KOMISJA EUROPEJSKA
Bruksela, dnia 6.4.2022
COM(2022) 154 final
2022/0102(NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Czechy do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 395 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 1 („dyrektywa VAT”) Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia szczególnych środków stanowiących odstępstwo od przepisów wspomnianej dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania.
Pismem, które wpłynęło do Komisji 23 listopada 2021 r., Czechy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do stosowania do 31 grudnia 2024 r. środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy VAT, pozwalającego Czechom na zwolnienie z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza kwoty 85 000 EUR.
Zgodnie z art. 395 ust. 2 akapit drugi dyrektywy VAT pismem z 16 grudnia 2021 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Czechy. Pismem z 20 grudnia 2021 r. Komisja powiadomiła Czechy, że posiada wszystkie informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku.
1.KONTEKST WNIOSKU
•Przyczyny i cele wniosku
Przepisy tytułu XII rozdział 1 dyrektywy VAT umożliwiają państwom członkowskim stosowanie procedur szczególnych dla małych przedsiębiorstw, w tym przewidują możliwość przyznania zwolnienia z podatku podatnikom, których roczny obrót nie przekracza określonego progu. Zwolnienie takie oznacza, że podatnik nie musi naliczać podatku VAT za swoje dostawy towarów i świadczone przez siebie usługi i w konsekwencji nie może odliczyć naliczonego VAT.
Na mocy art. 287 dyrektywy VAT poszczególne państwa członkowskie, które przystąpiły do Wspólnoty po 1 stycznia 1978 r., mogą przyznać zwolnienie podatnikom, których roczny obrót nie przekracza równowartości w walucie krajowej określonych w tym artykule kwot zgodnie z kursem wymiany w dniu przystąpienia danych państw.
Zgodnie z art. 287 pkt 7 dyrektywy VAT Czechy mogą przyznać zwolnienie z podatku VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza równowartości 35 000 EUR w walucie krajowej.
Upoważnienie do podniesienia progu rocznego obrotu z 35 000 EUR do 85 000 EUR znacznie uprościłoby procedury administracyjne przedsiębiorstw kwalifikujących się do zwolnienia i pobudziłoby rozwój takich małych przedsiębiorstw poprzez zwolnienie ich z zobowiązań wynikających z zasad ogólnych VAT, takich jak prowadzenie ewidencji VAT lub składanie deklaracji VAT. Ponadto wprowadzenie takiego szczególnego środka zmniejszyłoby obciążenie organów podatkowych, gdyż mniejsza będzie konieczność prowadzenia spraw dotyczących podatników, których obrót nie przekracza progu, i przeprowadzania kontroli tych podatników. Miałoby ono również pozytywny wpływ na ogólny poziom przestrzegania przez tych podatników obowiązków w zakresie VAT.
Ten szczególny środek jest dla podatników całkowicie nieobowiązkowy. Oznacza to, że małe przedsiębiorstwa, których obrót nie przekracza tego progu, nadal miałyby możliwość korzystania z prawa do stosowania zasad ogólnych VAT.
Zgodnie z szacunkami przedstawionymi przez Czechy wprowadzenie środka szczególnego zmniejszyłoby pobór dochodów z VAT o niespełna 2 %, co nie wpłynęłoby znacząco na całkowitą kwotę dochodów z VAT ani na ogólną kwotę dochodów podatkowych pobieranych na etapie ostatecznej konsumpcji.
Środek szczególny upraszczający obowiązki małych przedsiębiorstw jest zgodny z celami określonymi przez Unię Europejską w odniesieniu do małych przedsiębiorstw.
Biorąc pod uwagę, że środek ten ma pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążenia administracyjnego zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla organów podatkowych i nie wywiera większego wpływu na całkowite dochody z tytułu VAT, należy upoważnić Czechy do wprowadzenia i stosowania środka szczególnego do 31 grudnia 2024 roku.
•Spójność z przepisami obowiązującymi w tej dziedzinie polityki
Środek stanowiący odstępstwo jest zgodny z celami dyrektywy (UE) 2020/285 zmieniającej art. 281–294 dyrektywy VAT dotyczące procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw 2 , która jest wynikiem planu działania w sprawie VAT 3 i ma na celu stworzenie nowoczesnego i uproszczonego systemu dla tych przedsiębiorstw. W szczególności środek ten ma na celu ograniczenie kosztów przestrzegania przepisów w zakresie VAT oraz zakłóceń konkurencji, zarówno na szczeblu krajowym, jak i na szczeblu UE, ograniczenie negatywnych skutków efektu progowego oraz ułatwianie prowadzenia działalności gospodarczej, a także monitorowania przez administracje podatkowe.
Próg 85 000 EUR jest ponadto zgodny z dyrektywą (UE) 2020/285, gdyż dyrektywa ta umożliwia państwom członkowskim ustalenie progu rocznego obrotu wymaganego do zwolnienia z VAT na poziomie nie wyższym niż 85 000 EUR (lub jego równowartości w walucie krajowej).
