Bruksela, dnia 1.6.2022

COM(2022) 281 final

2022/0178(NLE)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

zmieniające rozporządzenie (WE) nr 974/98 w odniesieniu do wprowadzenia euro w Chorwacji


UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

1 czerwca 2022 r. Komisja przyjęła wniosek w sprawie decyzji Rady podejmowanej zgodnie z art. 140 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („Traktat”), w którym stwierdzono, że Chorwacja spełnia warunki konieczne do przyjęcia euro i w którym proponuje się uchylenie z dniem 1 stycznia 2023 r. derogacji w stosunku do Chorwacji.

W przypadku podjęcia pozytywnej decyzji Rada będzie następnie musiała uchwalić pozostałe środki niezbędne do wprowadzenia euro w Chorwacji.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 974/98 w sprawie wprowadzenia euro 1   reguluje wprowadzenie euro w pierwszej grupie państw członkowskich należących do strefy euro oraz w Grecji 2 . Rozporządzenie to zostało zmienione:

– rozporządzeniem (WE) nr 2169/2005, w celu przygotowania przyszłych rozszerzeń strefy euro;

– rozporządzeniem (WE) nr 1647/2006, w celu uwzględnienia Słowenii (która przyjęła euro 1 stycznia 2007 r.);

– rozporządzeniem (WE) nr 835/2007, w celu uwzględnienia Cypru (który przyjął euro 1 stycznia 2008 r.);

– rozporządzeniem (WE) nr 836/2007, w celu uwzględnienia Malty (która przyjęła euro 1 stycznia 2008 r.);

– rozporządzeniem (WE) nr 693/2008, w celu uwzględnienia Słowacji (która przyjęła euro w styczniu 2009 r.);

– rozporządzeniem (UE) nr 670/2010, w celu uwzględnienia Estonii (która przyjęła euro w styczniu 2011 r.);

– rozporządzeniem (UE) nr 678/2013, w celu uwzględnienia ‎‎Łotwy (która przyjęła euro w styczniu 2014 r.);

– rozporządzeniem (UE) nr 827/2014, w celu uwzględnienia ‎‎Litwy (która przyjęła euro w styczniu 2015 r.).

Aby Chorwacja także mogła zostać uwzględniona w rozporządzeniu (WE) nr 974/98, do wspomnianego rozporządzenia należy dodać odniesienie do tego państwa członkowskiego. W niniejszym wniosku zawarto niezbędne zmiany do powyższego rozporządzenia.

Chorwacki plan wymiany waluty krajowej na euro przewiduje zastosowanie scenariusza „big bang”. Oznacza to, że przyjęcie euro jako waluty Chorwacji oraz wprowadzenie banknotów i monet euro do obiegu w Chorwacji powinno nastąpić jednocześnie.

2.WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENA SKUTKÓW

W ramach Komitetu Ekonomiczno-Finansowego (KEF), Rady ECOFIN i Eurogrupy regularnie prowadzone są dyskusje z państwami członkowskimi na różne tematy dotyczące wyzwań w zakresie polityki gospodarczej w tych państwach. Obejmują one nieformalne rozmowy na temat kwestii szczególnie istotnych w kontekście przygotowań do ostatecznego wejścia do strefy euro (w tym polityki kursowej). Dialog z naukowcami i innymi zainteresowanymi grupami ma miejsce w ramach konferencji i seminariów oraz w trybie doraźnym.

Rozwój sytuacji gospodarczej w strefie euro i państwach członkowskich jest oceniany w ramach różnych procedur koordynacji i nadzorowania polityki gospodarczej (w szczególności na mocy art. 121 Traktatu), jak również w kontekście – regularnie prowadzonego przez Komisję – procesu monitorowania i analizy rozwoju sytuacji w danym kraju i całej strefie euro (obejmującego prognozy, regularne serie wydawnicze i informacje przekazywane Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu, Radzie ECOFIN i Eurogrupie). Zgodnie z zasadą proporcjonalności i dotychczasową praktyką nie przeprowadzono formalnej oceny skutków.

3.ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU

3.1.Podstawa prawna

Podstawę prawną niniejszego wniosku stanowi art. 140 ust. 3 Traktatu, umożliwiający podjęcie decyzji o innych środkach niezbędnych do wprowadzenia euro w państwie członkowskim, w stosunku do którego uchylono derogację na podstawie art. 140 ust. 2 Traktatu.

Rada stanowi jednomyślnie głosami państw członkowskich, których walutą jest euro, oraz danego państwa członkowskiego na wniosek Komisji i po przeprowadzeniu konsultacji z EBC.

3.2.Pomocniczość i proporcjonalność

Niniejszy wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania.

Niniejsza inicjatywa nie wykracza poza zakres konieczny do osiągnięcia jej celów, zatem jest zgodna z zasadą proporcjonalności.

3.3.Wybór instrumentu prawnego

Rozporządzenie stanowi jedyny właściwy instrument prawny umożliwiający zmianę rozporządzenia Rady (WE) nr 974/98 w sprawie wprowadzenia euro.

4.WPŁYW NA BUDŻET

Wniosek nie ma wpływu na budżet Unii.

5.KOMENTARZ DO POSZCZEGÓLNYCH ARTYKUŁÓW

5.1.Artykuł 1

Zgodnie z art. 1 lit. a) oraz z art. 1a rozporządzenia (WE) nr 974/98 w tabeli zamieszczonej w załączniku do tego rozporządzenia wymieniono uczestniczące państwa członkowskie oraz określono datę przyjęcia euro, datę wymiany pieniądza gotówkowego oraz, w stosownych przypadkach, okres stopniowego wycofywania w odniesieniu do wszystkich tych państw członkowskich.

Zgodnie z art. 1 lit. i) rozporządzenia (WE) nr 974/98 okres stopniowego wycofywania ma zastosowanie wyłącznie w przypadku państw członkowskich, w których data przyjęcia euro pokrywa się z datą wymiany pieniądza gotówkowego. Sytuacja taka nie miała miejsca w przypadku jedenastu państw członkowskich, które przyjęły euro 1 stycznia 1999 r., ani w przypadku Grecji, która przyjęła euro 1 stycznia 2001 r.

W przypadku Słowenii, Cypru, Malty, Słowacji, Estonii, Łotwy i Litwy data przyjęcia euro pokrywała się z datą wymiany pieniądza gotówkowego (Słowenia – 1 stycznia 2007 r., Cypr i Malta – 1 stycznia 2008 r., Słowacja – 1 stycznia 2009 r., Estonia – 1 stycznia 2011 r., Łotwa – 1 stycznia 2014 r., Litwa – 1 stycznia 2015 r.), jednak kraje te postanowiły nie wprowadzać okresu stopniowego wycofywania waluty krajowej.

Także chorwacki plan wymiany waluty krajowej na euro przewiduje, że data przyjęcia euro pokryje się z datą wymiany pieniądza gotówkowego (1 stycznia 2023 r.) i Chorwacja postanowiła nie wprowadzać okresu stopniowego wycofywania waluty krajowej.

W wymienionym artykule dodaje się Chorwację, a w tabeli zamieszczonej w załączniku do rozporządzenia (WE) nr 974/98 dodaje się następujące odpowiednie dane dotyczące tego państwa członkowskiego, w porządku protokolarnym.

Państwo członkowskie

Data przyjęcia euro

Data wymiany pieniądza gotówkowego

Państwo członkowskie korzystające z okresu stopniowego wycofywania

„Chorwacja

1 stycznia 2023 r.

1 stycznia 2023 r.

Nie”.

5.2.Artykuł 2

Artykuł ten określa datę wejścia w życie omawianego rozporządzenia na dzień 1 stycznia 2023 r., co ma na celu zapewnienie, by zaczęło ono obowiązywać jednocześnie z innymi aktami Rady dotyczącymi przyjęcia euro przez Chorwację, określającymi datę uchylenia derogacji i datę wejścia w życie kursu wymiany kuny chorwackiej.

2022/0178 (NLE)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE RADY

zmieniające rozporządzenie (WE) nr 974/98 w odniesieniu do wprowadzenia euro w Chorwacji

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 140 ust. 3,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)Rozporządzenie Rady (WE) nr 974/98 ( 3 ) przewiduje zastąpienie przez euro walut państw członkowskich, które spełniły warunki konieczne do przyjęcia euro z datą, kiedy Wspólnota rozpoczęła trzeci etap unii gospodarczej i walutowej.

(2)Zgodnie z art. 5 Aktu przystąpienia z 2012 r. Chorwacja jest państwem członkowskim objętym derogacją w rozumieniu art. 139 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („Traktat”).

(3)Zgodnie z decyzją Rady 2022/.../UE z dnia ... ... 2022 r. w sprawie przyjęcia przez Chorwację euro w dniu 1 stycznia 2023 r. ( 4 ), Chorwacja spełnia warunki konieczne do przyjęcia euro i należy uchylić derogację w stosunku do Chorwacji ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2023 r.

(4)Wprowadzenie euro w Chorwacji wymaga rozszerzenia na Chorwację obecnie obowiązujących przepisów dotyczących wprowadzenia euro, które są zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 974/98.

(5)W chorwackim planie wymiany waluty krajowej na euro określono, że banknoty i monety euro powinny stać się prawnym środkiem płatniczym w tym państwie członkowskim z dniem wprowadzenia euro jako waluty. Datą przyjęcia euro i datą wymiany pieniądza gotówkowego jest zatem dzień 1 stycznia 2023 r. Okres stopniowego wycofywania waluty krajowej nie powinien mieć zastosowania.

(6)Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 974/98,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W załączniku do rozporządzenia (WE) nr 974/98 wprowadza się zmiany poprzez dopisanie następującego rzędu w tabeli pomiędzy wpisami dla Francji i Irlandii:

„Chorwacja

1 stycznia 2023 r.

1 stycznia 2023 r.

Nie”.

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

   W imieniu Rady

   Przewodniczący

(1)    Dz.U. L 139 z 11.5.1998, s. 1.
(2)    Zob. rozporządzenie Rady (WE) nr 2596/2000 z dnia 27 listopada 2000 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 974/98 w sprawie wprowadzenia euro (Dz.U. L 300 z 29.11.2000, s. 2).
(3)    Rozporządzenie Rady (WE) nr 974/98 z dnia 3 maja 1998 r. w sprawie wprowadzenia euro (Dz.U. L 139 z 11.5.1998, s. 1).
(4)    Dz.U. L […] z […], s. […].