KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 28.9.2023
COM(2023) 548 final
2023/0333(NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej na forum Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu w odniesieniu do wniosku dotyczącego zmiany zakresu uprawnień grupy roboczej
UZASADNIENIE
1.Przedmiot wniosku
Niniejszy wniosek dotyczy decyzji określającej stanowisko, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii na forum Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu (WP.30) w związku z przewidywanym przyjęciem szeregu zmian w zakresie uprawnień tej grupy roboczej.
2.Kontekst wniosku
2.1.Zakres uprawnień grupy roboczej
Zakres uprawnień grupy roboczej („WP.30 ToR”) ma na celu określenie celów, zakresu i funkcjonowania grupy roboczej. Wszedł on w życie w październiku 2017 r. 1
2.2.Grupa Robocza ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu
Grupa Robocza ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu (WP.30) działa w ramach polityki prowadzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych i Europejską Komisję Gospodarczą (EKG) i pod ogólnym nadzorem Komitetu Transportu Lądowego.
W szczególności WP.30 inicjuje i realizuje działania mające na celu harmonizację i uproszczenie przepisów, zasad i dokumentacji dotyczących procedur przekraczania granic w transporcie lądowym w związku z Agendą ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030.
Ponadto WP.30 zarządza wdrażaniem konwencji i porozumień w sprawie ułatwień celnych i ułatwień przekraczania granic pod jej auspicjami oraz monitoruje to wdrażanie 2 . Promuje również ewentualne rozszerzenie tych instrumentów prawnych na inne regiony i zachęca do przystąpienia nowe kraje. Ponadto współpracuje z komitetami administracyjnymi konwencji TIR (AC.2), konwencji w sprawie harmonizacji (AC.3) oraz Konwencji o traktowaniu celnym kontenerów pool używanych w przewozie międzynarodowym (AC.4).
Uczestnikami grupy roboczej są państwa członkowskie EKG oraz państwa niebędące członkami EKG, które są umawiającymi się stronami instrumentu prawnego pod auspicjami WP.30. Każdy uczestnik dysponuje jednym głosem, a decyzje dotyczące obowiązującego instrumentu prawnego podejmowane są wyłącznie w obecności co najmniej jednej trzeciej umawiających się stron. Decyzje podejmowane są zazwyczaj w drodze konsensusu. W przypadku braku konsensusu decyzje podejmowane są większością głosów obecnych i głosujących uczestników.
Unia ma wyłączne kompetencje w dziedzinie ceł. Unia jako unia celna i gospodarcza, nie ma jednak prawa głosu; prawa głosu mają jej państwa członkowskie. Wszystkie państwa członkowskie są stronami posiadającymi prawo głosu.
2.3.Planowany akt Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu
W październiku 2023 r., na 164. lub kolejnym posiedzeniu, Grupa Robocza ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu ma przyjąć szereg zmian dotyczących swojego zakresu uprawnień („WP.30 ToR”).
Celem nowego WP.30 ToR jest dostosowanie jego brzmienia do nowego zakresu uprawnień Komitetu Transportu Lądowego (ITC ToR) 3 , który został zatwierdzony przez Radę Gospodarczą i Społeczną Organizacji Narodów Zjednoczonych (ECOSOC) 4 .
WP.30 ToR będzie miał zastosowanie od chwili ich przyjęcia przez WP.30.
3.Stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii
Europejska Komisja Gospodarcza ONZ (EKG ONZ) jest regionalną organizacją Narodów Zjednoczonych, jednak niektóre z jej działań mają znaczenie globalne.
21 lutego 2017 r. Komitetu Transportu Lądowego przyjął rezolucję ministerialną podpisaną przez komisarz Violetę Bulc w sprawie rozpoczęcia nowej ery zrównoważonego transportu lądowego i mobilności, w której podkreślono rolę Komitetu Transportu Lądowego jako kompleksowej platformy regionalnej i globalnej umożliwiającej rozważenie wszystkich aspektów rozwoju i współpracy w transporcie lądowym. W szczególności ministrowie wezwali Komitet Transportu Lądowego i jego organy pomocnicze do działania na rzecz poprawy połączeń regionalnych i międzykontynentalnych, ze szczególnym uwzględnieniem projektów dotyczących połączeń transportowych między Europą a Azją, a także do udziału w inicjatywie „Jeden pas i jeden szlak” poprzez koordynację polityki i ułatwienie płynnego transportu.