Podobne odstępstwa, umożliwiające zwolnienie z VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza określonego progu, jak przewidziano w art. 285 i 287 dyrektywy VAT, zostały przyznane innym państwom członkowskim. Niderlandom 4 i Belgii 5 przyznano próg w wysokości 25 000 EUR; Włochom 6 – próg w wysokości 30 000 EUR, Luksemburgowi 7 – próg w wysokości 35 000 EUR; Polsce 8 , Łotwie 9 i Estonii 10 przyznano próg w wysokości 40 000 EUR; Węgrom 11 – próg w wysokości 48 000 EUR; Słowenii 12 – próg w wysokości 50 000 EUR; Litwie 13 – próg w wysokości 55 000 EUR; Chorwacji 14 – próg w wysokości 45 000 EUR; Malcie 15 – próg w wysokości 30 000 EUR; a Rumunii 16 – próg w wysokości 88 500 EUR.
Odstępstwa od dyrektywy VAT powinny być zawsze ograniczone w czasie, aby można było ocenić ich efekty. Co więcej, uwzględnienie daty wygaśnięcia środka szczególnego – 31 grudnia 2024 r., o które ubiegają się Czechy, jest zgodne z wymogami dyrektywy (UE) 2020/285. Dyrektywa ta stanowi, że od 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie będą musiały stosować przepisy krajowe, które będą zobowiązane przyjąć w celu zapewnienia przestrzegania przepisów tej dyrektywy.
Proponowany środek jest zatem zgodny z przepisami dyrektywy VAT.
•Spójność z innymi politykami Unii
Komisja stale podkreśla potrzebę upraszczania przepisów dotyczących małych przedsiębiorstw. W tym względzie Komisja przyjęła w marcu 2020 r. strategię MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy 17 , w której to strategii zobowiązała się do dalszej pracy na rzecz zmniejszenia obciążeń dla MŚP. Jednym z filarów tej strategii jest zmniejszenie obciążeń regulacyjnych dotyczących MŚP. Przedmiotowy środek szczególny jest zgodny z takimi celami, jeśli chodzi o reguły fiskalne. Jest on również spójny z planem działania z 2020 r. na rzecz sprawiedliwego i prostego opodatkowania wspierającego odbudowę gospodarczą 18 , w którym uznano, że koszty przestrzegania przepisów podatkowych w UE są nadal wysokie i że koszty te są zazwyczaj znacznie wyższe w przypadku małych przedsiębiorstw niż w przypadku dużych.
2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ
•Podstawa prawna
Art. 395 dyrektywy VAT.
•Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych)
Biorąc pod uwagę przepis dyrektywy VAT będący podstawą wniosku, należy stwierdzić, że wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania.
•Proporcjonalność
Niniejsza decyzja dotyczy upoważnienia udzielonego państwu członkowskiemu w odpowiedzi na jego własny wniosek i nie stanowi żadnego zobowiązania.
Biorąc pod uwagę ograniczony zakres odstępstwa, omawiany środek szczególny jest proporcjonalny do wyznaczonego celu, tj. uproszczenia poboru podatku VAT dla małych podatników oraz dla organów podatkowych.
•Wybór instrumentu
Proponowany instrument to decyzja wykonawcza Rady.
Zgodnie z art. 395 dyrektywy VAT odstępstwo od wspólnych przepisów dotyczących podatku VAT jest możliwe jedynie na podstawie upoważnienia Rady, stanowiącej jednomyślnie na wniosek Komisji. Decyzja wykonawcza Rady jest najwłaściwszym instrumentem, ponieważ może być skierowana do poszczególnych państw członkowskich.
3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW
•Konsultacje z zainteresowanymi stronami
Nie przeprowadzono konsultacji z zainteresowanymi stronami. Niniejszy wniosek opiera się na wniosku złożonym przez Czechy i dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego.
•Ocena skutków
Wniosek dotyczący decyzji wykonawczej Rady ma na celu podwyższenie obecnego progu zwolnienia z 35 000 EUR do 85 000 EUR (równowartości w walucie krajowej). To podwyższenie progu stanowi środek upraszczający, który znosi wiele obowiązków związanych z podatkiem VAT dla przedsiębiorstw, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR. Będzie to miało zatem pozytywny wpływ na zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorstw i organów podatkowych, bez większego wpływu na całkowite dochody z tytułu VAT. Z uwagi na wąski zakres odstępstwa i jego ograniczone zastosowanie w czasie oddziaływanie środka będzie w każdym razie ograniczone.
Obecnie, według danych z 2020 r., z prawa do zwolnienia z VAT korzysta około 910 000 małych przedsiębiorstw. Podniesienie progu do 85 000 EUR przyniosłoby korzyści około 105 000 dodatkowych przedsiębiorstw, powodując spadek dochodów z VAT o niespełna 2 %.
