Bruksela, dnia 3.10.2022

COM(2022) 498 final

SPRAWOZDANIE KOMISJI

dotyczące stosowania w 2021 r. rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji


Spis treści

1.Wprowadzenie

2.Udostępnianie informacji i dokumentów za pośrednictwem rejestrów i stron internetowych

3.Analiza wniosków o dostęp do dokumentów

3.1.Liczba wniosków (załącznik – tabele 3 i 4)

3.2.Odsetek wniosków w podziale na dyrekcje generalne / służby Komisji Europejskiej (zob. załącznik – tabela 5)

3.3.Profil społeczno-zawodowy wnioskodawców (załącznik – tabela 6)

3.4.Geograficzne pochodzenie wnioskodawców (załącznik – tabela 7)

4.Stosowanie wyjątków od prawa dostępu

4.1.Rodzaje udzielonego dostępu (załącznik – tabele 8 i 9)

4.2.Przywoływane wyjątki w odniesieniu do prawa dostępu (załącznik – tabela 10)

5.Skargi do Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich

6.Nowe orzecznictwo dotyczące dostępu do dokumentów

6.1.Trybunał Sprawiedliwości

6.2.Sąd

6.2.1.Wyjaśnienia dotyczące niektórych przepisów prawa materialnego

6.2.2.Wyjaśnienia dotyczące niektórych przepisów proceduralnych

6.3.Nowe sprawy sądowe wytoczone przeciwko Komisji Europejskiej w 2021 r.



1.Wprowadzenie

Niniejsze sprawozdanie roczne, sporządzone zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (zwanego dalej „rozporządzeniem (WE) nr 1049/2001”), dotyczy wykonania rozporządzenia przez Komisję Europejską w 2021 r. i opiera się na danych statystycznych, których zestawienie przedstawiono w załączniku 1 . W sprawozdaniu odniesiono się również do ustaleń Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich dotyczących wdrażania tego rozporządzenia przez Komisję Europejską oraz orzeczeń wydanych przez sądy UE.

2021 r. był kolejnym, w którym Komisja Europejska kontynuowała wykonywanie swoich obowiązków w zakresie przejrzystości w cieniu pandemii COVID-19, ale także w kontekście celów związanych z odbudową, odzwierciedlonych w NextGenerationEU. Warunki te wpłynęły na liczbę i charakter konkretnych wniosków złożonych zgodnie z rozporządzeniem.

Statystyki te pokazują liczbę wniosków otrzymanych w 2021 r. oraz udzielonych na nie odpowiedzi 2 . Ponadto obejmują dokładniejsze dane w zakresie statystyk uzyskanych za lata poprzednie po późniejszych regularnych korektach kodowania 3 .

Statystyki pokazują, że żądane dokumenty zostały w całości lub częściowo ujawnione w blisko 74 % z 8 280 przypadków na etapie wstępnym, a szerszy lub nawet pełny dostęp przyznano w 38 % z 247 przypadków analizowanych na etapie ponownego rozpatrzenia. Dane nie tylko potwierdzają otwartość Komisji Europejskiej, ale także zaangażowanie tej instytucji na rzecz prawa dostępu do dokumentów w ramach jej ogólnej polityki przejrzystości.

W Komisji Europejskiej rozpatrywanie wniosków o wstępny dostęp do dokumentów odbywa się w sposób zdecentralizowany w różnych dyrekcjach generalnych i służbach Komisji. Każda dyrekcja generalna i służba wyznacza do tego zadania co najmniej jednego eksperta prawnego, działającego w charakterze „koordynatora dostępu do dokumentów”. W zależności od wielkości służby i liczby otrzymanych wniosków koordynatorzy ci korzystają zazwyczaj z pomocy pracowników wspierających, a powierza się im koordynowanie projektów odpowiedzi z działami odpowiedzialnymi za odpowiednie obszary polityki.

Ponownymi wnioskami zajmuje się specjalny zespół w dziale Sekretariatu Generalnego zajmującym się przejrzystością, zarządzaniem dokumentami i dostępem do dokumentów, tak aby zapewnić niezależny przegląd administracyjny odpowiedzi udzielonej na etapie wstępnym. Dodatkowo ten dział udziela wytycznych horyzontalnych, szkoleń i porad wszystkim dyrekcjom generalnym i służbom Komisji Europejskiej w zakresie wdrażania rozporządzenia, w ścisłej współpracy ze Służbą Prawną, zapewniając koordynację i jednolite wdrażanie szczegółowych zasad stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.

Dział ten zarządza też systemem informatycznym Gestdem obejmującym całą Komisję Europejską, służącym do rozpatrywania wstępnych i ponownych wniosków o dostęp do dokumentów: Równolegle w 2021 r. Komisja Europejska w dalszym ciągu kontynuowała prace nad rozwojem przyszłego systemu rozpatrywania wniosków o dostęp za pośrednictwem elektronicznego portalu internetowego, tj. „Electronic AccesS to European Commission Documents” (EASE). Pierwsza wersja EASE zostanie uruchomiona w 2022 r. i zapewni:

(1).nowy portal internetowy umożliwiający obywatelom (i) składanie i przeglądanie wniosków o dostęp do dokumentów Komisji, (ii) komunikowanie się z Komisją, jak również (iii) wyszukiwanie wcześniej ujawnionych dokumentów; oraz

(2).nowy system zarządzania sprawami umożliwiający pracownikom Komisji rejestrowanie, przypisywanie i rozpatrywanie wniosków o dostęp do dokumentów. Zastąpi on Gestdem, obecny system informatyczny wykorzystywany do tego celu.