Aby odzwierciedlić globalną rolę Komitetu Transportu Lądowego i jego organu pomocniczego, zmieniono zakres uprawnień i regulamin wewnętrzny Komitetu Transportu Lądowego w celu przyjęcia tzw. hybrydowego podejścia do członkostwa, co oznacza, że państwa niebędące członkami EKG, w tym członkowie spoza Organizacji Narodów Zjednoczonych, mogą uczestniczyć jako pełnoprawni członkowie w tych segmentach posiedzeń Komitetu Transportu Lądowego, które dotyczą instrumentów prawnych, których są oni umawiającymi się stronami, i pełnią funkcję konsultacyjną w innych częściach.
W związku z tym WP.30, jako organ pomocniczy Komitetu Transportu Lądowego, przygotowała zmiany do swojego zakresu uprawnień.
Unia popiera wniosek dotyczący zmian.
W szczególności Unia zgadza się na przekształcenie nazwy grupy roboczej w „Globalne Forum ds. Zagadnień Celnych dotyczących transportu, w tym ułatwień w przekraczaniu granic”. Ta nowa nazwa uwzględni ogólny zakres prac Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych, a także podkreśli jej rolę w ułatwianiu przekraczania granic.
Ponadto Unia zgadza się na włączenie odniesienia Komitetu Transportu Lądowego do nowego zakresu uprawnień, który umożliwi udział członków spoza Organizacji Narodów Zjednoczonych w przyszłym globalnym forum. To nowe odniesienie zastąpi odniesienie do zakresu uprawnień Europejskiej Komisji Gospodarczej (EKG), który dopuszczał udział w posiedzeniu lub posiedzeniach jedynie członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych, członkom EKG lub umawiającej się stronie konwencji pod auspicjami grupy roboczej.
Ponadto Unia popiera szereg propozycji zmian redakcyjnych mających na celu doprecyzowanie roli, zadań i relacji przyszłego globalnego forum z innymi organizacjami międzyrządowymi i pozarządowymi.
Projekt aktu wraz z proponowanymi zmianami stanowi załącznik do wniosku dotyczącego decyzji Rady.
4.Podstawa prawna
4.1.Proceduralna podstawa prawna
4.1.1.Zasady
Art. 218 ust. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) określa tryb przyjmowania decyzji ustalających „stanowiska, które mają być zajęte w imieniu Unii w ramach organu utworzonego przez umowę, gdy organ ten ma przyjąć akty mające skutki prawne, z wyjątkiem aktów uzupełniających lub zmieniających ramy instytucjonalne umowy”.
Pojęcie „akty mające skutki prawne” obejmuje akty, które mają skutki prawne na mocy przepisów prawa międzynarodowego dotyczących danego organu. Obejmuje ono ponadto instrumenty, które nie są wiążące na mocy prawa międzynarodowego, ale „mogą w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów przyjętych przez prawodawcę Unii”. 5
4.1.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie
Grupa Robocza ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu jest organem utworzonym przez Komitet Transportu Lądowego Europejskiej Komisji Gospodarczej ustanowionym zgodnie z decyzją Rady Gospodarczej i Społecznej Organizacji Narodów Zjednoczonych 6 .
Dokument, który ma zostać przyjęty przez Grupę Roboczą ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu, stanowi akt mający skutki prawne. Planowany akt może w sposób decydujący wywrzeć wpływ na treść przepisów Unii, a mianowicie: dotyczących ułatwień celnych, transportowych i dotyczących przekraczania granic. Wynika to z faktu, że państwa członkowskie UE, a w niektórych przypadkach Unia Europejska, są umawiającymi się stronami większości konwencji Narodów Zjednoczonych pod auspicjami WP.30.
Planowany akt nie uzupełnia ani nie zmienia ram instytucjonalnych umowy.
W związku z tym proceduralną podstawą prawną proponowanej decyzji jest art. 218 ust. 9 TFUE.
4.2.Materialna podstawa prawna
4.2.1.Zasady
Materialna podstawa prawna decyzji przyjętej w trybie art. 218 ust. 9 TFUE jest uzależniona głównie od celu i treści planowanego aktu, którego dotyczy stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii. Jeżeli planowany akt ma dwojaki cel lub dwa elementy składowe, a jeden z tych celów lub elementów da się określić jako główny, zaś drugi ma jedynie pomocniczy charakter, decyzja przyjęta na mocy art. 218 ust. 9 TFUE musi mieć jedną materialną podstawę prawną, tj. podstawę, której wymaga główny lub dominujący cel lub element składowy.
