środków zaskarżenia, ani – a fortiori – przesłanek ich wniesienia. W każdym razie nie może ona stanowić podstawy skargi przed sądami wspólnotowymi, ponieważ zaprzeczałaby wówczas systemowi sądowniczemu ustanowionemu w Traktacie UE. Wobec tego, w braku przyznania Sądowi przez ten Traktat jakiejkolwiek właściwości w omawianym zakresie, deklaracja taka nie może prowadzić do rozpoznania przez Sąd niniejszej skargi.

40 Z powyższego wynika, że Sąd jest w sposób oczywisty niewłaściwy do rozpoznania niniejszej skargi o odszkodowanie, w zakresie, w jakim dotyczy ona roszczenia o naprawienie szkody, ewentualnie spowodowanej umieszczeniem Segi na liście zawartej w Załączniku do wspólnego stanowiska 2001/931 uaktualnionego przez wspólne stanowiska 2002/340 i 2002/462.

41 Sąd jest natomiast właściwy do rozpoznania niniejszej skargi o odszkodowanie w zakresie, w jakim skarżący powołują się na naruszenie kompetencji Wspólnoty. Sądy wspólnotowe są bowiem właściwe w zakresie oceny treści aktu przyjętego w ramach Traktatu UE w celu ustalenia, czy akt ten nie narusza kompetencji Wspólnoty (zob. analogicznie wyroki Trybunału z dnia 14 stycznia 1997 r. w sprawie C-124/95 Centro-Com, Rec. str. I-81, pkt 25 i z dnia 12 maja 1998 r. w sprawie C-170/96 Komisja przeciwko Radzie, Rec. str. I-2763, pkt 17).

42 W zakresie, w jakim skarżący podnoszą nadużycie procedury przez Radę poprzez podjęcie działania w dziedzinie WSiSW, polegające na przekroczeniu kompetencji Wspólnoty, w którego wyniku pozbawieni zostali wszelkiej ochrony prawnej, niniejsza skarga należy do właściwości sądów wspólnotowych na mocy art. 235 WE i 288 akapit drugi WE.

43 Sąd uważa zatem, że należy w pierwszej kolejności rozpatrzyć sprawę co do jej istoty jedynie w zakresie określonym powyżej w pkt 42.

44 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem odpowiedzialność Wspólnot występuje w przypadku łącznego spełnienia kilku przesłanek, mianowicie bezprawności zarzucanego postępowania, wystąpienia rzeczywistej szkody i istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy postępowaniem a dochodzoną szkodą.

45 W przedmiotowej sprawie brak zarzucanej bezprawności jest oczywisty. Jak wynika bowiem z pkt 42 powyżej, zarzucane bezprawne zachowanie mogłoby polegać jedynie na zaniechaniu działania opartego na przepisie Traktatu WE, w przypadku gdy podjęcie takiego działania – alternatywnie wobec wspólnego stanowiska 2001/931 lub jednocześnie z nim – byłoby obowiązkowe. Jak stwierdzono w pkt 33 powyżej, skarżących dotyczy jedynie art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931, potwierdzonego we wspólnych stanowiskach 2002/340 i 2002/462. Przepis ten zawiera zobowiązanie Państw Członkowskich do pełnego wykorzystania aktów Unii Europejskiej i innych istniejących umów międzynarodowych, porozumień i konwencji w odniesieniu do dochodzeń i postępowań prowadzonych wobec wymienionych osób, grup i podmiotów i do zapewnienia sobie nawzajem jak najszerszej pomocy w ramach współpracy na mocy tytułu VI Traktatu o Unii Europejskiej. Treść tego przepisu należy wobec tego do tytułu VI Traktatu UE i właściwą podstawą prawną dla jego przyjęcia jest art. 34 UE.

46 Skarżący nie podali żadnej podstawy prawnej zawartej w Traktacie WE, która miałaby zostać naruszona. W każdym razie w zakresie, w jakim podnoszą oni okoliczność, że Rada przyjęła w dniu 27 grudnia 2001 r. różne rodzaje aktów mających na celu zwalczanie terroryzmu, a w szczególności rozporządzenie nr 2580/2001 oparte na art. 60 WE, 301 WE i 308 WE, nie można przyjąć, że pomoc policyjna i sądowa między Państwami Członkowskimi przewidziana w art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931 narusza te postanowienia Traktatu WE. Postanowienia te przewidują bowiem jednoznacznie wykonanie, jeśli to konieczne, aktów przyjętych w ramach WPZiB i nie dotyczą aktów przyjętych w ramach WSiSW. Co się tyczy art. 308 WE, postanowienie to umożliwia wprawdzie przyjęcie odpowiednich przepisów wspólnotowych, jeżeli działanie okaże się niezbędne dla urzeczywistnienia jednego z celów Wspólnoty, gdy Traktat WE nie przewidział kompetencji w tym zakresie. Jeżeli jednak art. 61 lit. e) WE przewiduje przyjęcie środków w dziedzinie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, to przepis ten stanowi wyraźnie, że Rada przyjmuje te środki zgodnie z postanowieniami Traktatu o Unii Europejskiej. W tych okolicznościach i niezależnie od tego, czy tego rodzaju środki mogą być w danym przypadku oparte na art. 308 WE, przyjęcie art. 4 wspólnego stanowiska 2001/931 jedynie na podstawie art. 34 UE nie jest niezgodne z systemem kompetencji wspólnotowych ustanowionym w Traktacie WE. Co się zaś tyczy uchwały Parlamentu z dnia 7 lutego 2002 r., w której wyraża on ubolewanie, że dla celów utworzenia listy organizacji terrorystycznych wybrano podstawę prawną mieszczącą się w ramach WSiSW, należy stwierdzić, że krytyka ta jest skierowana przeciwko decyzji politycznej i jako taka nie podważa legalności wybranej podstawy prawnej lub naruszenia kompetencji Wspólnoty. Jeżeli zawarcie we wspólnym stanowisku listy osób, grup lub podmiotów uczestniczących w aktach terrorystycznych powoduje, że wskazane osoby są pozbawione środka zaskarżenia w postępowaniu przed sądami wspólnotowymi, to okoliczność ta nie stanowi sama w sobie naruszenia kompetencji Wspólnoty.

47 W zakresie, w jakim skarga opiera się na naruszeniu przez Radę kompetencji Wspólnoty przy działaniu w ramach WSiSW, należy oddalić skargę jako oczywiście bezzasadną, bez konieczności rozpatrywania w tym względzie zarzutu niedopuszczalności podniesionego przez Radę (wyrok Trybunału z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie C-23/00 P Rada przeciwko Boehringer, Rec. str. I-1873, pkt 52).

48 Subsydiarne żądanie skarżących o stwierdzenie – pomimo oddalenia ich skargi – naruszenia przez Radę ogólnych zasad prawa wspólnotowego należy również oddalić. W postępowaniu przed sądami Wspólnoty brak jest środka prawnego, który umożliwiałby Sądowi zajęcie stanowiska – w drodze ogólnego oświadczenia – w kwestii wykraczającej poza zakres sporu. Stąd Sąd jest również oczywiście niewłaściwy do rozpoznania tego żądania.

W przedmiocie kosztów

49 Zgodnie z art. 87 § 3 regulaminu w wypadkach szczególnych Sąd może postanowić, że koszty zostaną podzielone lub każda ze stron poniesie swoje własne koszty. Należy przypomnieć, iż w przedmiotowej sprawie skarżący wnieśli o obciążenie Rady całością kosztów, nawet jeśli ich skarga zostanie oddalona. Należy w tym względzie stwierdzić, że – po pierwsze – deklaracja Rady dotycząca prawa do odszkodowania mogła wprowadzić skarżących w błąd i – po drugie –,że byli oni uprawnieni do ustalenia sądu właściwego do rozpatrzenia ich żądań. W tych okolicznościach należy orzec, że każda ze stron poniesie swoje własne koszty.

50 Zgodnie z art. 87 § 4 akapit pierwszy regulaminu Państwa Członkowskie, które wstąpiły do sprawy w charakterze interwenienta, pokrywają własne koszty. Interwenienci pokryją w związku z tym własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI (druga izba)

postanawia, co następuje:

1) Skarga zostaje oddalona.

2) Każda ze stron ponosi swoje własne koszty.

Sporządzono w Luksemburgu, w dniu 7 czerwca 2004 r.

Sekretarz

Prezes

H. Jung

J. Pirrung

* Język postępowania: francuski.