Jeżeli chodzi o archiwa wszystkich poprzednich członków Komisji i gabinetów, służby Komisji wspiera Służba Archiwów Historycznych. Jeżeli chodzi o wnioski o dostęp do dokumentów, w 2021 r. Służba Archiwów Historycznych udzieliła służbom Komisji wsparcia w 175 sprawach 4 , głównie Sekretariatowi Generalnemu (22) oraz dyrekcjom generalnym ds. działań w dziedzinie klimatu (19), badań naukowych i innowacji (18), handlu (14), energii (11) oraz zdrowia i bezpieczeństwa żywności (8).

2.Udostępnianie informacji i dokumentów za pośrednictwem rejestrów i stron internetowych

Komisja publikuje wiele różnych dokumentów o charakterze prawnym, strategicznym, administracyjnym i innych dokumentów na różnych stronach internetowych i w rejestrach. Wiele z nich jest dostępnych w rejestrze dokumentów Komisji, rejestrze aktów delegowanych oraz innych rejestrach organizacyjnych prowadzonych przez Sekretariat Generalny; inne dokumenty można znaleźć na stronach internetowych administrowanych przez dyrekcje generalne lub w EUR-Lexie.

Zaktualizowana wersja rejestru dokumentów Komisji (zwanego dalej „RegDoc”) zaczęła działać 17 maja 2021 r. Zawiera nowe funkcje wyszukiwania, ulepszony interfejs użytkownika i lepiej przedstawia dokumenty. Od 2022 r. w RegDoc będą publikowane nowe rodzaje dokumentów 5 . Dzięki ulepszonej architekturze informatycznej RegDoc może zostać zintegrowany z niektórymi innymi rejestrami 6 zarządzanymi przez Sekretariat Generalny Komisji Europejskiej. Jest to kolejny etap projektu. Dzięki takim integracjom dokumenty publikowane w innych rejestrach Sekretariatu Generalnego będą dostępne również za pośrednictwem RegDoc.

W 2021 r. do RegDoc dodano 15 009 nowych dokumentów (zob. załącznik – tabela 1) należących do następujących kategorii: C, COM, JOIN, OJ, PV, SEC lub SWD 7 .

W 2021 r. liczba odwiedzających stronę „Dostęp do dokumentów” na portalu Europa 8 osiągnęła 15 222 w porównaniu z 14 716 odwiedzającymi w roku poprzednim. Podobnie liczba odwiedzonych stron – 33 508 – wzrosła o ponad 37 % (zob. załącznik – tabela 2) 9 .

3.Analiza wniosków o dostęp do dokumentów

3.0.Liczba wniosków (załącznik – tabele 3 i 4) 

W 2021 r. liczba wstępnych wniosków wyniosła 8 420, co przedstawiono na wykresie poniżej. Liczba ta odzwierciedla wzrost o 5,2 % w porównaniu z 2020 r. Komisja Europejska udzieliła 8 280 odpowiedzi na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 i 9 141 odpowiedzi ogółem 10 .

Jeżeli chodzi o ponowne wnioski o dokonanie przez Komisję Europejską przeglądu wstępnych odpowiedzi z pełną lub częściową odmową dostępu, ich liczba wyniosła 355 w 2021 r., co stanowi wyraźny wzrost o niemal 16,4 % w porównaniu z 2020 r.

3.1.Odsetek wniosków w podziale na dyrekcje generalne / służby Komisji Europejskiej (zob. załącznik – tabela 5) 11

W 2021 r. Dyrekcja Generalna ds. Partnerstw Międzynarodowych otrzymała najwyższy odsetek wstępnych wniosków (11 %). W następnej kolejności były: Sekretariat Generalny (9,9 %), Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP (8,4 %), Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (7,8 %), i Dyrekcja Generalna ds. Środowiska (6,1 %). Każda z pozostałych jednostek i służb Komisji Europejskiej otrzymała mniej niż 5 % wszystkich wstępnych wniosków. Liczba wniosków otrzymanych przez Sekretariat Generalny i Dyrekcję Generalną ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności odzwierciedla zainteresowanie wnioskodawców sprawami związanymi z COVID-19, takimi jak szczepionki i NextGenerationEU.

3.2.Profil społeczno-zawodowy wnioskodawców (załącznik – tabela 6) 12

3.3.Geograficzne pochodzenie wnioskodawców (załącznik – tabela 7)

4.Stosowanie wyjątków od prawa dostępu

Prawo dostępu przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 podlega szczególnym wyjątkom określonym w art. 4 tego rozporządzenia. Każdą pełną lub częściową odmowę należy uzasadnić co najmniej jednym z tych wyjątków.

4.0.Rodzaje udzielonego dostępu (załącznik – tabele 8 i 9)

4.1.Przywoływane wyjątki w odniesieniu do prawa dostępu 13 (załącznik – tabela 10)

5.Skargi do Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich

W 2021 r. Europejska Rzecznik Praw Obywatelskich wszczęła dochodzenia w 41 nowych sprawach, w których dostęp do dokumentów był głównym albo pobocznym elementem skargi, w porównaniu z 28 w 2020 r. i 32 w 2019 r., oraz zamknęła 32 sprawy, w porównaniu z 23 w 2020 r. 14 .

W tych warunkach, w 2021 r. w czterech z 32 zamkniętych spraw Europejska Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdziła niewłaściwe administrowanie 15 . Pozostałych 28 spraw zamknięto bez żadnych uwag lub sugestii Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich dotyczących poprawy.

6.Nowe orzecznictwo dotyczące dostępu do dokumentów

6.0.Trybunał Sprawiedliwości

W 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości nie wydał żadnych wyroków w postępowaniach odwoławczych dotyczących prawa do publicznego dostępu do dokumentów na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001, w których Komisja Europejska była stroną postępowania, w porównaniu z dwoma orzeczeniami wydanymi w 2020 r.

6.1.Sąd

W 2021 r. Sąd wydał 11 wyroków lub postanowień w postępowaniach, w których Komisja Europejska była stroną, w związku z decyzjami dotyczącymi prawa dostępu do dokumentów na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 16 , w porównaniu z 10 w 2020 r.

W czterech z tych 11 wyroków wnioski o stwierdzenie nieważności oddalono 17 .

W dwóch przypadkach stwierdzono, że nie ma konieczności orzekania 18 . W innym przypadku skargę oddalono jako oczywiście niedopuszczalną 19 .

W trzech spośród tych wyroków Sąd postanowił stwierdzić nieważność decyzji. W sprawie T-517/19 20 Sąd stwierdził nieważność decyzji OLAF-u w zakresie, w jakim zastosowano w niej ogólne domniemanie poufności w celu odmowy dostępu do sprawozdania końcowego OLAF-u w sprawie, w której zarówno dochodzenie OLAF-u, jak i działania następcze zostały zakończone. W sprawie T-827/17 21  Sąd stwierdził nieważność decyzji Europejskiego Banku Centralnego (EBC) w zakresie, w jakim odmówiono w niej ona dostępu do wyniku głosowania zawartego w protokole z 447. posiedzenia Rady Prezesów EBC. W sprawie T-247/20 22  Sąd stwierdził nieważność decyzji Komisji w zakresie, w jakim odmówiono w niej dostępu do pytań zawartych w określonych częściach dwóch dokumentów w ramach konkursu EPSO, które nie były przeznaczone do ponownego wykorzystania w kolejnych konkursach.

W jednym przypadku stwierdzono zarówno, że nie ma konieczności orzekania w odniesieniu do części skargi, jak i stwierdzono nieważność zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim odmówiono w niej dostępu do dokumentu zawierającego współczynniki ważenia dotyczące dwóch części egzaminu ustnego w ramach konkursu wewnętrznego 23 .

W ramach orzecznictwa opracowanego w 2021 r. Sąd miał okazję wyjaśnić kwestie sięgające swoim zakresem od aspektów materialnych po te bardziej proceduralne wynikające z wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.

6.1.0.Wyjaśnienia dotyczące niektórych przepisów prawa materialnego

W 2021 r. merytoryczne wyjaśnienia wydane przez Sąd zasadniczo skupiały się wokół stosowania wyjątków związanych z ochroną polityki finansowej, monetarnej lub gospodarczej 24 oraz z ochroną procesu podejmowania decyzji przez instytucję 25 . Ponadto Sąd przedstawił dalsze wyjaśnienia w kwestii pojęcia nadrzędnego interesu publicznego 26 i ogólnego domniemania poufności 27 .

6.1.1.Wyjaśnienia dotyczące niektórych przepisów proceduralnych

Główne kwestie proceduralne, którymi Sąd zajął się w 2021 r., dotyczyły obowiązkowego charakteru terminów 28 oraz stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w przypadku wniosku o dostęp, w którym nie odniesiono się jednoznacznie do tego rozporządzenia 29 .

6.2.Nowe sprawy sądowe wytoczone przeciwko Komisji Europejskiej w 2021 r.

W 2021 r. do sądów europejskich wniesiono 27 spraw, w których stroną była Komisja Europejska.

25 z nich dotyczy skarg wniesionych do Sądu 30 , przy czym jedną z nich już zamknięto w 2021 r. decyzją o braku konieczności orzekania 31 , a jedna dotyczyła skargi, którą oddalono jako oczywiście niedopuszczalną 32 .

Jednocześnie do Trybunału Sprawiedliwości wniesiono dwa odwołania od wyroku Sądu w sprawach, w których Komisja Europejska była stroną postępowania 33 .

(1) O ile nie wskazano inaczej, dane statystyczne przedstawione w niniejszym sprawozdaniu są oparte na danych liczbowych pobranych z aplikacji informatycznych Komisji Europejskiej w dniu 31 grudnia 2021 r. po aktualizacji dokonanej po późniejszych korektach kodowania. Wartości procentowe w opisowej części sprawozdania są zaokrąglane do jednego miejsca po przecinku.
(2) Statystyki te nie przedstawiają jednak liczby żądanych lub (częściowo) ujawnionych dokumentów, która była znacznie wyższa, ponieważ pojedynczy wniosek może dotyczyć szeregu dokumentów lub wręcz całych akt dotyczących danego zagadnienia lub procedury.
(3) Z tego powodu dane z niniejszego sprawozdania mogą się nieznacznie różnić w porównaniu z danymi z poprzednich sprawozdań.
(4) W porównaniu z 260 w 2020 r.
(5) Np. wspólne akty Komisji i wysokiego przedstawiciela (tzw. akty typu „JOIN”).
(6) Pierwszym takim rejestrem jest rejestr dokumentów procedury komitetowej .
(7) Tj. C: samodzielne akty Komisji; COM: wnioski ustawodawcze Komisji i inne dokumenty przekazane innym instytucjom, wraz z właściwymi dokumentami przygotowawczymi; JOIN: wspólne akty Komisji i wysokiego przedstawiciela; OJ: porządki obrad posiedzeń Komisji; PV: protokoły posiedzeń Komisji; SEC: dokumenty Komisji nieklasyfikujące się w żadnej innej serii; SWD: dokumenty robocze służb Komisji.
(8) Dostęp do dokumentów: https://ec.europa.eu/info/about-european-commission/service-standards-and-principles/transparency/freedom-information/access-documents_pl .
(9) Dane te pochodzą z nowego algorytmu stosowanego od 2018 r., który generuje bardziej dokładne statystyki. Z tego względu nie są one porównywalne ze statystykami uzyskanymi dla lat poprzedzających 2018 r.
(10) Zgodnie z informacjami pobranymi z bazy danych odpowiedzi obejmują wszystkie rodzaje działań następczych podjętych przez Komisję Europejską, od odpowiedzi udzielonych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (w tym odpowiedzi w przypadku niedysponowania dokumentami) do odpowiedzi udzielonych na podstawie innych ram prawnych (ze względu na treść wniosku lub status wnioskodawcy itp.), a nawet zamknięcia sprawy w wyniku niedostarczenia przez wnioskodawców niezbędnych wyjaśnień lub niespełnienia wymogów proceduralnych.
(11) Dane dotyczące Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) dotyczą wyłącznie wniosków o dostęp do dokumentów związanych z jego działalnością administracyjną, zapisanych w systemie Gestdem. Wnioski o dostęp do dokumentów dotyczących działań dochodzeniowych urzędu, ze względu na ich szczególną ochronę, podlegają specjalnej procedurze określonej w art. 3 ust. 3 i art. 4 Szczegółowych zasad stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. Jeśli chodzi o Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ), należy podkreślić, że w Komisji Europejskiej przechowuje się jedynie dokumenty Służby ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej. Dlatego zawarte w niniejszym sprawozdaniu dane dotyczące Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych odnoszą się jedynie do wniosków o dostęp do takich dokumentów.
(12) Na formularzu wniosku na stronie internetowej Europa wnioskodawcy mogą wskazać swój profil społeczny/zawodowy. Organy państw członkowskich to nowa kategoria wprowadzona w 2018 r., aby pokazać, że organy krajowe państw członkowskich mają prawo składać wnioski o dostęp do dokumentów na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. W celach statystycznych profil „obywatele” obejmuje wnioskodawców, którzy wskazali taki profil, i stanowi domyślną opcję obejmującą wnioskodawców, którzy nie wybrali żadnej kategorii społecznej/zawodowej.
(13) Na podstawie art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.
(14) Statystyki dotyczą spraw Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich obejmujących wszystkie jednostki Komisji Europejskiej poza Europejskim Urzędem ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych.
(15) W sprawie 1944/2019 Europejska Rzecznik Praw Obywatelskich potwierdziła, że odmowa przez Komisję udzielenia dostępu do nagrań audio i wiadomości e-mail dotyczących stanowisk zajętych przez państwa członkowskie w sprawie rozporządzenia wykonawczego ustanawiającego wymogi w zakresie ekoprojektu dotyczące wyświetlaczy elektronicznych stanowi niewłaściwe administrowanie. Sprawa 358/2020 dotyczy odmowy przez Komisję udzielenia publicznego dostępu do korespondencji z Dan w sprawie dotyczącej pomocy państwa zamkniętej w 2005 r. Europejska Rzecznik Praw Obywatelskich zaleciła Komisji zbadanie możliwości ujawnienia tych dokumentów. W sprawie 790/2021 Europejska Rzecznik Praw Obywatelskich uznała, że odmowa przez Komisję publicznego dostępu do korespondencji wymienianej z organami państw członkowskich w sprawie dystrybucji masek medycznych w kontekście pandemii COVID-19 stanowiła niewłaściwe administrowanie. Inny przypadek niewłaściwego administrowania stwierdzono w sprawie 1527/2020, w której Komisja stwierdziła, że nie posiada żadnych dokumentów zawierających żądane informacje dotyczące zgodności z kryteriami zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do biopaliw na podstawie dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, podczas gdy Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdziła, że Komisja posiadała te informacje, ale nie znajdowały się w jednym dokumencie, tylko były rozproszone w szeregu dokumentów.
(16) Postanowienia z 19 stycznia 2021 r., Umweltinstitut München/Komisja Europejska, T-712/18; ECLI:EU:T:2021:29 ; z 29 lipca 2021 r., ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-52/21, ECLI:EU:T:2021:505 ; z 12 listopada 2021 r., Fabien Courtois i in./Komisja Europejska, T-669/21 ; oraz wyroki z 14 lipca 2021 r., Public.Resource.Org, Inc. i Right to Know CLG/Komisja Europejska, T-185/19, ECLI:EU:T:2021:445 ; z 1 września 2021 r., Andrea Homoki/Komisja Europejska, T-517/19, ECLI:EU:T:2021:529 ; z 29 września 2021 r., AlzChem Group AG/Komisja Europejska, T-569/19, ECLI:EU:T:2021:628 ; z 29 września 2021 r., TUIfly GmbH/Komisja Europejska, T-619/18, ECLI:EU:T:2021:627 ; z 6 października 2021 r., Aeris Invest Sàrl/Europejski Bank Centralny, T-827/17, ECLI:EU:T:2021:660 ; z 6 października 2021 r., Organización de Consumidores y Usuarios (OCU)/Europejski Bank Centralny, T-15/18, ECLI:EU:T:2021:661 ; z 1 grudnia 2021 r., JR/Komisja Europejska, T-265/20, ECLI:EU:T:2021:850 ; z 8 grudnia 2021 r., JP/Komisja Europejska, T-247/20, ECLI:EU:T:2021:871 .
(17) A mianowicie w wyrokach Public.Resource.Org, Inc. i Right to Know CLG/Komisja Europejska, T-185/19, op.cit.; AlzChem Group AG/Komisja Europejska, T-569/19, op.cit.; TUIfly GmbH/Komisja Europejska, T-619/18, op.cit.; oraz Organización de Consumidores y Usuarios (OCU)/Europejski Bank Centralny, T-15/18, op.cit..
(18) Mianowicie postanowienia ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-52/21, op.cit.; oraz Umweltinstitut München/Komisja Europejska, T-712/18, op.cit.
(19) Mianowicie postanowienie w sprawie Fabien Courtois i in./Komisja Europejska, T-669/21, op.cit.
(20) Wyrok w sprawie Andrea Homoki/Komisja Europejska, T-517/19, op.cit.
(21) Wyrok w sprawie Aeris Invest Sàrl/Europejski Bank Centralny, T-827/17, op.cit.
(22) Wyrok w sprawie JP/Komisja Europejska, T-247/20, op.cit.
(23) Mianowicie wyrok w sprawie JR/Komisja Europejska, T-265/20, op.cit.
(24) Wyrok w sprawie Aeris Invest Sàrl/Europejski Bank Centralny, T-827/17, op.cit., pkt 147–148, 153–154.
(25) Wyrok w sprawie JR/Komisja Europejska, T-265/20, op.cit., pkt 130–131.
(26) Wyroki w sprawach Public.Resource.Org, Inc. i Right to Know CLG/Komisja Europejska, T-185/19, op.cit., pkt 47–54, 65–73, 103–105, 107, 117, 128–129; oraz TUIfly GmbH/Komisja Europejska, T-619/18, op.cit.; pkt 47–49.
(27) Wyroki w sprawach Aeris Invest Sàrl/Europejski Bank Centralny, T-827/17, op.cit., pkt 197–199; JP/Komisja Europejska, T-247/20, op.cit., pkt 62–64, 89–94, 98–103; AlzChem Group AG/Komisja Europejska, T-569/19, op.cit., pkt 64, 84–87, 89–91; oraz TUIfly GmbH/Komisja Europejska, T-619/18, op.cit.; pkt 42, 50–53;
(28) Wyrok w sprawie AlzChem Group AG/Komisja Europejska, T-569/19, op.cit., pkt 26, 27, 29.
(29) Wyrok w sprawie JR/Komisja Europejska, T-265/20, op.cit., pkt 46–48.
(30) Mianowicie sprawy ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-792/21; Fabien Courtois i in./Komisja Europejska, T-761/21; Smart Kid S.A./Komisja Europejska, T-712/21; Margrete Auken i in./Komisja Europejska, T-689/21; Fabien Courtois i in./Komisja Europejska, T-669/21, op.cit.; Troy Chemical Company BV/Komisja Europejska, T-662/21; ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-661/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-651/21; Foodwatch eV/Komisja Europejska, T-643/21; Giorgio Basaglia/Komisja Europejska, T-597/21; Patrick Swords/Komisja Europejska, T-586/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-524/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-506/21; Michele Vendrame/Komisja Europejska, T-379/21; Eurecna SpA/Komisja Europejska, T-377/21; ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-359/21; ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-354/21; Giorgio Basaglia/Komisja Europejska, T-257/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-232/21; Ondřej Múka/Komisja Europejska, T-214/21; Covington & Burling i Bart Van Vooren/Komisja Europejska, T-201/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-154/21; Hans-Wilhelm Saure/Komisja Europejska, T-151/21; „Sistem ecologica” production, trade and services d.o.o. Srbac/Komisja Europejska, T-81/21; oraz ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-52/21, op.cit.
(31) Mianowicie postanowienie z 29 lipca 2021 r., ClientEarth AISBL/Komisja Europejska, T-52/21, op.cit.
(32) Mianowicie postanowienie z 12 listopada 2021 r. Fabien Courtois i in./Komisja Europejska, T-669/21, op.cit.
(33) Mianowicie sprawy Aeris Invest Sàrl/Europejski Bank Centralny, C-782/21 P; oraz Public.Resource.Org, Inc. i Right to Know CLG/Komisja Europejska, C-588/21 P.

Bruksela, dnia 3.10.2022

COM(2022) 498 final

ZAŁĄCZNIK

do

SPRAWOZDANIA KOMISJI

dotyczącego stosowania w 2021 r. rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji


Dane statystyczne dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001

1.Liczba dokumentów umieszczonych w rejestrze dokumentów Komisji

C

COM

JOIN

OJ

P

PV

SEC

SWD

Ogółem

2020

15726

1,839

50

119

5

79

1 553

478

19 849

2021 1

11 608

1 160

49

68

3

57

1 479

585

15 009

2.Korzystanie ze strony internetowej „Dostęp do dokumentów” w portalu Europa



OSOBY ODWIEDZAJĄCE

LICZBA WYŚWIETLONYCH STRON

2020

14 716

24 429

2021

15 222

33 508

3.Liczba otrzymanych i rozpatrzonych wniosków wstępnych

2017

2018

2019

2020

2021

Wnioski zarejestrowane

6 255

6 912

7 445

8 001

8 420

Udzielone odpowiedzi 2  

6 716

7 257

8 449

9 181

9 141

Odpowiedzi udzielone na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001

5 181

6 117

7 612

8 164

8 280



4.Liczba otrzymanych i rozpatrzonych ponownych wniosków

2017

2018

2019

2020

2021

Wnioski zarejestrowane

299

318

334

309

355

Udzielone odpowiedzi

300

326

319

298

297

Odpowiedzi udzielone na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001

259

288

296

265

247

5.Udzielone odpowiedzi w podziale na dyrekcje generalne lub służby

ETAP WSTĘPNY

(%)

ETAP PONOWNEGO ROZPATRZENIA (%)

2020

2021

2020

2021

Sekretariat Generalny – SG

10,22

9,89

7,77

11,27

Służba Prawna – SJ

2,71

2,38

4,53

0,85

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji – DG COMM

0,24

0,30

0,65

0,28

Inspiracja, Debata, Efektywność, Aktywizacja – IDEA

0,02

0

0

0

Grupa Zadaniowa ds. Stosunków ze Zjednoczonym Królestwem – UKTF 3

0,37

0,12

0,97

0,28

Dyrekcja Generalna ds. Budżetu – DG BUDG

1,01

1,08

0,97

1,41

Dyrekcja Generalna ds. Zasobów Ludzkich i Bezpieczeństwa, w tym Urząd Infrastruktury i Logistyki w Luksemburgu oraz Urząd Administracji i Wypłacania Należności Indywidualnych – DG HR, OIL, PMO

2,77

1,50

3,24

2,82

Dyrekcja Generalna ds. Informatyki – DG DIGIT

0,32

0,52

0,32

0,28

Służba Audytu Wewnętrznego – IAS

0,04

0,11

0,32

0

Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych 4 – OLAF

0,20

0,32

0

0

Dyrekcja Generalna ds. Gospodarczych i Finansowych – DG ECFIN

1,69

1,03

2,91

0

Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP – DG GROW

7,14

8,35

4,85

5,35

Dyrekcja Generalna ds. Przemysłu Obronnego i Przestrzeni Kosmicznej – DG DEFIS

0,61

0,58

0,65

1,13

Dyrekcja Generalna ds. Konkurencji – DG COMP

6,17

4,63

15,21

6,20

Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego – DG EMPL

2,56

1,58

3,56

3,10

Dyrekcja Generalna ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich – DG AGRI

2,50

2,30

1,62

4,51

Dyrekcja Generalna ds. Mobilności i Transportu – DG MOVE

4,50

3,82

0,97

1,41

Dyrekcja Generalna ds. Energii – DG ENER

3,84

2,93

8,09

5,63

Dyrekcja Generalna ds. Środowiska – DG ENV

3,31

6,05

3,88

3,94

Dyrekcja Generalna ds. Działań w dziedzinie Klimatu – DG CLIMA

1,99

2,32

0,65

1,97

Dyrekcja Generalna ds. Badań Naukowych i Innowacji – DG RTD

1,36

1,31

0,97

0,28

Dyrekcja Generalna ds. Sieci Komunikacyjnych, Treści i Technologii – DG CNECT

2,71

2,70

1,62

3,66

Wspólne Centrum Badawcze – JRC

0,21

0,50

0,65

0,85

Dyrekcja Generalna ds. Gospodarki Morskiej i Rybołówstwa – DG MARE

0,69

0,93

0,97

1,41

Dyrekcja Generalna ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych – DG FISMA

4,00

3,94

1,29

7,04

Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej –DG REGIO

1,75

1,15

0,65

1,97

Dyrekcja Generalna ds. Wspierania Reform Strukturalnych – DG REFORM

0,10

0,24

0,32

0

Dyrekcja Generalna ds. Podatków i Unii Celnej – DG TAXUD

4,70

3,37

3,24

5,07

Dyrekcja Generalna ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury – DG EAC

0,61

0,62

0

0,56

Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności – DG SANTE

7,69

7,80

8,74

7,89

Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia – HERA 5

0

0,58

0

1,69

Dyrekcja Generalna ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych – DG HOME

4,81

2,92

3,56

4,79

Dyrekcja Generalna ds. Sprawiedliwości i Konsumentów – DG JUST

3,01

4,18

3,88

5,92

Dyrekcja Generalna ds. Handlu – DG TRADE

3,81

3,09

5,18

3,10

Dyrekcja Generalna ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia – DG NEAR

2,25

3,41

2,27

1,69

Dyrekcja Generalna ds. Partnerstw Międzynarodowych – DG INTPA 6

7,29

10,95

1,62

1,97

Dyrekcja Generalna ds. Prowadzonych przez UE Operacji Ochrony Ludności i Pomocy Humanitarnej – DG ECHO

0,72

0,43

0,65

0,56

Eurostat – ESTAT

0,26

0,13

0,97

0

Dyrekcja Generalna ds. Tłumaczeń Ustnych – DG SCIC

0,02

0,01

0

0

Dyrekcja Generalna ds. Tłumaczeń Pisemnych – DG DGT

0,06

0,07

0,32

0

Urząd Publikacji Unii Europejskiej – OP

0,04

0,06

0

0

Służba ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej 7 – FPI

1,49

1,53

0,65

0

Urząd Infrastruktury i Logistyki w Brukseli – OIB

0,02

0,12

0

0

Europejski Urząd Doboru Kadr – EPSO

0,15

0,15

1,29

1,13

Ogółem (%)

100

100

100

100

6.Profil społeczny i zawodowy wnioskodawców

ETAP WSTĘPNY

(%)

ETAP PONOWNEGO ROZPATRZENIA

(%)

2020

2021

2020

2021

Instytucja akademicka / ośrodek analityczny

10,69

8,98

6,15

6,20

Przedsiębiorstwo / stowarzyszenie przedsiębiorców

11,72

10,64

7,12

8,45

Dziennikarz

7,90

8,03

15,53

12,68

Kancelaria prawna / samozatrudniony radca prawny

8,92

8,86

12,94

14,37

Poseł do PE / asystent posła do PE

1,30

1,24

3,24

3,10

Organizacja pozarządowa (NGO)

5,96

11,21

14,89

16,90

Państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1049/2001

1,50

0,44

0,32

0,28

Organy krajowe (terytorialne)

0,66

0,40

0

0

Nieokreśleni (obywatele)

51,34

50,20

39,81

38,03

Ogółem (%)

100

100

100

100

7.Geograficzne pochodzenie wnioskodawców

ETAP WSTĘPNY

(%)

ETAP PONOWNEGO ROZPATRZENIA

(%)

2020

2021

2020

2021

Państwa członkowskie UE

Belgia

30,63

33,33

27,51

38,87

Bułgaria

0,49

0,48

0,97

0,56

Republika Czeska

1,12

0,90

1,29

1,97

Dania

1,71

1,64

0,32

1,97

Niemcy

11,91

11,56

15,53

8,45

Estonia

0,25

0,26

0

0

Irlandia

1,51

1,53

1,94

2,82

Grecja

1,34

0,76

3,56

0

Hiszpania

5,16

6,79

6,80

7,04

Francja

8,81

8,22

6,47

4,79

Chorwacja

0,19

0,40

0,32

0,56

Włochy

7,65

6,52

6,80

8,17

Cypr

0,12

0,18

0

0

Łotwa

0,14

0,18

0,65

0,28

Litwa

0,50

0,26

0,65

0,28

Luksemburg

1,06

0,93

0,32

0,28

Węgry

0,79

0,65

1,29

0,28

Malta

0,32

0,15

0,32

0,56

Niderlandy

5,85

4,45

8,41

9,86

Austria

1,94

1,71

1,29

0,85

Polska

1,97

1,91

2,27

0,28

Portugalia

0,61

0,87

0,32

0,28

Rumunia

0,79

0,75

0,32

0,28

Słowenia

0,31

0,29

0,32

0,28

Słowacja

0,50

0,33

0,32

0,28

Finlandia

1,14

1,06

1,29

1,13

Szwecja

1,46

2,11

0,32

0,85

Państwa trzecie

Państwa europejskie spoza UE

9,36

9,77

7,77

9,01

Afryka

0,11

0,11

0

0

Azja

0,75

0,83

0,32

0

Australia i Nowa Zelandia

0,12

0,08

0

0

Ameryka Północna

0,75

0,89

0,32

0

Ameryka Południowa

0,12

0,10

0

0

Zjednoczone Królestwo 8

0,49

0

1,94

0

Ogółem (%)

100

100

100

100

8.Rodzaj odpowiedzi udzielonych na etapie wstępnym

2017

2018

2019

2020

2021

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Udzielono pełnego dostępu

3 201

61,78

3 633

59,39

4 018

52,79

4 549

55,72

3 984

48,12

Udzielono częściowego dostępu

1 050

20,27

1 274

20,83

1 888

24,80

2 062

25,26

2 116

25,56

Odmówiono dostępu

930

17,95

969

15,84

980

12,87

834

10,22

1 414

17,08

Niedysponowanie dokumentami

0

0

241

3,94

726

9,54

719

8,81

766

9,25

Ogółem

5 181

100

6 117

100

7 612

100

8 164

100

8 280

100

9.Rodzaj odpowiedzi udzielonych na etapie ponownego rozpatrzenia

2017

2018

2019

2020

2021

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Liczba

%

Całkowita zmiana –

Udzielono pełnego dostępu

14

5,40

19

6,60

22

7,43

8

3,02

25

10,12

Częściowa zmiana –

Udzielono częściowego dostępu

108

41,70

98

34,03

136

45,95

91

34,34

70

28,34

Potwierdzenie odpowiedzi wstępnej –

Nie udzielono (dalszego częściowego) dostępu

137

52,90

120

41,67

89

30,07

131

49,43

116

46,96

Niedysponowanie dokumentami

0

0

51

17,70

49

16,55

35

13,21

36

14,57

Ogółem

259

100

288

100

296

100

265

100

247

100

10.Odpowiedzi odmowne według zastosowanego wyjątku

Wyjątki określone w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001

ETAP WSTĘPNY (%)

ETAP PONOWNEGO ROZPATRZENIA (%)

2020

2021

2020

2021

Art. 4 ust. 1 lit. a) tiret pierwsze – ochrona interesu publicznego w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego

6,40

4,52

3,91

2,09

Art. 4 ust. 1 lit. a) tiret drugie – ochrona interesu publicznego w odniesieniu do obrony i spraw wojskowych

0,23

0,52

0

0

Art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie – ochrona interesu publicznego w odniesieniu do stosunków międzynarodowych

5,35

4,91

7,83

16,75

Art. 4 ust. 1 lit. a) tiret czwarte – ochrona interesu publicznego w odniesieniu do polityki finansowej, pieniężnej lub gospodarczej UE lub państwa członkowskiego

1,74

1,67

1,74

8,90

Art. 4 ust. 1 lit. b) – ochrona prywatności i integralności osoby fizycznej

44,08

41,04

26,52

24,08

Art. 4 ust. 2 tiret pierwsze – ochrona interesów handlowych

14,24

11,87

14,35

8,90

Art. 4 ust. 2 tiret drugie – ochrona postępowania sądowego i opinii prawnej

3,77

2,59

2,61

7,33

Art. 4 ust. 2 tiret trzecie – ochrona celu kontroli, dochodzenia i audytu

11,59

7,79

33,04

25,65

Art. 4 ust. 3 akapit pierwszy – proces podejmowania decyzji, w przypadku gdy decyzji jeszcze nie podjęto

9,71

23,31

4,78

3,66

Art. 4 ust. 3 akapit drugi – proces podejmowania decyzji, w przypadku gdy decyzję już podjęto (opinie na użytek wewnętrzny jako część obrad i wstępnych konsultacji)

2,53

1,25

5,22

2,62

Art. 4 ust. 4 i 5 – Odmowa państwa członkowskiego lub osoby trzeciej 9

0,36

0,52

/

/

Ogółem (%)

100

100

100

100

(1)

 Komisja Europejska opublikowała nowy rejestr dokumentów Komisji 17 maja 2021 r. Nową metodę publikacji zaczęła stosować 1 maja 2021 r. Obejmuje ona liczne usprawnienia dotyczące wyszukiwania, prezentacji i publikacji dokumentów (np. ten sam dokument publikowany jest tylko raz). Skutkiem tego jest spadek liczby opublikowanych dokumentów w porównaniu z 2020 r.

(2)

 Jeden wniosek może dotyczyć kilku dokumentów i w konsekwencji może wymagać kilku różnych odpowiedzi. Z drugiej strony kilka wniosków może być w niektórych przypadkach połączonych i może skutkować tylko jedną odpowiedzią. W liczbie tej uwzględniono wszystkie rodzaje działań następczych podjętych przez Komisję Europejską, od odpowiedzi udzielonych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 (w tym odpowiedzi w przypadku niedysponowania dokumentami), po odpowiedzi udzielone na podstawie innych ram prawnych (ze względu na treść wniosku lub status wnioskodawcy itp.) lub zamknięcia w następstwie nieprzedstawienia przez wnioskodawcę wymaganych wyjaśnień lub niespełnienia wymogów proceduralnych.

(3)

 Grupa Zadaniowa ds. Stosunków ze Zjednoczonym Królestwem – UKTF przestała istnieć 1 marca 2021 r.

(4) Dane dotyczące Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) odnoszą się do wniosków o dostęp do dokumentów dotyczących jego działań administracyjnych, a wnioski te są zapisywane w tym samym systemie informatycznym, który wykorzystują inne służby Komisji (GestDem). Wnioski o dostęp do dokumentów dotyczących działań dochodzeniowych OLAF-u nie są przedmiotem niniejszego sprawozdania.
(5)

 Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia – HERA uruchomiono 16 września 2021 r. jako nową dyrekcję generalną Komisji Europejskiej.

(6)

 Dyrekcja Generalna ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju – DG DEVCO 16 stycznia 2021 r. oficjalnie stała się Dyrekcją Generalną ds. Partnerstw Międzynarodowych – DG INTPA

(7) Od czasu utworzenia Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) w Komisji przechowuje się jedynie dokumenty Służby ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej.
(8) Dane liczbowe dotyczące Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w 2021 r. są uwzględnione w kategorii państw europejskich spoza UE.
(9)  Kategorii tej już się nie stosuje, gdyż nie stanowi ona wyjątku w rozumieniu art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001. Pojawia się ona jednak, ponieważ dostępne nieprzetworzone dane nie zawsze umożliwiały podział według wyjątków przewidzianych w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.