4.2.2.Zastosowanie w niniejszej sprawie
Główny cel i treść planowanego aktu odnoszą się do wspólnej polityki handlowej.
Materialną podstawą prawną proponowanej decyzji jest zatem art. 207 ust. 4 akapit pierwszy TFUE.
4.3.Podsumowanie
Podstawą prawną proponowanej decyzji powinien być art. 207 ust. 4 akapit pierwszy TFUE w związku z art. 218 ust. 9 TFUE.
2023/0333 (NLE)
Wniosek
DECYZJA RADY
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej na forum Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu w odniesieniu do wniosku dotyczącego zmiany zakresu uprawnień grupy roboczej
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 207 ust. 4 w związku z art. 218 ust. 9,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Zakres uprawnień Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących transportu („WP.30 ToR”) wszedł w życie w październiku 2017 r.
(2)Zgodnie ze swoim regulaminem wewnętrznym grupa robocza może przyjąć, w drodze konsensusu lub w drodze głosowania, decyzję w sprawie zakresu uprawnień lub konwencji pod jej auspicjami.
(3)Na swoim 164. posiedzeniu w październiku 2023 r. lub na jednym z kolejnych posiedzeń grupa robocza ma przyjąć zmiany w zakresie swoich uprawnień.
(4)Należy ustalić stanowisko, jakie ma zostać zajęte w imieniu Unii na forum grupy roboczej, ponieważ nowy zakres uprawnień grupy roboczej będzie mógł mieć decydujący wpływ na treść przepisów Unii dotyczących ułatwień celnych, transportowych i dotyczących przekraczania granic.
(5)Konieczne jest przekształcenie nazwy grupy roboczej, aby uznać jej rolę na szczeblu globalnym, a także umożliwić w przyszłości członkom spoza Organizacji Narodów Zjednoczonych udział w jej posiedzeniach.
(6)Warto doprecyzować zadania, rolę i relacje grupy roboczej z organizacjami międzyrządowymi i pozarządowymi.
(7)Stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii na forum grupy roboczej, powinno zatem opierać się na projekcie zmian załączonym do niniejszej decyzji. Pozostaje to bez uszczerbku dla możliwości wprowadzania nieznacznych modyfikacji do projektu zmian, które mogą być zatwierdzane przez przedstawicieli Unii w grupie roboczej bez kolejnej decyzji Rady,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Stanowisko, jakie ma być zajęte w imieniu Unii na 164. lub jednym z kolejnych posiedzeń Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu w odniesieniu do jej nowego zakresu uprawnień, opiera się na projekcie zmian załączonym do niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Stanowisko, o którym mowa w art. 1, jest wyrażane przez Komisję. Państwa członkowskie Unii wyrażają stanowisko Unii w przypadku formalnego głosowania w Grupie Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu, działając wspólnie w interesie Unii.
Artykuł 3
Przedstawiciele Unii mogą uzgodnić nieznaczne zmiany techniczne stanowiska, o którym mowa w art. 1, bez konieczności podejmowania przez Radę kolejnej decyzji.
Artykuł 4
Niniejsza decyzja skierowana jest do państw członkowskich i Komisji.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 28.9.2023
COM(2023) 548 final
ZAŁĄCZNIK
do
wniosku dotyczącego decyzji Rady
w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej na forum Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu w odniesieniu do wniosku dotyczącego zmiany zakresu uprawnień grupy roboczej
ZAŁĄCZNIK
Propozycje dostosowania WP.30 ToR do tekstu ToR Komitetu Transportu Lądowego
1. Grupa Robocza ds. Zagadnień Celnych dotyczących Transportu Globalne Forum ds. Zagadnień Celnych dotyczących transportu, w tym ułatwień w przekraczaniu granic (zwane dalej WP.30), będzie działać działająca w ramach polityki prowadzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych oraz Europejską Komisję Gospodarczą (zwaną dalej EKG) i pod ogólnym nadzorem Komitetu Transportu Lądowego oraz zgodnie z nowym zakresem uprawnień ECE (E/ECE/778/Rev.5) ITC (E/RES/2022/2 i ECE/TRANS/316/Add.2) i zgodnie z instrumentami prawnymi wymienionymi w dodatku:
a) inicjować i prowadzić działania mające na celu promowanie harmonizacji, poprawę i uproszczenie technicznych i operacyjnych przepisów, norm, zasad i dokumentacji dotyczących procedur celnych i procedur przekraczania granic w odniesieniu do różnych rodzajów transportu lądowego i połączeń multimodalnych, ze szczególnym uwzględnieniem, w miarę możliwości, wkładu w realizację Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 (rezolucja Zgromadzenia Ogólnego A/RES/70/1.) i powiązanych celów zrównoważonego rozwoju; (ToR ITC d))
b) analizować trudności napotykane na przejściach granicznych w celu opracowania procedur administracyjnych, procesów operacyjnych, projektowania infrastruktury celnej oraz dokumentacji fizycznej i elektronicznej, aby ułatwić wyeliminowanie takich trudności; (ToR ITC e))
c) zarządzać i monitorować wdrażanie konwencji, i umów i innych prawnie wiążących instrumentów międzynarodowych dotyczących ułatwień celnych i ułatwień przekraczania granic pod auspicjami WP.30 (dodatek); (ToR ITC h))
d) dokonywać przeglądu powyższych instrumentów prawnych w celu zapewnienia ich przydatności, jak również ich spójności z innymi międzynarodowymi lub subregionalnymi traktatami dotyczącymi kwestii związanych z ułatwieniami celnymi i ułatwieniami w przekraczaniu granic, a także w celu zapewnienia ich zgodności z wymogami nowoczesnego transportu i kontroli granicznej oraz, w stosownych przypadkach, opracowywać nowe międzynarodowe prawnie wiążące instrumenty w dziedzinie ułatwień w przekraczaniu granic, również z uwzględnieniem potrzeby skutecznego zwalczania oszustw celnych; (ToR ITC h))
e) rozpatrywać i zatwierdzać przyjmować propozycje zmian instrumentów prawnych wymienionych w dodatku oraz, w stosownych przypadkach, przedkładać je odpowiednim komitetom administracyjnym (zob. lit. n) poniżej) do rozpatrzenia i formalnego przyjęcia;
f) rozpatrywać i przyjmować zalecenia, rezolucje, uwagi i przykłady najlepszych dobrych praktyk w odniesieniu do wdrażania tych instrumentów prawnych oraz, w stosownych przypadkach, przedkładać je odpowiednim komitetom administracyjnym (zob. lit. o) poniżej) lub Komitetowi Transportu Lądowego do rozpatrzenia i formalnego zatwierdzenia lub Komitetowi Transportu Lądowego do zatwierdzenia;
g) badać zagadnienia celne i kontrolne w celu usprawnienia procedur celnych i innych procedur administracyjnych oraz dokumentacji w dziedzinie ułatwiania przekraczania granic i transportu, w szczególności poprzez promowanie rozwiązań w zakresie elektronicznej wymiany danych nowych technologii i innowacji, w tym platformy na rzecz cyfryzacji; (ToR ITC i))
h) badać konkretne środki prawne i inne środki w celu zwalczania oszustw celnych i podatkowych wynikających z uproszczonych procedur celnych i innych procedur przekraczania granic oraz wspierać wymianę danych wywiadowczych między właściwymi organami umawiających się stron w zakresie odpowiednich instrumentów prawnych dotyczących ułatwiania przekraczania granic w odniesieniu do nadużyć w celu określenia środków zwalczania takich zdarzeń;
i) promować możliwe rozszerzenie umów i konwencji wymienionych w dodatku na inne regiony oraz zachęcać do przystąpienia do nich nowe państwa poprzez organizowanie seminariów i warsztatów, a także kampanii promocyjnych tego;
j) zachęcać do szerszego udziału sektora publicznego i prywatnego w jego działaniach poprzez wspieranie współpracy z państwami, Komisją Europejską, Światową Organizacją Celną, innymi międzynarodowymi organizacjami rządowymi i pozarządowymi zajmującymi się transportem i ułatwianiem przekraczania granic oraz innymi komisjami regionalnymi Organizacji Narodów Zjednoczonych i innymi organizacjami lub organami systemu Narodów Zjednoczonych, między innymi w celu omawiania i rozwiązywania problemów związanych z interpretacją lub egzekwowaniem postanowień odpowiednich instrumentów prawnych;
k) tworzyć środowisko pracy ułatwiające umawiającym się stronom wypełnianie obowiązków określonych w instrumentach prawnych wymienionych w dodatku oraz wymianę poglądów na temat interpretacji tych instrumentów lub rozwiązywania problemów związanych z ich egzekwowaniem;
l) zapewniać otwartość i przejrzystość podczas posiedzeń;
m) wspierać szkolenia i działania w zakresie budowania zdolności mające na celu właściwe wdrożenie wyżej wymienionych instrumentów prawnych; (ToR ITC k))
n) zapewniać ścisłą współpracę z komitetami administracyjnymi konwencji TIR (AC.2), konwencji w sprawie harmonizacji (AC.3), Konwencji o traktowaniu celnym kontenerów pool używanych w przewozie międzynarodowym (AC.4) oraz Rady Wykonawczej TIR (TIRExB), a także wspierać te działania;
o) ściśle współpracować z innymi organami pomocniczymi Komitetu Transportu Lądowego w celu rozwiązania kwestii horyzontalnych istotnych dla ułatwień kwestii celnych i innych spraw dotyczących przekraczania granic związanych z transportem międzynarodowym, z innymi odpowiednimi grupami roboczymi EKG ONZ oraz innymi organizacjami międzyrządowymi i pozarządowymi, w szczególności ze Światową Organizacją Celną (WCO). (ToR ITC m))
p) sporządzać i realizować program prac związanych ze swoją działalnością i składać sprawozdania z jego realizacji Komitetowi Transportu Lądowego.
2. Zakres uprawnień nie zmienia postanowień odpowiednich instrumentów prawnych.
Dodatek
Instrumenty prawne pod auspicjami Grupy Roboczej ds. Zagadnień Celnych dotyczących transportu (WP.30)
1. Konwencja dotycząca ułatwień celnych dla turystyki, podpisana w Nowym Jorku dnia 4 czerwca 1954 r.
2. Dodatkowy protokół do Konwencji dotyczącej ułatwień celnych dla turystyki, dotyczący przywozu dokumentów i materiałów propagandy turystycznej, podpisany w Nowym Jorku dnia 4 czerwca 1954 r.
3. Konwencja celna w sprawie czasowego przywozu prywatnych pojazdów drogowych, podpisana w Nowym Jorku dnia 4 czerwca 1954 r.
4. Konwencja celna dotycząca międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR (konwencja TIR) z dnia 15 stycznia 1959 r.
5. Konwencja celna dotycząca międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem karnetów TIR (konwencja TIR) z dnia 14 listopada 1975 r.
6. Konwencja celna w sprawie czasowego przywozu do użytku prywatnego samolotów i łodzi z dnia 18 maja 1956 r.
7. Konwencja celna w sprawie czasowego przywozu handlowych pojazdów drogowych z dnia 18 maja 1956 r.
8. Międzynarodowa konwencja w sprawie ułatwienia przekraczania granic w odniesieniu do pasażerów i bagażu przewożonego koleją z dnia 10 stycznia 1952 r.
9. Międzynarodowa konwencja w sprawie ułatwienia przekraczania granic w odniesieniu do towarów przewożonych koleją z dnia 10 stycznia 1952 r.
10. Konwencja celna dotycząca części zapasowych używanych do naprawy wagonów Europ z dnia 15 stycznia 1958 r.
11. Konwencja celna w sprawie kontenerów z dnia 18 maja 1956 r.
12. Konwencja celna w sprawie kontenerów z dnia 2 grudnia 1972 r.
13. Konwencja europejska dotycząca postępowania celnego dla palet używanych w przewozach międzynarodowych z dnia 9 grudnia 1960 r.
14. Międzynarodowa konwencja w sprawie harmonizacji kontroli towarów na granicach, 21 października 1982 r.
15 Konwencja o traktowaniu celnym kontenerów pool używanych w przewozie międzynarodowym, 21 stycznia 1994 r.
16. Konwencja o międzynarodowej procedurze tranzytu celnego towarów kolejami w ramach listów przewozowych SMGS, Genewa, 9 lutego 2006 r.
17. Konwencja w sprawie ułatwienia procedur przekraczania granic w odniesieniu do pasażerów, bagażu i bagażu rejestrowanego, przewożonych w międzynarodowym ruchu kolejowym, 22 lutego 2019 r.