Ten środek stanowiący odstępstwo będzie dla podatników nieobowiązkowy. Podatnicy nadal będą mogli wybrać stosowanie zasad ogólnych VAT zgodnie z art. 290 dyrektywy 2006/112/WE. Wpływ spadku dochodów z podatku VAT na budżet Czech szacuje się na około 370 mln EUR i może zostać uznany za nieistotny.
•Prawa podstawowe
Wniosek nie ma żadnych skutków dla ochrony praw podstawowych.
4.WPŁYW NA BUDŻET
Po wejściu w życie rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2021/769 z dnia 30 kwietnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie (EWG, Euratom) nr 1553/89 w sprawie ostatecznych jednolitych warunków poboru środków własnych pochodzących z podatku od wartości dodanej 19 Czechy nie będą dokonywały obliczenia rekompensaty w odniesieniu do sprawozdania dotyczącego zasobów własnych opartych na VAT za rok budżetowy 2022 i kolejne lata.
2022/0102 (NLE)
Wniosek
DECYZJA WYKONAWCZA RADY
upoważniająca Czechy do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 287 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 20 , w szczególności jej art. 395 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Zgodnie z art. 287 pkt 7 dyrektywy 2006/112/WE Czechy mogą przyznać zwolnienie z podatku od wartości dodanej (VAT) podatnikom, których roczny obrót nie przekracza równowartości 35 000 EUR w walucie krajowej zgodnie z kursem wymiany w dniu przystąpienia Czech.
(2)Pismem, które wpłynęło do Komisji 23 listopada 2021 r., Czechy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do wprowadzenia środka szczególnego stanowiącego odstępstwo od art. 287 pkt 7 dyrektywy 2006/112/WE, tj. do zwolnienia z podatku VAT podatników, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej („środek szczególny”). Środek szczególny miałby zastosowanie do 31 grudnia 2024 r., czyli dnia, do którego państwa członkowskie mają dokonać transpozycji dyrektywy Rady (UE) 2020/285 21 . Z dyrektywy tej wynika, że od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie będą mogły zwalniać z VAT dostawy towarów i świadczenie usług dokonywane przez podatników, których roczny obrót w państwie członkowskim nie przekracza progu 85 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej.
(3)Zgodnie z art. 395 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE pismem z 16 grudnia 2021 r. Komisja przekazała wniosek złożony przez Czechy pozostałym państwom członkowskim. Pismem z 20 grudnia 2021 r. Komisja powiadomiła Czechy, że posiada wszystkie informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku.
(4)Środek szczególny jest zgodny z dyrektywą (UE) 2020/285, której celem jest zmniejszenie obciążenia małych przedsiębiorstw związanego z przestrzeganiem przepisów i zapobieganie zakłóceniom konkurencji na rynku wewnętrznym.
(5)Środek szczególny pozostanie dla podatników nieobowiązkowy i nadal będą oni mogli wybrać stosowanie zasad ogólnych VAT zgodnie z art. 290 dyrektywy 2006/112/WE.
(6)Według informacji przedstawionych przez Czechy środek szczególny będzie miał tylko nieznaczny wpływ na ogólną kwotę dochodów podatkowych pobieranych przez Czechy na etapie ostatecznej konsumpcji.
(7)Po wejściu w życie rozporządzenia Rady (UE, Euratom) 2021/769 22 Czechy nie będą dokonywały obliczenia rekompensaty w odniesieniu do sprawozdania dotyczącego zasobów własnych opartych na VAT za rok budżetowy 2022 i za kolejne lata.
(8)Ponieważ Czechy oczekują, że podwyższony próg doprowadzi do zmniejszenia liczby przedsiębiorstw podlegających obowiązkom w zakresie VAT, a tym samym do zmniejszenia obciążenia administracyjnego i kosztów przestrzegania przepisów dla małych przedsiębiorstw i organów podatkowych, oraz że nie będzie miał on znaczącego wpływu na łączne dochody z tytułu VAT, należy upoważnić Czechy do wprowadzenia środka szczególnego.
(9)Upoważnienie do stosowania środka szczególnego powinno być ograniczone w czasie. Termin powinien być wystarczający, aby umożliwić ocenę skuteczności i adekwatności progu. Zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy (UE) 2020/285 państwa członkowskie mają ponadto do 31 grudnia 2024 r. przyjąć i opublikować przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 tej dyrektywy, który skreśla art. 287 dyrektywy 2006/112/WE i ustanawia prostsze zasady dotyczące VAT dla małych przedsiębiorstw, i stosować te przepisy od 1 stycznia 2025 r. W związku z tym należy upoważnić Czechy do stosowania środka szczególnego do 31 grudnia 2024 roku,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
W drodze odstępstwa od art. 287 pkt 7 dyrektywy 2006/112/WE Republika Czeska zostaje upoważniona do przyznania zwolnienia z VAT podatnikom, których roczny obrót nie przekracza 85 000 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej.
Artykuł 2
Niniejszą decyzję stosuje się od daty jej opublikowania do 31 grudnia 2024 roku.
Artykuł 3
Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Czeskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący